1. O TAKH™ XATZH°EøP°IOY ™YNOMI§EI ME 12 KA§E™MENOY™
X ø P I ™
¶ § A I ™ I A
E∫¢√™∂π™
GUARDIA
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 1

2. 2
™¯Â‰È·ÛÌfi˜: Õ΢ Iˆ·ÓÓ›‰Ë˜ (™¯ÔÈÓÔ‚¿Ù˘ °Ú·ÊÈΤ˜ T¤¯Ó˜)
© 2004, T¿Î˘ X·Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘
∞·ÁÔÚ‡ÂÙ·È Ë ·Ó·‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË ‹ ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹, ÔÏÈ΋ ‹ ÌÂÚÈ΋, ÙÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ ÌÂ
ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ÙÚfiÔ, Ì˯·ÓÈÎfi, ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi, ʈÙÔÙ˘ÈÎfi, ˯ÔÁÚ¿ÊËÛ˘ ‹ ¿ÏÏÔ, ¯ˆÚ›˜
ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÁÚ·Ù‹ ¿‰ÂÈ· ÙÔ˘ ÂΉfiÙË.
TÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ÒıËÎÂ Î·È ‰¤ıËΠÛÙÔ Ù˘ÔÁÚ·ÊÂ›Ô Imprinta.
ISBN 9963-8967-0-7
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 2

3. 3
°È· Ó· Á›ÓÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ı· ¤ÚÂÂ, fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi, Ó· ÚÔ¸¿ÚÍÂÈ Ë ÂÎÔÌ‹. °È’
·˘Ùfi ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹Ûˆ fiÛÔ˘˜ Ì ÛÙ‹ÚÈÍ·Ó Û’ ÂΛÓË ÙË Û¯ÂÙÈο ‰‡ÛÎÔÏË ÂÔ¯‹.
¶ÚÒÙ· ·’ fiÏ· ÙÔ ƒπ∫, Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ÔÏÏÔ‡˜ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘˜ Ô˘ ÌÔ˘ ¯·ÌÔÁÂÏÔ‡Û·Ó (οÔÙÂ
ÎÚ˘Ê¿) ÙËÓ ÂÔ̤ÓË Î¿ı ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜. ∫·È ı· Ú¤ÂÈ, ‚¤‚·È·, Ó· ηÙÔÓÔÌ¿Ûˆ ÌÂÚÈÎÔ‡˜.
ΔÔÓ §‡Û·Ó‰ÚÔ ∞‚Ú··Ì›‰Ë, ÙËÓ ∞Á¿ıË ª·ÌÌ›‰Ë, Ô˘ ˘‹ÚÍÂ Ë ÚÒÙË ·Ú·ÁˆÁfi˜ ÙÔ˘ ÚÔ-
ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜, ÙÔÓ °ÈÒÚÁÔ ™˘Î·ÏÏ›‰Ë, ÙËÓ ¶fiË ¢·ÓÈ‹Ï, ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ∫Ô˘ÎΛ‰Ë, ÙÔ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi
™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙÔ˘ ƒπ∫, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔÓ Úfi‰Úfi ÙÔ˘ ª¿ÚÈÔ ∏ÏÈ¿‰Ë, ·ÏÏ¿ Î·È ÌÂÚÈο ·fi Ù·
̤ÏË ÙÔ˘, ÙÔÓ ¡›ÎÔ ¶ÂÚÈÛÙÈ¿ÓË, ÙÔÓ Δ›ÙÔ ∫ÔÏÒÙ·, ÙÔÓ ∞ÓÙÚ¤· ∞ÁÁÂÏ›‰Ë. π‰È·›ÙÂÚ· ¢¯·ÚÈÛÙÒ
ÙÔÓ ¡›ÎÔ ¶ÂÚÈÛÙÈ¿ÓË, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙË Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ÂÎÔÌ‹, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ·Ù›
Ù›ÌËÛ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi Ì ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ˘fi ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ: “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·: ¢È·ÚÚËÁÓ‡ÔÓÙ·˜ Ù· fiÚÈ·
ÌÈ·˜ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜”. E˘¯·ÚÈÛÙÒ Â›Û˘ ÙË ¢‹ÌËÙÚ· ¶·ÓÔ˘ÙÛ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ÁÈ· ÙË
‚Ô‹ıÂÈ¿ Ù˘ ÛÙË ‰ÈfiÚıˆÛË ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ¶¿Óˆ ·’ fiÏ·, fï˜, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹Ûˆ
ÙÔ Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ ÌÔ˘ ÛÙ‹ÚÈÁÌ·, ÙËÓ ∞ÚÂÙ‹ ¶Â‡ÎÔ˘ ÷Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘, Ì· Î·È ÙËÓ ÎfiÚË Ì·˜, ÙËÓ
ÕÚÙÂÌȘ, Ô˘ ‹Ïı Û ̷˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·”.
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 3

4. 4
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 4

5. ¶ÂÚȯfiÌÂÓ·
¶ÚfiÏÔÁÔ˜
Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·: ¢È·ÚÚËÁÓ‡ÔÓÙ·˜ Ù· fiÚÈ· ÌÈ·˜ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜
∏Ï›·˜ ™·Ì¿Ú·˜
ÕÓÓ· ™ÈÎÂÏÈ·ÓÔ‡
ŒÏÏË ¶·¿
¶··Ï¿˙·ÚÔ˜
M›Î˘ £ÂÔ‰ˆÚ¿Î˘
AÓÙÚ¤·˜ A¯ÈÏÏ›‰Ë˜
¶·Ù¤Ú·˜ EÊÚ·›Ì
N›ÎÔ˜ ¢‹ÌÔ˘
AÓÙÚ¤·˜ ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘
B·Û›Ï˘ P·Ê·ËÏ›‰Ë˜
MÂÎ›Ú A˙ÁΛÓ
¶ÏÔ˘Ù‹˜ ™¤Ú‚·˜
AÓ·Ï˘ÙÈÎfi˜ ηٿÏÔÁÔ˜ Û˘ÓÂÓه͈Ó
BÈÔÁÚ·ÊÈο ÛËÌÂÈÒÌ·Ù·
7
15
26
48
62
84
98
116
138
158
178
198
214
232
248
252
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 5

6. Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 6

7. 7
¶ÚfiÏÔÁÔ˜
°È·Ù› ÙÒÚ· ·˘Ùfi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô; ∫·È ÁÈ·Ù› ÙfiÛ· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿; ªÈ· ‰ÂηÂÙ›· ηÈ
‚¿Ï ·fi ÙÔ “ÙÂıÓÂÒ˜ Ù¤ÏÔ˜” ÂΛӢ Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜; “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·”. ÕÎÔ˘
Ù›ÙÏÔ˜! ¶ÚÒÙ· ·’ fiÏ·, ÔÊ›ψ Ó· ˆ fiÙÈ Ë È‰¤· ¤‚Ú·˙ ̤۷ ÌÔ˘ ·fi
¿ÓÙ·. ¶¿ÓÙ· ›ÛÙ¢· fiÙÈ Î¿ÙÈ ÁÚ·Ùfi, ·Ùfi, ¤ÚÂ ӷ Ì›ÓÂÈ ·fi ÂΛ-
Ó˜ ÙȘ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fiÏÔ Î·È ·Ó¤‚·ÏÏ·, ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ – ÓÔÌ›-
˙ÔÓÙ·˜, ÈÔ ÛˆÛÙ¿ – fiÙÈ Î¿ÔÈÔÈ ¿ÏÏÔÈ ı· ÚÔ¯ˆÚÔ‡Û·Ó, ÙÔ ‰›¯ˆ˜ ¿ÏÏÔ,
ÚÔ˜ ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ȉ¤·˜. ∫È ·ÎfiÌ·, ÁÈ·Ù› ÙÔ Ó· ¯·Ú·¯ı›˜
οÔ˘, Ì ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ÙÚfiÔ, Î·È ÌÂÙ¿ Ó· Û‚ËÛÙ›˜ ·˘ÙԂԇψ˜, ›ӷÈ
ÌÈ· ÁÂÓÓ·ÈÔ‰ˆÚ›·.
ŸÙ·Ó fï˜ ›‰· ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ó· ¯·ıÔ‡Ó ÁÈ· ¿ÓÙ·, ϤÍÂȘ (΢ڛˆ˜ ϤÍÂȘ),
ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÓÔ‹Ì·Ù· ‰È·¯ÚÔÓÈο, Ô˘ ·ÎÔ‡ÛÙËÎ·Ó Û’ ÂΛӘ ÙȘ ÂÎÔ-
Ì¤˜, ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ô˘ ·ÔÊ¿ÛÈÛ· Ó· ·Ó·Ï¿‚ˆ ‰Ú¿ÛË. °È· Ó· ‰È·ÛÒÛˆ ·˘Ùfi
Ô˘ ‰ÈηÈÔ‡ÙÔ Ó· ‰È·Ûˆı›. O ıÂfi˜ Ô˘‰¤ÔÙ ·ÚÂÌ‚·›ÓÂÈ ÁÈ· Ó· ‰È·ÛÒ-
ÛÂÈ Î¿ÙÈ. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È Î·È Ë ‰È·ÊÔÚ¿ Ì·˜ Ì·˙› ÙÔ˘. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ·ÚÂÌ‚·›-
ÓÔ˘Ó! ∞˘Ù‹ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ Î·È ÂÁÒ Û·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ ÙËÓ Î·Ù·ı¤Ùˆ.
ŸÌˆ˜ ÂÁÒ ‚·ıÂÈ¿ Û˘ÏÏÔÁÈ˙fiÌÔ˘Ó·
·˘Ùfi Ô˘ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Â‰fiÍ·Û·Ó, ÂÁÒ Ó· ÙÔ ¯Ï¢¿Ûˆ*.
T¿Î˘ X·Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘
* Afi ÙËÓ ÔÈËÙÈ΋ Û˘ÏÏÔÁ‹ “K·È ÙˆÓ £ÂÒÓ ÙÔÓ ‡ÓÔ ÂfiÓ·Á”, ÂΉfiÛÂȘ K·ÛÙ·ÓÈÒÙË, Aı‹Ó· 1999.
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 7

8. 8
°È· fiÛÔ˘˜, ÏÔÈfiÓ, ‰ÂÓ ı˘ÌÔ‡ÓÙ·È, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· fiÛÔ˘˜ ‰ÂÓ ¤Ù˘¯Â Ó· ‰Ô˘Ó
ÂΛӘ ÙȘ ÂÎÔÌ¤˜ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË ÙÔ˘ ƒπ∫ ÌÂٷ͇
ÙÔ˘ √ÎÙÒ‚ÚË ÙÔ˘ 1990 Î·È ÙÔ˘ πÔ˘Ó›Ô˘ ÙÔ˘ 1995, ı· ‹ıÂÏ· Ó· ˆ ÌÂÚÈο
Ú¿ÁÌ·Ù·. ∞ÊÔ‡, ‚‚·›ˆ˜, ÌÔ˘ Û˘Á¯ˆÚÂı› Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛ˘
ÙÔ˘ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜ ÁÈ· ‰‡Ô ÏfiÁÔ˘˜. ¶ÚÒÙ· ·’ fiÏ·, ÁÈ·Ù› ›ӷÈ
‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÁÈ· οÙÈ Ô˘ ·Ú‹Á·Á˜ Ô ›‰ÈÔ˜. ∫·È ‰Â‡ÙÂÚÔ, ÁÈ·Ù›
(ÛÎÂÊÙ›Ù ÙÔ ·˘Ùfi) Â›Ì·È Ô ÌfiÓÔ˜ ÔÏ›Ù˘ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ Ô˘ ‰ÂÓ Â›‰· ˆ˜
ı·ً˜ ÙËÓ ÂÎÔÌ‹ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ÙËÓ ÒÚ· Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ Ù˘. ◊ÌÔ˘Ó
·fi ̤۷. ¢ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ÙË ‰ˆ ·’ ¤Íˆ. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ë ÂÎÔÌ‹
Ó· Ì ͷÊÓÈ¿ÛÂÈ ˆ˜ ÙËÏÂı·ً. ∂›Ó·È fï˜ ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ì ·ÈÊÓȉ›·Û ÔÏϤ˜
ÊÔÚ¤˜. ∂›Ù Ì ÌÈ· ÎÔ˘‚¤ÓÙ· Ô˘ ‰ÂÓ ·Ó¤ÌÂÓ·, Î·È Ô˘ ¤·ÈÚÓ ٷ Ú¿Á-
Ì·Ù· ·ÏÏÔ‡ (ÈÔ „ËÏ¿, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜), ›Ù ·fi ¿ÙÔÌ· Ô˘ Ì ÙËÓ ·˘Ùfiʈ-
Ù‹ ÙÔ˘˜ ‰‡Ó·ÌË Ì ¤ÛÂÚÓ·Ó Î¿ÔÙ Û ·ÙÚ·Ô‡˜ ‰‡ÛÎÔϘ. ∞˜ ›ӷÈ, ÏÔÈfiÓ.
ªÈ· ÊÚ¿ÛË ÌfiÓÔ, ÁÈ· ÙËÓ ÈÔ ÔÏ˘Û˘˙ËÙË̤ÓË ÂÎÔÌ‹ Ù˘ ΢Úȷ΋˜ ÙËÏÂ-
fiÚ·Û˘. °Ú¿ÊÙËÎ·Ó ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÎÔÌ‹ ÔÏÏ¿. ∞˜ ÌËÓ ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ
ηÓ›˜ Ó· Ù· Ì·˙¤„ÂÈ fiÏ·, ·Ó ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ‰ÂÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·ÛÙ› ÁÈ· ÙË
ÛÎÏËÚ‹ ÂÚÁ·Û›· Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘ ÂÓfi˜ ˘ÏÈÎÔ‡ ¤ÓÙ ÙfïÓ, ¯ÈÏ›ˆÓ ÛÂÏ›‰ˆÓ
¤Î·ÛÙÔ˜. (À‹ÚÍ ÂÎÔÌ‹, Ë Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û ÙÔÓ Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi
ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·, Ô˘ ÎÚ¿ÙËÛ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ Ù‡Ô˘ Ì ηıË-
ÌÂÚÈÓ‹ ·ÚıÚÔÁÚ·Ê›· ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊˆÓ Î·È ÎÔÈÓÔ‡ ÁÈ· ¿Óˆ ·fi ÙÚÂȘ Ì‹Ó˜).
™˘ÓÔÏÈο, ·ÚÔ˘Û›·Û· ÂÚ› ÙȘ 100 Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ. ™ã ·˘Ùfi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Î·Ù·-
ı¤Ùˆ ˆ˜ ·fiÛÙ·ÁÌ· 12 ÌfiÓÔ ·fi ·˘Ù¤˜. ∫Ú¿ÙËÛ· ÙȘ ηχÙÂÚ˜; ¢ÂÓ Í¤Úˆ.
ÕÏψÛÙÂ, ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ ÙÂÏÂÛ›‰Èη; •¤Úˆ ÌfiÓÔ fiÙÈ Â›Ó·È
Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ ‰È·¯ÚÔÓÈΤ˜. £· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜, fiÛÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜
Î·È ·Ó ÂÚ¿ÛÂÈ. ∫¿ı ̛· Î·È ÁÈ· ÌÈ· ·ÈÙ›· ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙË ÛΤ„Ë ÌÔ˘. ∞˘Ùfi
›ӷÈ. ∫‡ÚÈÔ˜ ¿ÍÔÓ·˜ ÙˆÓ ÂÈÏÔÁÒÓ ·˘ÙÒÓ Â›Ó·È ÙÔ ÙÈ Ï¤ÍÂȘ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙÔ
ÓÔ˘ ÌÔ˘.
£˘Ì¿Ì·È, ÊÂÚ’ ÂÈ›Ó, ÙË ÊÚ¿ÛË “™ÙÔ Î·Ïfi ∏Ï›·...”. ŸÏÔ ÙÔ §ÈÔ¤ÙÚÈ ÎÔÈÌfi-
Ù·Ó. ™ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔ ÔÈ Úfi‰Â˜ ÌÈ·˜ ηÚfiÙÛ·˜.
™’ ¤Ó· ÛÂÓÙÔ‡ÎÈ ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·. ™Â ·ÔÛ‡ÓıÂÛË. ΔÔ Í¤ı·„·Ó
·’ Ù· ¯ˆÚ¿ÊÈ· Î·È ÙÔ ‹Á·ÈÓ·Ó Ó‡¯Ù· ÁÈ· “¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋” Ù·Ê‹. ª·ÎÚÈ¿ ·fi
Ù· Ì¿ÙÈ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ™ÙÔ Ì¤Ùˆfi ÙÔ˘ Ë ÛÊÚ·Á›‰· ÙÔ˘ ÈÔ ÛÎÏËÚ¿ ¯Ù˘-
Ë̤ÓÔ˘ ·’ ÙË ÌÔ›Ú· ·ÓıÚÒÔ˘. ∫¿ÔÈÔ˜ fï˜ Í·ÁÚ˘ÓÔ‡ÛÂ. ∫·È ÙfiÏÌË-
Û ӷ ʈӿÍÂÈ ·’ ÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ “™ÙÔ Î·Ïfi ∏Ï›·...”. ∞˘Ù‹ Ë ÊÚ¿ÛË, ÈÔ Ôχ
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 8

