14. Maraming mga sanggunian ang maaaring
pagkunan ng impormasyon depende sa
kung ano ang gusto mong malaman.
Mababasa sa ibaba ang pangkalahatang
sangguniang makatutulong sa iyo upang
mas mapaunlad pa ang iyong mga
natutuhan.
15. Ano-ano ang mga pangkalahatang
sanggunian? Paano nakatutulong
ang mga ito sa pangangalap at
pagtatala ng mga mahahalagang
impormasyon sa isang paksa o isyu?
16. Ang pangkalahatang sanggunian ay
ang tawag sa mga aklat o
babasahin nakaraniwang unang
binabasa upang makakalap ng
mahahalagang detalye tungkol sa
isangpaksa o isyu.
17. 1. Diksiyonaryo - Ang mga salita rito
ay nakaayos nang paalpabeto. Ito
ay naglalaman ng kahulugan,
tamang baybay, tamang bigkas,
bahagi ng pananalita at pinagmulan
ng mga salita.
18. 2. Ensiklopedya – Ito ay isang pangkat
ng mga aklat na nakaayos nang
paalpabeto. Naglalaman ito ng mga
mahahalagang impormasyon o
paksa tungkol sa iba’t ibang tao,
bagay at pangyayari,
19. 3. Atlas – Ito ay naglalaman ng mapa ng
iba’t ibang lugar, eksaktong lokasyon,
lawak, dami ng populasyon, lagay ng
ekonomiya. Mababasa mo rin ang mga
anyong lupa at tubig na matatagpuan sa
isang tiyak na lugar.
20. 4. Pahayagan o Diyaryo –
Naglalaman ito ng mga balita
o mga pangyayari sa loob at
labas ng bansa.
21. 5. Almanac - Ito ay aklat na
naglalaman ng mga
pinakamahahalagang pangyayari sa
larangan ng palakasan, politika,
ekonomiya, teknolohiya, na nangyari
sa loob ng isang taon.
22. 6. Tesawro– kasingkahulugan at kasalungat
ng mga salita.
7. Internet - Gamit ang laptop, tablet o
cellphone at internet connectivity, ang
teknolohiyang ito ay napakalaking tulong sa
mga gustong maghanap ng mga
impormasyon sa kahit na anong larangan.
23. Panuto: Iguhit ang kung
ang tanong naglalarwan ng
wasto sa pangunahing
sanggunian, X kung hindi naman.
24. 1. Ang mga salitang
magkasalungat ba ay
puwede mong
hanapin sa TESAWRO?
25. 2. Kung gusto mong
malaman ang iyong
horoscope, sa
PAHAYAGAN ka ba
titingin?
26. 3. Puwede bang gamitin
ang TESAWRO sa
paghahanap ng lawak
at sukat ng isang
bansa?
27. 4. Sa DIKSYUNARYO ka
ba titingin kung gusto
mong malaman ang
bahagi ng pananalita
ng isang salita?
28. 5. Nakaayos ba ng
paalpabeto ang mga
aklat na
ENCYCLOPEDIA?
29. Sumulat ng sariling repleksiyon kung
paano mo pa mapauunlad ang
kasanayan sa pagtatala ng
mahahalagang impormasyong
natutuhan at paggamit ng mga
pangunahing sanggunian.
30. Ano-ano ang mga
pangkalahatang sanggunian?
Bakit mahalaga ang mga ito sa
pagtatala ng impormasyon sa
isang paksa o isyu?
31. Panuto: Tukuyin kung anong
sanggunian ang maaaring
gamitin upang alamin ang mga
sumusunod na impormasyon.
Isulat sa kahon ang iyong sagot.
32. 1. Isang uri ng
sanggunian na kung
saan pinagsama-sana
ang mga mapa sa
iisang aklat.
41. 1. Tungkol saan ang patalastas?
2. Ano ang mensahe nito?
3. Anu-anong mga salita ang ginamit
upang mahikayat ang mga mamimili?
4. Angkop ba ang salitang ginamit sa
patalastas na ito?
42. Hanapin sa Krosword Puzzle ang
mga sanggunian sa pagtatala ng
mahahalagang impormasyon at
isulat sa patlang ang tamang
sagot.
