SlideShare a Scribd company logo
■ Բանահյուսությունը բանավոր ավանդվող, փոխանցվող
ստեղծագործությունների համակարգ է։
■ Այս տերմինը կազմված է «բան»՝ խոսք և «հյուս»՝ հյուսել
արմատներից՝ խոսք հյուսել ինչ-որ բանի շուրջ։
■ Բանահյուսական ստեղծագործությունները հորինվում և
տարածվում են բերանացի և փոխանցվում սերնդեսերունդ։
■ Դրանք, պատկանելով ժողովրդին, բերանից բերան
փոխանցվելով, ժամանակի ընթացքում առաջացնում են
տարբերակներ,քանի որ ամեն մեկն իր լսածը պատմում է յուրովի՝
որոշ բառեր ավելացնելով կամ պակասեցնելով, ու այդպես ծնվում
են նույն հեքիաթի կամ անեկդոտի տասնյակ տարբերակներ։
■ Մարդիկ դարերի ընթացքում
հորինել են տարբեր
պատմություններ՝ կապված
իրենց բնակավայրի հետ,
նախնիների հետ։ Հորինել են
ծիծաղաշարժ պատմություններ,
երեխային քնեցնելու համար
օրորոցային երգեր,
նորապսակներին
բարեմաղթանքներ են տվել,
երդվել, վատ բառեր ասել մեկի
հասցեին և այլն։ Այս
տարբերակները մասնագետները
խմբավորել են ամեն մեկն իր
տեսակին ու տիպին
համապատասխան։
■ Այսպես ստեղծվել են բանահյուսական բազմաթիվ ժանրեր՝
հեքիաթ, առասպել, ավանդություններ,ավանդազրույցներ։
■ Ամենատարածված տեսակներից է հեքիաթը, որը
նշանակում է պատմություն, զրույց։
■ Հեքիաթները լինում են հրաշապատում կամ կախարդական,
իրապատում և կենդանական, որոնց հիման վրա
հետագայում ձևավորվել են առակները։
■ «Զմրուխտ հավքը»,«Մարդագելի հեքիաթը», «Հազարան
բլբուլը», Առասպելներ՝ հնուց ավանդված զրույցներ՝ «Հայկ և
Բել», «Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ», որևէ բանի մասին
ավանդություն՝ կենդանու, բույսի ,վայրի և այլն,
սնահավատական զրույցներ ոգիների, չար աչքի,
մարդագայլի, սատանայի և այլնի մասի։
■ Փոթորիկն աստծո պատիժն է։ Տրնդեզի մոխիրը ցանում են արտերի
վրա, որ բերքառատ տարի լինի։ Ձուն էստեղ փջի, գորտնուկն էլ
էստեղ փջի։ Առ քըզի շան ատամ, տուր ընձի գառի ատամ․․․
■ Անեկդոտ- Երկու այծ մեկը սև, մյուսը՝ սպիտակ, մտնում են
հարևանի այգին, տերը բռնում է սպիտակին ու ասում․
-Նա ջահել է, չի հասկանում, դու հո ծեր ես, մազերդ սպիտակել են,
չե՞ս ամաչում, եկել ես գողության։
■ Առած-ասացվածք՝ Ուրիշի համար փոս փորողը ինքը կընկնի մեջը։
Գայլի անունն է ելել, աղվեսն աշխարհ է քանդում։ Արգելված
