3. Автокөліктердің жұмысын қолдау саласындағы
техникалық саясат техникалық қызмет көрсету
мен жөндеудің жоспарлы-алдын алу жүйесіне
негізделген.
•Жүйенің жоспарлы сипаты жоспарлы жүргізуді
көздейді, бұл автомобильдің күтпеген істен
шығуының алдын алуды және оның жай-күйі туралы
үнемі ақпарат алуды қамтамасыз етеді.
•Жүйенің ескерту сипаты-бұл Негізгі және негізгі
бөлшектердің тез тозу кезеңі басталғанға дейін
құрамдас бөліктерге және тұтастай алғанда
автомобильге жөндеу жүргізуді қамтиды.
4. Жөндеу құралдары
•Кәсіпорында орналасқан ғимараттар, құрылыстар,
жабдықтар
Орындаушылар
•Негізгі және қосалқы жұмысшылар, инженерлік-
техникалық қызметкерлер, есеп-конструкторлық,
кіші қызмет көрсетуші персонал
Жөндеу стратегиясы
•Жұмыстың мазмұны, орны және уақыты туралы
шешімдерді таңдауды анықтайтын ережелер жүйесі
Жөндеу технологиясы
•Көлік құралының және оның бөліктерінің күйін
өзгерту әдістерінің жиынтығы
Нормативтік-техникалық
құжаттама
•Жылжымалы құрамның жұмыс қабілеттілігін сақтау міндеттерін
тиімді шешуге мүмкіндік беретін принциптер, әдістер мен
нормалар
Жөндеу жүйесі мыналарды қамтиды:
6. Ағымдағы жөндеу
- бұл бір негізгі агрегаттан артық емес
ауыстырудан, сондай-ақ реттеу, слесарь,
рихтовка, токарлық, дәнекерлеу және т.б.
жұмыстарды жүргізуден тұрады.
Ағымдағы жөндеу жөнделген
агрегаттардың, тораптардың және
бөлшектердің ең жақын ТҚ-2-ге дейін
жұмыс істеуін қамтамасыз етуі тиіс.
7. Орташа жөндеу
- тозған (ақаулы) тораптар мен агрегаттарды
ауыстырғаннан немесе жөндегеннен кейін
ресурстарды ішінара қалпына келтіру
мақсатында ауыр және ауыр жүк машиналары
үшін жүргізіледі.
Барлық агрегаттар мен механизмдердің
техникалық жай-күйін бағалауды, ілеспе жөндеу
жұмыстарын орындауды көздейді.
8. Күрделі жөндеу
- автомобильдердің тораптарын,
механизмдерін, агрегаттарын толық
бөлшектеу, ауыстыру немесе қалпына
келтіру, сондай-ақ техникалық шарттарға
сәйкес толық құрастыру және сынау болып
табылады.
Автомобильдер мен қондырғылар, әдетте,
бір ғана күрделі жөндеуден өтеді.
9. Жөндеуге қою сипаты бойынша
мыналар ажыратылады:
•Жоспарлы жөндеу- қою нормативтік-
техникалық құжаттаманың талаптарына
сәйкес жүзеге асырылатын жөндеу
•Жоспардан тыс жөндеу- алдын ала
тағайындаусыз жүзеге асырылатын жөндеу
істен шығудың салдарын жою мақсатында
жүргізіледі
10. Орындалу регламенті бойынша
мыналар ажыратылады:
Регламенттелген жөндеу-автомобильдің техникалық жағдайына
қарамастан құжаттамада белгіленген мерзімділікпен және көлемде
орындалатын жоспарлы жөндеу
Техникалық жай-күйі бойынша жөндеу-техникалық жай-күйді
бақылау нормативтік құжаттамада белгіленген кезеңділікпен және
көлеммен орындалатын, ал жұмыстың басталу көлемі мен сәті
бұйымның жай-күйімен айқындалатын жоспарлы жөндеу
Кепілдік жөндеу-кепілдік аралықта және өндіруші зауыттың кінәсінен
туындаған ақаулықтарды жою үшін жүргізіледі
11. Жөнделетін бөліктердің машинаға немесе
агрегатқа тиесілігі бойынша жөндеу екі
әдіспен орындалады:
• Иесіздендірілген әдіс-қалпына келтірілетін
құрамдас бөліктердің белгілі бір данаға жатуы
сақталмайтын жөндеу әдісі
• Иесіздендірілмеген әдіс-қалпына келтірілетін
құрамдас бөліктердің белгілі бір данаға
жататындығын сақтайтын жөндеу әдісі
12. Орындауды ұйымдастыру бойынша
жөндеу жүзеге асырылуы мүмкін:
•Агрегаттық әдіс-ақаулы агрегаттарды
ақаусыз агрегаттарға ауыстыру
жолымен жүргізіледі. Жөндеуден кейін
ақаулы қондырғылар айналым қорына
түседі
•Жеке әдіс-ақаулы қондырғыны алып
тастау арқылы, ал қондырғыны сол
көлікке қалпына келтіргеннен кейін
жасалады
13. Өндірістік, технологиялық процестер
және олардың элементтері
•Өндіріс процесі- бұл белгілі бір кәсіпорында өнімді
жасау немесе жөндеу үшін қажет адамдар мен
өндіріс құралдарының барлық әрекеттерінің
жиынтығы.
