IO2: Gids voor professionals die ouders en hun kinderen met een beperking ondersteunen op het gebied van seksuele opvoeding.

1. Ondersteunende trainingen en zelfhulpgroepen van ouders van
jongeren met een lichamelijke of verstandelijke beperking met
betrekking tot seksuele opvoeding, technieken en passend gedrag.
INCLUEDUSEX
2018-1-ES01-KA204-050062
IO2: Gids voor professionals die ouders en hun kinderen met een
beperking ondersteunen op het gebied van seksuele opvoeding.

2. IO2: Gids voor professionals die ouders
en hun kinderen met een beperking
ondersteunen op het gebied van
seksuele opvoeding.
Auteurs:
Nationalevereniging van beroepsbeoefenaren die werken met mensen met een beperking, Bulgarije
PhoenixKM BVBA, België

3. Dit is begeleidend materiaal voor professionals die ouders ondersteunenen raadplegen op
het gebied van problemen met het seksuelegedrag en de seksuelebehoeftenvan hun
kinderen met een beperking.:
■ Aanbieders van volwassenenopleidingen:coördinatoren,ontwikkelaars, opleiders,
opleiders
■ Ouders van personen met een beperking
■ Maatschappelijk werkers
■ Fycologen
■ Enz.
Alle foto's die in dit begeleidingsmateriaal worden gebruikt, zijn afkomstig van
pixabay.com.
Wij hopen dat deze gids u als professionalkan ondersteunen,zodat u een betere seksuele
voorlichting kunt geven aan mensen met een beperking.

4. Hoofdstuk 1: Introductie van seksuele
voorlichting aan ouders van kinderen met
een beperking
1.1 Inzicht in de angsten van de ouders over seksuele voorlichting
1.2 De angsten van de ouders over seksuele voorlichting verminderen
1.2.1 Natuurlijke seksuele behoeften van een kind
1.2.2 Reageren op seksueel gedrag
1.2.3 Religieuze achtergrond van de ouders
1.3 Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ouders zich inzetten voor de
seksuele opvoeding van hun kind en ondersteuning accepteren?

5. Hoofdstuk 1: Introductie van seksuele
voorlichting aan ouders van kinderen met
een beperking
In een wereld waarin kinderen en tieners vaak door de media in aanraking komen
met seksualiteit en meer toegang hebben tot alle informatiebronnen, is het meer dan
noodzakelijk geworden om te zorgen voor een goede seksuelevoorlichting vanuit
huis, vooral voor kinderen met een beperking.
Het belang van ouders in alle aspecten van de ontwikkeling van een kind kan niet
worden genegeerd. Ouders hebben de grootste invloed op de beslissingen van hun
kind over seks en ze onderschatten vaak de enorme invloed die ze hebben op de
beslissingen van hun kinderen en hoe ze zich seksueelvoelen.
Het is de verantwoordelijkheid van de ouders om hun kinderen voor te lichten over
seksuelevorming en hen door dit proces te leiden, om trauma's, misverstanden,
gebrek aan zelfrespect en gebrek aan respect voor anderen te voorkomen.
Helaas hebben veel ouders in hun jeugd geen sterke begeleiding van hun eigen
ouders gehad en zijn ze bang of weten ze niet hoe ze hun eigen kinderen seksuele
voorlichting moeten geven. Daarom kan een professionelebegeleiding in veel
gevallen nodig zijn.

6. 1.1 Inzicht in de angsten van ouders
over seksuele voorlichting
Het is altijd nuttig om te weten hoe je seksualiteit
moet benaderen als het gerelateerd is aan een
kind.
De meeste ouders vermijden een dialoog met
hun kinderen aan te gaan, met de angst om iets
"wakker te worden" dat slapend was.
Het is vooral dat seksualiteit niet geschikt wordt
geacht voor het kind met een beperking.
U als professional moet weten hoe u deze
informatie moet benaderen en in balans brengen,
zodat de ouders er meer open voor kunnen
staan.

7. ■ Hoe wordt het leven (baby's) gemaakt
■ Anticonceptie, vruchtbaarheid, abortus,
zwangerschap, enz.
■ Het eigen gedrag van de ouder als adolescent
of de seksualiteit van een volwassene
■ Relaties, scheidingvan tafel en bed of
overlijden
■ Misbruikservaringen
■ Zal ik een relatie hebben,zelfs als ik een
beperking heb?
■ MasturbatiE
■ Enz.
Ouders voelen niet alleen angst, maar ervaren ook angst wanneer ze
onderwerpenover seksuele voorlichting moeten uitleggen:
Bron: Praten met ouders over adolescente seksualiteit. AmieM. Ashcraft, Pamela J. Murray
PediatrClin North Am. Auteurshandschrift; beschikbaar in PMC, 2018, 1 apr.

8. Het kind...:
■ al seksueelactief is, anticonceptie
gebruikt of een abortus heeft gehad.
■ ervaarde misbruik of is kwetsbaar voor
misbruik
■ is lid van de LGBTQIA-gemeenschap
■ s blootgesteld aan pornografie
■ heeft "gesexted"of expliciete taal of
foto's via sociale media verstuurd
Een ander probleem waar ouders mee te maken hebben is de angst
om iets onbekends over hun eigen kind te weten te komen:
En als we het met het kind over seksualiteit hebben, vrezen ouders dat.....:
 ze dan " dom" klinken
 zal het kind niet bereid zijn om te praten
 door de beperking van het kind zal het
kind niet begrijpen wat het probeert uit
te leggen of zal het nooit een relatie
hebben
 zullen ze "ouderwets"klinken
 zal het kind zich schamen om over zo'n
onderwerpte praten
Bron: Praten met ouders over adolescente seksualiteit.Amie M. Ashcraft, Pamela J. Murray
PediatrClin North Am. Auteurshandschrift; beschikbaar in PMC, 2018, 1 apr.

9. 1.2 De angsten van de ouders over seksuele
voorlichting verminderen
De maatschappij richt zich vaak op de negatieve kant van seksualiteitin plaats van op de
positieve aspecten ervan, zoals liefde, plezier, zelfrespect, gezonde relaties en geluk.
Daarom is uw begeleiding van de ouders nodig, als zij willen dat hun kinderen groeien als
gezonde volwassenen.
Met de juiste informatie uit de kindertehuizen (ouders) kan een slechte ontwikkeling van de
seksualiteit, ongewenstezwangerschap, ongewenstezwangerschap, seksueeloverdraagbare
infecties (SOA's) en misbruik en uitbuiting worden vermeden.
1.2.1 Natuurlijke seksuele behoeften van een kind
1.2.2 Reageren op seksueel gedrag

10. 1.2.1 Natuurlijke seksuele behoeften van het
kind
Het is noodzakelijk om het volgende in gedachten
te hebben:
■ De leeftijd van het kind (veel voorkomend
gedrag)
■ Wat het kind observeert (met inbegrip van het
seksuele gedrag van familie en vrienden)
■ Wat het kind thuis wordt geleerd (inclusief de
culturele en religieuze overtuigingen van de
ouders met betrekking tot seksualiteit en
fysieke grenzen).

11. Veelvoorkomend seksueel gedrag in de kindertijd
Peuters en kleuters
(jongerdan 4 jaar)
■ Het verkennen en aanraken van privé-onderdelen,
zowel in het openbaar als privé.
■ Wrijven van privé-onderdelen (met de hand of
tegen voorwerpen)
■ Het tonen van privé-onderdelen aan anderen
■ Proberen de borsten van moeder of andere
vrouwen aan te raken.
■ Uittrekken van kleding en naakt willen zijn.
■ Pogingen om andere mensen te zien als ze naakt
zijn of zich uitkleden (zoals in de badkamer)
■ Vragen stellen over hun eigen lichaam en dat van
anderen en over hun lichaams- en
lichaamsfuncties
■ Met kinderen van hun eigen leeftijd praten over
lichaamsfuncties zoals "poepen" en "plassen"

12. Jongekinderen
(ongeveer 4-6 jaar)
■ Doelbewust aanraken van privé-onderdelen
(masturbatie), af en toe in aanwezigheid
van anderen
■ Proberen andere mensen te zien als ze
naakt zijn of zich uitkleden
■ Het nabootsen van dateringsgedrag (zoals
zoenen of hand vasthouden)
■ Praten over privé-onderdelen en
"ondeugende" woorden gebruiken, zelfs als
ze de betekenis ervan niet begrijpen
■ Het verkennen van privé-onderdelen met
kinderen van hun eigen leeftijd (zoals
"doktertje spelen", "Ik zal je de mijne laten
zien als je me de jouwe laat zien," etc.)

