Ninja stali się najemnikami w XV wieku, kiedy to zatrudniano ich jako szpiegów, najeźdzców, podpalaczy, czy nawet terrorystów. Pomiędzy samurajami, poczucie chęci otwartej walki, lub pojedynku było powszechne i nie godzili się oni na walkę niehonorową. W połączeniu z niepokojem ery Sengoku, powstała więc potrzeba by zrezygnować z kodeksu honorowego samurajów i powołać mężczyzn, którzy dokonają czynów niegodnych tradycyjnych wojowników. W owych czasach shinobi (jak mawiano na ninja) dzielili się na kilka „typów”: szpiegów (kanchō), zwiadowców (teisatsu), napastników (kisho) i agitatorów (koran).
4. + Lekcja 1: Historia
Geneza nazwy:
Poprawne japooskie określenie to shinobi-no-mono (
忍の者), słowa ninja (忍者) rozpowszechniło się
jednak szerzej ze względu na to, iż jest łatwiejsze w
wymowie. Pierwsze udokumentowane użycie
terminu shinobi, pierwotnie zapisywanego przy
pomocy chioskich znaków jako 志能備, pochodzi z VIII
wieku. Pojawia się w wierszu Heguri Uji no
Iratsume dedykowanym Ōtomo no Yakamochi.
Pierwotne znaczenie
terminu shinobi to ukraśd, zaś mono (wymawiane też
jako sha lub ja) oznacza osobę.
Słowo ninja zdobyło popularnośd w kulturze po II
wojnie światowej. Główny znak nin (jap. 忍?) składa
się z dwóch mniejszych znaków.
Górny ha (jap. 刃?) oznacza ostrze natomiast
dolny kokoro (jap.心?) oznacza serce lub duch. Razem
oznaczają tajemnicę, skrytośd i wytrzymałośd. Jutsu (ja
p.術?) oznacza prawdę i umiejętnośd. Ninja oznacza
więc człowieka wyszkolonego w sztuce bycia
niewidocznym, zaś ninjutsu oznacza umiejętnośd bycia
niewidocznym.
5. + Lekcja 1: Historia
• Pochodzenie ideologii ninja znajduje swój początek w dziejach
szpiegów i zabójców, którzy istnieli w Japooskiej historii od
zarania dziejów. Tytuł „ninja” był niekiedy przypisywany niemal
legendarnemu księciu Yamato Takeru, który żył w IV wieku. W
najstarszej japooskiej kronice (Kojiki), opisane jest że młody
Yamato Takeru, przebrany za czarującą służącą zamordował
dwóch szefów plemienia Kumaso. Aczkolwiek, zapisy te powstały
w bardzo wczesnym etapie Japooskiej historii i wątpliwym jest,
czy są one powiązane z ninja, w późniejszym tego słowa
rozumieniu.
• Pierwsze zarejestrowane szpiegostwo dokonane przez
wojowników ninja, odbyło się w VI wieku, na zlecenie księcia
Shotoku. Tego typu działania były potępiane nawet w tak
Taira no Masakado wczesnych czasach, czego świadectwem jest śmierd chłopca,
szpiega Koharumaru. Został on zamordowany za szpiegowanie
przeciwko Taira no Masakado – zasłużonemu samurajowi, który
poprowadził największa w historii ilośd powstaoców przeciwko
rządowi w Kyoto.
Dopiero w XIV wieku pojawia się następne wspomnienie o ninja,
którzy to mieli spalid pewien zamek.
• W XV wieku słowo ninja wkroczyło do języka, jako określenie
tajnej grupy doskonale wyszkolonych agentów. Dowody na to
znajdujemy w dokumentach historycznych, które zaczęły nazywad
działających w ukryciu żołnierzy w ten właśnie sposób, w okresie
walk wywołanych słabnącą rolą szogunatu.
Yamato Takeru
6. + Lekcja 1: Historia
• Ninja stali się najemnikami w XV wieku, kiedy to
zatrudniano ich jako szpiegów, najeźdzców,
podpalaczy, czy nawet terrorystów. Pomiędzy
samurajami, poczucie chęci otwartej walki, lub
pojedynku było powszechne i nie godzili się oni na
walkę niehonorową. W połączeniu z niepokojem ery
Sengoku, powstała więc potrzeba by zrezygnowad z
kodeksu honorowego samurajów i powoład
mężczyzn, którzy dokonają czynów niegodnych
tradycyjnych wojowników. W owych czasach shinobi
(jak mawiano na ninja) dzielili się na kilka „typów”:
szpiegów (kanchō), zwiadowców (teisatsu),
napastników (kisho) i agitatorów (koran).
