Magkakaiba iba man ang antas ng ating buhay, sa mata ng Diyos lahat ng tao ay pantay-pantay ang ganap na halaga o ang ating absolute value. Lahat ng tao anoman ang kaniyang gulang, anyo, antas ng kalinangan at kakayahan,ay may dignidad
mga pansariing salik sa pagpili ng track o kursong akademiko, teknikal-bokasy...GeraldineKeeonaVille
mga pansariing salik sa pagpili ng track o kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at disenyo, at isports. ito ay nakakayulong sa pagpili ng kurso.
Modyul 5 - Mga Batas na Nakabatay sa Likas na Batas MoralAmie Eugenio
Modyul 5:Mga Batas na Nakabatay sa Likas na Batas Moral
Lahat ng tao ay may kakayahang mag-isip. Lahat ng tao ay may kakayahang makaunawa sa kabutihan.
Ang pag-alam sa kabutihan ay hindi lamang gumagalaw sa larangan ng pag-iisip kundi sa larangan din ng pakiramdam.
Nararamdaman ko ang mabuti. Nararamdaman ko ang tama kahit na kung minsan ay parang sinasabi ng isip ko na mali ito.
Ang isip at puso ang gabay para kilatisin kung ano talaga ang mabuti.
Ang mabuti ay ang siyang kilos ng pagsisikap na laging kumilos tungo sa pagbubuo at pagpapalago ng sarili at ng mga ugnayan.
Iba ang mabuti sa tama. Ang mabuti ay ang pagtungo lagi sa pagkabuo ng sarili. Ang tama ay ang pagpili ng mabuti batay sa panahon, kasaysayan, konteksto at sitwasyon. Tinitingnan dito ang mga pangangailangan at kakayahan ng gagawa ng pagpili.
Iba-iba man ang pormula ng likas na batas moral, tinuturo nito ay isa lamang: hindi ko kakasangkapanin ang tao. Na ituturing ko bilang may pinakamataas na halaga ang tao. Na gagawin ko ang lahat upang ingatan at payabungin ang tao.
Hindi perpekto ang mga batas. Subalit, muli, babalik tayo sa depinsiyon ng mabuti – sapat na ang laging pagtingin sa kabutihan at ang pagsisikap na matupad ito.
Ang likas na batas moral ay hindi instruction manual. Hindi ito isang malinaw na utos kung ano ang gagawin ng tao sa iba't ibang pagkakataon. Gabay lamang ito upang makita ang halaga ng tao.
First Do No Harm
mga pansariing salik sa pagpili ng track o kursong akademiko, teknikal-bokasy...GeraldineKeeonaVille
mga pansariing salik sa pagpili ng track o kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at disenyo, at isports. ito ay nakakayulong sa pagpili ng kurso.
Modyul 5 - Mga Batas na Nakabatay sa Likas na Batas MoralAmie Eugenio
Modyul 5:Mga Batas na Nakabatay sa Likas na Batas Moral
Lahat ng tao ay may kakayahang mag-isip. Lahat ng tao ay may kakayahang makaunawa sa kabutihan.
Ang pag-alam sa kabutihan ay hindi lamang gumagalaw sa larangan ng pag-iisip kundi sa larangan din ng pakiramdam.
Nararamdaman ko ang mabuti. Nararamdaman ko ang tama kahit na kung minsan ay parang sinasabi ng isip ko na mali ito.
Ang isip at puso ang gabay para kilatisin kung ano talaga ang mabuti.
Ang mabuti ay ang siyang kilos ng pagsisikap na laging kumilos tungo sa pagbubuo at pagpapalago ng sarili at ng mga ugnayan.
Iba ang mabuti sa tama. Ang mabuti ay ang pagtungo lagi sa pagkabuo ng sarili. Ang tama ay ang pagpili ng mabuti batay sa panahon, kasaysayan, konteksto at sitwasyon. Tinitingnan dito ang mga pangangailangan at kakayahan ng gagawa ng pagpili.
