Siêu vi trùng gây bệnh liệt kháng ở người (Human Immunodeficiency
Virus, viết tắt HIV) là sự nhiễm trùng gây thiệt hại cho hệ thống miễn
dịch. Hệ miễn dịch là một phần của cơ thể để chống lại sự nhiễm trùng
và bệnh tật.
Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu bảo vệ chống lại việc
nhiễm siêu vi trùng varicella-zoster, siêu vi trùng gây bệnh
thủy đậu. Thuốc chủng chứa một dạng siêu vi trùng đã bị
làm cho yếu đi để không gây bệnh. Thuốc chủng được chấp
thuận bởi Bộ Y Tế Canada.
Hội Chứng Đột Tử Ở Trẻ Thơ (SIDS) xảy ra khi
một em bé chết đột ngột trong lúc đang ngủ. SIDS
thường xảy ra nhất ở các em bé từ 2 đến 4 tháng
tuổi, và cái chết vẫn không giải thích được dù đã
khám nghiệm trọn vẹn tử thi.
Thuốc chủng ngừa bệnh thủy đậu bảo vệ chống lại việc
nhiễm siêu vi trùng varicella-zoster, siêu vi trùng gây bệnh
thủy đậu. Thuốc chủng chứa một dạng siêu vi trùng đã bị
làm cho yếu đi để không gây bệnh. Thuốc chủng được chấp
thuận bởi Bộ Y Tế Canada.
Hội Chứng Đột Tử Ở Trẻ Thơ (SIDS) xảy ra khi
một em bé chết đột ngột trong lúc đang ngủ. SIDS
thường xảy ra nhất ở các em bé từ 2 đến 4 tháng
tuổi, và cái chết vẫn không giải thích được dù đã
khám nghiệm trọn vẹn tử thi.
Lao, còn được gọi là TB, do một loại vi trùng lan truyền trong
không khí gây ra khi người bị nhiễm Lao thở ra. Bất cứ người
nào ở gần đó đều dễ bị rủi ro hít vi trùng này trong không khí
vào phổi họ. Lao thường ảnh hưởng đến phổi, nhưng cũng có
thể ảnh hưởng các phần khác trong cơ thể, chẳng hạn như các
tuyến, xương, khớp, thận, não, và bộ phận sinh dục. Người bị
Lao có thể thiệt mạng nếu không được điều trị.
Tảo xanh, (cũng còn gọi là Cyanobacteria), là vi
khuẩn tăng trưởng ở những chỗ nước cạn, nước
chảy chậm hoặc nước ao tù. Điều này bao gồm các
hồ nước ngọt, các ao hoặc đầm lầy. Tảo xanh có thể
nằm trong khoảng từ màu xanh ô-liu đến màu đỏ.
Rọi siêu âm thai nhi là một phương thức y khoa, phương
thức đó dùng những sóng âm để tạo ra các hình ảnh của con
quý vị trong tử cung. Siêu âm được thực hiện với một dụng
cụ được gọi là máy biến năng (transducer). Thiết bị biến
năng phát ra các sóng âm mà tai người không thể nghe
được
Chlamydia là một bệnh lây nhiễm đường sinh dục gây nên
bởi vi khuẩn. Ở phụ nữ, sự nhiễm trùng có thể xảy ra ở cổ tử
cung, cũng còn được gọi là dạ con, và ở các ống dẫn trứng.
Ở cả nam lẫn nữ, sự nhiễm trùng có thể xảy ra tại trực tràng,
cổ, và niệu đạo, tức ống dẫn nước tiểu từ bàng quang.
Bệnh lậu là một bệnh truyền nhiễm đường sinh dục do vi khuẩn gây ra. Ở phụ nữ, sự nhiễm trùng có thể xảy ra ở cổ dạ con, cũng còn được gọi là cổ tử cung, và ở các ống dẫn trứng. Ở cả nam lẫn nữ, sự nhiễm trùng có thể xảy ra tại trực tràng, cổ, và niệu đạo – ống dẫn nước tiểu từ bàng quang.