45. 1. Takdang-aralin mo ang tungkol sa
pagkilala sa lahat ng bansang nasa
ekwador. Anong sanggunian ang gagamitin
mo?
a. almanac
c. diyaryo o pahayagan
b. atlas
d. tesawro
46. 2. Gusto mong malaman ang petsa kung
kailan magkakaroon ng meteor shower
sa taong ito dahil idadagdag mo ito sa
ulat na binubuo mo. Anong sanggunian
ang gagamitin mo?
48. 3. Kailangan mong malaman ang mga
pangunahing balita para sa isang balitaang
isasagawa ninyo sa paaralan bukas. Ano
ang gagamitin mo?
a. diyaryo o pahayagan c. ensikloedya
b. atlas
d. tesawro
49. 4. Takdang-aralin mo sa Filipino ang
kasingkahulugan at kasalungat ng mga
salita. Anong sanggunian ang dapat mong
gamitin?
a. diksiyonaryo
c. ensiklopedya
b. tesawro
d. almanake
50. 5. Kailangan mong malaman ang baybay at
kahulugan ng salitang isinulat ng iyong guro
sa pisara. Ano ang sanggunian na dapat
mong gamitin?
a. diksiyonaryo
c. ensiklopedya
b. tesawro
d. almanake
51. Mahalaga ang paggamit ng mga
sanggunian sa pananaliksik. Maaaring
matagpuan sa mga sanggunian sa
pananaliksik ang sagot sa halos lahat ng
tanong. Kailangan lamang maging
matiyaga at maparaan sa pananaliksik at
paggamit ng mga sanggunian.
52. Ang mga sangguniang ito’y maaaring
nakalimbag (printed) at maaari rin
namang mabasa online o ma-download
bilang isang application mula sa app store
o android store para sa mga tablet,
laptop, o computer.
53. Upang higit na lumawak ang ating
kaalaman sa maraming bagay,
gumagamit tayo ng iba’t ibang
sanggunian. Narito ang ilan sa mga
pangkalahatang sangguniang
maaari nating magamit.
54.
55.
56.
57.
58.
59. May mga pagkakataon na nais nating
dagdagan ang mga natutuhan mula sa
napakinggan, nabasa, at napanood o kaya
naman nais natin itong patunayan pa o
tiyakin ang pagiging makatotohanan nito
kaya gumagamit pa tayo ng iba’t ibang
sanggunian.
60. Alam ba ninyo na mahalagang
kasanayan ang pagtatala ng
mahahalagang impormasyon
mula sa binasa? Sa
pamamagitan nito ay:
61. 1. Higit na maunawaan at matatandaan
ang mahahalagang detalye;
2. Mas madaling masasagot ang mga
tanong kaugnay dito;
3. Maaari itong mabalikan agad upang
muling pag-aralan;
62. 4. Maaaring magamit ang mga
naitalang impormasyon sa iba
pang layunin; at
5. Mahahasa ang mapanuri at
kritikal na pag-iisip.
63. Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot at
isulat sa sagutang papel.
1. Nais mong malaman kung ano ang
kahulugan ng salitang mitolohiya.
a. diksiyonaryo b. atlas c. tesawro d.
almanac
64. 2. Gusto mong makakuha ng
impormasyon tungkol sa Bulkang
Mayon.
a. diyaryo o peryodiko b. atlas c.
tesawro d. almanac
65. 3. Mababasa rito ang kasingkahulugan at
kasalungat ng mga salita.
a. diyaryo
b. almanac
c. ensiklopedya
d. tesawro
66. 4. Dito mababasa ang pinakabagong
impormasyon tungkol sa politika,
kawilihan, isports, relihiyon, at iba pang
nangyari sa loob ng isang taon.
a. tesawro b. almanac c. diksiyonaryo d.
diyaryo
67. 5. Aklat o mga aklat na kakikitaan ng
mga detalyadong impormasyon
tungkol sa iba’t ibang paksa.
a. almanac b. ensiklopedya c. tesawro
d. atlas
68. Panuto: Basahin at unawain
nang mabuti ang teksto. Punan
ang diyagram ng wastong
impormasyon.
69.
70.