13. Schoolgaande
kinderen
(ongeveer 7-12
jaar)
■ Het doelbewust aanraken van privé-onderdelen
(masturbatie), meestal in privé-omgeving
■ Spelletjes spelen met kinderen van hun eigen leeftijd
waarbij sprake is van seksueel gedrag (zoals 'waarheid
of durf', 'familie spelen' of 'vriendje/vriendin').
■ Proberen andere mensen naakt te zien of uitkleden
■ Kijkend naar foto's van naakte of gedeeltelijk naakte
mensen
■ Bekijken/luisteren van seksuele inhoud in de media
(televisie, films, spelletjes, internet, muziek, enz.)
■ Meer privacy willen (bijvoorbeeld niet willen uitkleden
voor andere mensen) en terughoudend zijn om met
volwassenen over seksuele kwesties te praten
■ Begin van seksuele aantrekking/belangstelling
tot/belangstelling bij leeftijdgenoten
Bron: caringforKIDS: Seksuele ontwikkeling en gedrag bij kinderen - Informatie voor ouders
en verzorgers april 2009

14. U moet ouders informeren dat het meeste seksuele spel
een uiting is van de natuurlijke nieuwsgierigheid van een
kind en geen reden tot bezorgdheid of alarm mag zijn.
"Typisch" kinderseksueelspel en exploratie in de kindertijd:
■ Komt voor tussen kinderen die regelmatig met elkaar spelen en elkaar goed kennen.
■ Komt voor tussen kinderen van dezelfde algemene leeftijd en fysieke grootte.
■ Is spontaan en ongepland
■ Is zeldzaam
■ Is vrijwillig (de kinderen zijn het eens met het gedrag, geen van de betrokken kinderen
lijkt zich ongemakkelijk of overstuur te voelen)
■ Wordt gemakkelijk omgeleid wanneer ouders kinderen vertellen dat ze moeten
stoppen en de privacyregels moeten uitleggen.
Bron: caringforKIDS: Seksuele ontwikkeling en gedrag bij kinderen - Informatie voor ouders
en verzorgers april 2009

15. 1.2.2 Reageren op Seksueel Gedrag
Aangezien veel ouders niet weten hoe om te gaan met sommige natuurlijke seksuele
gedragingen, moet u als de professionele behoefteom de ouders te ondersteunenen te
begeleiden, en hen zo te helpen hun kinderen beter te begrijpen.
- De eerste benaderingis om de ouders te vertellen dat ze rustig moeten blijven als ze
met seksueelgedrag te maken krijgen.
- Het kind zal moeten vertrouwen om te vertellen wat er gebeurd is en waarom...
- Schreeuwen en boosheid zullen in deze situatie niets oplossen...
- Adviseer de ouder om met zijn of haar partner te praten over de manier waarop hij of
zij zich voelt over dergelijk gedrag van het kind en wat beiden hieraan moeten doen,
eventueelmet uw begeleiding.

16. Wanneer het tijd is voor het gesprek, begeleiden de ouders hoe ze verder moeten gaan met korte en
eenvoudige vragen die nuttig kunnen zijn.:
 Wat deed je bijvoorbeeld in je kamer eerder vandaag na de lunch?
 Hoe ben je op het idee gekomen om bijvoorbeeld je vagina/penis aan te raken (bij
sommige kinderen moet je misschien duidelijk zijn over de exacte actie die ze aan
het doen waren)?
 Hoe heb je dit gehoord, bijvoorbeeld over het kijken naar porno op je telefoon?
 Wat vond je ervan om het te doen, bijvoorbeeld om je klasgenoot te kussen?
Vergeet niet om de ouders altijd uit te leggen dat, of een gedrag nu typisch is of niet, het nooit mag
worden genegeerd. Het betekent dat het kind iets moet leren over zijn lichaam, zijn gevoelens en sociale
regels.
 Ouders moeten door u geadviseerd worden om het kind te leren wat het moet weten:
– Dat alleen het kind zijn privé-gedeelte kan aanraken en dat het privé in de slaapkamer moet
gebeuren,
– Ouders kunnen erop gewezen worden dat porno niet iets is waar de kinderen naar moeten
kijken. Het kind moet worden uitgelegd dat het wordt gemaakt door mensen die handelen, en
dat het echte seksleven wordt gedaan met liefde, aanraking en wederzijds respect,
– Ongeveer zou het kind dat naar een moeder of een vader gluren die naakt zijn, ouders moeten
worden geadviseerd om echte beelden in boeken te tonen en elke naam van de lichaamsdelen
te benoemen..

17. 1.2.3 Religieuze achtergrond van de ouders
Als professional is het belangrijk voor u om te weten wat de religie is van de ouders die
u steunt over seksuelevoorlichting. In veel religies is dit een gevoelig onderwerpen het
is vaak de reden waarom ouders er niet over willen praten.
Onderwerpenals seks, masturberen, daten, porno kijken, acceptatie van
homoseksuelerelaties, geslachtsverandering, etc. kunnen voor velen van hen een
taboe zijn, vooral als ze een kind met een beperkinghebben.
Je moet voorzichtig zijn met het gebruik van je woorden en het presenteren van je
materialen. Je moet de grenzen van de ouders respecteren, zelfs als je het er niet mee
eens bent.
Als de familie het kind geen schadeberokkent, kunt u als professional alleen maar uw
best doen om het kind te adviseren, met de beste informatie die voor u beschikbaar is.

18. 1.3 Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ouders zich
inzetten voor de seksuele opvoeding van hun kind en
ondersteuning accepteren?
Praat. Informeer.Bespreek. Leg uit. Respecteer.
■ Vergeet niet om seksuele voorlichting te geven in de context van gezinswaarden en positieve
relaties,aangezien u te maken kunt krijgen met religieuze barrières en gezinnen die een andere
"sociale context" hebben.
■ U moet zonder oordeel handelen naar de ouders toe, rekening houdend met de voor- en nadelen
van verschillende familierelaties.
■ Praat met de ouders over hoe de samenleving is veranderd en hoe kinderen nu in een vroeg
stadium worden blootgesteld aan informatie. Leg uit of de ouders het leuk vinden of niet, leg uit dat
het beter is als hun kinderen de juiste informatie krijgen van iemand die om hen geeft en ze
kunnen vertrouwen.
■ Erken de rol van de ouders en familieleden in de opvoeding van hun kind en in de ontwikkeling van
zijn of haar waarden.

19. ■ Stimuleren van het vergrotenvan de kennis van
ouders, familieleden en andere kinderen in het gezin.
■ Ouders maken zich zorgen over het welzijn van hun
kinderen. Begrijp hun standpunt en nodig hen uit om
in een therapeutische sessie bij hen thuis of in uw
therapeutisch centrum te discussiëren over de
bescherming en vermindering van risico's voor hun
kinderen.
■ Wees gevoelig, gebruik een taal die de ouders niet
beledigt of verbiedt om naar u te luisteren of uw hulp
te zoeken.
■ Vermijd seksuele woorden of directe verwijzingen
naar seksuele activiteit in geschreven materiaal
(indien nodig) voor het geval u met een meer
conservatieve familie werkt.
■ Sta open en wees geduldig naar de ouders toe.

20. Hoofdstuk 2: Ouders leren hoe ze over
seksuele voorlichting moeten praten
2.1 Waarom is seksuele voorlichting nodig voor kinderen met een beperking?
2.1.1 Aspecten van seksuele voorlichting
2.1.2 Ouders voorbereiden om seksuele voorlichting aan hun kinderen te geven
2.1.3 Praten met kinderen over seksuele voorlichting op verschillende manieren
2.1.4 Kwesties die tijdens de discussie over seksuele voorlichting aan de ouders van het kind
aan de orde kunnen komen
2.1.5 Na ouder- en kinderdiscussies over seks
2.3 Seksueel misbruik bij kinderen met een beperking
2.3.1 Landen statistieken
2.3.2 Veel voorkomende misverstanden over seksueelmisbruik
2.3.3 Tekenen van seksueel misbruik
2.3.4 Spreken met het kind over seksueel misbruik
2.3.5 Seksueel misbruik voorkomen
2.3.6 Herstel van seksueel misbruik
2.3.7 Relevante steun van nationale organisaties

21. Hoofdstuk 2: Ouders leren hoe ze over
seksuele voorlichting moeten praten
Het is noodzakelijk om ouders te onthouden waarom zij de seksualiteitvan het kind serieus
moeten nemen.
Seksuele voorlichting richt zich op de noodzaak om een emotioneel-seksueleintelligentie en
het vermogen tot gezonde, intieme binding en groei te bevorderen.
Seksuele voorlichting is gebaseerd op wederzijds begrip voor de begrippen instemming,
gelijkheid en respect voor de eigen grenzen en de grenzen van anderen in intieme relaties en
in de samenleving in het algemeen.
De openheid voor samenwerkingvan de ouders met andere professionals kan een positieve
invloed hebben op de vorming en rijping van een jongere met een beperking.
Theoretischevoorbereidingen opvoedingservaringzullen de kinderen helpen om de waarde
en functie van de realiteit van mannen en vrouwen te begrijpen.
Als professional moet u altijd bedenken hoe belangrijk de persoonlijke ervaring van een
ouder is om een betere band tussen ouder en kind te creëren.
Bron: Seksualiteitsonderwijs in Europa en Centraal-Azië: Stand van zaken en recente ontwikkelingen, BZgA 2018.

22. 2.1 Waarom is seksuele voorlichting nodig
voor kinderen met een beperking?
Mensen met een beperking hebben dezelfde behoeften als mensen die typisch zijn voor mensen met een beperking.
Wat er gebeurt is dat, afhankelijk van de mate van de beperking, er een compromis kan zijn in de ontwikkeling van
het kind, maar dat betekent NIET dat die persoon ongeslachtelijk is.
Kinderen met een beperking lopen een groter risico op aanranding. Het hebben van een goede seksuele voorlichting
kan hen verhinderen aan dergelijk misbruik te lijden dat hen voor het leven kan traumatiseren.
Het is ook belangrijk om te onthouden dat de ouders niet alleen op de school moeten vertrouwen voor het proces van
seksuele voorlichting, maar dat zij ook betrokken moeten worden. Het is daarom noodzakelijk om op de hoogte te zijn
van het leerplan dat voor het kind geprogrammeerd is en hoe het met seksuele voorlichting omgaat.
Afhankelijk van de beperking van het kind kan uw externe professionele hulp nodig zijn. U kunt de verbinding tussen
familie en school opbouwen en passend onderwijs creëren.
U moet ouders bewust maken van het feit dat de seksuele voorlichting van hun kinderen zich moet richten op de
volgende punten:
■ dat mensen met een beperking een bevredigend seksleven kunnen hebben.
■ dat seksuele problemen in verband kunnen worden gebracht met hun beperking.
■ sociale regels zoals het gedrag in de openbare en privé-ruimte en persoonlijke
grenzen zijn van toepassing.