Rodziny ninja tworzyły większe gildie, spośród
których każda miała we władaniu pewne terytorium.
Istniał również system rang. Jōnin był największy
rangą, to on reprezentował grupę i powoływał
najemników. Zaraz za nim był chūnin, który to jest
asystentem jōnin. Najniżej stali genin, agency polowi,
najmowani spośród ludzi stojących niżej w hierarchii,
mających wykonywad zlecane im zadania.
7. LEKCJA 2: Ubior ninja
Tradycyjnie przedstawia się ich ubranych na
czarno, z kolczugą pod okryciem wierzchnim,
mieczem na plecach i twarzą pokrytą czarnym
barwnikiem. Barwy takie byłyby pomocne
podczas działao nocnych. Istnieje teoria, iż ich
stroje mogły byd jednak ciemnobrązowe, gdyż
barwnik taki był taoszy do uzyskania. Następnie
zaczęli dobierad strój do miejsca, w jakim
przyszło im działad. Jednak brak jest
jakichkolwiek historycznych informacji
potwierdzających używanie przez ninja
stereotypowo wiązanego z nimi czarnego
kostiumu. Takie przedstawienie ninja wywodzi
się z teatru kabuki - charakterystyczny czarny
ubiór noszony był tam przez pomocników
zajmujących się rekwizytami i scenografią
podczas przedstawienia. Widownia
przyjmowała, że są oni "niewidzialni", dlatego
postacie ninja noszących takie kostiumy również
miały symbolicznie byd "niewidzialne". Ponadto,
widowni trudno było odróżnid ich od
pomocników, co potęgowało efekt zaskoczenia
po dokonaniu "zamachu". Ninja preferowali
ucieczkę od walki w starciu, przez co musieli byd
zdolni do możliwie najszybszego odwrotu.
Podczas bitew przywdziewali zbroje.
8. Lekcja 3: Uzbrojenie Ninja
• shinobi-gatana zwany też ninja-tō, był krótszy od katany, aby móc go
łatwo ukryd. Nie przeszkadzał we wspinaczce co było szczególnie
ważne dla Ninja.
• Wachlarze Ninja, zakooczone ostrymi szpikulcami, były bronią
dalekiego zasięgu. Idealne do rzucania i bardzo mobilne.
• Kunai czyli ostre rzutki, należą do grupy shurikenów.
• Kusari-gama składa się z jednostronnego ostrza umocowanego na
drewnianej rękojeści. Dodatkowo z przymocowanym łaocuchem o
długości ok. 2,5-3,5 metra z żelaznym ciężarkiem na koocu Przy
pomocy łaocucha ninja oplatał i unieruchamiał ostrze miecza lub
włóczni, a także części ciała wroga np. ramiona, szyja, nadgarstek.
Jednocześnie zadawał cios ostrzem w głowę lub odsłoniętą szyję.
9. Lekcja 3: Uzbrojenie Ninja
• Kyoketsu-shoge czyli tradycyjna broo ninja. Ninja rzucał
obręcz z przywiązanym sznurem, sznur oplatał
ramiona, nogi lub szyje przeciwnika. Szybkim i mocnym
szarpnięciem linki ninja zmuszał wroga do zbliżenia się i
zadawał mu cios sztyletem.
• Tantō - sztylet japooski z jedno lub obosiecznym
ostrzem, o długości od 15 do 30 centymetrów.
• Yari - włócznia mająca długośd od 1,5 do ok. 3-4 m, a
nawet ponad pięciu metrów. Zakooczona krótkim (30-40
cm) prostym ostrzem o trzech krawędziach lub
charakterystycznym "krzyżowym" ostrzem (z
zamontowanymi w poprzek ostrza skrzydełkami
zapobiegającymi zbyt głębokiemu wbiciu się yari w cel).