71. Bilang isang mag-aaral, paano
mo gagamitin nang maayos
ang mga pangkalahatang
sanggunian para sa iyong
pag-aaral ?
72. Panuto: Punan ng angkop
na salita ang mga puwang
sa ibaba. Piliin ang sagot sa
kahon sa ibaba.
73.
74. Mahalaga ang paggamit ng mga (1.)
________________ sa pananaliksik gaya
ng mga diksiyonaryo, almanake, (2.)
_______________, atlas, peryodiko/
diyaryo, tesawro at internet.
75. Maaaring matagpuan sa mga
sanggunian sa pananaliksik ang
sagot sa halos lahat ng tanong.
Kailangan lamang maging matiyaga
at (3.) _____________sa pananaliksik at
paggamit ng mga sanggunian.
76. Ang mga sangguniang ito’y maaaring
nakalimbag na (4.) ______________ at
maaari din namang mabasa (5.)
________________bilang isang application
mula sa app store o android store para sa
mga tablet, laptop, o computer.
77. Panuto: Tukuyin ang sangguniang
dapat gamitin upang matugunan
ang hinihingi sa bawat bilang. Mula sa
kahon, piliin ang sagot at isulat ito sa
iyong sagutang papel.
78.
79. __________1. Ano ang pinakamalaking
bansa sa Asya?
__________2. Ano ang kasalungat ng
salitang Maputi?
__________3. Ano ang pinakasikat na
pelikula noong taong 2014?
80. __________4. Ano ang tamang
bigkas ng salitang
palatuntunan?
__________5. Ano ang
pangunahing balita ngayon?
82. Magbalik-aral ka tungkol sa
mga sanggunian. Ano ang ibig
sabihin ng sanggunian?
Magbigay ka ng halimbawa?
83. Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang
pag-iisa-isa ng mga hakbang sa
paggamit ng pangkalahatang
sanggunian. Upang ito ay malinang,
kailangan mong gawin nang matapat
ang mga gawain.
86. Basahin ang talata at sagutin ang mga
tanong.
Ang mga mag-aaral sa Grade 5- Mapanuri ay
may aktibiting gagawin. Pinangkat ni Bb. Delos
Santos ang mga ito ng 5 pangkat. Ang bawat
pangkat ay magre-reseach/magsaliksik
tungkol sa pangkalahatang sanggunian.
87. Ito ay kanilang iuulat sa klase kinabukasan.
Ang bawat pangkat ay nag-uusap kung
paano nila ito maisagawa nang maayos kahit
di sila magkakaharap. Ang bawat isa sa grupo
ay nagbigay ng kani-kanilang mga ginawa at
ang lider naman ang nagbuod sa nagawang
pagsasaliksik.
88. Kinabukasan, iniulat (online) ng
tagapag-ulat ang kanilang
mga gawa. Natuwa ang
kanilang guro sa naging resulta
ng aktibiti.
89. 1. Anong aktibiti ang ipinagawa ni Bb.
Delos Santos sa mga mag-aaral?
2. Maisagawa kaya ng mga bata ang
aktibiti?
3. Paano kaya nila ito maisagawa nang
maayos?
90. 4. Ano ang naging dahilan kung bakit naging
matagumpay ang aktibiti kahit na di sila face
to face o nasa new normal class?
5. Sa inyong palagay, magiging produktibo at
epektib kung maging positibo ang bawat isa
sa anomang gawain? Patunayan.
92. Mga halimbawa:
1. Encyclopedia - isang set ng mga aklat
na naglalaman ng maiikling artikulo o
pangunahing impormasyon tungkol sa
iba’t ibang paksa tulad ng tao, bagay,
hayop, pook o pangyayari. Nakaayos ito
ng paalpabeto.
93. 2. Dictionary – aklat na naglalaman ng mga
salita, kahulugan ng salita, paano bigkasin
ang salita at anong uri ito ng pananalita.
3. Almanac – aklat na nagtataglay ng
pinakahuling impormasyon tungkol sa mga
punto ng kawilihan, rehiyon, politika at iba
pa.