9. 9
¶PO§O°O™
·fi ÔÙȉ‹ÔÙ ¿ÏÏÔ, Ì ÛÎÔÙÒÓÂÈ. ªÂ ÂÍÔ˘ıÂÓÒÓÂÈ Î¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ ÙËÓ
·ÎÔ‡ˆ. ∫¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ Ô ÓÔ˘˜ ÌÔ˘ ÙËÓ ·Ó·Î·Ï›. ÿӈ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÌÔ˘
·fi ÙËÓ ¤Í·„Ë ÌÈ·˜ ·ÂÏÈÛ›·˜. ∞˘Ù‹ Ë Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË, ÏÔÈfiÓ, ηٷÁÚ¿ÊÂÈ
ÌÂ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈΤ˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›· Ô˘ ·ÁÁ›˙ÂÈ Ù· fiÚÈ· ·Ú¯·›·˜
ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÙÚ·Áˆ‰›·˜. ∫¿ÔÙ ÓÔÌ›˙ˆ ˆ˜ Î·È Ù· ˘ÂÚ‚·›ÓÂÈ. ∞˜ ÌËÓ ˆ
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·. ÕÏψÛÙÂ, Ù· ϤÂÈ Ë ›‰È· Ë Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË. ¶ÚÒÙË ÛÙË ÛÂÈÚ¿...
∏ ‰Â‡ÙÂÚË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Â›Ó·È Ì ÙËÓ ÕÓÓ· ™ÈÎÂÏÈ·ÓÔ‡. °˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ·Ì̤-
ÁÈÛÙÔ˘ ÔÈËÙ‹ ÕÁÁÂÏÔ˘ ™ÈÎÂÏÈ·ÓÔ‡. ∞˘Ù‹ ÏÔÈfiÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË.
◊Ù·Ó ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ·¯Ú¿ÓÙˆÓ ÔÈËÙÈÎÒÓ Ì˘ÛÙËÚ›ˆÓ. ªÈ· Û˘˙‹ÙËÛË Ô˘
ÌÔÚ› Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ۯ‰fiÓ ÁÈ· fiÛÔ ¯ÚfiÓÔ ı· ÎÚ·Ù¿ ÙË
ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÔÈËÙÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÕÁÁÂÏÔ˘ ™ÈÎÂÏÈ·ÓÔ‡. °È· ¿ÓÙ·.
ΔË ÚÒÙËÛ·: “ΔÈ ‹Ù·Ó ÁÈ· Û·˜ Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÕÁÁÂÏÔ˘;” ∫·È ÌÔ˘ ·¿ÓÙËÛÂ:
“°È· ̤ӷ, ·ÈÛÙ›· ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ıÂfi”. £¤ÏÂÈ Ë ÛΤ„Ë ÛÔ˘ Ó· η›-
ÁÂÙ·È ·fi ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ˘Ú¤ÛÛÔ˘Û·˜ ·Á¿˘, ÁÈ· Ó· ÂÎÛÙÔÌ›ÛÂȘ οÙÈ
Ù¤ÙÔÈÔ, “˘‚ÚÈÛÙÈÎfi”. £· ı˘ÌÔ‡Ì·È ¿ÓÙÔÙ Ì ÂÚÈÛÛ‹ ·Á¿Ë ÙËÓ ÕÓÓ· ™ÈÎÂ-
ÏÈ·ÓÔ‡. °È·Ù› ÌÔ˘ ¯¿ÚÈÛ (ÂÓÒ Ù˘ ‹ÌÔ˘Ó ¿ÁÓˆÛÙÔ˜) ÙȘ ÈÔ ‚·ıȤ˜, ÙȘ ÈÔ
̇¯È˜ ÛΤ„ÂȘ Ù˘. ∫·È ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÙÚ˘ÊÂÚ‹ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ¤ÚˆÙ¿ Ù˘ ÁÈ·
ÙÔÓ ÕÁÁÂÏÔ. ΔÚ˘ÊÂÚ‹ Î·È Û˘Ó¿Ì· Û˘Ì·Á‹˜, ·ÎÏfiÓËÙË ÛÙËÓ ›ÛÙË Ù˘ ÁÈ·
ÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Ô˘ ¤˙ËÛ ‰›Ï· Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ÔÈËÙ‹.
¢ÂÓ ı· ο̈ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ˘fiÏÔÈ˜ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ Ô˘ ÂÚȤ¯ÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ
‚È‚Ï›Ô, ·ÊÔ‡ ÁÈ· οı ̛· ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ¤Ó·˜ ͯˆÚÈÛÙfi˜ ÚfiÏÔÁÔ˜. £· ο̈
fï˜ ÌÓ›· ÛÂ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Â‰Ò Î·È Ô˘ ˆÛÙfiÛÔ
¿ÁÁÈÍ·Ó ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È Ì¤Ó·. £˘Ì¿Ì·È ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙËÓ ÂÓÓÈ¿¯ÚÔÓË
ÙfiÙ ∂ϤÓË ∂˘ı˘Ì›Ô˘ (ÙË “ÌÈÎÚ‹ ∂ϤÓË” fiˆ˜ ¤ÌÂÈÓ ÁÓˆÛÙ‹). ΔË ÚÒÙËÛ·
ÔÈ· Â›Ó·È Ë ¿Ô„‹ Ù˘ ÁÈ· ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂ›ÛÎÔÔ. ŒÌÂÈÓ ÛȈËÏ‹ ÛÙÚ›‚ÔÓÙ·˜
Ù· ¯Â›ÏË Ù˘, ÁÈ· Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ Û ϛÁÔ:
– ¢ÂÓ ÌÔ˘ ·Ú¤ÛÂÈ...
– °È·Ù›;
– Œ¯ÂÈ ÏÂÊÙ¿ Î·È ‰ÂÓ ‰›ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÊÙˆ¯Ô‡˜.
– ª‹ˆ˜ fï˜ ‰›ÓÂÈ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔ Í¤ÚÔ˘ÌÂ;
– ¢ÂÓ ÓÔÌ›˙ˆ…
ŒÂÛÂ Û·Ó ‚ÚÔÓÙ‹ Ë ·¯Ó‹ Ù˘ ηٷÎÏ›‰·. ∏ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙË ÌÈÎÚ‹ ∂ϤÓË
ÚÔοÏÂÛ ۿÏÔ. ∞Ó·ÎÔÈÓÒÛÂȘ Ù˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎÔ‹˜, ‰ËÏÒÛÂȘ, ·Ó·Ï‡ÛÂȘ,
¿ÚıÚ·. °È· ÌÈ· ·¯Ó‹ ·¿ÓÙËÛË. ¶Ô˘ fï˜ ¤ÂÛÂ Û·Ó ‚ÚÔÓÙ‹.
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 9

10. 10
£˘Ì¿Ì·È ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ π‰·Ï›· ÙÔÓ Î·Ú·ÁÎÈÔ˙Ô·›¯ÙË. ΔËÓ ÂÚÈ-
ÁÚ·Ê‹ Ù˘ ΢Úȷ΋˜ ÊÈÏÔÍÂÓ›·˜. ÕÈ·ÛÙË. •¿ψÛ ӷ ÎÔÈÌËı› ÛÙÔ
Ì·ÎÚ˘Ó¿ÚÈ ÙÔ˘ ·¿, ÛÙÔ ÃfiÏÈ Ù˘ ¶¿ÊÔ˘. μÚÔ¯¤˜. ¶Â›Ó·. ΔË Ó‡¯Ù· ‹ÏıÂ
Ë ·›Á· ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ¤ÁÏ˘Ê ٷ ‰¿ÎÙ˘Ï· ÙˆÓ Ô‰ÈÒÓ. “ΔÈ ¿ÏÏÔ Ó·
˙ËÙ‹Ûˆ ·fi ÙËÓ Î˘Úȷ΋ ÊÈÏÔÍÂÓ›·;” η٤ÏËÍÂ.
∞ÏÏ¿ Î·È Ë Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ ∂‡Ë °·‚ÚÈËÏ›‰Ë. √È ËıÔÔÈÔ› ÛÙËÓ Úfi‚·
ÙÔÓ ·ÚfiÙÚ˘Ó·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÏıÂÈ ÛÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË. ™ÙËÓ ÂÈÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ÙÔÓ ·Ô-
¯·ÈÚ¤ÙËÛ·Ó Ì ÙËÓ Â˘¯‹ “™ÙÔ Î·Ïfi ηÈ... ‹ Ù·Ó ‹ Â› Δ¿ÎË”.
∫·È ·ÛÊ·ÏÒ˜ ı˘Ì¿Ì·È ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙË °È¿ÓÓ· ÃÚÈÛÙÔ‰Ô‡ÏÔ˘. ΔËÓ
ÈÂÚfi‰Ô˘ÏË. ¶Ô‡ Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ηÓ›˜ ÙfiÙÂ, fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ÔÙ¤ ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ·
Á˘Ó·›Î· Ó· ‚ÁÂÈ ÛÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË Ó· ÌÈÏ‹ÛÂÈ; ¢ÂÓ ı· ͯ¿Ûˆ ÔÙ¤ ÙËÓ ·¿-
ÓÙËÛ‹ Ù˘ ÛÙÔ ÁÈ·Ù› ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ Ê·Îfi. “ΔÔ Î¿Óˆ
ÁÈ· ÙËÓ ÎfiÚË ÌÔ˘”, ÌÔ˘ ›Â. “°È·Ù› ‰ÂÓ ı¤Ïˆ Ó· ¿ıÂÈ fi,ÙÈ ¤·ı·. ∫·È ‰ÂÓ
ı¤Ïˆ ηÓ›˜ Ó· ÌÔ˘ ÙËÓ ÂÓԯϋÛÂÈ”. ∫·È η٤ÏËÍÂ: “£· ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ˘-
ıÒ... ı· ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‡ˆ”. ∞˘Ù‹ Ë ÊÚ¿ÛË “ı· ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‡ˆ”, ÌÔ˘
¤ÌÂÈÓÂ. ∏ Ì¿Ó· ¿ÁÁÈÍ ÙËÓ ÈÔ ·ÎÚ·›· ¤ÎÊÚ·ÛË, ÁÈ· Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÈ ÙËÓ
¤ÁÓÔÈ· Ù˘.
H ȉ¤· ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ Ù¤ÙÔÈ·˜ ÂÎÔÌ‹˜ Ì·ÈÓfi‚Á·ÈÓ ÛÙÔ ÓÔ˘ ÌÔ˘
ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi. TÔ PIK, ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË ÙÔ˘ ÌÔÓÔˆÏ›Ô˘, ‰ÂÓ Â¤ÙÚÂÂ
Ù· ÌÂÁ¿Ï· ·ÓÔ›ÁÌ·Ù·. ÿÛˆ˜ Ô‡ÙÂ Î·È Ù· ÌÈÎÚ¿. ™Â Ù¤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi, Ô˘ ‰˘ÛÎÔ-
χÂÛ·È Ó· Ù· ÂÚÈÁÚ¿„ÂȘ Û‹ÌÂÚ·. ¶ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÈÛÙ¤„ÂÈ fiÙÈ Ì¤Û· ÛÙË
‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’80 ˘‹Ú¯·Ó ˘Ô˘ÚÁÔ› Ô˘ ÚÈÓ ¤ÏıÔ˘Ó ÁÈ· Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ÛÂ
οÔÈÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ¤ÛÙÂÏÓ·Ó ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ı· ¤ÚÂ ӷ ÂÚˆ-
ÙËıÔ‡Ó; K·È ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÈÛÙ¤„ÂÈ fiÙÈ Ë ·Ú¯È΋ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÁÈ· ÌÈ· Û˘Ó¤-
ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ M›ÎË £ÂÔ‰ˆÚ¿ÎË ·fi ¤Ó·Ó ÂÎ ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ‰È¢ı˘ÓÙÒÓ ÙÔ˘
PIK ‹Ù·Ó “·˘Ù‹ Ë Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ÌfiÓÔ ¿Óˆ ·’ ÙÔ ÙÒÌ· ÌÔ˘”;
¶ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÈÛÙ¤„ÂÈ fiÙÈ ÌfiÓÔÓ fiÙ·Ó ·¢ı‡ÓıËη ÛÙÔÓ E›ÙÚÔÔ ¢ÈÔÈ-
΋Ûˆ˜ ÌfiÚÂÛ· Ó· ÂÍ·Ûʷϛۈ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ¿Úˆ ÙȘ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ
Ô˘ Â‰›ˆÎ·;
T· ÌÂÁ¿Ï· fï˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜ “XˆÚ›˜ Ï·›ÛÈ·” ‹Ïı·Ó ·fi
ÌÈ· Â›ıÂÛË ¿ÎÚ·ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÈÛÌÔ‡. K˘Ú›ˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ HÏ›·
™·Ì¿Ú·, ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ÁÈ· ÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ Mȯ¿ÏË ™ÙÂÊ·Ó›‰Ë, ÎÈ ·ÎfiÌ·,
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 10

11. 11
¶PO§O°O™
ÌÂÙ¿ ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ AÓÙÚ¤· ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘. Y‹ÚÍ·Ó ·ÂÈϤ˜ fiÙÈ Ô
“™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ AÁˆÓÈÛÙÒÓ” ı· ¤ÚıÂÈ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ PIK (·ÊÔ‡ Ë KÂÚ‡ÓÂÈ·
‰ÂÓ ÂÚÔÛʤÚÂÙÔ) Î·È ˘‹Ú¯·Ó Î·È ·ÂÈϤ˜ ηٿ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Ì·˜.
™˘Ó¤‚Ë fï˜ Î·È ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ. MÂÙ¿ ·fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Û˘ÓÂÓÙ‡-
ÍÂȘ, ÂΉfiıËÎ·Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂȘ. Afi Ù· ÎfiÌÌ·Ù·, ·fi ÙÔÓ °Ï·‡ÎÔ
KÏËÚ›‰Ë, ·fi ÙËÓ AÚ¯ÈÂÈÛÎÔ‹, ·fi Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜, ·fi ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ Î.Ï.,
Î.Ï. ÕÏÏÔÈ ˘¤Ú, ¿ÏÏÔÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ. H ŒÓˆÛË ™˘ÓÙ·ÎÙÒÓ, Û ‰È΋ Ù˘ ·Ó·-
ÎÔ›ÓˆÛË fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ AÓÙÚ¤· ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘, ˘ÂÚ·-
Û›ÛÙËΠÙËÓ ¿Ô„Ë fiÙÈ ‰ÂÓ Â‰ÈηÈÔ‡ÙÔ Ô Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ÂÂȉ‹
ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÂͤÊÚ·˙ “ÂÚÈıˆÚȷΤ˜ ·fi„ÂȘ” Ó· ÙȘ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘
PIK. ŸÌˆ˜ ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ ¤ÁÎÂÈÙ·È ÛÙÔ fiÙÈ Ë Û˘ÓÙ¯ӛ· ÛÙËÓ ÔÔ›·
·Ó‹Î· Âͤ‰ˆÛ ‰È΋ Ù˘ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜. AÓ·-
ÎÔ›ÓˆÛË Û˘ÓÙ¯ӛ·˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ì¤ÏÔ˘˜ Ù˘.
¶·ÚfiÏ· ·˘Ù¿, Ë ÂÎÔÌ‹ ‰È¤ÁÚ·„ ¤Ó·Ó ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓÔ Î‡ÎÏÔ, ¯¿ÚË ÛÙËÓ
˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. A˘Ù‹ ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÚÔÛ¿ıËÛ· Î·È ÚÔÛ·-
ıÒ Ò˜ Ù· Û‹ÌÂÚ· Ó· ÙËÓ ÂÈÛÙÚ¤„ˆ. K·È ·˘Ùfi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Â›Ó·È Ì¤ÚÔ˜ ·˘Ù‹˜
Ù˘ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜.
∫Ï›ӈ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ‚·ÛÈÎfi ÚfiÏÔÁÔ, Ì ÌÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ Û ‰‡Ô Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ
Ô˘ ‰ÂÓ ·ÍÈÒıËη Ó· Ï¿‚ˆ. •ÂÎÈÓÒ ·fi ÙÔÓ ª¿ÓÔ Ã·Ù˙ȉ¿ÎÈ. ª›ÏËÛ· ÌÂÚÈ-
Τ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ ÙËϤʈÓÔ Ì·˙› ÙÔ˘, Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛˆ Ù·
Ú¿ÁÌ·Ù·. ∫¿ı ÊÔÚ¿ Ì ·Ú¤ÂÌ – ¢ÁÂÓÈο, Ú¤ÂÈ Ó· ˆ – Û ¤Ó·
Ó¤Ô ÙËÏÂʈÓÈÎfi Ú·ÓÙ‚ԇ. “¶¿Ú ·‡ÚÈÔ, ·È‰› ÌÔ˘”. ◊ “ÎÔÈÌ¿Ì·È ÙÒÚ·,
‰ÔΛ̷Û ͷӿ ·ÚÁfiÙÂÚ·”. ΔÔÏÌÒ Ó· ˆ, ÌÔ˘ ÌÈÏÔ‡Û ˆ˜ Ó· Ì ÁÓÒÚÈ˙Â.
√ÈΛ·, ıÂÙÈο. ŒÁÈÓ·Ó 4-5 Ù¤ÙÔÈ· ÙËÏÂʈӋ̷ٷ. ΔÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·fi ÙËÓ
∞ı‹Ó·, fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÌÔ˘Ó· ÁÈ· ÌÂÚÈΤ˜ ¿ÏϘ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ. ΔÔÓ ¯·ÈÚ¤ÙÈ-
Û· Î·È ÙÔ˘ Â·Ó¤Ï·‚· ÙÔ ·›ÙËÌ¿ ÌÔ˘. ¢ÔΛ̷ÛÂ, ÚÔÛ¯ÙÈο ÛÙËÓ ·Ú¯‹,
ÂÈıÂÙÈÎfiÙÂÚ· ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ó· ‰ÂÈ ÙÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â‰›ˆÎ·. ΔÔ˘ ÂÍ‹ÁËÛ·.
∫·È Ë ÎÚ›ÛÈÌË ÂÚÒÙËÛË. “∞fi ÔÈÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ı· ¿ÚÂÙÂ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË, ·ÚÈÂ
÷Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘;” ΔÔ˘ ›· ÌÂÚÈÎÔ‡˜. £ÂÔ‰ˆÚ¿ÎË, §ÂÓÙ¿ÎË, ¡Ù·Ï¿Ú·. ∞¤-
Ê˘Á· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ ÛÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ¢ÈÔÓ‡ÛË ™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˘. ŒÙÛÈ, ¯ˆÚ›˜
ÏfiÁÔ. ∞ÈÛı¿ÓıËη ¤Ó·Ó ΛӉ˘ÓÔ. ΔÔ Ì˘·Ïfi ÌÔ˘ ÌÔ˘ ¤ÏÂÁ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ‚ÚÈ-
ÛÎfiÓÙÔ˘Û·Ó Û ·ÚÌÔÓ›· ÔÈ ‰˘Ô ÙÔ˘˜. (ÀÂÓı˘Ì›˙ˆ fiÙÈ ÙfiÙÂ Ô °ÈÒÚÁÔ˜ ¡Ù·-
Ï¿Ú·˜ Î·È Ô ¢ÈÔÓ‡Û˘ ™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Û˘Ó·˘Ï›Â˜
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 11

12. 12
ηٿ Ù˘ ÔÌÔÛÔÓ‰›·˜). ¢ÂÓ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËΠfï˜ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘
™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˘. “¢È·ÊˆÓÒ”, ÌÔ˘ ›Â, “Ì ÙȘ ÂÈÏÔÁ¤˜ Û·˜”. “°È·Ù›;” ÚÒÙËÛ·.
“¢È·ÊˆÓÒ”, Â·Ó¤Ï·‚Â, “Ì fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ηÙ‚·›ÓÔ˘Ó οو (ÛÙËÓ
∫‡ÚÔ) ·›ÚÓÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·›·, ÙËÓ Î¿ÓÔ˘Ó Ì¤ÚÙ·, Î·È ¯ÔÚ‡ԢÓ”. ™¯Â‰fiÓ
ˆ˜ Ì¤Úhta ÙÔ ÚfiÊÂÚÂ, Ì ÂΛÓÔ ÙÔ Í¯ˆÚÈÛÙfi “ÚÔ” ÙÔ˘, Î·È ·ÛÊ·ÏÒ˜
ÂÓÓÔÔ‡Û ÙË Û˘Ó·˘Ï›· ηٿ Ù˘ ÔÌÔÛÔÓ‰›·˜, ÙˆÓ ¡Ù·Ï¿Ú·-™·‚‚fiÔ˘-
ÏÔ˘, fiÔ˘ Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ‹Ú ÙËÓ Î˘Úȷ΋ ‹ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÛËÌ·›· – ‰ÂÓ
ı˘Ì¿Ì·È – ÙËÓ Ù‡ÏÈÍ ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ Î·È ÛÙ· ÈÛÈÓ¿ ÙÔ˘ Î·È ¯fiÚ¢ ·Á·ÓÈ-
ÛÙÈÎÒ˜ ηٿ Ù˘ χÛ˘ Ù˘ ÔÌÔÛÔÓ‰›·˜. ΔÔ˘ ÂÍ‹ÁËÛ· fiÙÈ ÛÙfi¯Ô˜ ÌÔ˘ ‹Ù·Ó
Ó· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ì fiϘ ÙȘ ·fi„ÂȘ ÂÚ› Ù· ÔÏÈÙÈο. °È’ ·˘Ùfi ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¯ÚÂÈ-
·˙fiÌÔ˘Ó· Î·È ÙÔÓ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÏfiÁÔ. ªÂ Ù· ÔÏÏ¿, ÙÔÓ ¤ÂÈÛ·. “∫·Ï¿”, ÌÔ˘ ›Â.
“¶¿Ú Ì ͷӿ ·‡ÚÈÔ ÁÈ· Ó· ηÓÔÓ›ÛÔ˘Ì ÁÈ· ÙË ¢Â˘Ù¤Ú·”. ∫·È ÂΛ ¤Î·Ó·
ÙÔ Ï¿ıÔ˜. ΔÔ˘ ›· fiÙÈ Ê‡Áˆ ÙËÓ ∫˘Úȷ΋. “∫·Ï¿ ·È‰› ÌÔ˘. Δ· ϤÌ ÌÈ·
¿ÏÏË ÊÔÚ¿”.
∏ ¿ÏÏË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ô˘ ‰ÂÓ ¤Ï·‚· ‹Ù·Ó Ì ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ· √ÈÎÔÓfiÌÔ˘. ™¿ÓÈ·
ÌÔ˘ÛÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. §›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ·fi ÌÈ·
Û˘Ó¿ÓÙËÛ‹ Ì·˜, fiÔ˘ ÔÚÁ·ÓÒÛ·Ì ϛÁÔ Ù· Ù˘ Û˘Ó¤ÓÙ¢Í˘, ÛÎÔÙÒıËÎÂ
Û ·˘ÙÔÎÈÓËÙÈÛÙÈÎfi ·Ù‡¯ËÌ·. ∏ Û˘Ó¿ÓÙËÛ‹ Ì·˜ ›¯Â Á›ÓÂÈ Û οÔÈÔ ‰È·-
̤ÚÈÛÌ· ÛÙË §Â˘ÎˆÛ›·. ∂›¯Â ÙÔ fi‰È ÙÔ˘ ÛÙÔ Á‡„Ô. ŒÙÛÈ Ô‰ËÁÔ‡Û ηÈ
ÚÔ˜ ÙË §ÂÌÂÛfi, fiÙ·Ó Ù· ¯·Ú¿Ì·Ù· ÌÈ·˜ ·fi ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ Ë̤Ú˜ ¯¿ıËÎÂ
ÁÈ· ¿ÓÙ·. ªÔ˘ › ‰È¿ÊÔÚ· Û’ ÂΛÓË ÙË Û˘Ó¿ÓÙËÛË. ◊Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó·
Û˘ÓÙÚ›„ÂÈ Ì ÙË ‰‡Ó·ÌË Î·È ÙËÓ “·Ï·˙ÔÓ›·” ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË Î¿ıÂ
ÌÔÚÊ‹ ηÙÂÛÙË̤ÓÔ˘. ◊Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ÂÌÊ·ÓÈÛÙ› ·fi ÙÔ Ô˘ıÂÓ¿, ÁÈ· Ó·
˘ԉ›ÍÂÈ ÙËÓ ÂÏ·¯ÈÛÙfiÙËÙ¿ Ì·˜. ¢ÂÓ ı¤Ïˆ Ó· ˆ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·, ÁÈ·Ù› fiÛ·
›·Ì ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, ÌÈ· ȉȈÙÈ΋ Û˘˙‹ÙËÛË.
∞˘Ù¿ Ù· ÔÏ›Á· ÁÈ· ÌÈ· ÂÎÔÌ‹ Ô˘ ¤Ú·Û ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. °È· Ù· ÚÔ‚Ï‹-
Ì·Ù· ÛÙËÓ ÔÚ›· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ˆ ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚ·. √ÊÂÈÏfiÌÂÓÔ Â›Ó·È ¤Ó· ¢¯·ÚÈÛÙÒ Û fiÛÔ˘˜ ÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÂΛÓË ÙËÓ
ÚÔÛ¿ıÂÈ·. ∫·È ·Ú¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, Ù· ÌÂÁ¿Ï· οÔÙ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ›ӷÈ
¯Ú‹ÛÈÌÔ Ó· ˘ÔÁÚ·Ì̛ۈ fiÙÈ ÙÂÏÈο ·˘Ù‹ Ë ÂÎÔÌ‹ ¤ÁÈÓ ηÙÔÚıˆÙfi Ó·
ÁÂÓÓËı› Î·È Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ƒ·‰ÈÔʈÓÈÎfi ÿ‰Ú˘Ì· ∫‡ÚÔ˘.
T¿Î˘ X·Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 12

13. Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 13

14. Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 14

15. 15
™ÙȘ 7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1992, Ï›Á· ÏÂÙ¿ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË (7:40 Ì.Ì.) ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿Ì-
Ì·ÙÔ˜ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·”, ÙÔ ƒ·‰ÈÔʈÓÈÎfi ÿ‰Ú˘Ì· ∫‡ÚÔ˘ (ƒπ∫), ¿Ú¯ÈÛ ӷ
ηٷÎχ˙ÂÙ·È ·fi ÂÈÎÚÈÙÈο Î·È ·ÂÈÏËÙÈο ÙËÏÂʈӋ̷ٷ. ™‡Ìʈӷ ÌÂ
ÁÚ·Ù‹ ·Ó·ÊÔÚ¿ Ù˘ Â› ηı‹ÎÔÓÙÈ ÙËÏÂʈӋÙÚÈ·˜, “Ô ÎfiÛÌÔ˜ ·Á·Ó·ÎÙÈ-
Ṳ̂ÓÔ˜ ‡‚ÚÈ˙Â Î·È ¤ÏÂÁ ‘Ó· ÙÔ ÎÏ›ÛÔ˘Ì ÙÔ ƒπ∫’, ‘¯·Ú¿ÌÈ Ù· ÏÂÊÙ¿ Ô˘ Û·˜
ÏËÚÒÓˆ’, [... ‘¿ÙÂ] ·fi ÙÔ Î·Îfi ÛÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ’ Î.¿.” ∞ÚÎÂÙ¿ ÙËÏÂʈӋ̷-
Ù· ‹Ù·Ó ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË, ÔÈ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Î¿Ï˘Ù·Ó ÙÔ ı¤Ì· ÌÂ
ÚˆÙÔÛ¤Ïȉ· ¿ÚıÚ· ‹ Û¯fiÏÈ· ÙÔ˘˜ Î·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÔ‡˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ fiˆ˜
“μ¿Ó·˘ÛË ÚfiÎÏËÛË ·fi ÙÔ ƒπ∫ Ì ÎËÚ‡ÁÌ·Ù· ·ÊÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡”, “∞Á·Ó¿ÎÙË-
ÛË ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡: Ó· ÎÏ›ÛË ÙÔ ƒπ∫” Î.¿.
√ ÙfiÙ Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¢ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ™˘Ó·ÁÂÚÌÔ‡ Î·È ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi˜ Úfi‰ÚÔ˜
Ù˘ ∫˘Úȷ΋˜ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜, °Ï·‡ÎÔ˜ ∫ÏËÚ›‰Ë˜, Ì ÁÚ·Ù‹ ‰‹ÏˆÛ‹ ÙÔ˘
ηٿÁÁÂÏÏ ˆ˜ “··Ú¿‰ÂÎÙ˜” ÙȘ ·fi„ÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ-
̤ÓË ÂÎÔÌ‹ Î·È ¤‚ÚÈÛΠfiÙÈ “‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ” ÚÔοÏÂÛ·Ó “·ÊfiÚËÙ· ÙË
ÏÔÁÈ΋ Î·È Ù· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ΢ÚÈ·ÎÔ‡ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡”. ∂ÂÛ‹Ì·Ó Â›Û˘ fiÙÈ
Ù¤ÙÔȘ “ÂıÓÈο ÂÈ˙‹ÌȘ” ·fi„ÂȘ Ù‡Á¯·Ó·Ó “Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋˜” Î·È “‰˘Û·Ó¿-
ÏÔÁ˘” ÚÔ˜ ÙËÓ “ÂÚÈıˆÚȷ΋ ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜” ÚÔ‚ÔÏ‹˜ ·fi ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ·,
Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·: ¢È·ÚÚËÁÓ‡ÔÓÙ·˜ Ù· fiÚÈ·
ÌÈ·˜ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜
N›ÎÔ˜ ¶ÂÚÈÛÙÈ¿Ó˘
KÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔ˜*
* O N›ÎÔ˜ ¶ÂÚÈÛÙÈ¿Ó˘ Â›Ó·È Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ KÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁˆÓ K‡ÚÔ˘.
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 15

16. 16
„¤ÁÔÓÙ·˜ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÙËÓ ÎÚ·ÙÈ΋ ÙËÏÂfiÚ·ÛË fiÙÈ “ÚÔηÏ› Û‡Á¯˘ÛË Î·È
·ÛΛ ÚÔ·Á¿Ó‰· Ì ÚÔÊ·Ó›˜ ··Ú¿‰ÂÎÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜”.
√È ·ÓÙȉڿÛÂȘ ·fi ¿ÙÔÌ·, ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ, ۈ̷Ù›·, ÎfiÌÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ Î·È ÎÚ·ÙÈ-
ÎÔ‡˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘˜ Û˘Ó¯›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ·ÚÎÂÙ¤˜ ̤Ú˜. ¶ÈÔ ÂÈÎÚÈÙÈο ‹Ù·Ó
Ù· Û¯fiÏÈ· ·fi ÙȘ Û˘ÓÙ¯ӛ˜ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ƒπ∫, ÙË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ŒÓˆÛË
∫˘Ú›ˆÓ ∂ÈÛÙËÌfiÓˆÓ, ÙȘ ËÁÂۛ˜ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ∞ÁˆÓÈÛÙÒÓ Ù˘ ∂√∫∞, Ù˘
™˘ÓÔÌÔÛÔÓ‰›·˜ ∂ÚÁ·ÙÒÓ ∫‡ÚÔ˘ (™∂∫), Ù˘ ¶·Á·ÚÈ·˜ √ÌÔÛÔÓ‰›·˜ ∂ʤ-
‰ÚˆÓ ∞ÍȈ̷ÙÈÎÒÓ Î.¿.: KÔÈÓ‹ Û˘ÓÈÛٷ̤ÓË ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÔÈ Î·ÙËÁÔڛ˜ ÁÈ·
“‰È·ÛÙÚ¤‚ψÛË Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜”, “·Ú·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜” ÙˆÓ
∂ÏÏËÓÔ΢Ú›ˆÓ, ˘fiÛη„Ë ÙÔ˘ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· Ù˘ ∂√∫∞, Ù˘
ÂÎÎÏËÛ›·˜ “Î·È fi,ÙÈ ÁÂÓÈο ¤¯ÂÈ Û¯¤ÛË Ì ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi”. Δ· ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓ·
̤ÙÚ· ÂÚÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙËÓ
·‡ÛË ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ ƒπ∫ (οÔȘ Ì¿ÏÈÛÙ·
ʋ̘ Ô˘ ›‰·Ó ÙÔ Êˆ˜ Ù˘ ‰ËÌÔÛÈfiÙËÙ·˜ ÌÈÏÔ‡Û·Ó ÁÈ· “Ì·˙È΋ ÔÚ›· ÚÔ˜
ÙÔ ƒπ∫ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ȉڇ̷ÙÔ˜”, ÙÔ ‚Ú¿‰˘ Ô˘ ı· Í·Ó·ÚÔ-
‚·ÏÏfiÙ·Ó ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ·).
¢˘Ô ̤Ú˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÔÈ ¤ÓÙÔÓ˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ Î·È ÙÔ Ô͇ Îϛ̷ Ô˘ ›¯Â ‰ËÌÈ-
Ô˘ÚÁËı›, ·ÏÏ¿ Î·È Ë ·ÓËÛ˘¯›· ÁÈ· Èı·Ó‹ ‰È·Ù¿Ú·ÍË ÛÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ∫‡ÚÔ˘-
∂ÏÏ¿‰·˜, ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Û ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË μ·ÛÈÏ›Ԣ, ÚÒÙ·
Ì ‰‹ÏˆÛË ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓËÙÈÎÔ‡ Ù˘ ÂÎÚÔÛÒÔ˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂ Û˘Ó¤-
ÓÙ¢ÍË ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÔ‡ ÕÌ˘Ó·˜ Û ȉȈÙÈÎfi Ú·‰ÈÔʈÓÈÎfi ÛÙ·ıÌfi. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›-
Ô˜ ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈÛ fiÙÈ ÔÈ ·fi„ÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó “ÊÔ‚ÂÚ‹
˙ËÌÈ¿”, “Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ Ô˘ Ë ÔÌÔ„˘¯›·, Ë Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂٷ͇ ∂ÏÏ¿‰·˜ ηÈ
∫‡ÚÔ˘, Ë Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙˆÓ ·ÍÈÒÓ Ù˘ ÂÏÏËÓÈÎfiÙËÙ·˜, Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ıÚË-
ÛΛ·˜, Î.Ï. Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜”. °È’ ·˘Ùfi ıÂÒÚËÛ ·Ó·Áη›Ô Ó· ‰È¢ÎÚÈÓ›ÛÂÈ
fiÙÈ ÔÈ ‰È·Ù˘ˆı›Û˜ ·fi„ÂȘ ‹Ù·Ó ηı·Ú¿ ÚÔÛˆÈΤ˜, ·ÚfiÏÔ Ô˘ Ë ÌÂÙ¿-
‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ ÎÚ·ÙÈÎfi ηӿÏÈ ¤‰ˆÛ “ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡-
Ô˘Ó […] ÙËÓ ¿Ô„Ë Ù˘ ÏÂÈÔ„ËÊ›·˜ ÙˆÓ ∫˘Ú›ˆÓ”.
∂Í›ÛÔ˘ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· fï˜, ‹Ù·Ó Î·È Ë Û·ÊÒ˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈË̤ÓË ÛÙ¿ÛË ÙˆÓ
ÙÚÈÒÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÎÂÓÙÚÒÔ˘ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ (∂¢∂∫, ∞¢∏™√∫, ∞∫∂§),
Ô˘ ηٷ‰›Î·Û·Ó ÌÂÓ ÙȘ ÂÎÊÚ·Ûı›Û˜ ·fi„ÂȘ, ·ÏÏ¿ ηٷ‰›Î·Û·Ó Ù·˘Ùfi-
¯ÚÔÓ· Î·È ÙȘ ·ÎÚ·›Â˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ, ˘ÔÁÚ·ÌÌ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÛÙËÓ ÂÏ¢-
ıÂÚ›· ¤ÎÊÚ·Û˘ (·ÏÏ¿ fi¯È Î·È ÛÙȘ “·ÎÚ·›Â˜ ·fi„ÂȘ”, ÂÎÊÚ·˙fiÌÂÓ˜ ·fi ÙÔ
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 16

17. 17
XøPI™ ¶§AI™IA: ¢IAPPH°NYONTA™ TA OPIA MIA™ ¶APA¢O™IAKH™ KOINøNIA™
“‚‹Ì· Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ÙËÏÂfiÚ·Û˘ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ¯ˆÚ›˜ ·ÓÙ›ÏÔÁÔ”).
¶Ò˜, ¿Ú·ÁÂ, ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÚÌËÓ‡ÛÔ˘Ì ٷ ÈÔ ¿Óˆ Û˘Ì‚¿ÓÙ·; ¶Ò˜ ÂÚÌË-
Ó‡ÂÙ·ÈË·Ú¿‰ÔÍË,˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋·ÓÙ›‰Ú·ÛËÌÂÁ¿ÏÔ˘ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜Ù˘ÎÔÈÓˆÓ›·˜,
Û ¤Ó· Û¯ÂÙÈο ·Û‹Ì·ÓÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ – ÙËÓ ¤ÎÊÚ·ÛË Î¿ÔȈÓ, ·ÓÔÚıfi‰Ô͈Ó
ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ, ÚÔÛˆÈÎÒÓ ·fi„ˆÓ, ·fi οÔÈÔ ¿ÁÓˆÛÙÔ, ̤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜,
¿ÙÔÌÔ; ΔÈ ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ Ô˘ ¤Î·Ó οÔȘ ÔÌ¿‰Â˜ EÏÏËÓÔ΢Ú›ˆÓ Ó· ·ÈÛı·Ó-
ıÔ‡Ó ˆ˜ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ·ÂÈÏ‹ ¤Ó· ÙËÏÂÔÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ηٷ‚·ÏÏfiÌÂÓÔÈ ·fi
¤Ó·Ó ·ÚÔ͢ÛÌfi ¿Á¯Ô˘˜ Î·È ·ÓÙ›‰Ú·Û˘, Ì ·›ÙËÌ· ÙËÓ ¿ÌÂÛË Î·Ù¿ÚÁËÛË Ù˘
ÂÎÔÌ‹˜, ÙÔ˘ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Î·È ·ÎfiÌ· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙ·ıÌÔ‡; ∫·È
ÙÈ ÂÍËÁ› ÙȘ ‰È·ÊÔÚÔÔÈË̤Ó˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ οÔÈˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‹
ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ/ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ; À‹ÚÍ·Ó ÔÈ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÎÂÚ·˘Ófi˜ ÂÓ
·ÈıÚ›· ‹ Ì‹ˆ˜ Ë Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ ·ÓÔÈÎÙÒÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ;
ΔÔ ÙËÏÂÔÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ¿Ú¯ÈÛ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜
Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’90, Ì ÙÔÓ ÊÈÏfi‰ÔÍÔ ÛÙfi¯Ô Ó· Â›Ó·È ÌÈ· ÂÎÔÌ‹ ‰È·ÊÔ-
ÚÂÙÈ΋ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ, ÛÙ· ı¤Ì·Ù· Ô˘ ı· Ú·ÁÌ·Ù¢fiÙ·Ó, Ù· ¿ÙÔÌ· Ô˘ ı·
ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÛÂ, ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ı· ‰È·ÏÂÁfiÙ·Ó.
∏ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙËÓ ∫‡ÚÔ ÌÈ· ÂÔ¯‹ ÌÂÙ·‚·ÙÈ΋. ΔÔ Ú·ÍÈÎfiËÌ·
Î·È Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ 1974 ›¯·Ó ·Ó·ÙÚ¤„ÂÈ ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Î·Ù¿-
ÛÙ·ÛË Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ – ÙËÓ ·ÁȈ̤ÓË ËÁÂÌÔÓ›· Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜ Î·È ÙËÓ ·ÓÙ›ÛÙÔȯË
ÂÚÈıˆÚÈÔÔ›ËÛË Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜. √ ¤ÓÔ¯Ô˜ ÚfiÏÔ˜ Ù˘ ·ÎÚÔ‰ÂÍÈ¿˜ ÁÈ· ÙËÓ
ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ’74 ›¯Â Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÂÈ Î·È ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ‰ÂÍÈ¿ ÛÙËÓ Î·ÙÔ-
Ï›ÛıËÛË ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË. ∏ ¯Ô‡ÓÙ· ÙˆÓ Û˘ÓÙ·ÁÌ·Ù·Ú¯ÒÓ ÂÓÙ·Ê›·Û ÙÔ
Û˘ÏÏÔÁÈÎfi fiÚ·Ì· Ù˘ ŒÓˆÛ˘, ·ÏÏ¿ fi¯È ÌfiÓÔ: Ù· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂÁηٿÏÂȄ˘
·fi ÙË ÌËÙ¤Ú· ∂ÏÏ¿‰· ÛÙȘ ÎÚ›ÛÈ̘ ÛÙÈÁ̤˜ Ù˘ ÂÈÛ‚ÔÏ‹˜, ÌÂÁ¤ı˘Ó·Ó ÙËÓ
„˘¯ÔÏÔÁÈ΋ ·fiÛÙ·ÛË ÙˆÓ ∫˘Ú›ˆÓ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Û˘ÓÙ›ÓÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ
¤ÌÊ·ÛË Ù˘ ΢Úȷ΋˜ ȉȷÈÙÂÚfiÙËÙ·˜ – ÙÔ˘ ΢ÚÈ·ÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÙˆÓ ıÂÛÌÒÓ,
Û˘Ó·ÈÛıËÌ¿ÙˆÓ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔÙ‹ÙˆÓ (ÙÔ˘ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘ “΢ÚÔÎÂÓÙÚÈÛÌÔ‡”).
™ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ‰›Ô ÂÂÎÚ¿ÙËÛÂ Ô Û˘Ó·ÛÈÛÌfi˜ Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘
(∞∫∂§ – ∂¢∂∫ – ¢∏∫√), Ô˘ ·Ó¤‰ÂÈÍ ÛÙËÓ ÚÔ‰ڛ· Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÙÔÓ
Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ ÓÂfiÙ¢ÎÙÔ˘ ÎÂÓÙÚÒÔ˘ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜, ¢∏∫√.
ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜, ·ÊÔ‡ Ô
ÂÎÙÔÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ÙÚ›ÙÔ˘ (1/3) ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Ô‰‹ÁËÛ Û ¤Ó·Ó ‚›·ÈÔ ÂÍ·-
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 17

