GLOBALISASYON.
Hindi lang mga magagandang bagau ang dulot ng pagmimigrate sa ibang bansa. Maraming mga isyung kalakip sa kilusang paggawa sa ibang bansa at isa na rito ang forced labor at human trafficking
Nanggaling ang salitang panitikan sa unlaping pang- na nagiging pan- kapag ang kasunod na salitang ugat ay nagsisimula sa mga titik na d, l, r, s, at t; sa salitang ugat na titik o letra na nawawala ang simula sa pagkakasunod sa unlaping pan- at sa hulaping -an. Dito nabuo ang salitang panitikan na nangangahulugan sa Ingles na literature at sa Kastila ay literatura na batay sa Latin na litera na ang kahulugan ay letra o titik.
GLOBALISASYON.
Hindi lang mga magagandang bagau ang dulot ng pagmimigrate sa ibang bansa. Maraming mga isyung kalakip sa kilusang paggawa sa ibang bansa at isa na rito ang forced labor at human trafficking
Nanggaling ang salitang panitikan sa unlaping pang- na nagiging pan- kapag ang kasunod na salitang ugat ay nagsisimula sa mga titik na d, l, r, s, at t; sa salitang ugat na titik o letra na nawawala ang simula sa pagkakasunod sa unlaping pan- at sa hulaping -an. Dito nabuo ang salitang panitikan na nangangahulugan sa Ingles na literature at sa Kastila ay literatura na batay sa Latin na litera na ang kahulugan ay letra o titik.
a. Unang yugto- panahon ng mga kastila
Ang mapalaganap ng mga Kastila ang Iglesia Catolica Romana
Isinalin sa Tagalog at iba pang katutubong wika ang mga dasal at mga akdang panrelihiyon.
Nagturo ng wikang Kastila ngunit hindi naging konsistent.
Paggamit ng wikang katutubo ng mga prayle
Hindi lantarang inihayag ng Kastila ang tunay nilang pakay sa bansa.
Sa paglisan ng kapangyarihang Espanyol sa Pilipinas, nagpatuloy pa rin ang pagsasalin ng mga piyesang nasa wikang Kastila.
b. Ikalawang yugto- panahon ng mga amerikano
Thomasites- mga unang guro
Naging masigla ang pagsasalin sa wikang pambansa ng mga akdang nasa wikang Ingles.
Impluwensiya ng Amerikano
Edukasyon
Nagkaroon tayo ng iba’t ibang karunungan mula sa kanluran lalo na sa larangan ng panitikan.
Ang pagsasalin sa panahong ito ay di-tuwiran.
Rolando Tinio maraming naisaling klasikong akda
Isang proyekto rin ang isinagawa ng National Bookstore (1971) kung saan ipinasalin ang mga popular na nobela at kuwentong pandaigdig at isinaaklat upang magamit sa paaralan.
“Puss N’ Boots”, “Rapunzel”,”The Little Red Hen” at iba pa
Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng kolekyon ng mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas, Kant at iba pa.
Ang Children’s Communication Center naman ay nagsalin at naglathala ng mga akdang pambata tulad ng “Mga Kuwentong Bayan Mula sa Asia, Rama at Sita”, “Palaso ni Wujan”, “Mga Isdang Espada” at iba pa.
c. Ikatlong yugto ng kasiglahan- patakarang bilinggwal
Ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles.
-Aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa
Department Order No. 25, s. 1974
Halimbawa ng mga isinalin sa panahong ito:
Science, Home Economics, Good Manners and Right Conduct, Health Education, at Music
d. ikaAPAT NA YUGTO NG KASIGLAHAN- PAGSASALIN NG MGA KATUTUBONG PANITIKANG DI-TAGALOG
Kinailangan ang pagsasalin ng mga katutubong panitikang di Tagalog upang makabuo ng panitikang pambansa.
LEDCO(Language Education Council of the Philippines) at SLATE(Secondary Language Teacher Education) ng DECS at PNU noong 1987
Pagtulong ng Ford Foundation
Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Bicol, Samar-Leyte, Pampanggo at Pangasinan.
Bernakular
Sa proyektong ito, nagkaroon din ng pagsasalin sa ilang Chinese-Filipino Literature, Muslim at iba pang panitikan ng mga minor na wika ng bansa.
