1. İCRA TOPLANTISI
15.01.2015

2. DÜNYA EKONOMİSİ
AVRUPA
JAPONYA ÇİN AMERİKA

3. DÜNYA EKONOMİSİ / AVRUPA
• Deflasyon riski ( fiyat düşüşleri ) artarak devam ediyor…
• Büyüme tarafında İrlanda, İspanya ve Almanya dışında
canlanma yok.
• Almanya dışındaki diğer büyükler Fransa ve İtalya’da
büyüme sıfır…
• Perakende satışlar geriliyor…
• Avrupa resesyonda…

4. DÜNYA EKONOMİSİ / JAPONYA
• Parasal genişleme başladı…
• Enflasyonu artırmak için uğraşıyor, ancak ekonomide tam
anlamıyla canlanma sağlanamadı…
• 2015 büyüme beklentisi % 0,5…
• Dünyada enerji fiyatlarındaki düşüş dezenflasyonist etkiyi
artırıyor…
• Japonya resesyonda…

5. DÜNYA EKONOMİSİ / ÇİN
• İhracat ağırlıklı bir ekonomiden iç tüketim ağırlıklı bir
ekonomiye dönmeye çalışıyor…
• Gelir dağılımının çok bozuk olduğu ve tasarrufların
şirketlerde oluştuğu ekonomide bu tasarruf ve alım
gücünün hane halklarına kanalize edilmesi hem zor, hem de
uzun bir süreç…
• Bir zamanlar % 10 seviyelerinde büyüyen ülkede büyüme
hızı düşüyor…
• Bankacılık sektörünün durumu çok parlak değil…

6. DÜNYA EKONOMİSİ / AMERİKA
• 2014 yılı 3. çeyrekte % 3,5 ile beklenen üzerinden bir
büyüme gerçekleştirdi…
• Son dönemlerde veriler geçmiş yıllara göre nispeten daha iyi
geliyor…
• FED parasal daraltmaya başlamış durumda…
• Enflasyon yaratmaya çalışıyor…
• Faiz artırım kararını da buna göre verecek…

7. DÜNYA EKONOMİSİ / GENEL
• Amerika dışında tüm dünyadaki deflasyon tehdidi
ekonomileri kendi potansiyellerinin çok altında bir büyüme
hızına zorlamaktadır.
• Motorlar kapasitelerinin altında çalışmaktalar…
• Motorların hız kesmesi sadece bu ülkeleri değil dünyadaki
tüm ülkeleri tehdit ediyor…
• Bu ülkelerdeki yetersiz talep enflasyonu baskıladığı gibi
büyümeyi de frenliyor…

8. DÜNYA EKONOMİSİ / GENEL
• ABD’de 3 trilyon USD’a varan parasal genişlemeye rağmen
enflasyon beklenen seviyede olmadı…
• ABD dışındaki tüm bölgelerde parasal genişleme enflasyon
etkisi yaratamıyor…
• Bizim gibi ülkelerde tasarruf yapamamak harcama alışkanlığı
nasıl bir hastalık ise bu ülkelerde de harcamamak tasarruf
yapmak öyle bir hastalık haline gelmiş vaziyette…

9. DÜNYA EKONOMİSİ
• Deflasyon genel olarak belirli bir aralıkta fiyatların sürekli
düşüş trendinde olması demektir.
• Deflasyon refahı frenler, ekonomide üretimin artması
gerekir, ancak üretim miktarı para ve fiyatların artmasına
bağlı…
• İşsizlik yaratır, para yetersizliğinden ya da karların
düşmesinden dolayı üretimin kısılması emek talebini
azaltır…
• Ücretleri düşürür, tüketim azalır…

10. DÜNYA EKONOMİSİ
Doların değerlenmeye başlamasının gerekçeleri
• Amerika ekonomisinin performansı diğer bölgelere göre çok
daha iyi…
• Büyüme cephesindeki bölgesel farklılık para akışının ABD’ye
doğru olması durumu yaratıyor…
• Amerika parasal genişlemeyi durdurdu , buna karşılık
büyüme arayan ve deflasyon tehdidi ile karşı karşıya Avrupa
ve Japonya ‘nın parasal genişlemeye gitmesi doları daha da
değerli yapacak…

