CAMBRIDGE AS HISTORY: MUSSOLINI DIPLOMACY BETWEEN 1923 AND 1934George Dumitrache
CAMBRIDGE AS HISTORY: MUSSOLINI DIPLOMACY BETWEEN 1923 AND 1934. Contains: Mussolini main policy aims, methods and strategies 1920-1924, 1925-1935, 1936-1945, key successes and failures, judgement and effect of policies, homework.
Las tres Guerras Carlistas fueron conflictos civiles en el siglo XIX en España entre los partidarios de Carlos María Isidro de Borbón y los liberales que apoyaban a Isabel II. Los carlistas se apoyaban principalmente en el País Vasco y Navarra, mientras que los isabelinos contaban con el apoyo del resto de España y de potencias extranjeras. Las guerras terminaron con la derrota de los carlistas.
La sublevación militar y el estallido de la Guerra Civil.
El desarrollo de la guerra: etapas y evolución de las dos zonas.
Dimensión internacional del conflicto.
Las consecuencias de la guerra.
CAMBRIDGE AS HISTORY: MUSSOLINI DIPLOMACY BETWEEN 1923 AND 1934George Dumitrache
CAMBRIDGE AS HISTORY: MUSSOLINI DIPLOMACY BETWEEN 1923 AND 1934. Contains: Mussolini main policy aims, methods and strategies 1920-1924, 1925-1935, 1936-1945, key successes and failures, judgement and effect of policies, homework.
Las tres Guerras Carlistas fueron conflictos civiles en el siglo XIX en España entre los partidarios de Carlos María Isidro de Borbón y los liberales que apoyaban a Isabel II. Los carlistas se apoyaban principalmente en el País Vasco y Navarra, mientras que los isabelinos contaban con el apoyo del resto de España y de potencias extranjeras. Las guerras terminaron con la derrota de los carlistas.
La sublevación militar y el estallido de la Guerra Civil.
El desarrollo de la guerra: etapas y evolución de las dos zonas.
Dimensión internacional del conflicto.
Las consecuencias de la guerra.
POWERPOINT REALIZADO POR EL PROFESOR ALBERTO ARANDA SHAW PARA LA PRESENTACIÓN DE CONTENIDOS DEL SIGLO XIX EN ESPAÑA PARAEL NIVEL 4º ESO EN EL IES NICOLÁS SALMERÓN DE ALMERÍA.
The documents discuss the global economic and political situation after World War 1. Europe was impoverished with debts while the US rose as an economic power. Germany and Italy were humiliated by the outcome of the war, fueling nationalist sentiments. Economic crisis and social unrest in the 1920s weakened democratic governments and paved the way for totalitarian regimes like fascism and Nazism to rise in Germany and Italy in the following decades.
The documents outline the economic difficulties facing European powers after World War 1 and the social and political instability this caused. It led to the rise of nationalist movements like fascism in Italy under Mussolini and Nazism in Germany under Hitler as democratic systems
El documento describe el régimen franquista en España entre 1936 y 1975. Resume que la dictadura surgió tras un golpe de Estado que derivó en guerra civil, y se mantuvo bajo el mando de Francisco Franco hasta su muerte en 1975. Durante este periodo, el régimen evolucionó de una fase inicial de represión y aislamiento internacional a una etapa posterior de desarrollo económico, aunque mantuvo su carácter autoritario hasta el final.
El documento resume los principales eventos de la Guerra Civil Española entre 1936 y 1939, incluyendo el golpe militar inicial en julio de 1936, las facciones en conflicto, las batallas clave como la de Madrid y el Ebro, y la victoria final de Franco en abril de 1939 tras la rendición incondicional de la República.
CAMBRIDGE AS HISTORY: SPANISH CIVIL WAR. Contains: polarization, widespread conflict, military uprising, nationalists and republicans, general Franco, revolutionary struggle, help from abroad, Madrid, victims and significance of Spanish Civil War.
