http://e-taksh.blogspot.gr/2015/04/631.html Ιστορία Ε΄ 6.31. ΄΄ Η ανάκτηση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η΄, τον Παλαιολόγο ΄΄

1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
Ιστορία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 6 - Κεφάλαιο 31:
΄΄ Η ανάκτηση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η΄,
τον Παλαιολόγο ΄΄
 Σχεδιαγράμματα
 Θεωρία
 Παρουσιάσεις
http://e-taksh.blogspot.gr

2. eva -edu
Κεφάλαιο 31 Η ανάκτηση της Πόλης από τον Μιχαήλ Ή τον Παλαιολόγο
Ο Μιχαήλ Ή ο Παλαιολόγος ήταν αυτοκράτορας στη Νίκαια και ήθελε να πάρει την
Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους.
Το 1261 ο στρατηγός Αλέξιος Στρατηγόπουλος κατάφερε να μπεί στην Πόλη από ένα άνοιγμα στα
τείχη της Πόλης και να πάρει την Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους.
Έτσι ο Μιχαήλ Ή ο Παλαιολόγος έγινε αυτοκράτορας και κατάφερε να πάρει πολλές νέες περιοχές
από την Ελλάδα.
Τα επόμενα όμως χρόνια η Κωνσταντινούπολη είχε πολλά πρόβλήματα. Το κράτος δεν είχε
χρήματα, πολλά κτίρια, εκκλησίες και έργα καταστράφηκαν και το κράτος είχε πολλούς ακόμα
εχθρούς όπως τους Σέρβους, τους Βούλγαρους, τους Φράγκους και τους Βενετούς.
Ερωτήσεις για το σχολείο
Ποιος αυτοκράτορας ήθελε να πάρει ξανά την Κωνσταντινούπολη;…………………………………………...
………………………………………………………………………………………………………………….
Από πού μπήκε ο Αλέξιος Στρατηγόπουλος στην Πόλη; Από μια πόρτα ή από ένα άνοιγμα;

3. Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»
Ενότητα Στ΄: Το Βυζάντιο παρακμάζει και υποκύπτει σε κατακτητές – Κεφάλαιο 31ο
Σαμούχος Πέτρος©
Μιχαήλ Η΄, ο Παλαιολόγος
επιθυμεί να πάρει πίσω την Πόλη
δίνει εντολή να παρακολουθούν συνεργάζεται με
την Κωνσταντινούπολη τους Γενουάτες
Αλέξιος Στρατηγόπουλος – 1261 μ.Χ.
 παίρνει πίσω την Κωνσταντινούπολη, χωρίς βοήθεια
 ο Μιχαήλ Η΄ στέφεται αυτοκράτορας στην Αγία Σοφία
από τον Πατριάρχη Αρσένιο
Όσο καιρό η Πόλη ήταν στα χέρια των Λατίνων (57 χρόνια)
 τα ταμεία άδειασαν
 κτίρια ερειπώθηκαν
 έργα τέχνης καταστράφηκαν ή μεταφέρθηκαν στη Δύση
 η χριστιανική πίστη κλονίστηκε
Με την ανάκτηση της Πόλης προστέθηκαν
νέα προβλήματα σε αυτά που ήδη υπήρχαν.
 οι Βυζαντινοί έμειναν χωρίς συμμάχους
 νέοι εχθροί
(τουρκικά φύλλα στην Ανατολή, Σέρβοι και Βούλγαροι στον Βορρά, Φράγκοι και Βενετοί στη Δύση)
Η ανάκτηση της Πόλης
από τον Μιχαήλ Η΄, τον Παλαιολόγο
Μιχαήλ Η΄, Παλαιολόγος
Αλέξιος Στρατηγόπουλος
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος
http://samouchos.weebly.com/

4. Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»
Ενότητα Στ΄: Το Βυζάντιο παρακμάζει και υποκύπτει σε κατακτητές – Κεφάλαιο 31ο
Σαμούχος Πέτρος©
Περίληψη μαθήματος


Ερωτήσεις
 Ποιες ενέργειες του Μιχαήλ Ή Παλαιολόγου έδειχναν το
ενδιαφέρον του για την ανακατάληψη της Πόλης από τους Λατίνους;
 Με ποιον τρόπο ξαναπήραν οι Βυζαντινοί την Κωνσταντινούπολη;
 Σε τι κατάσταση βρήκαν οι Βυζαντινοί την Κωνσταντινούπολη;
 Πώς νομίζεις ότι ένιωσε ο Στρατηγόπουλος όταν μπήκε στην Πόλη
μετά από 57 χρόνια, που βρισκόταν στα χέρια των Λατίνων;
 Γιατί ο Μιχαήλ Ή Παλαιολόγος ζήτησε τη βοήθεια των Γενουατών
και όχι των Βενετών;
 Πώς να αισθάνθηκαν οι κάτοικοι της Πόλης όταν ξύπνησαν το πρωί
της 25ης
Ιουλίου και αντίκρισαν τους βυζαντινούς στρατιώτες
μπροστά τους;
Η Κωνσταντινούπολη απελευθερώνεται και γίνεται ξανά
πρωτεύουσα του βυζαντινού κράτους. Τώρα όμως αντιμετωπίζει
πολλά εσωτερικά προβλήματα και απειλείται από περισσότερους
εχθρούς.
Μολυβδόβουλο (μολύβδινη σφραγίδα) του Αλέξιου Στρατηγόπουλου
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος
http://samouchos.weebly.com/

5. Το καλοκαίρι του 1261 ο στρατηγός του
Αλέξιος Στρατηγόπουλος κατάφερε να
μπει στην Πόλη από αφύλαχτο άνοιγμα
των τειχών χωρίς να χρειαστεί τη βοήθεια
των Γενουατών
ΙΣΤΟΡΙΑ Ε’
ΚΕΦ. 31. Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΙΧΑΗΛ Η’, ΤΟΝ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ
ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ
Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος, ο
αυτοκράτορας της Νίκαιας:
 Άνθρωποί του παρακολουθούσαν
συνέχεια την Κωνσταντινούπολη για να
την πάρουν δίχως πόλεμο.
 Συνεργάστηκε με τους Γενουάτες
(αντίπαλοι των Βενετών), και τους
υποσχέθηκε εμπορικά προνόμια στα
βυζαντινά λιμάνια.
Συνέπειες της Λατινοκρατίας
(57 χρόνια)
 Τα ταμεία άδειασαν.
 Κτίσματα ερειπώθηκαν.
 Έργα τέχνης λεηλατήθηκαν,
μεταφέρθηκαν στη Δύση.
 Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε.
 Βεβήλωση ιερών ναών.
 Φράγκοι μισητοί και
ανεπιθύμητοι
Ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος,
στέφτηκε αυτοκράτορας στο ναό
της Αγίας Σοφίας από τον Πατριάρχη
Αρσένιο
Φράγκοι: αφού κυρίευσαν, λεηλάτησαν και πήραν
τους θησαυρούς της Πόλης, άρχισαν πλέον να μην
ενδιαφέρονται γι’ αυτή.
Η ανάκτηση της Πόλης όμως δεν έλυσε τα
προβλήματα
Νέοι εχθροί εμφανίστηκαν:
 Ανατολή= Νέα τουρκικά φύλα
 Βορράς = Σέρβοι – Βούλγαροι
 Δύση = Φράγκοι και Βενετοί
Η αυτοκρατορία εξέπεμπε τις τελευταίες
αναλαμπές της, πριν την τελική της πτώση.
Δημιουργός: Βασίλης Παπαγιάννης http://blogs.sch.gr/vpapagiann/

