Avrupa Parası (Euro), Amerikan Dolar, Japon Yen, Çin Yuan

1. KUR SAVAŞI VE PAZAR
PAYLAŞIMININ EKONOMİ
POLİTİĞİ
Prof. Dr.Havva TUNÇ

3. Kur savaşı nedir?
2007 Sistemik Finans Krizin ekonomiler üzerinde daraltıcı (durgunluk )
etkileri minimize etmek için izlenen gevşek para politikası ve
müdahalelerin sonucu: Kur Savaşı

4. Merkez bankaları ve kur
savaşları
Sistemik kriz,
FED,ECB,BOJ gibi
Merkez Bankaları
genişletici para ve
düşük faiz politikası
sonucu, Artan
likidite hacmi ve
ekonomilerin kar
arayışları kurlara
dolaylı müdahale
değer kaybı:Kur

5. Sistemik kriz ve kur savaşı
Parasal genişleme
sonucu
gerçekleşen
tartışmaların
başlığı Kur
Savaşları olup
nedeni Pazar
Paylaşımıdır.
Uygulayan da
merkez bankaları.

6. Merkantilist düşünce
Sistemik kriz ve çözümü : reel piyasalar
Makro ekonomik göstergelerdeki beklenen
olası iyileşme finansal piyasa ve
enstrümanlarıyla değil de reel piyasalardaki
gelişmeyle elde edileceği merkantilist
düşünceyi gündeme taşıdı.

7. Merkantilist felsefe nedir?
17.yy sonlarında,
Merkantilist felsefeye
göre ülkelerin refah
artışı ülkeye giren
değerli maden
stokundaki artışa
bağlıydı.
Değerli maden
stokundaki artış
ülkelerin ticaret
hacmindeki büyüklüğe,
yani ihracatın
artmasıyla olasıydı.
21.yy da sistemik
finans krizi17.yy
merkantilist felsefeyi
tekrar gündeme
taşımıştır.

8. Kur savaşı meali devalüasyon
“Kur savaşı” meali
“Devalüasyon”dur.
Ulusal paranın yabancı para
cinsinden değer kaybına
devalüasyon denir.
Sabit Döviz kuru sistemi
uygulandığı 1970’lerde
ülkeler
özellikle gelişmişlik sürecini
tamamlamayan ekonomiler
mini
devalüasyon yaparlardı, sık
aralıklarla ve bir devlet

9. Döviz kuru
Ulusal paranın yabancı
para para cinsinden
değerine döviz kuru denir.
Döviz kurunu, döviz
piyasası iç dinamikleri olan
döviz arz ve talebi belirler.

10. FED ne yapıyor?
FED’in parasal genişleme ve düşük faiz politikası
piyasayı likiditeye boğdu. Etkisi zaman alacak.
2013 ilk 3ayı ABD ekonomisinde iyileşme ,etkinin
göstergesi.

11. Sermaye tam mobil ama
mallar..
Sermayenin
özgürleşmesi,
(uluslararasılaşması) MB
ulusal paralarının değerini
düşük tutmak amacıyla
döviz kurlarına dolaylı
müdahalelerin temel
nedeni uluslararası mal
piyasasının
paylaşımından daha fazla
pay alıp ekonomilerinin
durgunluktan çıkmalarını

12. Kur savaşları neyi hatırlattı?
Kurlara yapılan bu müdahalelerle
(devalüasyon) reel piyasalar eski
popülaritesine kavuşacak mıdır? Kavuşunca
beklentiler gerçekleşecek mi?

13. Sermayenin Serbestleşmesi
Reel piyasaların özellikle imalat sanayinin
azalan kar hadleri sermayenin
özgürleşmesiyle finans piyasalara
yatırımın artması ve finansal araçların
zenginliği ve artan finansal karlar.

14. Finans merkantilizme karşı
Finansal krizlerin tekrarlama aralığının
daralması ve krizlerden çıkış süresinin
uzaması, krizlerin ekonomiler üzerindeki
yıkımı ve 2007 krizi. Ve durgunluk
merkantilist felsefeye kaybettiği eski itibarını
kazandıracak gibi gözükmektedir.

15. Bu bir kur savaşı mıdır?

16. Bu bir kur savaşı
Çin, parası Yuanı, Amerikan Dolarına
endeksleyerek haksız rekabeti başlattı.
Ama kimse fark etmedi.
Yuan, Amerikan dolarına endekslenince
dolardaki değer kayıpları Çin mallarının
uluslararası mal piyasasında avantajını kat
be kat artırdı. Bunun Üretim faktörleri
avantajı olduğu söylendi. Gerisi fazla
tartışılmadı.
Başlangıçta ülkeler durumu algıladılar ama
üzerinde durmadılar.

17. Kur savaşının gizli
başlatıcısı:Çin

18. Kur savaşının gizli
başlatıcısı:Çin
ABD, Çin tarafına parasının değerini gözden
geçirmesi konusunda uyardı gibi.
Çin sahip olduğu avantajı kaybetmemek ve mal
piyasasında etkinliğini,düşük birim fiyat anlamında,
pazarda varlığı algılanıncaya kadar, dolara endeksliği
devam etti.
Ve nihayetinde 2011 sonlarında parasını dolara
endeksliğinden kaldırıp piyasa koşullarına terk etti.
Bu arada Çin, sahip olduğu 2,5 trilyon dolar
üzerindeki döviz rezervini kurlara müdahale etmek,
ticarette pazar payını artırmak için kullandı ve
kullanmaktadır. Örneğin Çin 2010 Eylülünde büyük
miktarlarda Japon tahvili alarak Japon Yeninin
hızla değer kazanımına yol açtı.