•Технологиялық процесс дегеніміз- өндіріс
объектісінің күйін өзгерту және кейіннен анықтау
әрекеттері бар өндіріс процесінің бөлігі.
•Технологиялық операция-бұл бір жұмыс орнында
орындалатын технологиялық процестің
аяқталған бөлігі.
•Операция процестің техникалық нормалануындағы
негізгі есеп бірлігі болып табылады.
14. ⚫ Қондырғылар- өңделетін бөлікті немесе
құрастырылатын құрастыру бірлігін тұрақты бекіту
кезінде орындалатын технологиялық операцияның бөлігі
⚫ Позиция- операцияның белгілі бір бөлігін орындау кезінде
құралға немесе жабдықтың қозғалмайтын бөлігіне
қатысты құрылғымен бірге тұрақты бекітілген
өңделетін бөлік немесе құрастыру бірлігі алатын
тұрақты позиция
Анықтамалар
15. ⚫ Технологиялық ауысу- бөлшектеу (құрастыру) кезінде
өңделетін немесе ажыратылатын (қосылатын)
қолданылатын құрал мен беттердің тұрақтылығымен
сипатталатын технологиялық операцияның аяқталған
бөлігі. Ауысу бір немесе бірнеше жұмыс қозғалыстарында
жасалуы мүмкін.
⚫ Көмекші ауысу- бұл бөлшектің немесе құрастыру
қондырғысының пішінін, өлшемін және күйін өзгертумен
бірге жүрмейтін, бірақ технологиялық ауысуды орындау
үшін қажет адамның және (немесе) жабдықтың
әрекеттерінен тұратын технологиялық операцияның
аяқталған бөлігі
16. ⚫ Жұмыс өткелдері- өңделетін бұйымға қатысты құралды
бір рет жылжытудан тұратын, оның құрамы мен күйінің
өзгеруімен немесе бөлік бетінің пішінінің, өлшемдерінің және
кедір-бұдырлығының өзгеруімен бірге жүретін
технологиялық ауысудың дайын бөлігі
⚫ Көмекші қозғалыстар- адамның және (немесе) жабдықтың
іс-әрекеттерінен тұратын технологиялық операцияның
дайын бөлігі, олар бөліктің немесе құрастыру бірлігінің
пішінін, өлшемін және күйін өзгертумен бірге жүрмейді,
бірақ технологиялық ауысуды орындау үшін қажет
17. Өндірістік процесті ұйымдастыру негіздері
АРП жағдайында жөндеу жұмыстарын жүргізудің әртүрлі
ұйымдастырушылық формаларын қолдануға болады
Әмбебап жұмыс орындары- егер өнімнің осы түрі бойынша
өндірістік бағдарлама аз болса және олардың дизайны
құрамдас бөліктердің иесізденуіне жол бермесе
ұйымдастырылады.
Мамандандырылған жұмыс орындары- агрегаттарды
жөндеудің маңызды өндірістік бағдарламасы кезінде
ұйымдастырылады, ал әр жұмыс орнында бір түйін немесе
алдын-ала белгіленген технологиялық операциялардың
жиынтығы жөнделеді.
Ағынды өндіріс- технологиялық жабдықтау құралдарының
технологиялық процестің операцияларын орындау
реттілігінде орналасуымен және бұйымдарды шығарудың
белгілі бір аралығымен сипатталады
18. Жұмыс орындарын ұйымдастыру
негіздері
Жұмыс орны-жұмыс орындаушылары, технологиялық
жабдықтар, жабдықтар мен Еңбек заттары орналасқан
кәсіпорын құрылымының бастапқы және негізгі буыны.
•Жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру онда орындалатын жұмыстардың
көлемі мен сипатын, қажетті жабдықты, ұтымды жоспарлауды, жүйелі
қызмет көрсетуді және қауіпсіз еңбек жағдайларын нақты анықтауды
қамтиды.
