2. สื่อการเรียนรู้ หมายถึง วัสดุอุปกรณ์ หรือวิธีการ ซึ่งอาจจำแนกเป็นสื่อสิ่งพิมพ์ สื่อบุคคล สื่อวัสดุ สื่ออุปกรณ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ แหล่งการเรียนรู้ หมายถึง แหล่งข้อมูลข่าวสารสารสนเทศและประสบการณ์ที่สนับสนุนส่งเสริมให้ผู้เรียนใฝ่รู้ใฝ่เรียน สื่อและแหล่งการเรียนรู้ คือ สิ่งที่ใช้เป็นสื่อกลางให้ผู้สอนสามารถมองเห็นเป็นรูปธรรมได้ ทำให้ผู้เรียนได้เรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพหรือทำให้บทเรียนง่ายขึ้นและในการจัดทำสื่อขึ้นใช้ต้องคำนึงถึงคุณสมบัติของสื่อที่ดี คือน่าสนใจ ประหยัดช่วยให้เกิดการเรียนรู้ได้รวดเร็วและถูกต้อง

3. สื่อการสอน สื่อการสอน หมายถึง ตัวกลางที่และสารสนเทศไปสู่ผู้เรียน ไม่ว่าจะเป็นวัสดุเครื่องมือและเทคนิควิธีการที่ผู้สอนนำมาประกอบการเรียนการสอน เพื่อผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สื่อการเรียนรู้ หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่รอบตัวผู้เรียนที่ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ สื่อการสอนและสื่อการเรียนรู้มีความเหมือนกันคือ เป็นเครื่องมือที่ใช้ถ่ายทอดความรู้ ความเข้าใจ ที่ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้สื่อการสอน สื่อการสอนและสื่อการเรียนรู้มีความแตกต่างกันคือ สื่อการสอนยังเป็นเพียงตัวกลางที่ใช้ในการถ่ายทอดเนื้อหาความรู้เท่านั้นและผู้สอนเป็นผู้นำมาหรือจัดเตรียมเพื่อประกอบการเรียนการสอน แต่สื่อการการเรียนเป็นเครื่องมือที่ใช้ถ่ายทอดความรู้ ความเข้าใจ เพิ่มพูนทักษะ ผู้เรียนสามารถค้นคว้าและแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง

4. นักวิชาการและนักเทคโนโลยีการศึกษา ทั้งในประเทศและต่างประเทศได้ให้ความหมายของสื่อการสอนไว้หลายท่านดังนี้ เชอรส์ ( Shores . ๑๙๖ o: ๑ ) กล่าวว่า สื่อการสอนเป็นเครื่องมือช่วยสื่อความหมายใดๆก็ตามที่จัดโดยครูและนักเรียน ฮาส และแพคเกอร์ (Hass and PacKer . ๑๙๖๔ : ๑๑ ) กล่าวว่า สื่อการสอน คือ เครื่องมือที่ช่วยในการถ่ายทอดสิ่งต่างๆที่เป็นจริงได้แก่ ทักษะ ทัศนคติ ความรู้ความเข้าใจ ฯลฯหรือเป็นอุปกรณืการสอนที่เราสามารถได้ยินและมองเห็นได้เท่าๆกัน บราวน์และคนอื่นๆ (Brown and other . ๑๙๖๔ : ๕๘๔ ) กล่าวว่าสื่อการสอนหมายถึง จำพวกอุปกรณ์ทั้งหลายที่สามารถเสนอความรู้ให้แก่ผู้เรียน จนเกิดผลการเรียนที่ดีทั้งนี้รวมถึงกิจกรรมต่างๆ เป็นต้น

5. Dele ( ๑๙๖๓ : ๑ o ๗ - ๑๒๘ ) ได้แบ่งสื่อการสอนออกเป็น 11 ประเภท โดยยึดหลักความเป็นรูปธรรมและนามธรรม ๑ . ประสบการณ์โดยตรงที่มีความหมาย เป็นประสบการณ์ที่ผู้เรียนได้รับจากความเป็นจริง ๒ . ประสบการณ์จำลอง เป็นการจำลองประสบการณ์จากของจริง เพราะของจริงอาจใหญ่เกินไป เช่น หุ่นจำลอง ๓ . ประสบการณ์นาฏการ เป็นการมีส่วนร่วมในการแสดงในการศึกษาเนื้อหาที่ต้องจะแสดง ๔ . การสาธิต เป็นการให้ดูตัวอย่างประกอบการอธิบายการสาธิตที่ดีต้องมีอุปกรณ์ประกอบ เช่นการทดลองทางวิทยาศาสตร์

