1. HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TEŞVİK VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Mehmet Ali ÇOLAKOĞLU Daire Başkan V. ÜLKEMİZDE YATIRIMLARA UYGULANAN DEVLET YARDIMLARI
2.
3.
4.
5. DEVLET YARDIMLARINDA AMAÇ Amaçlar Sosyal Amaçlar İşsizlik Göç Doğal Afet ve Olağanüstü Koşullar Sosyal Altyapı Ekonomik Amaçlar Ekonomik İstikrar Ekonomik Büyüme
42. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR Sektörler(1) 1-KİMYASAL MADDE VE ÜRÜNLERİN İMALATI 2-RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI 3-TRANSİT BORU HATTIYLA TAŞIMACILIK HİZMETLERİ 4-MOTORLU KARA TAŞITLARI İMALATI 5-MAKİNE İMALAT YATIRIMLARI 6-LİMAN YATIRIMLARI
43. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR Sektörler(2) 7-DEMİRYOLU VE TRAMVAY LOKOMOTİFLERİ VE/VEYA VAGON İMALATI 8-ELEKTRONİK SANAYİ YATIRIMLARI 9-TIBBİ ALETLER, HASSAS VE OPTİK ALETLER İMALATI 10-İLAÇ İMALATI 11-HAVA VE UZAY TAŞITLARI İMALATI 12-MADENCİLİK YATIRIMLARI
44. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR 1- KİMYASAL MADDE VE ÜRÜNLERİN İMALATI Asgari 1 Milyar TL tutarındaki Ana Kimyasal Madde İmalatı yatırımlar Asgari 300 Milyon TL tutarındaki Diğer Kimyasal Madde İmalatı yatırımlar 2-RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI Asgari 1 Milyar TL tutarındaki yatırımlar. 3-TRANSİT BORU HATTIYLA TAŞIMACILIK HİZMETLERİ Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar.
45. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR 4- MOTORLU KARA TAŞITLARI İMALATI Asgari 250 Milyon TL tutarındaki yatırımlar 5- MAKİNE İMALAT YATIRIMLARI Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar 6- LİMAN YATIRIMLARI Asgari 250 Milyon TL tutarındaki yatırımlar
46. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR 7-DEMİRYOLU VE TRAMVAY LOKOMOTİFLERİ VE/VEYA VAGON İMALATI Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 8- ELEKTRONİK SANAYİ YATIRIMLARI -Asgari 1 Milyar TL tutarındaki LCD / Plazma üretimine yönelik yatırımlar, -Asgari 150 Milyon TL tutarındaki modül panel üretimi yatırımları, -Asgari 50 Milyon TL tutarındaki Lazer TV, üç boyutlu TV’ler ve OLED TV vb TV üretimine yönelik yatırımlar, -Asgari 50 Milyon TL tutarındaki diğer elektronik sektörü yatırımları
47. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR 9-TIBBİ ALETLER, HASSAS VE OPTİK ALETLER İMALATI Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 10- İLAÇ İMALATI Asgari 100 Milyon TL ve üzeri ilaç üretimi yatırımları. 11-HAVA VE UZAY TAŞITLARI İMALATI Komple yeni veya asgari 50 Milyon TL tutarındaki tevsi ve/veya ürün çeşitlendirmeye yönelik yatırımlar
48. C-BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR 12-MADENCİLİK YATIRIMLARI Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerle ilgili nihai metal üretimine yönelik izabe (cevher işleme) tesisleri ile bu tesislere entegre maden üretimi tesislerine yönelik (istihraç+işleme) yatırımları (Demir ve Manganez gibi AKÇT kapsamı ürünler hariç).
49.
50.
51. TEŞVİK ARAÇLARININ BÖLGELER VE YATIRIM TÜRÜNE GÖRE DAĞILIMI *Ar-ge ve çevre yatırımları içinde faiz desteği uygulanmaktadır. B.P. : Büyük Proje B.S. : Bölgesel - Sektörel 1.BÖLGE 2.BÖLGE 3.BÖLGE 4.BÖLGE B.P. B.S . B.P. B.S . B.P. B.S . B.P. B.S . Vergi İndirimi + + + + + + + + SSK İşveren Primi + + + + + + + + Faiz Desteği * - - - - - + - + Yatırım Yeri Tahsisi + + + + + + + + KDV İstisnası Tüm bölgelerde tüm sektörlerdeki teşvik belgeli yatırımlar Gümrük Vergisi Muaf. Tüm bölgelerde tüm sektörlerdeki teşvik belgeli yatırımlar
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63. 31.12.2010’dan önce başlayan yatırımlar SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ Bölgeler Bölgesel Büyük Ölçekli 1 2 yıl 2 yıl 2 3 yıl 3 yıl 3 5 yıl 5 yıl 4 7 yıl 7 yıl
64. 31.12.2011’den sonra başlayan yatırımlar SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ Bölgeler Bölgesel Büyük Ölçekli 1 - - 2 - - 3 3 yıl 3 yıl 4 5 yıl 5 yıl
65.