18. 18
ÛÙÈÛÌfi, ÛÙËÓ ÂÍ·Ûı¤ÓËÛË ÙˆÓ ‰ÂÛÌÒÓ Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ Î·È Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜,
ÛÙËÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ ÚÔÏÂÙ·ÚÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÚÔÛʇÁˆÓ Î·È ÙËÓ ÂÈÛ‰Ô¯‹ Ó¤ˆÓ
ÔÌ¿‰ˆÓ (ȉȷ›ÙÂÚ· ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ) ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÂÚÁ·Û›·˜, Ì ÙË Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ıË
·Ó¿Ù˘ÍË ÂÏ·ÊÚÒÓ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÒÓ Î·È Ó¤ˆÓ ˘ËÚÂÛÈÒÓ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ-
ÎÒÓ. ∫¿ÔȘ ‚·ıÈ¿ ÚÈ˙ˆÌ¤Ó˜ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ·Í›Â˜ (.¯. ÛÎÏËÚ‹ ÂÚÁ·Û›· ÁÈ· ÙË
Û˘ÛÛÒÚ¢ÛË ÏÂÔÓ¿ÛÌ·ÙÔ˜, Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È ÙËÓ Úԛη ÙˆÓ
·È‰ÈÒÓ), Ì·˙› Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ Û˘ÁÎ˘Ú›Â˜ (·˘ÍË̤Ó˜ ¢ηÈڛ˜
ÂÚÁ·Û›·˜ ÛÙË ª¤ÛË ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÂÈÛÚÔ‹ ‡ÔÚˆÓ ÚÔÛʇÁˆÓ ·fi ÙÔÓ §›‚·ÓÔ
Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙË °ÈÔ˘ÁÎÔÛÏ·‚›· Î·È ÙË ƒˆÛ›·), Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ·Ó Û ¤Ó· “ÔÈÎÔÓÔ-
ÌÈÎfi ı·‡Ì·”, ÌÈ· ·Ó¤ÏÈÛÙË Â˘ËÌÂÚ›· Î·È Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ıÔ Î·Ù·Ó·ÏˆÙÈÛÌfi. ŸÏ˜
·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È ÛÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ, Ô˘ Û ¿ÏϘ
¯ÒÚ˜ ˘‹ÚÍ·Ó ·fiÙÔÎÔ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈˆÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ, Ë ∫‡ÚÔ˜ ÙȘ ÁÓÒÚÈÛ ÛÙÔ
‰È¿ÛÙËÌ· ÌÂÚÈÎÒÓ ÌfiÓÔ ÂÙÒÓ, ÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÌÂÙ¿ ÙÔ ’74. ∏ ‚·ıÈ¿, fï˜, ·˘Ù‹
ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, Ô˘ ¤ÊÂÚÓÂ Ô Ú·Á‰·›Ô˜ ÂÎÛ˘Á-
¯ÚÔÓÈÛÌfi˜ Î·È ÙÔ ·fiÙÔÌÔ ¿ÓÔÈÁÌ· ÌÈ·˜ ̤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù· ÎÏÂÈÛÙ‹˜, ·Ú·‰Ô-
Ûȷ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂÎÚ›˙ˆÛ˘ Î·È ·ÔͤӈÛ˘.
∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ fiÙÈ ÙÔ ‰ÈÂıÓ¤˜ ÛÎËÓÈÎfi ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹ Ì ÙÔ˘˜
›‰ÈÔ˘˜ ÁÔÚÁÔ‡˜ Ú˘ıÌÔ‡˜: E›Ó·È Ë ÂÔ¯‹ Ù˘ ÂÈÙ¿¯˘ÓÛ˘ ÙˆÓ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ
Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, Ô˘ Û˘ÓÂÓÒÓÂÈ ÙȘ ÔÈÎÔÓƠ̂˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜
fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. ∂Í·ÛıÂÓÔ‡Ó Ù· ÎÚ¿ÙË, ÂÓÒ ÈÛ¯˘ÚÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ˘ÂÚ-ÎÚ·-
ÙÈΤ˜ (‹ ˘ÂÚ-ÂıÓÈΤ˜), ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ÙÔÈΤ˜, Ù·˘ÙfiÙËÙ˜. Δ· ªª∂ ηٷÚÁÔ‡Ó
Ù· Û‡ÓÔÚ·, Ù· fiÚÈ·, Ù· Ï·›ÛÈ·… ∫·È Â‰Ò ·ÎÚÈ‚Ò˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ:
™ÙËÓ ∫‡ÚÔ ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ·Ó·ÎÔÏÔ˘ı›·, ·ÊÔ‡ ÂÓÒ Ù· ¿ÓÙ· ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó, ÛÙÔÓ
ÙÔ̤· Ù˘ Ú·‰ÈÔÙËÏÂfiÚ·Û˘ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ÛÙ¿ÛÈÌ·. Õ‰ÂÈ· ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁ›·˜ ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÌfiÓÔ Î·Ó¿ÏÈ, ÙÔ ËÌÈÎÚ·ÙÈÎfi ƒπ∫, Ô˘ ÂȯÔÚËÁÂ›Ù·È Î·Ù¢-
ı›·Ó ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ (Ì ÌËÓÈ·›Ô Ù¤ÏÔ˜). π‰Ú˘ı¤Ó
Â› ∞ÁÁÏÔÎÚ·Ù›·˜, ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’50, ÙÔ ƒπ∫ Ù·˘Ù›ÛÙËΠ̠ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ηÈ
ÙËÓ ÂοÛÙÔÙ ΢‚¤ÚÓËÛË, Ù˘ ÔÔ›·˜ ˘‹ÚÍ ÌÔÓÔˆÏÈ·Îfi˜ ÂÎÊÚ·ÛÙ‹˜. ◊Ù·Ó
Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ô ÂÎÊÚ·ÛÙ‹˜ Î·È ÚÔÛÙ¿Ù˘ ÙˆÓ ÂοÛÙÔÙ ηÙÂÛÙËÌ¤ÓˆÓ ·ÓÙÈ-
Ï‹„ˆÓ. ŒÎ·Ó ÏÔÁÔÎÚÈÛ›· Û οı ÙÈ Ô˘ ÌÂÙ¤‰È‰Â – ·fi ÙÚ·ÁÔ‡‰È·, ÎÈÓË-
Ì·ÙÔÁÚ·ÊÈΤ˜ Ù·Èӛ˜ Î·È ‰È·ÊËÌ›ÛÂȘ (.¯. ··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó Ô “º¿Ó˘”, ÁÈ·Ù›
·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó Û ӷÚΈÙÈο, ÔÈ “ªÂÙ·Ó¿ÛÙ˜”, ÁÈ· ÙȘ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ Û “·ÊÂÓÙÈο
Ô˘ ÎϤ‚Ô˘Ó ÙÔÓ ÂÚÁ¿ÙË”, ÙÔ “ªˆÚfi ÌÔ˘ Ê¿ÏÙÛÔ”, ÏfiÁˆ ÛÙ›¯ˆÓ Ì ·Ó·ÊÔÚ¤˜
Û “ÛÂÍ”, Ù· ”μ˘˙¿ÎÈ· ¤Íˆ”, ÔÈ “∫ˆÏÔ¤ÏÏËÓ˜” - ÁÈ· ¢ÓfiËÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜!).
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 18

19. 19
XøPI™ ¶§AI™IA: ¢IAPPH°NYONTA™ TA OPIA MIA™ ¶APA¢O™IAKH™ KOINøNIA™
ΔÔ ƒπ∫ ¯·Ú·ÎÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÌÈ· “·Ú¯ÔÎÂÓÙÚÈ΋” ·ÓÙ›ÏË„Ë, ‚¿ÛÂÈ Ù˘ ÔÔ›·˜
Ô Úfi‰ÚÔ˜, ÔÈ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈ Î¿ı ÏÔÁ‹˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙË-
Ù¤˜ ÙÔ˘˜ (ÂÁη›ÓÈ·, ‰ÂÍÈÒÛÂȘ, ÌÓËÌfiÛ˘Ó·, ‰È·ÈÛÙÂ˘Ù‹ÚÈ· Ú¤Û‚ÂˆÓ Î.¿.)
›¯·Ó ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÚÔ‚ÔÏ‹, ÂÓÒ Ô ·Ïfi˜ ÔÏ›Ù˘ Î·È Ù· ηıËÌÂÚÈÓ¿ ·ÓıÚÒÈ-
Ó· ı¤Ì·Ù· ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ˘Ô‚·ıÌÈṲ̂ӷ.
√È Ù¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ›¯·Ó ηıÈÂÚˆı› Â› ª·Î·Ú›Ô˘, ·ÚfiÏÔ Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ
¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó Ó· ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ‹Ù·Ó ηıÔÏÈο ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ˆ˜
Ô “›˜ Î·È ·‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ˜ ËÁ¤Ù˘”. ∂Ì‰ÒıËÎ·Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Â› ÚÔÂ-
‰Ú›·˜ ™‡ÚÔ˘ ∫˘ÚÈ·ÓÔ‡, ÁÈ· ÙÔÓ ·ÓÙ›ıÂÙÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÏfiÁÔ – ÙËÓ ÂÓ·ÁÒÓÈ·
ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·Ô‰Ô¯‹˜/ÂÌ¤‰ˆÛ˘ ÌÈ·˜ ·‰‡Ó·Ì˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ (ÙÔ ¢∏∫√ ‹Ù·Ó
¤Ó· ÌÈÎÚfi ÎfiÌÌ· ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘, Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÂÂȉ‹, fiˆ˜
›‰·ÌÂ, ÔÈ ·ÓÙÈ-‰ÂÍȤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ·ÔÎÏ›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ¢∏™À ·fi ÙËÓ
ÂÍÔ˘Û›· – ·Ú¿ÏÏËÏ·, ÙÔ ∞∫∂§ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ˆ˜ ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙÈÎfi ÎfiÌÌ·
‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ËÁËı› ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Û ÌÈ· ¯ÒÚ· ÛÙË ÛÊ·›Ú· ÂÈÚÚÔ‹˜ Ù˘
‰‡Û˘, ·ÏÏ¿ Ô‡ÙÂ Î·È ‹ıÂÏ ӷ ÂÈÙÚ¤„ÂÈ ÙËÓ ÂÓ‰˘Ó¿ÌˆÛË, ÂȘ ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘
ȉ›Ô˘, ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜ ∂¢∂∫).
¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’80, Ô ËÁ¤Ù˘ ÙÔ˘ ¢∏∫√ Î·È Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘
∫˘Úȷ΋˜ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ‹Úı Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ ∞∫∂§, ÏfiÁˆ
ÙˆÓ ıˆÚÔ‡ÌÂÓˆÓ ÛÎÏËÚÒÓ/“·ÔÚÚÈÙÈÎÒÓ” ÙÔ˘ ı¤ÛÂˆÓ ÛÙÔ ∫˘ÚÈ·Îfi. ™ÙȘ
ÚÔ‰ÚÈΤ˜ ÂÎÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ 1988, ÙÔ ∞∫∂§ ÛÙ‹ÚÈÍ ÙËÓ ˘Ô„ËÊÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÓÂ-
Í¿ÚÙËÙÔ˘ ˘Ô„ËÊ›Ô˘ °ÈÒÚÁÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ. Δ· Ù¤ˆ˜ Û˘ÓÂÚÁ·˙fiÌÂÓ· Ì ÙÔ
∞∫∂§ ÎfiÌÌ·Ù· ηًÏı·Ó ÛÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ Ì ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô„ËÊ›Ô˘˜ (ÙÔ
¢∏∫√ Ì ÙÔÓ ™‡ÚÔ ∫˘ÚÈ·ÓÔ‡ Î·È Ë ∂¢∂∫ Ì ÙÔÓ μ¿ÛÔ §˘ÛÛ·Ú›‰Ë). ŸÙ·Ó
ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ¤¯·Û·Ó ÛÙÔÓ ÚÒÙÔ Á‡ÚÔ ÙˆÓ ÂÎÏÔÁÒÓ, ·Ó·ÁοÛıËÎ·Ó Ó· ÛÙË-
Ú›ÍÔ˘Ó ÙÔÓ ˘Ô„‹ÊÈÔ Ô˘ Â¤‚·Ï ÙÔ ∞∫∂§ – ·ÊÔ‡ Ô ·ÓÙ›·Ïfi˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ô
°Ï·‡ÎÔ˜ ∫ÏËÚ›‰Ë˜, ËÁ¤Ù˘ ÙÔ˘ ¢∏™À, ÛÙÈÁÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ˆ˜ ÎfiÌÌ·-
ÙÔ˜ Ô˘ ÛÙ¤Á·˙ ÙÔ˘˜ Ú·ÍÈÎÔË̷ٛ˜.
√ °ÈÒÚÁÔ˜ μ·ÛÈÏ›Ԣ ›¯Â ηÙ‚› ÛÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ Ì ÙÔ Û‡ÓıËÌ· ∂ÓfiÙËÙ· –
∞ÏÏ·Á‹ – ∞ÍÈÔÎÚ·Ù›·. ªÈ· ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ ÙÔ˘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, Û˘Ì‚ÔÏÈ΋ Ù˘ “Ó¤·˜
ÓÔ‹˜” Ô˘ Â·ÁÁ¤ÏıËÎÂ, ‹Ù·Ó Ô ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ Ó¤ˆÓ Û˘Ì‚Ô˘Ï›ˆÓ ÛÙÔ˘˜ ËÌÈ-
ÎÚ·ÙÈÎÔ‡˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜, Û ·Ó·ÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÂÎÏÔÁÈÎÔ‡ ÔÛÔÛÙÔ‡ ÙˆÓ ÎÔÌÌ¿-
ÙˆÓ (ÂÓÒ Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ Úfi‰ÚÔ˜ ‰ÈfiÚÈ˙ ÛÙÂϤ¯Ë ÙÔ˘ ‰ÈÎÔ‡ ÙÔ˘, ΢ڛˆ˜,
ÎfiÌÌ·ÙÔ˜). ΔÔ Ó¤Ô Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙÔ˘ ƒπ∫ ÚÔÒıËÛ ‰È¿ÊÔÚ˜ ηÈÓÔÙƠ̂˜,
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 19

20. 20
ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÌÈ· Ó¤· “·ÓıÚˆÔÎÂÓÙÚÈ΋” ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÛÙ· ‰ÂÏÙ›· Âȉ‹-
ÛˆÓ, Ó¤· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ‰È·ÏfiÁÔ˘ Î·È ÂÚ¢ÓËÙÈ΋˜ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·Ê›·˜ Î.¿. ŒÙÛÈ
ÏÔÈfiÓ ÚԤ΢„Â Î·È ÙÔ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·”, ·fi ÌÈ· ÚfiÙ·ÛË ÂÓfi˜ Ó¤Ô˘ ‰ËÌÔ-
ÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˘, Ô˘ ‹Ù·Ó Î·È Ô ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜.
∏ ·Ê·›ÚÂÛË ÙˆÓ Ï·ÈÛ›ˆÓ Û ÌÈ· ÎÔÈÓˆÓ›· Ô˘ ̤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈ-
˙fiÙ·Ó ·fi ·˘ÛÙËÚÒ˜ ηıÔÚÈṲ̂ӷ fiÚÈ· ·ÍÈÒÓ, ȉÂÔÏÔÁÈÒÓ Î·È Û˘ÌÂÚÈÊÔ-
ÚÒÓ, ·ÏÏ¿ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ‹‰Ë Û ÌÈ· ÙÚԯȿ ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛ˘, ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ
·Ú¿ÙÔÏÌÔ fiÓÙˆ˜ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·. ∂‡ÏÔÁÔ ‹Ù·Ó fiÙÈ ÙÔ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ı· ·Ô-
ÎÙÔ‡Û ۇÓÙÔÌ· Ê·Ó·ÙÈÎÔ‡˜ Ô·‰Ô‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ê·Ó·ÙÈÎÔ‡˜ ¯ıÚÔ‡˜.
√ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ Ù˘ Ó¤·˜ ÂÎÔÌ‹˜, ηٿÊÂÚ ·fi ÓˆÚ›˜ Ó·
ÂÏ·ÛÂÈ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙˆÓ ı·ÙÒÓ. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙˆÓ ÂÈÙ˘¯ÈÒÓ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó
Ë ÚÔÛÂÎÙÈ΋ ÂÈÏÔÁ‹ ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ·fi Ù· ÔÔ›· ı· ¤·ÈÚÓÂ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË: Ë
ÕÓÓ· ™ÈÎÂÏÈ·ÓÔ‡, Û‡˙˘ÁÔ˜ ÂÓfi˜ ÙÂıÓÂfiÓÙÔ˜ ÈÂÚÔ‡ Ù¤Ú·ÙÔ˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ô›-
ËÛ˘, Ô ¢ÈÔÓ‡Û˘ ™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˜, ·ÌÊÈÏÂÁfiÌÂÓÔ˜ ÙfiÙ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ, fiÔ˘
ÂÎÊÚ¿ÛÙËΠÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙË ÁÂÓÈο ·Ô‰ÂÎÙ‹ ȉ¤· Ù˘ ÔÌÔÛÔÓ‰›·˜, Ô ª›Î˘
£ÂÔ‰ˆÚ¿Î˘, Ô ˙ˆÓÙ·Ófi˜ ıÚ‡ÏÔ˜, Ô Δ¿Î˘ ∂˘‰fiη˜, Ù¤ˆ˜ ÔϤÌÈÔ˜ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂ-
ÈÛÎfiÔ˘ ª·Î·Ú›Ô˘ Î·È ÌfiÓÔ˜ ÙÔÏÌ‹Û·˜ ·Óı˘Ô„‹ÊÈfi˜ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÂ-
‰Ú›· Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜.
√È ÂÈÏÂÁ¤ÓÙ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌÔÓ¿¯· ÁÓˆÛÙ¿, ÂÒÓ˘Ì·, ηٷÍȈ̤ӷ ¿ÙÔÌ·, ·ÏÏ¿
Î·È ¿ÁÓˆÛÙÔÈ Ô˘ ›¯·Ó οÙÈ “ȉȷ›ÙÂÚÔ” Ó· Ô˘Ó, οÔȘ ·fi„ÂȘ Ô˘ ›¯·Ó
ÛÚˆ¯ı› ÛÙÔ ÂÚÈıÒÚÈÔ, ÛÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ‹ ÙÔ Û˘ÏÏÔÁÈÎfi ·Û˘Ó›‰ËÙÔ, ÁÈ· Ó·
ÎÚ·ÙËı› Ô ‰ËÌfiÛÈÔ˜ ÏfiÁÔ˜ ÛÙ· Ï·›ÛÈ· Ù˘ “ÎÔÛÌÈfiÙËÙ·˜”, Ù˘ “¢Ú¤ÂÈ·˜”,
ÙˆÓ ÁÂÓÈο ‹ ÎÔÈÓ¿ ·Ô‰ÂÎÙÒÓ ·ÍÈÒÓ, ȉÂÔÏÔÁÈÒÓ, ÂÔÈı‹ÛˆÓ. ∏ ÂÓÓÈ¿-
¯ÚÔÓË “ÌÈÎÚ‹ ∂ϤÓË” Ì ÙÔ ··ÛÙÚ¿ÙÔÓ Ó‡̷, Ô˘ ·¿ÁÁÂÈÏ ∫·‚¿ÊË Î·È
ÔÌÔÏfiÁËÛ Ì ·ÊÔÏÈÛÙÈ΋ ·È‰È΋ ·Ê¤ÏÂÈ· fiÙÈ ‰ÂÓ Û˘Ì·ıÔ‡Û ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂ-
›ÛÎÔÔ, ÁÈ·Ù› ˙Ô‡Û ÛÙËÓ Â˘Ì¿ÚÂÈ· ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÔÏÏ¿ ÊÙˆ¯¿ ·È‰È¿ ÂÈ-
ÓÔ‡Û·Ó (‰ËÌfiÛÈ· ÔÌÔÏÔÁ›· ÌÈ·˜ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ȉȷ›ÙÂÚ˘ ·Ú·‰Ô¯‹˜, Ô˘
ÍÂۋΈÛ ÙËÓ Ì‹ÓÈÓ ·ÚÎÂÙÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Ô˘ ΤډÈÛ ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· ÙˆÓ ÂÚÈÛ-
ÛÔÙ¤ÚˆÓ). ΔÔÓ ªÂÎ›Ú ∞˙ÁΛÓ, ¤Ó·Ó ΔÔ˘ÚÎÔ·ÚÈÔ Ô˘ ‹Úı ¤Ú· ·fi ÙÔ
Ù›¯Ô˜, ÁÈ· Ó· Í·Ó·ı˘Ì›ÛÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ηْ ÂÍÔ¯‹Ó ¿ÏÏÔ˘, Ô˘ ÌÈÏÒÓÙ·˜
ÛÙËÓ Î˘Úȷ΋ ‰È¿ÏÂÎÙÔ ı‡ÌÈÛ ÛÙÔ˘˜ EÏÏËÓÔ΢Ú›Ô˘˜ fiÛË ÔÈÎÂÈfiÙËÙ· ÌÔ-
ÚÔ‡Ó Ó· ÓÈÒÛÔ˘Ó Ì ÙÔ˘˜ TÔ˘ÚÎÔ΢Ú›Ô˘˜, ·ÏÏ¿ ÌÈÏÒÓÙ·˜ ÁÈ· ÙȘ ·fi„ÂȘ
ÙˆÓ TÔ˘ÚÎÔ΢Ú›ˆÓ, ı‡ÌÈÛÂ Î·È fiÛË ·fiÛÙ·ÛË ¯ˆÚ›˙ÂÈ ÙȘ ‰‡Ô ÂıÓfiÙËÙ˜.
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 20

