1. 61 สารสนเทศเพื่อการท่องเที่ยว เสนอ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เรวัต แสงส

2. บาร์โค้ด 2 มิติ คือ
อะไร ?
• เป็นเทคโนโลยีที่พัฒนาเพิ่มเติมจากบาร์
โค้ด 1
• บรรจุข้อมูลได้ทั้งในแนวตั้งและแนวนอน
• บรรจุข้อมูลมากได้ประมาณ 4,000 ตัว
อักษรหรือประมาณ 200
เท่าของบาร์โค้ด 1 มิติในพื้นที่เท่ากัน
• มีลักษณะเป็นแถบมีความหนา-บาง
• การอ่านข้อมูลจะอาศัยหลักการสะท้อนแสง
• เข้าไปเก็บใน คอมพิวเตอร์โดยตรง
• ไม่ต้องผ่านการกดปุ่มที่แป้นพิมพ์
• ระบบ Barcode เป็นมาตรฐานสากลที่นิยม
ใช้ทั่วโลก

3. บาร์โค้ด 1 มิติ VS บาร์
โค้ด 2 มิติ
Barcode 1 มิติ Barcode 2 มิติ
• สัญลักษณ์รหัสแท่งที่ใช้แทน • พัฒนาเพิ่มเติมจากบาร์โค้ด 1
ข้อมูลตัวเลข มิติ
• มีลักษณะเป็นแถบเส้นสีดำา • ออกแบบให้บรรจุข้อมูลได้ทั้ง
สลับเส้นสีขาว แนวนอนและ
• ใช้แทนรหัสตัวเลขหรือตัว แนวตั้ง
อักษร • บรรจุข้อมูลได้ 4,000 ตัว
• บรรจุข้อมูลได้ประมาณ 20 ตัว อักษร จากเดิม 200
อักษร เท่าในพื้นที่เท่ากันหรือเล็ก
•พบทั่วไปที่ซเปอร์มาร์เกต ห้าง
ู กว่า
สรรพสินค้า • ข้อมูลที่บรรจุนั้นสามารถใช้
หรือบนหนังสือต่างๆ ภาษาอื่นนอกจาก
ภาษาอังกฤษ เช่น ภาษาญีปุ่น ่

4. ความเป็นมา
• บาร์โค้ดสองมิตินับเป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ถูกคิดค้น โดยบริษัท
ของญีปุ่น ชือว่า Denso-Wave
่ ่
ในปี พ.ศ. 2537
• มีลักษณะพื้นฐานเป็นเพียงรูปภาพสองมิติที่ใช้แถบสีขาวดำา
แทนข้อความ หรือข้อมูลที่มี
ความหลากหลายได้ถึง 4,296 - 7,089 ตัวอักษร
• ปัจจุบันมีการนำาบาร์โค้ดสองมิติมาประยุกต์ใช้งานอย่างแพร่
หลาย เนื่องจากความง่ายและ
สะดวกในการเข้ารหัสเพื่อให้ข้อมูลที่ต้องการอยูในรูปแบบ
่
บาร์โค้ด หรือการถอดรหัสจาก
บาร์โค้ดเป็นข้อความด้วยคอมพิวเตอร์ทั่วไปหรือโทรศัพท์มือ
ถือ
ที่มีกล้องดิจตอลและโปรแกรมถอดรหัสซึ่งสามารถหามาติด
ิ
ตั้งได้ฟรี