66. VERGİ İNDİRİMİ 31.12.2010’dan önce başlayan yatırımlar Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Vergi İndirimi Oranı (%) Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Vergi İndirimi Oranı (%) 1 20 10 50 30 10 50 2 30 8 60 40 8 60 3 40 4 80 50 4 80 4 60 2 90 70 2 90
67. VERGİ İNDİRİMİ 01.01.2011-31.12.2011 tarihleri arasında başlayan yatırımlar Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Vergi İndirimi Oranı (%) Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Vergi İndirimi Oranı (%) 1 15 10 50 25 10 50 2 25 8 60 35 8 60 3 35 4 80 45 4 80 4 55 2 90 65 2 90
68. VERGİ İNDİRİMİ 31.12.2011’den sonra başlayan yatırımlar Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Vergi İndirimi Oranı (%) Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) İndirime Tekabül Eden Kurumlar Vergisi Oranı (%) 1 10 15 25 25 15 25 2 15 12 40 30 12 40 3 20 8 60 40 8 60 4 25 4 80 45 4 80
69.
70.
71.
72.
73. YATIRIM YERİ TAHSİSİ 6- Yatırım yeri Tahsisi: Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel olarak desteklenecek yatırımlara Maliye Bakanlığınca, 03.09.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilecektir. İstisnalar: 5520 sayılı Kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar ve iş ortaklıkları ile 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96. TEŞEKKÜRLER... T.C. B A Ş B A K A N L I K H A Z İ N E M Ü S T E Ş A R L I Ğ I
Editor's Notes
DTÖ kuralları kapsamında iki tür sübvansiyon tanımlanmıştır. Yasaklanmış Sübvansiyonlar::İhracat performansına bağlı olan sübvansiyonlar ile ithal mallar yerine yerli malların kullanımını özendiren sübvansiyonlardır. Dava Edilebilir Sübvansiyonlarda ise, uygulanan sübvansiyonun büyüklüğünün; *Başka bir üyenin benzer ürününün pazara girişini engellememesi, *Herhangi bir ülkeye yapılan ihracatın diğer ülkelerin aynı ülkeye ihracatını etkilememesi, *Dünya pazarındaki ihracatta aynı ürünün sürekli pay artışına sebebiyet vermemesi gerekmektedir. Bu çerçevede, yeni teşvik sisteminde;İhracat performansına dayalı,Yerli malı kullanımı lehine ayırımcılık yapan, Üretilecek ürünün maliyetine doğrudan etki ederek uluslararası ticarette pazar sapmasına neden olacak unsurlara yer verilmeyecektir.
Diğer taraftan Yatırım Teşvik Sistemi Türkiye ile AB arasında aktedilen ve Gümrük Birliğini kuran 1/ 95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Anlaşmasında yer alan hükümlerle uyumlu olmak zorundadır. Bununla birlikte bazı istisnalar getirilmiştir. Bunlar:Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin geliştirilmesi, Araştırma ve Geliştirme (AR-GE) girişimlerinin desteklenmesi, Çevrenin korunması, İstihdamın arttırılması, Eğitimin geliştirilmesi ve Ortak Pazar içerisindeki toplumsal bütünleşmeye hizmet etmek ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak üzere az gelişmiş bölgelerin desteklenmesidir. Bu alanlara yönelik olarak verilen devlet yardımları dört ana başlık altında sınıflandırılmaktadır: * Yatay Yardımlar: Belirli endüstriyel sektörlere yönelik olarak değil, belirli genel ekonomik faaliyetlere ya da hedeflere yönelik olarak önemli bir sosyo-ekonomik yarar sağlamak üzere verilen yardım türüdür. AR-GE, Çevre Koruma, KOBİ, istihdam ve eğitim yardımları bu kapsamdadır. *Bölgesel Yardımlar: AT Antlaşmasının 87(3)(a) ve 87(3)(c) maddeleri kapsamında AB’nin bölgesel politikaları ile uyumlu olarak az gelişmiş bölgeler ve yapısal güçlüklerle karşı karşıya olan bölgelerin gelişimine katkı sağlamak üzere verilen yardımlardır. *Özel Kurallara Tâbi Sektörlere Yönelik Yardımlar: Belirli sektörlerde üretim kapasitesinin arttırılmasını engellemeye yönelik daha kısıtlayıcı düzenlemeleri içeren yardım türüdür. Tarım( ), balıkçılık(*), sentetik elyaf, gemi inşa, kömür, çelik, ulaştırma(*), yayımcılık(*), görsel-işitsel