21. 21
XøPI™ ¶§AI™IA: ¢IAPPH°NYONTA™ TA OPIA MIA™ ¶APA¢O™IAKH™ KOINøNIA™
◊‰Ë Ì ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÙÔ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ¿ÁÁÈ˙ ٷ fiÚÈ¿ ÙÔ˘. À‹Ú¯·Ó
·ÚÎÂÙ¤˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ·fi ¿ÙÔÌ· Î·È ÔÌ¿‰Â˜ Ô˘ ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ Ù· ıÚË-
Û΢ÙÈο Î·È ÂıÓÈο ı¤Ì·Ù· ‰ÂÓ ı· ¤ÚÂ ӷ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ı¤Ì·Ù· Û˘˙‹-
ÙËÛ˘. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó Ú¤ÔÓ, ‰ÂÓ ¿ÚÌÔ˙Â Ë ÛÊ·›Ú· ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ Î·È ıÂÛÊ¿ÙˆÓ Ó·
ÌÔχÓÂÙ·È ÛÙËÓ Â·Ê‹ Ù˘ Ì ÙËÓ ÎÔÛÌÈ΋, ˘ÏÈ΋, ηıËÌÂÚÈÓ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi-
ÙËÙ·. ¢ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ÌÈ· ·È‰Ô‡Ï· Ó· ·ÌÊÈÛ‚ËÙ› ÙÔÓ ËÁ¤ÙË Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜,
ÙÔ˘ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡, Ì·ÎÚ·›ˆÓÔ˘ ıÂÛÌÔ‡ Ù˘ Ó‹ÛÔ˘. ŒÓ·˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˜ Ó· ÚÔ-
ÛÔÈÂ›Ù·È ÙÔ Ê›ÏÔ, ÙÔÓ ÔÈΛÔ, ÙÔÓ ∫‡ÚÈÔ (‰ÈÂΉÈÎÒÓÙ·˜ ÂÌ̤ۈ˜, Ì’ ·˘ÙfiÓ
ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÙË ÓÔÌÈÌÔÔ›ËÛË Ù˘ ÏËÛÙÚÈ΋˜ ηÙÔ¯‹˜ Ù˘ Ó‹ÛÔ˘).
ŸÌˆ˜ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ΤډÈ˙Â Î·È Û˘Ì¿ıÂȘ. ∏ ‰ËÌÔÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿Ì-
Ì·ÙÔ˜ ·Ó¤‚·ÈÓÂ Û˘Ó¯Ҙ. ∫·È Ô ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ “·ÔıÚ·Û˘ÓfiÙ·Ó” ÔÏÔ¤Ó· ηÈ
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. ™˘Ó¤ÙÂÈÓ ے ·˘Ùfi Î·È Ë ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· Ô˘ ÊÚfiÓÙÈ˙ ӷ ηÏÏÈÂÚ-
Á‹ÛÂÈ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜. £‡ÌÈ˙ ·Ú¯·›· ÙÚ·Áˆ‰›·, Ì˘ÛÙ·ÁˆÁ›· ÛÂ
ÔÚıfi‰ÔÍË ÂÎÎÏËÛ›·: H ÌÂ Â˘Ï¿‚ÂÈ· ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÌÂÓÔ˘, Ô
·ÚÁfi˜ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi˜ Ú˘ıÌfi˜ Ô˘ Â¤‚·ÏÏ ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· (·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÓÙ›-
ıÂÙÔ˜ ÛÙȘ ÚԉȷÁڷʤ˜/··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÂÎÔÌÒÓ), ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜
ÛȈ¤˜ ÌÂÙ¿ ·fi οı ·¿ÓÙËÛË, ÔÈ ·ÚÁ¤˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ÙÔ ·Ó¤ÎÊÚ·ÛÙÔ, ÛÔ‚·Úfi,
‹ÚÂÌÔ ÚfiÛˆÔ, fiÌÔÈÔ Ì ÚÔÛˆÂ›Ô ·Ú¯·›Ô˘ ‰Ú¿Ì·ÙÔ˜, Ô ·fiÚ·ÙÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜
ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ô˘ ÂÁηıÈÛÙÔ‡Û Ì ÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÍÂÓÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜ (·ÎfiÌ· Î·È ÙÔ˘˜
¯ıÚÈο ÎÂÈ̤ÓÔ˘˜). ∏ ÌÂÛÌÂÚÈÛÙÈ΋ ÂÎÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘...
∞˘Ù‹ Ë ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÂÈ·˜ Ù·›ÚÈ·˙ ηχÙÂÚ· ÛÂ
ÂÎÔÌ¤˜ Ì ·Ó¿ÏÔÁÔ ı¤Ì·. ∏ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙË Á˘Ó·›Î· Î·È ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘
ÙÚ·ÁÈÎÔ‡ ∏Ï›· ™·Ì·Ú¿, ‹Úˆ· Ù˘ ∂√∫∞, Ô˘ Úfi‰ˆÛ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÌÂÙ¿
·fi ÂÊÈ·ÏÙÈο ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ·, ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi, ÁÈ· Ó· ÂÎÙÂÏÂÛı›
ÙÂÏÈο ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘, ÌÂÙ¿ ·fi ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ Ù˘ ÔÚÁ¿-
ÓˆÛ˘ ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â Ù¿ÍÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘, Ù·›ÚÈ·˙ ·fiÏ˘Ù· Ì ÙËÓ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·
Ô˘ ·Ó·‰Â›ÎÓ˘Â Ë ÂÎÔÌ‹. ∞ÏÏ¿ ¤‚Á·Ï ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· Î·È ·ÓÙÈÊ¿ÛÂȘ Ù˘
˙ˆ‹˜, ‰˘Û¿ÚÂÛÙ˜. Œ‰ÂÈÍ ٷ fiÚÈ· ÙˆÓ ÂÈÏÔÁÒÓ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ Ù˘ ∂√∫∞
(Ú¿ÁÌ· Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· ¿ÏÏË, ÙÚ·ÁÈÎfiÙÂÚË Ì· Î·È ÈÔ ·ÓıÚÒÈÓË Ù˘¯‹
ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ÂΛÓÔ˘, Ô˘ Â͢ÌÓÒÓÙ·˜ ÌÔÓ¿¯· ÙÔ ËÚˆÈÎfi ÛÙÔȯ›Ô, ηٿÓÙËÛÂ
‰˘ÛÚfiÛÈÙÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ÎÔÈÓÔ‡˜ ıÓËÙÔ‡˜). √È Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ·ÓÙ¤-
‰Ú·Û·Ó ‚›·È· Û’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·fiÂÈÚ· ·Ôηı‹ÏˆÛ˘. ΔÔ ›‰ÈÔ Û˘Ó¤‚ËΠfiÙ·Ó
Ë ÂÎÔÌ‹ ÚÔ¤‚·Ï ÙÔÓ ¶··Ï¿˙·ÚÔ, ¤Ó·Ó ·ÚÈÛÙÂÚfi, ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙ‹ ·¿,
Ô˘ ¤¯·Û Ì ÙÚ·ÁÈÎfi ÙÚfiÔ ‰‡Ô ÙÔ˘ ÁÈÔ˘˜...
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 21

22. 22
°È· ÔÏÏÔ‡˜ Ô ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˜, ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜ ηٿÓÙËÛ ¤Ó·˜
ÊÙËÓfi˜ “Í·Óıfi˜ Ì¿ÁÔ˜”, Ô˘ Ì Ù¯ӿÛÌ·Ù· ÍÂÁÂÏÔ‡Û ÙÔ ·ÎÚÔ·Ù‹ÚÈfi ÙÔ˘,
·Ú·Û‡ÚÔÓÙ¿˜ÙÔÌ·ÎÚÈ¿·fiÙËÓ·Ï‹ıÂÈ·,¤Ó·˜ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜¿Ú¯ˆÓÙԢηÎÔ‡,
ÙˆÓ˘Ô¯ıfiÓȈӉ˘Ó¿ÌˆÓÙÔ˘ÛÎfiÙÔ˘˜.°È·¿ÏÏÔ˘˜Â›¯ÂÁ›ÓÂÈÔ“Í·Óıfi˜¿ÁÁÂ-
ÏÔ˜” Ù˘ ·ÔÎ¿Ï˘„˘, Ë ÊˆÓ‹ ÙˆÓ ·‰˘Ó¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ·‰ÈÎË̤ӈÓ, Ô ÂΉÈÎË-
Ù‹˜-ÙÈ̈Úfi˜ ÙˆÓ ÂÎÚÔÛÒˆÓ οı ÏÔÁ‹˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ (ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜, ÂıÓÈ-
΋˜ Î.¿.). ∏ ∫‡ÚÔ˜ Ì ÎÔÌ̤ÓË ·Ó¿Û· ÂÚ›ÌÂÓ ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ÎÙ‡ËÌ·, ¿ÏÏÔÈ
ÁÈ· Ó· ¯Ï¢¿ÛÔ˘Ó, ¿ÏÏÔÈ ÁÈ· Ó· ÁÈÔÚÙ¿ÛÔ˘Ó, ¿ÏÏÔÈ ÁÈ· Ó· ηٷÁÁ›ÏÔ˘Ó...
∏ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ì ÙÔÓ ·Ó·Ú¯ÈÎfi ÎÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔ ∞ÓÙÚ¤· ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘ ˘‹ÚÍÂ
ÙÔ ÙÂÏÈÎfi Ï‹ÁÌ·. ªfiÓÔ Ô˘ ÙÒÚ· ÔÈ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÁÂÓÈ·ıËηÓ, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ
ÛÙËÓ ·Ú¯‹. ΔÈ ‹Ù·Ó fï˜ ÂΛÓÔ Ô˘ ÍÂۋΈÛ ÙfiÛ˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜, ·Ó¿-
ÁηÛ ٷ ÎfiÌÌ·Ù· Ó· ÙÔÔıÂÙËıÔ‡Ó Î·È ÙËÓ Î˘Úȷ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ó· ·Ô-
ÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·; ™’ ¤Ó· ÚÒÙÔ Â›Â‰Ô ·Ó¿ÁÓˆÛ˘ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· Ë
¿ÚÓËÛË Ù˘ (Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜) Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜, ˆ˜ ‰È·¯ÚÔÓÈ΋˜ “Ô˘Û›·˜” Ô˘ ÚÔÛ‰›-
‰ÂÈ ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙÔ˘˜ EÏÏËÓÔ΢Ú›Ô˘˜, ÂÓÒÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ì ÙȘ ·Ú¯¤-
ÁÔÓ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ηٷ‚ÔϤ˜. ∏ ·ÔÛÙ·ÛÈÔÔ›ËÛË ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·: Ë ‰‹ÏˆÛË
ÂÚ› ·ÔÎÔ‹˜ ÙÔ˘ “ÔÌÊ¿ÏÈÔ˘ ÏÒÚÔ˘” Ì ÙËÓ ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ÙÔ˘ ’74 Î·È ÙË
‰È·›ÛÙˆÛË-·Ô‰Ô¯‹ Ù˘ “‰È·ÊÔÚ¿˜” Ì ÙÔ˘˜ “∂ÏÏ·‰›Ù˜”. ∞˘Ù¤˜ Â›Ó·È ·fi-
„ÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙ Ì ÙfiÛË Û·Ê‹ÓÂÈ· Î·È “ˆÌfiÙËÙ·”.
À‹Ú¯Â ‚¤‚·È·, ÁÈ· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ, ·fi ÙÔ ’74 Î·È ÌÂÙ¿, Ë ˘Ô„›· fiÙÈ ·˘Ù¤˜ ÙȘ
·fi„ÂȘ οÔÈÔÈ ÙȘ ˘ÈÔıÂÙÔ‡Û·Ó – ¯ˆÚ›˜ fï˜ Ó· ÙÔ ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È ‰ËÌfi-
ÛÈ·. ∫‡ÚÈÔÈ ¤ÓÔ¯ÔÈ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ “ÓÂÔ·ÚÈÔÈ”, ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯Â
̤¯ÚÈ ÙfiÙ ‰ËÌfiÛÈ· ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ ı¤ÛÂȘ fiˆ˜ ÔÈ ÈÔ ¿Óˆ. √ ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ ˆ˜
·ÚÈÔ˜ ‡ÔÙÔ˜ ÁÈ· Ù¤ÙÔȘ ı¤ÛÂȘ, “¡ÂÔ΢ÚÈ·Îfi˜ ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜”, ‰‹ÏˆÓ Â·-
ÓÂÈÏËÌ̤ӷ fiÙÈ ‰ÂÓ ·ÚÓ›ÙÔ ÙËÓ ÂıÓfiÙËÙ· ÙˆÓ EÏÏËÓÔ΢Ú›ˆÓ Î·È ÙˆÓ TÔ˘Ú-
ÎÔ΢Ú›ˆÓ, ·ÏÏ¿ ÙfiÓÈ˙ ·ÏÒ˜ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ë ·Á¿Ë ÁÈ· ÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È Ë
ȉÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË ÙÔ˘ ΢ÚÈ·ÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ó· ¤·ÈÚÓ·Ó ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ·, ˆ˜
Ë ÌfiÓË Èı·Ó‹ ‚¿ÛË ÌÈ·˜ Û˘ÓÂÓˆÙÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜. √ ¤ÙÂÚÔ˜ ‡ÔÙÔ˜, ÙÔ
∞∫∂§, ‰‹ÏˆÓ ΢ÚÔÎÂÓÙÚÈÎfi, ·ÏÏ¿ ͤÓÔ ÚÔ˜ Ù¤ÙÔȘ “·ÓÈÛÙfiÚËÙ˜ ηÈ
ÂÎÙfi˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜” “ÓÂÔ΢ÚȷΤ˜” ·fi„ÂȘ. ∫·È Í·ÊÓÈο, Ó· Ô˘ ÙÔ
“Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ·ÚÔ˘Û›·Û ¤Ó·Ó ÔÏÔ˙ÒÓÙ·ÓÔ “ÓÂÔ·ÚÈÔ”– οÔÈÔÓ Ô˘
͉ȿÓÙÚÔ· (“Èڛ˜ ÓÙÚÔ‹”, fiˆ˜ ηٷÏfiÁÈÛÂ Ô ¢ÈÎËÁÔÚÈÎfi˜ ™‡ÏÏÔÁÔ˜
∞ÌÌÔ¯ÒÛÙÔ˘), ˘ÂÚ¿ÛÈ˙ ÙȘ ı¤ÛÂȘ Ô˘ fiÏÔÈ ··ÚÓÈfiÓÙÔ˘Û·Ó, fiÏÔÈ ·Ó·-
ıÂÌ¿ÙÈ˙·Ó, fiÏÔÈ ÂÍfiÚÎÈ˙·Ó. ∫·È Ô˘ οÔÈÔÈ Î·Ù·ÏfiÁÈ˙·Ó Û οÔÈÔ˘˜
¿ÏÏÔ˘˜, ˆ˜ ηÙËÁÔÚ›· ÂÛ¯¿Ù˘ ÚÔ‰ÔÛ›·˜...
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 22