6. 31. Η ανάκτηση της Πόλης από το Μιχαήλ Η', τον
Παλαιολόγο
Φράγκοι ► Κυρίευσαν, λεηλάτησαν, άρχισαν να μην ενδιαφέρονται
Μιχαήλ Η', ο Παλαιολόγος, αυτοκράτορας Νίκαιας
Παρακολούθηση Κωνσταντινούπολης για κατάληψή
της χωρίς πόλεμο.
Συνεργασία με Γενουάτες (:ανταγωνιστές Βενετών) και
υπόσχεση για εμπορικά προνόμια.
▼
Ο στρατηγός Αλέξιος Στρατηγόπουλος μπαίνει στην Κωνσταντινούπολη χωρίς να χρειαστεί τη
βοήθεια των Γενουατών.
▼
Ο Μιχαήλ Η', ο Παλαιολόγος στέφεται αυτοκράτορας από τον Πατριάρχη Αρσένιο.
Η ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης δεν έλυσε τα προβλήματα.
Κωνσταντινούπολη
Χωρίς συμμάχους. Ανατολή: Τουρκικά φύλα. Βορράς: Σέρβοι,
Βούλγαροι.
Δύση: Φράγκοι, Βενετοί.
Εχθροί
Καλοκαίρι 1261
57 χρόνια η Κωνσταντινούπολη ήταν στα χέρια των Λατίνων.
►Τα ταμεία άδειασαν.
►Κτίσματα ερειπώθηκαν.
►Έργα τέχνης λεηλατήθηκαν, μεταφέρθηκαν στη Δύση.
►Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε.
►Βεβήλωση ιερών ναών.
►Φράγκοι μισητοί και ανεπιθύμητοι
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος

7. Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος
(αυτοκράτορας Νίκαιας)
Φράγκοι
Μετά τη λεηλασία της Πόλης
αδιαφόρησαν γι΄ αυτήν.
Στόχος του
η ανακατάληψη της Πόλης.
Υπογραφή συνθήκης µε τους Γενουάτες
το 1261 για εξασφάλιση στόλου
(θεωρούνταν απαραίτητος για την
απελευθέρωση της Πόλης).
Συνεχής παρακολούθηση της Πόλης ώστε
να απελευθερωθεί χωρίς µάχη.
Παραχώρηση εµπορικών προνοµίων
στους Γενουάτες.
Καλοκαίρι 1261.
Ο στρατηγός Αλέξιος
Στρατηγόπουλος ανακτά την Πόλη
χωρίς τη βοήθεια των Γενουατών και
χωρίς να δώσει µάχη.
Ο Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος, στέφεται
αυτοκράτορας από τον Πατριάρχη Αρσένιο.
Παιδίον Τόπος

8. Συνέπειες της 57χρονης κατοχής της Πόλης από τους Φράγκους
Τα ταµεία του κράτους ήταν άδεια.
Κτίσµατα ερειπώθηκαν.
Έργα τέχνης λεηλατήθηκαν και µεταφέρθηκαν στη ∆ύση.
Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε.
Οι Φράγκοι έγιναν µισητοί και ανεπιθύµητοι στους Βυζαντινούς.
Η Κωνσταντινούπολη έµεινε χωρίς συµµάχους.
Οι εχθροί ήταν πολλοί:
• Στην Ανατολή υπήρχαν τα επικίνδυνα τουρκικά φύλα.
• Στο Βορρά απειλούσαν Σέρβοι και Βούλγαροι.
• Στη ∆ύση Φράγκοι και Βενετοί.
Προβλήµατα
µετά την
ανάκτηση της
Πόλης

9. 31/03/11
31. Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΧΑΗΛ Η’, ΤΟΝ
ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ
Η ανάκτηση της Πόλης:
 Ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος που ήταν αυτοκράτορας της Νίκαιας είχε
δώσει εντολή δικοί του άνθρωποι να παρακολουθούν την
Κωνσταντινούπολη για να μπορέσουν να την πάρουν πίσω από τους
Φράγκους χωρίς πόλεμο.
 Συνεργάστηκε με τους Γενουάτες για να ξαναπάρει την Πόλη και τους
υποσχέθηκε ως αντάλλαγμα εμπορικά προνόμια στα βυζαντινά λιμάνια.
 Τελικά ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη και
αρκετά μέρη της Ελλάδας και στέφθηκε αυτοκράτορας στην Αγία σοφία από
τον Πατριάρχη Αρσένιο.
Τα προβλήματα που δημιούργησαν οι Φράγκοι:
 Οι Φράγκοι δεν κατάλαβαν τα προβλήματα των Ελλήνων κατοίκων της
αυτοκρατορίας.
 Άδειασαν τα ταμεία του κράτους, κατέστρεψαν τα κτίσματα, λεηλάτησαν
τα έργα τέχνης, βεβήλωσαν τους ιερούς ναούς.
Τα προβλήματα μετά την ανάκτηση της αυτοκρατορίας:
Η Κωνσταντινούπολη δεν είχε σύμμαχους, αντίθετα είχε πολλούς εχθρούς:
στην Ανατολή τους Τούρκους, στη Δύση τους Φράγκους και τους Βένετους,
στο Βορρά τους Σέρβους και τους Βούλγαρους. Σκάρπα Ηλέκτρα

10. 31. Η ανάκτηση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η’, τον Παλαιολόγο
1. Γιατί οι Φράγκοι έπαψαν να ενδιαφέρονται για την Κωνσταντινούπολη;
Γιατί τη λεηλάτησαν για πολύ καιρό και πήραν όλους τους θησαυρούς της.
2. Ποιος και πώς εκμεταλλεύτηκε αυτή την ευκαιρία;
Ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος, αυτοκράτορας στην αυτοκρατορία της Νίκαιας,
έδωσε εντολή να παρακολουθούν μυστικά νύχτα και μέρα την Πόλη ,
αναζητώντας τρόπο να μπουν κρυφά σ’ αυτή και να την πάρουν χωρίς πόλεμο.
Συνεργάστηκε με τους Γενουάτες και τους υποσχέθηκε εμπορικά προνόμια,
αν τον βοηθούσαν να ξαναπάρει την Πόλη.
3. Τι κατάφερε να πετύχει τελικά;
Πέτυχε το σκοπό του με τη βοήθεια της τύχης. Το καλοκαίρι του 1261 ο στρατηγός
του Αλέξιος Στρατηγόπουλος κατάφερε να μπει στην Πόλη από αφύλαχτο πέρασμα
και να την καταλάβει χωρίς καμία αντίσταση.
4. Τι έκανε στη συνέχεια ο αυτοκράτορας;
Ο Μιχαήλ Η’, ο παλαιολόγος στέφτηκε αυτοκράτορας στην Αγία Σοφία από τον
Πατριάρχη Αρσένιο. Επίσης κατάφερε να ανακτήσει αρκετά από τα κατακτημένα
ελληνικά εδάφη. Μεγάλο μέρος τους όμως παρέμεινε στα χέρια των Φράγκων.
5. Ποιες ήταν οι συνέπειες των 57 χρόνων της κατάκτησης της Πόλης από τους
Λατίνους;
Οι κατακτητές – ηγεμόνες δεν κατανόησαν τα προβλήματα των Ελλήνων κατοίκων της.
Τα ταμεία του κράτους άδειασαν, τα κτίσματα ερειπώθηκαν και τα έργα τέχνης
λεηλατήθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Δύση. Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε και οι
Φράγκοι, που βεβήλωσαν τους ιερούς ναούς της Πόλης, έγιναν μισητοί και
ανεπιθύμητοι για όλους τους Βυζαντινούς.
6. Γιατί η ανάκτηση της Πόλης δεν έλυσε τα προβλήματα;
Η Κωνσταντινούπολη έμεινε χωρίς συμμάχους και οι εχθροί ήταν πολλοί. Στην
Ανατολή παραμόνευαν τα τουρκικά φύλα, στο Βορρά απειλούσαν οι Σέρβοι και οι
Βούλγαροι, στη δύση οι Φράγκοι και οι Βενετοί. Όλα φανέρωναν πως η αυτοκρατορία
οδηγούνταν προς την τελική πτώση.
eimet08

