Foi neste primeiro terzo do s.XX, especialmente entre 1916 e 1936, cando se consolidou a narrativa galega contemporánea, grazas á aparición dun espazo político e cultural de carácter galeguista, impulsado polas Irmandades da Fala, e á creación de pequenas editoriais( Céltiga, Lar...) que favoreceron a publicacion de obras en galego.
Os narradores das Irmandades son coetáneos dos compoñentes do Grupo Nós e comparten con eles os mesmos ideais galeguistas pero, en xeral, adicáronse máis á poesía e ao teatro. Entre os autores máis representativos podemos citar a Xosé Lesta Meis (1887-1930), autor de tres obras narrativas: Manecho o da rúa (1926), Estebo (1927) e Abellas de ouro (1928)..Leandro Carré Alvarellos (1885-1967); Xaime Quintanilla (1898-1936) e Armando Cotarelo Valledor (1879-1950).
Literatura galega contemporánea (esquema despregable)Román Landín
Esquema da literatura galega contemporánea incluído no libro "LIngua Galega e Literatura 4º ESO" de Edicións Xerais de Galicia. Edición de 2012. Autoría: Agustín fernández Paz e outros.
3. • Irmandades da Fala proceso de modernización da
prosa, completado coa Xeración Nós e os
vangardistas.
• Labor:
– Prosa non ficción:
• Antón Villar Ponte:
– Figura fundamental no xornalismo
– Iniciador do ensaio político
– Prosa ficción:
• Creación de Céltiga
• Creación de Lar (proxecto de colección de novelas breves
que achegan a cultura popular e aos renovadores)
5. Nome: título da revista
Membros: Pedrayo, Risco e Cuevillas
Caraterísticas:
Rigorosa formación intelectual
Promotores ensaio
Novos horizontes para a prosa
Revista Nós:
Fundada en 1920
Ourense-Pontevedra-A Coruña-Santigo
Interrompida coa guerra civil
Castelao non grupo Nós
6. Síntese da súa evolución: conxugan enxebrismo
con atlantismo
Nós, os inadaptados
Arredor de sí
Dos nosos tempos
Labor:
Pulo da prosa galega
Axeitamento do idioma á expresión científica
Promoven o estudo das diversas facetas da cultura
galega
7.
8. Ourense
Familia acomodada
Dereito (Santiago)
Formación intelectual:
Vangardas litrerarias
Filosofía
Esoterismo
Crea e colabora en revistas:
La Centuria
A Nosa Terra
Nós
Teórico do galeguismo: Teoría do
nacionalismo galego
Viaxa por Alemaña: Mitteleuropa
9. Creación de mitos
Liñaxe celta
Exaltación do medievo
Valoración do natural-rural / histórico-urbano
Pensamento:
◦ Irracionalismo gnoseolóxico:
Realidade = razón + intuición (mito, arte e relixiosidade)
◦ Visión cíclica da historia
◦ O sentimento da Terra
10. Ruptura coa narración costumista.
Do caso que lle aconteceu ao doutor Alveiros:
Narración humorística
Relatos de base folclórica con intención didáctica:
O lobo da xente
A trabe de ouro e a trabe de alquitrán
A Coutada: diálogo filosófico
Os Europeos en Abrantes:
Novela inacabada
Sátira de personaxes ourensás
O porco de pé
13. Ourense
Familia liberal culta
Filosofía e Letras
Sólida formación autodidacta
Participa:
Galeguismo
Irmandades da Fala
Seminario de Estudos Galegos
Cortes Constituíntes
Partido Galeguista
14. Pantelas, home libre
Os camiños da vida
Tres partes:
Os señores da terra
A maorazga
O estudiante
Decadencia da fidalguía e ascenso da burguesía
Arredor de sí
Retrato da súa xeración
Adrián Solovio
15. Narracións realistas:
Os camiños da vida
Pantelas, home libre
Contos do camiño e da rúa
O mesón dos ermos
Narracións culturalistas:
Escrito na néboa
Arredor de sí
Fra Vernero
A romaría de Xelmírez
Devalar
16. Estilo e temas:
Estilo épico:
Frase curta
Elipses
Asíndeton
Evocación da paisaxe
Temas:
Tradición
Fidalgúía
Paisaxe
17. Ensaio histórico sobre a cultura galega
Síntese histórica do S.XVIII en Galicia
O libro dos amigos
O espello na serán
20. Non forma parte do grupo Nós:
Pola súa orixe
Pola súa evolución
Obra pictórica:
Pequenos textos
Cousas da vida
Cincuenta homes por dez reás
Debuxos de negros
Atila en Galiza
21. Un ollo de vidro
Cousas
Retrincos
Os dous de sempre
23. Fórmula literaria máis orixinal de Castelao
Textos + ilustracións
Introdución: reflexión sobre a necesidade de
comunicar mensaxe que a pintura non pode expresar
Remate dos relatos está coidadosamente traballado
29. Vinte relatos
Introdución:
Reflexión sobre a teoría do relato
Dous principios:
Unidade emotiva
Remate esencial
Eixes temáticos:
Psicoloxía:
Comportamento da xente
Ambiente mariñeiro
Personaxes cheos de dignidade
Ritmo (obsesión-suspense-remate sintético)
Unidade estética
Experiencias extraordinarias:
Máxico e misterioso
Final aberto e sorprendente
30. Características:
Influencia de Castelao
Técnica do encaixe
Retrospección
Apelación aos oíntes
Ambientes tabernarios
Narrador en primeira persoa
Ton serio e confidencial
Discurso sinxelo de frase breve