23. 23
XøPI™ ¶§AI™IA: ¢IAPPH°NYONTA™ TA OPIA MIA™ ¶APA¢O™IAKH™ KOINøNIA™
¶ÔÈÔÈ fï˜ ηٷÏfiÁÈ˙·Ó οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ Î·È ÁÈ·Ù›; Ÿˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ·Ó·Ï‡ÛÂÈ ÈÔ
¿Óˆ, Ë ·Ú¿Ù·ÍË ÙˆÓ ÂıÓÈÎÔÊÚfiÓˆÓ Â›¯Â ·ÔÏ·‡ÛÂÈ ÌÈ· ·‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙË
ËÁÂÌÔÓ›· ̤¯ÚÈ ÙÔ ’74. ªÂÙ¿ ÙÔ ’74, Ë ËÁÂÌÔÓ›· ¤Ú·Û Û ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ ΢ÚÔ-
ÎÂÓÙÚÈÛÌÔ‡ (Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ÙÔÓÈÛÌÔ‡ Ù˘ ΢ÚÈ·ÎfiÙËÙ·˜, ÙÔ˘ ΢ÚÈ·ÎÔ‡
ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ıÂÛÌÒÓ, ÂÌÂÈÚÈÒÓ Î.Ù.Ï., Î·È ÙÔÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓÔ ˘ÔÙÔÓÈÛÌfi Ù˘ ∂ÏÏ¿-
‰·˜, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ô˘ ›‰·Ì ÈÔ ¿Óˆ). ™‡ÓÙÔÌ· fï˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ Ë
¿ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ¶··Ó‰Ú¤Ô˘ Î·È Ë ÛÙ·‰È·Î‹ Â·Ó·ı¤ÚÌ·ÓÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛˆÓ
∫‡ÚÔ˘ – ∂ÏÏ¿‰·˜, ÔfiÙÂ Î·È Ë ÛÙ·‰È·Î‹ Î¿Ì„Ë ÙÔ˘ ΢ÚÔÎÂÓÙÚÈÛÌÔ‡.
ŸÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ·Ó‹ÏıÂ Ô °ÈÒÚÁÔ˜ μ·ÛÈÏ›Ԣ, Ì ÙË ÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘ ΢ÚÔ-
ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ ∞∫∂§, Ë ÂıÓÈÎÔÊÚÔÛ‡ÓË Â›‰Â ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ (Î·È ÛÙÔÓ ÂÚ›Á˘Úfi
ÙÔ˘) ÙÔÓ ÂÎÊÚ·ÛÙ‹ ÙÔ˘ “ÓÂÔ΢ÚȈÙÈÛÌÔ‡”. √È ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ› ÂıÓÈÎfiÊÚÔÓ˜
ÂÛÙÈ¿ÛÙËÎ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙË Û˘ÌÌ·¯›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ÎÔÌÌÔ˘ÓÈ-
ÛÙ¤˜ – ÂÍ ÔÚÈÛÌÔ‡ ·¿ÙÚȉ˜ Î·È ¿ıÂÔ˘˜. √È ÈÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ, ÂÎÏÂÙ˘Ṳ̂-
ÓÔÈ ÂıÓÔÎÂÓÙÚÈÎÔ›, ÂÛÙ›·Û·Ó ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ “ÂÈÊ·ÓÂÈ·ÎfiÙËÙ·” ÙÔ˘
“ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙË”, “·ÏÂÍÈÙˆÙÈÛÙ‹” ÚÔ¤‰ÚÔ˘, ‰›¯ˆ˜ Ú›˙˜ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·, ÙËÓ
ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÙȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘. ŸÌˆ˜ fiÏ· ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó οˆ˜ ·fiÚÈ-
ÛÙ· Î·È ÓÂÊÂÏÒ‰Ë Î·È ‰‡ÛÎÔÏ· ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÛÙ¤Ú· ‚¿ÛË ÎÚÈÙÈ΋˜. √‡Ù Ô
Ó¤Ô˜ Úfi‰ÚÔ˜ Ô‡ÙÂ Ô ÂÚ›Á˘Úfi˜ ÙÔ˘ ‹ ÔÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ÙÔÓ ÛÙ‹-
ÚÈ˙·Ó ‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙȘ “ηÙËÁÔڛ˜” ÂÚ› “ÓÂÔ΢ÚȈÙÈÛÌÔ‡”.
√ ∞ÓÙÚ¤·˜ ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘, fï˜, Ô˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ·fi ÙÔ Ô˘ıÂÓ¿, ›¯Â fiÏ·
Ù· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ·¯˘Ú¿ÓıÚˆÔ˘ “ÓÂÔ·ÚÈÔ˘” Ô˘ fiÏÔÈ ¤„·¯Ó·Ó Ó· ‚ÚÔ˘Ó.
¶ÚfiÛÊÂÚ ¤ÙÛÈ ¤Ó·Ó ȉ·ÓÈÎfi ÛÙfi¯Ô, Û˘ÛÂÈÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙË Ì‹ÓÈÓ ÌÈ·˜ ÌÂÁ¿-
Ï˘ ÔÌ¿‰·˜ ·ÓıÚÒˆÓ. ∂›Ó·È ÂӉȷʤÚÔÓ fiÙÈ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ·ÎÚÔ‰ÂÍÈÔ‡˜,
·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÈÔ ‹ÈÔ˘˜ ‰ÂÍÈÔ‡˜ ÙÔ˘ ¢∏™À, Û˘ÛÂÈÚÒıËÎ·Ó Î·È ÔÏÏÔ›
Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ¢∏∫√ (·˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ fiÛÔ ¯Ôψ̤ÓÔÈ ‹Ù·Ó ÔÈ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ¤˜
ÙÔ˘ ¢∏∫√ ·fi ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ °ÈÒÚÁÔ μ·ÛÈÏ›Ԣ, Ô˘
Ì ‰˘ÛÎÔÏ›·, ·ÏÏ¿ ·Ó·ÁηÛÙÈο, „‹ÊÈÛ·Ó ÙÔ ’88). A˘Ù‹ ˘‹ÚÍ ›Ûˆ˜ ÌÈ·
ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·ÊÔÚÌ‹ ÒıËÛ˘ ÛÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÔÌÌ¿-
ÙˆÓ, Ô˘ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Û˘ÛÂÈÚÒıËÎ·Ó ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ̤¯ÚÈ Î·È ÙË
Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ 1993, Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÙË ‰ÂÍÈ¿ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘-
Û›·, Ì ÙÔÓ °Ï·‡ÎÔ ∫ÏËÚ›‰Ë ÛÙËÓ ÚÔ‰ڛ· Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜.
√È ÈÔ ¿Óˆ ‰È·ÈÛÙÒÛÂȘ ‚ÔËıÔ‡Ó ÛÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË ÙÔ˘ ÔÈˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ
ÔÌ¿‰ˆÓ ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÔÈ ‰˘Û·Ó¿ÏÔÁ· ¤ÓÙÔÓ˜ ·ÓÙÈ-
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 23

24. 24
‰Ú¿ÛÂȘ ÛÙËÓ ÂÎÔÌ‹ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿„·ÌÂ, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ˘
ÁÈ·Ù› ÚÔÛÊÂÚfiÙ·Ó Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¯ÚÔÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÛÙËÓ ÔÔ›· ÛËÌÂÈÒ-
ıËÎ·Ó ÔÈ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ·˘Ù¤˜. ΔÔ ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ fï˜ “Û˘ÌʤÚÔÓ” (›Ù ·˘Ùfi
Â›Ó·È ˘ÏÈÎfi ›Ù ȉÂÔÏÔÁÈÎfi, fiˆ˜ ÛÙËÓ ÚÔÎÂÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË), ‰ÂÓ ·ÔÙÂ-
Ï› Â·Ú΋ ‹ ÂÍ·ÓÙÏËÙÈ΋ ÂÚÌËÓ›· ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ Ê·ÈÓÔ̤ӈÓ. °È· Ó·
ηٷÛÙ› ÈÔ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË Ë ·Ó¿Ï˘Û‹ Ì·˜, ÔÊ›ÏÔ˘Ì ӷ ÙËÓ ÂÓÙ¿ÍÔ˘ÌÂ
Û ¤Ó· ¢ڇÙÂÚÔ ÂÚÌËÓ¢ÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ. ¶ÚÔÙ›ÓÔ˘Ì fiÙÈ ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ Ï·›ÛÈÔ
ÚÔÛʤÚÂÈ Ë ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ Ê·ÈÓÔ̤ÓÔ˘ ÙˆÓ “ËıÈÎÒÓ ·ÓÈÎÒÓ”, fiˆ˜ ·Ó·-
Ù‡¯ıËΠ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›· Ù˘ ·Ú¤ÎÎÏÈÛ˘. ∏ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ·˘Ù‹
ÔÚÌ¿Ù·È ·fi ÙËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛË fiÙÈ Û οÔȘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ÂÚÈfi‰Ô˘˜/ÛÙÈÁ̤˜,
ÌÂÁ¿Ï· ÙÌ‹Ì·Ù· ÌÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÌÈ·Ó ˘¤ÚÌÂÙÚË Â˘·ÈÛıËÛ›·
(Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ÂΉËÏÒÓÂÙ·È Ì ÌÈ· Í·ÊÓÈ΋, ‰˘Û·Ó¿ÏÔÁÔ˘ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ ¤ÎÚËÍË
‹ ·ÚÔ͢ÛÌfi) ·¤Ó·ÓÙÈ Û ۯÂÙÈο ·Û‹Ì·ÓÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ô˘ fï˜ Ê·›ÓÂÙ·È
Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ¤ÓÙÔÓ· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ·ÂÈÏ‹˜ ‹ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘. Δ· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ·˘Ù¿
Ô‰ËÁÔ‡Ó Û ‰ËÌfiÛȘ ηٷÁÁÂϛ˜ Î·È Î·˘ÙËÚÈ·ÛÌfi ÙˆÓ ıˆÚÔ‡ÌÂÓˆÓ ˆ˜
·ÚÂÎÎÏÈÓÔ˘ÛÒÓ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚÒÓ, Ì ÚfiÙ·ÍË ·ÈÙËÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· ‰Ú·ÛÙÈο ̤ÙÚ·
ÂϤÁ¯Ô˘ ‹ ηٷÛÙÔÏ‹˜, ·Ú·‰ÂÈÁÌ·ÙÈ΋ ÙÈ̈ڛ· ÙˆÓ ÂÓfi¯ˆÓ Î.Ô.Î.
∂›Ó·È Ê·ÓÂÚfi ˆ˜ Û ٤ÙÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÛËÌ·Û›· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙfiÛÔ ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ
ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÚÔͤÓËÛ ÙËÓ ¤ÎÚËÍË ·˘Ù‹, fiÛÔ ÙÔ ÙÈ ·˘Ùfi ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ÂÈ.
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÛÙËÓ Ô˘Û›· ÁÈ· ÌÈ· Û˘Ì‚ÔÏÈ΋ Û˘Û›ڈÛË/·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÙˆÓ
‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ ηÏÔ‡ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ηÎÔ‡, Ô˘ ÂÈ‚Ô˘Ï‡Ô-
ÓÙ·È ÙËÓ ‡·ÚÍË Î·È ˘fiÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜. √ ËıÈÎfi˜ ·ÓÈÎfi˜ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Û ÂÔ¯¤˜
fiÔ˘ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡ÓÙ·È Ù· ηıÈÂڈ̤ӷ ËıÈο, ·ÍÈÔÏÔÁÈο ‹ ȉÂÔÏÔÁÈο fiÚÈ·
ÌÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ∞ÔÙÂÏ› ÌÈ· ¤ÓÙÔÓË ·ÓÙ›‰Ú·ÛË, Ô˘ ÂȯÂÈÚ› Ó· ı¤ÛÂÈ fiÚÈ·
ÛÙÔ ‚·ıÌfi Ù˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ·ÓÂÎÙ‹ Û ÌÈ· ÂÔ¯‹
·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛ˘, ÌÂÙ¿‚·Û˘ ‹ ÎÚ›Û˘ ÌÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜.
∂›‰·Ì ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ fiÙÈ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ 1974-1990 ˘‹ÚÍ ÌÈ·
ÂÔ¯‹ ȉÂÔÏÔÁÈ΋˜ ·ÏÏ¿ Î·È ËıÈ΋˜ “ÂÚÈÏ¿ÓËÛ˘”, ÛÙËÓ ÔÔ›· ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹-
ıËÎ·Ó ÔÈ ·fi ÔÏÏÔ‡ ηıÈÂڈ̤Ó˜ ·Í›Â˜ Î·È È‰ÂÔÏÔÁ›Â˜ (ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜, ÂıÓÈ-
Τ˜, ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Î.¿). ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ’90 ÂȯÂÈÚÂ›Ù·È ÌÈ· ·Ó·Û‡ÓÙ·ÍË, ÌÈ·
Â·Ó·Û˘Û›ڈÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ô˘ ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙȘ ·Í›Â˜ ·˘Ù¤˜, ÁÈ· Ó· ·ÚÂ-
ÌÔ‰›ÛÔ˘Ó ÌÈ· ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ “ηÙÔÏ›ÛıËÛË”. √È ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ “Èڛ˜
Ï·›ÛÈ·” ÂͤÊÚ·˙·Ó ÏÔÈfiÓ ‚·ı‡ÙÂÚ· ·›ÙÈ·, ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ‰‡Ô
‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ, ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ “Û˘Ì‚ÔÏÈÎÔ-ËıÈÎÒÓ ÎfiÛ̈Ӕ. √È Î·Ù·‰›Î˜
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 24

25. 25
XøPI™ ¶§AI™IA: ¢IAPPH°NYONTA™ TA OPIA MIA™ ¶APA¢O™IAKH™ KOINøNIA™
Ù˘ ÂÎÔÌ‹˜ ‰ÂÓ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·Ó Ì ¤Ó· ÌÂÌÔӈ̤ÓÔ, ·Û‹Ì·ÓÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ηÈ
¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ¿ÙÔÌÔ, ·ÏÏ¿ ÛÙfi¯Â˘·Ó ÛÙÔ ÛÙÈÁÌ·ÙÈÛÌfi ÔÏfiÎÏËÚˆÓ ˘Ô-
Û˘ÓfiψÓ, Ô˘ ¤ÎÊÚ·˙·Ó ¤Ó·Ó ·Ó·‰˘fiÌÂÓÔ, ÂÈΛӉ˘ÓÔ, Ó¤Ô Û˘Ì‚ÔÏÈÎfi-ËıÈÎfi
ÎfiÛÌÔ. √ ËıÈÎfi˜ ·ÓÈÎfi˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ¤Ó· οÏÂÛÌ· ÁÈ· Â·Ó·ÊÔÚ¿ Û ٿÍË,
ÛÙËÓ Â·Ó·‚‚·›ˆÛË ·Ï·ÈfiÙÂÚˆÓ, ‰ÔÎÈÌ·ÛÌ¤ÓˆÓ ·ÍÈÒÓ Î·È È‰ÂÔÏÔÁÈÒÓ.
¶fiÛÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ ˘‹ÚÍ·Ó fï˜ ÔÈ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ·˘Ù¤˜; ™ÙȘ 10 ∞ÚÈÏ›-
Ô˘ 1992, ÙÚÂȘ ÌfiÓÔ Ì¤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÎÚËÍË ÙˆÓ ·ÓÙȉڿÛÂˆÓ Ô˘ ›‰·Ì ÛÙËÓ
·Ú¯‹, ÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙÔ˘ ƒπ∫, ÛÙÚÈ̈Á̤ÓÔ ·fi ÙË ‰ËÌfiÛÈ· ηٷ-
ÎÚ·˘Á‹, ·ÔÊ¿ÛÈ˙ ÙËÓ ·Ó·ÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·” ÁÈ· ÂÓ¿ÌÈÛÈ ÂÚ›Ô˘
Ì‹Ó·, ÁÈ· Ó· ‰Ôı› ¯ÚfiÓÔ˜ Ó· “Â·ÓÂÍÂÙ·Ûı› Ë ‰ÔÌ‹ Î·È ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi Ù˘”,
Ì ÛÙfi¯Ô “Ó· Á›ÓÂÈ ÔÏ˘ÊˆÓÈÎfiÙÂÚÔ”(!) Î·È Ó· “‰È·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È Ë Î·Ù’ ·ÓÙÈ·-
Ú¿ıÂÛË ÚÔ‚ÔÏ‹ ·fi„ÂˆÓ Î·È ı¤ÛÂˆÓ fiÔ˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È”. ºÚfiÓÙÈÛ Â›Û˘
ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÎÔÌ‹ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ Ì ÙËÓ ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓË Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙ ÌÔÚÊ‹, Ô
ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÌÂÓÔ˜ (·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜) Ó· ·Ó·Û΢¿ÛÂÈ Ù· fiÛ· ÂÈÒıËÎ·Ó ÂÚ› ÈÛÙÔ-
ÚÈ΋˜ Û˘Ó¤¯ÂÈ·˜ Î·È Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ EÏÏËÓÔ΢Ú›ˆÓ...
ΔËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹ Ù˘ ÎÚ›Û˘ Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿„·ÌÂ, ¿Ú¯È˙ ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ¤Ó·
Ó¤Ô ÌË-ÎÚ·ÙÈÎfi ηӿÏÈ (Ô “§fiÁÔ˜”, Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË,
ÂϤÁ¯ÂÙÔ ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·). ™‡ÓÙÔÌ·, Ù· ηӿÏÈ· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËηÓ. ™ÙÔ
ƒπ∫, Ô˘ ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚ ‹ ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ·ÏÏ¿ÍÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜, ¿Ú¯È˙ Ë
ÂÔ¯‹ Ù˘ ηÙÔÏ›ÛıËÛ˘. ŒÓ· ¯ÚfiÓÔ ÌÂÙ¿, ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ·Ó·Û‡ÓÙ·Í˘ ·Ô-
Ì¿ÎÚ˘Ó·Ó ÙÔÓ Û˘Ì‚ÔÏÈÎfi ÂÎÊÚ·ÛÙ‹ ÙÔ˘ “ÓÂÔ΢ÚȈÙÈÛÌÔ‡” (Ù˘ “ÂıÓÈ΋˜
·ÔÓ‡ڈÛ˘/·ԯڈ̷ÙÈÛÌÔ‡”) ·fi ÙÔ ÚÔ‰ÚÈÎfi, ·ÓÙÈηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ÌÂ
ÙÔÓ ÂÎÚfiÛˆÔ Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜, ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ·Ï·ÈÒÓ Î·È Ó¤ˆÓ ÂıÓÈ(ÎÈ)ÛÙÒÓ.
™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ë ÂÎÔÌ‹ “Èڛ˜ Ï·›ÛÈ·”, ›¯Â ÌÂÓ ÂÚÈÛˆı› ·fi ÙËÓ Î·Ù¿Ú-
ÁËÛË, ·ÏÏ¿ Ì ÙË Ó¤· Ù˘ ÌÔÚÊ‹ ¤¯·ÛÂ, ÛÙ·‰È·Î¿, ÙË ÌÂÁ¿ÏË Ù˘ ı·̷ÙÈÎfi-
ÙËÙ·. ŸÙ·Ó Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Î·È Ì·˙› ÙÔ È‰ÂÔÏÔÁÈÎÔ-ÔÏÈÙÈÎfi ÛÎËÓÈÎfi ¿ÏÏ·ÍÂ, Ô
‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ Ù˘ ıÂÒÚËÛ ·Ó·Áη›Ô ‚‹Ì· (·˘ÙÔÚÔÛÙ·Û›·˜, ηٿ ÙÔÓ ›‰ÈÔ) Ó·
ÂÓÙ·¯ı› ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÔÏÈÙÈÎfi Û¯‹Ì· ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ÚÔ˜ ÙË Ó¤· ÂÍÔ˘Û›· –
ÙÔ ∞∫∂§-∞ÚÈÛÙÂÚ¿. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ì ÙË ‰ËÌÔÙÈÎfiÙËÙ· Ô˘ ›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ
ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi, ·ÓÂÏ¿Ì‚·Ó ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË ÙÔ˘ Ú·‰ÈÔʈÓÈÎÔ‡ ÛÙ·ıÌÔ‡ Ù˘
·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÙÔ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù‹˜ ÙÔ˘ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡.
ΔÔ “Èڛ˜ ¶Ï·›ÛÈ·” ›¯Â ·ÓÂÍ›ÙËÏ· ÛËÌ·‰¤„ÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÛÙËÓ Î˘Úȷ΋ ÎÔÈ-
ÓˆÓ›·, ·ÏÏ¿ ÈÔ Ôχ ÛËÌ¿‰Â˘Â ϤÔÓ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ Ù˘...
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 25

26. Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 26

27. 27
∏ ÂÎÔÌ‹ ·˘Ù‹ Î¿Ï˘„ ÙË Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·. ΔÔ˘ ·ÓıÚÒ-
Ô˘ Ô˘ ‚·Û·Ó›ÛÙËΠ¿ÁÚÈ· ·fi ÕÁÁÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È Ô˘ ÌÂÙ¿ ·’ ·˘Ùfi “ÔÌÔ-
ÏfiÁËÛ” Ô‡ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÎÚ˘Ì̤ÓÔÈ ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ Û‡ÓÙÚÔÊÔ› ÙÔ˘, ·Ó¿ÌÂÛ· Û’ ·˘ÙÔ‡˜
Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, Ë ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·. √ ∏Ï›·˜
“Ê˘Á·‰Â‡ÙËΔ ÛÙË μÚÂÙ·Ó›·, ·ÏÏ¿ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È
˙‹ÙËÛ ӷ ÙÔÓ ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ó. ∏ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú· Â›Ó·È ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›· Ô˘ ÌÂ
Û˘ÁÎÏfiÓÈÛÂ. ∂›¯Â fiÏ· Ù· ÛÙÔȯ›· ÌÈ·˜ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÙÚ·Áˆ‰›·˜. ∂›¯Â Î·È Î¿ÙÈ
·Ú·¿Óˆ. ◊Ù·Ó ·ÏËıÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›·. ΔËÏÂÊÒÓËÛ· ÛÙÔÓ ªfi‰ÂÛÙÔ ™·Ì¿Ú·, ·‰ÂÏÊfi
ÙÔ˘ ËÚˆÔÌ¿ÚÙ˘Ú·. H ·¿ÓÙËÛË ‹Ù·Ó ·Î·ÚÈ·›·. “∫‡ÚÈ ÷Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘, 33 ¯ÚfiÓÈ·
ÂÚ›ÌÂÓ· ·˘Ùfi ÙÔ ÙËÏÂÊÒÓËÌ·”. ΔÔÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛ· ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ÛÙË §¿Úӷη. ◊Ù·Ó
Û˘ÁÎÈÓË̤ÓÔ˜.ªÔ˘¤‰ˆÛÂÛÙÔȯ›·,ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ,·ÏϿηÈ̤ÊÂÚÂÛÂÂ·Ê‹ÌÂ
ÙËÁ˘Ó·›Î·ÙÔ‡∏Ï›·™·Ì¿Ú·.ΔËÓ΢ڛ·¢‹ÌËÙÚ·.ªÈ··fiÙȘÈÔÛËÌ·ÓÙÈΤ˜Ê˘ÛÈÔ-
Áӈ̛˜Ô˘ÁÓÒÚÈÛ·ÔÙ¤ÛÙË˙ˆ‹ÌÔ˘.ÕÓıÚˆÔ˜˙ÂÛÙfi˜fiÛÔÏ›ÁÔÈ Ë΢ڛ·¢‹ÌË-
ÙÚ·. ªÂ Ô͇ÓÔÈ·. ∫·È ›Ûˆ ·fi ÙË Ï‡Ë Ù˘, ÎÚ˘Ì̤ÓÔ ¤Ó· ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔ Êˆ˜, Ô˘
‰ÂÓ ¤¯ˆ ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· ÁÈ· ÙËÓ ËÁ‹ ÙÔ˘. K·È ËÁ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Â›Ó·È Ë ·Á¿Ë Ù˘ ÁÈ· ÙÔÓ
ÎfiÛÌÔ Î·È Ë ÌÂÁ¿ÏË Ù˘ ›ÛÙË Û’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Á¿Ë. ∏ ΢ڛ· ¢‹ÌËÙÚ· ›¯Â ¿Óˆ Ù˘
οÙÈ ÙÔ Ó·ÓÈÎfi, ÂÊË‚ÈÎfi ۯ‰fiÓ, ·Ú¿ Ù· ‚¿Û·Ó· Î·È Ù· Ì·Ú¿˙È· Ô˘ ÙËÓ fiÙÈÛ·Ó
ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È Ë ˙ˆ‹. H ÂÎÔÌ‹ ·˘Ù‹, Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙȘ 26.2.1991, ¿ÓÔÈÍ ¤Ó· ·Ú¿-
ı˘ÚÔηÈÊÒÙÈÛÂ̤ÚÔ˜Ù˘ÛÎÔÙÂÈÓ‹˜ÈÛÙÔÚ›·˜Ù˘∫‡ÚÔ˘.ŒÎÙÔÙÂηȈ˜Û‹ÌÂÚ·,
οıÂ26ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘,ÌÈ·ÙÂÚ¿ÛÙÈ··ÓıÔ‰¤ÛÌËÌ·›ÓÂÈÛÙÔÁÚ·Ê›ÔÌÔ˘.∫·ÈʤÚÂÈ
¿ÓÙ· ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ “∏ÏÈ¿Ó· ™·Ì¿Ú·”. ¢ÂÓ Â›Ó·È ¿ÏÏË ·fi ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ‹Úˆ·.
∏Ï›·˜ ™·Ì¿Ú·˜
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 27

