In deze masterclass duik je in de wereld van duurzaam bouwen, waarbij elk aspect van een bouwproject – van ontwerp tot sloop – gericht is op toekomstig hergebruik. Hoe kun je bouwprojecten opzetten en uitvoeren met het oog op maximale levensduur en efficiënt hergebruik van materialen? Losmaakbaar bouwen is essentieel in de transitie naar een circulaire bouweconomie. VBI, Rene Bouwman en Mustafa Yurttas | Technisch adviseur bij VBI Over VBI VBI bouwt mee aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen. Niet alleen in onze duurzame producten en productieprocessen maar ook in de creatie van duurzame woon- en werkomgevingen ligt de expertise van VBI.

1. HET ZIJN INSPIRERENDE TIJDEN !
René Bouwman Mustafa Yurttas
Teamleider Consultants Account Manager

2. De toekomst van bouwen is klimaatneutraal, remontabel en flexibel!

3. ‘Reduce’ tov massief was ooit al uitgangspunt bij ontwerp kanaalplaatvloeren:
-/- 40% beton
-/- 50% staal
Kanaalplaatvloer, minder materiaal en milieu-impact
Ruimte voor natuur, wonen, boeren Stikstof discussie Koolstofdioxide Klimaatneutraal 2050
Schaarse arbeid Woningnood Stijgende prijzen Uitputting van de aarde
UITDAGINGEN

6. Betonbranche
Juli 2018 - Ondertekening BETONAKKOORD (foto)
Juli 2018 - mei 2021 - Uitvoeringsfase (gereed)
Mei 2021 - - Start opschalingsfase en innovatieprogramma

7. WAARDEBEHOUD
Bouwwaardemodel
Value Hill van Het Groene Brein
10R van Jacqueline Cramer
6S van Steward Brand

8. Duurzame materiaalkeus: product met lage impact
4 circulaire aanbevelingen
1. Gebruik duurzame materialen
2. Pas bereikbare en remontabele verbindingen toe
3. Bouw functie- en indelings-aanpasbare gebouwen
4. Kies producten met gebruikte grondstoffen

9. ‘Reduce’ tov massief was ooit al uitgangspunt bij ontwerp kanaalplaatvloeren:
-/- 40% beton
-/- 50% staal
1. Gebruik duurzame materialen met lage milieu-impact

10. Diverse vloersystemen volgens NIBE Milieuklassificaties

11. Diverse vloersystemen volgens NIBE Milieuklassificaties
MASSIEF HOL
0%
100%
200%
173%
159%
100%
83%
Milieuprofiel
in
%
t.o.v.
kpv
standaard
BRON: NIBE MILIEUKLASSIFICATIES
MASSIEF BETON MASSIEF HOUTEN VLOER KANAALPLAAT KANAALPLAAT HOUT

12. VBI kanaalplaten ‘Groen’ – MKI in NMD cat.1
VBI kanaalplaten ‘Groen’ behoren tot de beste keuzes

13. Marktleiderschap
Green Spine Line is het internationale label voor de groenste producten van Consolis, dat wil zeggen die met de laagste CO2-footprint in hun lokale markt.
Continue productverbetering
Het label Green Spine Line stelt drie strenge interne criteria, die elk ambitie ademen. “Wij willen op het gebied van CO2 te allen tijde ten minste 15 procent
beter presteren dan de standaarden in de lokale prefab-industrie”, zegt Duffels. Daar zit ook meteen een uitdaging in. “Wanneer de concurrentie zich verbetert,
moeten wij onszelf dus direct weer verder verbeteren.”
Relevant voor de sector
Het derde criterium zegt dat het product ook echt relevantie moet hebben voor de sector. “Het significante marktaandeel van VBI in combinatie met het
aandeel van de vloer in het gebouwontwerp, garandeert dat onze Green Spine Line-kanaalplaten ook écht impact hebben op de verduurzaming van de
gebouwde omgeving.”

