Installaties zijn een essentieel onderdeel van een gebouw. Naast de focus op een optimaal binnenklimaat en het energieverbruik heeft de ontwerper van de installaties ook substantiële invloed op de milieuprestatie van het gebouw. Hier komen gelijk een paar vragen naar boven:
Is het beter om meerdere kleinere luchtbehandelingskasten toe te passen of is centraal beter?
Is warmteterugwinning daadwerkelijk een duurzame keuze?
Welke impact heeft onderhoud van de installatie?
Passen de installaties in een concept van circulair bouwen?
Tijdens de sessie krijgt u inzicht in het speelveld van milieuprestatie van gebouwen, verplicht onderdeel vanuit bouwbesluit en zeer belangrijk binnen duurzaamheid labels als BREEAM, de bijdrage van installaties en de effecten van verschillende keuzes. Door de VLA is, als koploper binnen de sector, de afgelopen jaren veel geïnvesteerd om alle milieudata van luchttechnische installaties geverifieerd in de nationale milieudatabase te krijgen.
U krijgt tijdens deze sessie inzicht in deze data en bent daarna in staat om ook op milieuprestatie het onderscheid te kunnen maken in uw installatieontwerp.
Installaties zijn een essentieel onderdeel van een gebouw. Naast de focus op een optimaal binnenklimaat en het energieverbruik heeft de ontwerper van de installaties ook substantiële invloed op de milieuprestatie van het gebouw. Hier komen gelijk een paar vragen naar boven:
Is het beter om meerdere kleinere luchtbehandelingskasten toe te passen of is centraal beter?
Is warmteterugwinning daadwerkelijk een duurzame keuze?
Welke impact heeft onderhoud van de installatie?
Passen de installaties in een concept van circulair bouwen?
Tijdens de sessie krijgt u inzicht in het speelveld van milieuprestatie van gebouwen, verplicht onderdeel vanuit bouwbesluit en zeer belangrijk binnen duurzaamheid labels als BREEAM, de bijdrage van installaties en de effecten van verschillende keuzes. Door de VLA is, als koploper binnen de sector, de afgelopen jaren veel geïnvesteerd om alle milieudata van luchttechnische installaties geverifieerd in de nationale milieudatabase te krijgen.
U krijgt tijdens deze sessie inzicht in deze data en bent daarna in staat om ook op milieuprestatie het onderscheid te kunnen maken in uw installatieontwerp.
Navraag leert dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over ErP-wetgeving, Ecodesign en Energy labeling. Tegelijkertijd vindt er een verdere aanscherping plaats. Een goede reden om hier duidelijkheid in te scheppen, zodat u precies weet waar u op moet letten.
Dit is de projectwijzer 4 voor studententeams / teamcaptains van de SMARTCirculair Bouw OntwerpChallenge 2024.
Bekijk de SMARTCirculair Projectwijzer Fase 2 hieronder of via Slideshare
Hiermee helpt SMARTCirculair het team
Planning en Projectdocument
Teamcaptains overleg, online, elke 14 dagen
(Maatwerk) gastlessen, masterclasses en bedrijfsbezoeken
Projectwijzer voor studententeams
Alles over de finale voorbereidingen op SMARTCirculair.com
Toolkit met heel veel inspiratie en innovatie
Inspiratie, kennis en hulp via de socials (insta en tiktok)
Jullie mediacampagne
Stichting SMARTCirculair heeft zich ontwikkeld tot een projectbureau dat is gespecialiseerd in het verbinden van Onderwijs, Ondernemers en Overheid rond de klimaatthema’s circulair bouwen en de energietransitie. Met deze thema’s en ontwerpopdrachten gaan leerlingen- en studententeams op hun creatieve, eigen’wijze’ en soms ook eigengereide manier aan de slag wat leidt tot verfrissende productconcepten.
Slimme innovatieve concepten voor de circulaire bouw- en energietransitie waarmee we bijdragen aan de human capital agenda, de klimaatambities en het circulair, toekomstbestendig worden in een snel veranderende wereld.
Wij geloven dat in elke student iets groots schuilt. Dat ze beschikken over een grenzeloze inventiviteit en de aanjager zijn van alles waar we in Nederland trots op zijn. SMARTCirculair organiseert wedstrijden die Nederland smart, circulair en klimaatbestendig maken.