28. 28
∏ ·Ô„ÈÓ‹ ÂÎÔÌ‹ ı· ·Ó·ÊÂÚı› Û ÌÈ· ÙÚ·ÁÈ΋, ÂÈ΋, ı·
¤ÏÂÁ·, ÈÛÙÔÚ›·, Ô˘ ¤˙ËÛÂ Ô ÙfiÔ˜ Ì·˜ ÚÈÓ ·fi ÙÚÈ¿ÓÙ· Î·È ϤÔÓ
¯ÚfiÓÈ·. ∂›Ó·È ÌÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ·ÏÏËοÚÈ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·, Ô˘
ÌÂÙ¿ ·fi ÊÚÈÎÙ¿ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· ·Ó¤ÊÂÚ ÙË Ï¤ÍË "·¯˘ÚÒÓ·˜”,
¯ÒÚÔ˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÊÔÓ‡ıËÛ·Ó ·fi Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ
ÙˆÓ ÕÁÁÏˆÓ ÔÈ ºÒÙ˘ ¶‹ÙÙ·˜, ∏Ï›·˜ ¶··Î˘ÚÈ·ÎÔ‡, Ô ·‰ÂÏÊfi˜
ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·, •¿ÓıÔ˜ ™·Ì¿Ú·˜, Î·È Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ ∫¿Ú˘Ô˜.
Œ¯Ô˘Ì ̷˙› Ì·˜ ÚÒÙ· ·’ fiÏ· ÙËÓ Î˘Ú›· ¢‹ÌËÙÚ· ™·Ì¿Ú·,
Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·. Œ¯Ô˘Ì Â›Û˘ Ù· ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ‡ ∏Ï›·
Î·È ÙÔ˘ •¿ÓıÔ˘ ™·Ì¿Ú·, ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ™·Ì¿Ú· Î·È ÙÔÓ Î‡ÚÈÔ
ªfi‰ÂÛÙÔ ™·Ì¿Ú·. ª·˙› ı· ¤¯Ô˘Ì ÌÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ Û’ fiÏË ·˘Ù‹ ÙËÓ
ÙÚ·ÁÈ΋, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ·ÏÏ¿ ÂÈ΋ ÈÛÙÔÚ›·. ∫·È ÍÂÎÈÓÒ ·fi ÂÛ¿˜,
·ÚÈ ªfi‰ÂÛÙÂ. ◊ıÂÏ· ηْ ·Ú¯‹Ó οÔÈ· ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔÓ
¿ÓıÚˆÔ ∏Ï›· ™·Ì¿Ú·, ΢ڛˆ˜ ·fi ÙËÓ ¤ÓÙ·Í‹ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÁÒÓ·,
̤¯ÚÈ ÙËÓ Ë̤ڷ Ô˘ Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È. ª¿ÏÈÛÙ·. °È· Ó· Á›ÓÂÈ fï˜
·˘Ùfi Ô˘ ı¤ÏÂÙÂ, ·ÚÈ ÷Ù˙ËÁˆÚÁ›Ô˘, Ú¤ÂÈ Ó· ˆ Ôχ Û‡ÓÙÔÌ·,
Ì ÙÚÂȘ ÁÚ·Ì̤˜, ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÚÈÓ ÂÓÙ·¯ı›. ∂›ÌÂı· ¤ÓÙ ·‰ÂÏÊÔ›
Î·È Ù¤ÛÛÂÚȘ ·‰ÂÏʤ˜. ŸÏÔ˘˜ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ì·˜ Ì·˜ ÂÁ·ÏÔ‡¯ËÛ Ì ٷ
ÂÏÏËÓÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈο Ó¿Ì·Ù·: Ù˘ ıÚËÛΛ·˜ Î·È Ù˘ ·ÙÚ›‰Ô˜. ◊Ù·Ó
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 28

29. 29
H§IA™ ™AMAPA™
·‰È·ÓfiËÙÔ Ó· ÌËÓ Â›ÌÂı· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· οı ∫˘Úȷ΋ ÛÙȘ 6 .Ì. °È’
·˘Ùfi Î·È fiÏÔÈ ÌÔ˘ ÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› Ì¿ı·Ì ӷ „¿ÏÏÔ˘ÌÂ. ∫·È Ô ·Â›ÌÓË-
ÛÙÔ˜ Ô •¿ÓıÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â Ì¿ıÂÈ Î·Ï¿ ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ‹Ù·Ó ‰ÈÔ-
ÚÈṲ̂ÓÔ˜ „¿ÏÙ˘, Ì ÁÏ˘Î‡Ù·ÙË ÊˆÓ‹, Î·È ÂÁÒ Î·È Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ Î·È Ô
∏Ï›·˜ ¤„ÂÏÓ·Ó (Î·È ÙÔ˘ ∏Ï›· ‹Ù·Ó ÁÏ˘Î‡Ù·ÙË Ë ÊˆÓ‹). Œ‚Á·Ï ÙÔ
‰ËÌÔÙÈÎfi Î·È ‚ÔËıÔ‡Û ÙÔÓ ·Ù¤Ú· Ì·˜ ÛÙË ÁˆÚÁ›·. ªfiÓÔÓ ‰˘Ô
ÌfiÚÂÛ ӷ ÛÔ˘‰¿ÛÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ì·˜, Â̤ӷ Î·È ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÌÔ˘
ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›·, Ô˘ Â›Ó·È ÙÒÚ· ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙË §¿Úӷη. ™ÙÔÓ
·ÁÒÓ· ÂÓÙ¿¯ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ fiÚÎÈÛÂ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘
ÃÚ›ÛÙÔ˜, Á‡Úˆ ÛÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ ’55, ¤Ó·-‰˘Ô Ì‹Ó˜ ÚÈÓ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË.
∞ӤϷ‚ fï˜ ÛÔ‚·Úfiٷٷ ηı‹ÎÔÓÙ·, fiÙ·Ó ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ ’56 Ô
·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘ Ô ÃÚ›ÛÙÔ˜ ‹ •¿ÓıÔ˜ ÂÈÎËÚ‡¯ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÕÁÁÏÔ˘˜.
£· ‹Ù·Ó ηϿ Â‰Ò ›Ûˆ˜ Ó· ͤڷÌÂ Î·È ÙËÓ ËÏÈΛ· ÙfiÙ ÙÔ˘ ∏Ï›·
™·Ì¿Ú·. °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1936, ÙÔ ’56 ‹Ù·Ó ›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓˆÓ. ∞ӤϷ-
‚ ˘„ËÏ¿ ηı‹ÎÔÓÙ·. ◊Ù·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÂÓ ‰Ú¿ÛÂÈ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ›Ûˆ˜ Ë
Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ Û·˜ ÂÈ fiÙÈ Ï›Á˜ ‚Ú·‰È¤˜ ÙÔÓ ¤‚ÏÂ ·fi ÙÔ ’56 ̤¯ÚÈ
Î·È ÙËÓ 1Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1958. OÊ›ψ Ó· Û·˜ ˆ fiÙÈ ÛÙȘ
27.10.1957 Û˘ÓÂÏ‹ÊıË ·fi ÙÔ Special Branch, ÂΛ ÛÙÔ ·ÙÚÈÎfi
Ì·˜ Û›ÙÈ Î·È ÙÔÓ ‹Ú·Ó ÌÂٷ͇ ºÚÂÓ¿ÚÔ˘ Î·È §ÈÔÂÙÚ›Ô˘ Î·È ÙÔÓ
‚·Û¿ÓÈÛ·Ó ÊÚÈÎÙfiٷٷ. ÕÓÙÂÍ ·˘Ù¿ Ù· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· Î·È ‡‚ÚÈ˙ ηÈ
ÚÔ‰fiÙ·˜ Î·È ‚·Û·ÓÈÛÙ¿˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, Âͤ‰ˆÛÂ Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ °Ú›‚·˜
¢ÈÁÂÓ‹˜ Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ fiÔ˘ ÙÔÓ Â·ÈÓÔ‡ÛÂ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ı· Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·-
‚¿ÛÔ˘Ì ·˘Ùfi ÙÔ Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ, ÁÈ· Ó· ÙÔ ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó ÔÈ ÙËÏÂı·٤˜.
Œ¯Ô˘Ì οÔÈ· ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Ó‡¯Ù·; K¿Ùˆ ·fi
ÔȘ Û˘Óı‹Î˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔÓ ·¯˘ÚÒÓ·; ∂›ÌÂı· ÛÙÔ ’57. N·
¿ÌÂ ÛÙÔ ’58;
N·È. Œ¯ÂÙ ‰È·‚¿ÛÂÈ Û›ÙÈ ÌÔ˘ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ Î·Ù¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘ Ô˘
¤ÁÚ·„ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÔÌÂ¿Ú¯Ë ¶·‡ÏÔ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ¶·˘Ï¿ÎË, ÌfiÏȘ Â¤-
ÛÙÚ„ ÛÙȘ 3 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 1958 ·fi ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÌÈ·
ÛÊ·›Ú· Ù˘ ∂O∫∞˜ ÙÔ˘. ∏ ·ÎψÛȘ ÙÔ˘ §ÈÔÂÙÚ›Ô˘ ¤ÁÈÓ ÙË ¢Â˘Ù¤-
Ú· ÙÔ ‚Ú¿‰˘, 31 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. ∂΢ÎÏÒıËΠÙÔ §ÈÔ¤ÙÚÈ ·fi fiϘ ÙȘ
ÌÂÚȤ˜. ¢ÂÓ ı¤Ïˆ Ó· Û¯ÔÏÈ¿Ûˆ ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜, ÁÈ·Ù› οÔȘ ˘Ô-
„›Â˜ ÌÔÚ› Ó· ¤¯Ô˘ÌÂ, ·ÏÏ¿ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ §ÈÔ-
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 29

30. 30
¤ÙÚÈ Â΢ÎÏÒıË ·fi fiϘ ÙȘ ÌÂÚȤ˜ ·Ê‹ÓÂÈ Î¿ÔÈ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·. OÈ
ÊÚÔ˘ÚÔ› Ô˘ ‹Û·Ó ¤Íˆ ·fi ÙÔ ºÚ¤Ó·ÚÔ˜, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, fiÙ·Ó ·ÓÙÂÏ‹-
ÊıËÛ·Ó ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂÊÔ‚‹ıËÛ·Ó Î·È ·ÓÙ› Ó· η٤ÏıÔ˘Ó ÚÔ˜ ÙÔ
§ÈÔ¤ÙÚÈ Ó· ÂȉÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ¤ÁηÈÚ·, Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÚÔ˜ ÙÔ ∞˘ÁfiÚÔ˘. OÈ
¿ÏÏÔÈ ÊÚÔ˘ÚÔ› Ô˘ ‹Û·Ó ̤۷ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi, ‹Ù·Ó Ôχ ·ÚÁ¿ fiÙ·Ó ÙÔ
·ÓÙÂÏ‹ÊıËÛ·Ó. ∂ȉÔÔÈ‹ıËÛ·Ó ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ
·‰ÂÏÊfi ÌÔ˘ ∏Ï›· Î·È ÙÔÓ ΔÛfiÓÙÔÓ, ÙÔ˘ Ì¿ÛÙÚÂ-¢ËÌ‹ÙÚË ÁÈÔÓ, ˆ˜
ÛȈʤÚËÓ, ÂÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· Û¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÎÏÔÈfi ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈο.
ŸÌˆ˜ ÂΛ, fiÙ·Ó ‚Á‹Î·Ó Ï›ÁÔ ¤Íˆ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi, ›‰·Ó fiÙÈ Â›¯ÂÓ
ÕÁÁÏÔ˘˜. ∂Λ Û˘Ó‹„·Ó Ì›· ÌÈÎÚ‹ Ì¿¯Ë. ∞ӷʤÚÂÈ ÛÙËÓ Î·Ù¿ıÂÛË,
“Ô „ËÏfi˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Â˘ÚÔ‚fiÏËÛÂÓ” Î·È Ô „ËÏfi˜ ‹Ù·Ó Ô ‹Úˆ·˜ ∏Ï›·˜
¶··Î˘ÚÈ·ÎÔ‡. ¶Ú¤ÂÈ ÂΛ Ó· ˘‹Ú¯·Ó οÔÈ· ı‡Ì·Ù·. ŸÙ·Ó ÔÈ-
ÛıÔ¯ÒÚËÛ·Ó Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ¿Ó ÛÙÔÓ ·¯˘ÚÒÓ· ÙÔ˘ ¶·Ó·ÁÈÒ-
ÙË ∫·ÏÏ‹, Â‹Á·Ó ÌfiÓÔÓ ¤ÓÙÂ. ΔÔÓ ÛȈʤÚË ÙÔÓ Â›¯·Ó Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ.
∂Λ ÂËÎÔÏÔ‡ıËÛ οÔÈ· ÛÙȯÔÌ˘ı›· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÌÔ˘ ηÈ
ÙÔ˘ ÎÔ˘ÓÈ¿‰Ô˘ ÌÔ˘, ∞Ó‰Ú¤· ∫¿Ú˘Ô˘. ΔÔ „¢‰ÒÓ˘ÌÔ ÙÔ˘ ÎÔ˘ÓÈ¿‰Ô˘
ÌÔ˘ ‹Ù·Ó “μ›˙·˜”, ÙÔ˘ ‰Â ·‰ÂÏÊÔ‡ ÌÔ˘ “∞ÈÙˆÏfi˜”. À‹ÚÍ ÌÈ·
ÂÓÙ¿ÏÂÙÔ˜ ÂÚ›Ô˘ ÛÙȯÔÌ˘ı›·. O ÌÂÓ ·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘ ‹ıÂÏ ӷ
Ì›ÓÂÈ Î·È Ô ∏Ï›·˜, Ô ‰Â ÎÔ˘ÓÈ¿‰Ô˜ ÌÔ˘, ∞Ó‰Ú¤·˜ ∫¿Ú˘Ô˜, Â¤ÌÂÓÂ
Ó· ʇÁÂÈ Ô ∏Ï›·˜. ∫·È ÂÎÙÂÏÔ‡Û ÂΛӘ ÙȘ ÛÙÈÁ̤˜ Ô ÎÔ˘ÓÈ¿‰Ô˜
ÌÔ˘ Ô‰ËÁ›Â˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ °Ú›‚·˜
¢ÈÁÂÓ‹˜, Û ٤ÙÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Ó· ·ÔʇÁÂÙ·È Ë Èı·ÓfiÙËÙ· Ó·
‰ÔÏÔÊÔÓËıÔ‡Ó ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· Ù˘ ȉ›·˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜. °È’ ·˘Ùfi Î·È Â¤-
ÌÂÓÂ. ∫·È ϤÂÈ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘ ÂΛ: “™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÂÈı¿Ú¯ËÛÂÓ ÛÙÔÓ
μ›˙·Ó Ô ∞ÈÙˆÏfi˜”. “ª· Ô‡ ı· ¿ˆ ÂÁÒ;” “¡· ¿ÂȘ ÛÙ· ÙÙ¤ÏÈ·, ηÈ
ÌË ÊÔ‚¿Û·È”.
Δ· ÙÙ¤ÏÈ· ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ¯ÒÚÔ˜ fiÔ˘ ÔÈ ÕÁÁÏÔÈ ˙ËÙÔ‡Û·Ó ·fi ÙÔ˘˜
Ó¤Ô˘˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, ·fi 15 ¯ÚÔÓÒÓ Î·È ¿Óˆ, Ó· ¿Ó ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜
ÂϤÁÍÔ˘Ó. ŸÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÓÙÚ˜. ◊Ù·Ó Î¤ÚÊÈÔ˘ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ηÈ
¤‚·˙·Ó fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÓÙÚ˜ ÂΛ ¤Ú·.
∫·È Û ·˘ÙfiÓ ÙÔ ¯ÒÚÔ ‹ÁÂ Î·È Ô ∏Ï›·˜. ™Â ·˘ÙfiÓ ÙÔ ¯ÒÚÔ,
·ÊÔ‡ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÛÎÂÊÙ› οÙÈ ¿ÏÏÔ, Ó· ÎÚ˘ÊÙ› ̤۷ ÛÂ
Ï¿ÎÎÔÓ, Î.Ï. Î.Ï., ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ › “·ÏÏ¿ ·ÊÔ‡ ·˘ÙÔ› ÌÔ˘ ›·Ó Ó·
¿ˆ ÛÙ· ÙÙ¤ÏÈ·”. ΔÔ ıÂÒÚËÛÂ Î·È ·˘Ùfi ·ÎfiÌË ˆ˜ ÂÓÙÔÏ‹Ó Î·È ‹ÁÂ
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 30