10. Lekcja 3: Uzbrojenie Ninja
• Tetsu-bishi - małe, metalowe, ostro zakooczone kawałki
metalu. Gdy ninja uciekał, wyrzucał je na ziemię, aby
przeciwnik wdepnąwszy w nie, nie był w stanie
kontynuowad pościgu. Czasami polewano koocówki
trucizną, aby były jeszcze bardziej śmiercionośne
• Shuriken - popularnie zwany gwiazdką niekoniecznie
przyjmował jej wygląd. Czasem był to po prostu mały nóż
do rzucania. Shu - ręka, Ri - wyrzut, Ken - ostrze.
• Manriki-gusari - łaocuch bojowy, długi na trzy stopy
z większymi ogniwami na koocach. Służył do miażdżenia
czaszek, używany był również do duszenia.
11. Lekcja 4.
Trening NInja
Umiejętności wymagane od ninja znane są w obecnych czasach jako
ninjutsu, ale wątpliwym jest żeby dawniej nazywano je w ten sposób.
Współcześnie uważa sie ninjutsu za sztukę walki, ale historycznie, ninjutsu
opisywało czynności takie jak umiejętnośc przetrwania w trudnych
warunkach, czy szpiegostwo. Ninjutsu wywodzi się z Togakure-ryū.
Pierwszy trening specjalistyczny ninja, odbył się w połowie XV wieku,
kiedy to niektóre z rodzin samurajskich skupiły swoje działania wojenne
na szpiegostwie i zabójstwach. Podobnie jak samurajowie, ninja rodzili się
w rodzinach, w których tradycje były zachowywane i przekazywane z
pokolenia na pokolenie. Wiadomo, że ninja trenowani byli od dzieciostwa,
podobnie jak samurajowie. Poza niezwykle rozwiniętymi sztukami walki,
młodzi adepci trenowani byli w sztuce przerwania i radzenia sobie w
trudnym terenie. Ich wiedza sięgała także daleko w stronę dziedzin takich
jak alchemia i materiały wybuchowe. Trening fizyczny, składał się z
biegów długodystansowych, wspinaczki, nauki skradania się, oraz
pływania. Ci, od których wymagane było przebranie, musieli także
posiadad wiedzę niezbędną osobom, za które się przebierali. Notuje się
informację o tym, że ninja posiadali wiedzę medyczną, która mogła
pomóc im w trakcie walki. Wraz z upadkiem klanów Iga i Kōga
niemożliwym stało się rekrutowanie profesjonalnych ninja. Władcy
ziemscy zmuszeni więc byli trenowad swoich własnych shinobi.
12. Lekcja 4.
Trening NInja
W dekrecie bakufu z 1649 roku
zapisana została informacja ze
jedynie władcy ziemscy, których
przychód przekracza 10.000
koku mogą utrzymywad shinobi.
Przez następne 2 wieki, Shoninki
podręczniki do ninjutsu były
pisane przez potomków Hattori
Hanzo, oraz członków klanu
Fujibayashi. Głowne ich
przykłady to Ninpiden (1655),
Bansenshukai (1675) i Shōninki
(1681).
Bansenshukai
Ninpiden
13. Lekcja 5. Umiejetnosci Ninja
Wiele osób uważało że ninja
posiadają nadprzyrodzone moce
takie jak umiejętności latania,
zmieniania swojej postaci,
przywoływanie zwierząt,
rozdzielanie się tak, że powstawały
2 postacie, czy bycie niewidzialnym.
Te wierzenia brały się z
tajemniczości która otaczała ninja,
oraz z romantycznych idei epoki
Edo. Niektóre z nich były także
dziełem samych ninja, którzy chcieli
wytworzyd mistyczną aurę wokół
swojej działalności. Przykładem jest
Nakagawa Shoshujin, XVII wieczny
założyciel Nakagawa-ryū, który
twierdził w swoich dziełach że
potrafił zmieniad się w ptaki i inne
zwierzęta.
14. Lekcja 5. Umiejetnosci Ninja
Informacje o tym, że ninja potrafią
latad, brały się z opowieści o tym, że
rzekomo mieli oni wykorzystywad
latawce, do unoszenia się nad wrogim
terenem i zrzucad na niego bomb, lub
desantowad się na teren wroga.
Obecnie uważa sie za niemożliwe, by
tego typu latawce istniały za czasów
ninja. W czasie wojen w Japonii,
faktycznie wykorzystywało się latawce,
lecz do przesyłania wiadomości i
sygnałów.