POWERPOINT REALIZADO POR EL PROFESOR ALBERTO ARANDA SHAW PARA LA PRESENTACIÓN DE CONTENIDOS DEL SIGLO XIX EN ESPAÑA PARAEL NIVEL 4º ESO EN EL IES NICOLÁS SALMERÓN DE ALMERÍA.
The documents discuss the global economic and political situation after World War 1. Europe was impoverished with debts while the US rose as an economic power. Germany and Italy were humiliated by the outcome of the war, fueling nationalist sentiments. Economic crisis and social unrest in the 1920s weakened democratic governments and paved the way for totalitarian regimes like fascism and Nazism to rise in Germany and Italy in the following decades.
The documents outline the economic difficulties facing European powers after World War 1 and the social and political instability this caused. It led to the rise of nationalist movements like fascism in Italy under Mussolini and Nazism in Germany under Hitler as democratic systems
El documento describe el régimen franquista en España entre 1936 y 1975. Resume que la dictadura surgió tras un golpe de Estado que derivó en guerra civil, y se mantuvo bajo el mando de Francisco Franco hasta su muerte en 1975. Durante este periodo, el régimen evolucionó de una fase inicial de represión y aislamiento internacional a una etapa posterior de desarrollo económico, aunque mantuvo su carácter autoritario hasta el final.
El documento resume los principales eventos de la Guerra Civil Española entre 1936 y 1939, incluyendo el golpe militar inicial en julio de 1936, las facciones en conflicto, las batallas clave como la de Madrid y el Ebro, y la victoria final de Franco en abril de 1939 tras la rendición incondicional de la República.
CAMBRIDGE AS HISTORY: SPANISH CIVIL WAR. Contains: polarization, widespread conflict, military uprising, nationalists and republicans, general Franco, revolutionary struggle, help from abroad, Madrid, victims and significance of Spanish Civil War.
Bigarren Mundu Gerra sortzeko kausak (urrunak eta hurbilak), bilakaera militarra eta bake konferentziak, gerraren ondorioak eta Gerra Hotzaren oinarrizko ezaugarriak.
1936ko matxinada militarraren porrota. Gerra Zibila ulertzeko kausak eta 1936tik 1939ra bitarteko bilakaera militarra eta sozio-politikoa . Gerra Zibilaren ondorioak.
Este documento presenta una serie de dibujos de reflexión para disfrutar con música de fondo. Indica que las imágenes avanzarán automáticamente cada 6 segundos pero también se puede pasar manualmente. Al final invita a compartir la presentación con amigos y ofrece la posibilidad de suscribirse a un boletín para recibir más presentaciones.
Este documento presenta un catálogo de rubricas para la evaluación del aprendizaje en el Centro Universitario de Desarrollo Intelectual (CUDI). Incluye introducciones a dos herramientas para la evaluación: esquemas y cuadros sinópticos de jerarquización. Explica cómo diseñar y evaluar cada una de estas herramientas usando rubricas. El objetivo es proveer claridad a estudiantes y profesores sobre las actividades de evaluación y normalizar criterios para la evaluación del aprendizaje.
Este experimento muestra cómo diferentes sustancias como agua, aceite y alcohol se separan y ordenan de acuerdo a su densidad en un vaso, formando capas. Al añadir objetos sólidos como aluminio, popotes o madera, éstos se hunden hasta detenerse en la capa del líquido cuya densidad sea menor o igual a la suya. Esto ilustra que la densidad determina si un cuerpo flota o se hunde en un líquido.
Este documento describe el aprendizaje cooperativo y la educación inclusiva como formas prácticas de que estudiantes diferentes aprendan juntos. Explica que la única manera de hacer posible aulas inclusivas es estructurar el aprendizaje de forma cooperativa. Además, presenta el Proyecto PAC y el Programa CA/AC, los cuales ofrecen estrategias para enseñar a los estudiantes a aprender en equipo de manera cooperativa.
