1. Aantrekkelijk werkgeverschap is het bevorderen waard
Extra waarde genereren
Weet u of de gemeentelijke overheid een
aantrekkelijke werkgever is? Zijn er daarvoor
voldoende zichtbare bewijzen? De activitei-
ten die daaraan bijdragen, zijn nagenoeg op
een hand te tellen. Te weinig voor een be-
drijfstak van bijna 100.000 gemeenteambte-
naren. Er is dan ook een hoop werk aan de
winkel!
Het is mooi om te zien dat de Vereni-
ging van Gemeentesecretarissen (VGS) al sinds 2010 aan
goed werkgeverschap (#GOWEGE) werkt. Dat geldt ook voor de
verkiezingen voor Jonge Ambtenaar van het Jaar (22 januari ’15) en
Overheidsmanager van het Jaar (27 januari ’15). Dat zijn mooie
initiatieven!
Toch zijn dit maar druppels op een gloeiende plaat, omdat de
aantrekkelijkheid van werkgeverschap daar maar zijdelings bij
wordt betrokken. Maar ook omdat dit eenmalige jaarlijkse impul-
sen zijn; te weinig voor de kracht van herhaling van de boodschap.
De verkiezing van Overheidsorganisatie van het Jaar is een mooie
stap. Zeker als je kijkt naar de criteria die men beoordeelt. Ten
minste de helft heeft met aantrekkelijk werkgeverschap te maken.
Werken aan aantrekkelijk werkgeverschap is meer dan imago en
ook meer dan een win-win situatie voor werknemers en werkge-
vers. Het straalt uit naar het contact met de inwoners en leidt tot
een betere benutting van budgetten.
Dat is de zakelijke benadering, die ook geldt voor organisaties
zonder winstoogmerk, zoals gemeenten.
Aantrekkelijk werkgeverschap maakt het werken voor en met
elkaar steeds leuker. Het uit zich in meer bevlogenheid, inspiratie
en motivatie bij mensen in een organisatie. Dat levert mensen
energie op. Dat zou je iedereen moeten gunnen, dus ook de ge-
meenteambtenaar. Dit zorgt voor meer enthousiaste signalen over
het werken bij een gemeente, waarmee spontaan een beter imago
wordt gevoed.
Gerichte aandacht
Het bereiken van aantrekkelijk werkgeverschap is een mooie
puzzel met een behoorlijk aantal stukjes. Het in elkaar passen van
die stukjes maakt het complexer dan velen op het eerste gezicht
denken. De blijvende opbrengsten van aan-
trekkelijk werkgeverschap maken de aandacht
voor deze puzzel dubbel en dwars waard. Het
vraagt wel om gerichte aandacht!
Werken aan aantrekkelijk werkgeverschap
vraagt om een andere invulling van leiding
geven én nemen. Wellicht is dat nou juist de
grootste hobbel die in gemeentelijke organi-
saties genomen moet worden.
Sturen (of regie voeren) op verandering vraagt
verandering van medewerkers, maar nog meer
van leidinggevenden. Als een directeur of manager die stap niet
echt durft te nemen, zal een echte verandering niet beklijven en
achteraf als overwaaiend kunstje worden gezien. Maar als je echt
laat zien dat je wilt en durft, zul je als organisatie een grotere kans
op uiteindelijke verbetering maken. Aan de medewerkers de taak
om een verwachting bij hun leidinggevende neer te leggen en
samen op te trekken.
Positieve signalen
Gelukkig zijn er ook individuele gemeenten die initiatief nemen
om aan hun werkgeverschap te werken. Zo heeft de gemeente
Barneveld meegedaan aan het goede werkgeversonderzoek van
Effectory/Intermediair. Barneveld was – als nummer 26 van de
werkgevers tot 1000 medewerkers – de beste gemeentelijke deel-
nemer. De gemeente Dalfsen was, als 39ste, de enige andere ge-
meente in de top 50. Bij de werkgevers met meer dan 1000 mede-
werkers stond geen gemeente in de top 50.
Een ander positief signaal komt uit de gemeente De Ronde Venen
die, om te bezuinigen, investeert in opleiding en ontwikkeling in
plaats van medewerkers te ontslaan. Verbeteren van de kwaliteiten
van je medewerkers verbetert de inzetbaarheid van deze mensen.
