3. Ο ΕΛΙΚΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Σύμφωνα με την παράδοση, το βουνό οφείλει το όνομά του στον Ελικώνα, αδελφό του
Κιθαιρώνα. Τα δύο αδέρφια ήταν τελείως αντίθετου χαρακτήρα. Ο Κιθαιρώνας είχε
άπληστο και ωμό χαρακτήρα και αφού σκότωσε τον πατέρα του προσπάθησε να
γκρεμίσει τον ήπιο αδερφό του Ελικών από τα βράχια. Οι Θεοί αποφάσισαν να
μεταμορφώσουν τα δύο αδέλφια σε βουνά. Κι ενώ ο Κιθαιρώνας έγινε κατοικία των
Ερινυών εξαιτίας της ασέβειάς του, ο Ελικώνας χάρη στην πραότητά του έγινε η κατοικία
των Μουσών οι οποίες ονομάσθηκαν Ελικωνιάδες ή Ελικώνιες. Έτσι ο Ελικώνας
ταυτίστηκε με την αρμονία και την ποίηση και απέκτησε χαρακτήρα συμβόλου στην
αρχαιότητα αλλά και στα μετέπειτα χρόνια
4. Ο ΕΛΙΚΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ
Οι εννέα Μούσες ήταν θεότητες που προστάτευαν αρχικά τους ποιητές
και τους μουσικούς και αργότερα όλες τις τέχνες και τις επιστήμες.
Ήταν κόρες του Δία και της Μνημοσύνης (κόρης του Ουρανού και της
Γης). Ο επικός ποιητής Ησίοδος ήταν ο πρώτος που παρέθεσε τα
ονόματα των Μουσών αυτές οι παρθένες που μας κάνουν να ξεχνάμε
τα βάσανά μας και να απαλύνουν τους πόνους μας".
5. Ο ΕΛΙΚΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
● Η συσχέτιση του Πήγασου με τις Μούσες οφείλεται στη ακόλουθη
παράδοση: Όταν οι Μούσες διαγωνίζονταν κάποτε στο τραγούδι με τις
κόρες του Πιέρου, στον ποταμό Ελικώνα, μόλις άρχισαν το τραγούδι οι
Πιέριες κόρες όλα είχαν σκοτεινιάσει. Αμέσως μετά, όταν ήλθε η σειρά των
Μουσών, όλα φαίνονταν σαν να σταμάτησαν, ο Ουρανός, η Θάλασσα, τα
ποτάμια, για να ακούσουν τους εξαίσιους ύμνους, ο δε Ελικώνας άρχιζε
να υψώνει τη κορυφή του προς τον ουρανό από χαρα και υπερηφάνεια
μέχρι που τον σταμάτησε ο φτερωτός Πήγασος, με διαταγή του
Ποσειδώνα, λακτίζοντάς τον με τις οπλές του. Από το λάκτισμα αυτό
γεννήθηκε η πηγή του Ελικώνα, της οποιας τα νερά ενέπνεαν τις Μούσες,
η καλούμενη και Ιπποκρήνη.
6. Ο ΕΛΙΚΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Οι Μούσες χορεύουν με τον Απόλλωνα.
Baldassarre Peruzzi, 16ος αιώνας
7. Ο ΕΛΙΚΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
3 βασικά χαρακτηριστικά
● Το πρώτο αναφέρεται στην αρμονία, που ήταν το βασικό χαρακτηριστικό που
ακολουθούσε τις μούσες σ' όλες τις εκδηλώσεις τους.
● Το δεύτερο αναφέρεται στην επικοινωνία την οποία πετύχαιναν οι Μούσες με τα
τραγούδια τους, οι οποίες κατεβαίνοντας τις πλαγιές του Ελικώνα τραγουδούσαν
στους Θεούς και επικοινωνούσαν με τους ανθρώπους.
● Το τρίτο απορρέει από το στίχο που λέγεται ότι σώθηκε και τραγουδήθηκε από τις
μούσες στο γάμο του Κάδμου και της Αρμονίας. «Ό,τι είναι ωραίο τ' αγαπάς, δεν
αγαπάς ό,τι δεν είναι ωραίο»
8. Γεωγραφία Ελικώνα
● Ο Ελικώνας είναι βουνό της Βοιωτίας με
υψόμετρο 1.748 μέτρα. Απλώνεται κατά μήκος
των δυτικών ακτών της Βοιωτίας. Περικλείεται
στα βόρεια από την Κίρφη (απόληξη του
Παρνασσού), στα νότια από τον Κιθαιρώνα,
ενώ στα ανατολικά καταλήγει στην πεδιάδα της
Κωπαΐδας.