19. Ұйымдастыру жабдықтары
Құрал-сайманды, айлабұйымдарды, техникалық құжаттаманы және
жұмыс орнын күту заттарын (жұмыс үстелдері, аспаптық шкафтар)
жұмыс кезінде сақтауға және орналастыруға арналған құрылғылар.
Жұмыс орнында дайындамаларды, бөлшектерді, тораптар мен
агрегаттарды уақытша орналастыруға арналған құрылғылар (стеллаждар,
тұғырлар, арнайы ыдыстар).
Ең ыңғайлы жұмыс қалпын қамтамасыз етуге арналған құрылғылар (аяқ
астындағы торлар, аяққа арналған тіректер, қолтықтар, қорғаныс
экрандары мен көзілдіріктер және т.б.).
Тазалықты сақтауға арналған құралдар (щеткалар, қасықтар, қалдықтарға
арналған урналар және т.б.).
Технологиялық жабдықтар
Жабдықтар мен жабдықтар
Өлшеу құралы
Кесу құралы
Орнату құралы
Көмекші құрал
Технологиялық құжаттама
20. Автожөндеу кәсіпорындарының
жіктелуі
Өндіріс ауқымы бойынша:
Автожөндеу зауыттары;
Автожөндеу шеберханалары.
Жөндеу мамандануы бойынша:
Қуат агрегаттарын жөндеу;
Басқа да негізгі агрегаттар;
Жеңіл автомобильдердің Күштік және өзге де
агрегаттары;
Автобустарды жөндеу.
Өндіріс түрі бойынша:
Бірлік;
Сериялық;
Жаппай.
21. Өндіріс түрі бойынша жіктеу:
•Жалғыз өндіріс-бірдей өнімдерді шығарудың аз
көлемімен сипатталады, оларды қайта жасау
жоспарланбайды. Әмбебап жабдықтармен
жабдықталған шағын шеберханаларға тән.
•Сериялық өндіріс- мезгіл-мезгіл қайталанатын
өнімдерді өндірумен немесе жөндеумен
сипатталады. Арнайы құрылғылары мен құралдары
бар әмбебап жабдық тән.
•Жаппай өндіріс- ұзақ уақыт бойы үздіксіз
өндірілетін немесе жөнделетін өнімдердің үлкен
көлемімен сипатталады. Бір станокқа бір операция
бекітілген.
22. Прием автомобилей и агрегатов в
капитальный ремонт
1.Порядок приема автомобилей в КР
Оформляется приемо-сдаточный акт в котором
указывается: наименование объекта ремонта, техническое
состояние, комплектность, заказчик, дата сдачи в ремонт.
Акт подписывают заказчик и представитель
ремонтного предприятия
2. Документы необходимые для сдачи автомобиля в КР
⚫ Заявка на КР
⚫ Наряд на КР
⚫ План ТО и ремонта
⚫ Паспорт (формуляр)
⚫ Приемо-сдаточный акт (3 экземпляра)
⚫ Справка о пробеге
⚫ Акт о ДТП
23. 3. Комплектность
⦿ Первая комплектность – автомобили должны быть
укомплектованы всеми узлами, приборами и деталями,
присущие данной конструкции.
⦿ Вторая комплектность – автомобили без платформы,
фургона, спец. оборудования и деталей их крепления
Автобусы, легковые, грузовые, пассажирские автомобили
и автомобили-тягочи, дизельные двигатели – только первая
комплектность.
Карбюраторные двигатели имеют вторую
комплектность.
4. Не принимают в ремонт:
⦿ Грузовые автомобили любого назначения, если их
кабины, кузова и рамы подлежат списанию.
⦿ Автобусы, легковые и грузопассажирские автомобили,
если кузов подлежит списанию.
⦿ Агрегаты, если их базовые детали не подлежат
восстановлению.
26. Жөндеу- бұл операциялар
кешені бұйымдардың
жарамдылығын немесе
жұмысқа қабілеттілігін
қалпына келтіружәне
бұйымдар мен олардың
құрамдас бөліктерінің
ресурстарын қалпына
келтіру.
Өнім- автомобильдер,
автобустар және олардың
агрегаттары.
Құрамдас бөліктер-
агрегаттар, құрастыру
бірліктері(автомобильдер).
27. Автокөліктің
тұрақтылығы
Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу 5
Автокөліктің пайдалану қасиеттері
Динамизм өткізгіштік үнемділік
Көліктің
маневрлік
қабілеті
Оның
әртүрлі жол
жағдайларын
дағы ең
үлкен және
орташа
қозғалыс
жылдамдығы
н анықтайды
Нашар
жолдар мен
жолдан тыс
жерлерде
жүру және
жердің қиын
жол
учаскелерін
еңсеру
мүмкіндігі
Ол
жанармайдың
ең аз
шығынымен
100 км
жүрісімен
сипатталады
ол шағын
аумақта
қозғалыс
бағытын тез
өзгерту
қабілетімен
сипатталады.