պտուղը քաղցր կլինի։
■ Հանելուկ՝ Էրկու տուն, մի սյուն։ Մսե շամփուր, էրկաթե խորոված։
■ Անեծք, օրհնանք- աստծո աչքից ընգնիս, խեր չտենաս, խուրիմ քեզ,
Աստված մեկը հազար անի, օղորմի քու խոր, աչքդ լույս։
■ Հաշվելուկներ, դարձվածքներ, խաղերգեր, երդումներ,
■ Երգեր՝ հարսանեկան, օրորոցային, պանդուխտի, սգո,
աշխատանքային, ջանգյուլումի,տոնական և այլն
• Այս ամենով զբաղվում է գիտության մի
ենթաճյուղ, որը կոչվում է բանագիտություն, իսկ
մասնագետները՝ բանագետներ։
• Բանագետները մեկնում են գործուղումների՝
ճամփորդության տեսքով, Հայաստանի որևէ
շրջան, գտնում մարդկանց, փորձում նախապես
կազմած հարցերի միջոցով խոսեցնել նրանց։ Ի՞նչ
արմատներ ունեն նրանց նախնիները, ի՞նչ գիտեն
իրենց ազգի մասին, գյուղի ստեղծման մասին,
գյուղի հայտնի սրբերի, աղբյուր- հուշարձանների
մասին, հայտնի մարդկանց մասին։ Ինչպե՞ս են
իրենց մոտ նշում տոները, որտե՞ղ, տանը ինչպե՞ս
են պատրաստվում, ի՞նչ են եփում, ինչպե՞ս են
տոնում հարսանիքը, կնունքը, ծնունդը, ի՞նչ
մաղթանքներով, օրհնանքներով և այլն, և այլն։
• Նյութերը գրառում են ձայնագրիչով, ապա
վերծանում դրանք՝ հետագայում տպագրելու
նպատակով։
■ Մենք՝ որպես պատանի բանագետներ, անելու ենք
այն, ինչ անում են արդեն մասնագետ բանագետները:
Այսինքն՝ միասին ճամփորդելու ենք Հայաստանի
տարբեր շրջաններով, այցելելու տեղի մշակութային
վայրեր, տեղաբնակների հետ խոսելու, փորձելու
պարզել՝ իրենց նախնիների ու նրանց ապրելակերպի
մասին ի՞նչ գիտեն, ի՞նչ հին հայկական
ավանդույթներ են եղել, որոնք այլևս չկան, որտեղի՞ց
է ծագում տվայլ շրջանի՝ գյուղի, քաղաքի, եկեղեցու
անունը, ի՞նչ գիտեն ծագման պատմության մասին և
այլն:
■ Մարդկանց խոսեցնելու արդյունքում կիմանանք, թե
հնում ինչպիսի՞ն է եղել հայի առօրյան, ինչ երգեր
են երգել հաց թխելիս, երեխային քնեցնելիս,
ինչպե՞ս են օրհնել նորածին երեխային, նորապսակ
զույգերին, ի՞նչ հեքիաթներ են հորինել, պատմել և
այլն:
■ Այս ամենը, բնականաբար, ձայնագրելու ենք, ապա
վերարտադրելու տեքստի, որպեսզի ներկայացնենք
հանրությանը:
■ Այսինքն՝ ակումբի նպատակն է՝ թե՛ ճանաչել մեր
երկիրը, մեր պատմամշակութային վայրերը, թե՛
սովորել այդ վայրերի ծագման ու մեր նախնիների
ապրած կյանքի, մշակույթի մասին:
Banagetikner