Dutch presentation about results of the conference vanKopenhagentotmeterkast.nl on the Uneto-VNI themadag "Duurzaamheid en Energiebesparing".
Seminar Smart Industry: Smart enough to have a predicatable TCO?Croonwolter&dros
Smart Industry legt de nadruk op het inzetten van de nieuwste technologische ontwikkelingen zodat u uw productieprocessen optimaal kunt ontwerpen en benutten.
Regelmatig blijkt aan het einde van de technische ‘life cycle’ van een installatie, dat goedkoop duurkoop is geweest. Het loont dus om reeds in de ontwerpfase naar de minimale TCO te streven.
Het inzichtelijk maken van de life cycle kosten van een proces- of productie installatie biedt, met hulp van de nieuwste technieken, zeker ruimte voor verbetering. Zowel bij de bouw van de installatie, maar tevens tijdens de gebruiksperiode.
How buildings divide between Base-Buildings by Investors and Fit-Out by End-Users. The natural sharing of responsibilities, interests and ownership. Providing change upon need for End-Users in Healthcare, Smart Connections and Family adaptations
Masterclass VBI - Remontabel ontwerpen en bouwenTanjaNolten
In deze masterclass duik je in de wereld van duurzaam bouwen, waarbij elk aspect van een bouwproject – van ontwerp tot sloop – gericht is op toekomstig hergebruik.
Hoe kun je bouwprojecten opzetten en uitvoeren met het oog op maximale levensduur en efficiënt hergebruik van materialen? Losmaakbaar bouwen is essentieel in de transitie naar een circulaire bouweconomie.
VBI, Rene Bouwman en
Mustafa Yurttas | Technisch adviseur bij VBI
Over VBI
VBI bouwt mee aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen. Niet alleen in onze duurzame producten en productieprocessen maar ook in de creatie van duurzame woon- en werkomgevingen ligt de expertise van VBI.
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Willem Adriaanssen
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor sociaal 13 10 2016 presentatie Hevo Willem Adriaanssen over slim aanbesteden. Wat een slimme bouworganisatievorm, contractvorm en manier van aanbesteding is hangt sterk van de context van het project. Integrale contractvormen bieden wel mooie mogelijkheden om een optimale prijs-kwaliteit verhouding te realiseren, gecombineerd met gegarandeerde duurzame prestaties in de gebruiksfase.
Wat het Platform Duurzame Huisvesting voor u kan betekenen.
Presentatie van Bert van Griensven, programmamanager van het Platform Duurzame Huisvesting op de Vastgoedsociëteit door NVDO en VGME op 17 november 2011 bij Priva in De Lier.
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | Sluishuis en circulair bouwenTanja Nolten
Van Rossum heeft heel veel ervaring met constructief complexe bouwprojecten. Vaak spraakmakende ontwerpen maar nog niet altijd even circulair van opzet. Hoe pas je materialen en constructies zodanig aan dat dergelijke spraakmakende gebouwen 100% circulair toekomstbestendig zijn?
door Michel Weijers van het C2C Expolab, verantwoordelijk voor concept en opdracht voor het Stadskantoor vanuit de gemeente Venlo; architect Hans Goverde van Kraaijvanger architecten, verantwoordelijk voor zowel het ontwerp van het pand als het gebied eromheen en Hans van Cooten van Mostert De Winter, verantwoordelijk voor al het levende groen.
Over circulair en Cradle to Cradle ontwikkelen, ontwerpen en bouwen en de rol van levend groen bij een gebouw dat de lucht zuivert.
Navraag leert dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over ErP-wetgeving, Ecodesign en Energy labeling. Tegelijkertijd vindt er een verdere aanscherping plaats. Een goede reden om hier duidelijkheid in te scheppen, zodat u precies weet waar u op moet letten.
Dit is de projectwijzer 4 voor studententeams / teamcaptains van de SMARTCirculair Bouw OntwerpChallenge 2024.