Kontsulta Liburuko 4. Blokeko 2. kapitulua dago hemen laburbildurik 20. diapositibatik aurrera, batez ere hautaprobako gaia prestatzeko 27.etik aurrera. Horrez gain, hasieran Erregimen Foralaren gainean, Ondorengotza Gerraz eta Ilustrazioaz ere informazioa ematen da. Gaia prestatzeko, 2. kapituluko 3. eta 4. puntuak erabili behar dira gehien bat, baina halako sarrera ere egin behar da, 1. eta 2. puntuetan agertzen dena laburbilduz.
1. FRANCOREN DIKTADURA 1939-1975
1. FRANKISMOA
– FRANKISMOAREN OINARRIAK
– GARAPENA ETA NAZIOARTEKO HARREMANAK
– AUTARKIA
– MODERNIZAZIOA: 6. eta 7. HAMARKADAK
– OPOSIZIOAREN HAZKUNDEA ETA SISTEMAREN KRISIA
2. EUSKAL HERRIA DIKTADURAPEAN
1. MENDERAKUNTZAREN ONDORIOAK
2. HERRIALDEAREN ERALDATZEA
3. ERREGIMENARI EMANDAKO ERANTZUNA
4. EUSKAL KULTURA FRANKISMOAREN GARAIAN
2. • FRANKISMOA
1.1 FRANKISMOAREN OINARRIAK
1.1.1 Gerraren ondorioak
• Gerra bukatu baina bakerik ez: jazarpena, errepresio bortitza
nagusi garaituen aurka eta baita Altxamenduaren alde egin ez
zutenen aurka ere.
• Askatasun guztiak, zuzenbide estatua, 31ko konstituzioa,
Errepublikako lege guztiak; lurren banaketa, irakaskuntza
sistema, aurrerapen sozialak indargabetu.
• Estatu aparatu ahaltsua eratu:
• Kontrol eta errepresio aparatu bat: zelatariak, poliziak, Guardia Zibila.
• Propaganda aparatua, bere irudia goresteko.
3. 112. Gorespena eta errepresioa
• 1938an, gerra bukaera aldera, Francok bazuen gobernu bat
osatua. Bertan hiru botereak, ejerzitoarena eta alderdi
bakarrarena bere esku biltzen zituen: sistema autoritario eta
faxista beraz.
• Esaten da bere mesianismoaz konbentziturik izan zela heriotza
arte: hauxe gizarteratzeko, propaganda sistematiko izugarria
(2. agiria).
• Errepresioa baita Errepublika garaian haren alde egin zutenen
aurka ere: espetxeratzeak, desjabetzeak, fusilatzeak, torturak,
konzentrazio eremuak, gizarte-bazterketa . (datuak 367 orr.)
• Aurreko guztiari erbestera jo behar izan zutenak gehitu behar
• Demografia jaitsiera: 600.00 hildako –”gazte”-inguru 42.urte
bitartean, erbestaldia, egoeraekonomiko kaskarrak ezkontzen
atzeratzea.
4. 113. Estatu autoritarioa
• Erregimenaren eta ideologiaren oinarriak Europan: faxismoak
eta naziak (liberal, komunista/sozialista, demokrazia ororren
aurka): botere guztiak bere esku.
• Barne liskarrak: Franco bakegile eta bitertekari bere boterea
indartu.
• Alderdi Bakarra antolatu: Falange Española Tradizionalista
y las JONS.
• Gudarosteen, Elizaren hierarkiaren babes ia erabatekoa lortu
zuen. Hasieran batez ere, baita monarkiaren aldekoena.
• Administrazio karguak mugimenduarekiko leialtasuna sari
gisa: aberasbidea eta gizarte bizitzaren fiskalizazio bide:
komisario politikoak.
• “Sindikatu bertikala” –derrigorrezkoa zena- (OSE-tik
eratorria): greba debekaturik, guztiz erregimenaren kontrolpean.
• Gazteriaren kontrol ideologiko handia: “ad hoc” sortutako
elkarteak.