94. 4. Atlas – dito matutukoy ang mga mapang
nagsasaad ng mga distansiya, lawak o
lokasyon ng isang lugar
5. Internet – isang malawak na network ng
mga kompyuter na ginagamit upang
makapagbukas ng iba’t ibang klase ng
impormasyon mula sa World Wide Web.
95. 6. Pahayagan - naglalaman ito ng
mga balita o tala tungkol sa
mga kaganapan na nagyayari sa
lipunan, impormasyon tulad
ng patalastas.
96. Anong sangguniang aklat ang ang
tinutukoy. Isulat ang sagot sa patlang.
__________________1. Nagbalik tanaw
tayo tungkol sa mga trahedya at
sakunang naganap sa ating bansa
noong taong 2019.
97. __________________2. Isang sanggunian na
kung saan pinagsama-sama ang
mga mapa sa iisang aklat.
__________________3. Nagbibigay ng
pangkalahatang impormasyon tungkol
sa iba’t ibang paksa at lahat ay nakaayos ng
paalpabeto.
100. Ngayon naman ay subukan mong
gawin ang bahaging ito. Isagawa
ang aktibiti sa ibaba. Anong
sangguniang aklat ang ang tinutukoy.
Isulat ang sagot sa patlang.
101. ________________1. Makikita sa aklat
na ito ang kasingkahulugan at
kasalungat na kahulugan ng isang
salita.
__________________2. Paghahanap sa
mapa ng Pilipinas.
102. __________________3. Tamang pagbaybay o
pagpapantig sa salitang
“anthropolohiya.”
__________________4. Mga bansa sa
kontinenteng Asya at mga lugar nito.
__________________5. Mga palabas sa sine
ngayong buwan.
103. Ang pangkalahatang sanggunian ay
mahalaga sa bawat isa. Ito’y
nakatutulong upang madaragdagan ang
ating kaaalaman. Marapat gamitin
ang naangkop na sanggunian sa mga
nais malaman o matuklasan.
104. Tukuyin ang angkop na
sanggunian ang gamitin sa mga
sumusunod. Piliin ang sagot sa
kahon. Ilagay sa hiwalay na papel
ang sagot.
105.
106. _______1. Aling sanggunian ang iyong
gagamitin upang malaman mo
detalyadong impormasyon tungkol sa
pinakamataas na bundok sa mundo?
________2. Nais mong malaman ang
gamot sa COVID-19.
107. ________3. Nagpapatulong ang iyong
nakababatang kapatid sa kahulugan at
wastong baybay ng mga salita.
________4. Anong sanggunian ang gagamitin
upang malaman ang mga impormasyon
tungkol sa industriya ng bansang Japan sa
bawat taon?
108. _________5. Aling sanggunian ang
gagamitin mo upang ipakita sa iyong
pinsan ang bansang Pilipinas at China.
Isulat ang TAMA, kung wasto ang
pangkalahatang sangguniang
ginamit at MALI, kung di wasto.
109. _______6. Atlas ang binuklat ni Jaime
upang malaman ang kahulugan ng
salitang naayon.
_______7. Bumili ng pahayagan si Mang
Nestor dahil nais niyang malaman/
magbasa ng balita ngayong araw.
110. _______8. Madaling natutuhan ni Agnes
ang araling tungkol sa longhitud at
latitude gamit ang encyclopedia.
_______9. Mabilis makagawa ng proyekto
o anomang aralin gamit ang internet
connection.
111. _______10. Nawalan ng ilaw sila Mon,
mayroon silang aralin tungkol sa mga
scientist, kaya humiram siya ng
encyclopedia sa kabitbahay upang
magawa ang aralin.
115. Bilang panimula ng gawain, ikaw ay
magiging taga kompanya. Gumawa ng
isang poster o patalastas tungkol sa
kahalagahan ng pagkakaroon ng mabuti
at matapat na kaibigan. Gawin ito sa
isang short coupon bond.
116.
117. Ang pagtatala ng imposmasyon ay ang
pagiisa-isa ng mahahalagang datos na
maaaring makuha sa isang tekstong
binasa. Sa pagsulat ng mahahalagang
paksa, maaaring ito ay naglalaman ng isa
o higit pang salita, parirala, o
pangungusap.