11. Κεφ. 31
Η ανάκτηση της Πόληςαπό το Μιχαήλ Η’ τον Παλαιολόγο
1. Με ποιο τρόπο οι Βυζαντινοί ξαναπήραν την Κωνσταντινούπολη;
Οι Φράγκοι αφού λεηλάτησαν την Πόλη και πήραν τους θησαυρούς της
άρχισαν να μην ενδιαφέρονται γι’ αυτήν.
Ο Αυτοκράτορας της Νίκαιας, Μιχαήλ Η’ ο Παλαιολόγος δεν άφησε την
ευκαιρία να πάει χαμένη:
 Με μυστική εντολή δικοί του άνθρωποι παρακολουθούσαν την
πόλη, αναζητώντας τρόπο να μπουν μέσα σ’ αυτήν κρυφά και να
την κατακτήσουν χωρίς πόλεμο.
 Ο ίδιος ο Αυτοκράτορας συνεργάστηκε με τους Γενουάτες που
είχαν ισχυρό ναυτικό και τους υποσχέθηκε εμπορικά προνόμια, αν
τον βοηθούσαν να ξαναπάρει την Πόλη.
Τελικά, το καλοκαίρι του 1261 ο στρατηγόςτου Αλέξιος Στρατηγόπουλος
μπήκε στην Πόλη από ένα αφύλακτο πέρασμα και την κατέλαβε χωρίς
αντίσταση από τους Φράγκους. Έτσι, ο Μιχαήλ Η’ ο Παλαιολόγος στέφτηκε
στην Αγία Σοφία από τον Πατριάρχη Αρσένιο Αυτοκράτορας και κατάφερε να
ξαναπάρει αρκετά από τα κατεκτημένα εδάφη της Ελλάδας.
2. Σε τι κατάσταση βρήκαν οι Βυζαντινοί την Πόλη;
Η κατάσταση στην οποία περιήλθαν οι Έλληνες κάτοικοι ήταν πολύ
δύσκολη, γιατί οι Λατίνοι ηγεμόνες δεν ενδιαφέρονταν για τα προβλήματα
του λαού. Τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια, έργα τέχνης λεηλατήθηκαν
και μεταφέρθηκαν στη Δύση, τα κτίσματα ερειπώθηκαν. Οι Φράγκοι έγιναν
μισητοί και ανεπιθύμητοι στους Βυζαντινούς γιατί βεβήλωσαν ακόμη και τους
ιερούς ναούς.
3. Η ανάκτηση της Πόλης έλυσε τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν;
Τα προβλήματα δεν λύθηκαν γιατί η Πόλη έμεινε χωρίς συμμάχους και οι
εχθροί ήταν πολλοί.
 Στην Ανατολή εμφανίστηκαν νέα και πιο επικίνδυνα Τουρκικά φύλα.
 Στο Βορρά απειλούσαν οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι.
 Στη Δύση ο κίνδυνος ήταν από τους Φράγκους και τους Βενετούς.
Η τελική πτώση της αυτοκρατορίας πλησίαζε.
Δημήτρης Βογιατζάκης

12. Η ανάκτηση της Πόλης από το Μιχαήλ Η΄, τον
Παλαιολόγο
Τι θα μάθουμε:
 Πώς απελευθερώθηκε η Πόλη από τους Φράγκους.
 Τις αρνητικές συνέπειες από την 57χρονη κατοχή της Πόλης από
τους Λατίνους.
 Τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ο αυτοκράτορας μετά
την απελευθέρωση της Πόλης.
Αφού λεηλάτησαν την Πόλη για πολύ καιρό οι Φράγκοι άρχισαν να
μην ενδιαφέρονται πλέον για αυτή. Αυτό το εκμεταλλεύτηκε
ο Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος (1259-1282), αυτοκράτορας της
Νίκαιας.
Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος

13. Μετά από μια αποτυχημένη επίθεση κατά της Κωνσταντινούπολης το
1260 ο Μιχαήλ Η΄ κατάλαβε ότι του ήταν απαραίτητος ισχυρός
στόλος ώστε να αντιμετωπίσει το στόλο των Βενετών που
υπερασπιζόταν την Πόλη. Έτσι, το 1261 υπέγραψε συνθήκη
συνεργασίας με τους Γενουάτες, που διέθεταν ισχυρό ναυτικό. Ως
αντάλλαγμα τους υποσχέθηκε εμπορικά προνόμια όταν θα
κατάφερνε να ανακτήσει την Πόλη. Παράλληλα, με εντολή του, δικοί
του άνθρωποι παρακολουθούσαν μέρα-νύχτα την Κωνσταντινούπολη
αναζητώντας τρόπο να μπουν σε αυτή κρυφά και να την καταλάβουν
χωρίς μάχη.
Η τύχη στάθηκε στο πλευρό του Μιχαήλ Η΄. Τοκαλοκαίρι του 1261 ο
στρατηγός του Αλέξιος Στρατηγόπουλος βρισκόταν με μικρή δύναμη
σε αναγνωριστική αποστολή στα σύνορα με τη Βουλγαρία με τη
διαταγή να περάσει κοντά στην Κωνσταντινούπολη και να κάνει μία
επίδειξη δύναμης. Περνώντας από τα τείχη της Πόλης ο
Στρατηγόπουλος πληροφορήθηκε ότι η φρουρά της πόλης έλειπε
όπως και ο βενετικός στόλος σε μια αποστολή. Έτσι, κατάφεραν να
μπουν από ένα κρυφό πέρασμα 50 άντρες στην Πόλη. Έτσι, με
ξαφνική επίθεση ο Στρατηγόπουλος ανακατέλαβε την
Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιουλίου του 1261.

14. Η Σηλυμβρία Πύλη από την οποία εισήλθε με το στρατό του ο Στρατηγόπουλος στην
Πόλη.
Ο Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος στέφτηκε αυτοκράτορας στην Αγία
Σοφία από τον Πατριάρχη Αρσένιο. Στη συνέχεια κατάφερε να
ανακτήσει αρκετά από τα κατακτημένα μέρη της Ελλάδας. Ένα
μεγάλο μέρος τους όπως παρέμεινε στους Φράγκους.
Συνέπειες της 57χρονης κατοχής της Πόλης από τους Φράγκους:
 Τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια.
 Κτίσματα ερειπώθηκαν.
 Έργα τέχνης λεηλατήθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Δύση.
 Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε.
 Οι Φράγκοι έγιναν μισητοί και ανεπιθύμητοι στους Βυζαντινούς.
Τα προβλήματα όμως για το βυζαντινό κράτος δεν τελείωσαν με την
ανάκτηση της Πόλης.
- Η Κωνσταντινούπολη έμεινε χωρίς συμμάχους.
- Οι εχθροί ήταν πολλοί:
 Στην Ανατολή υπήρχαν τα επικίνδυνα τουρκικά φύλα.
 Στο Βορρά απειλούσαν Σέρβοι και Βούλγαροι.
 Στη Δύση Φράγκοι και Βενετοί.

