Halat baglar2-111219141651-phpapp01

1/00
HALATLAR
CAN SELAHATTİN CENNETOĞLU 11/A/AML

2/00
HALATLARHALATLAR
Bir deniz aracını sabit bir yere bağlı konumda tutmak için veya
iki cismi bir arada tutmak için kullanılan örgülere HALATHALAT denir
Gemilerde yüklemeyükleme, manevramanevra, dahili malzemelerindahili malzemelerin
bağlanmasıbağlanması gibi bir çok yerde kullanılan en önemli unsurdur.
İki türlü donanım vardır.
Arma Donanımı:Arma Donanımı: Yükleme- boşaltma, yedekleme ve aborda
olma gibi ağır işlerin yapıldığı donanımlar.
Selviçe Donanımı:Selviçe Donanımı: Deniz bağına vurma, sancak ve
bayrakların çekilmesi, el incesi gibi daha hafif işlerin yapıldığı
donanımlar

3/00
HALATLARIN ANA İŞLEVİ:
Bir kuvveti bir yerden bir yere iletmektirBir kuvveti bir yerden bir yere iletmektir. Bu işlev gemi
kullanmada iki temel amacı gerçekleştirmek için kullanılır:
1.1. Bir kuvveti başka bir yere nakledip orada etki elde etmek.
(Örn: Römorkör ile bir geminin yedeklenmesi veya
döndürülmesi)
HALATLARHALATLAR

4/00
HALATLARIN ANA İŞLEVİ:
Bir kuvveti bir yerden bir yere iletmektirBir kuvveti bir yerden bir yere iletmektir. Bu işlev gemi
kullanmada iki temel amacı gerçekleştirmek için kullanılır:
2.2. Bir kuvveti etkileyebileceği yerden etkileyemeyeceği bir yere
göndererek etkiyi önlemek. (örn: rıhtıma bağlı bir gemide
rüzgar ve akıntı etkisinin iskeledeki babaya aktarılarak gemi
üzerinde etkisizleştirilmesi)
HALATLARHALATLAR

5/00
HALATLARI MEYDANA GETİREN ELEMANLAR
a. Lif: Halatın yapıldığı malzemenin en
ince parçasıdır.
b. Filasa : Liflerin bir tarafa bükülmesiyle
halatın elde edilen parçasıdır
c. Kol : Filasaların bir tarafa bükülmesi
sonucu elde edilen parçasıdır
d. Halat : Kolların bükümünün tersine
hepsinin bir arada bükülmesi ile halat
meydana gelir.
HALATLARHALATLAR

6/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
15-20 lifin bir araya getirilmesi ile oluşan büküme Filesa Bükümü
denir. Halatlar bükümlerine ve kol adedine göre şu isimleri alırlar
1. Yoma Bükümlü Halat1. Yoma Bükümlü Halat : 3 kolun bükülmesinden meydana gelir.
(lifin sağa bükümle filesayı, filesanın sola bükümle kolu, 3 kolun
sağa bükümle yoma bükümlü halatı oluşturması)(eğer kollar sola
bükülmüşse buna gomina bükümü adı verilir.)
2. Çarmık Bükümlü Halat:2. Çarmık Bükümlü Halat: Dört kolun sağa bükülmesi ve içinden
kendirden bir fitil geçirilmesi (esneklik kazandırması için) ile oluşur.
3. İzbarçına Bükümlü Halat:3. İzbarçına Bükümlü Halat: Dokuz kolludur. Üç yoma bükümlü
halatın bir araya getirilip ters yöne bükülmesi ile elde edilir.
BÜKÜMLERİNE GÖRE HALAT ÇEŞİTLERİ
HALATLARHALATLAR

7/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
Denizde kullanılan halatlar yapılış yöntemi ve kullanılan malzeme
yönünden üç kısma ayrılırlar.
SENTETİK HALATLAR
ÇELİK HALATLAR
BİTKİSEL HALATLAR
YAPILIŞ BİÇİMLERİNE GÖRE HALAT ÇEŞİTLERİ:YAPILIŞ BİÇİMLERİNE GÖRE HALAT ÇEŞİTLERİ:
HALATLARHALATLAR

8/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
a. DOĞAL LİF HALATLAR (Bitkisel Halatlar) : .
Bitkisel halatların tümü bir bitkinin yaprak, kök veya
kabuklarındaki lif denen ipliksi maddelerin sağa veya sola
bükülmesi ile yapılırlar. Lif halatların özellikleri yapıldıkları
bitkinin lif karakterlerine bağlıdır. Denizcilikte önceden
kullanılan halatların tümü kendirden yapılırdı. Fakat bugün
değişik bitkilerden imal edilen Lif halatlar mevcuttur. Bu
halatlar şunlardır;
(1) Kendir Halatlar
(2) Manila Halatlar
(3) Sisal Halatlar
(4) Pamuk Halatlar
(5) Keten Halatlar
(6) Hasır Halatlar
HALATLARHALATLAR

9/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
a. DOĞAL LİF HALATLAR (Bitkisel Halatlar) : .
(1) Kendir Halatlar : Bu halat kenevir bitkisinin
liflerinden yapılır. Beyaz renklidir. Kendir halatlar diğer bitkisel
halatlara nazaran daha sağlam olmasına rağmen suya
girdiklerinde ağırlaşmakta ve kuruduklarında sertleşmektedir.
Bu yüzden gemi donanımlarında pek kullanılmamaktadır.
Ispavlo ve gırcala imalatında bu tip halatlar kullanılır.
HALATLARHALATLAR

10/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
(2) Manila Halatlar : AbakaAbaka adı verilen bir bitkinin
liflerinden yapılır. Bal renginde, çekme gücü diğer bitkisel halatlardan
yüksek bir halattır. Gemicilikte kullanılma yeri en fazla olan bitkisel
halattır. Manila halatın bünyesinde %15%15 oranında yağ vardır. Yağ
miktarı halatı nem ve sıcaklığınnem ve sıcaklığın zararlarından korurkorur, dolayısıyla arma
ve selviçe donanımlarında rahatlıkla kullanılabilir. Palanga
sistemlerinde, selviçelerde, bazı arma donanımlarında kullanılır.
a. DOĞAL LİF HALATLAR : .
HALATLARHALATLAR

11/00
HALAT ÇEŞİTLERİ
(3) Pamuk Halat : Pamuk bitkisinden elde
edilen bir halattır. Gemicilikte kullanılma alanı pek geniş
değildir. Parekete savlosu ve işaret savlosu olarak
kullanılabilir.
HALATLARHALATLAR

12/00
(4) Sisal Halat:Manila halattan daha hafif yüzme kabiliyeti olan fakat
çekme gücü bakımından zayıf bir halattır. Mecbur kalınmadıkça arma
ve selvice donanımlarında kullanılmaz. Genellikle posta çantası
verme, malzeme nakli, akaryakıt donanımlarının verilmesinde kılavuz
halat olarak kullanılır.
HALAT ÇEŞİTLERİ
HALATLARHALATLAR

13/00
(5) Keten Halat: Ketenden yapılan halattır. Daha çok küçük
teknelerde iskota halatı olarak kullanılır.
HALAT ÇEŞİTLERİ
HALATLARHALATLAR
(6) Hasır Halat: Hasır bitkisinden yapılır. Hafif ve yüzücü bir halattır..

