2. PIVOT 4A CALABARZON
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na:
Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang
akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan
na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa
mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas
sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang
gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring
kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot
sa Kagawaran.
Ang modyul na ito ay nagtataglay ng mga pangunahing
impormasyon at gabay sa pag-unawa ng mga Most Essential
Learning Competencies (MELCs). Ang higit na pag-aaral ng
mga nilalaman, konsepto at mga kasanayan ay
maisasakatuparan sa tulong ng K to 12 Learning Materials at
iba pang karagdagang kagamitan tulad ng worksheets/activity
sheets na ipagkakaloob ng mga paaralan at/o mga Sangay ng
Kagawaran ng Edukasyon. Magagamit din ang iba pang mga
paraan ng paghahatid kaalaman tulad ng Radio-based at TV-
based Instructions o RBI at TVI).
CLMD CALABARZON
3. PIVOT 4A CALABARZON
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan (EPP-Industrial Arts)
Ikalimang Baitang
PIVOT IV-A Learner’s Material
Unang Markahan
Unang Edisyon, 2020
Inilathala ng: Kagawaran ng Edukasyon Rehiyon IV-A CALABARZON
Patnugot: Wilfredo E. Cabral
Pangalawang Patnugot: Ruth L. Fuentes
Edukasyong
Pantahanan at
Pangkabuhayan
(EPP-Industrial Arts)
Regional Office Management and Development Team: Job S. Zape, Jr., Romyr L. Lazo,
Fe M. Ong-ongowan, Lhovie A. Cauilan at Ephraim L. Gibas
Schools Division Office Development Team: Berma R. Barreno, Fernando T. Seño,
Cecilia E. Loyola, Kristel Maureen Valde, Elsie R. Reyes, Lorena S. Walangsumbat, Jee-
Ann O. Borines, Melchora A. Buerano, Liliosa B. Diasanta, Natalia E. Villamater, Angelica
L. Serrano, Lilibeth M. Velasco
Ikalimang Baitang
4. PIVOT 4A CALABARZON
Gabay sa Paggamit ng PIVOT 4A Learner’s Material
Para sa Tagapagpadaloy
Ang modyul na ito ay inihanda upang makatulong sa ating mga mag-
aaral na madaling matutuhan ang mga aralin sa asignaturang EPP-Industrial
Art. Ang mga bahaging nakapaloob dito ay sinigurong naayon sa mga ibinigay
na layunin.
Hinihiling ang iyong paggabay sa pagbibigay sa ating mga mag-aaral ng
tamang paraan ng paggamit nito. Malaki ang iyong maitutulong sa pag-unlad
nila sa pag-unawa sa pagpapakita ng kakayahan nang may tiwala sa sarili na
kanilang magiging gabay sa mga sumusonod na aralin.
Para sa Mag-aaral
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.
Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng
silid-aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang
oportunidad sa pagkatuto.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
3. Maging tapat at may integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
4. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang
pagsasanay.
5. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagpadaloy kung tapos
nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul
na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o
tagapagpadaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa
nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas
nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi sa MELC. Kaya mo ito!
5. PIVOT 4A CALABARZON
Mga Bahagi ng PIVOT 4A Modyul
Bahagi ng LM Nilalaman
Alamin
Ang bahaging ito ay naglalahad ng MELC at ninanais na
outcome ng pagkatuto para sa araw o lingo, layunin ng
aralin, pangunahing nilalaman at mga kaugnay na
halimbawa para makita ng mag-aaral ang sariling
kaalaman tungkol sa nilalaman at kasanayang kailangan
para sa aralin.
Suriin
Subukin
Ang bahaging ito ay naglalahad ng mga aktibidad,
gawain, nilalaman na mahalaga at kawili-wili sa
mag-aaral, karamihan sa mga gawain ay umiinog
lamang sa mga konseptong magpapaunlad at
magpapahusay ng mga kasanayan sa MELC lalo na ang
bahaging ito ay nagbibigay ng oras para makita ng
mag-aaral ang alam niya, hindi pa niya alam at ano pa
ang gusto niyang malaman at matutuhan.
Tuklasin
Pagyamanin
Isagawa
Ang bahaging ito ay may iba’t ibang gawain at
oportunidad sa pagbuo ng kailangang Knowledge
Skills and Attitude (KSA). Pinahihintulutan ng guro ang
mga mag-aaral na makisali sa iba’t ibang gawain at
oportunidad sa pagbuo ng kanilang mga KSA upang
makahulugang mapag-ugnay-ugnay ang kanilang mga
natutuhan pagkatapos ng mga gawain sa D. Inilalantad
ng bahaging ito sa mag-aaral ang totoong sitwasyon/
gawain ng buhay na magpapasidhi ng kaniyang interes
upang matugunan ang inaasahan, gawing kasiya-siya
ang kanilang pagganap o lumikha ng isang produkto o
gawain upang ganap niyang maunawaan ang mga
kasanayan at konsepto.