23. 2.1.1 Aspecten van seksuele voorlichting
■ de juiste anatomische taal (met de
juiste namen voor lichaamsdelen)
■ de ontwikkeling van sociale
vaardigheden, met inbegrip van
concepten als openbare en particuliere
vaardigheden
■ hoe verschillende soorten relaties te
ontwikkelen en in stand te houden
■ omgaan met relatieproblemen of
afwijzing
■ geslacht en relaties, met inbegrip van
huwelijk en ouderschap
■ beschermingsgedrag
■ de fysieke en emotionele veranderingen
van de puberteit...
■ de biologie van seks, met inbegrip van
de voortplanting
■ passende en ongepaste uitdrukkingen
van seksualiteit
■ SOA's
■ veiligere seks en anticonceptie
■ masturbatie
■ aantrekkingskracht van hetzelfde
geslacht.
Bij het begeleiden van ouders kunt u de volgende
onderwerpen aan de orde stellen:

24. 2.1.2 Ouders voorbereiden om seksuele voorlichting
aan hun kinderen te geven
■ Zorg ervoor dat de ouders alle informatie
hebben die ze nodig hebben en controleer
met u alle details waar ze niet zeker van zijn.
■ Bekijk een reeks boeken, dvd's en andere
bronnen over seksualiteit en beperkingen
online of vraag naar uw suggesties.
■ Ouders kunnen de leerkrachten of verzorgers
van hun kind vragen naar de seksuele
voorlichting die hun school biedt. Zij kunnen
hen misschien advies geven of nuttige
bronnen aanreiken. Zo niet, dan moet u
degene zijn die advies geeft.
■ Ouders moeten alle gevoelens van
onbehagen en schaamte die ze bij u hebben
aanpakken, zodat u hen kunt helpen.
■ Het is belangrijk dat de ouders op een
positieve en niet-oordelende manier
boodschappen overbrengen aan kinderen.
■ Ouders moeten vooraf beslissen welke
woorden ze gaan gebruiken. Dit kan moeilijk
zijn, omdat namen voor reproductieve
lichaamsdelen, zoals de vagina en penis,
meestal medische of slang zijn. U moet hen
in deze zaak ondersteunen.
■ De ouders moeten vage termen zoals 'voorste
bodem' vermijden, omdat dit het kind in
verwarring kan brengen of de indruk kan
wekken dat praten over genitaliën
beschamend of beschamend is.
De suggesties die u aan de ouders kunt geven zouden kunnen omvatten:
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/talking-to-children-with-
intellectual-disabilities-about-sex

25. 2.1.3 Op verschillende manieren met kinderen
over seks praten
■ Zoals bij elk kind moet seksuele voorlichting in de
loop van de tijd worden gegeven. De ouders
kunnen eerst de eenvoudigere feiten geven en
vervolgens de kennis van hun kind blijven
uitbreiden naarmate het ouder wordt.
■ De ouders moeten zo eenvoudig mogelijk
informatie verstrekken.
■ Ze kunnen proberen om discussies licht en leuk
te houden.
■ Anatomisch correcte poppen kunnen helpen om
het kind te leren over de verschillen tussen
mannetjes en vrouwtjes.
■ Kinderen met verstandelijke beperkingen hebben
vaak moeite met abstract denken. Het kan nuttig
zijn om een reeks hulpmiddelen te vinden, zoals
boeken met duidelijke en eenvoudige
afbeeldingen, dvd's, poppen en driedimensionale
modellen van lichaamsdelen, die u adviseert.
■ De ouders moeten samen met hun kind de
leeftijds- en ontwikkelingsgerichte verhalen over
seks en seksuele problemen lezen. U kunt dit
materiaal aan hen verstrekken.
Adviseer de ouders om optimaal gebruik te maken van de situaties waarin hun kind
nieuwsgierigheid naar seks toont.

26. ■ U kunt ouders leren om gebruik te
maken van het rollenspel, omdat dit
nuttig kan zijn bij het bespreken van
relatievaardigheden of assertiviteit.
Help het kind bijvoorbeeld om te
oefenen met het 'nee' zeggen tegen
ongewenste ontwikkelingen in
verschillende situaties.
■ Rollenspel kan het kind ook helpen om
het verschil te begrijpen tussen privé-
en openbare plaatsen als de ouders er
problemen mee hebben.
■ U kunt de ouders waar mogelijk
begeleiden bij het doen van
demonstraties. Ze kunnen bijvoorbeeld
poppen gebruiken om te laten zien waar
baby's vandaan komen of hun dochter
meenemen naar het toilet om te laten
zien waar ze zich omkleden en
weggooien.
■ De ouders moeten worden begeleid om
hun kinderen te leren dat masturbatie
moet worden besproken als een
gezonde en natuurlijke manier om
seksualiteit te verkennen en uit te
drukken.
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/talking-to-children-
with-intellectual-disabilities-about-sex

27. 2.1.4 Kwesties die tijdens de discussie over seksuele
voorlichting aan de ouders van het kind aan de orde
kunnen komen
■ De ouders moeten positieve versterking gebruiken
wanneer het kind laat zien dat het een bepaald
onderwerp begrijpt of het gewenste gedrag vertoont.
■ Als de ouders het antwoord op de vraag van hun kind
niet kennen, is een goede manier om hen te adviseren
om samen met het kind de informatie te achterhalen,
eventueel online.
■ Laat de ouders weten dat het goed is om zich
ongemakkelijk of beschaamd te voelen, zolang ze maar
eerlijk zijn tegenover hun kind.
■ De ouders moeten weten dat er geen eenduidige, juiste
manier is om met hun eigen kind over seks te praten.
Het zal een proces van ups en downs zijn.
■ Laat de ouders niet ontmoedigd of van streek raken als
een bepaalde methode niet werkt. Help hen om het
achter zich te laten en een andere aanpak te
overwegen.
■ Wat voor sommige ouders werkt, kan voor anderen niet
werken en vice versa. Laat ze weten dat het belangrijk
is om te blijven experimenteren.
■ Als hun kind moeite heeft om een concept te begrijpen,
raad dan ouders aan om het in kleinere delen op te
splitsen.
■ Adviseer ouders om te proberen eenvoudigere,
concrete woorden en concepten te gebruiken.
■ Geef voor elk onderwerp een reeks methoden om de
kans op behoud door de ouders en de kinderen te
vergroten.
Sommige aspecten van de opvoeding van het kind kunnen voor sommige ouders
moeilijker op te lossen zijn dan andere:
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/talking-to-children-
with-intellectual-disabilities-about-sex

28. 2.1.5 Na de discussies van ouders en kinderen
over seks
■ Het kan nodig zijn dat de ouders een aantal
keer hetzelfde onderwerp moeten
behandelen voordat hun kind het volledig
begrijpt. Sommige kinderen zullen er
voortdurend aan herinnerd en versterkt
moeten worden. Controleer of dit het geval is
voor het gezin dat u steunt.
■ Adviseer de ouders om hun kind vragen te
stellen om er zeker van te zijn dat ze de
gegeven informatie begrepen hebben.
■ Het gebruik van poppen of poppen in het
onderwijsproces kan hun kind helpen om
zijn of haar begrip van seksualiteitte tonen
zonder zich onder druk te voelen.
■ Adviseer de ouders om de verzorgers van
hun kind te informeren (als dat het geval is)
en zorg ervoor dat de seksuele voorlichting
die door andere bronnen wordt gegeven,
dezelfde boodschappen geeft als de ouders
thuis met uw begeleiding.
Nadat de ouders alle door u gegeven tips hebben gebruikt, zal een follow-up van
de vorige gesprekken met het kind moeten worden gedaan.
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/talking-to-
children-with-intellectual-disabilities-about-sex

29. 2.3 Seksueel misbruik bij kinderen met een
beperking
Seksueel misbruik verhaal vertellen door volwassen slachtoffers heeft
een aantal gemeenschappelijke factoren:
■ Ze werden meestal misbruikt door iemand die ze kenden.
■ De mishandeling begon vaak toen ze heel jong waren.
■ De mishandeling was over het algemeen geen op zichzelf staand
incident en vond plaats gedurende vele maanden of jaren.
■ De mishandeling ging vaak gepaard met bedreigingen en verbale
of emotionele mishandeling en soms met fysiek geweld..
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/sexual-abuse
Seksueel misbruik (of aanranding) is iets wat door iedereen ervaren kan worden,
maar kinderen (vooral meisjes) met (verstandelijke) beperkingen lopen een groter
risico.