5. คุณสมบัติของบาร์โค้ด 2 มิติ
• มีความสามารถในการเก็บข้อมูลได้มากกว่า
* บาร์โค้ด 2 มิติสามารถพิมพ์ในพื้นที่ว่างขนาดเล็กได้ ขณะที่บาร์
โค้ดแบบเดิมทำาไม่ได้
• สามารถบันทึกข้อมูลได้มาก
* ประสิทธิภาพในการรองรับการบันทึกข้อมูลได้มากถึง 1 KB.
หรือประมาณ 7,000 ตัวอักษร
• สามารถพิมพ์โค้ดลงไปที่ชนงานโดยตรงได้
ิ้
* พิมพ์ข้อมูลด้วยการใช้เลเซอร์เจาะลงไปบนผิวเหล็กตามรูปร่าง
ของบาร์โค้ดที่ต้องการได้โดยตรง
• ฟังก์ชั่นการตรวจแก้ไขข้อผิดพลาดเพื่อป้องกันการสูญหายของ
ข้อมูลจากการขูดขีด
* กรณีบาร์โค้ดมีรอยขูดขีดหรือชำารุด สามารถเรียกรหัสเข้าไป
ใหม่ได้ด้วยฟังก์ชั่นการตรวจแก้ไข
ข้อผิดพลาด
* สามารถติดตั้งฟังก์ชั่นการตรวจแก้ไขข้อผิดพลาดขณะป้อนรหัส
เมือตั้งค่าไว้แล้วสามารถป้อน
่

6. ประเภทของบาร์โค้ด 2 มิติ
บาร์โค้ด 2 มิติ สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
1. บาร์โค้ดแบบสแต็ก (Stacked Barcode)
• มีลักษณะคล้ายกับการนำาบาร์โค้ด 1 มิติมาวางซ้อนกันหลาย
แถว
• มีการทำางานโดยอ่านภาพถ่ายบาร์โค้ดแล้วปรับความกว้างของ
บาร์โค้ดก่อนทำาการถอดรหัส ซึ่ง
การปรับความกว้างนี้ทำาให้สามารถถอดรหัสจากภาพที่เสีย
หายบางส่วนได้ โดยส่วนที่เสียหาย
นั้นต้องไม่เสียหายเกินขีดจำากัดหนึ่งที่กำาหนดไว้
• การอ่านบาร์โค้ดแบบสแต็กสามารถอ่านได้ทิศทางเดียว เช่น
อ่านจากทางซ้ายไปขวาหรือ
ทางขวาไปซ้าย และอ่านจากด้านบนลงล่างหรือจากด้านล่าง
ขึ้นบน เป็นต้น
ตัวอย่างบาร์โค้ดแบบสแต๊ก

7. • เป็นแถบสีดำาและสีขาวเรียงตัวกันหลายๆ แถว แถวแนวตั้งและแนว
นอน ซึ่งประกอบด้วย 3 ถึง 90
แถว และ 1 ถึง 30 คอลัมน์ สามารถบรรจุข้อมูลได้มากที่สุด 2,710
ตัวเลข 1,850 ตัวอักษร หรือคันจิ
554 ตัวอักษร
• เครื่องอ่านบาร์โค้ดจะสามารถอ่านได้ในทิศทางเดียว เช่น อ่านจาก
ทางซ้ายไปขวาหรือทางขวาไปซ้าย
และอ่านจากด้านบนลงล่างหรือจากด้านล่างขึ้นบน
• โดยส่วนใหญ่บาร์โค้ดแบบ PDF417 จะนำาไปใช้กับงานที่ต้องการ
ความละเอียด และถูกต้องมากเป็น
พิเศษ
แสดงส่วนประกอบของบาร์โค้ด 2 มิติแบบ PDF4
ภาพแสดงบาร์โค้ด 2 มิติแบบ PDF417

8. 2. บาร์โค้ดแบบเมตริกซ์ (Matrix Barcode)
• มีลักษณะหลากหลายและมีความเป็นสองมิติมากกว่าบาร์โค้ด
แบบแสต็กที่เหมือนนำาบาร์โค้ด 1
มิติไปซ้อนกัน
• ลักษณะเด่นของบาร์โค้ดแบบเมตริกซ์คือมีรูปแบบค้นหา (Finder
Pattern) ทำาหน้าที่เป็นตัวอ้างอิง
ตำาแหน่งในการอ่านและถอดรหัสข้อมูล
• ตัวอย่างบาร์โค้อมูลได้รวดเร็ซ์และสามารถอ่านบาร์โค้ดได้แม้บาร์
ช่วยให้อ่านข้ ดแบบเมตริก ว
โค้ดเอียง โค้ดแบบอกลับหัว
2.1 บาร์ หมุน หรื MaxiCode
ภาพแสดงบาร์โค้ด 2 มิติแบบ MaxiCode