Bekijk de SMARTCirculair Projectwijzer Fase 2 hieronder of via Slideshare
Hiermee helpt SMARTCirculair het team
Planning en Projectdocument
Teamcaptains overleg, online, elke 14 dagen
(Maatwerk) gastlessen, masterclasses en bedrijfsbezoeken
Projectwijzer voor studententeams
Alles over de finale voorbereidingen op SMARTCirculair.com
Toolkit met heel veel inspiratie en innovatie
Inspiratie, kennis en hulp via de socials (insta en tiktok)
Jullie mediacampagne
Stichting SMARTCirculair heeft zich ontwikkeld tot een projectbureau dat is gespecialiseerd in het verbinden van Onderwijs, Ondernemers en Overheid rond de klimaatthema’s circulair bouwen en de energietransitie. Met deze thema’s en ontwerpopdrachten gaan leerlingen- en studententeams op hun creatieve, eigen’wijze’ en soms ook eigengereide manier aan de slag wat leidt tot verfrissende productconcepten.
Slimme innovatieve concepten voor de circulaire bouw- en energietransitie waarmee we bijdragen aan de human capital agenda, de klimaatambities en het circulair, toekomstbestendig worden in een snel veranderende wereld.
Wij geloven dat in elke student iets groots schuilt. Dat ze beschikken over een grenzeloze inventiviteit en de aanjager zijn van alles waar we in Nederland trots op zijn. SMARTCirculair organiseert wedstrijden die Nederland smart, circulair en klimaatbestendig maken.
Dutch presentation about results of the conference vanKopenhagentotmeterkast.nl on the Uneto-VNI themadag "Duurzaamheid en Energiebesparing".
Seminar Smart Industry: Smart enough to have a predicatable TCO?Croonwolter&dros
Smart Industry legt de nadruk op het inzetten van de nieuwste technologische ontwikkelingen zodat u uw productieprocessen optimaal kunt ontwerpen en benutten.
Regelmatig blijkt aan het einde van de technische ‘life cycle’ van een installatie, dat goedkoop duurkoop is geweest. Het loont dus om reeds in de ontwerpfase naar de minimale TCO te streven.
Het inzichtelijk maken van de life cycle kosten van een proces- of productie installatie biedt, met hulp van de nieuwste technieken, zeker ruimte voor verbetering. Zowel bij de bouw van de installatie, maar tevens tijdens de gebruiksperiode.
How buildings divide between Base-Buildings by Investors and Fit-Out by End-Users. The natural sharing of responsibilities, interests and ownership. Providing change upon need for End-Users in Healthcare, Smart Connections and Family adaptations
Masterclass VBI - Remontabel ontwerpen en bouwenTanjaNolten
In deze masterclass duik je in de wereld van duurzaam bouwen, waarbij elk aspect van een bouwproject – van ontwerp tot sloop – gericht is op toekomstig hergebruik.
Hoe kun je bouwprojecten opzetten en uitvoeren met het oog op maximale levensduur en efficiënt hergebruik van materialen? Losmaakbaar bouwen is essentieel in de transitie naar een circulaire bouweconomie.
VBI, Rene Bouwman en
Mustafa Yurttas | Technisch adviseur bij VBI
Over VBI
VBI bouwt mee aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen. Niet alleen in onze duurzame producten en productieprocessen maar ook in de creatie van duurzame woon- en werkomgevingen ligt de expertise van VBI.
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Willem Adriaanssen
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor sociaal 13 10 2016 presentatie Hevo Willem Adriaanssen over slim aanbesteden. Wat een slimme bouworganisatievorm, contractvorm en manier van aanbesteding is hangt sterk van de context van het project. Integrale contractvormen bieden wel mooie mogelijkheden om een optimale prijs-kwaliteit verhouding te realiseren, gecombineerd met gegarandeerde duurzame prestaties in de gebruiksfase.
Wat het Platform Duurzame Huisvesting voor u kan betekenen.
Presentatie van Bert van Griensven, programmamanager van het Platform Duurzame Huisvesting op de Vastgoedsociëteit door NVDO en VGME op 17 november 2011 bij Priva in De Lier.