More Related Content

Similar to Banagetikner

բանագետիկների ակումբ
բանագետիկների ակումբբանագետիկների ակումբ
բանագետիկների ակումբ
Lilit Sahakyan
 
Garun nor olimpik
Garun nor olimpikGarun nor olimpik
Garun nor olimpikmaratik
 
Դանիել Վարուժան
Դանիել ՎարուժանԴանիել Վարուժան
Դանիել Վարուժան
Lilit Sahakyan
 
ԱՅԲ ԲԵՆ ԳԻՄ.pptx
ԱՅԲ ԲԵՆ  ԳԻՄ.pptxԱՅԲ ԲԵՆ  ԳԻՄ.pptx
ԱՅԲ ԲԵՆ ԳԻՄ.pptx
OfelyaIspiryan
 
Նինա Ղասաբօղլյան
Նինա ՂասաբօղլյանՆինա Ղասաբօղլյան
Նինա Ղասաբօղլյան
Satenik Simonyan
 

Similar to Banagetikner (6)

բանագետիկների ակումբ
բանագետիկների ակումբբանագետիկների ակումբ
բանագետիկների ակումբ
 
Garun nor olimpik
Garun nor olimpikGarun nor olimpik
Garun nor olimpik
 
Daniel varujan
Daniel varujanDaniel varujan
Daniel varujan
 
Դանիել Վարուժան
Դանիել ՎարուժանԴանիել Վարուժան
Դանիել Վարուժան
 
ԱՅԲ ԲԵՆ ԳԻՄ.pptx
ԱՅԲ ԲԵՆ  ԳԻՄ.pptxԱՅԲ ԲԵՆ  ԳԻՄ.pptx
ԱՅԲ ԲԵՆ ԳԻՄ.pptx
 
Նինա Ղասաբօղլյան
Նինա ՂասաբօղլյանՆինա Ղասաբօղլյան
Նինա Ղասաբօղլյան
 

More from Lilit Sahakyan

Համակարգչային մասեր
Համակարգչային մասերՀամակարգչային մասեր
Համակարգչային մասեր
Lilit Sahakyan
 
Քիմիական տարր
Քիմիական տարրՔիմիական տարր
Քիմիական տարր
Lilit Sahakyan
 
բարեկենդան
բարեկենդանբարեկենդան
բարեկենդան
Lilit Sahakyan
 
Christmas tree
Christmas treeChristmas tree
Christmas tree
Lilit Sahakyan
 
Santa Claus
Santa ClausSanta Claus
Santa Claus
Lilit Sahakyan
 
Christmas
ChristmasChristmas
Christmas
Lilit Sahakyan
 
Earth
EarthEarth
Mkhitar sebastatsi
Mkhitar sebastatsiMkhitar sebastatsi
Mkhitar sebastatsi
Lilit Sahakyan
 
метеориты
метеоритыметеориты
метеориты
Lilit Sahakyan
 
звездный дождь
звездный дождьзвездный дождь
звездный дождь
Lilit Sahakyan
 
луна ...
луна                                                                         ...луна                                                                         ...
луна ...
Lilit Sahakyan
 
մովսես խորենացի
մովսես խորենացիմովսես խորենացի
մովսես խորենացի
Lilit Sahakyan
 
թարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոնթարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոն
Lilit Sahakyan
 
Ֆիզիկական երևույթներ
Ֆիզիկական երևույթներՖիզիկական երևույթներ
Ֆիզիկական երևույթներ
Lilit Sahakyan
 
My name
My nameMy name
Teachers day
Teachers dayTeachers day
Teachers day
Lilit Sahakyan
 
բակտերիաների կառուցվածքը
բակտերիաների կառուցվածքըբակտերիաների կառուցվածքը
բակտերիաների կառուցվածքը
Lilit Sahakyan
 
քիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդըքիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդը
Lilit Sahakyan
 
քիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդըքիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդը
Lilit Sahakyan
 

More from Lilit Sahakyan (20)

Համակարգչային մասեր
Համակարգչային մասերՀամակարգչային մասեր
Համակարգչային մասեր
 
Քիմիական տարր
Քիմիական տարրՔիմիական տարր
Քիմիական տարր
 
բարեկենդան
բարեկենդանբարեկենդան
բարեկենդան
 
Christmas tree
Christmas treeChristmas tree
Christmas tree
 
Santa Claus
Santa ClausSanta Claus
Santa Claus
 
Christmas
ChristmasChristmas
Christmas
 
Earth
EarthEarth
Earth
 
Mkhitar sebastatsi
Mkhitar sebastatsiMkhitar sebastatsi
Mkhitar sebastatsi
 
метеориты
метеоритыметеориты
метеориты
 
звездный дождь
звездный дождьзвездный дождь
звездный дождь
 
луна ...
луна                                                                         ...луна                                                                         ...
луна ...
 