9. Κορυφές Ελικώνα
● Ο Ελικώνας έχει συνολικά 16 κορυφές με υψόμετρο άνω
των 1000 μέτρων. Οι πιο ψηλές από αυτές είναι οι:
● Παλαιοβούνα: 1.748 μέτρα
● Τσίβερι: 1.560 μέτρα
● Μεγάλη Λούτσα: 1.548 μέτρα
● Μοτσάρα (Ζαγαράς): 1.525 μέτρα
● Σωριάς: 1.523 μέτρα
10. ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ Έρκυνα–Περμισσός – Πότζας- Λόφης-Κλεισούρας
ΤΟ ΔΑΣΟΣ Κεφαλληνιακή ελάτη – δρυοδάσος -σχίνα, τα πουρνάρια και
τις κουμαριές
ΧΛΩΡΙΔΑ- ΠΑΝΙΔΑ Βότανα- Ψυχανθή -Ορνιθοπανίδα- Μεγάλα
θηλαστικά -Μικρά θηλαστικά
19. Υποδομές
● Οδικό δίκτυο Αλίαρτος-Ευαγγελίστρια,Αγιος
Γεώργιος- Κούκουρα, Λιβαδειά-Κυριάκη, Δίστομο-
Κυριάκη,Κυριάκη-Κούκουρα,κακοί χωματόδρομο
● Ύδρευση >30 χρόνια
● Αποχέτευση κυρίως με βόθρους
● Τηλεπικοινωνίες καλές αλλά όχι παντού
20. Μοναστήρια
Μονή Οσίου Λουκά - Μονή Ευαγγελίστριας
Μονή Ταξιαρχών - Μονή Δομβούς - Όσιος Σεραφείμ
Μονή Υψηλάντη - Ο Άγιος Νικόλαος ο εν βουναίνοις -
Μονή Μακαριώτισσας
Μονή Αγίας Παρασκευής - Μονή Αγίων Θεοδώρων
21. Κύρια Προβλήματα
● H θέση της περιοχής / Ορεινότητα
● Συρρίκνωση του Πρωτογενή τομέα - Χαμηλός βαθμός οργάνωσης Μεταποίησης-
τυποποίησης προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής
● H πληθυσμιακή αποδυνάμωση
● Xαμηλά εισοδήματα και πολυτεμαχισμός του αγροτικού κλήρου
● Οικονομική στασιμότητα- Εγκατάλειψη παλιών δραστηριοτήτων
● Eλλείψεις στις υποδομές
● Η μεταβολή της φυσιογνωμίας και των χαρακτηριστικών του τοπικού παραγωγικού
συστήματος
● Αλόγιστη χρήση Φυσικών Πόρων(Εξορύξεις – Ενέργεια - Υλοτομεία)
22. Πλεονεκτήματα
● Η προσβασιμότητα της περιοχής και η απόσταση από τα αστικά κέντρα
● Η περιοχή χώρος υψηλής συγκέντρωσης φυσικών-πολιτιστικών πόρων
● Αξιόλογη Τοπική παραγωγή – Γαστρονομία και ταυτότητα
● Το ρεύμα τουρισμού
● Η επιστροφή στην ύπαιθρο
● Πλεονέκτημα εμπειρίας Εφαρμογής Ευρωπαικών Προγραμμάτων
23. Ενδεικτικές δράσεις φυσικό
περιβάλλον
● Προστασία και διαχείριση των φυσικών πόρων περιοχής
● Προστασία-αποκατάσταση-ανάδειξη περιοχών
● Συντήρηση-Επανάχρηση Κοινοχρήστων χώρων
● Βελτίωση επισκεψιμότητας Περιοχής
● Περιβαλλοντικές υποδομές - Διαχείριση απορριμμάτων
● Βελτίωση Οδοποιίας-Πεζοδρομήσεις
● Βελτίωση Υποδομών στους Οικισμούς
24. Ενδεικτικές δράσεις τοπική
οικονομία
● Στήριξη Αγροτικού-Κτηνοτροφικού Τομέα
● Δημιουργία τοπικού σύμφωνου ποιότητας
● Προώθηση Απασχόλησης/Δεξιότητες ανθρώπινου δυναμικού
● Εθελοντισμός και Ανάπτυξη σχέσεων με τοπικούς φορείς
● Δημιουργία συλλογικών σχημάτων
● Δράσεις για τον τοπικό πολιτισμό και την ταυτότητα
● Μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
25. Ενίσχυση κοινωνικής συνοχής
Ντοκιμαντέρ, η ιστορία του τόπου μας.
Ημέρες Εθελοντισμού στα χωριά του Ελικώνα.
Ενέργειες Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης (νερά / φυσικό
περιβάλλον) .
Τόνωση της Απασχόλησης (Δημιουργία σχημάτων ΜΚΟ / ΑΜΚΕ ).
Προσφορά μελετών από το Τοπικό επιστημονικό προσωπικό.
Διασύνδεση με τους απόδημους και το προσωπικό που έλκει την
καταγωγή του
26. Σύνχρονη ιστορία χωριού
Ο Ελικώνας υπήρξε μεγάλο χωριό της Βοιωτίας μέχρι και το πρόσφατο
παρελθόν. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 διατηρούσε πληθυσμό
περισσότερο από 1.000 κατοίκους. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του
1960 όμως ο πληθυσμός μειώθηκε κατακόρυφα και η μείωση συνεχίστηκε
και την επόμενη δεκαετία με αποτέλεσμα στις αρχές της δεκαετίας του
1980 το χωριό είχε σχεδόν ερημώσει. Ο κύριος λόγος της εγκατάλειψης
του οικισμού ήταν η αστυφιλία, η φτώχεια του τοπικού πληθυσμού και η
απομόνωση καθώς μέχρι την δεκαετία του 1980 δεν υπήρχε δρόμος που
να συνδέει το χωριό απευθείας με τη Λιβαδειά. Μεγάλο μέρος των
κατοίκων του χωριού που το εγκατέλειψαν εγκαταστάθηκαν στη Λιβαδειά
σε μία συνοικία κοντά στο κάστρο της πόλης που ονομάζεται Ζαγαράς.
27. Η Ιδέα
Πιστεύουμε ότι, ο τόπος μας έχει ξεπεράσει, σε
όλα τα επίπεδα, τα όρια της υποβάθμισης.
Η δυναμική του από τα βάθη των αιώνων
ασυναγώνιστη.
Είναι ανάγκη εδώ, στα χωριά του Ελικώνα να
δημιουργηθεί ένα νέο κίνημα, που θα αξιοποιήσει
όλες τις δημιουργικές δυνατότητες των κατοίκων
του Ελικώνα, τη δυναμική του παρελθόντος, τη
γεωγραφική θέση και το φυσικό περιβάλλον.