14. Continue verbetering door acties op gebied van:
- Proces
- Product
- Ontwerp
Criteria’s Doelstelling
1. Marktleiderschap 15 % lagere CO2
uitstoot ten opzichte
van locale standaards.
Productleiderschap op
de betreffende markt.
2. Continue verbetering Een duidelijk plan en engagement om de milieu
impact voortdurend te verminderen.
3. Klantrelevantie De producten moeten de commerciële kracht
hebben om een significante impact te hebben op
de klantreis naar CO2-neutraliteit.

15. https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/in-transitie/vbi-wil-co2-uitstoot-reduceren-met-slimme-kanaalplaten/
- Proces

16. https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/in-transitie/vbi-wil-co2-uitstoot-reduceren-met-slimme-kanaalplaten/
- Product

17. Volledig portlandklinkervrij beton! CO2-reductie op bindmiddel ca. 75%.
Praktijkproeven in Schuilenburg 31 maart.
Rekenregels beton met geopolymeer te baseren op (uitgevoerde en nog uit
te voeren) proefresultaten.
Sterkteproeven oa dwarskracht 1 april.
Inzet: opschaalbaar in 2025.
Proeven ASCEM/VBI: alternatief bindmiddel (geopolymeer) uit reststromen
obv silicium / aluminiumoxide / calciumoxide

18. LC3 – Limestone Calcinated Clay Cement.
Veel praktijktesten uitgevoerd bij Voorbij Prefab en VBI,
2 recepturen als startpunt voor deze beproevingen.
Proeven alternatief bindmiddel gecalcineerde klei - Betonakkoord
Samenwerking/onderzoek met o.a. TNO, BTE Groep,
Twee “R” Recycling, Voorbij Prefab, VBI.

19. https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/in-transitie/vbi-wil-co2-uitstoot-reduceren-met-slimme-kanaalplaten/
- Ontwerp

20. Duurzame materiaalkeuze

21. Duurzame materiaalkeuze

22. Duurzame materiaalkeuze

23. Duurzame materiaalkeuze

26. Duurzame materiaalkeuze

27. Ontwikkeling lichte leidingvloer met lage milieu impact Samen met klanten lichte en duurzame toepassingen realiseren!
Plaattypes met obesitas aanpassen A-platen in appartementen
Ontwerp: Gebouwontwerp:

28. Standaard kanaalplaten
in appartementen
Gebouwontwerp:

29. A-platen in appartementen
Gebouwontwerp:
Vloeropbouw 410mm. CLT 280 126kg/m2
Ventilatie onder de vloer.
Stramien 6,50m1.
Vloeropbouw 430mm.
Ventilatie in vloeropbouw.
Str <11,40m1 met AVU32 429kg/m2
Str < 9,60m1 met A260 383kg/m2
Str < 6,50m1 met A200 308kg/m2

30. A-platen in appartementen
Gebouwontwerp:
• Met A200 / A260 / A320 grote overspanningen mogelijk.
• Veel lagere MKI dan met massieve vloer.
• Brandwerendheidseis eenvoudig te realiseren.
• Voldoende weerstand tegen trillingen.
• Geluidwering in combinatie met opbouwpakket.
• Lage frequenties met massa van >300kg eenvoudiger dan met
nog lagere massa (bv CLT 100-130kg/m2),dus kleiner risico!
• Door scheiding drager en inbouw is casco eenvoudig
aanpasbaar naar andere unitgroottes en indelingen.

31. Keuzematrix vloeren vs verend opgelegde dekvloeren (LBP Sight)

32. Open draagstructuur
Appartementen UpMountain te Amstelveen

33. Appartementen UpMountain te Amstelveen

34. Lichte constructie, optopping boven
reeds gebouwde parkeergarage
Appartementen UpMountain te Amstelveen

35. -20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
0
10
20
30
40
50
60
.
1990
..
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2030
2035
2040
2045
2050
CO²
reduction
(%
ref.
1990)
kg
CO
2
/
m²
Total kg CO2 per m2 A200eq
Acc . EN 18504 A1+(A2), stages A1-D
To go (lineair) Reductie kg/A200 eq Paris agreement
We blijven werken aan CO2-reductie, doel 2030-eis in 2025!