Linangin
Iangkop
Isaisip
Ang bahaging ito ay nagtuturo sa mag-aaral ng proseso
na maipakikita nila ang mga ideya, interpretasyon,
pananaw, o pagpapahalaga at makalikha ng mga
piraso ng impormasyon na magiging bahagi ng kanilang
kaalaman sa pagbibigay ng repleksiyon, pag-uugnay o
paggamit nang epektibong nito sa alinmang sitwasyon o
konteksto. Hinihikayat ng bahaging ito ang mga
mag-aaral na lumikha ng mga estrukturang konseptuwal
na nagbibigay sa kanila ng pagkakataong pagsamahin
ang mga bago at lumang natutuhan.
Tayahin
Panimula
Pakikipagpalihan
Pagpapaunlad
Paglalapat
6. Ang aralin na ito ay tumatalakay sa mahalagang kaalaman at
kasanayan sa gawaing kahoy, metal, kawayan at iba pang lokal na
materyales sa pamayanan. Makatutulong ang mga kaalamang ito upang
makagawa ka ng mga produktong kapaki-pakinabang.
Tingnan at pag-aralan ang mga larawan sa ibaba.
Kaalaman at Kasanayan sa Gawaing
Kahoy, Metal, at Kawayan
I
WEEKS
1-2
PIVOT 4A CALABARZON
Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: Sagutin ang mga tanong batay sa mga
larawan. Gawin ito sa kuwaderno.
1. Ano ang masasabi mo sa mga larawan?
2. Ano ang mga halimbawa ng mga gawaing pang-industriya?
3. Anu-ano ang materyales na ginagamit sa mga gawaing pang–
industriya?
6
7. Mga Kaalaman at Kasanayan sa Gawaing Kahoy, Metal, Kawayan at
Iba Pang Lokal na Materyales sa Pamayanan
Ang gawaing pang-industriya ay nangangailangan ng sapat na
kaalaman at kasanayan upang makagawa ng isang kapaki-pakinabang at
maipagmamalaking produkto. Ang mga produktong ito ay magbibigay ng
pangkabuhayan sa mamamayan at makatutulong a pag-angat ng
ekonomiya ng bansa.
1. Gawaing-kahoy (woodworking)
Sa gawaing-kahoy, matututuhan ang mga panimulang kasanayan at
kaalaman gamit ang iba’t ibang uri ng kahoy. Maaaring gamitin ang
iba ibang kahoy para makagawa ng bahay, instrumentong
pangmusika, kasangkapan sa bahay at iba pa.
Kahoy
Ito ay tumutukoy sa mga matigas na bahagi ng puno. Ito ay
maaaring gawing tabla at plywood. May mga kahoy sa Pilipinas na
ginagamit sa gawaing-kahoy tulad ng mahogany, narra, acacia,
kamagong, molave, pine at iba pa.
PIVOT 4A CALABARZON
D
7
8. 2. Gawaing-metal (metalcraft)
Ang pangunahing materyales ng gawaing-metal ay yari sa bakal,
alumenyo, yero, at alambre.
Metal
Ito ay tumutukoy sa anumang uri ng elemento kagaya ng
aluminyo, pilak, ginto at iba pa.
Produktong mula sa Metal
PIVOT 4A CALABARZON
8
9. 3. Gawaing-elektrisidad
Pinag-aaralan sa gawaing elektrisidad ang panimulang quantity sa
elektrisidad, kuryente (current), boltahe (volts) at resistance. Mahalaga
rin sa atin ang mga kasangkapang-de kuryente gaya ng aircon,
refrigerator at iba pa. Ang kahalagahan ng kaalaman at kasanayan sa
gawaing pang-elektrisidad ay kasinghalaga rin ng gawaing-kahoy at
gawaing metal.
Mga Kagamitan na Ginagamitan ng Elektrisidad
PIVOT 4A CALABARZON
9
10. 4. Gawaing-kawayan
Ito ay tumutukoy sa mga produkto na ginagamitan ng kawayan. Ang
kawayan ay maaaring gamitn sa paggawa ng bahay, upuan, kama,
mesa, aparador, gamit sa kusina at iba pa.
Kawayan
Ito ay isa sa mga pinakakilalang uri ng halaman dahil sa taglay
nitong tatag. Karaniwang makikita na nakatanim ito saan halos
lahat bahagi ng ating bansa. Ito ay may 49 na uri at walo dito ay
karaniwang matatagpuan sa Pilipinas.
PIVOT 4A CALABARZON
10
11. 5. Iba pang lokal na materyales sa pamayanan:
Rattan
Ito ay isang uri ng halaman na tumutubo mula 250m hanggang 650m.
Ito ay karaniwang makikita saTimog Silangang Asya. May tendrils ang
dulo ng mga dahon kaya ito ay may kakayahang gumapang sa mga
puno.
Himaymay
Ito ay na katulad ng abaka, buri, rami at pinya ay ginagamit sa
pag-gawa ng sinulid at tela.
Niyog
Ito ay isang uri ng palmera na lumalaki hanggang 25m pataas at
tinatawag na “Tree of life”.
PIVOT 4A CALABARZON
11
12. Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Ibigay ang tinutukoy ng pangungusap.
Gawin ito sa kuwaderno.
________________1. Ito ay may 49 na uri at walo dito ay karaniwang
ginagamit sa Pilipinas.Matibay at matatag maraming
gamit sa pamayanan.
________________2. Ito ay tinatawag na Palmera at isa sa pinakamataas na
uri nito. Tinatawag din nating “Tree of Life.”