Iba-iba man ang pormula ng likas na batas moral, tinuturo nito ay isa lamang: hindi ko kakasangkapanin ang tao. Na ituturing ko bilang may pinakamataas na halaga ang tao. Na gagawin ko ang lahat upang ingatan at payabungin ang tao.
Hindi perpekto ang mga batas. Subalit, muli, babalik tayo sa depinsiyon ng mabuti – sapat na ang laging pagtingin sa kabutihan at ang pagsisikap na matupad ito.
Ang likas na batas moral ay hindi instruction manual. Hindi ito isang malinaw na utos kung ano ang gagawin ng tao sa iba't ibang pagkakataon. Gabay lamang ito upang makita ang halaga ng tao.
First Do No Harm
ANG KAHULUGAN NG DIGNIDAD
Ang dignidad ay tumutukoy sa pagkakaroon ng karangalan, pagpapahalaga at paggalang sa sarili bilang tao. Ito ay ang pagpapahalaga sa ating sariling halaga at pagkakaroon ng integridad sa mga desisyon at aksyon na ginagawa natin. Sa maikling deskripsiyon, ang dignidad ay ang pagiging marangal at respetado bilang isang indibidwal.
6. Panuto: Bago natin simulan ang ating
aralin, basahin at suriing mabuti ang mga
pahayag sa ibaba. Sabihin ang “K” kapag
totoo ang diwa ng pangungusap, isulat
naman ang “O” kapag ang diwa nito ay
hindi totoo. (Reflective approach)
7. 1. Dahil sa dignidad, naiiba at natatanging nilikha ng
Diyos.
2. Ang kapwa ay dapat gamitin para sa sariling
kapakinabangan.
3. Isaalang-alang ang kapakanan ng kapwa bago
kumilos.
4. Lahat ng tao anuman ang katayuan ay nararapat na
igalang.
5. Ang tao ang pinakabubukod tangi sa lahat ng nilikha
ng Diyos.
8. 6. Ang pinakamahalagang layunin ng lipunan ay ang
pagpapanatili, pagpapaunlad at paglinang ng tao.
7. Punahin ang dumi ng ating kapwa bago punasan ang ating
sariling dungis.
8. Ang pagiging tagapag-alaga ng dignidad ng tao ay dapat
maging permanenting bahagi ng ating pakikipagkapwa-tao.
9. Kailangan ang tibay ng loob at tatag ng kalooban sa
kabutihan.
10. Ang pagpapahalaga sa dignidad ng tao ay hindi
panghabambuhay na proseso.
9. Panuto: Subukin ang iyong galling sa pagpapaliwanag.
Sundin lamang ang panuto sa ibaba.
10. 1. Ano ang iyong natutunan sa Gawain?
Panuto: Gamit ang mga larawan, buuin ang
salita / mga salitang inilalarawan sa bawat
aytem. Isulat ang sagot sa kahon.
11.
12. 1. Napatutunayan na nakabatay ang dignidad ng tao sa kanyang
pagkabukodtangi (hindi siya nauulit sa kasaysayan) at sa
pagkawangis niya sa Diyos (may isip at kalooban). (EsP10MP-Ig-4.3)
2. Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita sa kapwang
itinuturing na mababa ang sarili na siya ay bukod-tangi dahil sa
kanyang taglay na dignidad bilang tao. (EsP10MP-1g-4.4)
Sa EsP 10 Modyul 9 (UnangMarkahan), inaasahang
maipamamalas mo ang sumusunod na kasanayan at
pagpapahalaga:
KASANAYANG PAMPAGKATUTO:
13. AKTIBITI:
Panuto: Tunghayan ang mga sumusunod na larawan. Tukuyin ang
ipinahahayag ng bawat isang aytem sa letrang a, b, at c tungkol sa
larawan. Gabay mo ang unang bilang.
a. Madalas na katawagan sa kanila ng mga tao.
b. Ang iyong damdamin kapag nakakikita ka ng
mga tao na tulad niya sa kalye
c. Paraan ng pakikitungo sa kanila ng mga tao
16. ANALISIS:
Tanong:
1. Ano ang karaniwang tawag sa mga taong
nakikita sa bawat larawan?