19. BOJ ve Japonya
Uzunca bir süredir
Amerikan doları karşılığı
100 Yen, 80 oldu.(Çin
para politikası
nedeniyle)
BOJ Yen satıp Doları
aldı ve Dolar/ Yen kuru
80’den 85’e ve faiz
oranını sıfıra indirerek
kurdaki müdahalesini
destekledi.Ama burada
asılı kaldı.

20. FED ve parasal genişleme: kur
savaşı
Amerikan Merkez Bankası(FED)’in parasal genişlemesi 3 trilyon
Doları bulmuştur. Faiz sıfıra yakın.Dolardaki miktarsal artış,
Euro karşısında değer kaybını kaçınılmaz kılmaktadır. Düşük
faiz bunu destekliyor

21. ECB ve parasal genişleme: kur
savaşı?
Avrupa’da ECB Euro bölgesi tahvillerini satın
alarak FED benzer parasal genişleme yapmakta
ama faizler yüksek.

22. Kur savaşı yayıldı
Kore’nin ve İsviçre’nin(Frank) ulusal para
birimlerinin değerini düşürmek için müdahaleler
yapmakta.
Brezilya para biriminin değerinin yükselmesini
önlemek için stopaj oranı yükseltti.

23. Türkiye kur savaşının neresinde
FED varlık alımlar ile piyasaya para sunmaya devam ediyor.
Dolar /TL Dolar değer kazanımı içersinde 1.82 oldu. Son 10 gün
içersinde %2 değer kaybı TL’de oldu. TCMB etkin değil
etkilenen ülke.G.Kıbrıs nedeniyle Euro/Dolar1.27.Dolar
sunumuna rağmen dolar değer artımı içersinde?

24. BOJ ve Japonya İktidar:Abe
Parasal genişleme yanlısı Mr.Shnizo ABE’nin
2013 Aralığında Japonya Başbakanı oldu ve
90.25 Yen son iki buçuk yılın en düşük değeri
ve şu an 95.00 dolaylarındadır.
Liberal Başbakan ABE’nin para ve kur
politikası Çin ile var olan kriz özellikle kur
savaşı tekrar gündeme geldi.

25. Japonya’nın değişen politik
yüzü
BOJ’un izleyeceği gevşek para ve kur
politikasıyla yenin dolar karşısında değer
kayıpları sürecek gibi gözükmektedir.

26. Durgunluğa çözüm-I
Döviz kurları üzerinde merkantilist bir
rekabetin gündemde olduğu ve bu
rekabetin ilerde daha da
şiddetlenebileceğinden dikkatler merkez
bankaların izledikleri politikalara yöneldi.

27. Durgunluğa çözüm-II
Durgunluktan çıkmanın tek koşulu artan ticaret hacmi :
üretim artışı istihdam artışı ve kurlara müdahale
gündemde

28. Durgunluğa çözüm-III
Durgunluktan kurtulmak için, ticareti
artırmanın ve/veya dünya ticaret içinde payını
yükseltmenin yolu değersizleşmiş kurla
olası.

29. Durum değerlendirmesi
Küresel Finansal Krizin ülke ekonomileri
üzerinde yarattığı sarsıcı ve yıkıcı etkinin
olumsuzluklarını elimine etmek için çözümü dış
ticaret (dış talep) gören dünya ekonomileri
ticaretteki pazarın paylaşımında pay almanın
en kolay yolunun ulusal paranın diğer paralar
karşınsındaki değer kaybıyla olabileceği
düşüncesindedirler.
Büyük döviz rezervlerine sahip ülke
ekonomileri bu avantajlarını sonuna kadar
kullanmakta(Çin‘in yaptığı gibi).

30. Merkez-Periferi
ANCAK, Merkezde bulunan gelişmiş ülke
ekonomilerin periferide bulunan gelişen
ekonomilerin pazarını elde etmek ya da
pazarında pay almak kur müdahaleleri ile olası
olmakla beraber yeterli değildir.

31. Çözüm-I
Pazarın paylaşımı beraberinde istihdam
artırmak gibi içsel dinamikleri harekete
geçirerek durgunluktan çıkışta önemli bir
çözüm.

32. Çözüm: savaş ve paylaşım mı?
Günümüzde bu farklı dinamikler aktive
edilmedikçe sadece kur savaşları ile
sistemik durgunluktan(krizden) kurtulmak
kısa sürede olası değil.

33. Kur savaşı işe yarar mı?
Misilleme yapılamazsa. Bunalım ve kriz
dönemlerinde kur manipülasyonları ülke
ekonomilerine avantajlar sağlabilmektedir.

34. Kur savaşı neyi bozar?
Ülke ekonomilerin
krizden çıkış
sürelerinin uzatır.
(Çözüm sorun olabilir)
Piyasa kuralları
sistemin sağlıklı
işlemesi içindir.
Sistemdeki kırılmalar
karşısında kuralların
çiğnenmesi, bozulma
ve kırılganlığı daha
da artırır.