մովսես խորենացի
մովսես խորենացիմովսես խորենացի
մովսես խորենացի
 
թարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոնթարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոն
 
7 малих
7 малих7 малих
7 малих
 
Ֆիզիկական երևույթներ
Ֆիզիկական երևույթներՖիզիկական երևույթներ
Ֆիզիկական երևույթներ
 
My name
My nameMy name
My name
 
Teachers day
Teachers dayTeachers day
Teachers day
 
բակտերիաների կառուցվածքը
բակտերիաների կառուցվածքըբակտերիաների կառուցվածքը
բակտերիաների կառուցվածքը
 
քիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդըքիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդը
 
քիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդըքիմիան և սնունդը
քիմիան և սնունդը
 

Recently uploaded

Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՅուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptxԵվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
merigr
 
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptxՈւսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՍմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
QristGirq
 
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxԱրտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptxԱմփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՆարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptxԼուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
anjelinasimonyan
 
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptxՈւումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Manushak Abrahamyan
 

Recently uploaded (16)

Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
 
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՅուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptxԵվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
 
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptxՈւսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
 
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՍմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
 
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxԱրտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptxԱմփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
 
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՆարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptxԼուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
 
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptxՈւումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
 

Banagetikner

  • 1.
  • 2.
  • 3. ■ Բանահյուսությունը բանավոր ավանդվող, փոխանցվող ստեղծագործությունների համակարգ է։ ■ Այս տերմինը կազմված է «բան»՝ խոսք և «հյուս»՝ հյուսել արմատներից՝ խոսք հյուսել ինչ-որ բանի շուրջ։ ■ Բանահյուսական ստեղծագործությունները հորինվում և տարածվում են բերանացի և փոխանցվում սերնդեսերունդ։ ■ Դրանք, պատկանելով ժողովրդին, բերանից բերան փոխանցվելով, ժամանակի ընթացքում առաջացնում են տարբերակներ,քանի որ ամեն մեկն իր լսածը պատմում է յուրովի՝ որոշ բառեր ավելացնելով կամ պակասեցնելով, ու այդպես ծնվում են նույն հեքիաթի կամ անեկդոտի տասնյակ տարբերակներ։
  • 4. ■ Մարդիկ դարերի ընթացքում հորինել են տարբեր պատմություններ՝ կապված իրենց բնակավայրի հետ, նախնիների հետ։ Հորինել են ծիծաղաշարժ պատմություններ, երեխային քնեցնելու համար օրորոցային երգեր, նորապսակներին բարեմաղթանքներ են տվել, երդվել, վատ բառեր ասել մեկի հասցեին և այլն։ Այս տարբերակները մասնագետները խմբավորել են ամեն մեկն իր տեսակին ու տիպին համապատասխան։
