Deze presentatie behoort bij de onderwijsleeractiviteit oefeningen in het kader van de lessen Beginselen van de Chemie gedoceerd aan de richting Biomedische Laboratoriumtechnologie van de UC Leuven-Limburg.
2. Hoofdstuk 1
Nomenclatuur van de anorganische verbindingen
Dmitri Ivanovich Mendeleev
(1834 – 1907)
Bron: De geschiedenis van het periodiek systeem, CD-rom, www.kvcv.be, Onderwijs & Opleidingen (2007)
21 BLT Beginselen van de chemie
12. Ia IIa IIIa IVa Va VIa VIIa 0
H +1,-1
WATERSTOF
Alkalimetalen
Li +1
LITHIUM
Na +1
NATRIUM
K +1
KALIUM
Aardalkalimetalen
Be +2
BERYLLIUM
Mg +2
MAGNESIUM
Ca +2
CALCIUM
Sr +2
STRONTIUM
Ba +2
BARIUM
Boorgroep
B +3
BOOR
Al +3
ALUMINIUM
Koolstofgroep
C +4,+2,-4
KOOLSTOF
Si +4
SILICIUM
Ge +4,+2
GERMANIUM
Sn +4,+2
TIN
Pb +4,+2
LOOD
Stikstofgroep
(-1,-2),-3
N +5,+4,+3,+2,+1
STIKSTOF
P +5,+3,-3
FOSFOR
As +5,+3,-3
ARSEEN
Sb +5,+3,-3
ANTIMOON
Bi (+5),+3
BISMUT
Chalcogenen of
Zuurstofgroep
O -1,-2
ZUURSTOF
S +6,+4,+2,-2
ZWAVEL
Se +6,+4,-2
SELEEN
Halogenen
F -1
FLUOR
Cl +7,+5,+3,+1,-1
CHLOOR
Br +5,+1,-1
BROOM
I +7,+5,+1,-1
JOOD
He 0
HELIUM
Edelgassen
Ne 0
NEON
Ar 0
ARGON
Kr 0
KRYPTON
Xe 0
XENON
Rn 0
RADON
Ib IIb IIIb IVb Vb VIb VIIb VIIIb
Cu +2,+1
KOPER
Ag +1
ZILVER
Au +3,+1
GOUD
Zn +2
ZINK
Cd +2
CADMIUM
Hg +2,+1
KWIK
Ce +4,+3
CERIUM
Ti +4,+3,+2
TITAAN
V +5,+4,+3,+2
VANADIUM
Cr +6,+4,+3,+2
CHROOM
Mo +6,+4,+3
MOLYBDEEN
Mn +7,+6,+4,+3,+2
MANGAAN
Fe +3,+2
IJZER
Co +3,+2
COBALT
Ni +3,+2
NIKKEL
Pt +4,+2
PLATINA
1.3 TABEL MET DE BELANGRIJKSTE OXIDATIETRAPPEN VAN DE MEEST GEBRUIKTE ELEMENTEN
a) Hoofdgroepen
b) Nevengroepen
121 BLT Beginselen van de chemie
13. 1.4 VERBINDINGEN (= neutraal)
1.4.1 Regels voor de naamgeving
a) Binaire verbindingen: uitgang ide
(1) Ionaire of elektrovalente verbindingen
(metaal + niet-metaal)
kationnaam (+ eventueel valentie) + anionnaam
Voorbeelden
natriumchloride
ijzer(II)bromide
ijzer(III)bromide
131 BLT Beginselen van de chemie
14. (2) Covalente verbindingen
(twee niet-metalen)
Gebruik van Griekse voorvoegsels: mono, di, tri, tetra, penta, hexa, hepta.
a) Binaire verbindingen: uitgang ide (vervolg)
Voorbeelden
Opmerking →
Niet binair en toch uitgang ide
natriumhydroxide
kaliumcyanide
ammoniumchloride
CO
CO2
NO
Cl2O7
PCl3
PI5
koolstofmonooxide
koolstofdioxide
dichloorheptaoxide
fosfortrichloride
fosforpentajodideN2O5 distikstofpentaoxide
N2O4 of NO2 distikstoftetraoxide of stikstofdioxide
N2O
stiktofmonooxide
distiktofmonooxide
141 BLT Beginselen van de chemie
15. 1.4.1 Regels voor de naamgeving (vervolg)
b) Ternaire verbindingen: uitgang aat of iet
kationnaam (+ eventueel valentie) + anionnaam
Voorbeelden
natriumsulfaat
calciumpermanganaat
calciummanganaat
koper(I)nitraat
koper(II)nitraat
151 BLT Beginselen van de chemie
16. 1.4.2 De gebruiksnamen van de zuren
HCl zoutzuur HNO3 salpeterzuur
HCN blauwzuur H2SO4 zwavelzuur
HClO3 chloorzuur H3PO4 fosforzuur
HBrO3 broomzuur H2CO3 koolzuur
HIO3 joodzuur H2SiO3 kiezelzuur
H3BO3 boorzuur H4SiO4 ortho-kiezelzuur
161 BLT Beginselen van de chemie
17. 1.4.3 Oefeningen
Opmerking
a) Alle verbindingen worden eerst ionair geschreven uitgenomen :
• hydrides (H-)
• oxides (O2-)
• nitrides (N3-)
• fosfides (P3-)
• carbides (C4-) en (C-)
• de covalente binaire verbindingen zoals bijvoorbeeld PCl3 en PBr5
b) Alle oxidatietrappen van de niet-metalen in de samengestelde anionen, en van de twee
elementen in de binaire verbindingen die niet ionisch worden geschreven, vermelden.
171 BLT Beginselen van de chemie
18. Oefening 1
We werken enkel de oneven oefeningen uit!
De even oefeningen maak je tijdens de begeleidingssessies.
Schrijf de naam van de volgende verbindingen. Schrijf eerst de ionen waar het mag.
181 BLT Beginselen van de chemie
19. 1. AlI3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Al3+ + 3I– AlI3 aluminiumjodide
191 BLT Beginselen van de chemie
20. 3. Cr2S3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2Cr3+ + 3S2– Cr2S3 chroom(III)sulfide
201 BLT Beginselen van de chemie
21. 5. Fe(OH)3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Fe3+ + 3OH– Fe(OH)3 ijzer(III)hydroxide
211 BLT Beginselen van de chemie
22. 7. AgCN
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Ag+ + CN– AgCN zilvercyanide
221 BLT Beginselen van de chemie
24. 9. NH4NO3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
NH4
+ + NO3
– NH4NO3 ammoniumnitraat
241 BLT Beginselen van de chemie
25. 11. Mn(ClO3)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Mn2+ + 2ClO3
– Mn(ClO3)2 mangaan(II)chloraat
+V
251 BLT Beginselen van de chemie
26. 13. KCN
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
K+ + CN– KCN kaliumcyanide
261 BLT Beginselen van de chemie
27. 15. (NH4)2CO3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2NH4
+ + CO3
2– (NH4)2CO3 ammoniumcarbonaat
–III +IV
271 BLT Beginselen van de chemie
28. 17. Mg(IO)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Mg2+ + 2IO– Mg(IO)2 magnesiumhypojodiet
+I
281 BLT Beginselen van de chemie
29. 19. Ni(ClO2)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Ni2+ + 2ClO2
– Ni(ClO2)2 nikkel(II)chloriet
+III
291 BLT Beginselen van de chemie
30. 21. FeAsO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Fe3+ + AsO4
3– FeAsO4 ijzer(III)arsenaat(V) of ijzer(III)arsenaat
+V
301 BLT Beginselen van de chemie
31. 23. K2CO3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2K+ + CO3
2– K2CO3 kaliumcarbonaat
+IV
311 BLT Beginselen van de chemie
32. 25. AlPO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Al3+ + PO4
3– AlPO4 aluminiumfosfaat
+V
321 BLT Beginselen van de chemie
33. 27. NaIO
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Na+ + IO– NaIO natriumhypojodiet
+I
331 BLT Beginselen van de chemie
34. 29. BaSO3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Ba2+ + SO3
2– BaSO3 bariumsulfiet
+IV
341 BLT Beginselen van de chemie
35. 31. Al2O3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
+III
Al2O3
-II
aluminiumoxide
351 BLT Beginselen van de chemie
36. 33. Bi(IO3)3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Bi3+ + 3IO3
– Bi(IO3)3 bismut(III)jodaat
+V
361 BLT Beginselen van de chemie
37. 35. (NH4)2Cr2O7
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2NH4
+ + Cr2O7
2– (NH4)2Cr2O7 ammoniumdichromaat
–III (+6)
371 BLT Beginselen van de chemie
38. 37. NaH2AsO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Na+ + H2AsO4
– NaH2AsO4 natriumdiwaterstofarsenaat(V)
of natriumdiwaterstofarsenaat
+V
381 BLT Beginselen van de chemie
39. 39. SnSO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Sn2+ + SO4
2– SnSO4 tin(II)sulfaat
+VI
391 BLT Beginselen van de chemie
40. 41. Ba(BrO3)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Ba2+ + BrO3
– Ba(BrO3)2 bariumbromaat
+V
401 BLT Beginselen van de chemie
41. 43. Ca(HSO3)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Ca2+ + HSO3
– Ca(HSO3)2 calciumwaterstofsulfiet
+IV
411 BLT Beginselen van de chemie
42. 45. CH3COONa
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
CH3COO– + Na+ CH3COONa natriumacetaat
421 BLT Beginselen van de chemie
43. C
H
H
H
C O
O
H
Lewisstructuur van azijnzuur (CH3COOH)
C
H
H C
H O
O H
2,2
2,2
2,2
2,2
2,5 2,5
3,5
3,5
-III
+I
+I
+I
+I
+III
-II
-II
Lewisstructuur van het acetaatanion (CH3COO–)
C
H
H C
H O
O
Intermezzo
431 BLT Beginselen van de chemie
44. 47. Na3SbO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
3Na+ + SbO4
3– Na3SbO4 natriumantimonaat(V) of natriumantimonaat
+V
441 BLT Beginselen van de chemie
45. 49. HClO4
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
H+ + ClO4
– HClO4 waterstofperchloraat
+VII
451 BLT Beginselen van de chemie
46. 51. Cu(HCO3)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Cu2+ + HCO3
– Cu(HCO3)2 koper(II)waterstofcarbonaat
+IV
461 BLT Beginselen van de chemie
47. 53. Bi2(MnO4)3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2Bi3+ + 3MnO4
2– Bi2(MnO4)3 bismut(III)manganaat
+VI
471 BLT Beginselen van de chemie
48. 55. Na2SiO3
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
2Na+ + SiO3
2– Na2SiO3 natriumsilicaat
+IV
481 BLT Beginselen van de chemie
49. Oefening 2
We werken enkel de oneven oefeningen uit!
De even oefeningen maak je tijdens de begeleidingssessies.
Schrijf de formule van de volgende verbindingen. Schrijf de ionen waar het mag.
491 BLT Beginselen van de chemie
50. 1. natriumjodide
Na+ + I–
+I
NaI
-I
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
501 BLT Beginselen van de chemie
51. 3. magnesiumchloride
Mg2+ + 2Cl–
+II
MgCl2
-I
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
511 BLT Beginselen van de chemie
52. 5. zilveroxide
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
+I
Ag2O
-II
521 BLT Beginselen van de chemie
53. 7. zilverjodide
Ag+ + I–
+I
AgI
-I
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
531 BLT Beginselen van de chemie
54. 9. dichloorheptaoxide
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
+VII
Cl2O7
-II
541 BLT Beginselen van de chemie
55. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
11. calciumperchloraat
Ca2+ + 2ClO4
–
+VII
Ca(ClO4)2
551 BLT Beginselen van de chemie
56. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
13. bariumbromaat
Ba2+ + 2BrO3
–
+V
Ba(BrO3)2
561 BLT Beginselen van de chemie
57. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
15. magnesiumdiwaterstoffosfaat
Mg2+ + 2H2PO4
–
+V
Mg(H2PO4)2
571 BLT Beginselen van de chemie
58. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
17. kaliumpermanganaat
K+ + MnO4
–
+VII
KMnO4
581 BLT Beginselen van de chemie
59. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
19. zwavelzuur
2H+ + SO4
2–
+VI
H2SO4
waterstofsulfaat
591 BLT Beginselen van de chemie
60. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
21. aluminiumjodide
Al3+ + 3I– AlI3
+III -I
601 BLT Beginselen van de chemie
61. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
23. zilverfosfide
+I
Ag3P
-III
611 BLT Beginselen van de chemie
62. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
3H+ + AsO4
3–
+V
H3AsO4
25. waterstofarsenaat(V)
621 BLT Beginselen van de chemie
63. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
27. magnesiumbromide
Mg2+ + 2Br–
+II
MgBr2
-I
631 BLT Beginselen van de chemie
64. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
29. aluminiumcarbide
+III
Al4C3
-IV
641 BLT Beginselen van de chemie
65. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
31. difosfortrioxide
+III
P2O3
-II
651 BLT Beginselen van de chemie
66. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
33. koper(I)chloride
Cu+ + Cl–
+I
CuCl
-I
661 BLT Beginselen van de chemie
67. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
35. kwik(II)sulfide
Hg2+ + S2–
+II
HgS
-II
671 BLT Beginselen van de chemie
68. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
37. siliciumdioxide
+IV
SiO2
-II
681 BLT Beginselen van de chemie
69. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
39. zinkhydroxide
Zn2+ + 2OH–
+II
Zn(OH)2
-II +I
691 BLT Beginselen van de chemie
70. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
41. kwik(II)bromide
Hg2+ + 2Br–
+II
HgBr2
-I
701 BLT Beginselen van de chemie
71. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
43. tin(II)sulfaat
Sn2+ + SO4
2– SnSO4
+II +VI
711 BLT Beginselen van de chemie
72. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
45. lithiumfosfaat
3Li+ + PO4
3– Li3PO4
+V
721 BLT Beginselen van de chemie
73. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
47. cadmiumsulfide
Cd2+ + S2–
+II
CdS
-II
731 BLT Beginselen van de chemie
74. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
49. lood(II)arsenaat(III) of lood(II)arseniet
3Pb2+ + 2AsO3
3–
+III
Pb3(AsO3)2
741 BLT Beginselen van de chemie
75. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
51. calciumhypojodiet
Ca2+ + 2IO– Ca(IO)2
+I
751 BLT Beginselen van de chemie
76. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
53. aluminiumchloraat
Al3+ + 3ClO3
–
+V
Al(ClO3)3
761 BLT Beginselen van de chemie
77. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
55. natriumchloriet
Na+ + ClO2
–
+III
NaClO2
771 BLT Beginselen van de chemie
78. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
57. ijzer(III)arsenaat(V)
Fe3+ + AsO4
3–
+V
FeAsO4
781 BLT Beginselen van de chemie
79. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
59. ammoniumthiocyanaat
NH4
+ + SCN–
-III
NH4SCN
-II +IV -III
791 BLT Beginselen van de chemie
80. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
61. natriumcarbonaat
2Na+ + CO3
2–
+IV
Na2CO3
801 BLT Beginselen van de chemie
81. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
63. calciummanganaat
Ca2+ + MnO4
2–
+VI
CaMnO4
811 BLT Beginselen van de chemie
82. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
65. aluminiumnitride
AlN
+III -III
821 BLT Beginselen van de chemie
83. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
67. natriumwaterstoffosfaat
2Na+ + HPO4
2–
+V
Na2HPO4
831 BLT Beginselen van de chemie
84. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
69. calciumnitride
Ca3N2
+II -III
841 BLT Beginselen van de chemie
85. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
71. zilverchloride
Ag+ + Cl–
AgCl
851 BLT Beginselen van de chemie
86. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
73. natriumdiwaterstofarsenaat(V)
Na+ + H2AsO4
–
+V
NaH2AsO4
861 BLT Beginselen van de chemie
87. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
75. tin(II)oxide
SnO
871 BLT Beginselen van de chemie
88. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
77. ijzer(III)bromide
Fe3+ + 3Br–
FeBr3
881 BLT Beginselen van de chemie
89. 79. calciumarsenaat(III) of calciumarseniet
3Ca2+ + 2AsO3
3–
+III
Ca3(AsO3)2
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
891 BLT Beginselen van de chemie
90. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
81. mangaan(II)hypochloriet
Mn2+ + 2ClO–
+I
Mn(ClO)2
901 BLT Beginselen van de chemie
91. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
83. dikwik(I)sulfide
Hg2
2+ + S2– Hg2S
+I -II
911 BLT Beginselen van de chemie
92. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
85. water
+I
H2O
-II
921 BLT Beginselen van de chemie
93. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
87. natriumperoxide
2Na+ + O2
2– Na2O2
+I -I
931 BLT Beginselen van de chemie
94. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
89. koolstofdisulfide
+IV
CS2
-II
941 BLT Beginselen van de chemie
95. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
91. zilvernitraat
Ag+ + NO3
–
+V
AgNO3
951 BLT Beginselen van de chemie
96. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
93. bariumchloraat
Ba2+ + 2ClO3
–
+V
Ba(ClO3)2
961 BLT Beginselen van de chemie
97. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
95. bariumchloride
Ba2+ + 2Cl– BaCl2
971 BLT Beginselen van de chemie
98. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
97. siliciumchloride
Si4+ + 4Cl– SiCl4
981 BLT Beginselen van de chemie
99. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
99. zinkcarbide
+II
Zn2C
-IV
991 BLT Beginselen van de chemie
100. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
101. natriummanganaat
2Na+ + MnO4
2–
+VI
Na2MnO4
1001 BLT Beginselen van de chemie
101. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
103. ammoniumdichromaat
2NH4
+ + Cr2O7
2–
+VI
(NH4)2Cr2O7
About the Cover: The series of panels on the cover show an alcohol-soaked fuse placed on a small mound of ammonium dichromate and ignited. The orange ammonium dichromate decomposes
to form nitrogen, water vapor, and greenish-black chromium(III) oxide. The cover images are from one of the many videos available at the JCE Chemical Education Xchange Web site (ChemEd
X, http://www.jce.divched.org/).