9. 2.1 บาร์โค้ดแบบ MaxiCode (ต่อ)
• MaxiCode เป็นบาร์โค้ด 2 มิติแบบเมตริกซ์ ซึ่งพัฒนาโดย
บริษัท Oniplanar และนำาไปใช้โดย
บริษัท ขนส่ง UPS (United Parcel Service)ประเทศ
สหรัฐอเมริกาในปี 2530
• ลักษณะบาร์โค้ดเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนาด 1.11 x 1.054 นิ้วส่วน
แทนรหัสข้อมูลมีลักษณะเป็นรูปหก
เหลี่ยมทั้งหมด 866 โมดูล เรียงตัวกันใน 33 แถวรอบรูปแบบ
ค้นหา
• รูปแบบค้นหาของ MaxiCode มีลักษณะเป็นวงกลมซ้อนกันสาม
วงอยู่กลาง
บาร์โค้ด MaxiCode
• สามารถบรรจุข้อมูลได้ 138 ตัวเลขหรือ 93 ตัวอักษร
• ถูกออกแบบให้สามารถอ่านได้อย่างรวดเร็ว จึงนำาไปประยุกต์ใช้
กับงานที่
ต้องการความเร็วในการอ่านสูงเป็นส่วนใหญ่

10. 2.2 บาร์โค้ดแบบ Data Matrix
ภาพแสดงบาร์โค้ด 2 มิติแบบ Data Matrix
• Data Matrix ถูกพัฒนาโดยบริษัท RVSI Acuity CiMatrix
ประเทศสหรัฐอเมริกาเมือปี 2532
่
• ลักษณะบาร์โค้ดมีทั้งรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสและสี่เหลี่ยมผืนผ้า
• สามารถบรรจุข้อมูลได้มากที่สุด 3,116 ตัวเลขหรือ 2,355 ตัว
อักษร แต่สำาหรับข้อมูล
ประเภทอื่นได้แก่ขอมูลเลขฐานสองบรรจุได้ 1,556 ไบต์ (1 ไบต์
้
เท่ากับเลขฐานสอง 8 หลัก) และ
ตัวอักษรภาษาญีปุ่นบรรจุได้ 778 ตัวอักษร
่
• รูปแบบค้นหาของบาร์โค้ดแบบ Data Matrix อยู่ที่ตำาแหน่งขอบ
ซ้ายและด้านล่างของบาร์โค้ด
• บาร์โค้ด Data Matrix ส่วนใหญ่ใช้ในงานที่มีพื้นที่จำากัดและต้อ

11. 2.3 บาร์โค็ดแบบ QR Code (Quick Response Code)
ภาพแสดงบาร์โค้ด 2 มิติแบบ QR Code
• QR Code เป็นบาร์โค้ด 2 มิติแบบเมตริกซ์ที่ถูกพัฒนาขึ้นโดย
บริษัท Nippon Denso ประเทศญีปุ่นใน
่
ปี 2537
• ลักษณะของบาร์โค้ดเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส สามารถบรรจุข้อมูลได้
มากที่สุด 7,089 ตัวเลขหรือ 4,296
ตัวอักษร ข้อมูลเลขฐานสอง 2,953 ไบต์ และตัวอักษรญี่
ปุ่น 1,817 ตัวอักษร
• รูปแบบค้นหาของ QR Code อยู่ที่มมทั้งสามของบาร์โค้ด คือ มุม
ุ
ซ้ายบน มุมซ้ายล่าง และมุมขวา
บน QR Code

12. ระบบบาร์โค้ดแบบสองมิติ (2D
Barcode)
• ระบบบาร์โค้ดแบบสองมิติ เป็น
ผลผลิตของบริษัท
ของญีปุ่น ชื่อว่า Denso-Wave
่
คิดขึ้นในปี พ.ศ.
2537
• ต่อมาได้ถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
จนมีลักษณะที่
แตกต่างกัน 5 แบบ

