• Ito ang sektor na gumagabay sa buong yugto ng produksyon, distribusyon , kalakalan at pagkonsumo ng mga produkto sa loob o labas ng bansa.
• Ang sektor ng paglilingkod ay maaring pampamayanan, panlipunan, o personal.
• Sa pangkalahatan, ang paglilingkod ay ang pagbibigay ng serbisyo sa halip na bumuo ng produkto
• Ito ang sektor na gumagabay sa buong yugto ng produksyon, distribusyon , kalakalan at pagkonsumo ng mga produkto sa loob o labas ng bansa.
• Ang sektor ng paglilingkod ay maaring pampamayanan, panlipunan, o personal.
• Sa pangkalahatan, ang paglilingkod ay ang pagbibigay ng serbisyo sa halip na bumuo ng produkto
Araling Panlipunan 9 - Industriya at Agrikultura tungo sa KaunlaranMahan Lagadia
Modernization theory, uri ng industriya, capital at consumer goods, subsektor ng industriya, industrialisasyon, kahalagahan ng industriya, sangay ng pamahalaan na tumutulong sa industriya, agrikultura at industriya
salik ng produksyon
Maibibigay ang kahulugan ng produksyon.
Masusuri ang mga salik ng produksyon.
Mapahahalagahan ang mga salik ng produksyon
at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining process)
Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Basahin ang slide
Input
Halimbawa ng fix input lupa
Halimbawa ng variable input lakas paggawa o labor
At Output naman ay mga kalakal o paglilingkod na resulta ng proseso ng produksyon.
Sa madaling salita, pinagsasama-sama ang mga input upang makapagprodyus ng output
Lupa bilang isang salik ng produksyon
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa tinataniman ng mga magsasaka o pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito pati ang yamang tubig, yamang mineral at yamang gubat.
Hindi tulad ng ibang salik, ang lupa ay may naiibang katangian sapagkat ito ay FIXED o takda ang bilang.
Sa makatuwid, ang wastong paggamit ng lupa ay mahalaga Malaki man o maliit ang sukat nito.
So Kailangan nating tiyakin ang pagkakaroon ng produktibong paggamit nito.
Mayroon tayong tinatawag na Upa o renta
ito ang tawag sa kabayaran sa paggamit ng lupa.
Tandaan ha kung kayo ay mag b busines
Ang halaga ng lupa o renta ay tinatakda sa laki, gamit at lokasyon ng lupa.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa kakayahan ng tao sa produksiyon ng kalakal o serbisyo
Mahalaga ang ginagampanan ng mga manggagawa sa ating pang- araw- araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang paggawa ng mga produkto at serbisyo ang tumutustos at tumutugon sa ating pangangailangan
Kabayarang natatanggap mula sa paggawa ay sahod o sweldo.
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled
1. Aralin 22
Sektor ng Industriya
Inihanda ni: ARNEL O. RIVERA
www.slideshare.net/sirarnelPHhistory
Ang GRADES pinaghihirapan HINDI inililimos!
2. Sektor ng Industriya
• Pangunahing layunin nito ay maiproseso
ang mga hilaw na materyal upang makabuo
ng mga produkto na ginagamit ng tao.
hilaw na materyal produkto
4. Pagmimina
• Pagkuha at pagproseso ng mga yamang
mineral (metal, di-metal, o enerhiya) upang
gawing tapos na produkto o kabahagi ng
isang yaring kalakal.
• Ang mismong produkto, hilaw man o
naproseso ang nagbibigay ng kita para sa
bansa.
5. Pagmamanupaktura
• Ito ay tumutukoy sa paggawa ng mga
produkto sa pamamagitan ng manual labor o
ng mga makina.
• Nagkakaroon ng pisikal o kemikal na
transpormasyon ang mga materyal o bahagi
nito sa pagbuo ng mga bagong produkto.
6. Konstruksiyon
• Kabilang dito ang mga gawaing tulad ng
pagtatayo ng mga gusali, estruktura at iba
pang land improvements.