1011 BLT Beginselen van de chemie
102. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
105. koper(I)nitraat
Cu+ + NO3
–
+V
CuNO3
1021 BLT Beginselen van de chemie
103. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
107. calciumperchloraat
Ca2+ + 2ClO4
–
+VII
Ca(ClO4)2
1031 BLT Beginselen van de chemie
104. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
109. zinknitriet
Zn2+ + 2NO2
–
+II
Zn(NO2)2
+III
1041 BLT Beginselen van de chemie
105. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
111. zilversulfaat
2Ag+ + SO4
2– Ag2SO4
+VI
1051 BLT Beginselen van de chemie
106. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
113. calciumchloraat
Ca2+ + 2ClO3
–
+V
Ca(ClO3)2
1061 BLT Beginselen van de chemie
107. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
115. tin(IV)sulfaat
Sn4+ + 2SO4
2– Sn(SO4)2
+VI
1071 BLT Beginselen van de chemie
108. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
117. natriumwaterstoffosfaat
2Na+ + HPO4
2–
+V
Na2HPO4
1081 BLT Beginselen van de chemie
109. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
119. kaliumchromaat
2K+ + CrO4
2–
+VI
K2CrO4
1091 BLT Beginselen van de chemie
110. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
121. calciummanganaat
Ca2+ + MnO4
2–
+VI
CaMnO4
1101 BLT Beginselen van de chemie
111. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
123. lithiumchloraat
Li+ + ClO3
–
+V
LiClO3
1111 BLT Beginselen van de chemie
112. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
125. natriumperchloraat
Na+ + ClO4
–
+VII
NaClO4
1121 BLT Beginselen van de chemie
113. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
127. natriumacetaat
Na+ + CH3COO–
-III
CH3COONa
+III
1131 BLT Beginselen van de chemie
114. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
129. ammoniumhydroxide
NH4
+ + OH–
-III
NH4OH
1141 BLT Beginselen van de chemie
115. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
131. calciumbromaat
Ca2+ + 2BrO3
–
+V
Ca(BrO3)2
1151 BLT Beginselen van de chemie
116. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
133. natriumdichromaat
2Na+ + Cr2O7
2–
+VI
Na2Cr2O7
1161 BLT Beginselen van de chemie
117. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
135. lood(II)arsenaat(V)
3Pb2+ + 2AsO4
3–
+V
Pb3(AsO4)2
1171 BLT Beginselen van de chemie
118. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
137. calciumwaterstofcarbonaat
Ca2+ + 2HCO3
–
+IV
Ca(HCO3)2
1181 BLT Beginselen van de chemie
119. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
139. lithiumcarbonaat
2Li+ + CO3
2–
+IV
Li2CO3
1191 BLT Beginselen van de chemie
120. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
141. mangaan(II)hypojodiet
Mn2+ + 2IO–
+I
Mn(IO)2
1201 BLT Beginselen van de chemie
121. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
143. kaliumnitraat
K+ + NO3
–
+V
KNO3
1211 BLT Beginselen van de chemie
122. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
145. zilverchromaat
2Ag+ + CrO4
2–
+VI
Ag2CrO4
1221 BLT Beginselen van de chemie
123. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
147. koper(II)antimonaat(III)
3Cu2+ + 2SbO3
3–
+III