30. 2.3.1 Landen statistieken
■ Oostenrijk:
– Vrouwen en meisjes met een beperking, met name die met leer- en
communicatieproblemen, worden vaak het slachtoffer van geweld en worden
twee keer zoveel door seksueel geweld getroffen als vrouwen zonder beperking.
13 procent van de altijd gepartnerde vrouwen in de leeftijd van 18-74 jaar heeft
minstens één keer in hun leven te maken gehad met intiem fysiek en/of
seksueel partnergeweld. 4 procent van de vrouwen van dezelfde leeftijdsgroep
heeft minstens één keer in hun leven te maken gehad met seksueel geweld door
iemand anders dan een intieme partner.
■ België:
– 61 procent van de vrouwen met een verstandelijkebeperking wordt het
slachtoffer van seksueelgeweld. Voor mannen is dat 25 procent. De daders zijn
meestal mannen en kennissenvan het slachtoffer.
(Bron: https://nieuws.vtm.be/binnenland/mensen-met-handicap-vaker-misbruikt)

31. ■ Bulgarije:
– Volgens officiële statistieken van de nationale statistieken, was het aantal
verkrachtingen in Bulgarije vorig jaar 66, en 61 seksuele misbruikers werden
effectief veroordeeld. Vorig jaar werden 107 zaken en 44 effectieve straffen
ingediend voor ontucht, en 13 zaken en 7 straffen voor pooierij. Ondanks
deze officiële cijfers zeggen deskundigen echter dat de Bulgaarse vrouw
weinig geneigd is om dergelijke problemen te delen en dat slechts 5 tot 10
procent van de vrouwen die het slachtoffer zijn van seksueel misbruik dit
publiekelijk erkent of bevoegd gezag zoekt. Volgens deskundigen hebben
bijna 8 van de 10 verkrachte vrouwen in Bulgarije hun dader gekend, maar
niet meer dan 2 van hen geven dit aan bij de politie..
■ Griekenland:
– Sinds de leeftijd van 15 jaar heeft 1 op 4 vrouwen in Griekenland te maken
gehad met fysiek en/of seksueel geweld.
■ Spanje:
– 14,1 procent van de vrouwen met een beperking is het slachtoffer geweest
van seksueel geweld, terwijl de 7,8 procent van de vrouwen zonder
beperking, die ook het slachtoffer zijn geworden van seksueel geweld.
■ Europa:
– Ongeveer een kwart miljoen gewelddadige zedendelicten werden in het jaar
door de politie in de EU gemeld, waarvan een derde - bijna 80.000 - werd
verkracht (United Nation Report 2017).

32. 2.3.2 Veelvoorkomende misverstanden over
seksueel misbruik
■ "Kinderen fantaseren en liegen over seksueel
misbruik' - Kinderen liegen of denken zelden
aan seksueel misbruik.
■ "Het zijn alleen vieze oude mannen of
homoseksuele mannen die misbruik maken" -
De meeste misbruikers zijn heteroseksuele
mannen uit alle sociaaleconomische
achtergronden. Sommigemisbruikers zijn
vrouwelijk.
■ "Seksueel misbruik van kinderen is
onschadelijk" - Seksueel misbruik van
kinderen kan ernstige schade toebrengen
aan de fysieke, sociale en emotionele
ontwikkeling van een kind en kan tot op
volwassen leeftijd leiden tot terugtrekking en
emotionele problemen. Hoe langer het
misbruik voortduurt, hoe groter de problemen
op lange termijn zullen zijn.
■ "Kinderen provoceren het misbruik en
genieten ervan" - misbruikers vertellen deze
leugen vaak aan hun slachtoffers.
Het is belangrijk om ouders te informeren over misverstanden met
betrekkingtot seksueelmisbruik.
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/sexual-abuse

33. 2.3.3 Tekenen van seksueel misbruik
■ Er kunnen fysieke tekenen zijn zoals
bloedingen uit de vagina of anus.
■ Het kind heeft seksueel overdraagbare
aandoeningen (SOA's) of heeft een slechte
hygiëne.
■ Het kind vertoont aanzienlijke veranderingen
in (agressief) gedrag of vertoont een terugval
(teruggang) naar een vroeger
ontwikkelingsstadium (bv. bedplassen).
■ Het kind vertoont seksueel gedrag dat niet
past bij de leeftijd van het kind;
■ Het kind vertoont een depressie of sociale
terugtrekking.
■ Het kind komt op school in de problemen
(soms om te voorkomen dat het naar huis
gaat).
■ Het kind vertoont zelfverwoestend gedrag (bv.
zelfverminking, zelfmoordpogingen of
prostitutie)..
Het is belangrijk voor de ouders en u als professional om op de hoogte
te zijn van bepaalde tekenen en gedragingen bij het kind.
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/sexual-abuse

34. 2.3.4 Spreken met het kind over seksueel
misbruik
■ Vertel het kind dat ze hem/haar
geloven.
■ Redenerenen ondersteunen van het
kind.
■ Vertel het kind dat ze het hem/haar
niet de schuld geven.
■ Vertel het kind dat ze zullen proberen
hem/haar veilig te houden.
■ Laat het kind weten dat ze van
hem/haar houden.
■ Laat het kind weten dat ze blij zijn dat
ze het hun verteld hebben.
■ Geef het kind de tijd om in zijn eigen
tempo te praten.
■ Breng tijd door met het kind zodat ze
privé kunnen praten.
■ Wees open en duidelijk.
■ Laat het kind praten over hoe hij/zij
zich voelt.
■ Wees kalm als u met het kind praat,
want hij/zij kan in de war raken van
woede.
■ Probeer zoveel mogelijk te begrijpen
wat de gevolgen van seksueel
misbruik van het kind zijn, zodat ze
zichzelf en hun kind het beste
kunnen onderhouden.
Wat ouders geadviseerd zou moeten worden om te DOEN:

35. ■ Geef hun kind de schuld
voor wat er gebeurd is...
■ Stel dat het beter zou zijn
geweest als ze het aan
niemand hadden verteld....
■ Zeg hun kind dat ze zichzelf
de schuld geven....
■ Zeg tegen hun kind om te
vergeten dat het ooit
gebeurd is...
■ Zeg tegen hun kind om er
niet over te praten
■ Worden boos als hun kind
over het misbruik praat...
Wat ouders NIET geadviseerd zou moeten worden om te doen:
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/sexual-abuse-helping-your-
child

36. 2.3.5 Seksueel misbruik voorkomen
■ Praat van jongs af aan met hun kindover
lichaamsdelen. Het benoemenvan de juiste
lichaamsdelen of in iedergeval het kindlaten
weten wat de juiste naamis voor elk
lichaamsdeel.
■ Leer hun kind dat sommige lichaamsdelen
privé zijn.Adviseerouders om hun kind te
vertellen dat sommige lichaamsdelen privé
zijn en niet door iedereen te zien of aan te
raken. U kunt hen ook helpen met het
uitleggen van voorbeelden. Papaen mama
kunnen ze naakt zien wanneerhet nodigis,
bijvoorbeeld wanneer ze in bad gaan of naar
de dokter gaan om zich te laten controleren.
Mensen van buitenaf mogen ze alleen met
kleren aan zien.
■ Leer hun kind overlichaamsgrenzen. Het is
belangrijk dat ouders hun kind niet alleen
leren dat niemand zijn privé-gedeelte mag
aanraken,maar ook dat het niet goed is om
andermans privé-gedeelte aan te raken als er
om gevraagd wordt.
■ Leer hun kind dat lichaamsgeheimen NIET
goed te bewaren zijn.Als daders vaak
kinderen vertellen dat ze hun "kleine
geheimpje" moeten bewarenen het kind
moeten bedreigen,zullen ze in de problemen
komen als ze iemand over hun "geheimpje"
vertellen.Het is noodzakelijk om de ouders te
adviserenom kinderen te leren dat
lichaamsgeheimen NIET goedzijn en dat ze
altijdmoeten komen en de ouders vertellen
wat er is gebeurd.
Ouders zoudengeadviseerdmoetenwordenom......:

37. ■ Leer hun kind dat niemand mag
vragen of foto's mag maken van hun
privé-onderdelen. Veel pedofielen
vinden het tegenwoordig leuk om foto's
van het kind te nemen en het online te
verhandelen. De ouders moeten
hiervan op de hoogte worden gesteld
en worden geïnformeerd om hun kind
te vertellen dat er GEEN foto's van hun
privé-onderdelen mogen vragen.
■ Leer hun kind om uit enge of
ongemakkelijke situaties te komen. De
ouders moet worden geadviseerd om
hun kind te leren dat het goed is om
een volwassene NEE te vertellen, dat
ze willen vertrekken of moeten gaan,
als ze het gevoel hebben dat er iets
mis is. De ouders kunnen het kind
leren om zinnen te zeggen als "Ik moet
naar het potje", enz.
■ De ouders moeten samen met hun
kind een codewoord maken dat ze
kunnen gebruiken als ze zich onveilig
voelen of opgepikt willen worden. Dit is
voor wanneer het kind een beetje
ouder wordt en dit codewoord kan
gebruiken voor alle situaties waarin het
zich ongemakkelijk voelt, zoals een
logeerpartijtje, andere volwassenen in
huis, verjaardagsfeestje, enz.

38. ■ De oudersmoeten een vertrouwensband
met hun kind creëren en hen vertellen dat
ze nooit in de problemen zullen komen als
ze je een lichaamsgeheimvertellen dat
hen is overkomen. Omdat kinderen bang
zijn om in de problemen te komen door
iets dat is gebeurd en het is hun
onbekend. De ouders moet worden
geadviseerd om hun kinderen te vertellen
dat ze nooit in de problemen zullen komen
door hen iets te vertellen over
lichaamsveiligheid en lichaamsgeheimen.
■ Gebruik een "geheime aanraking" in plaats
van een goede en slechte aanraking. Veel
boeken en professionals brengen vaak
naar voren dat het beter is om de
"geheime aanraking" te leren, omdat een
slechte aanraking van een dader kan
beginnen als een goede aanraking en
kinderen verward kan maken over wat er
net gebeurd is, bijvoorbeeld met een
kriebeltje, zittend op de schoot om te
beginnen met het aanraken van de
genitaliën van het kind. Om het kind in
staat te stellen de aanrakingen te
onderscheiden, is het beter om het als
"Geheime aanraking" te houden.
■ De oudersmoeten hun kind vertellen dat
al deze regels ook gelden voor de mensen
die ze kennen en zelfs met een anderkind.
Ouders moet worden geadviseerd om het
kind te vertellen dat zelfs als ze de
persoon (volwassene of niet) leuk vinden,
het niet goed is om hen toe te staan om
hun privé-gedeelte aan te raken. Als ze het
als ouders aanraken om hen te helpen
zichzelf schoon te maken, is het iets
anders dan andere mensen die het doen
en ze mogen het nooit toestaan.