16. Filmy Ninja!
Ninja są jednym z ulubionych tematów kina akcji. Zarówno amerykaoskiego jak i
azjatyckiego. Szczególny rozkwit tego nurtu przypada na lata 80, XX wieku. Wtedy to
powstała ogromna ilośd filmów w których występowali ninja. Wiele z tych produkcji
nie grzeszyło porywającą fabułą i było kręconych naprędce, ale znalazło się wśród nich
też kilka prawdziwych klasyków.
Zachęcam do zapoznania się z dośd szczegółową listą filmów o ninja, umieszczoną na
tej: http://www.rarekungfumovies.com/nmdb/Ninja_Movie_List.htm stronie.
A tutaj klasyki gatunku :D
Przykładowe filmy z 2009 roku, w których występują ninja
(kliknij na plakacie by odtworzyd trailer)
17. Internet z Ninja!
W ostatnich latach Ninja stali się także
bardzo ważnym elementem społeczności
internetowej. Na fali ich popularności
powstaje wiele haseł, które stają się
podpisami do obrazków np.: „Olej studia
zostao ninja”. Istnieje również strona
www.askaninja.com na której amerykaoski
ninja w dowcipny sposób odpowiada na
pytania zadawane mu przez widzów. „Ask a
ninja” istnieje od 2005 roku, a o ogromnym
zainteresowaniu ludzi motywem ninja,
świadczy fakt, że jego twórca zarabia
miesięcznie 100 000$ z reklam i gadżetów
sprzedawanych na stronie.
Bardzo popularne są także koszulki
nawiązujące w dowolny sposób do ninja.
Można śmiało uznad że ninja podbili
Internet.
18. MUZYKA Ninja!
Ninja podbili kinematografię i Internet, lecz jak
mówi stare przysłowie – władzy nigdy dośd.
Postanowili więc zapanowad także nad muzyką
rozrywkową! Niestety ich gra na katanach nie
przysporzyła im wielu fanów, więc musieli
schowad się w cieniu innych twórców muzyki,
którymi to sprytnie kierują. Skąd to wiemy? Stąd,
że istnieje co najmniej kilka grup, które użyły w
nazwie słowa „ninja”! Świetnymi przykładami są
tutaj dziewczyny z zespołu – Vanilla Ninja, oraz
wytwórnia muzyczna Ninja Tune (wydawcy takich
artystów jak Bonobo, Amon Tobin czy Foley
Room).
Logo wytwórni Ninja Tune
- Amon Tobin – Easy Muffin
- Vanilla Ninja – Tough Enough
- Bonobo – Kota
Dziewczyny z zespołu Vanilla Ninja!
19. KOMIKSY Ninja!
Gdy Ninja władali już wszystkim, ktoś mądry powiedział im, że
muszą dotrzed do tych, którzy wybierając się na wakacje, lub w
codzienną podróż do pracy, pozbawieni są prądu. Wojownicy
zdobyli zakład introligatorski i zaczęli wypuszczad na rynek
komiksy, w których chwalili swoje wiekopomne czyny.
(Kliknij w okładkę by przejśd do sklepu i przeczytad opis)
20. GRy Ninja!
Gdy Ninja władali już wszystkim o czym
można zamarzyd, wśród ludu narodziła się
ochota by poczud się jak ich idole.
Próbowano przebierad się w czarne stroje,
kupowad katany i dwiczyd swą sprawnośd,
by móc jak ninja przemykad
niepostrzeżenie przez miasto. Niestety
ludziom brakowało motywacji do
zgłębiania tajników ninjutsu. Ninja
postanowili więc wyjśd swoim fanom
naprzeciw i stworzyli gry komputerowe,
dzięki którym każdy z nas może poczud się
tak, jak owi legendarni wojownicy.
(Kliknij na okładce by obejrzed nagranie z
gry)
21. + KONIEC +
Teraz jesteś już gotowy by zostać ninja.
Idź i nie daj się zauważyć!
(Wielki Mistrz)*
*MICHAŁ STAWARZ GR. 124 s7319
22. Źródła
• Wikipedia – hasło „Ninja”
• Internet – Obrazy, muzyka, filmy
• Wiedza własna.
• Książki i komiksy opisane w prezentacji.