GUMIL(Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilocano)
KURDITAN- katipunan ng mga akdang isinalin sa wikang Ilocano
Sa pamamagitan ng pagsasalin, ang mga kuwentong orihinal na isinulat sa Iloco ay nalagay nasa katayuan upang mapasama sa pambansang panitikan sapagkat mayroon nang bersyon sa wikang pambansa.
Maikling pagtalakay sa pag-unlad ng panulaang pilipino. Makikita ang mga tao na malaki ang naging ambag sa pag-unlad at pagyabong ng panulaan dito sa Pilipinas
Ito ay isang powerpoint presentation na tumatalakay sa paksang tungkol sa Talambuhay ni Dr. Jose Rizal. Dito din matatagpuan ang ilang aktibidad o diskusyon patungkol sa paksang tinalakay
a. Unang yugto- panahon ng mga kastila
Ang mapalaganap ng mga Kastila ang Iglesia Catolica Romana
Isinalin sa Tagalog at iba pang katutubong wika ang mga dasal at mga akdang panrelihiyon.
Nagturo ng wikang Kastila ngunit hindi naging konsistent.
Paggamit ng wikang katutubo ng mga prayle
Hindi lantarang inihayag ng Kastila ang tunay nilang pakay sa bansa.
Sa paglisan ng kapangyarihang Espanyol sa Pilipinas, nagpatuloy pa rin ang pagsasalin ng mga piyesang nasa wikang Kastila.
b. Ikalawang yugto- panahon ng mga amerikano
Thomasites- mga unang guro
Naging masigla ang pagsasalin sa wikang pambansa ng mga akdang nasa wikang Ingles.
Impluwensiya ng Amerikano
Edukasyon
Nagkaroon tayo ng iba’t ibang karunungan mula sa kanluran lalo na sa larangan ng panitikan.
Ang pagsasalin sa panahong ito ay di-tuwiran.
Rolando Tinio maraming naisaling klasikong akda
Isang proyekto rin ang isinagawa ng National Bookstore (1971) kung saan ipinasalin ang mga popular na nobela at kuwentong pandaigdig at isinaaklat upang magamit sa paaralan.
“Puss N’ Boots”, “Rapunzel”,”The Little Red Hen” at iba pa
Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng kolekyon ng mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas, Kant at iba pa.
Ang Children’s Communication Center naman ay nagsalin at naglathala ng mga akdang pambata tulad ng “Mga Kuwentong Bayan Mula sa Asia, Rama at Sita”, “Palaso ni Wujan”, “Mga Isdang Espada” at iba pa.
c. Ikatlong yugto ng kasiglahan- patakarang bilinggwal
Ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles.
-Aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa
Department Order No. 25, s. 1974
Halimbawa ng mga isinalin sa panahong ito:
Science, Home Economics, Good Manners and Right Conduct, Health Education, at Music
d. ikaAPAT NA YUGTO NG KASIGLAHAN- PAGSASALIN NG MGA KATUTUBONG PANITIKANG DI-TAGALOG
Kinailangan ang pagsasalin ng mga katutubong panitikang di Tagalog upang makabuo ng panitikang pambansa.
LEDCO(Language Education Council of the Philippines) at SLATE(Secondary Language Teacher Education) ng DECS at PNU noong 1987
Pagtulong ng Ford Foundation
Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Bicol, Samar-Leyte, Pampanggo at Pangasinan.
Bernakular
Sa proyektong ito, nagkaroon din ng pagsasalin sa ilang Chinese-Filipino Literature, Muslim at iba pang panitikan ng mga minor na wika ng bansa.
GUMIL(Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilocano)
KURDITAN- katipunan ng mga akdang isinalin sa wikang Ilocano
Sa pamamagitan ng pagsasalin, ang mga kuwentong orihinal na isinulat sa Iloco ay nalagay nasa katayuan upang mapasama sa pambansang panitikan sapagkat mayroon nang bersyon sa wikang pambansa.