14/00
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ
b. SENTETİK HALATLAR :
Plastik sanayinin gelişmesi sonucu, sentetik lifler
halat sanayiinde kullanılmaya başlanmıştır. Buna göre
sentetik halatlar; Naylon, Polyester, Polypropylen ve
Polyetilen liflerinden imal edilirler.

15/00
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ
Sentetik halatlar, gerek çekme güçlerinin fazlalığı ve gerekse
tabii ve kimyevi etkenlere karşı yüksek dirençli olmaları nedeni
ile gemicilikte bitkisel halatların kullanıldığı yerlerde kullanılmaya
başlanmıştır. Bir sentetik halat aynı kalınlıktaki bir bitkisel
halattan ortalama 1,5-3 kat fazla çekme gücüne sahiptir. Halatın
bu yüksek gücü %30 uzama kabiliyeti ve küf’e karşı uzun
ömürlü olmasındadır.

16/00
Naylon ve polyester liflerinden elde edilen halatlar
kullanım açısından çok kullanışlıdır. Fakat ıslandıklarında
batarlar.
Polypropylen ve polyetilen lifleri daha kabacadır.
Sudan daha hafif olduklarından yüzme kabiliyetine
sahiptirler.
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

17/00
Sentetik halatların hangi maddeden imal edildiğini anlamak
için basit bir test yapmak yeterlidir. Bu test için;
Yakılan bir sentetik halat naylon ve polyesterdenpolyesterden imal edildi
ise; Yanma esnasında yanık yün kokusu verir. Yakıcı madde
uzaklaştırıldığında alev gözükmez. Naylon halatNaylon halat mavimavi bir
alevle ağır ağır yanarken polyester halatpolyester halat ise sarısarı alevle hızlı
yanar.
Diğer taraftan yakılan sentetik halat polypropylenpolypropylen veya
polyetilendenpolyetilenden imal edilmiş ise; Yanma esnasında Parafin
(mum) kokusu verir. Yakıcı madde uzaklaştırılsa dahi alev
bir müddet daha görülür.
b. SENTETİK HALATLAR:
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

18/00
Sentetik halatların ömrünün uzatılması için;
1.1. Aşırı yük ve karaman vurulmaması gereklidir.
2.2. Sert pürüzlü yüzeylerde kullanılmamaları gereklidir.
3.3. Keskin ve sivri çıkıntılarda kesilmemelerine dikkat edilmelidir.
4.4. Kırılmalarına müsaade edilmemelidir.
5.5. Halatların gamba almalarına ve buruşmalarına müsaade
edilmemelidir.
6.6. Buz tutması durumunda ısıtılarak buzu çözülmelidir.
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

19/00
Aynı şartlarda aynı amaç için kullanılan birAynı şartlarda aynı amaç için kullanılan bir
sentetik halat, manila halattansentetik halat, manila halattan 5 kat5 kat daha uzundaha uzun
ömürlü olur.ömürlü olur.
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

20/00
c. TEL HALATLAR :
Donanmamızda kullanım sahaları kısıtlı olmasına rağmen,
itina ile kullanıldıkları taktirde, bitkisel ve sentetik halatların yer
almadığı bir çok maksatlar için yararlı olurlar. Ayrı ayrı çelik yada
farklı metallerden yapılan çeşitli ebattaki liflerin bir tarafa
bükülmesi sonucu kollar; kolların diğer tarafa bükülmesi sonucu
ile de madeni halatlar oluşur.
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

21/00
Madeni halat kollarındaki tel liflerin adedi, halatın
kullanılacağı amaca göre ayarlanmıştır. Madeni halatların
özellikleri, kollarının ve kollarındaki metal liflerin sayısı ile
belirlenir. Buna göre 6 x 19’luk bir madeni halatta 6 adet kol ve
her kolda 19 adet metal lif var demektir. Ağır işlerde 37 veya 61
telli halatlar kullanılır. Gemilerde çarmıklar, ıstralyalar ve yük
donanımlarında kullanılırlar.
c. TEL HALATLAR :
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

22/00
Madeni halatlar, çok sayıda ince metal liflerden meydana
geldiklerinden ve bu liflerin de çabuk kırılmaya yatkın
olmalarından dolayı harici aşınmalardan çok çabuk etkilenirler.
Halata esneklikesneklik kazandırmak için kolların ve bedenin ortasına fitilfitil
veya orta kolveya orta kol denilen çelik tel veya kendir halat yerleştirilir. Fitilin
ölçüsü halatın kol ölçüsü kadar olur.
c. TEL HALATLAR :
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

23/00
Eğer orta kol yada fitil
bitkiselbitkisel olur ise; Halat elastikielastiki
olmasının yanı sıra bir miktar yağ
tutacağından,halatın içten sürekli
olarak yağlanmasını sağlaryağlanmasını sağlar..
Ancak, fitil bitkisel yerine
metalmetal olduğunda, halatın
elastikiyetinin azalmasının yanı sıra
halat daha güçlügüçlü olacak ve bundan
dolayı da kullanılma sahası farklılık
gösterecektir.
c. TEL HALATLAR :
HALATLARHALATLAR
HALAT ÇEŞİTLERİ

24/00
HALATLARIN ÖZELLİKLERİ
Aborda, avara, yedekleme manevralarında, gemiyi emniyetli bir
şekilde bağlı tutma işlemlerinde halat kullanırken özellikleriözellikleri ile ilgili
bilgiler önem kazanır.
Yapılan işe uygun halat seçilmezse ya da eldeki halatın
özelliklerine uygun davranılmazsa, bundan halatın kendisi de,
başarılmasına çalışılan iş de zararzarar görür
HALATLARHALATLAR

25/00
Bir halatın üzerine binecek kuvvetlere dayanacak sağlamlıkta
olması şeklinde tanımlanabilir.
1.1. Bir halatın güvenli çalışma yüküçalışma yükü kopma kuvvetinin beşbeş ya da
altıdaaltıda biridir.
2.2. Halat üzerindeki dikişdikiş kopma kuvvetini onda bironda bir, bağlarbağlar ise yarı
yarıya azaltıryarıya azaltır.
3.3. KaramanKaraman ile halat üzerine binen yük iki kat artariki kat artar.
4.4. Keskin kıvrımKeskin kıvrım halatı yarı yarıyayarıya zayıflatır.
a. KOPMA KUVVETİ ÖZELLİĞİ:
HALATLARHALATLAR