________________3. Ang material na ito ay binubuo ng ibat-ibang uri ng
elemento,makintab,matibay maaaring daluyan ng
koryente at init.
________________4. Tumutukoy sa mga matitigas na bahagi ng puno na
maraming kagamitan ang mabubuo dito.
________________5. Isang uri ng halaman na gumagapang dahil sa tendril
nitong taglay. Ginagamit ito sa paggawa ng lubid,
pamaypay at iba pa.
PIVOT 4A CALABARZON
Gawain sa Pagkatuto Bilang 3: Kilalanin ang mga sumusunod na
pahayag. Isulat sa sagutang papel ang hinihingi sa bawat bilang.
____________1. Tumutukoy sa mga matitigas na bahagi ng puno na
ginagawang tabla at plywood.
____________2. Tumutukoy sa mga panimulang kasanayan at kaalaman
gamit ang iba’t ibang uri ng kahoy. Maaaring gamitin ang
iba ibang kahoy para makagawa ng gusali, instrumentong
pangmusika, kasangkapan sa bahay at iba pa.
____________3. Ang gawaing ito ay may pangunahing materyales na yari
sa bakal, alumenyo, yero, at alambre.
____________4. Ito ay mula sa abaka, buri, rami at pinya ay ginagamit sa
pag-gawa ng sinulid at tela.
____________5. Ang gawaing ito ay ginagamitan ng materyales na
nakatanim sa ibat-ibang bahagi ng ating bansa.
12
13. Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Isulat ang Tama kung wasto ang pahayag
at Mali kung di wasto ang pahayag. Gawin ito sa kuwaderno.
__________1. Ang pagiging latero ay hanapbuhay na maaaring mapasukan
ng isang may kaalaman at kasanayan sa mga gawaing kahoy.
__________2. Ang mga gawaing-kahoy,metal,at kawayan ay dapat malinang
sa murang isipan ng mga bata upang makatulong sa pag-
unlad ng kabuhayan ng pamilya.
__________3. Ang mga proyektong dustpan at candle holder tumutukoy sa
gawaing kawayan.
__________4. Ang aluminum, alambre, lata at yero ay ang mga ginagamit sa
pagbuo ng proyektong nabibilang sa gawaing metal.
__________5. Ang gawaing kawayan na tumutukoy sa mga bagay o kasang
kapan na gumagamit ng mga materyales na metal tulad ng
bakal, aluminyo, o aluminum, zinc, stainless, ginto at pilak.
E
PIVOT 4A CALABARZON
M S B I T U A L B B
I E A K P I L A K U
T A T I S B U S A B
A T I A O S M U W O
B A K A L O I S A N
E N A S A B N I L G
K S B A T U Y L I O
A O G I N T O E A N
Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Bilugan ang mga salita na karaniwang
ginagamit sa gawaing-metal na may kaugnayan sa kaalaman at
kasanayan. Gawin ito sa iyong kuwaderno.
13
14. Gawain sa Pagkatuto Bilang 6: Sagutin ang mga katanungan. Gawin ito
sa iyong kuwaderno.
1. Ano ang mga maaaring magawa ng mga mag aaral/tao na may kaal-
aman at kasanayan sa gawaing kahoy?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Bakit mahalagang matutuhan ang kasanayan sa gawaing kahoy.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
3. Magmasid sa ating bahay at magtala ng (10) bagay o kagamitan na
yari sa kahoy. Isulat sa sagutang kuwaderno.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
PIVOT 4A CALABARZON
Ang paggawa ng mga gawaing pang-industriya ay nangangailangan
ng sapat na kaalaman at kasanayan upang makagawa ng isang kapaki-
pakinabang at maipagmamalaking produkto. Sa tulong ng sipag at tiyaga
ang mga produktong ito ay magbubunga ng malaking pakinabang sa sarili
at sa ekonomiya ng bansa.
Ang pagkakaroon ng tamang kaalaman at kasanayan sa iba’t ibang
gawain na may kinalaman sa mga materyal tulad ng kahoy, metal,
kawayan, at iba pa ay mahalaga upang maging matagumpay ang isang
manggagawa upang makabuo ng mga kapaki-pakinabang na produkto.
A
14
15. Gawain sa Pagkatuto Bilang 7: Isulat ang salitang Sang-ayon kung ang
pahayag ay wasto at Di-sang-ayon kung ang pahayag ay di- wasto. Gawin
ito sa kuwaderno.
______1. Ang batayang kaalaman at kasanayan ay magiging daan
upang matutuhan ang mga gawaing kahoy, metal at
kawayanan.
______2. Ang gawaing pang-industriya ay dapat matutuhan ng mga
batang mag-aaral hindi lamang panghanapbuhay kundi para
na rin sa sariling pangangailangan.
______3. Ang mesa, upuan at kabinet ay ilan lamang sa mga
halimbawa ng mga kagamitan na yari sa metal.
______4. Kung may sapat na kaalaman at kasanayan sa gawaing
kahoy ay maaari ng magkumuni ng mga sirang upuan at
lamesa.