  • 5. ■ Այսպես ստեղծվել են բանահյուսական բազմաթիվ ժանրեր՝ հեքիաթ, առասպել, ավանդություններ,ավանդազրույցներ։ ■ Ամենատարածված տեսակներից է հեքիաթը, որը նշանակում է պատմություն, զրույց։ ■ Հեքիաթները լինում են հրաշապատում կամ կախարդական, իրապատում և կենդանական, որոնց հիման վրա հետագայում ձևավորվել են առակները։ ■ «Զմրուխտ հավքը»,«Մարդագելի հեքիաթը», «Հազարան բլբուլը», Առասպելներ՝ հնուց ավանդված զրույցներ՝ «Հայկ և Բել», «Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ», որևէ բանի մասին ավանդություն՝ կենդանու, բույսի ,վայրի և այլն, սնահավատական զրույցներ ոգիների, չար աչքի, մարդագայլի, սատանայի և այլնի մասի։
  • 6. ■ Փոթորիկն աստծո պատիժն է։ Տրնդեզի մոխիրը ցանում են արտերի վրա, որ բերքառատ տարի լինի։ Ձուն էստեղ փջի, գորտնուկն էլ էստեղ փջի։ Առ քըզի շան ատամ, տուր ընձի գառի ատամ․․․ ■ Անեկդոտ- Երկու այծ մեկը սև, մյուսը՝ սպիտակ, մտնում են հարևանի այգին, տերը բռնում է սպիտակին ու ասում․ -Նա ջահել է, չի հասկանում, դու հո ծեր ես, մազերդ սպիտակել են, չե՞ս ամաչում, եկել ես գողության։ ■ Առած-ասացվածք՝ Ուրիշի համար փոս փորողը ինքը կընկնի մեջը։ Գայլի անունն է ելել, աղվեսն աշխարհ է քանդում։ Արգելված պտուղը քաղցր կլինի։ ■ Հանելուկ՝ Էրկու տուն, մի սյուն։ Մսե շամփուր, էրկաթե խորոված։ ■ Անեծք, օրհնանք- աստծո աչքից ընգնիս, խեր չտենաս, խուրիմ քեզ, Աստված մեկը հազար անի, օղորմի քու խոր, աչքդ լույս։ ■ Հաշվելուկներ, դարձվածքներ, խաղերգեր, երդումներ, ■ Երգեր՝ հարսանեկան, օրորոցային, պանդուխտի, սգո, աշխատանքային, ջանգյուլումի,տոնական և այլն
  • 7. • Այս ամենով զբաղվում է գիտության մի ենթաճյուղ, որը կոչվում է բանագիտություն, իսկ մասնագետները՝ բանագետներ։ • Բանագետները մեկնում են գործուղումների՝ ճամփորդության տեսքով, Հայաստանի որևէ շրջան, գտնում մարդկանց, փորձում նախապես կազմած հարցերի միջոցով խոսեցնել նրանց։ Ի՞նչ արմատներ ունեն նրանց նախնիները, ի՞նչ գիտեն իրենց ազգի մասին, գյուղի ստեղծման մասին, գյուղի հայտնի սրբերի, աղբյուր- հուշարձանների մասին, հայտնի մարդկանց մասին։ Ինչպե՞ս են իրենց մոտ նշում տոները, որտե՞ղ, տանը ինչպե՞ս են պատրաստվում, ի՞նչ են եփում, ինչպե՞ս են տոնում հարսանիքը, կնունքը, ծնունդը, ի՞նչ մաղթանքներով, օրհնանքներով և այլն, և այլն։ • Նյութերը գրառում են ձայնագրիչով, ապա վերծանում դրանք՝ հետագայում տպագրելու նպատակով։
  • 8. ■ Մենք՝ որպես պատանի բանագետներ, անելու ենք այն, ինչ անում են արդեն մասնագետ բանագետները: Այսինքն՝ միասին ճամփորդելու ենք Հայաստանի տարբեր շրջաններով, այցելելու տեղի մշակութային վայրեր, տեղաբնակների հետ խոսելու, փորձելու պարզել՝ իրենց նախնիների ու նրանց ապրելակերպի մասին ի՞նչ գիտեն, ի՞նչ հին հայկական ավանդույթներ են եղել, որոնք այլևս չկան, որտեղի՞ց է ծագում տվայլ շրջանի՝ գյուղի, քաղաքի, եկեղեցու անունը, ի՞նչ գիտեն ծագման պատմության մասին և այլն:
  • 9. ■ Մարդկանց խոսեցնելու արդյունքում կիմանանք, թե հնում ինչպիսի՞ն է եղել հայի առօրյան, ինչ երգեր են երգել հաց թխելիս, երեխային քնեցնելիս, ինչպե՞ս են օրհնել նորածին երեխային, նորապսակ զույգերին, ի՞նչ հեքիաթներ են հորինել, պատմել և այլն: ■ Այս ամենը, բնականաբար, ձայնագրելու ենք, ապա վերարտադրելու տեքստի, որպեսզի ներկայացնենք հանրությանը: ■ Այսինքն՝ ակումբի նպատակն է՝ թե՛ ճանաչել մեր երկիրը, մեր պատմամշակութային վայրերը, թե՛ սովորել այդ վայրերի ծագման ու մեր նախնիների ապրած կյանքի, մշակույթի մասին: