De tijdsversnelling in onze huidige kennismaatschappij zorgt ervoor dat de digitale evolutie niet meer te volgen is. Informatie komt steeds meer los van de drager, nestelt zich in de wolken en verspreidt zich razendsnel via de sociale media. Tablets en eReaders vervangen de papieren boeken, kolossale bibliotheken kunnen opgeslagen worden op microscopische dragers en door virtuele communities moeten we ons niet meer verplaatsen. Klinkt zeer duurzaam, maar is dit ook zo? Wat met de grondstoffen in onze tablets, het energiegebruik van de dataservers en de duurzaamheid van onze relaties op Facebook? We richten een kritische blik op de toekomst, bekijken de mogelijke scenario’s voor de komende 20 jaar en de mogelijkheden om die digitale shift toch duurzaam te maken … al was het maar enkel op onze hogeschool.

1. De onvermijdelijke digital shift:
een zegen of een vloek voor
duurzaamheid?
Jan.vanhee@arteveldehs.be
Arteveldehogeschool
Onderwijsdag
24 maart 2014

3. Digital shift
Onvermijdelijk
Duurzaam
Niet duurzaam
Overpeinzingen

4. Digital shift is niet te vermijden …

5. Nog enkele cijfertjes ...

6. Een yottabyte (afgekort: YB) is
1.000.000.000.000.000.000.000.000 bytes
(1024) in het SI-prefix.
In 2009 kwam al de internetdata in totaal niet
eens dicht bij een yottabyte, het zat rond de
500 exabytes
Bron: wikipedia.be
Yottabyte

7. Trends voor 2014
Vraag: link met
duurzaamheid?
Bron:
Bron: Gartner.com

8. Trends voor 2015, 2016 …
Chris Anderson (2013). Makers – De nieuwe
industriële revolutie. Nieuw Amsterdam.

9. Trends voor 2015, 2016 …
Ubiquitous
Semantic
Crowdfunding
From Monolithic to Mosaic
“I”-Driven

10. Trends voor 2016, 2017…

11. Trends 2020 ...

12. Schmidt en Cohen (2013). The New Digital Age
Onderwijs van de toekomst:
• Flexibel
• Blended
• Invloed van Khan Academy

13. Digital shift
Onvermijdelijk
Duurzaam
Niet duurzaam
Overpeinzingen

14. Digital shift nodig …
Intussen in de mediatheken:

16. 5 Ways Technology Helps
Us to Consume Less
(Treehunger.com)
1. Digitization
2. Consolidation
3. Resell/Reuse
4. Community Sharing
5. Customization

17. Digital shift
Onvermijdelijk
Duurzaam
Niet duurzaam
Overpeinzingen

18. Milieu en IT:
Energie
Materialen

19. Energie
Is black the
new green?
Data centers = +/- 2%
elektriciteitsverbruik
wereldwijd

20. Bron: @GuardianUS
Materialen

21. Immaterieel
Wildgroei en overload
Privacy
Calamiteiten
Redundantie
Info-eilanden
Intrinsiek

22. september 2013 Een kennis- en
informatieverhaal voor de
Groei van de informatie
“De beschikbare informatie
verdubbelt
om de 72 dagen.”
Guus Pijpers

23. 30-60 % werktijd => informatie
zoeken
80 % van de informatie is niet
gestructureerd
3 uur/dag mailen we
(bron : Information Usage Behavior : theory and practice /
Guus Pijpers. - Academic service, 2006.)

24. Bron:

25. Hoe meer informatie de hersenen proberen te
ontvangen, des te minder informatie er
doorkomt.
Informationoverload

26. Breekt alle nieuwe
technologie door ?

28. Stages of the
technology life
cycle and theories
of innovation.
Bron: nature.com

31. Informatie-competenties
Informatie-overdaad en -moeheid
Bounded rationality
Hidden flows of strategy
Cognitieve berperkingen

32. “Technological utopianism” : het idee dat
technologie alles zal/kan oplossen

33. Kwetsbaarheid
Levenscyclus
Adaptability
Tijdsversnelling
Productiviteits-paradox
Wet van verminderde meeropbrengst
Shadow-IT
Systeembeperkingen

34. september 2013 Een kennis- en
informatieverhaal voor de
De metafoor van de waterleiding
“Men bouwt lustig aan de meest
geavanceerde waterleidingen zonder
stil te staan bij de vraag of er iemand
dorst heeft op het einde van de
leiding ? Of over de kwaliteit van het
water ?”
Vrij naar T.H. Davenport

35. Digital shift
Onvermijdelijk
Duurzaam
Niet duurzaam
Overpeinzingen

36. Positive paradigm of the digital shift
Organisatie
Nieuwe werken
Organisatiestructuur
Grijze zone tussen vrije tijd en werken
Processen
Administratieve processen worden informatieprocessen
Leren en ontwikkelen
Makerspaces
Afstandsleren
Paperless

38. Uitdagingen voor informatiesystemen in hoger
onderwijs : verscheidenheid aan systemen en
processen

39. september 2013 Een kennis- en 39
Een veelheid van systemen
Bron: SISLink13 - 20/6 - ronde
1 - Referentiearchitectuur
voor het hoger onderwijs -
deel 3 - Henk van der Molen
(Advitrae)

40. Duurzaam digitaal is VISIONAIR
Duidelijke en gecommuniceerde visie
Verantwoordelijkheid hele organisatie
Grondige context-analyse
Technologie overstijgen
Centrale sturing, decentrale uitwerking

41. Duurzaam digitaal is OPEN
Open source  Vendor lock-in
Open data(1)  Business
Open access (green of gold) 
Gatekeepers
(1) Maar ook
Linked en Big data

42. Duurzaam digitaal is META
Belang van meta-data groeit
• Succes van Google
• Business Analytics (BA)
• Big data
Nieuwe taken voor
mediatheken:
Meta-data curration
informatie-aggregatie

43. Duurzaam digitaal is
WEL redundant (systemen)
=> Resilience
=> Business continuity
NIET redundant (informatie)
=> only once
La Fin des certitudes

44. Resilience
Voorbeelden van frameworks:
Bron:

45. september 2013 Een kennis- en 45
Raamwerk Hoger Onderwijs
Nederland
Bron: SISLink13 - 20/6 - ronde
1 - Referentiearchitectuur
voor het hoger onderwijs -
deel 3 - Henk van der Molen
(Advitrae)

46. voor

47. Uitsmijter:
Hoe legt de Dienst Mediatheken haar interne
kennis duurzaam vast?

48. september 2013 Een kennis- en
informatieverhaal voor de

49. •de participatie en het groepsgevoel van de medewerkers
verhogen
•Stimuleren van kennisdelen
•Communicatie tussen verschillende hiërarchische 'lagen'
•Structureren en binnen de perken houden van
informatiestromen. Het is een ideaal virtueel prikbord.
•Ideale introductie voor nieuwe medewerkers om zowel de
werkprocessen als cultuur van een organisatie te leren kennen.
Interne blog