______5. Madaling matukoy ang isang bagay na yari sa kahoy
PIVOT 4A CALABARZON
15
16. Sa araling ito, matututuhan mo ang mga malikhaing proyekto na
gawa sa kahoy, metal, kawayan at iba pang materyales sa makikita sa
komunidad.
Malikhaing Proyekto na Gawa sa Kahoy,
Metal, Kawayan at Iba Pang Materyales
I
WEEKS
3-4
PIVOT 4A CALABARZON
Tingnan at pag-aralan ang mga larawan sa ibaba. Ano ang masasabi mo?
Saan yari ang mga ito?
16
17. Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: Magtala ng limang (5) bagay o kagamitan
na may kinalaman sa gawaing kahoy, gawaing metal at gawaing ka-
wayan. Gawin ito sa kuwaderno.
Gawaing Kahoy Gawaing Metal Gawaing Kawayan
1. 1. 1.
2. 2. 2.
3. 3. 3.
4. 4. 4.
5. 5. 5.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Isulat ang GM kung ang larawan sa ibaba
ay may kinalaman sa gawaing metal, GK kung gawaing kahoy at GB kung
gawaing kawayan. Gawin ito sa kuwaderno.
1.
2.
4.
5.
3.
D
PIVOT 4A CALABARZON
17
18. Marami ang kasanayang natututuhan sa gawaing kahoy na
kapakipakinabang na magsisilbing daan sa pagkakaroon ng panimulang
hanapbuhay. Ang pagkakarpintero ay maaaring matutuhan ng mga batang
mag-aaral hindi lamang panghanapbuhay kundi para sa sariling
pangangailangan sa tahanan tulad ng pagkukumpuni ng mga sirang gamit
na gawa sa kahoy. Ang ilang halimbawa ng mga bagay at kagamitan na
yari sa kahoy ay bangkito, mesa, bangko, bakya at iba pa.
Ang pag-aaral naman ng mga gawain tungo sa pagkaakit,
pagmumulat, at pagiging mapamaraan ay magandang kaalaman na
makakamit sa gawaing metal, isa sa mga lawak sa Edukasyong
Pangkabuhayan na napapanahon sapagkat sa ngayon ay maraming
nagkalat na patapong metal tulad ng mga bakal, kawad, at lata na
maaaring gamiting muli sa pagbuo ng bagong proyekto tulad ng dust pan,
gadgaran, habonera, kahon ng resipi at kwadro. Ang pagiging latero ay
hanapbuhay na maaaring mapasukan ng isang kaalaman at kasanayan sa
mga gawaing kaugnay ng metal.
PIVOT 4A CALABARZON
18
19. Ang metal ay isang uri ng bakal na ginagamit sa,pagluluto, pag
gawa ng bahay at iba pang kasangkapan. Isa itong matibay at solidong
bagay na mabisang kagamitan at tagapaghatid ng kuryente.
Ang gawaing kawayan o handicraft ay may iba’t-ibang gawaing
maaari mong matutuhan. Malaya kang makapipili ng gagawin batay na
rin sa iyong kaalaman at kasanayan. Sa pook na sagana sa kawayan ay
paghahabi ang mainam gawin. Ito rin ay maaaring magamit sa paggawa
ng bahay, muwebles, at palamuti sa bahay.
Gawain sa Pagkatuto 3: Iguhit ang kung sang-ayon sa nakasaad sa
pangungusap at kung hindi.
_____1. Hindi kailangan ang kaalaman sa paggawa ng proyekto.
_____2. Maraming proyekto ang maaaring gawin sa kawayan .
_____3. Ang gawaing kahoy, metal at kawayan ay pwedeng pagkakitaan.
_____4. Ilagay kung saan-saan ang mga gamit habang gumagawa ng
proyekto.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Pagsama-samahin ang mga salitang
nakasulat sa kahon upang mabuo ang kaisipan na tumutukoy sa aralin.
Gawin ito sa kuwaderno.
gawaing Maituturing gawain Kahoy, metal at kawayan
Kapaki-pakinabang ang isang ay Pang-industriya
sining Kawili-wili at na
na
E
PIVOT 4A CALABARZON
19
20. Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Sagutin ng Tama o Mali ang mga
sumusunod na pangungusap.
_______1. Maraming kasanayang matututuhan sa gawaing kahoy, metal at
kawayan na tunay na kapaki-pakinabang.
_______2. Ang pagkakarpintero ay dapat matutunan hindi lamang
panghanapbuhay kundi para na rin sa sariling pangangailangan.
_______3. Ang dust pan, lampshade, at flower vase ay ilan lamang sa mga
halimbawa ng mga kagamitan na yari sa kahoy.
_______4. Kung may sapat na kaalaman at kasanayan sa gawaing kahoy,
metal at kawayan ay maaari ng magkumpuni ng mga sirang gamit.
_______5. Ang pagiging latero ay hanapbuhay na maaaring mapasukan ng
Gawain sa Pagkatuto Bilang 6: Lumibot sa tahanan at itala ang mga
bagay na yari sa kahoy, metal at kawayan, at ibigay ang naidudulot nito sa
inyong tahanan.
Ang mga kasangkapan at kagamitan ay kailangang pangalagaan
upang magamit nang matagal. Maging maingat sa pagbubuo ng proyekto
upang maiwasan ang sakuna. Ang natapos na proyekto ay kailangang
pahalagahan at ipagmalaki batay sa naibibigay na kapakinabangan.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 7: Ibigay ang hiningi sa patlang. Gawin ito
sa kuwaderno.