118. Ang mga datos o impormasyon
ay maaaring magamit sa
pagsagot ng mga katanungan
mula sa babasahing teksto.
119. Basahin at unawain ang teksto
sa ibaba at sagutin ang mga
sumusunod na tanong
batay sa iyong nabasa.
120. Droga
Ang droga ay isang uri ng substansyang
gamot na kapag sinubukang
tikman ay may malaking epekto sa
katawan dahil naka-pagpapasigla ito at
naka-pagpapalakas.
121. Pero ang lubusan at labis-labis na
paggamit nito bilang pampalakas
at pampagising ay may malaking
epekto din sa ating paraan ng
pag-iisip.
122. Marami ang nagsasabi na ito ay gamot
na nakapagpapagaling ng ilang
karamdaman. Pero sa dami rin ng mga
sinasabi tungkol sa mali at masamang
epekto nito sa pag-iisip, natatakot ang
ilan na subukang tikman ito.
123. Kung iisipin, totoo namang gamot na
pampalakas ang droga. Ang mga taong
naadik sa paggamit nito ay lumilikha ng gulo
sa lipunan. Madalas na sila na lamang ang
laman ng mga balita tungkol sa matindi at
brutal na pananakit/ pagpatay sa mga
babae, batang babae, lalaki, batang lalaki
at pamilya pa nga.
124. Nagiging makasarili dahil sa kanilang
kagustuhan na masapatan ang kanilang
adiksyon, nagagawa nilang magbenta ng
mga bagaybagay ng hindi pinag-iisipan
ito. Isa pa, nagagawa din nilang
magnakaw, manggahasa at pumatay.
125. Marahil matutuldukan lamang
ang suliranin na ito kung mas
lalong pag -iigtingin ng gobyerno
ang batas ukol sa pagsugpo nito.
126. Sagutin ang mga tanong:
__________________ 1. Ano ang droga?
__________________ 2. Anu ano ang
masamang epekto ng droga sa
katawan ng mga taong gumamit
nito?
128. Ano ang iyong naging basehan sa pagtatala
ng mga impormasyon mula sa nabasa mong
teksto? Ang mga ito ba ay gaya ng nasa
ibaba?
Mahalaga na nauunawaan mo ang tektong
iyong binabasa upang mas madali
mong maitala ang mahahalagang datos o
impormasyon na nakapaloob dito.
129. Sa pagtatala ng impormasyon, kinukuha rito
ang mahahalagang bahagi ng teksto na
posibleng sumasagot sa mga tanong na ano,
sino, saan, kailan, paano, at bakit. Mas
madali mong magagawa ito kung iisa-isahin
mo ang mga mahahalagang kaisipan o
ideya mula sa binasa mong teksto.
130. Maaaring naglalaman ng isa o higit pang
salita, parirala, o pangungusap ang
impormasyon na iyong itatala. Ang mga
nabanggit ay maaaring mong maging gabay
upang mas lalong maunawaan mo ang mga
paraan na maaari mong gawin sa pagkuha o
pagtatala ng impormasyon mula sa iyong
binasang teksto.
131. Basahin ang teksto sa ibaba.
Sagutin ang mga tanong at
isulat ang iyong sagot sa
sagutang papel.
133. Online Learning
Ang online learning ang isa sa
magandang pagbabago sa paraan ng
pag-aaral para madagdagan ang ating
kaalaman at kakayahan dahil pwede
itong gawin kahit saan, kahit kailan.
134. Gumagamit ng internet at hindi sa
tradisyonal na silid-aralan ang
pagtuturo gamit ang online learning.
Ito ay isang kategorya ng distance
learning na tinatawag din e-learning
o electronic learning.
135. Dahil dito, halos lahat ng tao ay maaaring
magkaroon ng daan tungo sa edukasyon,
kahit nasaan pa sila, basta’t sila ay may
internet. Kaysa magaksaya ng panahon
kakagamit ng social media, isang paraan
para maging produktibo tayo online, ay sa
pamamagitan ng online courses.
142. Itala ang mga ito sa loob ng graphic
organizer.
Filipino: Wikang Pambansa
Taun-taon ay hindi nakakalimutan ng mga
Pilipino na ipagdiwang ang Linggo ng Wika.