31. 31
H§IA™ ™AMAPA™
ÙÂÏÈο ÂȘ Ù· ÙÙ¤ÏÈ·. ΔÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÂΛ ÛÙ· ∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ ÙÔ˘
°ÂÒÚÁÈÔ˘ °Ú›‚· ¢ÈÁÂÓ‹, Î·È ÁÈ· Ó· ͤÚÔ˘Ó ÔÈ ÙËÏÂı·ٷ›, ı· ‹Ù·Ó
ηϿ Ó· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ó... ¢ڛÛÎÂÙ·È ÛÙË ÛÂÏ›‰· 60 ÙÔ˘ ·Ú·ÚÙ‹Ì·ÙÔ˜.
ŸÌˆ˜ ÔÈ ÕÁÁÏÔÈ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘... ¡·È, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ‹Ù·Ó...
∫·È ÊÙ¿ÓÔ˘Ì ÛÙ· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· Ù· ÔÔ›· ˘¤ÛÙË. ª¿ÏÈÛÙ·.
£· ‹Ù·Ó ηÏfi Â‰Ò Ó· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ì ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ıÂÛ‹
ÙÔ˘, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙ· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ·. ∂›Ó·È ¤Ó· ̤ÚÔ˜
·˘Ù‹˜ Ù˘ ηٿıÂÛ˘, Ô˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ¤Ú·Ó ¿Û˘ ·ÌÊÈ‚ÔÏ›·˜,
ÓÔÌ›˙ˆ, οو ·fi ÔȘ Û˘Óı‹Î˜ ·˘Ùfi˜ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ÂÚfiÊÂÚÂ
ÙȘ ϤÍÂȘ ÙȘ Ôԛ˜ ÂÚfiÊÂÚÂ. §¤ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, Â‰Ò fiÙÈ: “ª·˜ ›¯·Ó
Ì ٷ ¯¤ÚÈ· ÛÙÔÓ ÙÔ›¯Ô, ηÌÈ¿Ó ÒÚ· ÂÚ›Ô˘, fiÔ˘ ÌÔ˘ ÂÊÒÓ·Í·Ó
Î·È ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ ÊÚÈÎÙfiÓ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈfiÓ ÌÔ˘. ªÂ ¤‚·Ï·Ó Û ÌÈ·Ó
ηÚÎfiÏ·Ó Á˘ÌÓfiÓ, ÌfiÓÔÓ Ì ÙÔ ·ÓÙÂÏfiÓÈÓ. ªÂ ¤‚·Ï·Ó ·Ó¿ÛÎÂÏ·,
ÌÔ˘ ¤‰ÂÛ·Ó Ù· ¯¤ÚÈ· ¤Ó·Ó ·’ ÙËÓ Ì›·Ó ¿ÓÙ· Î·È ¤Ó·Ó ·fi ÙËÓ
¿ÏÏË, ÙÔ ›‰ÈÔÓ Î·È ÛÙ· fi‰È·. ªÂ ÚÒÙËÛ·Ó ÚÒÙ· ·Ó ı· ÙÔ˘˜ ˆ
Ì ÙÔ Î·ÏfiÓ ‘ÚÔÙÔ‡ ·Ú¯›ÛÔ˘Ó Ù· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· ÛÔ˘. £· Ì·˜ ÂȘ
Ô‡ ‹Á·Ó ÂΛÓÔÈ Ô˘ ¤Î·Ì·Ó ÙËÓ Ì¿¯ËÓ, Ô‡ Â›Ó·È Ù· ÎÚËÛʇÁÂ-
Ù·, Ô‡ Â›Ó·È Ù· fiÏ· Î·È Ô‡ Â›Ó·È ÔÈ ÌfiÌ˜ Î·È ÔÈ· Â›Ó·È Ù·
̤ÏË Î·È Ô‡ ¤·ÈÚÓ·Ó ÙÔÓ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ Ì ÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔÓ Ô˘ È¿-
Û·ÌÂÓ Ì¤Û· ¤Ó·Ó Ê›ÏÔÓ ÛÔ˘;’ ΔÔ˘˜ ·‹ÓÙËÛ· ˆ˜ ‰ÂÓ Í¤Úˆ
Ù›ÔÙ· ·fi fiÛ· Ì ڈٿÙÂ. OÈ ‚·Û·ÓÈÛÙ¤˜ ÌÔ˘ ‹Û·Ó ¤ÓÙÂ: ‰‡Ô
ÕÁÁÏÔÈ Î·È ÙÚÂȘ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. ΔfiÙ ¿Ú¯ÈÛÂ Ô ÕÁÁÏÔ˜ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹˜ Rich
Ó· Ì ¯Ù˘¿ÂÈ ÛÙÔ ÛÙÔÌ¿¯È, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‚¿˙·Ó Á¿ÓÙÈ· ÛÙ· ¯¤ÚÈ·
ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·Ê‹ÛÔ˘Ó ÛËÌ¿‰È·. ÕÚ¯ÈÛ·Ó fiÏÔÈ Ì·˙› Ó· Ì ¯Ù˘-
Ô‡Ó, ‰‡Ô ̤۷ ÛÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó, ̘ ÙÔÓ ‡ÓÔÓ, ̘ Ù’ ·˘ÙÈ¿ ηÈ
‰˘Ô ÌÂÛ’ ÙÔ ÛÙÔÌ¿¯È Î·È Ô ¤ÌÙÔ˜ Ó· Ì ÙÚ·‚¿ ·fi Ù· ÁÂÓÓËÙÈο
fiÚÁ·Ó·. ¢ÂÓ ı˘Ì¿Ì·È fiÛËÓ ÒÚ·Ó ‚¿ÛÙ·Í ·˘Ùfi ÙÔ ·È¯Ó›‰È ÁÈ·Ù›
˙·Ï›ÛÙËη. ¶¿ÓÙˆ˜ ÎÔ˘Ú¿ÛÙËÎ·Ó Î·È ÂοıËÛ·Ó Ó· ·Ó¿„Ô˘Ó ÙÛÈ-
Á¿ÚÔ. ŸÙ·Ó ‹È·Ó ÙÔ ÙÛÈÁ¿ÚÔ ÙÔ˘˜, ‹Úı·Ó Î·È ÔÈ ¤ÓÙ Â¿Óˆ
ÌÔ˘. £˘ÌÔ‡Ì·È Î·ÏÒ˜. OÈ ‰‡Ô ¤Ê˘Á·Ó Î·È ÂÁ‡ÚÈÛ·Ó Ì ¤Ó·Ó ÙÙÂ-
ÓÂÎÎ¤Ó Î·È Ì›·Ó ÎÔ‡˙·Ó Î·È ¤Ó· ÚÔ‡¯Ô ¿ÛÚÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Î·È fi¯È
Ôχ ·¯‡. Δ· ‰Â ·ÁÁ›· ÙÔ˘˜ Ô˘ ʤڷÓ, ÂÚÈ›¯·Ó ÓÂÚfi. º¤Ú·ÓÂ
Î·È Î·ÓًϘ. ΔfiÙ ÌÔ˘ ¤‰ÂÛ·Ó ÙÔ ÚÔ‡¯ÔÓ ÛÙÔÓ Ï·ÈÌfiÓ Î·È ÙÔ
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 31

32. 32
¤ÊÂÚ·Ó ¿Óˆ ·fi ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó ÌÔ˘, Ô‡Ùˆ˜ ÒÛÙ ‰ÂÓ ÂÊ·›ÓÂÙÔ
ηıfiÏÔ˘ Ë ÎÂÊ·Ï‹ ÌÔ˘. ¢ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ·Ó·Ó‡ۈ. ŒÓ·˜ ·fi
·˘ÙÔ‡˜ ÌÔ˘ ÎÚ¿Ù·Ó ÙËÓ Ì‡ÙËÓ Î·È ¤ÙÛÈ ·Ó·Áο˙ÂÛ·È Ó· ·ÓÔ›ÁÂȘ ÙÔ
ÛÙfiÌ· ÛÔ˘ ‰È¿ Ó· ·Ó·Ó‡ÛÂȘ. O ¿ÏÏÔ˜ ÌÔ˘ ¤ÁÂÈÚÓÂÓ ÓÂÚfiÓ Û˘Ó¤-
¯ÂÈ·Ó, Ô‡Ùˆ˜ ÒÛÙ ·ÓÙ› ·¤Ú·Ó, ÓÂÚfiÓ. ∂ȯ›ÚËÛ· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜
Ó· ÎÏ›ۈ ÙÔ ÛÙfiÌ·Ó. ΔÔ ¤ÎÏÂÈ· ÁÈ· Ó· Âı¿Óˆ. °È· Ó· ÌËÓ
·›ÚÓˆ Ô‡Ù ·¤Ú·Ó, Ô‡Ù ÓÂÚfiÓ. ∞ÏÏ¿ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‰‡Ô, Ô ¤Ó·˜ ÌÂ
ÂÙÚ¿‚·Ó ·fi Ù· ÁÂÓÓËÙÈο fiÚÁ·Ó· Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ Ì Â›Â˙ÂÓ ÌÂ
‰‡Ó·ÌË Ì¤Û· ÛÙÔ ·ÚÊ¿ÏÈ. ◊Ù·Ó ·‚¿ÛÙ·¯ÙÔÈ ÔÈ fiÓÔÈ, Ô˘ ·Ó·-
Áη˙fiÌÔ˘Ó Ó· ·Óԛ͈ ÙÔ ÛÙfiÌ·Ó ÌÔ˘ Î·È Ó· ʈӿ͈. ¢ÂÓ Í¤Úˆ
fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤¯·Û· ÙȘ ·ÈÛı‹ÛÂȘ ÌÔ˘ Î·È fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤ÛÙÚ„·.
¶¿ÓÙˆ˜, Î·È ¿ÏÈÓ ÙÔ˘˜ ÎÔ‡Ú·Û· ¯ˆÚ›˜ Ó· ˆ Ù›ÔÙ·. ∞ÏÏ¿ Ôχ
ÔÏ›Á˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ·ÈÛı‹Ûˆ˜ ÌÔ˘ ÌÔ˘ ›¯·Ó Ì›ÓÂÈ. ŸÙ·Ó ·Ó·-
·‡ıËÎ·Ó Î·È ‹Ïı·Ó ÁÈ· ÙÚ›ÙËÓ ÊÔÚ¿Ó, Á¤ÌÈÛ·Ó ¿ÏÈÓ Ù· ·ÁÁ›·
ÙÔ˘˜ Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó. ŒÓ·˜, fï˜, ‰ÂÓ ‹ÚıÂ. ŸÙ·Ó ‹ÚıÂ, ‹ÌÔ˘Ó ‹‰Ë
ÛÙÔ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈÔ. ™Â ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ηٿϷ‚·Ó ˆ˜ ı· Âı¿Óˆ,
‰ÈfiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯· ϤÔÓ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ·Ó·Ó‡ۈ, ÌÔ˘ ·Ê‹ÚÂÛ·Ó ÙÔ
ÚÔ‡¯Ô ÁÈ· Ó· ÌËÓ Âı¿Óˆ. Δ· Ì¿ÙÈ· ÌÔ˘ ‹Ù·Ó ıÔÏ¿. ¢ÂÓ ‰È¤ÎÚÈÓ·
ηϿ. ªÂ ÂÏËÛ›·ÛÂÓ Ô ·Ú¯È‚·Û·ÓÈÛÙ‹˜ Rich Î·È ÌÔ˘ ›ÂÓ:
‘ΔÒÚ· ı· ÂȘ, ı¤ÏÂȘ ‰ÂÓ ı¤ÏÂȘ’. ΔÔ˘ ·‹ÓÙËÛ·: ‘¢ÂÓ Í¤Úˆ
Ù›ÔÙÂ, Ò˜ ı· ˆ;’ ‘•¤ÚÂȘ, Î·È Í¤ÚÂȘ ÔÏÏ¿ Ì¿ÏÈÛÙ·’, ÌÔ˘
›ÂÓ. ∫·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Ì ¯Ù˘Ô‡Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈÓ. ŸÙ·Ó ‹Úı·Ó
Ó· ÌÔ˘ ‚¿ÏÔ˘Ó ÙÔ ÚÔ‡¯Ô, ‰È¤ÎÚÈÓ· ÙÔ ÓÂÚfiÓ Ù˘ ηÓÙ‹Ï·˜ Ó· ›ӷÈ
¿ÛÚÔÓ Û·Ó Á¿Ï·. Ÿ¯È fï˜ ÙfiÛÔ ËÎÙfi Î·È fi¯È ÙfiÛÔÓ ¿ÛÚÔÓ.
¢ÂÓ ÂÈ̤ӈ, ÙÔÌ¿گ· ÌÔ˘, ˆ˜ ‹Ù·Ó ÛÎfiÓË, ÁÈ·Ù› Ù· Ì¿ÙÈ· ÌÔ˘
‹Û·Ó ıÔÏ¿. ¶¿ÓÙˆ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó ÁÈ·Ù› ¤¯·Û· ·fi ÂΛÓË ÙËÓ
ÛÙÈÁÌ‹, ۯ‰fiÓ ÙÂÏ›ˆ˜ ÙȘ ·ÈÛı‹ÛÂȘ ÌÔ˘. Œ¯·Û· ÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÌÔ˘
Î·È ÙËÓ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ¿ ÌÔ˘ Î·È ¤ÙÚÂÌ· ÔÏfiÛˆÌÔ˜. ÕÚ¯ÈÛ· Ó·
ÊÔ‚¿Ì·È. ∂Ó Ùˆ ÌÂٷ͇, Ù· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· Û˘Ó¯›˙·Ó ¯ˆÚ›˜ ‰È·-
ÎÔ‹ Î·È ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ ÌÔÈÚ·›ÔÓ. ΔÔ˘˜ ÌÔÏfiÁËÛ·, οو ·fi ÙÔ
ÚÔ‡¯ÔÓ, ÙÔ Û›ÙÈ Ô˘ ¤ÌÂÓ·Ó”.
∞˘Ùfi ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô Ì ÙÔ ˘ÁÚfi, ı· ÙÔ Û¯ÔÏÈ¿ÛÔ˘Ì ۛÁÔ˘Ú· ·ÚÁfiÙÂ-
Ú·. ΔÒÚ· ı¤Ïˆ Ó· ¿ˆ Û ÂÛ¿˜, ΢ڛ· ¢‹ÌËÙÚ· ™·Ì¿Ú·. ∂›Ì·-
ÛÙ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô fiÔ˘ ¤¯ÂÈ ‚·Û·ÓÈÛÙ›, ÂÚÓÔ‡Ó Î¿ÔȘ Ë̤Ú˜,
Á›ÓÂÙ·È Ë ÌÂÁ¿ÏË Ì¿¯Ë ÛÙÔÓ ·¯˘ÚÒÓ·, Î·È Î¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÂȉÔÔÈ-
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 32

33. 33
H§IA™ ™AMAPA™
›ÛÙ ÂÛ›˜ fiÙÈ ı¤ÏÂÈ Ó· Û·˜ ‰ÂÈ, ÛÙËÓ OÌÔÚʛٷ, ·Ó ‰ÂÓ Î¿Óˆ
Ï¿ıÔ˜. ¡·È.
¡· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ì ·fi ÂÛ¿˜ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·, ·fi ‰ˆ Î·È ÌÚÔ˜. ¶ÚÒÙË
ÊÔÚ¿ Â‹Á· ÌfiÓË ÌÔ˘, ÙÔÓ Â›‰·, Î·È ÌÔ˘ ›ÂÓ fiÙÈ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Ì·˜
¿ÚÔ˘Ó ÂȘ ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·Ó, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ı· ¿ÌÂ. ∫·È ¤Ê˘Á·, Á‡ÚÈÛ· ÛÙÔ
Û›ÙÈ ÌÔ˘. ªÂÙ¿ ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜, ÂÁ‡ÚÈÛ·Ó Ì ¤Ó· Land Rover ÔÈ
∂ÁÁϤ˙ÔÈ, Ì ̛·Ó Á˘Ó·›Î·, Î·È ÌÔ˘ ›·Ó: “¶¿ÚÂ Î·È Ù· ·È‰È¿ ÛÔ˘
Ù˙È·È ı¤ÏÂÈ ÛÂ Ô ¿ÓÙÚ·˜ ÛÔ˘”. ∂ÁÒ Â‹Á· ÛÙËÓ OÌÔÚʛٷ. ŸÙ·Ó ÌÂ
¤‚·Ï·Ó ̤۷ Î·È Â›‰· ÙÔÓ ¿ÓÙÚ· ÌÔ˘, ‰ÂÓ ÙÔÓ ÂηٷϿ‚·ÈÓ· fiÙÈ ‹Ù·Ó
·˘Ùfi˜. ∞˘Ùfi˜ ¤È·Û ٷ ̈ڿ, Ù· ·ÁοÏÈ·ÛÂ, Î·È ÌÂÙ¿ ÌÔ˘ ›ÂÓ fiÙÈ
ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Ì·˜ ¿ÚÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·. “∂ÁÒ fï˜ ¤Ó ı¤Ïˆ Ó· ¿ˆ”.
ªÔ˘ ϤÂÈ: “°È· Ó· ʇÁˆ ·fi Ù· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ Ú¤ÂÈ Ó· ¿ÌÂ, ‰È·ÊÔ-
ÚÂÙÈο Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ¤ÓÈ ‰‡ÛÎÔÏ· ÁÈ· ̤ӷ. MfiÓÔ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ÍÂʇ-
ÁÔ˘Ì”. ∞fi ÂΛ, ·fi ÙËÓ OÌÔÚʛٷ, Ì·˜ Â‹Ú·Ó Û ¤Ó· Û›ÙÈ ¤Íˆ
·fi ÙË §Â˘ÎˆÛ›·, Ô˘ ‹Ù·Ó ‰‡Ô ÙÚ›· ÛÈÙ¿ÎÈ·. ¢ÂÓ Í¤Úˆ ÔÈÔ˘
‹Ù·Ó. ¶¿ÓÙˆ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó ÙÔ˘˜ ∂ÁÁϤ˙Ô˘˜. ∂Λ Ì·˜ ¿ÊËÛ·Ó
Ï›Á˜ ̤Ú˜. ªÂÙ¿, fiÙ·Ó ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· Ì·˜ ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·,
Ì ÚÒÙËÛ·Ó ·Ó ¤¯ˆ ηӤӷ Û˘ÁÁÂÓ‹. ∂›¯· ·‰ÂÚÊ‹, ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ· ÙË
Û‡ÛÙ·ÛË Ù˘ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÌÔ˘, Ì·˜ ¤‚·Ï·Ó ̤ے Û ·˘ÙÔΛÓËÙ·, Û ‰‡Ô
Ù·Í›, Î·È Ì·˜ Â‹Ú·Ó ÂȘ ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÛÙË §ÂÌÂÛfi. ª·˜ ¤‚·Ï·Ó ̤۷
ÛÙÔ ÏÔ›Ô. ŸÙ·Ó ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· ÂÊÙ¿Û·ÌÂÓ, Ì·˜ ÂÂÚ›ÌÂÓÂÓ Ë ·‰ÂÏÊ‹
ÌÔ˘ Ì ÙÔÓ Á·ÌÚfi ÌÔ˘. ª·˜ Â‹Ú·Ó Û›ÙÈ ÙÔ˘˜. O ∏Ï›·˜ Ô‡ÙÂ
¤ÙÚˆÂÓ Ô‡Ù Â̛ϷÓ, Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¤ÎÏ·ÈÂÓ. ŒÎÏ·ÈÂÓ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘
Ù˙È·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜. Δ˙È·È ¤ıÂÏÂÓ Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘ÌÂÓ ›Ûˆ.
∂Û›˜ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÛ·ÛÙ·Ó ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ ‹ıÂÏ ӷ ÂÈ-
ÛÙÚ¤„ÂÈ; ∞ÊÔ‡ ÌÔ˘ ÙÔ ¤ÏÂÁÂ: “¢ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ·Ó٤͈. £¤Ïˆ Ó·
¿ˆ Ó· ·Ú·‰ÔıÒ ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË”.
∂Û›˜ ›¯·Ù ηıfiÏÔ˘ ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ; Ÿ¯È, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ¤¯ˆ
·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ. ΔÔÓ ·Á¿Ô˘Ó ÙfiÛÔÓ ÔÏÏ¿, Ô˘ ¤Ó ÂÌfiÚÔ˘Ó Ó· ı¤Ïˆ
ÂÁÒ ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ.
∫·È ÂÈÛÙÚ¤„·Ù ›Ûˆ fiÙÂ, ΢ڛ· ¢‹ÌËÙÚ·; ΔÚÂȘ ÙÔ˘ ¡ÔÂÌ‚Ú›-
Ô˘ Á˘Ú›Û·Ì ›Ûˆ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ. ¶ÚÔÙÔ‡ ʇÁÔ˘ÌÂÓ, fï˜, ÂÛÙ›ϷÌÂÓ
Document 9/f 3/2/04 4:31 PM Page 33