15. Σχέδιο της Κωνσταντινούπολης κατά το 15ο αιώνα. Διακρίνονται τα τείχη, ο Κεράτιος
κόλπος και ο Γαλατάς, όπου είχαν εγκατασταθεί Βενετοί και Γενουάτες (Φλωρεντία,
Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη).
Στην Πόλη από το κρυφό πέρασμα
«Ο στρατηγός Αλέξιος Στρατηγόπουλος καιρό πολύ προσπαθούσε
να βρει τρόπο να μπει στη βασιλεύουσα. Βλέποντας όμως τα
απόρθητα τείχη που ορθώνονταν μπροστά του είχε απογοητευτεί.
Ένα πρωινό οι στρατιώτες του έφεραν στη σκηνή του ένα γέροντα,
που βρέθηκε ξαφνικά μπροστά τους έξω από τα τείχη. Τότε ο
στρατηγός τον πήρε παράμερα και τον ρώτησε:
- Ποιος είσαι; Από πού έρχεσαι και πού πας;
- Από την Πόλη έρχομαι, άρχοντα μου, και πάω εδώ κοντά στα
περιβόλια μου.
- Δε λες την αλήθεια. Αφού είναι ακόμη νύχτα, πώς σε άφησαν οι
φύλακες να βγεις από τα τείχη;
- Είναι μια κρυφή τρύπα κάτω από τα τείχη, άρχοντα μου, που
κανένας άλλος δεν την ξέρει, εκτός από μένα.
Εγώ την ξέρω από παλιά. Και, όταν θέλω, μπαίνω-βγαίνω απ’ αυτή
στην Πόλη χωρίς με δει κανείς.
Ο Στρατηγόπουλος χάρηκε πολύ. Του έταξε δώρα και τιμές αν του
έδειχνε το κρυφό πέρασμα και κατάφερνε κι αυτός να μπει στην
Πόλη. Ο γέροντας, που κατάλαβε με ποιον είχε να κάμει, δέχτηκε με
χαρά να πει το μυστικό και χωρίς δώρα. Οδήγησε το στρατηγό κοντά
στα τείχη και του έδειξε το κρυφό πέρασμα. Την άλλη μέρα η Πόλη
ήταν ξανά στα χέρια των Βυζαντινών».
Γ. Φραντζής (Βυζαντινός χρονογράφος)

16. Ο ελευθερωτής αυτοκράτορας της Πόλης γράφει:
«Η Κωνσταντινούπολη, η Ακρόπολη του κόσμου, η αυτοκρατορική
πρωτεύουσα των Ρωμαίων*, η οποία σύμφωνα με το θέλημα του
θεού βρισκόταν στα χέρια των Λατίνων, ήρθε και πάλι στην εξουσία
των Ρωμαίων. Τούτο ήταν θέλημα Θεού να συμβεί από εμένα».
Α. Α. Βασίλιεφ, Ιστορία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας
Η ευκαιρία χάθηκε
Τα έθνη της Δύσης και τα ελληνικά πριγκιπάτα της βαλκανικής
χερσονήσου δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι έπρεπε να ενωθούν
και μαζί με το Μιχαήλ Παλαιολόγο να σώσουν τη Βυζαντινή
Αυτοκρατορία. Οι προσωπικές φιλοδοξίες των ηγετών τους δεν
μπορούσαν να δουν ότι όχι μόνο απειλείται καθένα ξεχωριστά, αλλά
και ολόκληρη η χριστιανοσύνη. Ένα ισχυρό και ενωμένο Βυζάντιο θα
μπορούσε να τους σώσει όλους.
Α.Α. Βασίλιεφ, Ιστορία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας
Αναρτήθηκε από Αδάμ Δημήτριος στις 9:00 π.μ.

17. Εγκύκλιος Παιδεία
Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΧΑΗΛ Η' ΤΟΝ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ
Ο αυτοκράτορας της Νίκαιας Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος(1259 - 1282)είχε στείλει
στρατιώτες να παρακολουθούν τι γινόταν στην Πόλη, με σκοπό να βρει τρόπο να την
πάρει πίσω.
Για τον ίδιο λόγο συνεργάστηκε με τους Γενουάτες, που είχαν ισχυρό ναυτικό, μάλιστα
τους είχε υποσχεθεί προνόμια που παλιότερα είχαν οι Βενετοί, αν θα έπαιρνε πίσω
την Πόλη.
Το 1261 ο στρατηγός Αλέξιος Στρατηγόπουλος ανέκτησε την Πόλη. Συγκεκριμένα ενώ
περιπολούσε κοντά στην Πόλη με 800 άνδρες, ειδοποιήθηκε ότι η Βασιλεύουσα ήταν
ανυπεράσπιστη, αφού έλειπε ο στρατός και ο στόλος των Φράγκων. Αμέσως από ένα
κρυφό πέρασμα που του υποδείχθηκε έστειλε και μπήκαν μέσα 50 άντρες. Αυτοί
ανενόχλητοι, πέρασαν μέσα, άνοιξαν τις πύλες και μπήκε και ο υπόλοιπος στρατός.
Όταν επέστρεψε ο στρατός των Φράγκων δεν προσπάθησαν να μπουν μέσα παρά
έφυγαν για τη Δύση.
Ο αυτοκράτορας στέφθηκε εκ νέου, πλέον μέσα στην Αγία Σοφία από τον
πατριάρχη Αρσένιο.

18. Ανέκτησε αρκετά από τα βυζαντινά εδάφη που κατείχαν οι Φράγκοι.
Η οικονομική κατάσταση που βρήκε όμως ήταν άσχημη.
Οι λεηλασίες και οι βαρβαρότητες των ναών από τους Φράγκους είχαν αυξήσει το
μίσος των ορθοδόξων χριστιανών εναντίον τους.
Το κράτος δεν είχε συμμάχους, ενώ αντίθετα είχε πολλούς εχθρούς.
Οι σημαντικότεροι εχθροί του ήταν στο βορρά οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι, στη δύση
οι Φράγκοι και οι Βενετοί και στην ανατολή οι Τούρκοι.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
1. Πόσα χρόνια κράτησαν την Πόλη οι Φράγκοι;
2.Παρατήρησε τον παρακάτω χάρτη και εντόπισε τα εδάφη του βυζαντινού κράτους
μετά την ανάκτηση της Πόλης. Έφτασε τα παλιά σύνορά του; Ποιοι εχθροί περιζώνουν
τώρα το κράτος;
Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ στις Πέμπτη, Μαρτίου 12, 2009

19. Τουλιόπουλος Φώτης
Η αυτοκρατορία της Νίκαιας μετά την ανάκτηση της Πόλης
Πηγή: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

20. Πηγή: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

21. αρουσίαση από το Γιάννη Σουηδία
Πηγή: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

22. Πηγή: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/

23. Η ανάκτηση της Πόλης από το Μιχαήλ Η’, τον Παλαιολόγο
Οι Φράγκοι που κυρίευσαν την Κωνσταντινούπολη, αφού τη λεηλάτησαν για πολύ καιρό
και πήραν τους θησαυρούς της, άρχισαν πλέον να μην ενδιαφέρονται γι’ αυτή.
Ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος, που ήταν αυτοκράτορας της Νίκαιας, δεν άφησε την
ευκαιρία να πάει χαμένη. Με μυστική εντολή δικοί του άνθρωποι παρακολουθούσαν μέρα-
νύχτα την πόλη αναζητώντας τρόπο να μπουν σ’ αυτή κρυφά και να την πάρουν δίχως
πόλεμο.
Παράλληλα ο ίδιος συνεργάστηκε και με τους Γενουάτες, που είχαν ισχυρό ναυτικό, και
τους υποσχέθηκε εμπορικά προνόμια στα βυζαντινά λιμάνια, αν τον βοηθούσαν να
ξαναπάρει την Πόλη.