Ito ay ipinagdiriwang tuwing unang linggo ng
Agosto.
143. Ang selebrasyong ito
ay sumasalamin sa
kahalagahan ng Filipino bilang
pambansang wika ng ating
bansa.
144. Ang lahat ng mga institusyong pang-
edukasyon gaya ng mga paaralan at
unibersidad, at maging ibang sangay ng
pamahalaan ay nakikilahok sa iba’t ibang
gawaing nagpapakita ng malayang pag
gunita sa Linggo ng Wika.
145. Naging paraan na rin ng mga
Pilipino ang pagsasagawa ng
mga munting patimpalak at
gawaing may kinalaman sa
selebrasyong ito.
146. Ang paligsahan sa pagsulat ng sanaysay,
mga pagtatanghal, parada, ay ilan
lamang sa iba pang gawain na
isinasagawa upang maipakita ang
malaya at makabuluhang paggamit ng
wikang Filipino.
147.
148. Ano anong mga hakbang ang iyong ginamit
upang makapagtala ng mga
impormasyon mula sa binasang teksto?
Ganito ba ang iyong mga sagot? Kung
gayon, tama ang kalinangan na iyong
natutunan sa pagtatala ng mga
impormasyon mula sa binasang teksto?
149. Ang mga hakbang na ito ay ang mga
sumusunod:
● Pag unawa sa tekstong binasa
● Pag isa-isa ng mga ideya at impormasyong
nakapaloob sa binasang teksto
● Pagkuha ng mahahalagang impormasyong
sumasagot sa mga tanong na ano, sino,
saan, kailan, paano, at bakit.
151. Kalamidad: Paano Mapaghahandaan?
Ang kalamidad ay isang pangyayari na hindi
maaaring iwasan ngunit maaaring
paghandaan. Isa itong pangyayari na
kumikitil ng maraming buhay at sumisira ng
milyun-milyong halaga ng ari-arian.
152. Ang mga kalamidad tulad ng
baha, lindol, landslide, tsunami at
buhawi ay nag-iiwan ng
napakalaking pinsala sa ating
lahat.
153. Maaari tayong maghanda bago pa man
dumating ang sakuna. Ilan sa mga
paghahanda na maaari nating gawin ay ang
mga sumusunod: pag-iimbak ng maraming
pagkain, malinis na inuming tubig, malinis na
mga damit, powerbank para sa mga
cellphone at mga kandila o lampara kung
sakaling mawalan ng kuryente.
154. Mahalaga rin ang panonood sa telebisyon at
pakikinig sa radyo ng balita para maging
updated sa mga pangyayari bago pa man
dumating ang kalamidad nang sa gayon ay
mabigyan agad ng abiso ang miyembro ng
pamilya na hindi pa nakakauwi sa bahay.
155. Siguraduhin rin nasa loob ng bahay ang
mga bata upang maiwasang masaktan
ang sinuman sa kanila sa oras ng
kalamidad. Ang pinakamahalaga sa
lahat ay huwag magpanik upang
manatiling malinaw ang isipan.
157. ___________________ 3. Ano ang mga
paghahanda na maaari nating gawing
upang makaiwas sa mga sakunang dala ng
mga kalamidad?
___________________ 4. Bakit mahalagang
maging kalmado tayo sa oras ng
kalamidad?
159. Magbalik aral ka sa nakaraang aralin. Ano
ang gagamitin mong sanggunian kung
maghahanap ka ng sumusunod:
1. Tiyak na lokasyon ng bansang
Singapore.
2. Mahalagang impormasyon tungkol sa
hayop na Kuala.
160. 3. Tamang bigkas ng salitang
tubo.
4. Ang latitude na sukat ng isang
bansa.
5. Mga naganap kahapon sa
kongreso.
161. Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang
pagtatala ng mga impormasyon
mula sa binasang teksto. Upang ito ay
malinang, kailangan mong gawin
nang matapat ang mga gawain.
164. Ngayong handa ka na, simulan na natin ang
pag-aaral sa pamamagitan ng pagbabasa
sa isang balita nang may pag-unawa.
Sagutin ang mga tanong.
2021 budget ng PCOO suportado ni Bong Go
(Pilipino Star Ngayon ) - October 15, 2020 -
12:00am MANILA, Philippines —
165. Sinuportahan ni Senator Christopher “Bong”
Go ang panukalang 2021 budget ng
Presidential Communications Operations
Office (PCOO) kasabay ng panawagan sa
ahensiya na ipagpatuloy ang pagbabahagi
ng tama at napapanahong ulat tungkol sa
pamahalaan.
166. Ayon kay Go, napakahalaga ng papel ng
PCOO bilang lead communications arm ng
gobyerno sa pamamagitan ng pagbabahagi
ng impormasyon, gayundin sa paglaban sa
mga mapanlinlang o pekeng balita na
nakapagbibigay ng kalituhan sa publiko, lalo
ngayong may pandemya.
167. Idiniin niya na ang PCOO at attached
agencies nito ang nagpapalakas sa
sambayanang Filipino na mapalalim ang
kanilang sibikong pagkilos para mabigyan
ng impormasyon, ma-educate at
malinawan hinggil sa pambansang
interes.
168. Pinuri ni Go ang mga nagiging
accomplishments ng PCOO sa
pamumuno ni Secretary Martin
Andanar para mapalawak at
mapalakas ang communication
efforts ng pamahalaan.
169. 1. Tungkol saan ang binasang
impormasyon?
2. Sino ang sumuporta sa 2021 budget?
3. Ano ang ibig sabihin ng PCOO?
4. Bakit mahalaga ang papel na
gagamapanan ng PCOO?
170. 5. Ano kaya ang mangyayari
kapag di maaprubahan ang
budget 2021?
6. Ano-ano ang iba pang
impormasyon na makikita sa
binasa? Isa-isahin ito.
171. Ang pagtatala ay pagsulat ng
impormasyong nakalap sa binasang
teksto. Kinakailangang mabasa at
maunawaan ang binasa upang maitala
ang mga importanteng detalye mula sa
binasang teksto.
172. Laging itatala ang mga
impormasyong sasagot sa
tanong na ANO, SAAN, KAILAN,
SINO, BAKIT at PAANO.
173. Ngayon naman ay subukan mong
gawin ang bahaging ito.
Basahing mabuti. Sagutin ang
tanong at ilagay ang iyong sagot
sa papel.
174. Tayo’y Magkaisa Para sa Kapayapaan
Naniniwala ka ba sa pahayag na ito, “unity in
diversity”? Lubhang nakababagabag ang
mga huling ulat tungkol sa mga pambobomba
sa Mindanao na ikisanawi ng maraming tao.
Kung minsan ang nakararindi na ang
pagtuturuan ng pamahalaan at MILF sa mga
posibilidad na kalutasan sa mga pangyayari.
175. Itinatanggi ng huli ang suspetsa ng una
na sila ang may kagagawan ng terorismo.
Idinagdag pa rito ang walang kuwentang
awayan sa pagitan ng mga relihiyon,
bagay na walang puwang sa modernong
lipunan.
176. Bagama’t tunay na nakatitigatig
ng damdamin ang mga
nakaraang pangyayari, hindi
dapat idawit ang relihiyon sa
usapang ito.
177. Manapa’y magkaisa’t magkahawak-
hawak ng kamay ang bawat isa, na
dapat ay maging matalino ang lahat ng
nasasangkot at maunawaang may
solusyon sa problema bukod sa
pagpapatayan at pag-uubusan ng lahi.
178. 1. Tungkol saan ang binasang teksto?
2. Sino-sino ang mga nabanggit sa
teksto?
3. Anong lugar ang pinagyarihan ng
kaguluhan?
179. 4. Bakit may patayang nagaganap sa
lugar na nabanggit?
5. Magbigay ng 3 paraan kung
paano ka makatutulong sa
pagbibigay ng kapayapaan sa ating
bansa.
180. Basahin nang may pag-
unawa ang teksto.
Sagutin ang mga tanong.
181. Isulat ang sagot sa papel.
Handa Ka na Ba?
Kay bilis ng pag-unlad nitong bayan
sa larangan ng modernisasyon at
industriyalismo. Hatid ba ito ng
karunungang buhat sa edukasyon?