Bệnh sưng khung chậu (PID) là chứng nhiễm trùng các bộ phận sinh dục phần trên ở phụ nữ. Bệnh này thường bắt đầu từ tình trạng nhiễm trùng cổ tử cung, và lan lên vào trong tử cung và ống dẫn trứng.
Quai bị là bệnh gây nên bởi siêu vi trùng bệnh
quai bị. Bệnh quai bị là bệnh phổ biến ở tuổi thơ
trước khi chủng ngừa. Bệnh bây giờ phổ biến
hơn ở những người trưởng thành trẻ tuổi.
Ban sởi, cũng còn gọi là sởi đỏ, là một bệnh
nghiêm trọng gây nên bởi siêu vi trùng bệnh sởi.
Bệnh sởi có thể gây viêm óc, tức viêm não, có thể
đưa đến động kinh, bị điếc, hoặc bại não
Bệnh sởi (rubella), cũng còn gọi là sởi Đức, là một
bệnh do siêu vi trùng bệnh sởi gây nên.
Sởi Đức thường là bệnh nhẹ nhưng có thể rất nghiêm
trọng cho phụ nữ mang thai và cho thai nhi trong
bụng mẹ
Chích ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ con quý vị chống lại nhiều
chứng bệnh và các biến chứng của bệnh. Khi quý vị cho con mình
chủng ngừa, quý vị cũng giúp bảo vệ những người khác nữa.
Mụn rộp tại bộ phận sinh dục là chứng nhiễm trùng
do siêu vi khuẩn mụn rộp simplex gây ra. Siêu vi
khuẩn này có thể làm nổi rộp da hoặc lở da đau đớn
tại bộ phận sinh dục, ruột thẳng, hậu môn và/hoặc
trên miệng (mồm).
Globulin miễn dịch viêm gan B cung cấp sự bảo vệ
ngay tức thì, ngắn hạn chống lại việc nhiễm siêu vi
trùng bệnh viêm gan B. Globulin miễn dịch viêm
gan B có một số lượng lớn các kháng thể bệnh viêm
gan B được lấy từ máu hiến tặng của người
tiểu buốt, tiểu ra mủ là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý gì? Địa chỉ khám chữa tiểu buốt ở Đà Nẵng uy tín? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này
Sùi mào gà là bệnh xã hội rất phổ biến hiện nay, con đường lây nhiễm của sùi mào gà là qua quan hệ tình dục không an toàn, bệnh cũng có thể lây nhiễm thông qua tiếp xúc với mầm bệnh khi da hoặc niêm mạc bị xây xước, sức đề kháng của cơ thể yếu.
Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về bệnh lý u xơ tuyến vú. Về triệu chứng, các loại u xơ tuyến vú cũng như nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị
Trong những tháng tới, COVID Reference sẽ trình bày các cập nhật hàng tuần và tường thuật các dữ liệu khoa học một cách mạch lạc nhất có thể về dịch bệnh COVID-19.
Đây là cuốn sách do tổ chức HANS (Hãy giúp đỡ trẻ tự kỷ ngay bây giờ) biên soạn và do Trường Giáo dục chuyên biệt Khai Trí biên dịch. Cuốn sách là một cẩm nang với những minh họa ngắn gọn, dễ hiểu nhằm giúp người lớn nhận biết rõ hơn về hội chứng tự kỷ, các giai đoạn và triệu chứng của trẻ tự kỷ, từ đó có biện pháp can thiệp, trị liệu sớm để giúp trẻ sớm hòa nhập tốt vào cộng đồng.
Đây là loại vết thương dễ ngăn ngừa nhất nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên nếu vết loét nầy kết hợp với loét đái tháo đường và loét ung thư thì trở nên loại vết thương khó chữa trị nhất
Trong những tháng tới, COVID Reference sẽ trình bày các cập nhật hàng tuần và tường thuật các dữ liệu khoa học một cách mạch lạc nhất có thể về dịch bệnh COVID-19.