13. ตารางแสดงลักษณะและคุณสมบัติของบาร์โค้ด
สองมิติในแต่ละประเภท
DATA MAXI AZTEC
PDF417 QR CODE
MATRIX CODE CODE
Han Held
ผู้พัฒนา Symbol CI Matrix
UPS () DENSO () Products
(ประเทศ) () ()
Multi- ()
ชนิดโค้ด Matrix Matrix Matrix Matrix
ขนาดความจุ low
ข้อมูล
1,850 2,355 93 4,296 3,067
(ตัวอักษรและ
ตัวเลข)
- ความจุ
- ความจุ -อ่านข้อมูล - ความจุ -ความจุ
ลักษณะ ข้อมูลสูง
ข้อมูลสูง ได้อย่าง ข้อมูลสูง ข้อมูลสูง
เฉพาะ - ขนาด รวดเร็ว - ขนาดเล็ก
เล็ก - อ่านข้อมูล
- -โรงงาน - -
ได้อย่าง -
การประยุกต์ สำานักงาน - อุตสาหกรร รวดเร็ว
อุตสาหกรร อุตสาหกร
ใช้ อุตสาหกรร มขนส่ง มทุก รมการบิน
มทางการ สินค้า นำา ประเภท -
มาตรฐาน -AIMI, แพทย์
-AIMI, เข้า และส่ง
-AIMI, -AIMI, อุตสาหกร
- AIMI

14. การประยุกต์ใช้กับการท่อง
เที่ยว
• ประยุกต์ใช้ในด้านสื่อโฆษณาประชาสัมพันธ์
สถานที่ท่องเที่ยว เช่น หนังสือพิมพ์ โปสเตอร์
อินเทอร์เน็ต แผ่นพับ หรือใบปลิว เป็นต้น มีการนำา
บาร์โค้ดเข้ามาเป็นส่วนหนึงในสื่อโฆษณา เพื่อให้
่
ผูพบเห็นเกิดความสนใจในสถานที่ทองเทียว และ
้ ่ ่
สามารถใช้มือถือที่มีกล้องอ่านบาร์โค้ดเพื่อเชื่อม
ต่อลิงก์เข้าสู่เว็บไซต์ได้
• การนำาบาร์โค้ดมาพิมพ์ลงบนนามบัตร นำาบาร์
โค้ดมาใช้ในการบันทึกข้อมูลติดต่อลงมือถือ
โดยตรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งนามบัตรที่เกี่ยวกับ
ทีพัก ผูที่ได้รับจะสามารถแสกนบาร์โค้ดแล้วลิงค์
่ ้ ้
เข้าสู่เว็บไซด์ได้เช่นกัน
• เพือนำาทางมาสู่สถานที่ท่องเที่ยว สามารถ
่

16. ข้อดีของการใช้บาร์โค้ด
• ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำางาน
• ประหยัดเวลา
• ประหยัดทรัพยากรบุคคล
• ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการทำางาน
• ลดค่าใช้จาย
่

17. ปัญหาหรือภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นจากการ
ใช้งานบาร์โค้ด 2 มิติ
การปลอมแปลง (Spoofing)
เทคโนโลยีบาร์โค้ด 2 มิติได้รับความนิยมและมีการใช้งานอย่าง
แพรหลายจนอาจนำาบาร์โค้ด 2 มิตินี้มาใช้แทนนามบัตรในการให้
ข้อมูลส่วนบุคคล เช่น อี-เมล์ หมายเลขโทรศัพท์มือถือ หรือชื่อ
เว็บไซต์ เป็นต้น การปลอมแปลงอาจเกิดขึ้นในลักษณะการปลอม
แปลงข้อมูลที่เข้ารหัสเป็นบาร์โค้ด 2มิติด้วยค่าที่ผิดๆเช่น
• เว็บไซต์ปลอมที่แฮกเกอร์ตั้งขึ้นโดยเปลี่ยนแปลงชื่อเพียงเล็ก
น้อยจากเว็บไซต์จริง (ตัวอย่างการใช้
ชื่อเว็บไซต์ www.thalcert.org แทน www.thaicert.org)
• ชื่อเว็บไซต์ปลอมที่ยาวเกินขนาดช่องที่หน้าจอโทรศัพท์มือถือ จน
การตรวจสอบทำาได้ยาก เป็นต้น
• การปลอมแปลงที่อาศัยข้อจำากัดของโทรศัพท์มือถือที่จะแสดงแต่
หัวเรื่องเว็บไซต์ (Title) ที่
ถอดรหัสมาได้โดยไม่แสดงชือเว็บไซต์จริง (Uniform Resource
่
Locators หรือ URL)

18. ฟิชชิ่ง (Phishing)
• ลักษณะฟิชชิงด้วยบาร์โค้ด 2 มิติที่อาจเกิดขึ้นคือ แฮกเกอร์ทำา
่
การตั้งเว็บไซต์ปลอมขึนมาจากนั้นก็
้
สร้างบาร์โค้ด 2 มิติที่บรรจุชื่อเว็บไซต์ปลอมแนบไปพร้อมกับใบ
ประกาศหรือสื่อต่างๆโดย
ข้อความในใบประกาศหรือสื่อต่างๆนั้น อาจบอกให้ต้องเข้าไป
เว็บไซต์ปลอมดังกล่าวเพื่ออัพเดต
ข้อมูลหรือขอรับบริการกับทางบริษัท
• เมื่อเหยื่อทำาการเชื่อมต่อไปยังเว็บไซต์ปลอม ข้อมูลของโทรศัพท์
มือถือของเหยื่อ เช่น หมายเลข
โทรศัพทมือถือ รุ่นหรือ ยีห้อของโทรศัพท์มือถือ เป็นต้น จะถูกส่ง
่
โดยอัตโนมัติไปพร้อมกับข้อมูล
ส่วนต้น (Header) ในการเชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์และถ้าเหยือ่
กรอกข้อมูลความลับของตัวเองแล้ว
ส่งกลับไป ก็จะทำาให้แฮกเกอร์ได้ข้อมูลความลับไปทั้งหมด
ภาพแสดงแบบจำาลองการโจมตีของฟิชชิ่ง

19. ข่าวไวรัสหลอกลวง (Hoax)
• โดยทั่วไปมักเป็นข้อความข่าวที่ส่งผ่านกันทางอี-เมล์ หรือห้อง
สนทนาต่างๆ เพือก่อความ
่
วุ่นวายซึ่งข้อความเหล่านั้นไม่เป็นความจริงและไม่มอันตราย
ี
ตามที่ข้อความอ้างถึง แต่อาจมี
บางข้อความที่สร้างความเสียหายแก่ข้อมูลหรือเครื่องของผู้
หลงเชื่อไม่
• ข่าวไวรัสหลอกลวงเกี่ยวกับไฟล์ Jdbgmgr.EXE
• ข่าวไวรัสหลอกลวงเกี่ยวกับไฟล์ SULFNBK.EXE ที่หลอกลวง
ให้ผู้ใช้ที่หลงเชือลบไฟล์ที่
่
จำาเป็นต่อการทำางานของระบบปฏิบัติการวินโดวส์ทิ้ง
• อาจเป็นข้อความของข่าวไวรัสหลอกลวงเอง หลอกลวงที่เป็น
อันตรายซึ่งอาจเกิดขึ้น เช่น
1) โฆษณาในหน้าหนังสือพิมพ์ “รวมเทคนิค เคล็ดลับสำาห
รับโทรศัพท์มือถือ” -- ข้อความในบาร์โค้ด 2 มิติ “ลดค่าใช้บริการ
โทรศัพท์ต่อครั้งมากสุด 80% กด *#XXXX#” โดย *#XXXX#