36. 2. Pas bereikbare en remontabele verbindingen toe!
Doel: hoogwaardige herbruikbaarheid op elementniveau

37. BRON: NIBE
Hergebruik en milieu-impact
Bestaande gebouwen zijn niet ontworpen
met het oog op herbruikbaarheid

38. Niet ontworpen met het oog op hoogwaardige herbruikbaarheid !

39. Hergebruik lineair gebouw
Kantoorgebouw Prinsenhof Arnhem

40. Hergebruik lineair gebouw

41. 27-2-2024
Hergebruik in Sporthal Presikhaaf te Arnhem

42. Hergebruik in Experience Center te Heerde
Hergebruik kan dus nu al, maar kan veel eenvoudiger …..

43. Ontwikkeld samen met:

44. Remontabele Principedetails
Te downloaden via https://vbi.nl/nieuws/vbi-presenteert-principedetails-remontabel-bouwen/

45. VBI remontabele principedetails Verdiepingsvloeren GL
Staalprofieltypes zijn indicatief
Liggers en kolomaansluitingen torsiestijf uit te voeren.

47. 47
Ontwerpaanbevelingen:
• Denk vanuit demontage: stel een demontageplan op voordat de bouwfase van start gaat.
• Construeer zonder constructieve druklaag.
• Ontwerp vloervelddieptes, kolomafstanden, trappenhuizen en schachten op n x 1200mm.
• Pas bij voorkeur geïntegreerde en torsiestijve liggers toe.
• Pas remontabele en bij demontage bereikbare verbindingen toe.
• Eventuele aanvullende voorzieningen voor stabiliteit droog oplossen, bv met windverbanden.
• Ontwerp een eenvoudige stapelstructuur.
• Kolommen per verdieping opsplitsen tbv demontage.
• Voegen vullen met aardvochtige kleinkorrelbeton C12/15 of max. C20/25.
• Geen integratie van leidingen in vloeren, ‘werk in laagjes’.
• Houd rekening met courantheid van materialen vanuit oogpunt van waardebehoud, bv Rc-waarde of
een groter draagvermogen.
• Beperk grote maatvariatie van producten en constructie, werk met generieke producten.
• Beheer een materialenpaspoort waarin ook constructieve uitgangspunten zijn opgenomen.
De Toekomstdenker:
‘Hoe kan ik het gebouw in de
toekomst weer uit elkaar halen??’
Ontwerp met het oog op demontage en hergebruik!

48. Hans Erdmann
Claessens Erdmann Architects:
“Het venijn zit in de st@rt”
48
…als vanaf nu ontworpen wordt met
het oog op demontage en hergebruik.

49. Demontage
Inzicht: Hoe kanaalplaten te demonteren?
Tijdelijke Rechtbank Amsterdam

50. Dit detail wordt nu niet meer geadviseerd,
het ontbreekt aan remontage-tolerantie!

51. Verbinding balk losmaken - kanaalplaten uit elkaar schuiven - voegbeton verwijderen!
Attentie voor veiligheidsmaatregelen!
Relevant is te weten hoe onderdelen uit elkaar te halen zijn. Voor kanaalplaten geldt dat ze niet rechtstandig (zoals bij
montage) zijn uit te hijsen. Ze zullen eerst iets uiteengeschoven dienen te worden waarna de voeg eenvoudig te
verwijderen is zoals op onderstaande foto’s is te zien (demontage Tijdelijke Rechtbank in Amsterdam).

52. Uithijsen met (de)montageklem En dan op weg naar Enschede!

53. Opslag op nieuwe locatie in Enschede

56. Construeer zonder constructieve druklaag!

57. Druklagen zijn niet noodzakelijk op kanaalplaten
VOOR DEZE SITUATIES ZIJN HEEL VAAK
CIRCULAIRE OPLOSSINGEN MOGELIJK !!
Worden vaak toegepast in u-bouw, met als motivatie:
• Schijfwerking.
• Hoge gebruiksbelasting.
• Vergroten stijfheid / verminderen vervormingen.
• Spreiding van geconcentreerde belastingen.
• Scheurgevoelige afwerking.
• Vloervelden met overstek.