1. Vietnamese - Number 08m
STI Series - September 2014
HIV và Các Xét Nghiệm Tìm HIV
HIV and HIV Tests
HIV và AIDS là gì?
Siêu vi trùng gây bệnh liệt kháng ở người (Human Immunodeficiency
Virus, viết tắt HIV) là sự nhiễm trùng gây thiệt hại cho hệ thống miễn
dịch. Hệ miễn dịch là một phần của cơ thể để chống lại sự nhiễm trùng
và bệnh tật.
Nếu không chữa trị, HIV sẽ đưa đến một căn bệnh nghiêm trọng gọi là
hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (Acquired Immunodeficiency
Syndrome, viết tắt AIDS).
Làm thế nào tôi có thể bị nhiễm HIV?
HIV truyền lây từ người này sang người khác khi các chất dịch của cơ
thể một người có chứa HIV (ví dụ như máu, tinh dịch, dịch chất tiết ra
từ âm đạo và sữa mẹ) thâm nhập vào máu của người khác. Việc này
có nhiều khả năng xảy ra nhất khi làm bất cứ một trong những điều
nào sau đây với một người có HIV:
• làm tình qua âm đạo hoặc hậu môn mà không dùng bao cao su;
• làm tình khi một trong hai người có bệnh phong tình (STI) như
giang mai, chlamydia hoặc lậu mủ (các sự nhiễm trùng này khiến
dễ bị nhiễm HIV hơn);
• xài chung kim, ống chích và các đồ dùng chích ma túy khác;
• nhận sự truyền máu (việc này chỉ xảy ra tại các quốc gia nơi máu
hiến tặng không được xét nghiệm tìm HIV); hoặc
• dùng chung các dụng cụ xâm hình nghệ thuật thân thể không được
tiệt trùng như các đồ dùng để xâm.
Một người có nhiều HIV trong cơ thể nhất khi họ lần đầu tiên tiếp xúc
với siêu vi trùng, điều này khiến tăng thêm khả năng có thể truyền lây
bệnh sang cho những người khác.
Một người mẹ bị nhiễm HIV có thể truyền bệnh sang cho con của
mình trong thời gian mang thai, trong lúc sanh, hoặc khi cho con bú
sữa mẹ. Nguy cơ này có thể giảm thiểu đáng kể bằng cách dùng thuốc
chống siêu vi trùng RNA (antiretroviral medications). Các thuốc này
giảm số lượng HIV trong cơ thể, qua đó giảm thiểu khả năng truyền
lây bệnh cho người khác.
Quý vị không thể bị nhiễm HIV qua sự tiếp xúc tình cờ chẳng hạn như
ăn chung, uống chung, bị côn trùng cắn, ôm nhau hoặc hôn nhau.
Các triệu chứng của HIV là gì?
Các triệu chứng của HIV thay đổi tùy theo từng giai đoạn của bệnh.
Trong một vài tuần đầu tiên sau khi bị nhiễm, một số người có các
triệu chứng giống như bị cúm. Điều này bao gồm sốt, nhức đầu, đau
nhức bắp thịt hoặc khớp xương, sưng hạch, đau cổ họng hoặc bị nổi
sải.
Cách duy nhất để biết quý vị có HIV hay không là phải xét nghiệm
tìm HIV.
Xét nghiệm HIV là gì?
Nếu quý vị bị nhiễm HIV, cơ thể quý vị sẽ làm ra các chất đạm gọi là
kháng thể. Xét nghiệm HIV có thể phát hiện các kháng thể này. Khi
các kháng thể được phát hiện, kết quả xét nghiệm HIV là dương tính,
cho biết đã bị nhiễm HIV.
Hầu hết những người bị nhiễm HIV sẽ phát triển các mức kháng thể
có thể phát hiện được từ 4 đến 6 tuần sau khi bị nhiễm siêu vi trùng.
Hầu như tất cả những người bị nhiễm HIV sẽ phát triển các kháng thể
HIV có thể tìm ra khi làm xét nghiệm HIV sau 3 tháng.
Các hình thức xét nghiệm HIV là gì?