Ze worden beter benut en werken daardoor effectiever. Een betere
inzetbaarheid vergroot de concurrentiekracht van een persoon,
zowel bij de eigen werkgever als op de gehele arbeidsmarkt.
Ik schrik steeds weer van de signalen over de cao-gesprekken.
Daar lijkt het salaris verreweg het dominantste onderwerp te zijn.
Men gaat daar het echte verschil niet meemaken! Sterker nog,
door hier voortdurend de aandacht op te richten, onttrekt het de
aandacht aan veel belangrijkere zaken die in de beleving van
mark de vries
12..............
vngMagazine
23 januari
2015
In deze rubriek nemen auteurs
op uitnodiging van de redactie
stelling in een actuele kwestie.
Suggesties zijn welkom via
redactie@vngmagazine.nl.
Betoog

2. werknemers juist extra waarde in de richting van werkgeverschap
opleveren. Je schiet jezelf dan in je voet.
We moeten actief afscheid nemen van de oude hiërarchische ge-
dachte waarbij afhankelijkheid van werknemers (macht?) naar
hun werkgevers groter was dan andersom. Werkgevers en werkne-
mers zouden zich samen moeten inspannen om aan de inzetbaar-
heid te werken; hoe kun je samen de verwachtingen van de burger
zo vaak mogelijk waarmaken?
Mensen zullen hun baan niet direct opzeggen als een samenwer-
king niet goed voelt, maar wel gevoelsmatig afhaken. De energie
wordt er daarmee uitgeslagen en een echt verschil gaat men daar
dan niet meer maken. Dat mag zowel de werknemer als de werk-
gever niet laten gebeuren!
We zien behoorlijk wat gemeenten trainees werven met het doel
jong bloed en jeugdig elan in de organisatie te brengen. Dit is een
goede start, maar er is meer nodig. Ze moeten zich thuis blijven
voelen in hun nieuwe omgeving en het liefst hun opgedane erva-
ring en kennis langdurig inzetten voor onze samenleving!
Ambassadeurs
Dat een jonge generatie werknemers veel minder tegen directie,
management en senioriteit opkijkt, is veel meer een ontwikkeling
van de samenleving dan een generatiedingetje.
De gelijkwaardige houding van deze trainees vind je immers ook
terug bij andere ingezette ontwikkelingen. De gehele samenle-
ving verandert in die richting van gelijkwaardigheid; de basis van
samenwerken. Decentralisaties, intergemeentelijke samenwer-
king, regisserend werken, participatie, het zijn allemaal onder-
werpen waarin samenwerken centraal staat.
Daarbij zijn dezelfde zaken belangrijk als bij het samenspel tussen
werkgever en werknemer; waarom wil iemand meewerken aan
het bereiken van een gemeenschappelijke meerwaarde? Dit is een
belangrijke overeenkomst tussen de ontwikkeling van klant-/
burgerbeleving en medewerkerbeleving.
De VNG zou het initiatief kunnen nemen om gemeenten uit te
dagen om bij te dragen aan het imago van aantrekkelijk werkge-
verschap voor de gemeentelijke werkgever. Een verkiezing te
starten van de Aantrekkelijke Gemeentelijke Werkgever van het
Jaar kan daarbij helpen. Daarbij kun je een award toekennen aan
een organisatie, een leidinggevende, een voorbeeldige stimule-
rende bestuurder, een medezeggenschapsgroep en een typerend
project.
Door stelselmatig aandacht te blijven geven aan ambassadeurs van
aantrekkelijk werkgeverschap wordt men steeds bekender met
het onderwerp en gaat het voor meer mensen leven.
Maar ook zonder zo’n award zou een gemeente harder moeten
willen werken aan aantrekkelijk werkgeverschap. Om effectiever
te kunnen werken, maar ook om te laten zien dat het werk van en
bij een gemeente aantrekkelijk is. Voor werknemer, burger en
werkgever.
Mark de Vries is zelfstandig adviseur Aantrekkelijk Werkgeverschap.
13..............
vngMagazine
23 januari
2015