39. 2.3.6 Herstel van seksueel misbruik
U als professional moet ouders adviseren over de noodzaak van therapie en
gezinsondersteuning om de mishandelde overlevende te helpen herstellen van het
trauma. Ondersteuningsgroepen en speciale centra kunnen zeer waardevol zijn
omdat ze gespecialiseerde begeleiding en belangenbehartiging bieden en ook
familieleden ondersteunen.
De rol van de ouders bij het herstel van het kind is van cruciaal belang, omdat het
kind voortdurende steun, geloof, liefde, begrip en bescherming nodig heeft.
Enkele tips die u kunt geven die nuttig zijn voor ouders:
■ Breng tijd door met hun kind en doe elke vorm van activiteit.
■ Accepteer dat hun kind zich anders kan gedragen als gevolg van wat er is
gebeurd.
■ Respecteerde wensen van hun kind en wees gevoelig voor hun emotionele
behoeften en wees er gewoon om hen te ondersteunen.
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/sexual-abuse-helping-your-
child

40. 2.3.7 Relevante steun van nationale organisaties
■ Oostenrijk:
– FrauenhäuserWien (https://www.frauenhaeuser-wien.at/en_offer.htm)
– Women CounselingWomen (http://www.frauenberatenfrauen.at/english.html)
– NINLIL- Empowermentand Beratung für Frauen mit Behinderung
(https://www.ninlil.at)
■ België:
– Care centres after Sexual Violence in Ghent, Brussels and Liège
(https://www.seksueelgeweld.be/zorgcentra-na-seksueel-geweld-wat-voor-wie-
waar)

41. ■ Bulgarije:
– Center for Public support - Център за обществена подкрепа -
http://www.dvemogili.bg/index.php?option=com_content&view=article&id=55&I
temid=76&lang=en
– Crisis center- Кризисен център - http://animusassociation.org/centar-za-
vazstanoviavane-konsultirane-psihoterapia-psihoanaliza/krizisen-centar/
– National network for the children with prevention centres
– Alliance for the Protection against Gender - Based Violence
– Parents Association
– Association of Parents of Dyslexic Children - AccessibleWorld - Varna
– Association for European Integration and Human Rights
– Bulgarian Family Planning Association
– For Our Children Foundation
– National network of health mediators
– Know-How Centerfor Alternative Child Care
– Together for Children parent organization – Targovishte

42. ■ Griekenland:
– The Victims of Violence (VoV) project
– Children of Greece (https://www.humanium.org/en/greece/)
– The SOS helpline (15900) of the General Secretariat for Gender Equality
■ Spanje:
– Association for the Healing and Prevention of Child Sexual Abuse
(http://aspasi.org/)
– The National Online Sexual Assault Helpline (https://www.rainn.org/es)

43. Hoofdstuk 3: Uitleggen van de seksuele
handelingen van de ouders van het kind
3.1 De zorgen van de ouders
3.1.1 Privé- en openbare ruimten
3.1.2 Masturbatie
3.1.3 Porno kijken
3.1.4 Ongepast seksueelgedrag
3.1.5 LGBTQIA
3.3 Hoe kinderen met een beperking en met een laag zelfrespect te helpen?

44. Hoofdstuk 3: Uitleggen van de seksuele
handelingen van de ouders van het kind
Het probleem met de meesteouders is dat ze niet klaar zijn om dit onderwerpaan
te pakken en het vaak proberen te vermijden en te negeren.
Er is geen specifieke leeftijd om onze kinderen op te voeden over seks en
seksualiteit, hoe vroeger hoe beter.
Ouders en kinderen kunnen er alleen maar van profiteren, omdat ouders zich door
de jaren heen meer op hun gemak kunnen voelen met de onderwerpenen kinderen
altijd begeleid en geïnformeerd kunnen worden.
Ouders hebben vaak moeite met sommige seksuelegedragingen die kinderen
beginnen te vertonen en weten niet hoe ze daarmee om moeten gaan. U, als
professional, kunt hen begeleiden en hun kind helpen een volwaardig leven te
leiden, in plaats van een leven van ontkenningen.
Een gezonde seksuelevoorlichting kan de kinderen in staat stellen een gezond en
sociaal leven te leiden.

45. 3.1 De zorgen van de ouders
■ De ouders zijn bezorgd of hun kind een goede en
respectvolle partner zal vinden.
■ Ze maken zich zorgen of hun partner hen aantrekkelijk zal
vinden en hen met respect en niet als een fetisj zal
behandelen.
■ Ze zijn bang voor het gebrek aan vertrouwen van hun kind
in hun seksuele vaardigheden of prestaties.
■ Ze weten niet hoe ze het met hun kind moeten begeleiden
en erover moeten praten.
■ Ze maken zich zorgen over hoe hun kind beweegt of werkt,
omdat het kind fysieke lichaamscomplicaties kan hebben.
■ De ouders maken zich vaak zorgen over de gevoelens van
hun kind die niet overeenkomen met hun
partnergevoelens.
■ Sommige ouders maken zich zorgen over het feit dat hun
kind pijn voelt of gekwetst wordt tijdens de seksuele
activiteit als gevolg van hun handicap.
■ Sommige ouders geloven dat hun kind minder energie en
verlangen naar seks heeft.
■ Sommige ouders zijn bang dat hun kind in de toekomst
geen kind meer kan krijgen of geen gezin kan opbouwen,
dus geven ze er de voorkeur aan om het kind geen relatie
te laten aangaan.
■ De ouders geloven dat hun kind altijd hun steun nodig zal
hebben en dat niemand anders beter voor hen zal zorgen
dan zij.
■ Ouders maken zich vaak zorgen over wat anderen zullen
denken en zijn bang dat hun kind zal lijden.
■ De ouders zijn vaak te beschermend voor hun kind en
willen niet dat ze gekwetst worden.
Er zijn veel verschillende zorgen die je tegenkomt als ouders hun kind in een relatie laten
meedoen naarmate het ouder wordt. Het heeft vooral te maken met het gebrek aan
informatie en het gevoel van bescherming.

46. 3.1.1 Privé- en openbare ruimten
Het lijkt misschien eenvoudig om de kinderen te leren over de privé- en openbare
ruimte, maar voor sommige kinderen met een beperking kan dit een moeilijke context
zijn om te begrijpen. Toch is het heel belangrijk als het gaat om seksuele voorlichting.
U kunt ouders adviseren om hun uitleg over privé en publiek te verbeteren door
plaatsen te koppelen aan gedrag en omgangsvormen. U kunt hen voorzien van foto's,
kaarten, boeken, tijdschriften, kranten, video's, etc. die ze vervolgens kunnen
gebruiken.
Meng bijvoorbeeld foto's van privé- en openbare plaatsen en vraag het kind om ze te
scheiden met vragen als "waar we onszelf mogen aanraken", "waar moeten we blijven
met onze kleren aan?".
In sommige gevallen kunt u de ouder vragen om foto's te maken van de werkelijke
plaatsen waar het kind naartoe gaat, zodat er een duidelijkere en concretere uitleg
ontstaat.
Dezelfde methode kunt u ook toepassen voor gedrag en manieren van lesgeven.
Gebruik de juiste/verkeerde symbolen, de ouders kunnen het kind het verschil
maken. Deze methode kan gecombineerd worden met een beloning elke keer dat het
kind correct volgt of antwoordt, en houdt het kind gemotiveerd.

47. Houd er rekening mee dat de ouders ook op hun eigen gedrag ten aanzien van
hun privacy moeten letten.
■ Ouders zouden niet moeten
– zich omkleden of douchenvoor de ogen van het kind.
– met het kind spelen als het kind zich uitkleedt.
– Kleed en kleed het kind aan en uit in het openbaar/met een deur
opengehouden en met andere mensen in de buurt.
– naakt tussen badkamer en slaapkamer lopen.
– Laat de deur open tijdens het gebruik van het toilet.
– omkleden in/uit zwemkleding aan het zwembad/strand.
– Trek natte doek/broeknaar beneden in een openbare ruimte thuis.

48. 3.1.2 Masturbatie
Het is van cruciaal belang voor de ouders en verzorgers om masturbatie te normaliseren door er op een
schaamteloze manier over te praten, vooral als het kind al is begonnen met het verkennen van het zelf-touchen.
Als een kind nog niet is begonnen met masturberen, kunt u van deze gelegenheid gebruik maken om de ouders
te helpen zich open te stellen om met het kind te praten, omdat het een positiever begrip en begeleiding over
zelf aanraken kan bevorderen.
Voor veel mensen met een ontwikkelingsstoornis is masturberen misschien wel de enige manier om seksuele
gevoelens uit te drukken, en biedt het een manier om zichzelf te ontdoen van stress en angst.
U moet de ouders adviseren om de stapsgewijze benadering van uw begeleiding van dit onderwerp in
gedachten te houden:
- Leer eerst over de begrippen privé- en openbare ruimte.
- Leer de regels en de grenzen van privacy kennen met behulp van sociale verhalen, foto's en video's.
- Vergelijk masturberen met een andere ervaring die hij/zij zelf doet, zoals het nemen van een douche of het
gebruik van het toilet.
- Leer het kind dat je jezelf alleen in een "privé-ruimte" moet aanraken.
- Geef er de voorkeur aan dat privé-tijd om zichzelf aan te raken alleen in de eigen slaapkamer mag
plaatsvinden, omdat sommige kinderen de privacy in de badkamer kunnen veralgemenen en dit op elk
moment kunnen doen in elke badkamer waar ze zich bevinden.
- Tip voor ernstigere gevallen: Als het kind gebruik maakt van een visuele dagelijkse routine, overweeg dan
om het als "privé-tijd" te omschrijven met een foto van zijn of haar slaapkamer, zodat het kind de juiste tijd
kan begrijpen en de angst voor de zelfaanraking kan verminderen.