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | Sluishuis en circulair bouwenTanja Nolten
Van Rossum heeft heel veel ervaring met constructief complexe bouwprojecten. Vaak spraakmakende ontwerpen maar nog niet altijd even circulair van opzet. Hoe pas je materialen en constructies zodanig aan dat dergelijke spraakmakende gebouwen 100% circulair toekomstbestendig zijn?
door Michel Weijers van het C2C Expolab, verantwoordelijk voor concept en opdracht voor het Stadskantoor vanuit de gemeente Venlo; architect Hans Goverde van Kraaijvanger architecten, verantwoordelijk voor zowel het ontwerp van het pand als het gebied eromheen en Hans van Cooten van Mostert De Winter, verantwoordelijk voor al het levende groen.
Over circulair en Cradle to Cradle ontwikkelen, ontwerpen en bouwen en de rol van levend groen bij een gebouw dat de lucht zuivert.
9. TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING
1750 1800 1850 1900 1950 2000
Population
CO2 Concentration
Ozone depletion
Water use
Species extinction
Northern Hemisphere
average surface
temperature
Foreign investment
Loss of tropical rainforest & woodland
Fisheries exploited
GDP
Paper Use
Motor vehicles
Source: Adapted from:
The New Scientist. WRI, WHO, World
Bank, OECD Factbook 2013
2050
15. URGENTIE: ENERGIE & GRONDSTOF GEBRUIK
in gebouw voorraad
Energieca. 40 %
Grondstof primair ca. 40 %
Ca. 250 milj. ton zand, hout, cement, staal in
NL / jaar
40 % afval in Nederland komt uit
gebouwen: Ca. 24 milj. ton / jaar
16. Uitgangspunten Circulair gebouw
Ontwerp uitgangspunten (nieuwbouw)
• Vermijding
• Hernieuwbare i.p.v. ‘eindige’ materialen
• Groene energie en energie zuinig
• Giftige stoffen geweerd
• Elimineren afval door toepassen van
circulaire materialen, producten en
systemen
Gebouw is:
• Samenstelling van materialen
• Ontworpen voor bepaalde
gebruiksperiode
• Met oog op herbestemming en
behoud van grondstoffen
17. Bouwproces stopt niet bij realisatie
Ook verantwoordelijkheid nemen voor
• Gebruiksfase
• Hergebruiksfase
Brand model:
• Verschillende gebruiksduur en
karakteristieken binnen gebouw
• Geeft uiteenlopende invulling
• Niveaus interacteren wel met elkaar
Circulair bouwen
21. MPG = gewogen milieuprestatie van een gebouw
Uitgedrukt in € / m2 bvo / jaar
21
Gewogen milieu-
effecten
Uniforme
referentie
22.
23.
24. •Nieuwbouw woningen en kantoren (gbo > 100 m²)
•Berekening van de uitstoot van broeikasgassen en uitputting van grondstoffen
•Volgens de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken, incl. de Nationale Milieudatabase
•Prestatie-eis per 1-1-2018
•Aanscherping MPG ruim voor 2030 naar 0,5
•Verbreding functies bouwbesluit
•8 creditpunten
•Alle gebouwtypen
•Verplicht tot afwegen 3 varianten met relevante impact
•Grote invloed op totaalscore
•Alle gebouwtypen
•Daarnaast aandacht voor circulair bouwen
Bouwbesluit, Afdeling 5.2 Milieu
BREEAM-NL 2014, credit MAT 1
24
GPR Gebouw, thema Milieu
31. Cost of Ownership: voor grootste deel bepaald door kosten na oplevering
Nieuwbouw
93 - 98% gebouw
2 - 7% ontwerp
Exploitatie, onderhoud, energie, verbouwing, renovatie, etc
Factor 5 x bouwsom (bij gebruiksduur 50 jaar)
Nieuwbouw
Total Cost of Ownership
Wanneer worden kosten gemaakt en door wie?
gemeente schoolbestuur
gemeente - renovatie
32. PHILIPS LIGHTING
Voorbeeld van product naar dienst: Licht als service, ‘Pay per Lux’
Philips blijft eigenaar van armaturen en is verantwoordelijk voor onderhoud
Van product naar dienst
47. STAP 1 van 4
Geef de keten van belangrijkste actoren weer en voeg de belangrijkste stakeholder toe