ол әртүрлі жол
жағдайларында
сырғанаусыз
және
аударылмай
сенімді қозғалу
қабілетімен
сипатталады
сенімділік
Басқарудың
қарапайымдылығы және
жүрудің қарапайымдылығы
28. Автокөліктің сенімділігі- бұл
пайдалану, техникалық
қызмет көрсету, жөндеу,
сақтау және тасымалдаудың
белгіленген режимдері мен
шарттарына сәйкес келетін
шектерде белгіленген
пайдалану көрсеткіштерінің
мәндерін сақтай отырып,
автомобильдің берілген
функцияларды орындау
қасиеті.
Сенімділік күрделі қасиет
29. Автомобиль сенімділігінің компоненттері
сенімділік төзімділік
техникалық қызмет
көрсету
сақтау
Автокөліктің қасиеті
біраз уақыт
немесе белгілі
бір жұмыс үшін
жұмыс күйін
үздіксіз
сақтаңыз.
техникалық қызмет көрсету
және жөндеу жүргізу
арқылы істен шығудың,
зақымданудың пайда болу
себептерінің алдын алуға
және анықтауға және
жұмысқа жарамды жай-
күйді сақтауға және
қалпына келтіруге
бейімделуден тұрады
белгіленген
техникалық қызмет
көрсету және
жөндеу жүйесі
кезінде шекті
жағдай басталғанға
дейін жұмыс күйін
сақтаңыз.
белгіленген
техникалық
қызмет көрсету
және жөндеу
жүйесі кезінде
шекті жағдай
басталғанға дейін
жұмыс күйін
сақтау
30. Сенімділік-бұл автомобильдің белгілі бір жұмыс
кезінде (уақыт немесе жүгіру) үздіксіз жұмыс істеу
қасиеті.
жұмыс істеу ықтималдығы
бас тартуға дейінгі және бас тарту арасындағы
орташа жұмыс
қалпына келтірілмейтін бұйымдар үшін істен шығу
қарқындылығы
қалпына келтірілетін өнімдерге арналған ақаулық
ағынының параметрі
Негізгі көрсеткіштері
31. Төзімділік-бұл жұмыс қабілеттілігін сақтау (ТҚК) және
қалпына келтіру (жөндеу) бойынша жұмыстарды өндірудің
белгіленген жүйесі кезінде шекті күй басталғанға дейін
автомобильдің жұмыс қабілеттілігін сақтау қасиеті.
орташа ресурс және орташа қызмет ету мерзімі
гамма-пайыздық ресурс
гамма-пайыздық қызмет мерзімі
шекті күйге жету ықтималдығы
Негізгі көрсеткіштері
32. Жөндеуге жарамдылық (пайдалану технологиясы) – бұл
автомобильдің қасиеті, ол ақаулардың, зақымданулардың
пайда болу себептерін болдырмауға және анықтауға, ТҚК
және жөндеу арқылы жұмыс жағдайын сақтауға және
қалпына келтіруге бейімделуден тұрады.
ТҚК және жөндеу операцияларын орындаудың
орташа ұзақтығы мен еңбек сыйымдылығы,
сондай ақ ТҚК операцияларын орындау және
белгілі бір уақытта жөндеу ықтималдығы
анықталады
ТҚК немесе жөндеу операциясын орындаудың
гамма-пайыздық уақыты
Негізгі көрсеткіштері
33. ВВТ объектісінің жөндеуге жарамдылық
көрсеткіштері
Коэффициенттер:
+ Бақылау қабілеттілігі
+ Қол жетімділік
+ Жеңілдік
+ Өзара алмастыру
+ Технологиялық
+ Эргономика
+ Дайындық
+ Қауіпсіздік
Бағалау көрсеткіші-жарамдылықты
бақылау коэффициенті:
Ккп = (1- Тдиагн)/ Тзам , 0 < Ккп < 1.
Неғұрлым көп Ккп, ВВТ үлгісінің
жарамдылығы соғұрлым жақсы,оның
құрамдас бөліктері.
Қол жетімділік коэффициенті формула бойынша анықталады:
Кд = Sо / Sо + Sв
мұндағы Ѕо-құрастыру бірлігін ауыстырудың негізгі еңбек
сыйымдылығы; Ѕв-құрастыру бірлігін ауыстырудың көмекші
еңбек сыйымдылығы.