Maikling pagtalakay sa pag-unlad ng panulaang pilipino. Makikita ang mga tao na malaki ang naging ambag sa pag-unlad at pagyabong ng panulaan dito sa Pilipinas
Ito ay isang powerpoint presentation na tumatalakay sa paksang tungkol sa Talambuhay ni Dr. Jose Rizal. Dito din matatagpuan ang ilang aktibidad o diskusyon patungkol sa paksang tinalakay
MASUSING BANGHAY ARALIN SA FILIPINO 9 (PAMAMARAANG PAGTUKLAS (DISCOVERY METHO...IrishMontimor
Detalyadong Banghay Aralin sa Filipino (Pamaraang Pagtuklas o Discovery Method)
Ang banghay aralin na ito ay halimbawa lamang ng Discovery Method base sa aking pagkakaintindi kung paano ito gawin.
A presentation about "Panitikan Hinggil sa Kahirapan".
1. PANITIKAN HINGGIL SA
KAHIRAPAN
Mga Saklaw ng usapin:
- Kahirapan
- Uri ng Kahirapan
- Teorya sa Sanhi ng Kahirapan
- Sanhi ng Kahirapan
- Epekto ng Kahirapan
- Solusyon sa Kahirapan
Mang-uulat: Darwin, Jamal S.
Nasrodin, Alia S.
2. Mga tiyak na layunin (objectives);
Sa pagtatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang....
1. Maipapaliwanag ang kahirapan at ang mga sanhi nito.
2. Malalaman ang mga konsepto at uri ng kahirapan.
3. Masusuri kung anong uri ng kahirapan ang mga nakikita batay sa
kahulugan nito at,
4. Makapagbibigay ng sariling pananaw o opinyon sa mga nakikita nitong
uri ng kahirapan.
MGA TIYAK NA LAYUNIN ( OBJECTIVES );
4. Ang KAHIRAPAN ay tumutukoy sa kalagayan o katayuan ng isang tao
na walang isang halaga ng mga pag-aaring material o salapi.
1. Ang absolutong kahirapan;
-ay kalagayan o katayuan ng hindi pagkakaroon o pamamaraan
upang makayanan o makapagdulot at magkaroon ng payak o basikong
mga pangangailangan pantao, tulad ng malinis na tubig o maiinom na
tubig, nutrisyon, pangangailangan pangkalusugan, kasuutan at tirahan.
KAHIRAPAN
DALAWANG URI NG KAHIRAPAN:
5. 2. Ang relatibong kahirapan;
-ay ang kalagayan ng pagkakaroon ng mas kakaunting mga
mapagkukunan ng kitang salapi kaysa ibang mga tao sa loob isang
lipunan o bansa. Kapag inihahambing sa mga karaniwang bilang sa
buong mundo. Ang suplay ng mga pagkain na pangangailangan ay
maaaring malimitahan ng mga limitasyon sa mga serbisyo ng
pamahalaan gaya ng korupsyon, illegal ng paglisang capital, mga
kondisyonalidad sa utang at sa pagkaubos ng utak ng mga propesyonal
na pang-edukasyon at pangkalusugan.
6. Ayon sa United Nation, ang kahirapan ang pagtanggi sa mga
pagpipilian at oportunidad na isang paglabag sa dignidad na pantao. Ito
ay nangangahulugang kawalan ng basikong kapasidad na epektibong
makilahok sa lipunan. Ito ay nangangahulugang kawalan ng kasapatan
ng pagkain o madamitan ang isang pamilya, hindi pagkakaroon ng
mapupuntahang paaralan o klinika at hindi pagkakaroon ng lupain na
pagtataniman ng pagkain o kawalang trabaho upang mabuhay.
Ayon sa World Bank ang kahirapan ay isang pagtanggi sa
kapakanan at binubuo ng maraming mga dimension. Ito ay
kinabibilangan ng mga mababang sahod at kawalang kakayahan na
magkamit ng mga basikong kalakal at mga serbisyong kailangan para
mabuhay nang may dignidad.
7. MGA TEORYA SA SANHI NG KAHIRAPAN
Ayon sa Estados Unidos, may dalawang magkatunggaling
paliwanag tungkol sa sanhi ng kahirapan; paliwanag na
INDIBIDWALISTIKO at ISTRUKTURAL. Ayon sa paliwanag ng
indibidwalistiko (pagsisi sa biktima) sa loob ng Estados Unidos, ang
isang tao ay mahirap dahil sa mga personal nitong katangian na
kinabibilangan ng katamaran, kawalang motibasyon, mga lebel ng
edukasyon at iba pa. Ang paliwanag ng istruktural (pagsisi sa sistema
na sumusunod sa teoriya ng alitan) ay nagsasaad na ang kahirapan sa
Estados Unidos ay nagmumula sa kawalan ng pantay na ekwalidad at
kawalan ng mga trabaho. Kabilang sa mga problemang ito ang
diskriminasyon sa lahi, etnisidad at iba pa.