49. 3.1.3 Porno kijken
- Rustig en in een neutrale toon spreken maakt
een verschilin dit soort gevoelige discussies.
- Het vooraf uitleggen aan kinderen over porno
kan zoiets zijn als: "Als je ooit naakte lichamen
tegenkomt die seksueledingen doen, zoals
het aanraken van elkaars privé delen, tegen
elkaar wrijven
- - dit wordt pornografie of porno genoemd. Ik
weet dat het raar lijkt dat ik dit ter sprake
breng
- - ik voel me ongemakkelijk om erover te
praten. Ik breng het ter sprake omdat je per
ongeluk porno kunt zien en ik wil dat je weet
dat deze beelden en video's voor volwassenen
zijn en niet laten zien wat echte, liefdevolle
relaties en seks zijn. Als je deze ziet, weet dan
dat je niet in de problemen zit. Ik wil graag dat
je de computer sluit of de telefoon uitschakelt
en met me komt praten, zodat ik je kan
helpen uitleggen wat je hebt gezien".
- Laat kinderen weten dat hun nieuwsgierigheid
naar seks, naar naaktheid, naar lichamen,
naar porno normaal is.
- Herinner eraan om te benadrukken dat porno
entertainment is, niet de realiteit.
Praat over pornografie is het een behoefte voor een typisch en atypisch kind, maar ook voor
ouders die kinderen willen opvoeden met een gezond begrip van seks.
Tegenwoordig krijgen de meeste kinderen hun seksuele opvoeding door het kijken naar porno,
waardoor onrealistische prestatieverwachtingen en problemen methet lichaamsbeeld ontstaan.
Het is daarom belangrijk voor ouders om van tevoren geadviseerd te worden, wat te doen.

50. - Leg uit hoe porno anders is dan echte
seks, bv. in het echte leven praten koppels
met elkaar en ontdekken ze wat voor hen
beiden goed voelt, er wordt altijd
toestemming gegeven, ze raken zichzelf
met liefde aan, en genieten van het
samenzijn.
- Leer kinderen dat ze kunnen doen wat ze
willen doen als ze aan hun seksleven
beginnen en dat het niet nodigis om te
kopiëren wat er in porno gebeurt, omdat
veel kinderen zich afvragen of het pijn doet
vanwege de kreunende geluiden die de
acteurs maken. Leer ze dat ze gewoon
moeten doen wat ze willen doen, en als
iemand hen dwingt om iets anders te doen,
is dit misschien niet de juiste persoon om
seks mee te hebben.
- De ouders kunnen de door u verstrekte
middelen gebruiken om hen te helpen uit
te leggen over porno.
- De ouders moeten ervoor zorgendat ze
kinderen vertellen dat ze altijd naarhen
toe kunnen komen, als ze iets
verontrustend zien of als ze nieuwsgierig
zijn. Bijvoorbeeld: "Als je ooit iets ziet wat je
niet begrijpt, of dat je je ongemakkelijk
voelt, laat het me dan alsjeblieft weten. Ik
ben hier om met je te praten en je te
helpen".
- Herinnerde ouders eraan dat onze
samenleving kinderen meer en meer
seksualiseert en dat het daarom
noodzakelijk is om hen zelfrespectte leren.
- Adviseer ouders om hun kind te begeleiden
om geen naaktfoto's van zichzelf of van
iemand anders naar iemand anders te
sturen via smartphone, e-mail, enz.
Bron: www.huffpost.com/entry/how-to-talk-to-your-kids-about-porn_n_5bc4f3f5e4b09e4cc9b81f5b

51. 3.1.4 Ongepast seksueel gedrag
■ Het aanraken van privé lichaamsdelen
■ Het verwijderen van kleding in het
openbaar
■ Masturberen in de openbare ruimte
■ Anderen ongepast aanraken
■ Bespreken van ongepaste seksuele
onderwerpen
■ Kijken naar korte broeken, rokken, jurken
of onder shirts van andere mensen
■ Obscenegebaren
■ Niet-opzegbare omhelzing van de niet-
opvattende knuffels
■ Ongepaste opmerkingen en suggesties
die een seksueleconnotatie hebben...
■ Echolalischeherhaling van seksuele
uitdrukkingen
■ Doorzettingsvermogen over seksuele
onderwerpen
Enkele van de meest voorkomende gedragingen die bij kinderen worden waargenomen zijn:

52. - Ervoor zorgen dat het kind kan deelnemen aan een
verscheidenheid aan niet-seksuele, plezierige
activiteiten.
- De oorzaken van angst voor het milieu te
identificeren en te verminderen
- Ervoor zorgen dat het kind het vermogen heeft om
zijn behoeften te communiceren, aandacht te
vragen en emoties uit te drukken.
- Vaststellen en onderhouden van routine en
voorspelbaarheid voor het kind
- Een aantal zintuiglijk-specifieke activiteiten
beschikbaar te stellen, gebaseerd op een
individuele beoordeling van voorkeuren
- Mogelijkheden bieden om dagelijkse relaties met
anderen aan te gaan met anderen
- Sociale vaardigheden aanleren voor de
ontwikkeling van vriendschappen
- Verkrijgen van een medisch onderzoek voor
aanhoudend anaal
aanraken/krassen/krabben/picken
- Introduceer tijd in het schema van de persoon voor
masturbatie in prive-gebruik.
- Ervoor zorgen dat het kind toegang heeft tot zijn of
haar slaapkamer wanneer hij of zij maar wil.
- Respecteer de privacy van de slaapkamers
- Elimineer het gebruik van mechanische
beveiligingssystemen zoals bodysuits die de
toegang van het kind tot het lichaam beperken.
- Laat privé tijd vrij tijdens het baden (indien veilig)
- Laat privé-tijd zonder kleding in bed, de
slaapkamer of badkamer toe
- Toegang bieden tot glijmiddelen op waterbasis
en/of seksuele hulpmiddelen
- Vorm' gedrag volgens de omgeving (bv. hulp bij het
doorsturen van het kind naar de kamer als blijkt
dat het kind masturbeert in de woonkamer).
- Gebruik passende interventies zoals sociale
verhalen en sociale scripts.
Bron:www.asid.asn.au/Portals/0/Conferences/DSW10/DSW10ConfPapers/Hayward_SexualBehaviours.pdf
U kunt de ouders ondersteunen bij het gedrag van de ouders:

53. 3.1.5 LGBTQIA-voorkeuren
■ Praat met het kind over hun LGBTQIA identiteit..
■ Druk genegenheid uit wanneer het kind het kind
vertelt of wanneer de ouder leert dat het kind
LGBTQIA is.
■ Ondersteun de LGBTQIA-identiteit van het kind, ook
al voelt de ouder zich ongemakkelijk.
■ Pleit voor het kind wanneer het kind mishandeld
wordt vanwege zijn of haar LGBTQIA-identiteit.
■ Eis dat de andere familieleden het LGBTQIA-kind
respecteren.
■ Breng het kind naar LGBTQIA organisaties of
gebeurtenissen.
■ Verbind het kind met een LGBTQIA volwassen
rolmodel om hen opties voor de toekomst te laten
zien.
■ Werk eraan om hun gemeenschap steun te geven
aan LGBTQIA-leden, of vind een ondersteunende
geloofsgemeenschap die hun familie en LGBTQIA-
kind verwelkomt.
■ Verwelkomde LGBTQIA-vrienden en -partner van het
kind in hun huis en op familie-evenementen en -
activiteiten.
■ Ondersteun de genderexpressie van het kind op een
manier waarmee de ouder en het kind zich op hun
gemak voelen.
■ Geloof dat het kind een gelukkige toekomst kan
hebben als een LGBTQIA volwassene, de ouders
hoeven alleen maar zichzelf op te voeden en het
kind te helpen begeleiden.
Zoals veel kinderen met LGBTQIA (Lesbisch, Homo, Biseksueel, Transseksueel, Queer,
Intersexueel, Aseksueel) neigingen zijn op een hoger risico van depressie, zelfmoord, STDs
en drugsmisbruik, kunnen de volgende acties de bezorgdheid onder ouders verminderen.
Zij zouden......:

54. 3.3 Hoe kinderen met een beperking en met
een laag zelfrespect te helpen?
■ een gebrek aan privacy van de ouders
■ afhankelijk zijn van anderen voor het
dagelijks leven
■ een gebrek aan vertrouwen in hun
fysieke verschijning en capaciteiten...
■ minder kennis over het onderhandelen
over relaties en het uiten van hun
seksualiteit
■ een beperkte sociale kring en een
gebrek aan sociale ervaringen
■ fysieke of cognitieve beperkingen
■ ouders/verzorgers die ze ten onrechte
als kinderlijk of ongeslachtelijk
beschouwen
■ ouders/verzorgers die hun seksualiteit
zien als iets om bang voor te zijn en te
controleren
Kinderen met een beperking hebben vaak problemen met het socialiseren, zowel op school als in een
andere sociale situatie. Het is daarom erg belangrijk voor het kind om vertrouwen en sociale
vaardigheden te ontwikkelen. De meeste moeilijkheden waarmeeze worden geconfronteerd en hulp
nodig hebben, zijn dat wel:
Bron: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/intellectual-disability-and-
sexuality