Cu3(SbO3)2
koper(II)antimoniet
1231 BLT Beginselen van de chemie
124. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
149. natriumantimonaat(V)
3Na+ + SbO4
3–
+V
Na3SbO4
1241 BLT Beginselen van de chemie
125. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
151. koper(II)hypobromiet
Cu2+ + 2BrO–
+I
Cu (BrO)2
1251 BLT Beginselen van de chemie
126. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
153. bismut(III)chloriet
Bi3+ + 3ClO2
–
+III
Bi(ClO2)3
1261 BLT Beginselen van de chemie
127. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
155. bariumhydroxide
Ba2+ + 2OH– Ba(OH)2
1271 BLT Beginselen van de chemie
128. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
157. calciumwaterstofarsenaat(V)
Ca2+ + HAsO4
2–
+V
CaHAsO4
1281 BLT Beginselen van de chemie
129. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
159. lood(II)waterstofantimonaat(V)
Pb2+ + HSbO4
2–
+V
PbHSbO4
1291 BLT Beginselen van de chemie
130. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
161. koper(I)diwaterstofantimonaat(III)
Cu+ + H2SbO3
–
+III
CuH2SbO3
1301 BLT Beginselen van de chemie
131. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
163. bariumdiwaterstoffosfaat
Ba2+ + 2H2PO4
–
+V
Ba(H2PO4)2
1311 BLT Beginselen van de chemie
132. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
165. bismut(III)manganaat
2Bi3+ + 3MnO4
2–
+VI
Bi2(MnO4)3
1321 BLT Beginselen van de chemie
133. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
167. natriumthiosulfaat
2Na+ + S2O3
2–
(+2)
Na2S2O3
1331 BLT Beginselen van de chemie
134. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
169. ammoniumchromaat
2NH4
+ + CrO4
2–
+VI
(NH4)2CrO4
1341 BLT Beginselen van de chemie
135. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
171. magnesiumpyrofosfaat
2Mg2+ + P2O7
4–
(+5)
Mg2P2O7
P2O7
4- di- of pyrosfosfaat 2H3PO4 – H2O ≡ H4P2O7
Hulpmiddel bij naamgeving!
1351 BLT Beginselen van de chemie
136. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
173. natriumtetrathionaat
2Na+ + S4O6
2–
(+2,5)
Na2S4O6
1361 BLT Beginselen van de chemie
137. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
175. oxaalzuur/waterstofoxalaat
2H+ + –OOCCOO–
+III
HOOCCOOH
+III
2H+ + C2O4
2–
(+3)
H2C2O4
of
1371 BLT Beginselen van de chemie
138. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
177. chroom(III)sulfide
2Cr3+ + 3S2– Cr2S3
1381 BLT Beginselen van de chemie
139. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
179. ijzer(II)hydroxide
Fe2+ + 2OH– Fe(OH)2
1391 BLT Beginselen van de chemie
140. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
181. kaliumzinkaat
2K+ + ZnO2
2– K2ZnO2
+II
1401 BLT Beginselen van de chemie
141. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
183. ammoniumthiocyanaat
NH4
+ + SCN– NH4SCN
-III -II+IV-III
1411 BLT Beginselen van de chemie
142. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
185. diantimoonpentaoxide/antimoon(V)oxide
Sb2O5
+V
1421 BLT Beginselen van de chemie
143. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
187. bismut(III)metafosfaat
PO3
- metafosfaat H3PO4 – H2O ≡ HPO3
Hulpmiddel bij naamgeving!
