İtibarlı Şirketlerin Sosyal Performans Uygulamaları - Sibel HOŞTUT

1. İtibarlı Şirketlerin Sosyal Performans Uygulamaları Dr. Sibel HOŞTUT

2. İtibarlı Şirketlerin Sosyal Performans Uygulamaları
Öğr.Gör.Dr. Sibel HOŞTUT
Akdeniz Üniversitesi - İletişim Fakültesi - Antalya
3. Uluslararası İtibar Yönetimi Konferansı 13-14 Kasım 2014, İstanbul

3. Sürdürülebilir Büyüme
•Sürdürülebilir büyüme şirketlerin ekonomik faaliyetler yanında sosyal ve çevresel alanlar üzerine odaklanmasını ve şirket faaliyetlerinden etkilenen tüm gruplara (çalışanlar, tüketiciler, müşteriler, tedarikçiler, yatırımcı, iş ortakları, sivil toplum kuruluşları, kamu kuruluşları, medya, yerel halk ) karşı sorumlu olmaları gerektiğini ifade etmektedir.

4. Sürdürülebilirlik Raporları
•Şirketlerin sürdürülebilirlik kapsamında hesap verebilir ve şeffaf olduklarını gösterebilmelerinin en temel yolu sürdürülebilirlik raporlarının yayınlanmasıdır.
•Bir şirketin sürdürülebilir kalkınma hedefine yönelik sunduğu rapor, genel olarak o şirketin yönetişim, ekonomik, sosyal ve çevresel performans bilgilerine yönelik açıklamaları içermektedir.

5. •Şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde ifşa etmelerini sağlamak amacıyla çeşitli standartlar geliştirilmiştir:
▫Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact),
▫SA8000 Standardı
▫Accountability1000 ve
▫Küresel Raporlama Girişimi (GRI)

6. Küresel Raporlama Girişimi (GRI)
GRI G3 – 79 Performans Göstergeleri
GRI G3.1 – 84 Performans Göstergeleri
GRI G4
2006
2011
2013
2016
GRI G2
2002
2000
İlk GRI Göstergeleri
İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), Birleşmiş Milletler Küresel Sözleşmesi (UNGC) ve Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO) ile küresel stratejik ortaklıkları mevcuttur.

7. Türkiye’de GRI Standartlarında Raporlama
▫2005 – 2010: 22 Rapor
▫2011: 21 Rapor
▫2012: 23 Rapor
▫2013: 23 Rapor
G2 Standardındaki İlk Raporlar:
Aksa Akrilik –
Sustainable Development Report 2005 (textile industry)
Erdemir –
Sustainable Steel Report 2005 (steel industry)

8. ARAŞTIMA - YÖNTEM
•Yapılan çalışmada içerik analizi yöntemi ile şirketlerin sürdürülebilirlik raporları Küresel Raporlama Girişimi’nin (GRI) üçlü sorumluluk çerçevesinde geliştirdiği sosyal performans boyutundaki göstergeler incelenmiştir.
•GRI Sosyal Performans Göstergeleri
•İşgücü uygulamaları,
•İnsan hakları,
•Toplum ve
•Ürün sorumluluğu

9. Araştırmanın Evreni
▫Türkiye İtibar Endeksinde (2013) yer alan ve GRI raporlama standartlarında rapor yayınlamış şirketler oluşturmaktadır.
▫Bu doğrultuda raporu yayınlamış 7 şirketin sürdürülebilirlik raporu incelenmiştir. Bunlar:
Koç Holding,
Arçelik,
Turkcell,
Eczacıbaşı,
Coca Cola İçecek,
Doğuş Holding ve
Pınar - Yaşar Holding

10. Sosyal Performans Boyutuna Yönelik Bulgular
•Şirketlerin; Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporu, Kurumsal Sorumluluk Raporu ya da Sürdürülebilirlik Raporu gibi adlandırmalarla yayınladıkları sürdürülebilirlik raporlarının sayfa sayıları 59 ile 120 arasında değişmektedir (ortalama sayfa sayısı 84).