11. DÜNYA EKONOMİSİ
Doların değerlenmeye başlamasının gerekçeleri
• FED’in beklenen 2015 in ikinci çeyreğindeki faiz artışları bu
durumu daha da belirgin hale getirecek…
• Rusya’nın Ukrayna macerası da Avrupa ekonomilerini
olumsuz etkilemekte ve görece kuvvetli durumda bulunan
ABD ekonomisi nedeniyle dolara geçişi kolaylaştırmaktadır.

12. DÜNYA EKONOMİSİ
Doların değer kazanmasının iki olumlu etkisi olacak;
1. Parasının değeri dolara karşı düşen ülkenin rekabet gücü
artacağı için ihracata dayalı büyüme imkanı ortaya çıkacak..
2. Enflasyon yaratamamaktan şikayet eden ülkeler dolara karşı
para birimleri düştüğü için bir nevi enflasyon ithal eder
durumda olacaklar…

13. PETROL FİYATLARI
GLOBAL KRİZ
IRAK’IN İŞGALİ
ARAP BAHARI
Petrol fiyatları bu yıl yaklaşık % 50 geriledi…

14. PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?
• Amerika’nın Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’ya bir ders
verme çabası…
• Rusya yanında ABD’nin petrol üreticisi İran’a ders verme
çabası…
• Suudi Arabistan’ın Amerika’daki kaya gazı üretimine karşı
fiyatları aşağı çekerek kaya gazı ile rekabet etme çabası,
bilindiği gibi kaya gazı çıkarma çabaları Amerika’da yüksek
petrol fiyatı ve sıfır faiz döneminde hız kazandı…

15. PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?
• Suudi Arabistan’ın Amerika’da daha etkin olma çabası, zira
ülke Avrupa’ya farklı Amerika’ya farklı fiyatlama yapıyor…
• Suudi Arabistan’ın bu piyasada patron benim mesajı, pazar
payını koruma / artırma çabası…
• Bunların tümünden ayrı bir görüşe göre ise petrol
fiyatlarındaki düşüş büyük ölçüde talep kaynaklı, yani
deflasyon nedeniyle petrole talep düşüyor…

16. PETROL FİYATLARI
• Petrol fiyatlarının düşmesi petrol ithal eden gelişmiş
ülkelere maliyet avantajı faydası sağlayacak…
• Petrol ithal eden gelişmekte olan ekonomilerde de
ekonomik göstergelerin iyileşmesi anlamında katkı
sağlayacak…
• Ancak petrol fiyatlarının düşmesi yenilenebilir enerji
kaynaklarının rekabetçi gücünü düşürecek, hatta bu
konudaki araştırma geliştirme faaliyetlerine de sekte
vurabilecektir..

17. PETROL FİYATLARI
• Fiyat düşüşlerinden en fazla avantaj sağlayacak ülkeler
ABD, Kanada, Japonya, Tayvan, Hindistan, Endonezya,
Türkiye…
• Petrol fiyatlarındaki 20 USD’lık düşüşün bu ülkelerin milli
gelirlerine olumlu etkisi % 0,5 – 1 arasında olacak…
• İngiltere, Çin, Avustralya, Güney Kore, Brezilya, Meksika da
diğer fayda sağlayacak ülkeler…
• Buna karşılık Ortadoğu ekonomisi ilk 12 ay içinde % 0,5
olumsuz etkisi olacak, en fazla etkilenen ülke ise Rusya
oldu / olacak…

18. PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?
• Petroldeki fiyat düşüşü özellikle piyasayı yöneten Suudi
Arabistan gibi ülkelerin dışındaki petrol ihracatçısı
ülkelerde sorun yaratabilir, bu sorun ilk etapta maliyeti
düşen gelişen ve gelişmekte olan petrol ithalatçısı
ülkelerde olumlu gibi görünse de zincirleme bir etki ile
başka bir krize kapı açabilir…