26/00
Bir halatın kopma kuvvetini kesin olarak veren
bir formül yoktur. Bu halatın malzemesine, kol
sayısına, yapımdaki işleme ve kullanım süresine
göre değişebilir.
a. KOPMA KUVVETİ ÖZELLİĞİ:
HALATLARHALATLAR

27/00
Manila ve sisalManila ve sisal halatların esneme özellikleri azdır. (çalışma yükünde %5)
(kopma yükünde %10-20)
b. ESNEME-UZAMA ÖZELLİĞİ:
Sentetik halatlar içinde en esnek olanları naylon halatlardırnaylon halatlardır. (%16-35)
(gomina büküm- çalışma yükünde %35. Kopma yükünde %50)
(Çift kat örgü-çalışma yükünde %16. Kopma yükünde %30)
Tel halatlardaTel halatlarda ise uzama özelliği yok denecek kadar azdır
HALATLARHALATLAR
Diğer sentetik halatlarınDiğer sentetik halatların uzama oranları daha azdır. (çalışma yükünde %5-
11) (kopma yükünde %23-40)

28/00
Manila ve sisal halatlar şoka karşı dayanıksızdır. Karaman vurulduğu zaman
çabucak koparlar. Islandıklarında daha da dayanıksız olurlar
c. ŞOK EMME ÖZELLİĞİ
Sentetik halatlar, özellikle naylon halatlar bitkisel halatlara göre 5-10 kat
daha dayanıklıdırlar. Bu nedenle yedekleme işlerinde kullanılmaları yararlıdır
Tel halatlar ise şoka karşı tamamen dayanıksız olup karaman vurulmadan
kullanılmalarına özen gösterilmelidir
HALATLARHALATLAR

29/00
Bitkisel halatlarBitkisel halatlar aşırı yük altına girdiklerinde, kopacaklarını keskin çatırtıkeskin çatırtı
sesleri çıkararak belli ederler. Koptuklarında çok sıçramazlar, dolayısıyla
çevrelerine tehlikeleri az olur.
d. KOPMA ETKİSİ ÖZELLİĞİ
Sentetik halatlarSentetik halatlar kopma kuvvetine ulaştığında şiddetlişiddetli bir sıçrama hareketi ile
kollarının büküm yönünün tersine savrulurlarsavrulurlar. Sentetik halatlar kopma
noktasına geldiklerini boyları çok uzar ve çapları küçülürboyları çok uzar ve çapları küçülür. Bu sebepten yük
altındaki sentetik halatların seslerine kulak vermek yerine gözle takip
edilmesi gereklidir
Tel halatlardaTel halatlarda ise koptuklarında karşı tarafa fırlayan her uç, keskin bir kamçı
hareketi yapar
HALATLARHALATLAR

30/00
Bitkisel halatlarınBitkisel halatların sürtünme katsayısı diğerlerine nazaran daha büyüktür. Bu
nedenle bu tip halatlar üzerlerine yük binmekteyken ırgat fenerlerinden veya
babalardan kolayca sıyrılarak kaçamazlar
e. SÜRTÜNME ÖZELLİĞİ:
Sentetik halatlarınSentetik halatların sürtünme katsayısı daha
düşüktür. Bu halatlar volta edildikleri babalar,
koç boynuzları ya da ırgat fenerleri üzerinden
kolayca kaçıp kurtulabilirler
Tel halatlarınTel halatların da sürtünme kat sayıları
düşüktür. Bu sebeple bu halatlarında volta
edildikleri yerden kayıp, kaçma eğilimleri
yüksektir
HALATLARHALATLAR

31/00
Bitkisel halatlarBitkisel halatlar suda yüzemezler. Aksine ıslandıklarında su çekip ağırlaşır
ve kullanılmaları zorlaşır. Ağırlıkları kadar su emebilirler
f. YÜZME ÖZELLİĞİ:
Sentetik halatlarSentetik halatlar ise hemen hemen hiç su emmezler (ağırlıklarının %7 si
kadar), bu yüzden ağırlıkları artmaz. Naylon ve polyester halatlar
yüzemezken, polietilen ve polipropilen halatlar yüzebilirler
Tel halatlarTel halatlar hiç su emmezler ve kuşkusuz
suda yüzemezler
HALATLARHALATLAR

32/00
HALATLARHALATLAR
HALATLARIN ÖLÇÜ BİRİMLERİ VE GÜÇLERİ
Bitkisel veya sentetik halatların ölçü birimi
BURGATA / PUS’dur.
1 Burgata=1 Pus=2.54cm’dir
Bitkisel ve sentetik halatlar çevreleriyle ölçülürler. Halat
kalınlıkları 5 burgatadan 16 burgataya kadar değişir. Ancak en
büyük gemilerde dahi 12 burgata’dan büyük halat kullanılmaz

33/00
HALATLARHALATLAR
Halatların uzunlukları kulaç terimi ile ölçülür. Halatlar roda
denilen yuvarlak kangal biçiminde satılır. 1 roda halat genelde
120 kulaç (220m) uzunluğundadır.
1 Kulaç = 1,83 m

34/00
HALATLARHALATLAR
Bitkisel Halatın Kesilme Gücü :
Burgatasının karesinin 3’e bölümü ile hesaplanır. Sonuç “ton”
olarak bulunur.
Bitkisel Halatın Çalışma Yükü :
Kesilme gücünün 6’ya bölümü ile hesaplanır. Sonuç “ton”
olarak bulunur.
“Sentetik halatlar yüke vurulunca uzarlar.” demiştik.
Basit Test: Kritik ağırlıkta bir yükte kullanılacaksa; halat
bedenine 1 m uzunluğunda ispavlo ortasında 25 cm ilmek
yapılarak bağlanır. İspavlo gerilirse halat kopma yüküne ulaşmış
demektir.