55. U kunt de ouders begeleidenom het gevoel van
eigenwaarde van het kind te helpen:
■ Het maximaliseren van het positieve en
het minimaliseren van het negatieve.
Focus op de capaciteiten van het kind in
plaats van de beperkingen.
■ Het vermijden van onrealistische
vergelijkingen. Iedereen heeft sterktes en
beperkingen, en dat geldt ook voor het
kind dat u steunt.
■ Het kindhelpen om realistische doelen
voor zichzelfte stellen. Aangezien
iedereen beperkingen heeft, is het niet
eerlijk om van het kind te verwachten dat
het iets onrealistisch kan doen. Laat ze
weten dat het goed is om er langer over
te doen om iets te bereiken, ze moeten
hun timing en capaciteiten respecteren,
maar altijd streven naar meer.
■ Niet te generaliseren overde capaciteiten
van het kind. Als er iets is wat het kind
niet kan doen als gevolg van zijn
beperking, is het niet eerlijk om te
concluderen dat het een algemene
mislukking is en niet zal bereiken wat het
wenst.
■ Het kind leren om zichzelf te waarderen -
alles. Ouders moeten het kind met een
hoog gevoel van eigenwaarde opvoeden
en het leren om de beperking ook te
waarderen. Het maken van een lijst van
sterke punten is een goede manier om
hen te helpen om te zien hoe groot ze
zijn.
Bron: https://www.brainline.org/article/who-me-self-esteem-people-disabilities

56. Hoofdstuk 4: Nuttige hulpmiddelen
4.1 Engelse YouTube-video's
4.1.1 Het uitkomen van LGBTQIA
4.1.2 Genderrollen en stereotypen
4.1.3 Leven met hiv
4.1.4 Beperking en Seksualiteit
4.1.5 Maagdelijkheid
4.1.6 Waarom vind ik het niet leuk hoe
ik eruit zie?
4.1.7 Omgaan met afwijzing
4.1.8 Gezonde versus Ongezonde
Relaties
4.1.9 Wat is seksueleintimidatie?
4.1.10 Biologische Anatomie bij
vrouwen
4.1.11 Biologische Anatomie bij
mannen
4.1.12 Wat is een natte droom?
4.1.13 Porno: Feit of Fictie
4.1.14 Masturbatie: Totaal Normaal
4.1.15 Seksuele ontwikkeling van
kinderen en adolescenten

57. 4.2 Bulgaarse YouTube-video's
4.2.1 Family Watch International documentaireover uitgebreide seksuele
voorlichting
4.2.2 Niet-formele seksueleopvoeding
4.2.3 Wanneer en hoe begint u met uw kind te praten over seksuelevoorlichting?
4.3 SpaanseYouTube-video's
4.3.1 Wat is seksualiteit? Seksuelevoorlichting voor kinderen.
4.3.2 Hoe kan ik de vragen van kinderen over seksualiteit beantwoorden?
4.3.3 Doelstellingen van seksuelevoorlichting.
4.4 België (Vlaanderen en Brussel) PDF-materiaal
4.4.1 Ik heb 2 beren gezien - Werkboek
4.5 Apps voor seksuelevoorlichting
4.6 Apparaten

58. 4.1.1 Uitkomen van LGBTQIA door AMAZE Org
■ Over: Een 2:38 minuten durendevideo die kinderen en volwassenenhelpt om te
weten hoe ze vragen moeten stellen en hoe ze gevraagd kunnen worden om als
LGBTQIA naar buiten te komen en hen de steun te geven die ze nodig hebben.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=7YXcg8HJs18

59. 4.1.2 Geslachtsrollen en stereotypen door AMAZE Org
■ Over: Een 1:47 minuten durendevideo die uitleg geeft over genderrollen door de
jaren heen en hoe het onze huidige manier van denken beïnvloedde, maar
tegelijkertijd laat het zien hoe mensen van gedachten zijn veranderd over
genderrollen.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=Ulh0DnFUGsk

60. 4.1.3 Leven met hiv door AMAZE Org
■ Over: Een 3:10 minuten durendevideo over hiv, wat het is, wat de oorzaak is, wat de
oorzaak is en hoe je er mee moet leven en hoe je tieners hierover moet begeleiden.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=IfBPQrmBwbA

61. 4.1.4 Invaliditeit en Seksualiteit door AMAZE Org
■ Over: Een 2:53 video over tieners met een beperking die op afspraakjes gaan en
uitleggen wat ze ervan vinden.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=MfYSpuKq_-8

62. 4.1.5 Maagdelijkheid door AMAZE Org
■ Over: Een 2:33 minuten durendevideo die de verschillendecontexten van
maagdelijkheid uitlegt en iedereen heeft het recht om te kiezen wat het beste voor
hem of haar is.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=W7jhGB63TPo

63. 4.1.6 Waarom vind ik het niet leuk hoe ik eruit zie? Door
AMAZE Org
■ Over: Een 4:32 video die gaat over hoe kinderen zich voelen over hoe ze eruit zien,
waardoor ze een groter beeld krijgen van zelfliefde en acceptatie.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=v7zUHOEYlN8

64. 4.1.7 Omgaan met afwijzing door AMAZE Org
■ Over: Een 2:09 minuten durendevideo die kinderen leert om te gaan met afwijzing
in verschillendesoorten situaties.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=RkZsDqH80Qs

65. 4.1.8 Gezonde vs. ongezonde relaties door AMAZE Org
■ Over: Een 2:16 minuten durendevideo over hoe een gezonde/ongezonderelatie
zich afspeelt en waar je in een relatie op moet letten.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=Gn7ZQ2x0cOE

66. 4.1.9 Wat is seksuele intimidatie? Door AMAZE Org
■ Over: Een 1:55 minuten durendevideo die uitlegt wat seksueleintimidatie is, met
voorbeelden van hoe het gebeurt en hoe je het kunt stoppen.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=HKk-pbeW3ic

67. 4.1.10 Biologische vrouwelijke Anatomie door AMAZE Org
■ Over: Een 2:00 minuten durendevideo die het vrouwelijk lichaam, de naam van de
geslachtsorganen en hun werking uitlegt.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=j9QgcCK6FKM

68. 4.1.11 Biologische Mannelijke Anatomie door AMAZE Org.
■ Over: Een 3:21 minuten durendevideo die het mannelijk lichaam, de naam van de
geslachtsorganen en hun werking uitlegt.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=G2ciOhidKpg

69. 4.1.12 Wat is een natte droom? (Nachtelijke Emissie) door
AMAZE Org
■ Over: Een 2:02 minuten durendevideo die uitlegt wat er met het lichaam gebeurt en
waarom het gebeurt.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=q_mWKHpEhaU

70. 4.1.13 Porno: Feit of Fictie door AMAZE Org
■ Over: Een 1:58 minuten durendevideo die uitlegt wat pornografie wil promoten en
wat we in het echte leven kunnen verwachten.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=GdB2rmGqqNU

71. 4.1.14 Masturbatie: Geheel Normaal door AMAZE Org.
■ Over: Een 1:48 minuten durendevideo die de mythen over masturbatie aan
kinderen uitlegt.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=TK48R722jyA

72. 4.1.15 Seksuele ontwikkeling van kinderen en adolescenten
■ Over: Een 12:04 minuten durendevideo over de seksueleontwikkeling van kinderen
en adolescenten,met voorbeelden en stappen in de ontwikkeling van kinderen,
waaruit ook de Spaanse ondertitelingblijkt.
■ Formaat: Video
■ Taal: Engels
■ Link: www.youtube.com/watch?v=29lQRQZPRg8

73. 4.2 Bulgaarse YouTube-video's
4.2.1 Family Watch International documentaire over
uitgebreide seksuele voorlichting
■ Over: Een Family Watch International documentaireover uitgebreide seksuelevoorlichting.
■ Formaat: Video
■ Taal: Bulgaars
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=z2QUDEXR_Vs

74. 4.2.2 Niet-formele seksuele voorlichting
■ Over: Het gaat over hoe ouders ertegen zijn om met hun kinderen over
seksuelevoorlichting te praten. Professionals delen een aantal van zijn
ervaringen, die meestal bij het praten met ouders, ouders zeiden: "Je
zult mijn dochter niet seksueelactief maken" of "Maak mijn zoon niet
homo". Het legt uit dat peer educatie over dat onderwerphet nuttigst is,
omdat jongeren niet verlegen zijn om hun vragen te delen. Een
kernonderdeelvan de opleiding gaat ook over de seksuele
overdraagbareaandoeningen en de preventie daarvan.
■ Formaat: Video
■ Taal: Bulgaars
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=yEA1013wC1s

75. 4.2.3 Wanneer en hoe je met je kind over seksuele
opvoeding moet gaan praten?
■ Over: Het gaat over wanneer en hoe te beginnen met praten over seks met kinderen.
Ze presenteert het platform "Loveguide.bg".Het is een speciale plek voor tieners,
voorbereid door professionals op het gebied van seksuelevoorlichting, maar op een
prettige en vriendelijke manier. Het initiatief maakt deel uit van het project "Parents
Academy".
■ Formaat: Video
■ Taal: Bulgaars
■ Link: https://www.youtube.com/watch?v=hwAGZVDSjlE