1. Pamukpok ng metal at pambaon sa paet at pako ang ____________.
2. Ang _________ ang ginagamit panghigpit o mapaluwag ang turnilyo.
3. Ito ay yari sa kahoy,metal, at plastic na ginagamit sa pagsusukat ng
mga bagay. Ito ay ________________.
4. Ang ________________ ay ginagamit sa paghahasa ng karamihang
tuwid na kasangkapang pamutol.
5. ________________ o electrik drill na de koryente mainam na gamiting
pambutas ng matitigas na bagay tulad ng semento at bakal.
A
PIVOT 4A CALABARZON
20
21. Ang aralin na ito ay tumatalakay tungkol sa mga proyektong
ginagamitan ng elektrisidad at mga kaalaman at kasanayan sa gawaing
elektrisidad. Malaking tulong ang kaalamang ito upang ikaw ay makaiwas
sa anumang kapahamakan.
Ano ang masasabi mo sa mga larawan sa ibaba.
Gawaing Elektrisidad
Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: Isulat ang letra ng tamang sagot. Gawin
ito sa kuwaderno.
1. Ginagamit ito para luwagan o higpitan ang turnilyo na ang dulo ay
manipis at pahalang.
a. claw hammer c. Philips Screwdriver
b. Standard/flat screwdriver d. Stubby Screwdriver
2. Ginagamit na panghawak o pamputol ng wires, kable, o maliit na
pako.
a. Combination Pliers c. Long Nose Pliers
b. Bench Vise d. Side cutting Pliers
I
WEEKS
5-6
PIVOT 4A CALABARZON
21
22. 3. Ginagamit na pamutol ng bakal, tubo, at iba pang uri ng metal.
a. Pipe Cutter c. Hacksaw
b. Side cutting pliers d. Gimlet
4. Ginagamit para makagawa ng maliit na butas sa mga metal o semen-
tado ng pader.
a. Hand drill c. Gimlet
b. Hacksaw d. Portable Electric drill
5. Ginagamit sa pagbabaluktot ng mga metal na tubo.
a. Pipe bender c. Electrician’s Knife
b. b.Wire Puller d. Wire Stripper
Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Sagutin ng Tama o Mali. Isulat ang sagot
sa patlang. Gawin ito sa kuwaderno.
_____1. Ang paggawa ng plano sa paggawa ng proyekto ay isinasagawa
bago simulan ang gawain o proyekto.
_____2. Maaring sariling gawa o ipagawa sa iba ang plano ng proyekto.
_____3. Ang pagiging matapat ay mahalaga sa pagpaplano sa paggawa
ng proyekto.
_____4. Ulitin muli ang plano kung hindi kumpleto ang mga materyales
na gagamitin.
_____5. Maging maingat sa pagpaplano ng proyekto upang mabilis
Mga Kasangkapan at Kagamitang Elektrikal
Kagamitang Panghigpit
1. Screw driver
Ito ay ginagamit para luwagan o higpitan ang tornilyo.
D
PIVOT 4A CALABARZON
22
23. 2. Stubby Screwdriver
Ito ay ginagamit na panghigpit o panluwag ng mga turnilyo nasa
masikip na espasyo kung saan hindi kasya o hindi abot ng pang
karaniwang screwdriver.
3. Standard/ Flat Screw driver
Ginagamit ito para luwagan o higpitan ang turnilyo na ang dulo ay
manipis na pahalang.
4. Claw hammer
Ito ay ginagamit na pamukpok o pantanggal ng pako.
Kagamitang Pang hawak
1. Combination pliers
Ito ay ginagamit na panghawak o pamputol ng wire, kable or maliit na
pako.
2. Long Nose pliers
Ito ay ginagamit na panghawak o pamputol ng manipis na kable ng
kuryente.
3. Bench Vise
Ito ay ginagamit na panghawak o pang higpit.
PIVOT 4A CALABARZON
23
24. Kagamitang Pamputol
1. Hacksaw
Ito ay ginagamit na pamputol ng bakal, tubo,
at iba pang uri ng metal.
2. Pipe cutter
Ito ay ginagamit na pamutol ng bakal.
3. Side cutting Pliers
Ito ay ginagamit na pamutol ng maliliit o malalaking wire.
Paraan ng Paggamit ng Kasangkapang Pang-elektrisidad
1. Screw driver
Hawakan ang screw driver sa handle.Ipihit pakanan kung ang nais ay
sikipan ang screw; pakaliwa naman ang pagpihit kung ang nais ay
luwagan.
2. Martilyo
Hawakan ang martilyo at tiyaking may sapat na puwersa. Itapat ang
pupukpukin sa bakal ng martilyo para matantiya bago pukpukin.
3. Pliers
Gamit ang isang kamay, hawakan ang pliers sa bahaging naka baot
ng insulator upang maiwasan ang posibleng aksidenteng makoryente
kapag dumikit ang pliers sa live wire.