24. Η τύχη όμως βοήθησε τον αυτοκράτορα να πετύχει μόνος το σκοπό του. Το καλοκαίρι
του 1261 ο στρατηγός του Αλέξιος Στρατηγόπουλος κατάφερε να μπει στην Πόλη από
αφύλαχτο άνοιγμα των τειχών και να την καταλάβει χωρίς καμιά αντίσταση των Φράγκων.
Έτσι, ο Μιχαήλ Η’, ο Παλαιολόγος, στέφτηκε αυτοκράτορας στο ναό της Αγίας Σοφίας από
τον Πατριάρχη Αρσένιο. Ο ίδιος ακόμη κατάφερε να ξαναπάρει αρκετά από τα
κατακτημένα μέρη της Ελλάδας. Ένα μεγάλο μέρος τους όμως παρέμεινε στους
Φράγκους.
Στα πενήντα επτά χρόνια, που η Κωνσταντινούπολη ήταν στα χέρια των Λατίνων,
κανένας από τους κατακτητές-ηγεμόνες της δεν κατανόησε τα προβλήματα των Ελλήνων
κατοίκων της. Τα ταμεία του κράτους άδειασαν, τα κτίσματα ερειπώθηκαν και τα έργα
τέχνης λεηλατήθηκαν ή μεταφέρθηκαν στη Δύση. Η χριστιανική πίστη κλονίστηκε και οι
Φράγκοι, που βεβήλωσαν τους ιερούς ναούς της Πόλης, έγιναν μισητοί κι ανεπιθύμητοι
για όλους τους Βυζαντινούς.
Η ανάκτηση της Πόλης όμως δεν έλυσε τα προβλήματα που υπήρχαν ούτε τα νέα που
είχαν δημιουργηθεί. Η Κωνσταντινούπολη έμεινε χωρίς συμμάχους και οι εχθροί τώρα
ήταν πολλοί. Στην Ανατολή παραμόνευαν νέα και πιο επικίνδυνα τουρκικά φύλα, στο
Βορρά απειλούσαν οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, στη Δύση οι Φράγκοι και οι Βενετοί. Όλα
φανέρωναν ότι η αυτοκρατορία εξέπεμπε τις τελευταίες αναλαμπές της, λίγο πριν την
τελική της πτώση.
Αφού ξαναδιαβάσεις το κεφάλαιο κάνε τις παρακάτω ασκήσεις:
Σταυρόλεξο.
Κρυπτόλεξο.
Κρυπτόλεξο με ερωτήσεις.

25. Ταξιδεύοντας στη γνώση
Το blog των μαθητών της Στ2 του 1ου Δημοτικού Σχολείου Πλαγιαρίου θα σας κρατήσει
συντροφιά με τα νέα του σχολείου και της τάξης,δημοσιεύσεις μαθητών και φυσικά....ταξίδι
στη γνώση.
Ιστορία E΄, Ενότητα 6, Κεφάλαιο 31
Η ανάκτηση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η΄, τον Παλαιολόγο
1.Ποιες ενέργειες έκανε για την ανάκτηση της Πόλης ο αυτοκράτορας της Νίκαιας
Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος
2.Πώς ο αυτοκράτορας της Νίκαιας κατάφερε να ξαναπάρει την Πόλη από τους
Φράγκους;
3.Τι έκανε αμέσως μετά την κατάληψη της Πόλης ο αυτοκράτορας της Νίκαιας
Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος;
4.Ποια προβλήματα δημιούργησαν οι Φράγκοι στα 57 χρόνια που κατείχαν την
Πόλη;
5.Η ανάκτηση της Πόλης από τους Βυζαντινούς έλυσε τα προβλήματα που
υπήρχαν;
6.Παρατηρήστε το χάρτη και εντοπίστε τα εδάφη του βυζαντινού κράτους μετά την
ανάκτηση της Πόλης. Έφτασε στα παλιά του σύνορα; Ποια λατινικά και άλλα κράτη
εξακολουθούν να το περιζώνουν τώρα;

26. Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγος
Η αυτοκρατορία μετά την ανάκτηση της Πόλης 1261 μ.χ.

27. Η αυτοκρατορία μετά τις κτήσεις του Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγου

28. Αναρτήθηκε από Στ2 Πλαγιαρίου στις 4:42 μ.μ.

29. Κεφάλαιο 31ο
Η ανάκτηση της Πόλης
από το Μιχαήλ Η΄ τον Παλαιολόγοαπό το Μιχαήλ Η , τον Παλαιολόγο.
Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

30. Οι Φράγκοι, αφού
λ ηλά η α ηλεηλάτησαν την
Κωνσταντινούπολη,
άρχισαν πλέον μηνάρχισαν πλέον μην
ενδιαφέρονται για
αυτήναυτήν.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

31. Ο Μιχαήλ Η΄ οΟ Μιχαήλ Η , ο
Παλαιολόγος, που
ήταν ο
αυτοκράτορας τηςαυτοκράτορας της
Νίκαιας, δεν άφησε
την ευκαιρία
ανεκμετάλλευτηανεκμετάλλευτη.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

32. Με μυστικήΜε μυστικήΜε μυστικήΜε μυστική
εντολή, δικοί τουεντολή, δικοί του
ά θά θάνθρωποιάνθρωποι
παρακολουθούσανπαρακολουθούσανρρ
την Πόλη,την Πόλη,
αναζητώνταςαναζητώνταςαναζητώνταςαναζητώντας
τρόπους να τηντρόπους να τηνρ ςρ ς
πάρουν πίσω.πάρουν πίσω.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

33. Παράλληλα ο ίδιοςΠαράλληλα ο ίδιος
συνεργάστηκε με τουςσυνεργάστηκε με τους
Γενουάτες που είχανΓενουάτες που είχανΓενουάτες, που είχανΓενουάτες, που είχαν
ισχυρό ναυτικό,ισχυρό ναυτικό,
έ άέ άπροσφέροντάς τουςπροσφέροντάς τους
εμπορικά προνόμιαεμπορικά προνόμιαμ ρ ρ μμ ρ ρ μ
στα βυζαντινά λιμάνια,στα βυζαντινά λιμάνια,
αν τον βοηθούσαν νααν τον βοηθούσαν νααν τον βοηθούσαν νααν τον βοηθούσαν να
ξαναπάρει την Πόλη.ξαναπάρει την Πόλη.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

34. Η τύχη όμως,Η τύχη όμως,
β ήθβ ήθβοήθησε τονβοήθησε τον
αυτοκράτορα νααυτοκράτορα νααυτοκράτορα νααυτοκράτορα να
πετύχει μόνος τοπετύχει μόνος το
όόσκοπό του.σκοπό του.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

35. Το καλοκαίρι τουΤο καλοκαίρι του
1261 ο στρατηγός1261 ο στρατηγός1261 ο στρατηγός1261 ο στρατηγός
ΑλέξιοςΑλέξιοςξ ςξ ς
ΣτρατηγόπουλοςΣτρατηγόπουλος
περιπολούσε έξωπεριπολούσε έξωπεριπολούσε έξωπεριπολούσε έξω
από την Πόλη.από την Πόλη.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

36. Μια μέρα βρήκε έναΜια μέρα βρήκε έναΜια μέρα βρήκε έναΜια μέρα βρήκε ένα
αφύλακτο υπόγειοαφύλακτο υπόγειο
έ ίέ ίπέρασμα στα τείχηπέρασμα στα τείχη
και κατάφερε νακαι κατάφερε ναφ ρφ ρ
καταλάβει την Πόληκαταλάβει την Πόλη
χωρίς να συναντήσειχωρίς να συναντήσειχωρίς να συναντήσειχωρίς να συναντήσει
αντίσταση από τουςαντίσταση από τουςςς
Φράγκους.Φράγκους.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

37. Ο Μιχαήλ Η΄Ο Μιχαήλ Η΄
στέφτηκεστέφτηκεστέφτηκεστέφτηκε
αυτοκράτορας στοαυτοκράτορας στο
ό ίό ίναό της Αγίαςναό της Αγίας
Σοφίας από τονΣοφίας από τονΣοφίας από τονΣοφίας από τον
Πατριάρχη Αρσένιο .Πατριάρχη Αρσένιο .
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

38. Ο αυτοκράτοραςΟ αυτοκράτορας
άάκατάφερε νακατάφερε να
ξαναπάρειξαναπάρειξ ρξ ρ
αρκετά από τααρκετά από τα
κατακτημένακατακτημένακατακτημένακατακτημένα
μέρη.μέρη.
Ένα μέρος όμωςΈνα μέρος όμως
έμεινε στα χέριαέμεινε στα χέριαέμεινε στα χέριαέμεινε στα χέρια
των Φράγκων.των Φράγκων.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

39. Στα 57 χρόνια που ηΣτα 57 χρόνια που η
ΚωνσταντινούποληΚωνσταντινούπολη
έμεινε στα χέρια τωνέμεινε στα χέρια τωνέμεινε στα χέρια τωνέμεινε στα χέρια των
Λατίνων τα ταμείαΛατίνων τα ταμεία
άδειασαν, πολλά έργαάδειασαν, πολλά έργα
τέχνης μεταφέρθηκαντέχνης μεταφέρθηκαντέχνης μεταφέρθηκαντέχνης μεταφέρθηκαν
στη Δύση, κτίριαστη Δύση, κτίρια
άάκαταστράφηκαν και οικαταστράφηκαν και οι
ιεροί ναοί βεβηλώθηκαν.ιεροί ναοί βεβηλώθηκαν.ρ β βη η .ρ β βη η .
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

40. Όλα αυτά έκανανΌλα αυτά έκαναν
τους Βυζαντινούςτους Βυζαντινούς
να μισήσουννα μισήσουννα μισήσουννα μισήσουν
θανάσιμα τουςθανάσιμα τους
Φ άΦ άΦράγκους.Φράγκους.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

41. Η ανάκτηση τηςΗ ανάκτηση τηςΗ ανάκτηση τηςΗ ανάκτηση της
Πόλης δεν έλυσε ταΠόλης δεν έλυσε τα
βλήβλήπροβλήματα πουπροβλήματα που
υπήρχαν ούτε τα νέαυπήρχαν ούτε τα νέα
που προέκυψαν.που προέκυψαν.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

42. Η ΚωνσταντινούποληΗ ΚωνσταντινούποληΗ ΚωνσταντινούποληΗ Κωνσταντινούπολη
έμεινε χωρίςέμεινε χωρίς
συμμάχους και οισυμμάχους και οι
εχθροίεχθροίχ ρχ ρ
πολλαπλασιάστηκαν.πολλαπλασιάστηκαν.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

43. Στην ΑνατολήΣτην Ανατολή
παραμόνευαν νέα καιπαραμόνευαν νέα και
πιο επικίνδυναπιο επικίνδυναπιο επικίνδυναπιο επικίνδυνα
τουρκικά φύλα, στοτουρκικά φύλα, στο
Β ά λ ύΒ ά λ ύΒορρά απειλούσαν οιΒορρά απειλούσαν οι
Σέρβοι και οιΣέρβοι και οιρβρβ
Βούλγαροι, ενώ στηΒούλγαροι, ενώ στη
Δύση παραμόνευανΔύση παραμόνευανΔύση παραμόνευανΔύση παραμόνευαν
οι Φράγκοι.οι Φράγκοι.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

44. Όλ έδ όΌλ έδ όΌλα έδειχναν ότι ηΌλα έδειχναν ότι η
αυτοκρατορίααυτοκρατορίαρ ρρ ρ
εξέπεμπε τιςεξέπεμπε τις
τελευταίες τηςτελευταίες τηςτελευταίες τηςτελευταίες της
αναλαμπές, λίγοαναλαμπές, λίγομ ςμ ς
πριν την τελικήπριν την τελική
της πτώσητης πτώσητης πτώση.της πτώση.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

45. Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΙΧΑΗΛ Η’, ΤΟΝ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ
ΙΣΤΟΡΙΑ
Λεμονιάς Χαριστός 2011

46. ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
• Οι Φράγκοι αφού
λεηλάτησαν την
Κωνσταντινούπολη και
έκλεψαν τους
θησαυρούς της,
έχασαν το ενδιαφέρον
τους γι’ αυτή.
• Η Κωνσταντινούπολη
παράκμαζε

47. ΜΙΧΑΗΛ Η’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ
• Ο αυτοκράτορας της
Νίκαιας Μιχαήλ Η'
Παλαιολόγος(1259 -
1282)είχε στείλει
στρατιώτες να
παρακολουθούν τι γινόταν
στην Πόλη, με σκοπό να
βρει τρόπο να την πάρει
πίσω.

48. Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΥΣΑΣ
• Το 1261 ο στρατηγός Αλέξιος
Στρατηγόπουλος ανέκτησε την Πόλη.
Συγκεκριμένα ενώ περιπολούσε κοντά
στην Πόλη με 800 άνδρες, ειδοποιήθηκε
ότι η Βασιλεύουσα ήταν ανυπεράσπιστη,
αφού έλειπε ο στρατός και ο στόλος των
Φράγκων. Αμέσως από ένα κρυφό
πέρασμα που του υποδείχθηκε έστειλε
και μπήκαν μέσα 50 άντρες. Αυτοί
ανενόχλητοι, πέρασαν μέσα, άνοιξαν τις
πύλες και μπήκε και ο υπόλοιπος
στρατός. Όταν επέστρεψε ο στρατός των
Φράγκων δεν προσπάθησαν να μπουν
μέσα παρά έφυγαν για τη Δύση.
• Ο αυτοκράτορας στέφθηκε εκ νέου,
πλέον μέσα στην Αγία Σοφία από τον
πατριάρχη Αρσένιο.

49. Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΑΝΑΚΤΑ
ΕΔΑΦΗ
• Ανέκτησε αρκετά από τα βυζαντινά
εδάφη που κατείχαν οι Φράγκοι.

50. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
• Η οικονομική κατάσταση
που βρήκε όμως ήταν
άσχημη.

51. ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ -ΛΑΤΙΝΩΝ
• Οι λεηλασίες και οι
βαρβαρότητες των ναών
από τους Φράγκους είχαν
αυξήσει το μίσος των
ορθοδόξων χριστιανών
εναντίον τους.
•
Το κράτος δεν είχε
συμμάχους, ενώ αντίθετα
είχε πολλούς εχθρούς.

52. ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ
ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
στηνανατολήοιΤούρκοι.
στο βορρά οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι
στηδύσηοιΦράγκοικαιοιΒενετοί

53. ΤΕΛΟΣ

54. Η ανάκτηση της Πόλης από το Μιχαήλ Η', τον
Παλαιολόγο https://meionotschools.wikispaces.com

55. Τι έκαναν οι Φράγκοι που κυρίευσαν την
Κωνσταντινούπολη;
• Οι Φράγκοι που
κυρίευσαν την
Κωνσταντινούπολη,
αφού τη
λεηλάτησαν για
πολύ καιρό και
πήραν τους
θησαυρούς της,
άρχισαν πλέον να
μην ενδιαφέρονται
γι' αυτή.

56. Ποιος αυτοκράτορας ενδιαφερόταν να πάρει την
Κωνσταντινούπολη;
• 0 Μιχαήλ Η', ο Παλαιολόγος,
που ήταν αυτοκράτορας της
Νίκαιας, δεν άφησε την
ευκαιρία να πάει χαμένη.
• Με μυστική εντολή δικοί του
άνθρωποι παρακολουθούσαν
μέρα-νύχτα την πόλη
αναζητώντας τρόπο να μπουν
σ' αυτή κρυφά και να την
πάρουν δίχως πόλεμο.

57. Τι έγινε τo καλοκαίρι του 1261μ.Χ. ;
• To καλοκαίρι του 1261μ.Χ. ο
στρατηγός του Αλέξιος
Στρατηγόπουλος κατάφερε να
μπει στην Πόλη από αφύλαχτο
άνοιγμα των τειχών και να την
καταλάβει χωρίς καμιά αντίσταση
των Φράγκων.