2. Kung makakasalubong mo sa kalye ang
bawat pangkat ng tao sa bawat larawan, ano
ang magiging reaksyon mo? Isulat ang iyong
sagot sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t
ibang uri ng emoji/emoticons at paliwanag ang
naging reaksyon.
17. ANALISIS:
Tanong:
3. Sa iyong palagay, sino sa kanila ang may mas
mababa at ang may mas mataas na dignidad?
Pangatwiranan ang iyong sagot.
4. Pantay-pantay ba ang iyong pagtingin at
pakikitungo sa iba‘t-ibang estado ng pamumuhay ng
iyong kapwa?
5. Ano ang maaring dahilan kung bakit nagkakaiba
ang pakikitungo ng tao sa kanyang kapwa?
18.
19. ✓ Bilang nilikha ng Diyos, ang tao ay may likas na dignidad.
✓ Nagpapatotoo na ang tao ay naiiba at natatanging nilikha ng
Diyos.
✓ Ang dignidad ay hindi nalalabag (inviolable), nakukuha, maaagaw
o maipagkakait (inalienable).
✓ Ang dignidad ay hindi ang pagkakaroon ng maayos na
hanapbuhay ng hindi makakasakit ng iba, na kahit na maliit ay
nakapagpapabuhay mula sa mga perang nakukuha mula sa mabuting
paraan.
I. Dignidad: Batayan ng Pagkabukod-tangi ng Tao
20. Mga Obligasyon ng Tao batay sa Dignidad
1. Igalang ang sariling buhay at buhay ng kapwa.
Halimbawa, sa kabila ng kahirapan sa buhay, hindi
gagawin ng isang tao ang magbenta ng sariling laman o
magnakaw na nagpapababa ng sariling pagkatao. Sa
kabilang dako, kailangan mong tandaan na ang iyong
kapwa ay hindi dapat gamitin para sa sariling
kapakinabangan.
21. Mga Obligasyon ng Tao batay sa Dignidad
2. Isaalang-alang ang kapakanan ng kapwa bago
kumilos. Karaniwang naririnig mula sa matatanda na
bago mo sabihin o gawin ang isang bagay ay
makasampu mo muna itong isipin. Ano ang
magiging epekto sa iba ang iyong gagawin?
Nararapat ko ba itong gawin o hindi na?
22. Mga Obligasyon ng Tao batay sa Dignidad
3. Pakitunguhan ang kapwa ayon sa iyong nais gawin
nilang pakikitungo sa iyo. Ang prinsipyong ito ay
nagpapatunay na anumang gawin mo sa iyong kapwa ay
ginagawa mo rin sa iyong sarili. Ang paggalang sa
karapatan ng iyong kapwa, pagmamahal, pagpapahalaga sa
buhay, kapayapaan, katotohanan ay ilan lamang sa mga
pagpapahalaga tungo sa mabuting pakikipag-ugnayan.
23. Ang Pagkilala at Pagpapahalaga sa Dignidad ng Tao
1. Pahalagahan mo ang tao bilang tao.
2. Ang paggalang at pagpapahalaga sa dignidad ng
tao ay ibinibigay hangga’t siya ay nabubuhay.