35/00
HALATLARHALATLAR
Sentetik Halatların Karşılaştırılması
Halat Cinsi Burgata Ağırlık (100m) Kesilme Yükü
Naylon 1,5 9,4 kg 3000kgf
Polipropilen 1,5 6,5 kg 2030
Polietilen 1,5 6,9 kg 1540
Polyester 2 11,6 kg 2270
Manila 1,5 10,5 kg 955

36/00
HALATLARHALATLAR
Çelik Halatların Ölçülmesi
Çelik halatlar da burgata ile ölçülür
Ölçümleri bir kumpas ile veya mm cinsinden çaplarının
alınmasıyla yapılır.
1 burgata = 8
mm
Çelik Halatların Kesilme Gücü: Halattaki tel sayısına göre
değişir.
12 tel = 2 x(burgatanın karesi)
24 tel = 3 x(burgatanın karesi)
37 tel = 3,5 x(burgatanın karesi)

37/00
HALATLARHALATLAR
Çelik Halatların Korunması
Tel halatlar güçlerini pekiştirmek için içine bazı maddelerde
katılarak çelik veya dökme demirden imal edilirler. Kullanılan
malzemeler fosfor veya bronzdur. Rutubetli yerlerde
kullanılacaksa galvanizli üretilir.
Boyları kulaç olarak ölçülür, ağaçtan
silindirlere sarılmış rodalarda temin
edilir. Roda boyu 150-200 kulaçtır.
HALATLARIN KORUNMASI

38/00
HALATLARHALATLAR
1. Kuru ve iyi havalandırılan yerlerde
saklanmalıdır.
2. Galvanizli de olsa rutubete karşı
ince yağ ile yağlanmalıdır.
3. Kullanılmayan kısmı tamburatada
sarılı durmalı ve üstü
kapela ile örtülü olmalıdır.

39/00
HALATLARHALATLAR
4. Donanımda bulunan teller periyodik olarak temizlenmelidir.
5. Tellerin gamba kısımları düzeltilmeli, böyle tellere yük
vurulmamalıdır.

40/00
HALATLARHALATLAR
Gemilerde kullandığımız bitkisel halatların uzun ömürlü olmasını
istiyorsak onları itina ile bakımlı tutmalıyız. Buna göre;
1. Gamba almış kolların düzeni kaybolmuş halata yük vurmayın, palangaya
donatıp çekmeyiniz.
2. Halatın kum, küçük taş, toprak ve yağa bulaşmasına müsaade
etmeyiniz.
3. Aynı yerinin aşınmasına müsaade etmeyin, yönünü değiştirerek
kullanınız. Aşınan yerleri façuna ediniz.
4. Çürük ve yıpranmış yerleri kullanmayın, orayı kesip dikiniz.
5. Halatı vinç üzerinde daima aynı yönde kullanmayınız.
6. Halatı zincir bosaya değil halat bosaya vurunuz.

41/00
HALATLARHALATLAR
8. Şamandıra halatlarının gereken yerlerine usturmaça koymak veya façuna etmek
suretiyle ezilmesine izin vermeyiniz.
9. Halatların ıslandıklarında kendiliklerinden gerilmelerine izin vermeyin ve
bulundukları donanımlardan gevşetiniz.
10. Palangalar için halatlara uymayan makara ve tornolar kullanmayınız..
11. Makara ve tornoları daima kontrol ettiriniz, gerekiyorsa yağlayınız.

42/00
HALATLARHALATLAR
Emniyet Hususları
1. Halatın geçtiği yerler dikkat ediniz. Gerildiği durumda ne şekil
alacağını göz önünde bulundurunuz.
2. Asla kıvrım veya gamba içinde durmayınız.
3. Halatın bedeni baba üzerinden veya makaradan yön değiştirmiş ise
kesilme durumunda ne şekilde hareket edeceğini göz önünde
bulundurunuz.
4. Üzerinde yük bulunan halat (makara veya baba üzerinden) ile gemi
binası veya küpeşte arasında durmayınız.

43/00
HALATLARHALATLAR
Emniyet Hususları
5. Üzerinde yük vurulmuş bir halatın üzerinden veya altından
geçmeyiniz. Aynı şekilde halat yardımıyla kaldırılan bir yük balyası
altından da geçmeyiniz.
6. Bitkisel halatlar ıslandıklarında bir miktar boyu uzar. Islak halat
volta edildiğinde kuruyunca kesilebileceğinden belli bir kaloma ile
volta edilmelidir.
7. Halatların yapıldıkları malzemelere göre kopma kuvvetine
ulaştıklarında nasıl hareket ettiklerini daima göz önünde tutunuz.

44/00
HALATLARHALATLAR
HALATLARIN KALINLIKLARINA GÖRE ALDIĞI İSİMLER :
a.Ispavlo : Piyan yapmak için kullanılan ve liflerin bükülmesi ile elde edilen
ince iplere denir. Gırcalanın daha incesi olup katransızdır.
b.Gırcala : Ispavlonun biraz daha kalınıdır. Piyan façuna yapma işlerinde
kullanılır. Katranlı kalın sicime gırcala denir.
c.İnce : 0.5 Burgatadan 2 Burgataya kadar olan halatlara denir. El incesi,
sancak savlosu, vasıta pariması, denizbağı gibi bir çok işlerde kullanılır.

45/00
HALATLARHALATLAR
HALATLARIN KALINLIKLARINA GÖRE ALDIĞI İSİMLER :
ç.Halat : 2 Burgatadan 5 Burgataya kadar olan halatlara denir. Genelde
manevra halatı olarak kullanılır.
d.Yoma : 5 Burgatadan 8 Burgataya kadar olan halatlara denir. Gemi
bağlamasında ve yedek halatı olarak kullanılır.
e.Palamar: 8 Burgatadan yukarıya olan halatlara verilen addır. Yedek
halatı olarak kullanılır.

46/00
HALATLARHALATLAR
BAĞLAMADA KULLANILAN HALATLARIN İSİMLERİ
MANEVRA KOMUTLARI
Gemilerin bir süre kalacakları belirli yere bağlamada
kullanılan halatlara “palamarlar” veya “bağlama halatarı”
denir.
Geleneksel olarak gemiler rıhtıma yanaştıklarında
başüstünden ve kıçüstünden verdikleri halatlarla
bağlanırlar. Bunlara baş palamarlar ve kıç palamarlar
denir.

47/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Rıhtıma bağlı olan bir gemiyi geleneksel olarak bağlamada
kullanılan palamar düzeni normal koşullarda aşağıda olduğu
gibidir.
BaşHalat
BaşAçmaz
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçHalat
Baş Palamarlar Kıç Palamarlar

48/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Rıhtımda baş ve kıç halatları verecek babalar bulunmuyorsa
aşağıdaki palamarlar verilerek de bağlama yapılabilir.BaşAçmaz
BaşOmuzluk
Başhalatı
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçOmuzluk
Kıçhalatı
BaşHalat
KıçHalat

49/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Başomuzluk baş halatı ile kıçomuzluk kıç halatı geleneksel
bağlama düzeninde baş ve kıç halatlara destek sağlamak
maksadıyla ilave olarak da verilebilir.
BaşHalat
BaşAçmaz
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçHalat
Başomuzluk
BaşHalatı
Kıçomuzluk
KıçHalatı

50/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Baş HalatlarBaş Halatlar ve KıçkoltuklarKıçkoltuklar gemilerin dış etkenler
tarafından geri hareketgeri hareket ettirilmelerini önlerler.BaşHalat
BaşAçmaz
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçHalat
Bu halatlara aynı zamanda Başa Kumanda Eden halatlar da denilebilir.

HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Başa kumanda eden bu iki halattan yalnız baş halatbaş halat vira
edilirse gemi rıhtım boyunca ilerler,ilerler, bununla birlikte baş
rıhtıma “sıkma”“sıkma” kıç ise rıhtımdan “açma”“açma” eğilimi gösterir.
BaşHalat
BaşAçmaz
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçHalat

52/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Yalnız KıçkoltukKıçkoltuk vira edilirse, gemi yine rıhtım boyunca
ilerler;ilerler; ancak kıç rıhtıma “sıkma”,“sıkma”, baş “rıhtımdan “açma”“açma”
eğilimi gösterir
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat

53/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Hem baş halatbaş halat hem de kıçkoltukkıçkoltuk dengeli olarak vira edilirse
gemi hemen hemen rıhtıma paralelparalel olarak hareket eder.
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat

54/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Kıç halatlarKıç halatlar ve başkoltuklarbaşkoltuklar geminin dış etkenler tarafından
ileriileri doğru hareketini önler
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat
Bu halatlara aynı zamanda Kıça Kumanda Eden halatlar da denilebilir.

55/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat
Kıça kumanda eden bu iki halattan yalnız kıç halatkıç halat vira
edilirse gemi rıhtım boyunca geriler,geriler, bununla birlikte kıç
rıhtıma “sıkma”,“sıkma”, baş ise rıhtımdan “açma”“açma” eğilimi gösterir.

56/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat
Yalnız BaşkoltukBaşkoltuk vira edilirse, gemi yine rıhtım boyunca
geriler;geriler; ancak bu kez baş rıhtıma “sıkma”,“sıkma”, kıç “rıhtımdan
“açma”“açma” eğilimi gösterir

57/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat
Hem kıç halatkıç halat hem de başkoltukbaşkoltuk dengeli olarak vira edilirse
gemi hemen hemen rıhtıma paralelparalel olarak geriyegeriye doğru
hareket eder.

58/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
Kıçkoltuk
BaşAçmaz
BaşHalat
KıçAçmaz
KıçHalat
Açmazlar dış etkenler tarafından geminin bordasal olarak
rıhtımdan açılmalarını önler

59/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
Başomuzluk baş halatları, gemilerin geriye doğru hareket etmelerini
önler, vira edilirse, gemi rıhtım boyunca ilerler; bu sırada, oldukça az
olmakla birlikte, baş rıhtıma “sıkma”,“sıkma”, kıç rıhtımdan “açma”“açma” eğiliminde
olur.
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
BaşAçmaz
BaşOmuzluk
Başhalatı
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçOmuzluk
Kıçhalatı

60/00
HALATLARHALATLAR
MANEVRA KOMUTLARI
Kıçomuzluk kıç halatları, gemilerin ileriye doğru hareket etmelerini
önler, vira edilirse, gemi rıhtım boyunca geriler; bu sırada, oldukça az
olmakla birlikte, kıç rıhtıma “sıkma”,“sıkma”, başbaş rıhtımdan “açma”“açma” eğiliminde
olur.
2.Baş
Koltuk
Başkoltuk
BaşAçmaz
BaşOmuzluk
Başhalatı
Kıçkoltuk
KıçAçmaz
KıçOmuzluk
Kıçhalatı

HALATLARHALATLAR
YANAŞMADA KULLANILAN HALATLAR VE ETKİLERİ
Palamarlar , gemi kullanmada, özellikle yanaşırken, kaptanın
en değerli manevra yardımcılarıdır. Bunlardan tam olarak
yararlanabilmek için gemi üzerindeki etkilerini iyi bilmek
gerekir
1. DURAN BİR GEMİYİ YANAŞTIRIRKEN HALATLARIN ETKİLERİ
2. İLERLEYEN BİR GEMİYİ YANAŞTIRIRKEN HALATLARIN ETKİLERİ

HALATLARHALATLAR
a. Başaçmaz vira edilirse baş omuzluk rıhtıma yanaşırken
gemi ağırlık merkezinde çark edeceğinden kıç dışa
savrularak rıhtımdan uzaklaşır.
*A

HALATLARHALATLAR
b. Baş halat vira edilirse, başomuzluk rıhtıma yaklaşır, kıç
dışa savrulur ve gemi biraz ileri yol kazanır.
*A

HALATLARHALATLAR
c. Rıhtıma baştan ve kıçtan birer açmaz verildiğinde,
kıçtakinin boşu alınıp aganta edildikten sonra, baştaki vira
edilirse, gemi, önce başomuzluktan yaslayacak biçimde
köşegensel olarak rıhtıma yaklaşır. Kıç açılmaya çalışır
ancak bağlı olduğundan dışarı savrulamaz. Gemiyi rıhtıma
yaklaştırmak için tek baş açmazdan daha fazla güç gerekir.
*A

HALATLARHALATLAR
d. Başaçmaz ve kıçaçmazBaşaçmaz ve kıçaçmaz dengeli bir şekilde vira edilirse, gemi
rıhtıma paralelparalel bir şekilde yaklaşır. Böyle yanaştırmada halatlar
rıhtıma yaklaşmak üzere yararlı kullanılmış olsa da geminin
bordasal hareketinden dolayı sualtı ve suüstü dirençleri fazla
olur. Bu yöntem geminin rıhtıma paralel olarak yavaşça
yanaştırılması istendiğinde özellikle seçilebilir.
*A

HALATLARHALATLAR
e.e. Babalara takılmış palamarlardan kıç halatınkıç halatın boşu alınıp
aganta edildikten sonra, baş halatbaş halat vira edilirse , gemi biraz
ilerleyerek, başomuzluktanbaşomuzluktan yaslayacak biçimde hareket
eder.
*A

HALATLARHALATLAR
f.f. Baş ve kıç halatlar dengeli bir biçimde vira edilirse, gemi
ileri ya da geri yol kazanmadan, rıhtıma paralel olarak
yanaşabilir. Ancak bu durumda açmaz halatlara göre daha
fazla güç gerekecektir.
*A

HALATLARHALATLAR
Pervanesi duran, dümen yelpazesi ortada bulunan bir geminin,
yalnızca daha önceden kazanmış olduğu ileri yolun momentumu
ile rıhtıma paralel olarak hareket ettiğini düşünelim

HALATLARHALATLAR
a. Bu sırada kıç halat rıhtıma verilip aganta edilirse;
Kıçtaki “K”“K” noktasından rıhtıma uzanan halat üzerinde
ortaya çıkan “F”“F” kuvveti, gemiyi iki bileşene ayırarak etkiler.
“KG”,“KG”, ilerlemeyi önlemeye çalışırken, “KR”“KR” ise, kıçıkıçı rıhtımarıhtıma
doğru çeker. Sonuçta geminin başı kıça kaymış olan savrulma
noktası etrafında dışarı doğru atılır. Bu sırada ileriye etki yapan
momentum ise gemiyi rıhtıma paralel tutmaya çalışırken şiddetle
savrulmasını önlerken, başomuzluğun rıhtıma yaklaşmasını
sağlar.
Netice olarak gemi önce kıçomuzluğu yaslayacak biçimde
köşegensel olarak rıhtıma yaklaşır.