Waardeketen, Stap 1 actoren
1. Wie zijn de belangrijkste partijen in de keten/ Wat is jullie eigen rol in de keten?
2. Wat is de rol van jouw klanten en leveranciers?
3. Zijn nog andere stakeholders relevant? Differentieer tussen ‘primaire partijen ’ & ‘beïnvloedende partijen’
4. Wat gebeurt er met het product na gebruik, in de ’end of life’ fase o bij herbestemming
15 mins
Demontage
49. STAP 2 van 4
Waardeketen, Stap 2 transacties
Voeg de belangrijkste transacties toe
Sourcing: Welke materialen of componenten hebben de grootste economische en / of ecologische waarde
Production: Welke productiestappen zijn het meest relevant, waarmee wordt de meeste waarde toegevoegd
Usage: Hoe en door wie wordt het product gekocht? Welke tussenschakels voegen waarde toe in
verkoop en gebruik
End-of-life: Welke waarde heeft het product na gebruik en wordt die benut
20 mins
Product
Demontage
Materiaal
Gebouw ontwikkeling Oplevering Gebruik Herbestemming
50. Mijnbouw Productie en Bouw Gebruik End of lifeSmelterij
Gevel systeem voorbeeld, waarde destructie
STAP 3 van 4
WAARDE IDENTIFICATIE
WINNING, PRODUCTIE & BOUW
• Landschap vernietiging
• Transport afstanden groot: per schip
• Extreem veel energie voor metaalproductie
• Gebruik van virgin materiaal
• ‘knipverlies’ in productie van kozijn
• 15% faalkosten: fouten en schade in bouw
• Grote footprint
GEBRUIK
• Leegstand gebouw
• Verschil in levensduur tussen
componenten
• Slijtage hang en sluitwerk
• Niet aanpasbaar aan ander gebruik
gebouw; van kantoor naar woningen
• BIM model niet gebruikt in
gebruiksfase
NA EERSTE GEBRUIK
• Metaal naar schroot
• Geen hergebruik onderdelen
• Systeem niet ontworpen voor
remanufacturing
• Scheiding materialen moeilijk,
waardoor vervuilde stromen
• Meerdere typen alu door
elkaar in reststromen
• Export schroot naar China
• Omsmelten kost veel energie
51. Identificeer waarde destructies
STAP 3 van 4
Waardeketen, Stap 3 waarde destructies 20 mins
1. Waar gaat ecologische en / of economische waarde verloren?
2. Denk aan: economische impacts (geen actief gebruik, restwaarde, geen reparatiemogelijkheid, uitval materieel)
ecologische impacts (afval materiaal, giftige stoffen, energie verlies, CO2 uitstoot)
Gebouw ontwikkeling Oplevering Gebruik Herbestemming
Product
Demontage
Materiaal
57. Identificeer ADDITONELE WAARDE
Bouw; Esco geeft lange termijn betrokkenheid bij product / object
C2C bedrijven spreken twee niveaus hoger bij klant
Relevant vraag; wie verdient geld tijdens gebruik van jullie product?
Autodealer verdient gemiddeld meer op service dan op verkoop auto
Bouw; data in BIM nauwelijks gebruikt na oplevering
Business model Nest draait volledig op datamodel
Bouw; Circulaire elementen belangrijker in (ver)gunning
Closing the Loop versterkt propositie zakelijke klanten
Vele andere mogelijkheden. Tesla innoveert sneller; Circulariteit telt mee in
tender; Dienst lastig te kopiëren door Chinese concurrent
59. Identificeer waarde-opties; waar kan waarde worden toegevoegd? Klant relatie/ merk imago
1. Welke circulaire kansen zijn er en kan jij creëren met circulaire business modellen en design strategieën?
2. Bespreek wat jij zou willen bereiken
3. Bespreek welke business model en design strategie dominant is
STAP 4 van 4
Waardeketen, Stap 4 waarde creatie 20 mins
Product
Demontage
Gebouw ontwikkeling Oplevering Gebruik Herbestemming
61. EERSTE SELECTIE KANSEN; OBV WAARDE
Geen kans
Business kans, maar niet
per definitie circulair
- +
Kans op materiaal
besparing (duurzaamheid)
maar niet per definitie
business
Circulaire kans met
business potentieel en
materiaal efficiëntie
EcologischeWaarde
-+
Economische Waarde
62. Workshop 1- B : Selectie van kansen 25 mins
`
BRENG TERUG TOT 3 KANSEN MET
GROOTSTE WAARDEPOTENTIEEL