11. Şirketler Hangi Göstergeleri Raporluyor
GRI standardında yer alan 45 sosyal performans göstergelerine ilişkin tamamen veya kısmen en fazla açıklama Coca-Cola İçecek (44 performans göstergesine) ve Doğuş Holding (37 performans göstergesine) tarafından yapılmıştır.
Sosyal Performans Göstergeleri
Açıklama Yapan Şirketlerin Yüzdesi
İşgücü uygulamaları ve insana yakışır iş performans göstergeleri
%80
İnsan hakları performans göstergeleri
%67
Toplum performans göstergeleri
%55
Ürün sorumluluğu
%53

12. En Çok/En Az Açıklama Yapılan İşgücü Uygulamaları ve İnsana Yakışır İş Performans Göstergeleri
Kriterler
Yüzde
1
LA11 Çalışanlara beceri geliştirme ve yaşam boyu eğitim programları.
100
2
LA8 Ciddi hastalıklarla ilgili olarak işgücü mensuplarına, ailelerine veya yerel halka yardım etmek üzere uygulanan eğitim, öğretim, rehberlik, hastalık önleme ve risk kontrol programları.
93
3
LA4 Toplu iş sözleşmeleri kapsamına giren çalışanların yüzdesi.
86
4
LA6 İşyeri iş sağlığı ve güvenliği kurullarında temsil edilen toplam işgücünün yüzdesi
86
5
LA12 Düzenli şekilde performans ve kariyer gelişimi değerlendirmesi alan çalışanların yüzdesi.
86
6
LA7 Yaralanma, meslek hastalıkları, kaybedilen günler ve işe devamsızlık oranları ve ölümle sonuçlanan iş kazalarının bölgelere göre dağılımı.
36

13. En Çok/En Az Açıklama Yapılan İnsan Hakları Performans Göstergeleri
Kriterler
Yüzde
1
HR6 Çocuk işçiliği vakaları açısından önemli risk içerdiği belirlenen operasyonlar ve çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak alınan önlemler.
93
2
HR7 Zorla veya zorunlu tutarak çalıştırma ve zorla veya zorunlu tutarak çalıştırmanın ortadan kaldırılmasına yönelik alınan önlemler.
93
3
HR4 Ayrımcılık konusunda toplam vaka sayısı ve alınan önlemler.
86
4
HR3 İnsan hakları unsurları hakkındaki politika ve prosedürler konusunda verilen toplam çalışan eğitimi saatleri.
21
5
HR9 Yerli halkın haklarının ihlaline ilişkin vakaların toplam sayısı ve alınan önlemler.
29

14. En Çok/En Az Açıklama Yapılan Toplum Performans Göstergeleri
Kriterler
Yüzde
1
SO4 Yolsuzluk vakalarına karşı alınan önlemler.
71
2
SO8 Yasa ve yönetmeliklere uyulmaması nedeniyle kesilen önemli cezaların parasal değeri ve parasal olmayan yaptırımların toplam sayısı.
14

15. En Çok/En Az Açıklama Yapılan Ürün Sorumluluğu Performans Göstergeleri
Kriterler
Yüzde
1
PR3 Ürün ve hizmet bilgileri.
100
2
PR5 Müşteri memnuniyetine yönelik uygulamalar.
93
3
PR7 Pazarlama iletişimi ile ilgili yönetmeliklere uyum sağlamama vakalarının toplam sayısı.
14
4
PR4 Ürün ve hizmet bilgileri etiketleme ile ilgili yönetmeliklere ve uyum sağlamama vakalarının toplam sayısı.
29
5
PR8 Müşterinin kişisel gizliliğinin ihlalleri
29

16. Sonuç
•İncelenen raporlara göre şirketler;
•Sosyal paydaşların haklarına saygı göstermekte,
•Paydaşlardan alınan geri bildirimleri değerlendirmekte
•Karar alma süreçlerine dahil etmekte,
•Çalışanların eğitimi için programlar düzenlemekte,
•İş yeri sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmalar yürütmekte,
•Ayrımcılığın önlenmesine yönelik politikalar geliştirmekte,
•Çocuk işçiliği ve zorla çalıştırmada hassasiyetlerini dile getirmekte,
•Müşteri memnuniyetine yönelik uygulamalara açıklık getirmekte

17. Sonuç
▫Açıklamalar bu kadar yoğun ve detaylı olunca, hazırlanan raporlar şirketlerin sürdürülebilir kalkınma vizyonunun ve iyi bir kurumsal şirket olduklarının paydaşlarıyla paylaşılmasında önemli bir iletişim aracına dönüşmektedir.

18. Teşekkürler