1. - Bao đuôi dài 95nm, có 24 vòng xoắn cấu tạo bởi 144 capsome (mỗi capsome có
khối lượng phân tử là 55.000) cấu tạo nên. Ống đuôi dài 95nm, đường kính 8nm, ở
giữa có lổ thủng đường kính 2,5-3,5nm. Đây là con đường để dẫn ADN trong đầu
của thể thực khuẩn xâm nhiễm vào tế bào vật chủ.
- Ống đuôi cũng cấu tạo bởi 24 vòng xoắn, tương ứng với 24 vòng xoắn trên bao đuôi.
- Đĩa gốc cũng tương tự như đĩa cổ, đó là một đĩa hình lục giác, rỗng ở giữa. Đường
kính đĩa gốc là 30,5nm, trên đó mọc ra 6 sợi đuôi và 6 mấu ghim.
- Mấu ghim dài 20 nm có chức năng hấp phụ. Sợi đuôi dài 140nm có thể gấp lại ở
chính giữa, đường kính 2nm.
- Sợi đuôi cấu tạo bởi 2 loại phân tử protein khá lớn và 4 loại phân tử protein khá
nhỏ. Nó có tác dụng hấp thụ chuyên hóa vào vùng mẫn cảm của bề mặt tế bào vật
chủ. Sau khi sợi đuôi hấp thụ đĩa gốc sẽ bị kích thích, dẫn đến việc co rút bao đuôi
và làm cho ống đuôi đâm vào tế bào chủ.
4.4 CÁC HÌNH THỨC SAO CHÉP CỦA VIRUT
4.4.1 Sao chép ở virut động và virut thực vật
Ở virut động vật và virut thực vật, hình thức sao chép có những khác nhau theo từng loại
virut, nhưng nhìn chung quá trình sao chép diễn ra qua các giai đoạn như sau:
4.4.1.1 Giai đoạn hấp thụ trên bề mặt của tế bào ký chủ
Sự hấp thu của virut lên bề mặt của tế bào chủ thường xảy ra một cách thụ động, do ngẫu
nhiên hay do một tác nhân lan truyền nào đó chứ không phải do virut chủ động. Để virut có
thể được hấp thu, trên bề mặt tế bào của ký chủ phải có các thụ thể phù hợp với loại virut
đó và tế bào chủ còn phải có khả năng hỗ trợ cho quá trình sao chép của virut sau đó.
4.4.1.2 Giai đoạn xâm nhập vào bên trong tế bào chủ
Virut có màng bao xâm nhập vào tế bào chủ bằng một trong hai cách: (1) Màng bao của
virut kết kết hợp với màng bao của tế bào chủ tại vị trí của thụ thể và axit nuleic được giải
phóng vào trong tế bào chất của tế bào chủ (hình 57a); (2) Virut xâm nhập bằng sự thực ẩm
bào nhờ màng tế bào chất của tế bào chủ (hình 57b). Màng bao của virut sau đó được cởi
bỏ nhờ các enzim và axit nuleic được giải phóng vào trong tế bào chất của tế bào chủ
(a)
48