58. Druklagen zijn zelfs niet wenselijk op kanaalplaten
Constructeurs, construeer druklaagloos, want:
• Kosten €
• Materiaalgebruik Kg
• Milieu-impact KgCO2
• Bouwtijd mu en bouwplaats
• Impact op brandwerendheid max. toplaagdikte
• Impact op herbruikbaarheid niet remontabel
• Extra transportbewegingen stikstof berekening
• Het is gewoon vaak niet nodig ! Tja!

59. Schijfwerking
Opneembare schuifspanning in voeg
Schematisering schijfwerking zonder druklaag:
b) Drukboog en trekbandsysteem
a) Vakwerkanalogie
Een kanaalplaatvloer zonder druklaag kan heel goed als horizontale schijf
functioneren om zo bijvoorbeeld de windbelastingen van de gevel naar de
stabiliteitswanden af te dragen. In combinatie met een remontabel ontwerp is
hier het uitgangspunt om, denkend vanuit waardebehoud de kanaalplaat niet te
beschadigen (lees geen sparingen te maken).
Krachtswerking:
De vloer kan geschematiseerd worden in simpele liggers (op twee steunpunten)
met een omsloten trekband. De inwendige krachtswerking kan zijn gebaseerd op
a) een vakwerkanalogie of b) een drukboog en trekband systeem.
De met beton C12/15 of max. C20/25 gevulde voeg tussen de kanaalplaten is in
staat om een schuifkracht over te brengen. Met een rekenwaarde van een
opneembare gemiddelde schuifspanning van 0,15 N/mm² (Eurocode 2).
De ondersteunende constructie van de vloer kan mogelijk nog een aanvullende
schuifkracht genereren.
De positie van de verticale stabiliserende elementen is van belang voor de
grootte van de krachten in de vloerschijf.
Bij staalconstructies kunnen aanvullende horizontale windverbanden overwogen
worden om zo een remontabele oplossing te vinden voor maatgevende situaties.

60. De voorkeurs lengtematen zijn vastgelegd, deze
zijn afhankelijk van de dikte van de kanaalplaten
en de voorkomende belasting. Bij een
vloerbelasting van 4 kN/m² wordt geadviseerd de
stramienmaten aan te houden zoals aangegeven in
de onderstaande tabel.
Dikte kanaalplaat Overspanningslengte
200 mm 7,20 m
260 mm 10,80 m
320 mm 12,60 m
400 mm 14,40 m
Nieuw:
AVU50, max. lengte 20m1
Maximale ontwerplengte zonder druklaag

61. Kanaalplaat 500mm - AVU50 vanwege circulariteit ontwikkeld
Technische specificaties
Gewicht incl. voegvulling 601 kg/m2
Milieuklasse¹ XC1, XC3
Brandwerendheid maximaal 120 minuten
Maximum plaatlengte 20,00 meter
Plaatbreedte 1,20 meter
Pasplaatbreedte 400, 600, 800, 1000 mm
Voegvulling 18,3 liter/m1
Sterkteklasse C45/55
Betondoorsnede 278359 mm2
Zwaartepunt van de
doorsnede
237,31 mm
Kwadratisch
oppervlaktemoment
8229 x 106 mm4
Bovenzijde van het element standaard of gebezemd
Uitgangspunten grafiek:
• Starre ondersteuning
• Geen constructieve druklaag
• Representatieve waarde van belastingen
• Belasting incl. afwerking 2kN/m2
• Max. bijkomende doorbuiging 0,003 x L
• Bwh. 60 minuten
• Milieuklasse XC1
• Gevolgklasse CC2
• Geen sparingen gerekend
• Geen geconcentreerde belastingen gerekend
• Berekening volgens NEN-EN 1992-1-1 en
NEN-EN 1992-1-2

62. Circulair en Remontabel gebouw
Phoenix Contact te Zevenaar

63. Circulair en Remontabel gebouw
Phoenix Contact te Zevenaar

64. Circulair en Remontabel gebouw
Phoenix Contact te Zevenaar
Kanaaldeksels zijn uit gewoonte geplaatst,
en later vervangen door dun plaatmateriaal
tegen de plaatkop, zie volgende dia.

