De website van het AHM is ontworpen als een corporate website: online foldermateriaal met praktische informatie, zoals openingstijden, toegangsprijzen, tentoonstellingen en dergelijke. Deze informatie is ondergebracht in een zogenaamd content management systeem – op maat gemaakt voor het Amsterdams Historisch Museum.
Onder invloed van de verandering van het internet van een verzameling op zichzelf staande websites waarin het bedrijf centraal stond, naar een platform voor interactie en samenwerking waarin de gebruiker centraal staat, veranderde de visie van het AHM op de functie van een website. We willlen inspelen op de veranderende behoeften van gebruikers. Zo willen we veel meer mogelijkheden geven aan onze bezoekers om te kunnen reageren en willen we ook mogelijkheden bieden aan het publiek om zelf aan de slag te gaan met wat wij te bieden hebben. Dit bleek lastig te realiseren binnen ons contentmangementsysteem. Omdat we de tijd en het geld niet hadden om een nieuwe omgeving in te laten richten zijn we gaan experimenteren met verschillende omgevingen die geschikter zijn voor ons doel.
We zijn begonnen met creëren van omgevingen op bestaande sociale platforms. Deze platforms bieden standaard veel van de mogelijkheden die wij zoeken, zoals de mogelijkheid om automatisch ontwikkelingen te volgen, lid te worden en commentaar te geven. Bovendien komen we via deze platforms dichterbij een publiek dat niet zo snel naar onze corporate website zal komen. We hebben in eerste instantie gekozen voor Hyves, Facebook en Twitter. Vooral op Facebook en op Twitter groeit onze aanhang gestaag. We zijn nog geen jaar bezig maar op Facebook hebben we inmiddels meer dan 400 volgers en op Twitter hebben we ruim 640 volgers.
Om in te spelen op de behoeft van het publiek om zelf te bepalen we ze doen met de geboden informatie hebben we er voor gekozen om al het materiaal waarvoor wij rechten hebben via een Creative Commons licentie beschikbaar te stellen aan het publiek. In eerste instantie hebben wij alles vrijgesteld voor niet-commercieel gebruik. Na overleg met Creative Commons Nederland gaan wij onze informatie nu vrijstellen met als enige restrictie dat onze naam moet worden vermeld en dat de informatie ook in de nieuwe situatie beschikbaar blijft voor hergebruik.
Wij hebben inmiddels al onze collectiedata (teksten en plaatjes) online gebracht. De collectieregistratie kan nog veel beter maar we verwachten dat het publiek begrijpt dat de documentatie van een collectie een proces is dat constant doorgaat. We vragen het publiek om ons daarbij te helpen. Tot nu toe zijn de reacties positief. Daarnaast hebben we besloten om alle plaatjes die niet passen binnen Adlib beschikbaar te stellen via Flickr. De filmpjes die wij maken en waarvoor we voldoende rechten hebben stellen we beschikbaar via YouTube.
Om meer verdieping te bieden bij tentoonstellingen hebben we voor het eerst een online publicatie gemaakt bij de tentoonstelling Ruigoord. We hebben daarbij gekozen voor WordPress omdat dit een gratis omgeving is die makkelijk is in te richten en waarin voorzieningen als het geven van commentaar standaard geregeld zijn. WordPress is bedoeld als blogomgeving maar leent zich ook uitstekend voor een interactieve website met veel statische informatie. Het publiek heeft goed gereageerd op deze vrij traditionele website. Er zijn inmiddels een kleine 20.000 bezoekers geweest. Al snel diende het volgende project zich aan: The Hoerengracht. Hier maken we voor het eerst gebruik van de blogmogelijkheid. De homepage heeft een duidelijke blogstructuur gekregen met als eyecatcher de persoonlijke blog van conservator Annemarie de Wildt. Met ruim 18.000 bezoekers in minder dan een maand tijd is The Hoerengracht site een succes te noemen.
Aangemoedigd door de goede ervaringen met WordPress hebben we besloten om de meer dynamische onderdelen van onze corporate website over te zetten naar een blog. Deze omgeving hebben we volledig ingericht als blog omdat de statische informatie immers al aanwezig is op onze site. De informatie die we hebben overgezet van de site hebben we ingedeeld op categorieën. Om de online collectie te promoten hebben we bovendien een nieuwe categorie aangemaakt, welke tegelijk functioneerde als hashtag voor een dagelijks onderdeel op Twitter: #020today. #020today staat voor een object gerelateerd aan die bewuste dag, uit het heden of verleden. Medewerkers van de afdeling collectie beheren deze categorieën zelf en voeren zelfstandig, onder eigen naam de posts in. Enkele weken geleden is de AHM blog in gebruik genomen.
Een van de leukste en tegelijkertijd spannendste dingen van social media is de mogelijkheid tot reageren voor bezoekers. Hoewel sommige onderwerpen gevoelig kunnen liggen, zoals prostitutie op de Wallen in het geval van The Hoerengracht, blijven aanstootgevende reacties (vooralsnog) vrijwel uit. Medewerkers krijgen ook de smaak te pakken en reageren op vragen en suggesties van bezoekers. Vooralsnog zullen we alleen ingrijpen als mensen de grenzen van de wet overschrijden (discrimineren, aanstoot geven, smaad, etc.).
Om de vele omgevingen die we gemaakt hebben vindbaar te maken voor het publiek, hebben we onze corporate site opnieuw ingericht. We stelden ons daarbij de vraag: wat verwacht de bezoeker waar te vinden? en probeerden de website zo vlak mogelijk te houden met zoveel mogelijk statische onderdelen. We hebben vanuit deze gedachte onderzoek gedaan naar bestaande sites en waren vooral gecharmeerd van het model van het MoMA. Op basis daarvan creëerden we de rubrieken bezoek (praktische informatie), ontdek (infotainment), doe mee (participeren) en leer (gericht op onderwijs en onderzoek). De corporate website fungeert nu voor een deel als wegwijzer naar onze verschillende media.
Tot nu toe hebben we al deze veranderingen zelf doorgevoerd. Daarbij hebben we gebruik gemaakt van het beetje HTML kennis wat we in huis hadden en van de bestaande kennis op het gebied van grafische vormgeving en multimedia. Daarnaast hebben we vooral bij het beschikbaar stellen van de collectiedatabase en het doorlinken ken van de sites gebruik gemaakt van de kennis van onze vaste leveranciers. Deze aanpak maakt ons zeer flexibel en maakt dat we met weinig middelen heel veel kunnen doorvoeren. De komende tijd zullen we veel aandacht besteden aan gebruikersonderzoek. Kunnen onze bezoekers ons nog wel vinden? en wat kunnen we verbeteren? Daarnaast besteden we aandacht aan het verspreiden van kennis over e-cultuur binnen het museum.