Có 2 hình thức xét nghiệm HIV. Một trong hai hình thức xét nghiệm
này là xét nghiệm theo tiêu chuẩn được thực hiện trong phòng thí
nghiệm bằng cách lấy một mẫu máu ở cánh tay của quý vị. Kết quả sẽ
có từ 1 đến 2 tuần.
Loại xét nghiệm HIV thứ nhì được gọi là xét nghiệm tại chỗ bằng
cách lấy một giọt máu ở ngón tay của quý vị. Kết quả có ngay lúc xét
nghiệm. Khi kết quả của xét nghiệm tại chỗ cho biết có thể có sự hiện
diện của các kháng thể HIV, một xét nghiệm theo tiêu chuẩn trong
phòng thí nghiệm được thực hiện để xác quyết có bị nhiễm HIV hay
không.
Tại sao phải làm xét nghiệm tìm HIV?
Làm xét nghiệm HIV và biết kết quả xét nghiệm sẽ giúp quý vị thực
hiện các quyết định cho vấn đề sức khỏe của mình.
Các hướng dẫn về xét nghiệm HIV tại British Columbia đề nghị tất cả
mọi người phải làm xét nghiệm HIV ít nhất mỗi 5 năm một lần.
Hướng dẫn đề nghị xét nghiệm thường xuyên hơn cho những người:
• thuộc nhóm người có nhiều nguy cơ bị nhiễm HIV hơn;
• có thai;
• sức khỏe của họ có sự thay đổi cho thấy có thể có HIV; và
• yêu cầu làm một xét nghiệm.
Xét nghiệm HIV hay không là quyền của quý vị. Hãy hỏi chuyên viên
chăm sóc sức khỏe của quý vị nếu quý vị có điều lo ngại hoặc thắc
mắc về xét nghiệm HIV hoặc kết quả xét nghiệm của mình.
Nếu tôi có kết quả xét nghiệm âm tính thì sao?
Nếu xét nghiệm máu trong phòng thí nghiệm hoặc xét nghiệm tại chỗ
của quý vị âm tính và đã hơn 3 tháng kể từ khi quý vị có thể đã tiếp
xúc với HIV, điều đó có nghĩa quý vị có thể không có HIV. Nếu ít hơn
3 tháng kể từ khi quý vị có thể đã có tiếp xúc, quý vị vẫn có thể có
HIV, nhưng hãy còn quá sớm để xét nghiệm phát hiện ra các kháng
thể. Quý vị sẽ phải làm một xét nghiệm thứ nhì sau 3 tháng để biết kết
quả chắc chắn.
Nếu tôi có kết quả xét nghiệm dương tính thì sao?
Tuy HIV là sự nhiễm trùng cả đời, quý vị vẫn có thể sống một cuộc
sống lành mạnh và hữu ích. Tuy nhiên, được điều trị sớm và liên tục là
điều quan trọng. Hãy hỏi chuyên viên chăm sóc sức khỏe của quý vị
về các sự hỗ trợ, vấn đề chăm sóc y tế cho quý vị, và về thuốc kháng
siêu vi trùng RNA.
Ai có quyền xem các kết quả xét nghiệm HIV?
Tại B.C., các kết quả xét nghiệm HIV dương tính được chia sẻ với sở
y tế công cộng, dưới hình thức bảo mật, để bảo đảm quý vị và (những)
người bạn tình của quý vị được hỗ trợ và theo dõi tiếp theo. Trong
trường hợp có kết quả dương tính, nếu quý vị không muốn tên họ của
2. Muốn biết thêm các đề tài của HealthLinkBC File, vào
www.HealthLinkBC.ca/healthfiles hoặc đến phòng y tế
công cộng tại địa phương quý vị.
Bấm vào www.HealthLinkBC.ca hoặc gọi số 8-1-1 để biết
chi tiết và các dịch vụ sức khỏe không cấp thiết tại B.C.
Muốn tìm trợ giúp cho người điếc và khiếm thính, gọi số
7-1-1 tại B.C.