58. Ο νέος αυτοκράτορας
• Έτσι, ο Μιχαήλ Η', ο Παλαιολόγος, στέφτηκε
αυτοκράτορας στο ναό της Αγίας Σοφίας.

59. Η Βυζαντινή αυτοκρατορία μετά την
ανάκτηση της Πόλης
• Ο ίδιος ακόμη
κατάφερε να
ξαναπάρει αρκετά
από τα
κατακτημένα μέρη
της Ελλάδας.
• Ένα μεγάλο μέρος
τους όμως
παρέμεινε στους
Φράγκους.

60. Πώς ένιωθαν οι Βυζαντινοί για τους
Φράγκους;
• Στα πενήντα επτά (57) χρόνια, που η Κωνσταντινούπολη
ήταν στα χέρια των Λατίνων, τα ταμεία του κράτους
άδειασαν, τα κτίσματα ερειπώθηκαν και τα έργα τέχνης
λεηλατήθηκαν ή μεταφέρθηκαν στη Δύση.
• Οι Φράγκοι, που βεβήλωσαν τους ιερούς ναούς της
Πόλης, έγιναν μισητοί κι ανεπιθύμητοι για όλους τους
Βυζαντινούς.

62. Ποιοι εχθροί παραμόνευαν και πού;
• Μετά την ανάκτηση της η Κωνσταντινούπολης έμεινε
χωρίς συμμάχους και οι εχθροί τώρα ήταν πολλοί. Στην
Ανατολή παραμόνευαν οι Τούρκοι, στο Βορρά
απειλούσαν οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, στη Δύση οι
Φράγκοι και οι Βενετοί.
• Όλα έδειχναν ότι πλησίαζε η ώρα της τελικής της
πτώσης.

64. Βάλτε σε αριθμητική σειρά τα γεγονότα που αναφέρονται στον πίνακα,
ανάλογα με το χρόνο που αυτά συνέβησαν:
0 Αλέξιος Α' Κομνηνός ζήτησε βοήθεια από τους άρχοντες της Δύσης.
Ένας γέροντας γεωργός φανέρωσε το μυστικό πέρασμα κάτω απ’ τα
τείχη.
Οι Βενετοί διέθεσαν τα πλοία τους για τη μεταφορά των σταυροφόρων.
0 Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος στέφτηκε αυτοκράτορας στην Αγία Σοφία.
Οι Σελτζούκοι Τούρκοι κατέλαβαν τους Αγίους τόπους.
Οι Βυζαντινοί πρόσφυγες - άρχοντες της Πόλης ίδρυσαν 4 νέα κρατίδια.
0 στόλος άλλαξε πορεία στη διαδρομή και πολιόρκησε την Πόλη.
Η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των σταυροφόρων.
0 Αλέξιος Στρατηγόπουλος ελευθέρωσε την Πόλη από τους Φράγκους.
3
4
9
1
5
7
2
6
8

66. 1. Βάλτε σε αριθμητική σειρά (από 1 έως 9) τα γεγονότα της άλωσης και της
ανάκτησης της Πόλης, ανάλογα με το χρόνο που καθένα συνέβη:
2
0 Αλέξιος Α' Κομνηνός ζήτησε βοήθεια από τους άρχοντες της Δύσης.
7
Ένας γέροντας γεωργός φανέρωσε το μυστικό πέρασμα κάτω απ’ τα τείχη.
3
Οι Βενετοί διέθεσαν τα πλοία τους για τη μεταφορά των σταυροφόρων.
9
0 Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος στέφτηκε αυτοκράτορας και στην Αγία Σοφία.
1
Οι Σελτζούκοι Τούρκοι κατέλαβαν τους Αγίους τόπους.
6
Οι Βυζαντινοί πρόσφυγες - άρχοντες της Πόλης ίδρυσαν 4 νέα κρατίδια.
4
0 στόλος άλλαξε πορεία στη διαδρομή και πολιόρκησε την Πόλη.
5
Η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των σταυροφόρων.
8 0 Αλέξιος Στρατηγόπουλος ελευθέρωσε την Πόλη από τους Φράγκους.

67. Σελίδα Γιώργου Λεονάρδου
ΜΙΧΑΗΛ Η΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Ο ΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ
2004
ISBN 960-14-0998-Χ Σελίδες 398
ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ "ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ – Α.Α. ΛΙΒΑΝΗΣ"
ΟΜιχαήλ Παλαιολόγος ως ηγέτης από πολλούς κατακρίθηκε και
από άλλους τόσους υμνήθηκε. Όπως ακριβώς το απαιτεί η
Ιστορία. Αλίμονο στους ηγέτες που περνούν απαρατήρητοι από
αυτήν.
Ο Μιχαήλ έμπαινε και έβγαινε από τους τυφώνες της πολιτικής
και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας ως άριστος μαέστρος της
διπλωματικής μηχανορραφίας, προικισμένος καιροσκόπος, μέγας
συνωμότης, καθηγητής της υπονομευτικής τακτικής και της
ανατρεπτικής συνωμοσίας, αλλά συγχρόνως και ως άνδρας
πολυμήχανος, δυνατός, γενναίος και αγωνιστής. Είχε το διάολο
μέσα του. Αλλά πώς θα επιζούσαμε ως κράτος αν δεν είχαμε έναν
τέτοιο ηγέτη;
Καλό είναι να κρίνουμε μετά το θάνατο ενός ηγέτη αν αυτός
έκανε αγαθές ή ανίερες πράξεις. Όμως πρέπει να λαμβάνουμε
υπόψη μας και τις συνθήκες μέσα στις οποίες ήταν αναγκασμένος
να δράσει.

68. Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος – Ο Ελευθερωτής είναι το ιστορικό
μυθιστόρημα που ζωντανεύει μια από τις ισχυρότερες βυζαντινές
προσωπικότητες και συγχρόνως μια από τις σημαντικότερες
εποχές του ελληνισμού, όπως άρχισε να αναγεννιέται στην αρχή
της παλαιολόγειας εποχής του Βυζαντίου. Είναι μια
μυθιστορηματική βιογραφία του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, του
γενάρχη της ομώνυμης δυναστείας, του ανθρώπου που πέτυχε
αδιανόητα επιτεύγματα για την εποχή του, χάρη στο πολυμήχανο
έως διαβολεμένο μυαλό του, προκειμένου να αποκαταστήσει την
πληγωμένη αυτοκρατορία. Ξεκινά από τη συμφορά της Δ΄
Σταυροφορίας –θέμα που απασχολεί μέχρι και σήμερα τους
ιστορικούς ερευνητές- και φτάνει μέχρι και το Σικελικό Εσπερινό,
τον οποίο υπέθαλψε έμμεσα αλλά ενεργά ο Μιχαήλ.
Μεταξύ των δύο αυτών κοσμοϊστορικών γεγονότων μεσολαβούν
η μεγάλη συνωμοσία και οι φόνοι για το αυτοκρατορικό αξίωμα,
η νίκη στη μάχη της Πελαγονίας και βέβαια η ανάκτηση της
Κωνσταντινούπολης, την οποία είχαν καταλάβει οι Φράγκοι, που
επιτεύχθηκαν με χίλια δυο τεχνάσματα και ίντριγκες από τον
Παλαιολόγο.
Είναι ένα ιστορικό ανάγνωσμα για το 13ο
αιώνα, γεμάτο πάθη και
έρωτες, αλλά και με πολιτικό, διπλωματικό και εκκλησιαστικό
παρασκήνιο, με μάχες για την εξουσία που άφησαν ανεξίτηλο το
πέρασμά τους από την Ιστορία.
Συνδυάζει το γρήγορο ρυθμό με την ακαδημαϊκή ακρίβεια.
Επισημάνσεις για τον Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο (1224-1261)
- Οι Παλαιολόγοι ήταν μια από τις επιφανέστερες οικογένειες
του Βυζαντίου, που έδρασε πάνω από 500 χρόνια και ανέδειξε μια
σειρά από αυτοκράτορες, στρατηγούς και άλλους διάσημους
άνδρες. Η καταγωγή τους, σύμφωνα με ξένους μελετητές, ήταν η
πόλη Viterbo της Ιταλίας, από την οποία, ως φαίνεται, έλαβαν και
το όνομα Παλαιολόγος. (Vetus Verbum = Παλαιός λόγος).
- Η ιστορικότητα του έργου έχει την αφετηρία της στη Δ΄