19. PETROL FİYATLARI / RUSYA
• Ülkenin 2008 küresel krizi sonrasında ekonomik gücü doğal
kaynaklar dışında azaldı.
• Siyasi belirsizlik nedeniyle sermaye çıkışları başladı.
• Büyüme hızı azaldı…
• Ukrayna macerası sonrasında tüketim ve yatırımda
zorlanmalar ortaya çıktı…

20. PETROL FİYATLARI / RUSYA
• Tüketimdeki düşüşte enflasyon oranının Kasım 2014
sonunda % 9,1’e kadar yükselmesi ile rublenin son altı ayda
dolar karşısında ciddi değer kaybı etkili oldu.
• 20 Haziran’da 1 dolar = 35,4 ruble iken, 18 Aralık’ta 1
Dolar = 67,7 Ruble oldu.
• Rusya ekonomisinin yıllık verdiği 60 milyar USD’lık cari fazla
petrol ve doğal gaz ihracatından gelmektedir. Bu fazla artık
yok…

21. TÜRKİYE / 2014 KAPANIŞI
Büyüme 3 %
Enflasyon ( TÜFE / Kasım / Yıllıklandırılmış ) 8,17 %

22. TÜRKİYE / 2014 GETİRİ ORANLARI
31.12.2013 En Düşük En Yüksek 31.12.2014 %
Borsa 67.802,00 60.754,00 87.048,00 84.074,00 24,00%
Dolar 2,13 2,06 2,41 2,32 8,92%
Euro 2,98 2,74 3,27 2,82 -5,37%
Altın ( Ons / Dolar ) 1.200,00 1.132,00 1.392,00 1.189,00 -0,92%

23. TÜRKİYE / CARİ DENGE
Dış Ticaret Dengesi
İhracat (+)
İthalat (-)
Hizmetler Dengesi
Hizmet Gelirleri (+)
Hizmet Giderleri (-)
Yatırım Dengesi
Yatırım Gelirleri (+)
Yatırım Giderleri (-)

24. TÜRKİYE / CARİ AÇIK
Milyar USD

25. TÜRKİYE
• 2013 ilk 10 ayında cari açık 52 milyar USD’dı… 2014 yılının ilk 10
ayında 33 milyar USD oldu…
• Döviz açığının gerilemesinde ithalat artışının durması, ihracatın
artması var…
• İthalat üretimde dış kaynaklara ihtiyaç nedeniyle azalmadı, bu ihtiyaç
devam ediyor, tam tersine talep azaldığı için ithalata düştü…

26. TÜRKİYE
milyar USD 2011 2012 2013
2014/
Haziran
Toplam Dış Borç 303,6 338,7 389,3 401,7
Kamu Kesimi 94,2 104 115,9 119,5
TCMB 9,3 7,1 5,2 4,3
Özel Sektör 200 227,7 268,2 278

27. TÜRKİYE / BÜYÜME

28. Büyüme cari açık ilişkisi
Mavi büyüme / Kırmızı cari açık
TÜRKİYE / BÜYÜME

29. Gelişmekte Olan Ülkeler / Türkiye Büyüme Karşılaştırması
Türkiye Kırmızı
TÜRKİYE / BÜYÜME

30. TÜRKİYE / ENFLASYON
2013 2014 2015 / ……..
TÜKETİCİ GÜVEN
ENDEKSİ
75 67
HANEHALKI TÜKETİM
HARCAMALARININ
GSMH 'A ORANI ( % )
71,2 70,5

31. TÜRKİYE / ENFLASYON
Tablo 2014 yılında talebin artış göstermediği iktidar beklentilerine uygun olarak talebin
gerilediği görülmektedir.
Bu durumda fiyat artışlarının gerekçesinin talep artışı olmadığı buradan da yaşanan
enflasyonun talep enflasyonu olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz…
Faaliyet gösteren şirketlerde gider kaleminin yaklaşık % 25’ini personel giderlerinin
oluşturduğunu söyleyebiliriz… % 40’ını da hammadde giderleri oluşturmaktadır… ( * )
(*) 20 den fazla işçi çalıştıran 38.997 adet firmanın 2006 – 2011 yılları arasındaki giderlerinin
ortalamasıdır. TCMB Çalışma Tebliği Yüncüler & Öğünç