4. Hacksaw
Ilagay nang maayos ang hacksaw blade sa magkabilang dulo, higpitan
ang mga lock para hindi matanggal sa pagkakabit. Itapat ang hacksaw
sa workpiece hawakan ng isang kamay ang hawakan at isang kamay
sa unahan ng hacksaw. Igalaw sa isang direksiyon lamang.
5. Portable Electric drill
Ikabit ang drill bit sa nguso ng drill gamit ang chuck key at higpitan
ito.Suriing mabuti ang pagkakabit ng baterya kung ito ay may karga
pa. Hawakan nang maay os ang drill gamit ang dalawang kamay, isa
sa hawakang bahagi at isa para sa katawan nito.
PIVOT 4A CALABARZON
24
25. Kagamitang Pambutas
1. Gimlet
Ginagamit ito para makagawa ng maliit na butas.
Karaniwang sa kahoy ito ginagamit.
2. Hand drill
Ginagamit itong pambutas ng kahoy.
3. Portable electric drill
Ginagamit ito para makagawa ng maliit na butas sa mga metal o
sementadong pader.
Iba Pang Materyales
1. Electician’s Knife
Ito ay ginagamit pang balat ng wire o kable ng kuryente.
Gawain sa Pagkatuto 3: Piliin sa loob ng kahon ang tamang sagot na
bubuo sa pangungusap sa ibaba. Isulat sa patlang.
Combination Pliers Hacksaw
Electrician’s knife Switch
Circuit breaker
1. Ginagamit na panghawak o pamputol ng wires, kable, o maliit na pa-
ko. __________
2. Ginagamit na pang balat ng wire o klable ng kuryente. __________
3. Ginagamit pang protekta sa de-kuryenteng kasangkapan na kusang
pinuputol ang daloy ng kuryente tuwing nagkakaroon ng overload o
short circuit. __________
4. Ginagamit na pamutol ng bakal, tubo, at iba pang uri ng metal.
__________
5. Nagsisilbing bukasan at patayan ng kuryente. __________
PIVOT 4A CALABARZON
25
26. Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Isulat ang titik ng tamang sagot. Gawin ito
sa kuwaderno.
1. Ano ang iyong gagawin kung may nakita kang isang taong
nakuryente?
a. Buhusan ng tubig ang biktima.
b. Hatakin ito palayo sa kuryente.
c. Itulak gamit ang tuyong walis na kahoy ang hawakan.
d. Tumawag ng doktor.
2. Anong mga bagay ang dapat mong ilayo sa iyong mga kasangkapang
gumagamit ng kuryente?
a. plastik c. kahoy
b. goma d. tubig
3. Ano ang dapat mong gawin upang makatipid ng kuryente?
a. Iwanang nakabukas ang mga ilaw kahit walang tao.
b. Kapag umaga, patayin ang ilaw. Buksan ang mga bintana
upang pumasok ang liwanag.
c. Hayaang kumapal ang mga alikabok sa bombilya.
d. Pinturahan ang iyong silid nang madilim na kulay.
4. Ano ang dapat mong gawin upang maiwasan ang pagkakaroon ng
sunog?
a. Takpan lahat ang mga saksakan o ‘outlet’ pang-elektrisidad.
b. Huwag gumamit ng mga kagamitang de-kuryente.
c. Huwag hawakan ang anumang kawad o gamit pangelektrisidad
kapag basa ang mga kamay.
d. Huwag magsasaksak ng maraming kagamitan sa isang ‘outlet’.
E
PIVOT 4A CALABARZON
26
27. Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Isulat ang TAMA o MALI sa patlang. Gawin
ito sa kuwaderno.
_________1. Ang Long Nose pliers ay ginagamit na panghawak o
pamputol ng manipis na kable ng kuryente. Maaring magamit
o makapasok sa maliit na espasyo dahil manipis ang dulo.
________ 2. Ang Claw hammer ay ginagamit na pamukpok o pantanggal
o pambunot ng pako.
________ 3. Ang Portable electric drill ay ginagamit para makagawa ng
maliit na butas sa mga metal o sementadong pader.
________4. Ang Flat Screw driver ay ginagamit ito para luwagan o
higpitan ang turnilyo na ang dulo ay manipis na pahalang.
_______ 5. Ang Male plug ay sinasaksak sa convenience outlet upang
dumaloy ang kuryente papunta sa kasangkapang pinapagana
ng kuryente.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 6: Kumpletuhin ang mga kailangan sa
paggawa ng Extension Cord. Sa tulong ng iyong magulang o nakakatanda
ay gumawa ng extension cord.
Ihanda ang mga kagamitan.
Extension wire
Female outlet
Male plug
Screw driver
Long nose flier
PIVOT 4A CALABARZON
27
28. Ang tamang pangangalaga ng iba’t ibang kagamitan at
kasangkapang pang-elektrisidad ay makatutulong upang mapanatili ang
kalidad nito at upang laging ligtas ang gumagamit nito.
Mahalaga ang elektrisidad sa bawat isa. Ang lahat ay nakikinabang
dito. Halos lahat ng bahay ay gumagamit ng kuryente. Sa paggamit ng
kasangkapang pang-elektrisidad, pinagagaan nito ang ating mga gawain.
Ginagawa nitong madali ang trabaho, mabilis at mas maayos.