20. มาลแวร์ (Malicious Software หรือ Malware)
• ในปี 2547 เริ่มมีการแพร่กระจายของมาลแวร์บนโทรศัพท์มือถือ
ในรูปแบบต่างๆ
• ส่วนมากจะเป็นพวกโทรจัน เช่น โทรจันที่ทำาการเปลี่ยนไอคอน
บนหน้าจอเครืองโทรศัพท์มือถือ
่
โทรจันที่ส่งตัวเองออกทางบลูทูธ (Bluetooth)
• มีข้อจำากัดอย่างเช่นต้องเปิดการใช้งานบลูทูธ รองรับบริการส่ง
ข้อความมัลติมีเดีย (Multimedia
Messaging Serviceหรือ MMS)หรือต้องรู้ที่อยู่เว็บไซต์ที่จะ
ดาวน์โหลดข้อมูล (ที่ไม่รู้ว่าเป็นมาล
แวร์) เป็นต้น
• มีการแพร่กระจายมีอยูในวงที่จากัด แต่หากมีเทคโนโลยีของ
่ ำ
บาร์โค้ด 2 มิติ การแพร่กระจายของ
มาลแวร์บนโทรศัพท์มือถืออาจขยายวงกว้างขึ้นเทียบเท่า
มาลแวร์บนเครื่องคอมพิวเตอร์ทั่วไปได้
ตัวอย่างวิธีการแพร่กระจาย บาร์โค้ด 2 มิติของมาลแวร์

21. วิธีการป้องกันภัยคุกคามจากบาร์โค้ด 2 มิติ
1. ตรวจสอบแหล่งที่มาของบาร์โค้ดให้แน่ใจก่อนทำาการถอดรหัส
ทุกครั้ง
2. ใช้โปรแกรมในการถอดรหัสจากผู้ให้บริการหรือแหล่งที่น่า
เชื่อถือ
3. ปิดโปรแกรมถอดรหัสบาร์โค้ด 2 มิติทุกครั้งหลังการใช้งาน
เนื่องจากหากนำากล้องผ่าน
บาร์โค้ดโดยไม่ตั้งใจ อาจทำาให้เกิดการเชื่อมต่ออัตโนมัติโดยที่
ผู้ใช้งานไม่รู้ตัว
4. หลังจากที่ถอดรหัสได้แล้ว ควรตรวจสอบข้อมูลที่ได้ให้ครบ
ถ้วนก่อน เช่น ชื่อเว็บไซต์ เป็นต้น
5. ไม่ควรเข้าเว็บไซต์ที่ได้จากการถอดรหัสบาร์โค้ดที่ไม่ทราบ
แหล่งที่มา หรือเว็บไซต์ที่ไม่น่า
ไว้วางใจ
6. ระงับการดาวน์โหลดหรือติดตั้งโปรแกรม ที่ไม่ทราบแหล่งที่มา
หรือมีที่มาที่ไม่น่าไว้วางใจ

22. ข้อเสนอแนะ
• บาร์โค้ดสองมิตินั้นมีทั้งข้อดีและข้อเสียอยูในตัวเอง ผู้ใช้งาน
่
ควรพิจารณาในการเลือกใช้ให้
เป็นไปในทางที่ถูกต้อง
• จำาเป็นหาแนวทางในการป้องกันภัยคุกคามต่างๆที่จะเกิดขึ้น
เรียกได้ว่า
ต้องมีความรอบคอบเป็นอย่างมากในการใช้งานเพราะปัจจุบัน
บาร์โค้ด
สองมิติได้เข้ามามีบทบาทอย่างมากในชีวิตประจำาวันของ
มนุษย์ เรียกได้
ว่าสามารถพบเห็นได้ทั่วไป เช่น การสแกนบาร์โค้ดสินค้าต่างๆ
เป็นต้น

23. อ้างอิง
• http://r64.wikidot.com/qr-code
• http://www.nstda.or.th/nstda-
knowledge/2866-2d-barcode
• https://docs.google.com/viewer?
a=v&q=cache:HQkn8mdz8LEJ:seminar-
anucha.googlecode.com/svn/trunk-5210121
097.doc
•
http://muangchum.blogspot.com/2010/08/
2-assignment1.html

24. จัดทำาโดย
52020024 นางสาวเสาวลักษณ์ ทองปลื้ม มส.สารสนเทศศึกษา
52020329 นางสาวกรรณิกาย์ พรหมณี มส.สารสนเทศศึกษา
52020571 นางสาวณัฐธิดา คล้ายสุขโข มส.สารสนเทศศึกษา
52020574 นางสาวธนัฎฐา วัฒนศิริ มส.สารสนเทศศึกษา
52020586 นายภูริต เนตรดี มส.สารสนเทศศึกษา
52020590 นางสาวรทินี กั้นปลูก มส.สารสนเทศศึกษา