5. • Gorteek sasi-aholkua, eta sasi-iritzia baino ez: “Demokrazia
Organikoa” izeneko sistema.
• Eliz hierarkiaren babes ezinbesteko erregimenaren aparatuetan
integratuz: “gurutzada”. Euskarri ideologiko beharrezkoa barne
zein kanpoan.Ordainetan:
• Elizgizonen soldatak ordaindu, hezkuntza erakunde erlijioso ofizial
bihurtu, erlijioa ikastea nahitaezko, zentsura.
• Euskarririk garrantzizkoena: Gudarostea, barneko “garbiketa”
egin ostean: esaneko eta otzana Francorekiko. Espainia
berrespainiartu, garaipen militarraren gainean eraikita, eta ez
biztanleriaren gogoen gainean (366 orr., Jose Mª de Areilzaren testua):
• Hizkuntza bat –gaztelania-, lurralde bat, erlijio bat. (“Una, Grande,
Libre, Católica”).
• Ezaugarriak labur: etsaia suntsitu eta jazarri; errrenta banaketa
ez zuzena; nazioarteko zilegiztatzea bilatzen da; kontrol eta
garbiketa ideologikoaren bidez, erregimenaren euskarri
litzatekeen “gizarte masa” osatu nahi da.
6. • FRANKISMOA
1.2 GARAPENA ETA NAZIOARTEKO
HARREMANAK
1.2.1 Franco eta Bigarren Mundu Gerra
• 1939ko irailean 2 Mundu Gerra piztu. Hasieran, Franco
“neutral” ofizialki.
• 1940an Italia ere sartuko zen Alemaniaren alde honek Frantzia
inbaditu zuenenean. Euren garaipenak argia zirudien eta Francok
profitatu gura zuen:
• HENDAIAko bilera eta ituna Hitlerrekin: Gerran sartezko eskakizunak
(Afrikako inperioa, frantses koloniak, Gibraltar...) gehiegizko jo zituen
Hitlerrek, eman zezakeen laguntzarekiko. Azkenik hornikuntza itun bat.
• Gerraren bilakaera ikusita, neutraltasuna utzi eta “gerran parte hartzen
ez duen herrialde” estatusa hartu zuen: zuzenean parte hartu gabe,
mugimendu militar estrategikoak Afrika iparraldean –Tanger-, eta
“Dibisio Urdina” –Sobiet Batasunaren aurka- eratu.
• 1942 gerraren bilakaera aldatzen hasi zen: “aliatuengana” gerturatu behar.
Berriz “neutral” izendatu ofizialki; Hala ere, 1945arte ez zuen ekarri
“Dibisio Urdina”.
7. 122. Nazioarteko blokeoa
• Gerra oste hurbila, logikoa zenez, “nazioarteko bakartze” garaia izan zen
Espainiarentzat.
• Horrez gain monarkikoen eskakizunak: Juan Borbongoa –1945ean Suitzan-.
• Nazio Batuek, 1946an erregimena kondenatu eta epe bat eman zion sistema
demokratikoagora itzul zedin. Gainera, herrilade kideei aholkatu zien
enbaxadoreak Espainiatik ateratzeko.
• Erregimenaren unerik latzenak hauexek izan ziren, izan ere, horretaz gain,
ekonomikoki egoera oso eskasa zen.
123. Erbestea, gatazkak eta oposizioa
• Azaldutako egoera aprobetxatuz, erbesteko oposizioa mugitzen hasi zen:
Donibane Loitzuneko ituna, Prietok –sozialista- eta Gil Robles-ek –
monarkikoa- egina, gobernu alternatiboa osatzeko asmoz. Honek eragin zuen
zatiketa Errepublikako erbesteko gobernuan –Prieto eta sozialisten azpijoku
eta traizioa-
• Aurrekoaz gain, -Komunisten aktibismoari esker batez ere- herri matxinada
ugari piztu ziren (370ko mapa), makien borroka indartu zen bitartean. Uste
zuten erregimena eror zitekeela.