32. TÜRKİYE / ENFLASYON
TCMBOYUNALANI
KUR
MALİYET
FAİZ
ENFLASYON
DIŞ ETKİLER
İÇ ETKİLER

33. TÜRKİYE
Toplantı Tarihi Haftalık Repo Borç Alma Borç verme
2013 sonu 4,5 3,5 7,75
21.01.2014 4,5 3,5 7,75
28.01.2014 10 8 12
18.02.2014 10 8 12
18.03.2014 10 8 12
24.04.2014 10 8 12
22.05.2014 9,5 8 12
24.06.2014 8,75 8 12
17.07.2014 8,25 7,5 12
27.08.2014 8,25 7,5 11,25
25.09.2014 8,25 7,5 11,25
23.10.2014 8,25 7,5 11,25
20.11.2014 8,25 7,5 11,25
24.12.2014 8,25 7,5 11,25

34. TÜRKİYE
• ABD parasal genişleme bitti…
• ABD Merkez Bankası FED faiz artırımına 2015 ‘in ikinci çeyreği gibi
başlayacak…
• Saydığımız gerekçelerle USD dünyada güçleniyor…
• ABD yeni toparlanmaya başlamış iken, kalan 3 motorda arıza veriyor…
• Üstüne petrol fiyatlarındaki düşüş kaynaklı Rusya krizi derinleşmeye
başlıyor…
• Rusya ile alışveriş yapamayan Avrupa da etkileniyor…

35. TÜRKİYE
• Gerek Rusya ve gerekse Avrupa ile alışverişi olan Türkiye nin
etkilenmesi de kaçınılmaz…
• Avrupa ve Japonya gevşek para politikasını sürdürecek…
• Petrol fiyatları 55 – 75 USD aralığında olacak…

36. TÜRKİYE
• Ülkenin ekonomik politikaları talebin kısılması yönünde etki ediyor…
büyüme yavaşlıyor…
• İç talebin kısılması için frene basıldıkça döviz açığı azalıyor ancak
büyüme de yavaşlıyor…
• 2015 yılında iç talepteki daralma devam edecek gibi duruyor…
• 2015 seçim yılı… Seçmene iyi görünme politikaları göstergeleri
etkileyebilir… TCMB nin faizde bir indirimi USD daha da
hareketlendirebilir…

37. TÜRKİYE
• 2015 yılına ilişkin söylenebilecek en olumlu şey petrol fiyatının cari
açık üzerindeki olumlu etkisi olabilir… Petrolün ortalama fiyatı 65 USD
olursa cari açığa yıllık etkisi 15- 16 milyar USD olacak…
• Cari açık üzerindeki etki USD kuruna da olumlu yansıyabilir…

38. 0
0.5
1
1.5
2
2.5
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Ortalama
Yılsonu
Ortalama Yılsonu
2007 1,31 1,16
2008 1,31 1,52
2009 1,55 1,49
2010 1,51 1,54
2011 1,68 1,89
2012 1,8 1,78
2013 1,91 2,13
2014 2,18 2,33
TÜRKİYE

39. TÜRKİYE

40. TÜRKİYE / 2015 KUR BEKLENTİSİ
• Kur beklentisi normal şartlar altında 2,35 – 2,55 arasında hareket
edecek…
• Yılın ilk 3 ayında İsviçre ‘nin aldığı karar gibi oynaklığa neden olacak
kararlar olmazsa FED faiz artırım kararına kadar kur makul seviyelerde
gelişecek görüşü de var…

41. TÜRKİYE
Özetle;
• Dünyada güçlenen dolar, FED’in faiz artırımları, Rusya krizi, Avrupa’da
durgunluk, krizin ve durgunluğun yaratacağı pazar daralması,
Türkiye’deki talepte daralma, 2015 seçimi…
• Petrol fiyatlarının gerilemesi, 2015 yılının bu şekilde geçilmesinin
yaratacağı cari açık avantajı