MGA TEORYA SA SANHI NG KAHIRAPAN
8.
9. 1. Katamaran; sinasabi ng karamihan, kaya sila naghihirap ay sa
kadahilang wala silang trabaho, subalit ang totoo, maraming trabaho ng
nakalaan, mapili lamang talaga ang mga Pilipino.
2. Kakulangan sa Edukasyon; Maraming Pilipino ang hindi
nakapagtapos ng pag-aaral na nagiging dahilan sa sila ay mahirap
makahanap ng trabahong mapapasukan.
3. Korapsyon; ito ay tumutukoy sa pagnanakaw sa pondo ng bayan ay
gawaing karumal- dumal, ito rin ang pangunahing dahilan kung bakit
hanggang ngayon ay naghihirap ang mga Plipino. Ito ay katiwalian o
pangungurakot.
ILAN SA MGA SANHI NG KAHIRAPAN;
10. 4. Populasyon; ang paglobo ng populasyon sa Pilipinas ay isang
malaking problemang matagal ng kinakaharap ng gobyerno ng Pilipinas.
Isang problemang hindi mahanap- hanap ang solusyon. Kadalasan, kung
sino pa ang mahirap, sila ang mahihirap, sila pa ang nagpapalobo ng
ating populasyon.
5. Kawalang Disiplina; sa panahon ngayon sa Pilipinas, opsiyonal na
lamang ang pagsunod sa mga batas. Maging ang mga kabataan ngayon
ay hindi na natatakot sa batas.
6. Pagsasanib Puwersa ng Pamahalan at Kapitalista; ang siyang
dumudurog sa unyon na siyang pumapatay sa karapatan ng mga
manggagawa upang magkaroon ng tamang pasahod , benepesyo at
hustisya
11. 7. Mga likas na kalamidad ; dulot ng kalikasan o gawa ang kalikasan.
8. Pagiging Iresponsable ng mga Pilipino o ang Kawalan ng
Paninindigan; kung magiging responsable lamang ang mga magulang
ng mga batang kalye ay walang pakalat-kalat na bata ngayon sa
lansangan, walang uhuging bata na nanghihingi ng limos at kaawa-awa
na mukha ng mga gutom na mga bata ang makikita natin.
9. Pyudalismo (Feudalism); pagmamay-ari ng mayaman ang lupaing
sakahan.
10. Malabis na paggastos o pangungutang; paggastos ng labis o higit
sa kinikita.
13. 1. Pangingibang bansa 4. Maagang pagbubuntis
2. Matinding gutom 5. Gulo
3. Kawalan ng trabaho
Tanggalin ang kahirapan sa gobyerno na siyang nagpapahirap sa
mga mamamayan ng Pilipinas. Kung wala sanang corrupt na opinyon
ng gobyerno, ang budget sa ibat-ibang ahensya o kagawaran ay
deretsong maitutulong sa mga tao.
Mailalaan din sana ang pondo para sa pangkabuhayan ng mga tao
upang magkaroon ng sapat na trabaho o pagkakakitaan.
SOLUSYON SA KAHIRAPAN
MGA EPEKTO NG KAHIRAPAN
14. 1. Ang bilang ng magiging anak ay dapat ibatay sa kinikita o kakayahang
buhayin ito.
2. Ang bawat tao ay dapat mag-aaral hanggang sa makapagtapos ng
isang kurso.
3. Agrikultural, propesyonal, bokasyonal, teknikal o iba pa. Ang mga
natutuhang karunungan, (knowledge), kaalaman at kakayahan (skill)
mula sa tinapos na kurso ang siyang magiging batayan ng papasukang
trabaho.
4. Ang isang tao ay huwag munang mag-asawa kung wala pa siyang
matibay na trabaho at kinikita pagmumulan ng ipantustos sa mga
pangangailangan ng asawa at mga anak.
5. Ang bawat isa sa atin ay dapat na matutong makapagsarili o maging
independent.