HALATLARHALATLAR
F
G
R
K A
Momentum Yönü
F
G
R
K
A
Momentum Yönü

HALATLARHALATLAR
b.b. Aynı koşullarda bu kez başkoltukbaşkoltuk verilip aganta edilirse,
başomuzluktaki “B”“B” noktasından dışarıya uzanan halat üzerinde
ki “F”“F” kuvveti gemiyi yine iki bileşene ayırır. ”BG””BG” ilerlemeyi
önlerken, “BR”“BR” başomuzluğu rıhtıma doğru çeker. Gemi
savrulma noktası çevresinde kıçı rıhtımdan dışarı fırlayacakkıçı rıhtımdan dışarı fırlayacak,
başı isebaşı ise keskin olarak rıhtıma doğrurıhtıma doğru yönelecek şekilde kuvvetle
savrulur.

HALATLARHALATLAR
A
Momentum Yönü
F
G
R
B
A
Momentum Yönü

HALATLARHALATLAR
Her iki durum da palamarların etkilerini kuramsal olarak
açıklamak üzere verilmiştir. Yoksa uygulamada tek
başına bir haltı aganta ederek gemiyi durdurmak
düşünülemez. Böyle bir durumda eğer hızı da düşük
değilse halat hemen kopacaktır.

HALATLARHALATLAR
HALAT KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ
GEREKEN BİR KAÇ NOKTA
a. KUVVET-HALAT KOŞUTLUĞU
Halat , kendisini etkileyen ana kuvvet ile paralel
olarak bulunursa üzerindeki gerilim kuvveti en az
düzeyde olur ve halattan en fazla fayda sağlanır.
Buna göre gemiyi bir yere bağlarken hem
halatlardan tam faydalanmak hem de gemiyi
güvenlikte bulundurmak için şu 3 noktaya dikkat etmek
gerekir.

HALATLARHALATLAR
1.1. Boysal kuvvetlere karşı gemiyi olduğu
yerde tutmada, en çok yarar sağlayan halatlar BAŞ-
KIÇ çizgisine olabildiğince paralel olan BAŞ, KIÇBAŞ, KIÇ ve
KOLTUKKOLTUK halatlarıdır.
Dolayısıyla bu halatlar mümkün olduğu kadar
omurgaya paralelomurgaya paralel olmalıdır.

HALATLARHALATLAR
İyi Koltuk Halatları
20 ton
20 ton rüzgar
Kötü Koltuk Halatları
25 ton
20 ton rüzgar

HALATLARHALATLAR
2.2. Bordasal kuvvetlere karşı gemiyi olduğu
yerde tutmada en faydalı halatlar kemeresel
doğrultuda uzanan açmazaçmaz halatlardır.
Mümkün olduğu kadar omurgaya dik olarak
verilmelidirler.

HALATLARHALATLAR
İyi Açmaz Halatları
10 ton
20 ton rüzgar
Kötü Açmaz Halatları
10 ton
14.1 ton
14,1 ton
20 ton rüzgar

HALATLARHALATLAR
3.3. Gemiden uzanan halatlar ile rıhtımın yüzeyinin
mümkün olduğunca küçük açı yapması olumlu
olacaktır.
Bu nedenle halatın verildiği loçanın rıhtım
yüzeyine yakın bulunmasına ya da loça ile rıhtımdaki
baba uzaklığının çok kısa olmamasına dikkat
edilmelidir.

HALATLARHALATLAR
İyi Bağlama
Kötü Bağlama
52 ton
50 ton rüzgar
88 ton
50 ton rüzgar
Açı
küçük
Açı
büyük

HALATLARHALATLAR
b. ETKİNİN TEPKİYE EŞİTLİĞİ
Halatlar üzerlerine bindirilen gerilim kuvvetlerini
her iki çımalarına da uygularlar. Örneğin demirli veya
şamandıraya bağlı bir gemiye vereceğimiz halatı vira
ettiğimizde hem kendi gemimiz hem de karşı gemi
etkilenecektir.
Aynı şekilde baba yerine dayanıksız bir takım
maddelere bağladığımızda ya yerinden kopacak ya da
gemiyi kendisine çekeceğine malzememe bize doğru
gelecektir.

HALATLARHALATLAR
c. UZAMADA CİNS-BOY-KALINLIK ETKİLERİc. UZAMADA CİNS-BOY-KALINLIK ETKİLERİ
1.1. Aynı boydaki değişik cins halatlar, üzerlerine
aynı şiddet uygulandığında farklı miktarlarda uzarlar.
Bu noktaya özellikle değişik cins halatları birlikte
kullandığımızda dikkat etmeliyiz.
Açmaz olarak bir tel, bir de polipropilen halat
verdiğimizde 25 tonluk rüzgar yükü gemiyi 12.5 cm
açsa, tel halat tüm yükü üzerine alırken sentetik halat
0.2 ton yük alır.

HALATLARHALATLAR
c. UZAMADA CİNS-BOY-KALINLIK ETKİLERİc. UZAMADA CİNS-BOY-KALINLIK ETKİLERİ
2.2. Aynı kalınlıkta, aynı cins halatın her birine aynı
şiddette kuvvet uygulandığında uzun halat daha çok
uzama yapar.
3.3. Aynı boy ve aynı cins iki halata aynı şiddette
yük uygulandığında kalınlığı daha az olan halat daha
çok uzama yapar.

HALATLARHALATLAR
d. AŞINMAYA VE ŞOKA DAYANIKLI HALATd. AŞINMAYA VE ŞOKA DAYANIKLI HALAT
Gemiden römorköre verilen, “Gemiden römorköre verilen, “yedekleme koltuğuyedekleme koltuğu””
halatının, içinden geçtiği loçadan veya kurtağzı gibihalatının, içinden geçtiği loçadan veya kurtağzı gibi
yerlerdenyerlerden aşınmamasaşınmaması ve aynıı ve aynı zamanda kopma kuvvetizamanda kopma kuvveti
yüksekyüksek veve karamana dayanıklıkaramana dayanıklı olması istenir. Aynıolması istenir. Aynı
özellik gemiden verilen baş ve kıç koltuk halatlarındaözellik gemiden verilen baş ve kıç koltuk halatlarında
da istenir.da istenir.
Bu gereksinimleri bir halatta toplayabilemek içinBu gereksinimleri bir halatta toplayabilemek için
bir tel halata 6-12 m civarında sentetik halat ekleyerekbir tel halata 6-12 m civarında sentetik halat ekleyerek
bileşik halatlarbileşik halatlar oluşturulmuştur.oluşturulmuştur.