Có dịch vụ dịch thuật với hơn 130 ngôn ngữ khi có yêu
cầu của quý vị.
mình được báo cáo cho sở y tế công cộng, quý vị có thể yêu cầu tên,
tên lót và ngày tháng năm sinh của mình được dùng như thông tin
nhận dạng cá nhân khi các kết quả của quý vị được báo cáo.
Một số y viện cho phép quý vị làm xét nghiệm bằng cách dùng một ký
hiệu có đánh số và không cho thông tin để liên lạc. Việc này được gọi
là xét nghiệm ẩn danh, và hiện đang được thực hiện tại một số địa
điểm giới hạn tại B.C.
Các kết quả xét nghiệm được lưu giữ trong cơ sở dữ liệu của phòng
xét nghiệm tỉnh bang. Các kết quả xét nghiệm HIV của quý vị cũng có
thể được lưu trữ trong hồ sơ y khoa điện tử của quý vị với chính
quyền y tế. Các chuyên viên y tế hiện đang chăm sóc cho quý vị sẽ có
thể xem một phần nào đó trong hồ sơ y khoa của quý vị. Họ có thể
xem được bao nhiêu trong hồ sơ của quý vị tùy thuộc vào vai trò của
họ; các chuyên viên y tế không chăm sóc cho quý vị sẽ không thể xem
hồ sơ của quý vị. Quý vị có thể chỉ thị việc cho phép tiết lộ thông tin
trong hồ sơ y khoa điện tử của mình bằng cách chọn ai sẽ được quyền
xem chúng. Để biết thêm thông tin về chỉ thị tiết lộ thông tin, xin
viếng mạng
www2.gov.bc.ca/gov/topic.page?id=1DDC2DB0B8A74918844573A7
ECBCAFA0.
(Những) người bạn tình của tôi có nên làm xét nghiệm
tìm HIV hay không?
Nếu quý vị bị nhiễm HIV và còn sinh hoạt tình dục hoặc quý vị chích
ma túy, điều quan trọng là quý vị phải nói cho (những) người bạn tình
của mình biết và bất cứ ai có thể dùng chung đồ dùng chích ma túy
của quý vị. Điều này sẽ cho phép họ thực hiện các quyết định về vấn
đề sức khỏe của họ và làm xét nghiệm tìm bệnh.
Làm thế nào tôi có thể phòng ngừa việc bị nhiễm HIV?
Quý vị có thể ngăn ngừa HIV và các sự lây nhiễm qua đường tình dục
khác bằng cách làm theo những điều sau đây: luôn luôn dùng bao cao
su cho bất cứ sự làm tình nào qua âm hộ, hậu môn, và bằng miệng; nói
với (những) người bạn tình của quý vị về việc xét nghiệm tìm HIV và
các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục khác; dùng kim và các dụng
cụ chích ma túy mới mỗi lần quý vị chích; chỉ dùng các dụng cụ đã
tiệt trùng đúng cách để xâm mình hoặc làm nghệ thuật trên cơ thể; và
nếu quý vị dùng chung các đồ chơi tình dục, hãy dùng một bao cao su
mới cho mỗi người.
Nếu quý vị tin rằng mình đã bị nhiễm HIV trong vòng 72 tiếng vừa
qua, quý vị nên đến phòng cấp cứu tại địa phương để được cho lời
khuyên về việc có nên uống thuốc ngăn ngừa tránh bị nhiễm HIV hay
không.
Làm thế nào tôi có thể giảm thiểu rủi ro mắc bệnh
phong tình (bệnh lây nhiễm qua đường tình dục,
Sexually Transmitted Infection, viết tắt STI)?
Làm tình an toàn bằng cách dùng bao cao su
Khi dùng theo như chỉ dẫn, các bao cao su dành cho nam và nữ giúp
ngăn ngừa sự lây lan của nhiều căn bệnh phong tình, kể cả HIV, trong
lúc làm tình qua âm đạo, hậu môn và bằng miệng. Các bao cao su có ít
hiệu quả bảo vệ chống lại các bệnh phong tình truyền lây qua sự tiếp
xúc giữa da với da, chẳng hạn như bệnh mụn giộp (herpes simplex),
các mụn cóc ở bộ phận sinh dục (siêu vi trùng papilloma ở người hoặc
HPV), và bệnh giang mai.