hizmetler(*) ve posta hizmetleri(*) sektörleri oldukça detaylı düzenlemeleri içeren özel kurallara tabi sektörlerdir. *De-minimis: Yardım miktarının küçük olduğu durumlarda, verilen yardımın üye devletler arasındaki rekabet ve ticaret üzerinde dikkate değer bir etkisi yoktur. Komisyon, bildirim konusundaki idari yükü azaltmak ve AB için gerçekten önem taşıyan durumlar üzerinde yoğunlaşmak için de-minimis olarak bilinen kuralı getirmiştir. Bu kurala göre, üç yıllık bir süre boyunca her tür program kapsamında yapılan tüm yardımların kümülatif tutarının 200,000 Euro’yu geçmemesi durumunda üye devlet tarafından Komisyona ön bildirim yapma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Hassas Sektörlere Yönelik Kurallar: Gemi İnşa Sektörü: Gemi İnşa Sektörü; eğitim, de-minimis, KOBİ, kurtarma ve yeniden yapılandırma, çevre koruma ve AR-GE yardımlarından ilgili çerçeve kararlarındaki genel hükümler çerçevesinde, inovasyon, kapatma, istihdam, ihracat kredileri, kalkınma ve bölgesel yardımlardan özel şartlar çerçevesinde yararlanabilmektedir. Bu sektöre yönelik bölgesel yardımlar, sadece mevcut tersanelerin iyileştirilmesi (up-grading) veya modernizasyonu amacıyla yapılacak yatırımlara yöneliktir. Gemi yapımının teşviki yasaklanmıştır. Sektöre yönelik teşvik, sadece bölgesel kalkınma amacıyla verilmektedir. ( 87/ 3-a kapsamındaki bölgeler) Sentetik Elyaf: Sentetik elyaf sektörünün, bölgesel uygulamalar da dahil, teşvik edilmesi yasaklanmıştır. Sektör; de minimis, KOBİ, AR-GE, çevre koruma eğitim ve istihdam alanındaki yardımlardan halen yürürlükte olan ilgili çerçeve kararları kapsamında yararlanabilmektedir. Çelik Sektörü: Çelik sektörünün, bölgesel uygulamalar da dahil teşvik edilmesi yasaklanmıştır. Sektör; de minimis, KOBİ, AR-GE, çevre koruma eğitim ve istihdam alanındaki yardımlardan halen yürürlükte olan ilgili çerçeve kararları kapsamında yararlanabilmektedir. Kömür Sektörü: Kömür sektöründe izin verilen yardımlar üç kategoride ele alınmıştır. Bunlar; bir kapatma planına bağlı olmak kaydıyla üretim faaliyetlerinin azaltılmasına yönelik yardım, kömür rezervlerine erişime yönelik yardım ve kömür sektörünün yeniden yapılandırılmasına ilişkin olağandışı harcamalara yönelik yardımlardır. Kömür rezervlerine erişime yönelik yardımlar ise bir ilk yatırım projesine yönelik olarak veya cari üretim zararlarını (“Cari Üretim Zararları” dünya piyasa şartlarını dikkate almak kaydı ile yapılacak bir satış anlaşması ile belirlenen satış fiyatı ile üretim maliyeti arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır) karşılamak üzere verilebilmektedir.
Yatırımlarda yeni teşvik sistemi ; Genel Teşvik Sistemi : Büyük Yatırımlar Teşviki Bölgesel Teşvikler (İBBS Düzey 2) olmak üzere üç ana kategoride oluşturulmuştur.
Genel Teşvik Sistemi mevcut uygulamanın devamını öngörmektedir. Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanamayan yatırımların mevcut sistemle desteklenmesine KDV istisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti ile devam edilecektir
Genel Teşvik Sistemi mevcut uygulamanın devamını öngörmektedir. Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanamayan yatırımların mevcut sistemle desteklenmesine KDV istisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti ile devam edilecektir
Yatırımlarda yeni teşvik sistemi ; Genel Teşvik Sistemi : Büyük Yatırımlar Teşviki Bölgesel Teşvikler (İBBS Düzey 2) olmak üzere üç ana kategoride oluşturulmuştur.
Bu çerçevede önereceğimiz modelde kullanmayı öngördüğümüz destek yöntemleri şu şekilde belirlenmiştir.
Bu çerçevede önereceğimiz modelde kullanmayı öngördüğümüz destek yöntemleri şu şekilde belirlenmiştir.
Bu çerçevede önereceğimiz modelde kullanmayı öngördüğümüz destek yöntemleri şu şekilde belirlenmiştir.