8. • Erbesteratu asko (300.000 inguru) Frantziara, konzentrazio
esparruetan sarturik. Frantzia Alemaniak inbaditu eta nazien
aurkako frantziar Erresistentzian aritu ziren.
• Beste jomuga batzuk izan ziren: Sobiet Batasuna, Amerika –
Mexiko, Venezuela, Argentina ...-, Afrika iparraldea.
• Herrialde hauetan txertatu, eta Amerikan batez ere, intelektual,
zientzilari eta politikari ugarik fruitu onak eman zituzten,
bestalde Francoren Espainiarentzat galera handi izan zein hein
berean: Espainia basamortu intelektuala.
9. • FRANKISMOA
1.2 AUTARKIA
• Orokorrean, gerra bukatu ostean Espainia egoera negargarrian
gelditu zen, bai industri-azpiegiturei bai komunikazio-azpiegiturei
dagokienez.
• Hau horrela izanik ere, Francoren erregimenak ez zuen jakin
profitatzen ekonomia suspertzeko agertzen ziren aukerak: gerra ostean
Europa berreraiki beharra eta berehala mendebaldean –Europa
barne- nagusitu zen industri eta ekonomi garapen azkarra (45-70).
• Hurrengo urte luzeetan izan zen atzerapen ekonomikoa ulertzeko,
gehien bat, Francoren politika ekonomiko okerra hartu behar da
kontuan: autarkia –buruaskia- eta goitik beherako kontrola
ekonomian.
• Politika horren ezaugarrien artean:
Kanpo merkataritzan estatuak egiten zuen esku hartzeak- inportazio-
esportazioetarako baimen berezia behar; pezetaren balio altu irreala-
esportaziorako trabak eta kontsumorako produktu-urritasuna ekarri
zituen.
Industriaren sustapen ofiziala (RENFE, ENDESA, IBERIA). INIk
gidaturiko estatuaren industri multzoa eratu zuten, gastu-publikoa
izugarri jaso baina lehiakortasun gutxiko industria inondik ere.
10. • Merkatu askerik ez zen. Adibidez administarzioak jartzen zituen
prezioak eta enpresa pribatuek prezio horretan –beti baxuak eta
batzuetan kostu-gastua baino txikiagoak- saldu behar zizkioten
estatuari produktuok. Ondorioak:
Hornidura falta--------Merkatu beltza ugaritzea(estraperloa)
elkarrelikatzea
Errazionamendu (lagintzea) kartilak denboran luzatzea
Nazioarteko bakartzeak aurreko egoera larriagotzen zuen.
131. Nazioartean berriro onestea
Poliki-poliki bakartzetik irteten joan zen: Arrazoiak:
1947tik Gerra hotza: EE.BB----SESB. Gune estrategikoa.
1953an, testuinguru bertsuan eta arrazoi berdinengatik,
Vatikanoarekin Konkordatoa (378. orri)
Aurrekoaren ondorioak: laguntza ekonomikoa jaso,
hitzarmen militarra –egoitza militarrak-, eta NBEk 1955ean
eskubide osoko kide gisa onartu.
11. 132. Trantsizio ekonomikoa
• Izatez, Nazio Batuak erakundean onartua izanak politikoak ez
ezik ekonomikoak ziren onura handiak ekarri zizkion
Espainiari:
• Nazioarteko erakunde ekonomikoetan integratzen joan zen (NDF, MB...):
maileguak lortzea.
• 1959an Eisenhower-en bisita.
• Merkataritzarako erraztasunak: itun ekonomikoak EE.Bbekin (produktuen
salerostea ...)
12. • FRANKISMOA
1.4 MODERNIZAZIOA: 6. eta 7. HAMARKADAK
• 1959tik aurrera susperraldi ekonomikoa, EEBBetako laguntzari
esker eta munduko garapen-egoerak lagunduta.