Những điều quan trọng nên nhớ khi dùng bao cao su:
• Kiểm tra túi đựng xem có bị rách hay không và chắc chắn là chưa
quá hạn sử dụng.
• Mở bao một cách cẩn thận để không làm rách bao cao su.
• Không để bao cao su gần các vật bén nhọn như nhẫn, hoa tai, hoặc
đồ vật xỏ lỗ thân thể (piercings).
• Cất bao cao su ngừa thai ở nhiệt độ trong phòng.
• Mỗi lần làm tình phải dùng một bao cao su mới.
• Chỉ dùng các chất bôi trơn có gốc nước cho các bao cao su bằng
nhựa latex dành cho đàn ông. Các chất bôi trơn có gốc dầu, chẳng
hạn như thuốc mỡ làm từ dầu hỏa, thuốc xức ngoài da (lotion),
hoặc dầu thoa em bé có thể làm giãn hoặc làm hư nhựa latex.
• Tránh dùng thuốc diệt tinh trùng có chứa nonoxynol-9 (N-9).
Thuốc gây khó chịu cho mô tế bào tình dục và có thể gia tăng rủi ro
bị mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Hãy chủng ngừa
Một số bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như viêm gan A, B và siêu
vi trùng papilloma ở người (Human Papillomavirus, viết tắt HPV) có
thể ngăn ngừa được bằng vắc-xin chủng ngừa. Hãy hỏi chuyên viên
chăm sóc sức khỏe của quý vị về các thuốc chủng ngừa này.
Biết tình trạng sức khỏe tình dục của mình
Nếu quý vị vừa mới thay đổi bạn tình, hoặc có nhiều bạn tình cùng
một lúc, thường xuyên xét nghiệm tìm bệnh phong tình sẽ cho quý vị
biết nếu quý vị bị bệnh. Tìm và trị một căn bệnh phong tình, (kể cả
HIV) giảmbớt khả năng truyền bệnh sang cho người bạn tình của quý
vị.
Quý vị càng có nhiều bạn tình chừng nào thì quý vị càng có nhiều khả
năng bị nhiễm bệnh qua đường tình dục chừng đó.
Hãy nói về sự ngăn ngừa
Nói với người bạn tình của quý vị về bệnh lây nhiễm qua đường tình
dục và quý vị muốn ngăn ngừa chúng như thế nào trước khi làm tình.
Nếu quý vị gặp khó khăn để thảo luận vấn đề an toàn tình dục với
người bạn tình của mình, hãy nói điều này với chuyên viên chăm sóc
sức khỏe của quý vị hoặc với tư vấn viên.
Để biết các mẹo vặt về việc làm thế nào để nói với bạn tình của mình,
hãy xem Nguồn Tài liệu Hướng dẫn về vấn đề Tình dục Khôn ngoan
của Trung tâm Kiểm soát Dịch Bệnh của BC tại
http://smartsexresource.com/sex-talk/talk-about-it.
Nói cho những người bạn tình biết
Nếu quý vị có bệnh phong tình và còn đang sinh hoạt tình dục, điều
quan trọng là phải nói cho những người bạn tình của mình biết. Việc
này sẽ cho phép họ thực hiện các quyết định về sức khỏe của họ và
làm xét nghiệm tìm bệnh.
Để biết thêm thông tin
Để biết thêm thông tin về các hướng dẫn xét nghiệm HIV của British
Columbia, xin xem www.health.gov.bc.ca/pho/pdf/hiv-testing-
guidelines-bc.pdf
Để biết thêm thông tin về việc làm thế nào quý vị có thể giảm thiểu
nguy cơ bị bệnh phong tình, xin xem HealthLinkBC File #08o Ngừa
Các Căn Bệnh Phong Tình.