67. ACTUELE FOTO INVOEGEN
Circulair en Remontabel gebouw
Phoenix Contact te Zevenaar

68. Hergebruik in Borne, herkomst Erasmus MC Rotterdam
Vraag naar gebruikte materialen groeit, die krijgen waarde!
Daar gaat er weer eentje... in totaal 330 kanaalplaten vanuit Erasmus MC
Gemeente Rotterdam worden weer gebruikt in de nieuwbouw van
TWW| Negam|Dostal|Dusseldorp Infra, Sloop en Milieutechniek in
Gemeente Borne.
#ReUse ipv #ReCycle, Schier onmogelijk? Mulder Aannemersbedrijf doet
het gewoon! #BREEAM #Circulair #Reinteninfra #Rentmeester2050

69. Kanaalplaten tbv hergebruik in Upcycle Mall te Rotterdam

70. Kanaalplaten tbv hergebruik in Upcycle Mall te Rotterdam

71. Gedemonteerde kanaalplaten tbv hergebruik in Upcycle Mall te
Rotterdam. Oud wordt nieuw!

72. Gedemonteerde kanaalplaten aftekenen en aanpassen

73. Gedemonteerde kanaalplaten aanpassen en isolatie aanbrengen

74. Op transport naar Upcycle Mall Rotterdam

75. Upcycle Mall te Rotterdam

76. Remontage kanaalplaten Upcycle Mall Rotterdam

77. Remontage kanaalplaten Upcycle Mall Rotterdam
De kanaalplaten hebben een nieuwe identiteit
en een nieuw leven gekregen

78. VBI Retourname Certificaat

79. VBI Retourname Certificaat DC Blackmann te Almelo

80. VBI Retourname Certificaat
Een met folie ontkoppelde betonnen spreidingslaag op mezzaninevloer toegepast

81. Retourname: hoogwaardige hergebruik en recycling alleen eenvoudig mogelijk indien
onbesmette elementen en vrij van pur (=chemisch afval), bitumen, gespoten isolatie,
ingestorte leidingen, etc.

82. Duurzame materiaalkeus: product met lage impact
3. Bouw functie- en indelingsaanpasbare gebouwen

83. Technische levensduur draagstructuur > 100 jaar

84. Duurzame materiaalkeus: product met lage impact
Functionele levensduur gelijk aan technische nastreven
Langjarig functionele levensduur casco, o.a. door:
➢ Plafondhoogte
➢ Overspanningen
➢ Draagvermogen
➢ Aanpasbare gevels
➢ Open draagstructuur
➢ Bereikbare installaties

85. HQ ING Amsterdam - foto Jannes Linders
foto Jannes Linders
Waardevast Flexgoed – HQ ING Amsterdam

86. HQ ING Amsterdam - foto Jannes Linders

87. Sociale huurwoningen ‘Markant’ te Wierden

88. Sociale huurwoningen ‘Markant’ te Wierden
Indelings- en functieflexibiliteit

89. Hybride integratie van leidingen.
Niet in beton gestort.
Blijvend bereikbaar.

90. Sociale huurwoningen ‘Markant’ te Wierden

91. Buitenruimtes

92. Sociale huurwoningen ‘Markant’ te Wierden

93. 4. Kies producten met gebruikte grondstoffen
4. Kies producten met gebruikte grondstoffen
▪ Gesloten grondstoffen-kringloop bij VBI sinds jaren ‘90 (ISO14001 sinds 1998 en CSC sinds 2017, nu Gold)
▪ Gecertificeerd extern betongranulaat in VBI-processen sinds 2021, cfm doelen Betonakkoord
▪ Retourname-certificaat tbv hergebruik op elementniveau

94. Productieproces
INTERNE GESLOTEN KRINGLOOP BIJ VBI, BASIS VOOR ISO 14001-CERTIFICAAT SINDS 1998 EN CSC (NU GOLD) SINDS 2017.
OOK POST-CONSUMER, EXTERN BETONGRANULAAT SINDS 2021

95. CIRCULAIR BOUWEN MET VBI KANAALPLATEN

96. Bouwwaardemodel
WAARDEBEHOUD

97. Duurzame materiaalkeus: product met lage impact

98. Duurzame materiaalkeus: product met lage impact
Dank voor je aandacht!