24. II. Ang Proseso ng Pagpapanibagong Anyo para sa Pagtataas
ng Dignidad ng Tao
25. II. Ang Proseso ng Pagpapanibagong Anyo para sa Pagtataas
ng Dignidad ng Tao
26. II. Ang Proseso ng Pagpapanibagong Anyo para sa Pagtataas
ng Dignidad ng Tao
27. Isulat mo sa iyong notebook ang mga sagot mo sa sumusunod upang
magamit mong batayan sa pagharap sa iba pang mga hamon na darating
sa iyong buhay
28. Isulat mo sa iyong notebook ang mga sagot mo sa sumusunod upang
magamit mong batayan sa pagharap sa iba pang mga hamon na darating
sa iyong buhay
29. Panuto: Basahing mabuti ang mga tanong at
pangungusap at piliin ang pinakaangkop na sagot.
1. Bakit sinasabing ang tao ang pinaka-bukod tangi sa
lahat ng nilikha ng Diyos?
a. Dahil hindi siya bagay o behikulo.
b. Dahil sa paggalang at pagpapahalaga sa kaniya.
c. Dahil sa taglay niyang isip at kilos-loob.
d. Lahat sa nabanggit
30. 2. Bakit nilikhang hindi pantay-pantay ang lahat ng tao sa mundo?
a. Mabibigyan pa ng pagkakataon ang tao na maunawaan ang
halaga ng talento at kakayahan na biyaya ng Diyos sa iilang tao
b. Matututo tayo ng pagpapakumbaba at pagpapaubaya
c. Makikilala natin ang pagkakaiba sa antas ng lipunan upang
maturuan tayong magsikap at magpunyagi para sa pag-unlad ng
ating pagkatao
d. Mauunawaan ng tao na kailangan niya ang kaniyang kapwa
dahil sa kanila natin matatanggap ang ating mga
pangangailangang materyal at espirituwal
31. 3. Ang isip at kilos loob ang nagpapabukod-tangi sa
tao, ang pangungusap ay;
a. Tama, dahil mayroon tayong kalayaang gawin
ang lahat ng ating gusto.
b. Mali, dahil kailanman hindi tayo naging malaya.
c. Tama, dahil ito ang naging dahilan kung bakit
kawangis tayo ng Diyos
d. Mali, dahil mayroon din ang mga hayop nito.
32. 4. Paano mo matutulungan ang isang pulubi na maiangat
ang kaniyang dignidad bilang tao?
a. Palagi siyang bigyan ng pagkain at pera sa araw-araw
b. Tulungan siyang hanapin ang kaniyang pamilya upang
may mag-aaruga sa kaniya
c. Humanap ng isang institusyon na maaaring kumalinga
sa kanya at mabigyan siya ng disenteng buhay
d. Lapitan siya at kausapin sa araw-araw upang maitaas
ang kanyang konsepto sa kanyang sarili
33. 5. Paano mo maipapakita ang pagkilala at
pagpapahalaga sa dignidad ng isang tao?
a. Magkaroon ng takot sa Diyos.
b. Pahalagahan mo ang tao bilang tao.
c. Maging magalang ka sa matatanda
d. Maging masunurin sa utos ng
magulang.
34.
35. Panuto: Sumulat ng isang talatang
sanaysay tungkol sa kahulugan ng
dignidad ng tao. Maaring gumamit ng mga
datos buhat sa mga babasahin tulad ng
aklat, bibliya, koran at newspaper. Isulat
ang mahalagang aral na nakuha at
natutunan.
36. Pamantayan 10 puntos 7 puntos 5 puntos
Nilalaman Mabisang
naipakita ang
mensahe
Di- gaanong
naipakita ang
mensahe
May kakulangan ang
mensahe
Pagkamalikhain Napakaganda at
malinaw ang
pagkasulat ng
sanaysay
Maganda at
malinaw ang
pagkasulat ng
sanaysay
Maganda ngunit
hindi malinaw ang
pagkasulat ng
sanaysay
Kahalagahan May malaking
kaugnayan ang
kasagutan sa
paksa
Di-gaanong malaki
ang kaugnayan ng
kasagutan sa paksa.
Kaunti lang ang
kaugnayan ng
kasagutan sa paksa.