Bi3+ + 3PO3
–
+V
Bi(PO3)3
1431 BLT Beginselen van de chemie
144. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
189. natriumsilicaat
2Na+ + SiO3
2– Na2SiO3
+IV
1441 BLT Beginselen van de chemie
145. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
191. fosforpentachloride
PCl5
+V
1451 BLT Beginselen van de chemie
146. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
193. zilverthiosulfaat
2Ag+ + S2O3
2– Ag2S2O3
(+2)
1461 BLT Beginselen van de chemie
147. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
195. cerium(III)perjodaat
Ce3+ + 3IO4
–
Ce(IO4)3
+VII
1471 BLT Beginselen van de chemie
148. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
197. chroom(III)carbonaat
2Cr3+ + 3CO3
2–
+IV
Cr2(CO3)3
1481 BLT Beginselen van de chemie
149. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
199. dikwik(I)sulfiet
Hg2
2+ + SO3
2–
+IV
Hg2SO3
1491 BLT Beginselen van de chemie
150. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
201. koper(II)sulfaat∙5aqua / koper(II)sulfaat∙pentahydraat
Cu2+ + SO4
2–
+VI
CuSO4∙5H2O+ 5H2O
1501 BLT Beginselen van de chemie
151. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
203. zwaveltetrachloride
SCl4
+IV
1511 BLT Beginselen van de chemie
152. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
205. natriumstanniet / natriumstannaat(II)
2Na+ + SnO2
2– Na2SnO2
+II
1521 BLT Beginselen van de chemie
153. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
207. kaliumstannaat
2K+ + SnO3
2– K2SnO3
+IV
1531 BLT Beginselen van de chemie
154. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
209. ammoniak
NH3
-III +I
http://www.rsc.org/Education/EiC/issues/2007May/WhoReallyDiscoveredHaberProcess.asp
1541 BLT Beginselen van de chemie
155. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
210. fosfine
PH3
-III +I
https://www.youtube.com/watch?v=P3PpupxmhFs
1551 BLT Beginselen van de chemie
156. 211. arsine
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
AsH3
-III +I
1561 BLT Beginselen van de chemie
157. 212. stibine
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
SbH3
-III +I
1571 BLT Beginselen van de chemie
158. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
213. natriumhydride
NaH
+I -I
https://www.youtube.com/watch?v=zxaWgu2qxZw
1581 BLT Beginselen van de chemie
159. 215. aluminiumhydride
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
AlH3
+III -I
1591 BLT Beginselen van de chemie
160. 217. magnesiumammoniumfosfaat
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Mg2+ + NH4
+ MgNH4PO4
+V
PO4
3–+
dubbelzout
1601 BLT Beginselen van de chemie
161. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
219. aluminiumthiosulfaat
2Al3+ + 3S2O3
2– Al2(S2O3)3
(+2)
1611 BLT Beginselen van de chemie
162. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
221. strontiumchloride
Sr2+ + 2Cl– SrCl2
1621 BLT Beginselen van de chemie
163. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
223. ijzer(III)thiocyanaat
Fe3+ + 3SCN– Fe(SCN)3
-II+IV-III
1631 BLT Beginselen van de chemie
164. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
225. waterstofhypobromiet / hypobromigzuur
H+ + BrO– HBrO
+I
1641 BLT Beginselen van de chemie
165. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
227. dichloortrioxide
Cl2O3
+III -II
1651 BLT Beginselen van de chemie
166. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
229. waterstofarsenaat(III) / arsenigzuur
3H+ + AsO3
3– H3AsO3
+III
1661 BLT Beginselen van de chemie
167. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
231. waterstofchloriet / chlorigzuur
H+ + ClO2
– HClO2
+III
1671 BLT Beginselen van de chemie
168. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
233. calciumpyrosulfiet
Ca2+ + S2O5
2–
(+4)
CaS2O5
S2O5
2- di- of pyrosulfiet 2H2SO3 – H2O ≡ H2S2O5
Hulpmiddel bij naamgeving!
1681 BLT Beginselen van de chemie
169. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
235. salpeterzuur / waterstofnitraat
H+ + NO3
–
+V
HNO3
1691 BLT Beginselen van de chemie
170. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
237. kaliumcyanaat
K+ + OCN– KOCN
-II+IV-III
1701 BLT Beginselen van de chemie
171. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
239. koper(II)pyrosulfaat
Cu2+ + S2O7
2–
(+6)
CaS2O7
S2O7
2- di- of pyrosulfaat 2H2SO4 – H2O ≡ H2S2O7
Hulpmiddel bij naamgeving!