HALATLARHALATLAR
d. AŞINMAYA VE ŞOKA DAYANIKLI HALATd. AŞINMAYA VE ŞOKA DAYANIKLI HALAT
Bu tip halatların tel kısmı daha zor aşınmaktaBu tip halatların tel kısmı daha zor aşınmakta
bunun yanında olup sentetik kısmı nedeniyle babalarabunun yanında olup sentetik kısmı nedeniyle babalara
volta kolaylığı ve bir miktar esneme özelliği mevcuttur.volta kolaylığı ve bir miktar esneme özelliği mevcuttur.
Bileşik halat karamana karşı tekli halatlarınBileşik halat karamana karşı tekli halatların
hepsinden daha dayanıklıdır.hepsinden daha dayanıklıdır.
Bileşik halatlarda tel halat ile sentetik halatın aynıBileşik halatlarda tel halat ile sentetik halatın aynı
yöne bükümlü halattan seçilmesi gereklidir.yöne bükümlü halattan seçilmesi gereklidir.

HALATLARHALATLAR
e. MOMENTUM – HALAT İLİŞKİSİ:e. MOMENTUM – HALAT İLİŞKİSİ:
Bir gemiyi bir yere yanaştırırken temel kural,Bir gemiyi bir yere yanaştırırken temel kural,
geminin hareketinin hemen hemen tümünü makineler,geminin hareketinin hemen hemen tümünü makineler,
demirler ve römorkörler ile durdurmak, halatlara çokdemirler ve römorkörler ile durdurmak, halatlara çok
küçük hareketleri denetleme görevi vermektir.küçük hareketleri denetleme görevi vermektir.
Özellikle çok büyük ve yüklü gemilerin halatlaÖzellikle çok büyük ve yüklü gemilerin halatla
durdurulabileceği beklenmemelidir. Bu teknelerin endurdurulabileceği beklenmemelidir. Bu teknelerin en
ufak hareketi bile büyük bir momentum oluşturur ve buufak hareketi bile büyük bir momentum oluşturur ve bu
da birçok halatı anında koparmaya yeter.da birçok halatı anında koparmaya yeter.

HALATLARHALATLAR
HALAT MANEVRASINDA ALINMASI GEREKLİ
EMNİYET TEDBİRLERİ
a. Halatlar ırgat fenerlerine ve babalara çok süratli
volta edilmemelidir. Çünkü bu sürat karışıklığa ve
halatın gayri muntazam olarak voltasına neden
olacaktır.

b. Halatlarla ilgili çalışmalar esnasında her zaman
halatlardan uzak durmalı ve tehlikeli sayılacak
bölgelere girilmelidir.

c. Manevralar esnasında personel vardevalalardan
uzak durmalı ve kendini kollamalıdır.

HALATLARHALATLAR
ç. El incesinin atılması esnasında ince
topuzunun sahil veya gemi güvertesinde bulunan bir
personelin kafasına çarpmaması için sahil veya gemi
ikaz edilmelidir.

d. Halatı babaya volta ederken kesinlikle
elinizi baba ile halat arasına sokmayın ve halatı belirli
bir mesafede tutarak volta ediniz.

e. Tüm manevralarda güverte üzerinde
çalışan personel muhakkak surette can yeleği giymeli
ve paçalarını camadana vurmalıdır. Giyilecek can
yeleklerinin kapok veya mantar tipi olması daha
HALAT MANEVRASINDA ALINMASI GEREKLİ
EMNİYET TEDBİRLERİ

90/00
HALATLARHALATLAR
HALAT İŞLERİNDE KULLANILAN DEYİMLER
GEMİCİ BAĞLARI

91/00
HALATLAR, MAKARA VE PALANGALARHALATLAR, MAKARA VE PALANGALAR
TANIMLAR:
BAĞ : Halat ve incelerin kuvvetlerinden kaybetmeden çıma/bedenlerine kolayca
volta ve fora olabilecek şekilde yapılan denizciliğe özgü düğümlere denir.
ÇIMA : Halat ve incelerin uç kısımlarına denir.
DOBLİN: Halat ve incelerin iki çımasından tutulup, bedene “U” şekli verilmesine doblin
denir.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
DOBLİNÇIMA

92/00
TANIMLAR:
BEDEN : Halat ve incelerin iki çıma arasında kalan kısmına denir.
KURUZ : Halat ve incelerin bedenlerinin üst üste gelmesi ile oluşan yuvarlağa denir.
KASA : Halat ve incelerin çımalarının beden üzerine yatırılarak dikiş veya piyanla
tutturulması sonucu meydana gelen yuvarlak kısma denir.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
KASA
KURUZ

93/00
TANIMLAR:
VOLTA : Halatların herhangi bir yere veya kendi bedenleri üzerine bir defa sarılması
işlemine denir.
MEZEVOLTA : Halatların herhangi bir yere veya kendi bedenleri üzerine bir defa
sarıldıktan sonra çımaların aksi yönlere çekilmesi ile oluşan bağa denir.
DÜĞÜM : Halatların bedenleri üzerine bir kuruz meydana getirip çımalarından
herhangi birinin bu kuruzun içinden alınıp çekilmesi ile meydana gelen bağdır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
DÜĞÜMVOLTA
MEZEVOLTA

94/00
KAZIK BAĞI : Vasıta ve usturmaça parimalarını vardevela puntellerine bağlamakta
kullanılır.
Yapılışı : Bağlanacak halatın bağlama payı ayrıldıktan sonra bağ yapılacak
yere çımayla üstten bir volta alınır. Alttan gelen çıma beden üzerinden çapraz şekilde
alınıp çıma bağlanacak yerin altından dolaştırıldıktan sonra çapraz bedenin altından
alınır ve çıma suga edilmek suretiyle bağ tamamlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
KAZIK BAĞI

95/00
ÇİFTE KAZIK BAĞI : Kazık bağının daha sağlam olması için yapılan bağdır. Kazık
bağının kullanıldığı yerlerde kullanıldığı gibi yelken ve tenteleri tente tellerine gergin bir
şekilde bağlamakta da kullanılır.
FORALI KAZIK BAĞI : Kazık bağının daha kolay fora edilmesi için yapılan bağdır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
ÇİFTE KAZIK BAĞI FORALI KAZIK BAĞI