• Leundu zen 20 urteko atzerapen ekonomikoa
• Egoera berria propagandarako erabili zuen erregimenak:
• Errepublika, komunismoa, desordena, eta anarkia gailendu dituena
• Bakea ekarri duena (2. mundu gerran parterik ez)
• Garapen ekonomikoa ekarri duena.
• 59an baina, krisiaren aztarnak nabarmenak ziren eta hainbat
ekimen abian jarri beharra zegoen:
141. 59ko Ekonomia Egonkortzeko plana.
• Opus Dei-ko teknokratek berebiziko garrantzia:
• Pezeta debaluatu, esportazioak gora.
• Gastu publikoa murriztu
• Merkatua zabaldu poliki-poliki, kanpoko inbertsioak erakartzeko.
13. • Ondorioak hasieran txarrak:
• Langabezia
• Soldatak izoztuak
• Emigrazioa (Europa erdialdera)-(dibisak)
• 61-73 ordea, sekulako hazkunde ekonomikoa, idustrializazio eta
modernizazio prozesua izugarri azkartuz.
142. Industrializazioa
• Aipatu garapena ulertzeko zergatiak:
• Goraldi garaian liberalizatu izana: inbertsio handiak
kanpotik.
• Emigrazioa:
• Kanporakoa: langabezia behera eta dibisak
• Barnekoa: lan-esku merkea. Barnealdetik itsasertzeetara
eta landatik hirietara.
• Turismoaren eztanda: dibisa sarrera oparo
14. 143. Garapen planak
• “Mirari ekonomikoa” deiturikoa ulertzeko gogoan izan behar
dugu baita eratu ziren plangintza ekonomikoak ere: Garapen
Planak -Lopez Rodók 1.a (374.ko testua)-. Hauen barruan adibidez:
• Onura fiskalak azpiegituretarako
• Esportaziorako laguntzak
• Produkzio sektore zein eskualde batzuk –garapen gune- bultzatu
laguntzak emanez.
– Mirari ekonomikoa (Erlatibizatu behar: ikus. 381 grafikoa)
• Ekonomiaren eta industriaren hazkundeak ekarri:
• Demografia ziklo modernoetan sartu: biztanleria zahartzea.
• 1. sektoretik 2.erako –industria (metala nagusi)- etengabeko bilakaera
• Indusrtria-eskualdeetako hiriek ikaragarrizko hazkundea. ( 6.h-n
%27 100mila--- 7,5 %50: konurbazioak)
• Familien diru sarrerak handitu---Kontsumoa gora---salmentak
baita---produkzioa ere---enpresa irabaziak gora--inbertsioak ere—
soldatak gora--langabezia behera---ogasuna gizen---dirulaguntzak
gora--- ...
15. • FRANKISMOA
1.5 OPOSIZIOAREN HAZKUNDEA ETA
SISTEMAREN KRISIA
• Gizarte tradizional eta autarkikoa---bilakaera azkarra---
gizarte kontsumistaren hastapenak. Derrigorrez, azpiegitura
ekonomiko berriak, gainegitura ideologikoaren aldaketa ekarri
behar zuen (Ikus. K. Marx). Askoz nabarmenago belaunaldi
gazteengan: Unibertsitarioak –protestaldiak- Europari begira
(zinema, ohiturak, pentsamendu eta prentsa askatasunak, moda ...)
• Errregimenaren aldetik, halako itxurazko irekiera –adib.
folklorismoa- erakutsi nahi izan zuen –batez ere kanpora begira-,
baina izatez erabateko kontrol zorrotza ezarrita gizarte
bizitzaren arlo guztietan:
• 1966an Fraga ministroaren prentsaren legea: bahiketa eta isunak.
• Estatuaren Lege Organikoa –67an-: modernizazio itxurazko
legeak,izan ere botere absolutu guztiak biltzen zituen bertan diktadoreak.
• Sistema eta erregimenaren bermatzaile eta jaraunsle izendatu zuen
Francok 69an Joan Karlos Borbongoa, baita Asturiasko Printze ere.