Wastong Pangangalaga ng Kagamitang Elektrikal
1. Panatilihing malinis at tuyo ang mga ito sa lahat ng oras.
2. Gamitin ang bawat kagamitan nang maayos at nang may sapat na
kaligtasan.
3. Suriin ang bawat kagamitang kakailanganin bago ito gamitin.
4. Basahin at unawaing mabuti ang manwal ng paggamit ng bawat
kasangkapang elektrikal.
5. Gamitin ang bawat kasangkapang elektrikal ayon sa wastong gamit
nito.
6. Siguraduhin na ang bawat kasangkapang gagamitin ay walang sira o
hindi depektibo.
7. Hawakan at gamitin ang mga kasangkapang elektrikal nang may lubos
na pag-iingat.
8. Linisin ang bawat kasangkapan matapos itong gamitin. Siguraduhing
ilagay ito sa tama at ligtas na lugar.
A
PIVOT 4A CALABARZON
28
29. Gawain sa Pagkatuto Bilang 7: Hanapin sa hanay B ang tamang larawan
ng kagamitang pang-elektrisidad na tinutukoy ng nasa hanay A. Isulat ang
letra ng tamang sagot sa kuwaderno.
Hanay A Hanay B
___1. Claw hammer a.
___2. gimlet b.
___3. philips screwdriver c.
___4. convenience outlet d.
___5. electricians knife e.
f.
PIVOT 4A CALABARZON
29
30. Ang araling ito ay magtuturo sa iyo kung paano makabuo ng plano
sa paggawa ng proyekto na nakadisenyo mula sa iba’t ibang materyales na
makikita sa pamayanan tulad ng kahoy, metal, at kawayan na ginagamitan
ng elektrisidad na maaaring mapagkakakitaan.
Upang makapagplano nang maayos, dapat munang magkaroon ng
isang magandang ideya kung ng isang proyekto at kung anong mga
kagamitan ang binubuo nito. Kailangang mas maingat mo itong isagawa
upang maging matagumpay ang gagawing proyekto. Nakasalalay sa
maayos na pagpaplano ang ikagaganda at ikatatagumpay ng isang
proyekto.
Plano sa Paggawa ng Proyekto
Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: Isulat ang Tama o Mali sa patlang.
Gawin ito sa kuwaderno.
_____1. Ang paggawa ng plano sa paggawa ng proyekto ay isinasagawa ba-
go simulan ang gawain o proyekto.
_____2. Maaring sariling gawa o ipagawa sa iba ang plano ng proyekto.
_____3. Ang pagiging matapat ay mahalaga sa pagpaplano sa paggawa ng
proyekto.
_____4. Ulitin muli ang plano kung hindi kumpleto ang mga materyales
na gagamitin.
_____5. Maging maingat sa pagpaplano ng proyekto upang mabilis itong
matapos.
I
WEEKS
7-8
PIVOT 4A CALABARZON
30
31. Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Sa nakaraang aralin ay gumawa ka ng
simpleng electric cord. Isulat mo ang sunod-sunod na ginawa mo sa
pagpaplano ng pagbuo nito. Punan ng sagot ang mga sumusunod.
I. Pangalan ng proyekto : _______________________________________________
II. Layunin sa paggawa ng proyekto :
_________________________________________________________________________
III. Sketch at sukat ng proyekto :
IV. Talaan at halaga ng mga materyales na gagamitin:
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
V. Talaan ng kasangkapan:
_________________________________________________________________________
________________________________________________________________________.
VI. Mga hakbang sa paggawa:
1. ____________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________
3. ____________________________________________________________________
4. ___________________________________________________________________
5. ___________________________________________________________________
D
PIVOT 4A CALABARZON
31
32. Ang pagpaplano sa paggawa ng proyekto ay nagsisilbing alituntunin
upang matapos nang maayos ang proyekto. Malaking tulong din ito upang
upang makatipid sa oras, pagod, at mga gastusin sa iba’t-ibang materyales
sa paggawa ng napiling proyekto.
Pagpaplano sa Paggawa ng Proyekto
Pangalan ng Mag-aaral:___________
Baitang at Seksiyon:____________
Petsa ng Pagsisimula ng Paggawa:_____
Petsa ng Pagkatapos sa Paggawa:__
I. Pangalan ng Proyekto:
II. Layunin:
a._____________________________
b._____________________________
c._____________________________
III.Guhit/Ilustrasyon
IV. Kagamitan at mga Materyales:
V. Mga Kagamitan at Kasangkapan na kakailanganin
VI. Pamamaraan:
VII. Puna:
____________________________________________
____________________________________________
Bilang Yunit Deskripsiyon Yunit na
Halaga
Kabuuang
Halaga
Bilang Deskripsiyon
1.
2.
3.
4.
5
PIVOT 4A CALABARZON
32
33. Mga Dapat Isaalang-alang at Batayan para sa Mabilis
at Maayos na Paggawa
1. Piliin ang simple at payak na proyekto. Mas mainam at higit na kawili-
wiling gawing gawain ang proyektong magagamit sa bahay, paaralan at
pansarili.
2. Piliin ang proyektong binubuo ng mga materyales na madaling makita
at mabili sa pamayanan. Ang paggamit ng recycled at mga katutubong
materyales ay mainam.