96/00
SANCAK BAĞI : Fırdöndüsü bulunmayan sancak savlolarını sancaklara
bağlamakta veya bir halatın çımasını diğer bir halatın kasasına eklemekte kullanılır.
Sıkışmaya yatkın bir bağ olduğundan forası da zordur.
Yapılışı : Bağlanacak iki çımadan bir tanesine küçük bir doblin kasa yapılır.
Diğer çıma, bu doblin kasanın altından ve içinden geçirilir. İkinci işlem olarak çıma,
doblin kasanın etrafından dolaştırılır ve doblin kasa ile kendi bedeni arasına sokulur.
Çıma ve uzun beden suga edilmek suretiyle bağ tamamlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
SANCAK BAĞI

97/00
ÇİFTE SANCAK BAĞI : Sancak bağının kullanıldığı yerlerde kullanılır, sancak
bağının daha kuvvetli olması için yapılır. Yelken uskotalarını, uskota yakalarına
bağlamada bu bağ kullanıldığından; Diğer bir adı da USKOTA bağıdır.
FORALI SANCAK BAĞI : Yağışlı havalarda ve sert rüzgarlarda sancak bağı
sıkışacağından, forasında kolaylık sağlamak amacıyla yapılan bağdır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
ÇİFTE SANCAK BAĞI
FORALI SANCAK BAĞI

98/00
ÇÜRÜK BAĞI : Bir halatın boyunu kısaltmak veya halatın bedeni üzerindeki
zedelenmiş/çürük kısmı kesmeden halatı kullanmak için yapılan bağdır.
Yapılışı : Zedelenmiş/çürümüş bedenin o kısmı ortada kalacak şekilde aynı
beden ile sağa ve sola iki doblin yapılır. Sağdaki uzun beden ile sağdaki dobline,
soldaki uzun beden ile soldaki dobline birer mezevolta alınır. Doblin başları uzun beden
üzerine piyanlanır veya kuruzlardan birer kavale geçirilmek suretiyle sıyrılmaları
önlenerek bağ tamamlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
ÇÜRÜK BAĞI

99/00
CAMADAN BAĞI : Yelkenleri camadana vurmak için yelken yüzeylerinin
küçültülmesinde camadan kamçılarını birbirine bağlamakta kullanılır. Fora olmaya çok
yatkın bir bağ olduğundan; iki halatın birbirine eklenmesinde kullanılması pek tavsiye
edilmez.
Yapılışı : Bu bağı yaparken bağlanacak çımalar düğümde olduğu şekilde
çımalar alttan ve üstten alınmak suretiyle birbirine yarım volta atılır. Daha sonra bu
yarım voltanın üzerinde çımalar tekrar yan yana getirilerek bir yarım volta daha atılarak
bağ tamamlanır. Dikkat edilecek hususlar; ikinci yarım voltalar alınırken çımaların ilk
voltalarda girmiş olduğu yerden çıkmaları gerekmektedir.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
CAMADAN BAĞI

100/00
DÜLGER BAĞI : Halat çımasını, direk, seren veya diğer bir halatın bedenine
bağlamakta kullanılır.
Yapılışı : Halatın çıması ile, bağlanacak bir yere bir volta alınır. Alttan gelen
çıma uzun bedenin arkasından dolaştırılır. Aynı çıma, voltanın bedeni ile bağlanacak
yer arasına sokulur ve boşu alınmak suretiyle bağ tamamlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
DÜLGER BAĞI

101/00
ANELE BAĞI : Bir halatın çımasını, aneleye veya mapaya bağlamakta kullanılan
bağdır.
Yapılışı : Halatın çıması anelenin üzerinde alınarak bir volta atılır.
İkinci işlem olarak; alttan gelen çıma gemiden gelen beden üzerine iki veya üç meze
volta alınarak
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
ANALE BAĞI

102/00
İZBARÇO BAĞI : Kasası olmayan halat ve incelerin çımalarına acil kasa
oluşturmak amacıyla yapılan bağdır.
Yapılışı : İstenilen büyüklükte kasa yapma payı göz önüne alınarak beden
üzerine bir kuruz kırılır. Kasa büyüklüğünü oluşturan doblin yapıldıktan sonra çıma
kuruzun altından yukarıya alınmak suretiyle uzun bedenin altından kuruzun üstünden
içeriye doğru kasa doblinin yanına getirilir. Beden ve çımanın boşları alınıp, çıma kasa
bedenine piyanlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
İZBARÇO BAĞI

103/00
BELDE İZBARÇO BAĞI : Denize düşen personele atılan incelerin çımasını bele
bağlamakta kullanılır. Bütün gemi personelinin bilmesi gereklidir. Bu bağın özelliği
sıkışmamasıdır.
Yapılışı : Bele bağlanacak miktar dikkate alındıktan sonra atılan ince sol el ile
sıkıca tutulur. Sağ el ile incenin çıması belin arkasından sağa geçirilir. Sağ elle sol elin
tuttuğu beden üzerine bilek hareketi ile bir kros yapılır. Sağ elde tutulan çıma bedenin
arkasından, altından ve krosun içerisinden alınmak suretiyle bağ tamamlanır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
BELDE İZBARÇO
BAĞI

104/00
BARBARİŞKA BAĞI : Yük altında bulunan bir halatın üzerindeki yükün kaçırılmadan
bir babaya veya koç boynuzuna volta edilebilmesi için başka bir halatla geçici olarak
bosalamak amacıyla yapılan bağdır.
Yapılışı : Deste durumdaki halatın civarındaki bir mapaya barbarişka
halatının bir çıması volta edilir. Barbarişka halatı, deste durumdaki halatın bedenine bir
veya iki meze volta alındıktan sonra halatın kollarının kanallarına dört veya beş defa
sarılarak çıma kısmı beden üzerine kazık bağı ile bağlanarak barbarişka tutulmuş olur.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
BARBARİŞKA
BAĞI

105/00
DENK İZBİROSU :Gemilere alınacak muhtelif ağırlıktaki denklerin üzerine
vurulan sapana denir.
Yapılışı : Denklerin büyüklüğüne göre, iki çıması birbirine kolbastı
dikişi ile eklenen çeşitli boylardaki halat sapanlar ile yapılır. Vurulacak sapan denkin
altına yatırılır. Denk sapana terazili bir şekilde oturtulduktan sonra sapanın iki doblin
kısmı yukarı alınarak birisi diğerinin içerisinden geçirilmek sureti ile yapılır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
DENK İZBİROSU

106/00
KROPİ BAĞI : Bir halat çımasının makara veya geçirildiği bir delikten
çıkmasını önlemek için, o halatın bedenine yapılan bağdır.
Yapılışı : Bağ yapılacak halatın bedenine yakın bir yere bir kuruz
kırılır. Çıma, uzun bedenin arkasından dolaştırıldıktan sonra, kuruzun üstünden içine
geçirilerek, boşu alınmak suretiyle yapılır.
5. GEMİCİ
BAĞLARI:
KROPİ

Halat baglar2-111219141651-phpapp01

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (10)

Halat baglar2-111219141651-phpapp01