182. Marahil bunga ito ng karunungan sa
pagtuklas ng teknolohiya at siyensiya.
Hindi naman masama, bagkus ay mabuti,
ngunit para lamang nakapagtataka.
Sinasabing ang pag-unlad ay hatid ng
modernisasyon atindustriyalisasyon sa bansa
pero bakit may mga tao pa ring lubhang
nagdarahop sa kalagayang pangkabuhayan.
183. Marami pa ring taong palaboylaboy sa
lansangan at namamalimos. Nariyan pa ang
mga batang kapos sa pinag-aralan dahil
hindi sila nakatuntong sa paaralan dahil nasa
lansangang namamalimos. Kahit na
gumagawa na ang pamahalaan at mga
taong may busilak na puso upang maturuan
ang taong nasa lansangan.
184. May mga iba pa rin ang patuloy sa
nakagawiang gawain. Samantalang may
mga taong nabubuhay sa siyensiya at
teknolohiya…sa computers… sa fax …
sa cellphone… at text at sa iba pang
makabagong mekanismo para sa
kaunlaran.
185. Paano makasasabay ang mga taong
hindi nakapag-aral? Ikaw, handa
ka na ba sa makabagong mundo na
tila yata punong-puno ng
pagbabalatkayo? Anong masasabi
mo? Handa Ka na ba?
186. 1. Ano-ano ang mga nabanggit na
makabagong teknolohiya sa tekstong
binasa?
2. Batay sa teksto, ilarawan ang mga
tao sa panahon ng modernisasyon.
187. 3. Mula sa binasa, bakit may mga
taong naghihikahos pa rin kahit
umuunlad na ating bansa?
4. Ikaw ba’y handa sa anomang
pagbabago sa ating mundo?
Paano?
188. 5. Bilang isang mag-aaral, ano
ang maaaring mong gawin
upang mapabuti ang
kalagayan ng mga tao sa
panahon ng pagbabago?
189. Ugaliing magbasa, itala ang
mahalagang impormasyon upang
makatulong sa madaling pang-
unawa. Laging tandaan ang mga
sagot sa tanong na Ano, Saan, Kailan,
Sino, Bakit at Paano.
190. Basahin ang teksto sa ibaba.
Itala ang mahahalagang
impormasyong nakapaloob
dito sa kolum.
191. Epekto ng bullying
Ang salitang bullying ay maaaring napaka
simple lang kung iisipin. Pero lingid sa
kaalaman ng lahat, ang salitang bullying ay
kayang sumira ng isang buhay, kayang
lumugmok ng isang tao, at higit sa lahat ay
kumitil ng isang buhay.
192. Hindi biro ang isang salitang
akala natin ay napakasimple
lamang ngunit ang epekto
pala ay ganoon nalang ka
bigat at nakakatakot.
193. Ang bullying o pangungutya sa kapwa ay isa
sa mga problemang kinakaharap
ng lipunan sa kasalukuyan. Ang bullying sa
kasalukuyan ay hindi lamang limitado
sa mga kabataan sa paaralan, maging sa
trabaho at sa mga nakakatanda ay
mayroong bullying na nagganap narin.
194. Talaga nga na laganap na ito ngayon.
Mga simpleng pagpintas sa pisikal na
anyo ng isang tao hanggang sa mga
pagmamaliit sa kakayahan at
kapansanan ay bakas sa lipunan.
195. Ang epekto ng mga ganitong
pamimintas at pagmamaliit ay
lubhang nakakabahala lalong-lalo na
sa mga taong hindi ganoon ka taas
ang pasensya at pag-intindi.
196. Kaya ang kadalasang nangyayare,
ay nagreresulta sa depresyon na
humahantong sa masalimuot na
pagpapakamatay. Ang mga
pagpapakamatay na bunga ng
bullying ay lubhang nakababahala.
197. Kaya mahalagang sa maagang panahon ay
mamulat ang lipunan sa masamng
epekto ng bullying upang maiwasan ang
mga ganitong pangyayari. Mahalaga ang
aktibong partisipasyon ng buong lipunan o
komunidad upang masugpo ang patuloy
na pagdami ng biktima ng bullying.