69. Σταυροφορία και την άλωση της Πόλης από τα χριστιανικά
στρατεύματα των Φράγκων και Βενετών, γεγονός που "ξύπνησε"
την ελληνική συνείδηση των μέχρι τότε Ρωμαίων της Ανατολικής
Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι οποίοι ενωρίτερα διέκριναν εαυτούς
από τους άλλους μόνο από το θρήσκευμα. Με την έναρξη της
Παλαιολόγειας εποχής αρχίζει να αποκαθίσταται ο όρος "Έλλην",
χωρίς να του αποδίδεται πια η μομφή του παγανιστή, του εθνικού
και του ειδωλολάτρη. Αργότερα καθιερώθηκε και ο
συμβιβαστικός όρος "ελληνοχριστιανικός πολιτισμός".
- Η Δ΄ Σταυροφορία ξεκίνησε από την τάση για περιπέτεια μιας
μικρής ομάδας Γάλλων ευγενών, οι οποίοι στο τέλος μιας
κονταρομαχίας, βαριεστημένοι από τα συνήθη παιχνίδια τους,
αποφάσισαν, με αρχηγό τον Βονιφάτιο του Μομφερά να
ξεκινήσουν μια σταυροφορία για την κατάκτηση της Αιγύπτου.
Την ευλόγησε μάλιστα ο πάπας Ιννοκέντιος ο 3ος
. Στο δρόμο
όμως, ελλείψει χρημάτων, ξεστράτισαν από την πορεία τους και
ελλείψει χρημάτων, επιτέθηκαν στην πλούσια ιταλική πόλη Ζάρα,
την οποία όχι μόνο λεηλάτησαν αλλά ξεθεμελίωσαν και στη
συνέχεια στράφηκαν προς την Κωνσταντινούπολη, που ήταν το
κόσμημα και η πλουσιότερη πόλη της Ευρώπης…
- Πρώτος από την οικογένεια των Παλαιολόγων αναφέρεται ο
στρατηγός Νικηφόρος Παλαιολόγος, στρατηγός του Ρωμανού Δ΄
Διογένη (1068-1071).
- Ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος ονομαζόταν και
"Διπλοπαλαιολόγος" γιατί και ο πατέρας του και η μητέρα του
προέρχονταν από την οικογένεια των Παλαιολόγων και
ονομάζονταν Παλαιολόγοι, γεγονός που δείχνει, ίσως, ότι οι
Βυζαντινοί προσπαθούσαν να διατηρήσουν τα οικογενειακά
τζάκια. Μάλιστα η γιαγιά του από την πλευρά της μητέρας του, η
Ειρήνη, πρωτότοκος κόρη του αυτοκράτορα Αλεξίου Γ΄ Αγγέλου
και ο σύζυγός της Αλέξιος Παλαιολόγος είχαν υποδειχθεί από τον
αυτοκράτορα, ο οποίος δεν είχε άρρενες διαδόχους, να τον
διαδεχθούν στο θρόνο. Ο πρόωρος θάνατος όμως του συζύγου της
Ειρήνης ανέτρεψε τα σχέδια αυτά.

70. - Ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος ήταν ένας πανέξυπνος άνθρωπος,
από ευέλικτος διπλωμάτης μέχρι σατανικός μηχανορράφος. Από
νεαρός, με διάφορα τεχνάσματα και πειστικά επιχειρήματα,
κατόρθωσε να διαφύγει τα βασανιστήρια αλλά και το θάνατο από
τον αυτοκράτορα της Νικαίας Βατάτζη, ο οποίος τον υποπτευόταν
για ανατρεπτικές συνωμοσίες.
- Ως γνήσιος Ρωμαίος, ή Βυζαντινός, και ο ίδιος χρησιμοποίησε
βασανιστήρια και θανατώσεις σε αντιπάλους του που δεν
υιοθετούσαν την πολιτική του ή αντιστέκονταν στα σχέδιά του. Η
τύφλωση του νεαρού διαδόχου Ιωάννη και ο σφετερισμός του
θρόνου ήταν ένα παράδειγμα, κατά τα άλλα κοινό συμβάν στην
ιστορία των Βυζαντινών αυτοκρατόρων…
- Χρησιμοποίησε, όποιο πρόσωπο και ό,τι μέσο μπορούσε να
χρησιμοποιήσει, για να διασώσει το κράτος του. Ακόμα και τις
δύο νόθες κόρες του πάντρεψε με Μογγόλους φύλαρχους ή
βασιλείς (χαν) για να τους προσεταιρισθεί.
- Κατόρθωσε να νικήσει στην κρίσιμη μάχη της Πελαγονίας με
τεχνάσματα που δίδαξε στους στρατηγούς του. Επίσης με
τέχνασμα ανακατέλαβε τη Βασιλεύουσα από τους Φράγκους, οι
οποίοι μέσα σε μια νύχτα, χωρίς να δοθεί καμιά ιδιαίτερη μάχη,
είδαν να χάνουν ό,τι πολυτιμότερο είχαν κατακτήσει και να
βρεθούν πρόσφυγες οι ίδιοι στα νερά του Βοσπόρου.
- Καταρράκωσε το γόητρο του "μέγα" Κάρολου Α΄ Ανδεγαυού,
με την επανάσταση που υπέθαλψε και χρηματοδότησε με
πράκτορες και προβοκάτορες στη Σικελία, η οποία έλαβε την
επωνυμία "Σικελικός Εσπερινός", όταν οι Σικελοί κατάσφαξαν
τους Γάλλους στρατιώτες του Καρόλου, προκαλώντας την
ακύρωση των σχεδίων του για ανακατάληψη της βασιλεύουσας
από τους Φράγκους του.
- Έδωσε ζωή για περίπου 200 ακόμα χρόνια στην αδύναμη
Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η οποία θα μπορούσε να επιζήσει, αν οι
άμεσοι διάδοχοί του ήταν αντάξιοί του και δεν εμπλέκονταν σε
εμφύλιους πολέμους που εξασθένησαν το κράτος και επέτρεψαν
την τελική άλωσή του από τους Οθωμανούς το 1453.

71. - Διείδε τον κίνδυνο της οθωμανικής επέκτασης και προσπάθησε
στο τελευταίο διάστημα της ζωής του να τον ανακόψει. Είχε
σκοπό να περισυλλέξει τους μισθοφόρους του Καρόλου, που
περιπλανιόνταν άνεργοι στην Ευρώπη μετά το "Σικελικό
Εσπερινό" και να τους ρίξει εναντίον των Οθωμανών. Ο θάνατός
του όμως ακύρωσε αυτό το σχέδιο και ο διάδοχός και γιος του
Ανδρόνικος Β΄, αποδείχθηκε πολύ κατώτερος του πατέρα του, για
να μπορέσει να εξουδετερώσει τον κίνδυνο από την Ανατολή.
Send mail to Webmaster: leonardos.george@hotmail.com if problems arise with this site. Copyright ©
2005 George Leonardos gleonardos@hol.gr
Πηγή: http://www.gleonardos.gr/gleon_MPalaiol_gr.html

72. Έντεκα μηνών
Ημερομηνία:
Βάρος: [Βάρος[ Ύψος: [Ύψος]
Σημειώσεις:
[Τοποθετήστε φωτογραφίες εδώ]