Rubrik:
Editor's Notes
Sa nakaraang aralin, napag-aralan natin na ang lahat ng tao ay may taglay na dignidad. Sa musmos mong gulang, linangin mo ang iyong talino at galing para sa isang magandang kinabukasan. Mag-isip ka ng mga hakbang na makabubuti sa iyo at italaga sa tadhana ang iyong mga pagsisikap. Ipanalangin mong mabuhay ka bilang nilalang na iginagalang at minamahal, dahil pinapangalagaan mo ang iyong dignidad at pagkatao higit sa lahat.
Sa huling talakayan natin ay napag-aralan natin ang iba’t – ibang paniniwala sa Dignidad at kung ano ang kahulugan ng dignidad. Ngayon naman ay tatalakayin natin ang paksa na makapagtuturo sa atin ng aral na magdudulot ng mabuting ugnayan sa ating kapwa.
(Sagot: 1. Dignidad 2. Bukod-tangi, 3. Kawangis)
Narito ang mga kasanayang pampagkatuto na inaasahang maipamamalas mo.
Sa inyong Mathematics 7, napag-aralan ninyo ang tungkol sa absolute value (ganap na halaga) of a number. Ang absolute value ng (-5) ay ang absolute value din ng (+5), magkapareho lang ang kanilang layo o distansiya mula sa zero (0), ibig sabihin, ang absolute value ng isang numero ay palaging positive numbers. Katulad ng sitwasyon natin bilang tao, nagkakaiba iba man ang antas ng ating buhay, sa mata ng Diyos lahat ng tao ay pantay-pantay ang ganap na halaga o ang ating absolute value. Lahat ng tao anoman ang kaniyang gulang, anyo, antas ng kalinangan at kakayahan,ay may dignidad.
(Sagot: 1. Dignidad 2. Bukod-tangi, 3. Kawangis)
(Sagot: 1. Dignidad 2. Bukod-tangi, 3. Kawangis)
Sikaping mabuhay nang may dangal at iwaksi sa kalooban ang kasamaan sa pamamagitan ng ilang mga gabay sa pamumuhay tulad ng mga sumusunod:
• Sikaping isabuhay ang kabutihan.
• Huwag gantihan ang masama sa masama.
• Iwasang maging sanhi o instrumento ng pagkakasala ng iyong kapwa.
• Pangasiwaang mabuti ang iyong mga limitasyon lalung-lalo na ang pagkakaroon ng pagmamahal sa mga material na bagay tulad ng salapi. bisyo, layaw at luho ng katawan.
• Igalang ang karangalan at dignidad ng tao sa pamamagitan ng mga simple ngunit makabuluhang pamamaraan.
Ano ang pakiramdam mo nang natapos mo ang gawain? May mga bago ka na naman bang natuklasan tungkol sa iyong sarili?
Sa papaanong paraan mo mapatutunayan na nakatutulong ka upang mapangalagaan ang dignidad ng iyong kapwa?
Sa pagkakataong ito, susubukin nati ang iyong kaalamaan ukol sa ating ginawang talakayan. Kumuha ng sangkapat (1/4) na papel at sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
Sa pagkakataong ito, susubukin nati ang iyong kaalamaan ukol sa ating ginawang talakayan. Kumuha ng sangkapat (1/4) na papel at sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
Sa pagkakataong ito, susubukin nati ang iyong kaalamaan ukol sa ating ginawang talakayan. Kumuha ng sangkapat (1/4) na papel at sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
Sa pagkakataong ito, susubukin nati ang iyong kaalamaan ukol sa ating ginawang talakayan. Kumuha ng sangkapat (1/4) na papel at sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
Sa pagkakataong ito, susubukin nati ang iyong kaalamaan ukol sa ating ginawang talakayan. Kumuha ng sangkapat (1/4) na papel at sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
Para sa inyong karagdagang gawain,
Maraming salamat sa inyong pakikinig. Nawa’y nadagdagan ang inyong kaalaman sa ating naging talakayan. Sa muli, magandang araw.