16. 151. Eliza Jesuri begira
• Vatikanoko II. Kontzilio Ekumenikoa (59-62) aldarria izan
zen: aldaketa eta modernizazio nabarmena (Bibliaren ikerketa
historiko-kritikoa onetsi, gizartearekiko engaimendu askoz
handiago, laikoen garrantzia, ekumenismoa, Giza Eskubideen
defentsa, justizia ondasunen banaketan, kultura guztiekiko
errespetua...)
• Kristau elkarte gehienek, apaiz askok eta baita hierarkiako
batzuek –batez ere Katalunian eta Euskal Herrian- oso pozik
eta ilusionaturik hartu zuten norabide berria.
• Gazteen Kristau Elkarte berriak sortu ziren sistemarekiko oso
kritikoak
• Errepresioa apaizenganaino ere heldu zen: espetxea, tortura.
• Azkenik Espainiako Gotzainen Konferentziak ere adierazi
zuen “elizak” erregimenarekin zituen loturak apurtzekotan zela.
• Erregimenaren euskarri ideologiko nagusia aldentzen da.
17. 152. Krisia
• 7. Hamarkadan liskar eta gatazka etengabeak: batez ere
langileak eta ikasleak.
• Barruan ere ezadostasunak: erreformaren aldekoak eta irmoak
• Franco nagusi eta gaixo: 73an Carrero Blanco (irmoa)
gobernu buru izendatu. Honek errepresioa areagotu.
• Abenduan ETAk Carrero Blanco Madrilen hil.
• Ordezkoa Arias Navarro: irekitasun pixka bat.
• Baina 73an, munduan ekonomiaren krisi orokorra. Espainian
eragina eta gatazkak eta protestak ugaritu. Erregimenak berriz
ere errepresio bortitzez erantzun zuen. Adib:(73-74) Heriotze
zigor gauzatuak: ETA eta FRAPeko kideak.
• Honek atzerrian oihartzun handia eta kritika gogor orokorrak:
• Enbaxadoreak atera
• Paulo VI-k (Aita Santua) salatu egindakoa
• Amaiera gertu.
18. EUSKAL HERRIA DIKTADURAPEAN
1. MENDERAKUNTZAREN ONDORIOAK
a. Gerra osteko kalteak:
- Araba/Nafarroa: ia kalterik ez
- Gipuzkoa/Bizkaia: kalte handiak
b. Azken bi probintzi hauetan:
- Errepresio izugarria
- Erbesteratu beharra (Irun-Frantzia, gero Bizkaiara eta handik Kantabria eta
Asturiasera)
- 150.000 pertsona inguruk ihes egin
- Espetxeak bete ziren (38.000)
- Gerran hildakoak (20.000 inguru)
- Demografia galera izugarria
c. Gerra ostea eta arazo ekonomikoak:
- Ondorio demografikoak: higiene, osasun eta elikadura faltak haurren heriotza tasa
igo
- Ondorio materialak:
- Bide sare eta argindar azpiegiturek kalte handia
- Industria sareak ez zuen jasan kalterik (Francoren gudarosteak probetxu atera)
- Gerora, estatuaren interbentzionismoak ez utzi garatzen
- Ondorio sozialak:
- Ondasunen banaketa irregularra:
- Burgesia handiak irabazi handiak
- Herria miserian (ERRAZIONAMENDUA)
19. • Estatuaren zentralizazioa arma politiko
bezala
– Errepublikarekin zerikusia zuen guztia kendu
(autonomia estatutua, legediak...)
– Garbiketa politikoak: funtzionari talde handiak
beren lanpostutik kendu eta erregimenaren
aldekoak jarri (gizarte eta politikan gora
egiteko aukera)
– Elizgizon nazionalisten inguruan
20. HERRIALDEAREN
ERALDATZEA
• 50.hamarkadatik aurrera:
– Industrializazio bizkorra
– Barrukaldea hustu
– Inmigrazio oldeak
– Hirietako masifikazio prozesua
– Laneko gatazkak azaldu