6. ๕ . การศึกษานอกสถานที่หมายถึง การพาผู้เรียนไปศึกษานอกสถานที่เพื่อให้ผู้เรียนมีประสบการณ์และความรู้กว้างขวางขึ้น ๖ . นิทรรศการ หมายถึง การแสดงสิ่งของต่างๆเพื่อให้ความรู้ผู้ดู ไว้ให้ผู้ดูรับประสบการณ์จากสิ่งต่างๆเหล่านี้ ๗ . โทรทัศน์การศึกษา รายการโทรทัศน์ที่จะทำให้ผู้เรียนได้เห็นภาพและได้ยินเสียงความเป็นไปของเหตุการณ์ต่างๆ ๘ . ภาพยนตร์เป็นการจำลองเหตุการณ์มาให้ผู้เรียนได้ดูได้ฟังใกล้เคียงกับความเป็นจริง ๙ . ภาพนิ่ง ได้แก่ ภาพถ่าย ภาพวาด แผ่นโปร่งใส สไลด์ ฯลฯ ๑ o . ทัศนสัญลักษณ์ ได้แก่แผนภาพ แผนภูมิ แผนสถิติ ซึ่งมีลักษณะเป็นสัญลักษณ์สำหรับการถ่ายทอดความหมาย นำมาแทนความหมายที่เป็นข้อเท็จจริง ๑๑ . วจนสัญลักษณ์ ได้แก่คำพูด ตัวหนังสือ ตัวอักษรผู้ที่จะเข้าใจสัญลักษณ์นี้ได้ต้องอาศัย ประสบการณ์เดิมเป็นพื้นฐานมากพอสมควร

7. จากการที่นักเทคโนโลยีการศึกษาได้แบ่งประเภทของการสื่อสารการสอนไว้นั้น พอจะสรุปได้ ๓ ประเภทดังนี้ ๑ . ประเภทของวัสดุ เป็นสื่ออยู่ในรูปภาพ เสียง หรืออักษร แยกได้เป็น ๒ ชนิดคือ ๑ . ๑ ชนิดที่สามารถสื่อความหมายได้ด้วยตัวของมันเอง เช่นรูปภาพ แผนภูมิ ภาพวาด หนังสือ เป็นต้น ๑ . ๒ ชนิดที่ต้องอาศัยเครื่องมือเสนอเรื่องราวไปสู่ผู้เรียน เช่น ภาพโปร่งแสง สไลด์ แถบบันทึกเสียง ฟิล์มภาพยนตร์เป็นต้น ๒ . ประเภทเครื่องมือ หมายถึงเครื่องมือที่ใช้ส่งผ่านความรู้ไปสู่ผู้เรียน เช่นเครื่องฉายชนิดต่างๆ เครื่องเสียงชนิดต่างๆ ฯลฯ ๓ . ประเภทเทคนิคหรือวิธีการ หมายถึง เทคนิคหรือวิธีการที่จะใช้ร่วมกับวัสดุและเครื่องมือหรือใช้เพียงลำพังในการจัดการเรียนการสอน เช่น การสาธิต การทดลอง ฯลฯ

8. แบ่งออกเป็น ๔ หลักดังนี้คือ ๑หลักการเลือก ( Selection) โนเอลและโอนาร์ด (Noel and Leonard . ๑๙๖๔ : ๒๖ - ๒๘ ) ให้หลักการเลือกสื่อการสอน ไว้ดังนี้ ๑ . มีความเหมาะสมกับระดับสติปัญญาของผู้เรียน ๒ . เหมาะสมกับประสบการณ์เดิมของผู้เรียน ๓ . เหมาะสมกับความต้องการและความสนใจของผู้เรียน ๔ . เหมาะสมกับเรื่องที่สอน ๕ . มีลักษณะที่น่าสนใจ

9. ๖ . ตรงกับจุดประสงค์ในการเรียนการสอน ๗ . ไม่เสียเวลาในการใช้มากเกินไป ๘ . เป็นแบบง่ายๆและไม่ซับซ้อนจนเกินไป ๙ . ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจเนื้อหาได้ดีขึ้น ๑ o . ช่วยให้การเสริมสร้างเจตคติที่ดีแก่ผู้เรียน ๑๑ . ช่วยเพิ่มทักษะให้แก่ผู้เรียน ๑๒ . ให้ผลดีต่อการเรียนการสอนมากที่สุด ๑๓ . ราคาไม่แพงจนเกินไป

11. อีริคสันและเคิร์ล (EricksonandCurl . ๑๙๗๒ : ๑๖๓ - ๑๗ o) ได้กล่าวว่าเพื่อให้การนำเสนอได้ผล ครูควรมีความรู้ความสามารถและทักษะพื้นฐานดังนี้ ๑ . เลือกกิจกรรมการสอนที่กระตุ้นให้ผู้เรียนอยากเรียนตามจุดมุ่งหมายของการเรียนการสอน ๒ . ใช้คำถามเป็นตัวกระตุ้นและชี้แนะ ๓ . ใช้การอภิปรายเพื่อนำไปสู่เนื้อหาและการสร้างมโนมติ ๔ . จัดกลุ่มผู้เรียนให้เหมาะสมและสร้างกิจกรรมท้าทายในการแก้ปัญหา ๕ . ใช้สื่ออย่างมีลำดับ ๖ . สามารถดำเนินการจัดสภาพการณ์ต่างๆในการใช้สื่อการสอนเพื่อการเรียนรู้ ๗ . สามารถจัดกลุ่มกิจกรรมให้ผู้เรียนหาความรู้จากสื่อต่างๆได้ เช่น จัดป้ายนิเทศจัดมุมวิชาการ