3. Pag-aralan ang mga hakbang na napapaloob sa paggawa. Ang
pagkakaroon ng sapat na karanasan sa paggamit ng mga kasangkapan
at iba pang kagamitan ay makatutulong.
4. Ibilang din ang mga materyales, kagamitan, at hakbang na gagamitin
sa pagpapaganda ng proyektong gagawin tulad ng pagpipintura at
pagbabarnis.
PIVOT 4A CALABARZON
33
34. Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Isagawa ang mga sumusunod.
1. Magsaliksik nang iba pang materyales na matatagpuan sa inyong
pamayanan na maaaring gamitin sa paggawa ng mga proyekto.
2. Gumawa ng talaan at ng mga proyektong maaari mong gawin.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 3: Isulat sa patlang ang letra ng
tamang sagot mula sa loob ng kahon.
___________1. Dito ipinakikita ang larawan o sketch ng iyong proyekto.
___________2. Matatagpuan dito ang mga hakbang sa pagbuo ng
proyekto.
___________3. Dito nakatala ang mga layunin mo sa paggawa ng proyekto.
___________4. Dito makikita ang mga kasangkapang gagamitin sa
Proyekto.
___________5. Nakatala dito ang mga materyales at kagamitan na
gagamitin sa proyekto
A. Pamamaraan D. Layunin
B. Guhit/Ilustrasyon E. Kagamitan at materyales
C. Mga kagamitan at kasangkapan na kakailanganin
E
PIVOT 4A CALABARZON
34
35. Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Tukuyin kung aling pangunahing
materyales ang tinutukoy sa bawat pahayag. Piliin ang titik ng tamang
sagot sa kahon at isulat ang sagot sa patlang bago ang bilang. Gawin ito sa
iyong kuwaderno.
_____1. Ito ay matatapuan sa sapa at ilog na kapag pinatuyo sa araw ay
mainam gawing bag at tsinelas.
_____2. Ito ay isang prutas na may matamis na bunga at malambot na
katawan, ngunit ang pinatuyong saha nito ay magandang
gamiting pangdisenyo ng Plorera, bag, at iba pa.
_____3. Matatagpuan ito sa pampang ng anyong tubig gaya ng ilog,
sapa, at dagat. Maganda ito ay mula sa mga namatay na
yamang tubig gaya ng suso, tulya, sulib, at iba pa.
_____4. Ito ay kadalasang ginagamit upang makagawa ng kagamitang
pantahan tulad ng upuan, aparador, lamesa, at iba pa.
_____5. Ito ay kilala sa tawag na “puno ng buhay” sapagkat mula sa
ugat hanggang sa dahon nito ay maaaring gawing iba’t ibang
uri ng produkto tulad ng walis, gamot, sabon, table, langis, at
marami pang iba.
Saging Tabla tikiw
Water lily kabibe niyog
Gawain sa Pagkatuto Bilang 6: Isulat ang TAMA o MALI sa patlang.
Gawin ito sa kuwaderno.
_____1. Ang pagpapahalaga ay isinasagawa bago ang gawain o proyekto.
_____2. Magiging maayos ang proyekto kung ito ay ipagagawa sa
nakatatandang miyembre ng pamilya.
_____3. Ang pagpaplano sa paggawa ng proyekto ay pagsasayang lamang
ng oras.
_____4. Huwag nang umulit sa paggawa kung mababa ang nakuhang
marka.
_____5. Ang checklist, rubrics at scorecard ay may layuning malinang ang
kakayahan.
PIVOT 4A CALABARZON
35
36. Mahalagang matutuhan ang tamang kaalaman at kasanayan sa
paggawa ng proyekto upang walang masayang na panahon, oras,
kagamitan at badyet na iuukol dito. Tapusin ang anumang nasimulan
upang maging kapaki pakinabang ang iyong proyekto.
Gawain sa pagkatuto Bilang 7: Sagutin ng Tama o Mali ang mga
sumusunod na pangungusap.
______1. Maglaan ng oras at panahon sa pagpaplano sa paggawa ng
proyekto.
______2. Malaking tulong ang pagpaplano sa paggawa ng proyekto
upang makatipid sa oras, pagod at gastusin.
______3. Maaaring gumawa ng proyekto kahit walang pagpaplano.
______4. Dapat sundin ang mga materyales na gagamitin sa plano na
isasagawa.
______5. Piliin lamang ang nais na gamitin kahit wala sa plano sa
paggawa ng proyekto.
______6. Ang rattan ay tinatawag ding “Tree of life” dahil sa na
paraming gamit nito.
______7. Ang Katad ay mula sa lupang luwad at madaling ihulma.
______8. Ang Abaka ay halaman na ginagamit sa paggawa ng tela at
papel.
______9. Ang plastik ay mula sa metallic compound at sumasailalim
sa sa prosesong decomposition upang mas tumibay ito.
______10. Ang balat ng hayop ay tinatawag ding Amiray na
karaniwang binibilad unag mahabi bilang damit at sinturon.
A
PIVOT 4A CALABARZON
36
40. Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education Region 4A CALABARZON
Office Address: Gate 2 Karangalan Village, Cainta, Rizal
Landline: 02-8682-5773, local 420/421
Email Address: lrmd.calabarzon@deped.gov.ph