7. Utilities
• Ito ay binubuo ng mga kompanyang ang
pangunahing layunin ay matugunan ang
pangangailangan ng mga mamamayan tulad ng
tubig, kuryente at gas.
• Kasama dito ang paglalatag ng mga
imprastruktura at angkop na teknolohiya upang
maihatid ang nararapat na serbisyo sa lahat ng
tao.
8. Uri ng mga Industriya ayon sa laki
• Cottage Industry – Napapaloob dito ang
mga produktong gawang kamay (hand-
made products). Hindi hihigit sa 100
mangagawa ang kabilang sa industriya at
maliit na lugar lamang ang sakop ng
operasyon nito.
• Small and Medium-scale Industry –
Binubuo ng 100-200 na mga manggagawa
at ginagamitan ng payak na makinarya sa
pagproproseso ng mga produkto.
9. Uri ng mga Industriya ayon sa laki
• Large-scale Industry – Binubuo ng higit sa
200 na mga manggagawa, ginagamitan ng
malalaki at kumplekadong makinarya sa
pagproproseso ng mga produkto at
kailangan ng malaking lugar para sa
produksyon tulad ng planta o pabrika.
10. Kahalagahan ng Industriya
•Gumagawa ng mga produktong
may bagong anyo, hugis at
halaga.
•Nagbibigay ng trabaho.
•Pamilihan ng mga tapos na
produkto
•Nagpapasok ng dolyar sa bansa
11. Suliranin ng Sektor ng Industriya
Suliranin Epekto
Kawalan ng malaking kapital
upang tustusan ang
pangangailangan sa
produksyon
Kakulangan ng produkto at
pagtaas sa presyo nito.
Mga White-elephant projects
(Proyektong walang
pakinabang) ng pamahalaan
Pinsala sa mga mamamayan
at kapaligiran.
Kakulangan sa hilaw na
materyales
Pagbabawas sa produksyon
at pagtaas sa presyo ng
produkto.
Malayang pagpasok ng
murang produkto mula sa
ibang bansa dahil sa import
liberalization.
Pagsasara ng mga lokal na
industriya at pagkawala ng
hanapbuhay ng maraming
mamamayan.
12. Sangay ng Pamahalaan na
Tumutulog sa Sektor ng Industriya
• Department of Trade and Industry (DTI) –
Gumagabay sa mga mangangalakal sa pagtatatag ng
negosyo.
• Board of Investments (BOI) – Tinutulungan nito ang
mga nagsisimulang industriya at humihikayat sa mga
dayuhang mamumuhunan na magnegosyo sa bansa.
• Philippine Economic Zone Authority (PEZA) –
Tumutulong sa mga mamumuhunan na maghanap ng
lugar upang pagtayuan ng negosyo.
• Securities and Exchange Commission (SEC) –
Nagtatala at negrerehistro sa mga kompanya sa
bansa.
13. Pagbubuod:
• Pangunahing layunin ng sektor ng industriya ang
maiproseso ang mga hilaw na materyal upang
makabuo ng mga produkto na ginagamit ng tao.
• Ang sektor ng industriya ay binubuo ng pagmimina,
pagmamanupaktura, konstruksyon at utilities.
• May tatlong uri ng industriya ayon sa laki – cottage
industry, small and medium scale industry at large-
scale industry.
• Mahalaga ang sektor ng industriya sapagkat
gumagawa ito ng mga produktong may bagong
anyo, hugis at halaga, nagbibigay ng empleyo,
pamilihan ng mga tapos na produkto at nagpapasok
ng dolyar sa bansa
14. • Paano ka makatutulong sa pag-
unlad ng sektor ng industriya tungo
sa pagkamit ng kaunlaran ng
bansa?
PAGPAPAHALAGA
TAKDA:
15. References:
• EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para
sa Mag-aaral Unang Edisyon 2015
• Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at
Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA
Publishing House
• De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks
Pagsulong at Pag-unlad, VPHI
• Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga
Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI
• Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga
Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI
