3. ESENSYA NG TAO
• May mga batayang pangangailangan kailangang
matugunan, e.g. pagkain, damit, tirahan,
kalusugan, edukasyon, pahinga’t
rekriyasasyon, atbp.
• Rasyunal – may kakayahang mag-isip,
magtimbang ng mga bagay, magsuri’t gumawa
ng desisyon
• Kalayaan sa pag-iisip, pagkilos
• Sosyal na nilalang
4. ESENSYA NG TAO
• DIGNIDAD NG TAO – Pundasyon ng karapatang
pantao
• Lahat ng tao ay ipinanganak na may dignidad.
Ang dignidad ng tao ay inherent at inborn, di
mahihiwalay sa kanya. Ang dignidad ng tao ay
ang kabuuan ng lahat ng karapatang pantao na
siyang nagtatakda ng pagiging buo ng tao.
5. KARAPATANG PANTAO:
MODERNONG KONSEPTO
Guarantee
Entitlements or birthrights
protective devices
legal entitlements or legal claims
Normative standards/guideposts
Natural
Social contract
6. KARAPATANG PANTAO:
MODERNONG KONSEPTO
• Mga naggagarantiyang nabubuhay ang tao ng
marapat para sa tao at bilang rasyunal na
nilalang
• Entitlements o birthrights na dapat taglayin at
matamasa ng tao dahil siya ay tao; nagsisilbing
batayan o pundasyon sa buhay na may
dignidad
7. KARAPATANG PANTAO:
MODERNONG KONSEPTO
• Mga protective devices na nabuo para
protektahan ang mga indibidwal laban sa
karahasan at pagpapabaya ng Estado
• Mga legal entitlements o legal na pag-angkin
(legal claims) na taglay ng mga indibidwal ---
dahil sa kanilang pagiging TAO --- laban sa
Estado
8. KARAPATANG PANTAO:
MODERNONG KONSEPTO
• Natural dahil bawat tao ay nagmamay-ari nito
at di nakabatay sa partikular na sistema ng
batas, relihiyon o pulitika
• Mga normative standards/guideposts na dapat
gumabay sa mga Estado sa pagtrato’t
pakikipag-ugnayan sa kanilang mamamayan;
tumutukoy sa ugnayan / relasyon sa pagitan ng
Estado at mamamayan
13. KARAPATANG PANTAO:
PRINSIPYO
Universility (Universality – equality at walang
diskriminsasyon), Malangkubon
Lahat ng KP ay taglay-taglay ng bawat tao na
walang pagsasaalang-alang sa kasarian, edad,
pang-ekonomikong katayuan, etnisidad,
relihiyon, atbp.
Bawat tao ay entitled sa mga parehong
karapatan.
14. KARAPATANG PANTAO:
PRINSIPYO
Inalienable – Dili mawala/makanunayon
Lahat ng tao ay ipinanganak na may parehong
KP (natural)
Hindi maaalis, mawawala, masusurender ang
KP kahit ano pa ang ginagawa ng tao o kahit
sino pa siya.
15. KARAPATANG PANTAO:
PRINSIPYO
Indivisibility (Tibuok, dili matunga-tunga)
Lahat ng KP – sibil, pulitikal, sosyal, ekonomiko, kultural
– ay pantay-pantay, magkakasinghalaga
Walang hierarchy ng karapatan; walang KP mas
mahalaga kaysa sa iba
Mga entitlements sa kabuuan ng mga bagay na
kailangang taglayin/angkinin para maging TAO at
samakatwid, hindi nahahati sa mga bahagi.
16. KARAPATANG PANTAO:
PRINSIPYO
Interrelatedness at Interdependence
(managkauban/managsama)
Mga KP ay mutually dependent at magkakaugnay
sa bawat isa; may reciprocal na relasyon ang mga
KP sa puntong ang pagtamasa ng isang karapatan,
kadalasan ay nakasalalay sa pagtamasa ng ibang
karapatan; ang paglabag sa isang karapatan,
kadalasan ay humahantong sa paglabag ng iba
pang karapatan.
19. LEGAL NA BATAYAN NG KP:
INTERNASYUNAL
1. International Bill of Human Rights (IBHR) –
binubuo ng mga sumusunod:
Universal Declaration of Human Rights (UDHR), December
10, 1948
• Unang dokumento noong dekada 20 na nag-
internationalize sa KP
• Tinuturing ng mga nasyon bilang batayang minimum na
istandard kung paano dapat itrato ng mga gobyerno ang
kanilang mga mamamayan.
21. LEGAL NA BATAYAN NG KP:
NASYUNAL
1987 Konstitusyon ng Pilipinas
Nasyunal/Domestik na Batas
Labor Code
RA 8371: Indigenous People’s Rights Act of 1997
RA 7160: The Local Government Code of the
Philippines of 1991
RA 9710: Magna Carta of Women
22. KATEGORYA NG KP
Ayon sa Tumatanggap/Umaangkin
1. Individual Rights
- Karapatang taglay ng bawat indibidwal tulad ng
karapatan sa buhay, edukasyon, kalusugan, bumoto,
kalayaan sa ekspresyon, sa tortyur, karapatan sa mabilis
na paglilitis, atbp.
2. Collective Rights
- Kilala rin bilang karapatan ng mamamayan (people’s
rights or solidarity rights) na tinatamasa ng mga grupo ng
tao o kapag nakapaloob sa grupo
23. KATANGIAN/ANTAS NG
OBLIGASYON NG ESTADO
3 kategorya ng Obligasyon ng Estado sa KP
Obligation to Respect
• Hindi pagsasagawa ng anumang aksyong
lumalabag sa integridad ng indibidwal o ng
kanyang kalayaan sa pagkilos
• Pigilan ang pagsagka sa pagtamasa ng
karapatan
24. KATANGIAN/ANTAS NG
OBLIGASYON NG ESTADO
Obligation to Protect
Hadlangan ang ibang tao, grupo o ikatlong partido
tulad ng mga TNC, pribadong korporasyon, sa paglabag
sa integridad, kalayaan sa pagkilos o iba pang KP ng
indibidwal
Hal. Pagbabawal sa mga kumpanya ng pagmimina sa
pagwasak ng lupaing ninuno; pagkilos para mapigil ang
summary executions ng mga aktibista, taong media;
pagpigil sa mga hired goons ng haciendero sa
pagpapaalis sa mga magsasaka; proteksyon sa mga
bata laban sa pornograpiya, trafficking
25. KATANGIAN/ANTAS NG
OBLIGASYON NG ESTADO
Obligation to Fulfill
• Nangangailangan ng pagkilos (lehislatibo,
administratibo, budgetary, judicial at iba pang
hakbanging tungo sa buong realisasyon ng
karapatan
• Hal. Pagbuo ng mga batas at patakaran,
paglaan ng pundo at resources para sa mga
programa’t serbisyo ng gobyerno
26. PAGLABAG SA KP: AKSYON NG
ESTADO
1. Omission – hindi pagkilos o di pagpigil ng
Estado sa isang sitwasyong nangangailangan
ng aksyon para marespeto, maprotektahan o
maitaguyod ang KP ng mamamayan; hindi
pagbuo ng mga batas para maprotektahan
ang KP
Hal. Hindi pagkilos laban sa sex trafficking
ng kababaihan at bata, laban sa ilegal na
pagtotroso, pagtapon ng mga industrial
wastes o mine tailings sa mga katawan ng
tubig
27. PAGLABAG SA KP: AKSYON NG
ESTADO
2. Commission/Breach – anumang aksyon ng
gobyernong lumalabag sa anumang covenant o
instrumento sa KP na niratipika ng Senado
• Hal. Pagrekrut ng CAFGU/AFP ng mga bata sa
hukbo, paghalo ng mga batang/menor de edad
na lumabag sa batas sa mga matatandang
bilanggo, militarisasyon sa mga komunidad ng
pagmimina, paggamit ng tortyur ng militar sa
detenido/bilanggo
28. PAGLABAG SA KP: AKSYON NG
ESTADO
• Arbitrary Derogation – paglabag sanhi ng
arbitraryong suspensyon ng kalayaan, hal.
Emergency rule, martial law, authoritarian
regime/state)