76. 4.3 Spaanse YouTube-video's
4.3.1 Wat is seksualiteit? Seksuele voorlichting voor
kinderen
■ Over: Waar hebben we het over als we het over seksualiteithebben? Mónica Poblador,
psycholoog bij het Álava-Reyes ConsultoresPsychology Center, legt aan ouders uit hoe
we kinderen seksualiteitkunnen leren.
■ Formaat: Video
■ Taal: Spaans
■ Link:
https://www.youtube.com/watch?v=iL6Zg8Ub_JE&list=PL8F935F92C27417D0&index
=2&t=0s

77. 4.3.2 Hoe kan ik de vragen van kinderen over
seksualiteit beantwoorden?
■ Over: Hoe de verschillende vragen te beantwoorden die kunnen ontstaan door
nieuwsgierig groeiende kinderen met Mónica Poblador, psycholoog bij het Álava-Reyes
Consultores Psychology Center, die aan ouders uitlegt hoe we kinderen over seksualiteit
kunnen leren.
■ Formaat: Video
■ Taal: Spaans
■ Link:
https://www.youtube.com/watch?v=vYAUWIF6CF8&list=PL8F935F92C27417D0&index
=5

78. 4.3.3 Doelstellingen van seksuele voorlichting
■ Over: Hoe de verschillendevragen te beantwoordendie kunnen ontstaan door
nieuwsgierig groeiende kinderen met Mónica Poblador, psycholoog bij het Álava-
Reyes ConsultoresPsychologyCenter, die aan ouders uitlegt hoe we kinderen over
seksualiteitkunnen leren.
■ Formaat: Video
■ Taal: Spaans
■ Link:
https://www.youtube.com/watch?v=PLrVTnF1VUw&list=PL8F935F92C27417D0&in
dex=2

79. 4.4 België (Vlaanderen en Brussel) PDF-materiaal
4.4.1 Ik zag 2 beren - Werkboekje
■ Over: Deze onderwerpen komen aan bod: lichaam en hygiëne, fysieke
veranderingen, voortplanting, geboortebeperking, seksualiteit en relaties en
gevoelens. De map bevat: een inleiding in de seksuele opvoeding van kinderen, een
sekswoordenlijst met alfabet en suggesties uit de literatuur voor peuters en
kinderen.
■ Formaat: PDF
■ Taal: Nederlands
■ Link:
https://www.sensoa.be/sites/default/files/digitaal_materiaal/werkmapkzag2beren.
pdf

80. 4.5 Apps
■ Naam: QustodioApp
■ Over: Qustodio is een dashboardvoor ouderlijk toezicht op basis van een Family Portal-app/web-
gebaseerd dashboardom de activiteiten van kinderen in realtime op hun apparaten te volgen,
ontworpen om de zorgen van ouders op te lossen.
■ Formaat: App
■ Taal: Engels
■ Link:
www.qustodio.com/en/?source=aw&utm_source=awin&utm_medium=317755&utm_campaign
=Birds+%26+Bees+%26+Kids&utm_term=Contextual+Targeting&awc=7874_1554818735_418
dad09411892cc02159c37bb9961c9&utm_content=text

81. ■ Naam: Oudersaround.com
■ Over: Dit ouderlijk toezicht stelt ouders in staat om het gebruik van apparaten
veiliger te maken voor kinderen. De ouders kunnen de tijd die de kinderen op hun
apparaat doorbrengenbeheren, hun mediaconsumptiereguleren door ongepaste
websites en apps te blokkeren, en ook kunnen ouders de telefoon of computer
vanaf het apparaat van de ouders controleren.
■ Formaat: Software
■ Taal: Engels
■ Link: www.parentsaround.com/

82. ■ Naam: ESET, Ouderlijk toezicht
■ Over: Dit ouderlijk toezicht kan de ouders helpen om de online activiteiten van de
kinderen in de gaten te houden, regels op te stellen voor de tijd die ze op het
internet doorbrengen, het spelen van spelletjes en het soort inhoud. De ouders
kunnen ook de toegang tot websites filteren op basis van de leeftijd van elk kind.
Zij kunnen beslissen welke apps de kinderen mogen gebruiken en wanneer. Ook
kunnen ze op elk moment controleren waar de apparaten van de kinderen zich
bevinden.
■ Formaat: App alleen voor Android
■ Taal: Engels
■ Link:
www.parentalcontrol.eset.com/?stscheck=MAAxADkAZgBiADQAYwA3AC0AYQBlAD
EAMgAtADQAOABjADkALQBiAGMANAA2AC0ANQA5ADYAYQA2AGIAMQA0ADEAMQB
mADUA

83. ■ Naam: F-beveiliging
■ Over: Ouderlijk toezicht dat ouders in staat stelt om tijdslimieten te stellen aan het
apparaat, app-controle die ouders in staat stelt om te zien welke apps hun
kinderen hebben geïnstalleerd en te beslissen of ze moeten worden geblokkeerd,
toegestaan of beperkt door tijdslimieten. Ouders kunnen ook de inhoud blokkeren
en beschikken over een Finder-functiewaarmee ouders de apparaten van hun
kinderen kunnen vinden en op een kaart kunnen bekijken.
■ Formaat: Software
■ Taal: Engels
■ Link: www.f-secure.com/en/home/products/safe

84. ■ Naam: Seksuelevoorlichting - Mayank Singh
■ Over: App die materiaal bevat om ouders te begeleiden over seksuelevoorlichting
aan hun kinderen, hulp bij de leeftijdsgroep van de kinderen en het beantwoorden
van enkele vragen.
■ Formaat: App op Google Play
■ Taal: Engels
■ Link: https://play.google.com/store/apps/details?id=m.androidhive.education

85. ■ Naam: Menstruatiekalender- Eenvoudigontwerp Lt.
■ Over: Een App met een menstruatiekalender, voor meisjes om ovulatie,
vruchtbaarheiden cyclus met professionelekwaliteit te volgen om te begrijpen welke
dagen een hoger percentage van het zwanger worden hebben of welke dagen als
persoonlijk geheim dagboek veilig zijn.
■ Formaat: App op Google Play/Apple Store
■ Taal: Engels
■ Link: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.popularapp.periodcalendar

86. ■ Naam: Invaliditeit & misbruik - Forensischeinterviewoverwegingen in verband met
kinderen met een beperking (Teachers College, Columbia University) - SOS Brooklyn
■ Over: Aandachtspuntenvoor een pre-interviewen een interviewmet kinderen met
een beperking die te maken hebben met kindermisbruik. Uitgebreide informatie en
bronnen over de gebieden met een handicap worden ook aangeboden via een
online website.
■ Formaat: Apple Store
■ Taal: Engels
■ Link: https://itunes.apple.com/us/app/disability-abuse-forensic-interviewing-
considerations/id915135661?mt=8

87. ■ Naam: DETECTAMOR - InstitutoAndaluz de la Mujer - Instituto
Andaluz de la Mujer
■ Over: De applicatie biedt 10 spellen die het een veelzijdig en
flexibel leermiddel maken dat het mogelijk maakt om het direct te
gebruiken door jongeren, maar ook door elke educatieveagent,
om het probleem van de preventie van seksistisch geweld bij
jonge paren te introduceren, te informeren en te verdiepen.
DetectAmor is daarom een leuke bron voor jongens en meisjes
om te spelen, plezier te hebben, relaties en hun idee van liefde te
onderzoeken en tegelijkertijd na te denken over hun houding ten
opzichte van machismoen gendergeweld.
■ Formaat: Apple Store of Google Play
■ Taal: Spaans
■ Link:
https://play.google.com/store/apps/details?id=m.androidhive.ed
ucation

88. 4.6 Apparaten
■ Naam: KinderenWifi
■ Over: Met dit apparaat kunt u het internet transformeren dat de kinderen mogen
gebruiken. One KidsWifi filtert, bewaakt en bestuurtalle online apparaten voor
kinderen, van tablets tot computers tot spelcomputers,zelfs apparaten die worden
meegebrachtdoor mensen die op bezoek komen.
■ Formaat: Apparaat
■ Taal: Engels
■ Link: www.kidswifi.com/

89. Reflectie-activiteit
Activiteit 1.
Organiseer het plan voor de eerste ontmoeting met de ouders:
■ Hoe ga je de familie in eerste instantie benaderen?
■ Geef een overzicht van de informatie die u zult verzamelen over de ontwikkeling van het kind.
■ Geef een overzicht van de belangrijkste onderwerpen waarover u met de ouders gaat praten:
■ Hoe bent u van plan om te beginnen met het introduceren van seksuele voorlichting aan de ouders?
■ Hoe lang duurt je eerste sessie??
Activiteit 2.
■ Praat met de ouders waarom ze besloten om met jou te beginnen met de begeleiding.
■ Maak kennis met hun persoonlijke verhaal, het verhaal van het kind, de huidige situatie en
overtuigingen van de ouders.
■ Identificeer de huidige problemen waar ze mee te maken hebben gehad.
■ Maak aantekeningen en kom vervolgens zelf met de begeleiding.

90. Disclaimer
Voor meer informatie, gerelateerdaan het INCLUEDUSEX-project, kunt u de website van het project bezoekenop de volgende
website https://incluedusex.eu/elearning/ of bezoek ons op https://www.facebook.com/Incluedusex/.
Downloadonze mobiele app op https://play.google.com/store/apps/details?id=com.incluedusex.mobile&hl=en_US.
Dit project (INCLUEDUSEX-project - 2018-1-ES01-KA204-050062) is gefinancierd met steun vande Europese Commissie
(Erasmus+-programma). Deze publicatie geeft alleen de mening vande auteur weeren de Commissie kan niet
verantwoordelijk wordengesteldvoorhet gebruik van de informatie in deze publicatie.