1711 BLT Beginselen van de chemie
172. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
241. waterstofantimoniet of antimonigzuur
3H+ + SbO3
3– H3SbO3
+III
1721 BLT Beginselen van de chemie
173. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
243. ammoniumbromide
NH4
+ + Br– NH4Br
-III
1731 BLT Beginselen van de chemie
174. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
Mg2+ + NH4
+ MgNH4SbO4
+V
SbO4
3–+
dubbelzout
245. magnesiumammoniumantimonaat(V)
1741 BLT Beginselen van de chemie
175. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
247. nikkel(II)carbonaat
Ni2+ + CO3
2–
+IV
NiCO3
1751 BLT Beginselen van de chemie
176. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
249. nikkel(III)chloride
Ni3+ + 3Cl– NiCl3
1761 BLT Beginselen van de chemie
177. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
251. koper(II)stannaat
Cu2+ + SnO3
2– CuSnO3
+IV
1771 BLT Beginselen van de chemie
178. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
253. koper(II)waterstofcarbonaat
Cu2+ + 2HCO3
– Cu(HCO3)2
+IV
1781 BLT Beginselen van de chemie
179. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
255. waterstofhypochloriet
H+ + ClO– HClO
+I
1791 BLT Beginselen van de chemie
180. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
257. pyrofosforzuur of waterstofpyrofosfaat
4H+ + P2O7
4–
(+5)
H4P2O7
2H3PO4 – H2O ≡ H4P2O7
Hulpmiddel bij naamgeving!
1801 BLT Beginselen van de chemie
181. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
259. fosforpentajodide
PI5
+V-I
1811 BLT Beginselen van de chemie
182. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
261. tin(II)fluoride
Sn2+ + 2F– SnF2
1821 BLT Beginselen van de chemie
183. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
263. ammoniumperoxodisulfaat
2NH4
+ + S2O8
2– (NH4)2S2O8
1831 BLT Beginselen van de chemie
184. Intermezzo
De structuur van het peroxodisulfaat-ion is gelijkaardig aan dit van het sulfaat-ion, maar er is wel een peroxo-groep aanwezig
tussen de twee zwavelatomen.
Elk zwavelatoom heeft drie zuurstofatomen met een formele lading gelijk aan -2 en de peroxozuurstoffen hebben een lading die
gelijk is aan -1. Bijgevolg heeft elk zwavelatoom een totale formele lading die gelijk is aan -7 komende van de zuurstofatomen.
De lading van het peroxodisulfaat-ion is gelijk aan -2. Dit betekent dat elk van de zwavelatomen een formele lading heeft die
gelijk is aan +6. Als de invididuele ladingen van de atomen worden opgeteld, krijg je de lading van het peroxodisulfaat-ion,
namelijk [(O)3–––S––––O––––O––––S–––(O)3]2–
(-6) + (+6) + (-1) + (-1) + (+6) + (-6) = -2
1841 BLT Beginselen van de chemie
185. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
265. natriumtetraboraat
2Na+ + B4O7
2– Na2B4O7
+III
1851 BLT Beginselen van de chemie
186. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
267. triloodtetraoxide
Pb3O4 ≡ PbO2∙2PbO
Pb3O4
+IV +II
Mengoxide!
loodmenie
1861 BLT Beginselen van de chemie
187. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
268. triijzertetraoxide
Fe3O4 ≡ Fe2O3∙FeO
Fe3O4
+III +II
Mengoxide!
1871 BLT Beginselen van de chemie
188. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
269. zinkdikaliumwaterstofarsenaat(V)
Zn2+ + 2K+ ZnK2(HAsO4)2
+V
2HAsO4
2–+
dubbelzout
1881 BLT Beginselen van de chemie
189. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
271. ammoniumwaterstofarsenaat(V)
2NH4
+ + HAsO4
2– (NH4)2HAsO4
1891 BLT Beginselen van de chemie
190. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
273. ijzer(III)tetrathionaat
2Fe3+ + 3S4O6
2– Fe2(S4O6)3
(+2,5)
1901 BLT Beginselen van de chemie
191. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
274. ammoniummagnesiumfosfaat∙hexahydraat
NH4
+ + Mg2+ NH4MgPO4∙6H2OPO4
3–+ + 6H2O
struviet
Bron: https://www.nrc.nl
1911 BLT Beginselen van de chemie
192. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
275. kaliumtrijodide
K+ + I3
– KI3
(-1/3)
I3
– ≡ I2 ∙ I–
0 -I
1921 BLT Beginselen van de chemie
193. In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
276. kaliumtribromide
K+ + Br3
– KBr3
(-1/3)
Br3
– ≡ Br2 ∙ Br–
0 -I
1931 BLT Beginselen van de chemie
194. 277. calciumhydride
CaH2
+II -I
Bron: R. H. Petrucci, W. S. Harwood, F. G. Herring, General Chemistry, 8th Ed., Prentice Hall, 2002
CaH2 en water
Fenolftaleïne kleurt
paars in basisch midden
In twee richtingen (formule - naam) kunnen oplossen.
1941 BLT Beginselen van de chemie