34. Сақтау-бұл көлік құралының сақтау және
тасымалдау кезінде және одан кейін сенімділік,
беріктік және қызмет көрсету көрсеткіштерінің
мәндерін сақтау қасиеті.
Негізгә көрсеткіші
Орташа сақтау мерзімі, яғни сақтау мерзімін
математикалық күту.
Гамма-пайыздық сақтау мерзімі, яғни пайыздық
ықтималдығы бар объект қол жеткізетін сақтау
мерзімі.
35. Сенімділік терминдері
Жарамдылық-бұл берілген функциялардың қалыпты орындалуын
сипаттайтын негізгі параметрлерге қатысты да, сыртқы түрін,
пайдалану ыңғайлылығын және т. б. сипаттайтын екінші
параметрлерге қатысты да нормативтік-техникалық құжаттамада
белгіленген барлық техникалық талаптарға сәйкес келетін
автомобильдің жағдайы.
Ақаулық-бұл автомобильдің күйі, онда ол қазіргі уақытта
нормативтік-техникалық құжаттамада белгіленген талаптардың кем
дегенде біреуін қанағаттандырмайды.
Өнімділік-бұл берілген параметрлердің мәндерін нормативтік-техникалық
құжаттамада белгіленген шектерде сақтай отырып, берілген функцияларды
орындауға қабілетті автомобильдің жағдайы
Жұмыс істемеу-бұл берілген функцияларды орындауды сипаттайтын кем
дегенде бір параметрдің мәні нормативтік-техникалық құжаттаманың
талаптарына сәйкес келмейтін автомобильдің жағдайы
Шекті күй-бұл автомобильдің мақсаты бойынша одан әрі пайдалануға жол
берілмейтін немесе орынсыз болатын немесе оның жарамды немесе жұмыс
істейтін күйін қалпына келтіру орынсыз немесе мүмкін болмайтын жағдайы.
36.
37.
38. Толық сәтсіздік-бұл көліктің қозғалғыштығынан
айыратын сәтсіздік.
Ішінара істен шығу-бұл эксплуатацияның
төмендеуі автомобильдің сапасы.
Ақаулардың пайда болу себептеріне байланысты
зауыттық және пайдалану болып бөлінеді.
Зауыттық ақаулар-бұл автомобиль өндірушісінің
кінәсінен пайда болған ақаулар. Олар құрылымдық
және өндірістік болып бөлінеді.
Пайдалану ақаулары-бұл пайдалану ережелерінің
бұзылуына және қалыпты пайдалануға тән емес
сыртқы әсерлерге байланысты ақаулар.
Автокөліктің сенімділігін бағалау кезінде пайдалану
ақаулары мен ақаулары ескерілмейді.
39. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Үзіліссіз сәтсіздік дегеніміз-бір сипаттағы
объектінің бірнеше рет пайда болатын,
өздігінен жойылатын сәтсіздігі
Кенеттен істен шығу-бұл объектінің жұмыс
параметрлерінің кенеттен өзгеруі. Болжау
мүмкін емес
Біртіндеп істен шығу-автомобильдің жұмыс
параметрінің біртіндеп өзгеруімен
сипатталады, бұл оның жұмыс қабілеттілігін
жоғалтуға әкеледі
40. "Өнімділікке әсер ету дәрежесі" белгісі бойынша
ақаулар мен ақаулар үш топқа бөлінеді:
• * автокөлікті ұтқырлықтан айыру
• * пайдалану сапасын төмендету
• * автокөліктің жұмысына әсер етпейді
41. Автокөліктің (және оның элементтерінің) өнімділігі мыналарға
байланысты"өмірлік" циклдің әр сәтінде оның техникалық
жағдайына әсер ететін әсердің барлық түрлері:
механикалық (сыртқы ортамен өзара
әрекеттесуден статикалық, динамикалық
жүктемелер)
жылу (қоршаған ауаның температурасы, жұмыс
процестері кезінде жылу түзілуі);
электромагниттік;
химиялық (отынның жану өнімдерінен және басқа
да пайдалану материалдарынан коррозия);
Негізгі факторлар
атмосфералық (атмосфералық коррозия).
42. Техникалық жағдайдың өзгеру себептері
кездейсоқ
сыну
ЖКО
Тұрақты әрекет
тозу
коррозия
металдың шаршауы
Материалдың қартаюы
Шөгінділердің жиналуы
43. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Механикалық (үйкеліс
беттерінің арасында
орналасқан қатты
бөлшектердің кесу немесе
тырнау әрекеті нәтижесінде
пайда болады)
абразивті
эрозиялық
Тозу - бөлшектердің беттерінен материалды бұзу және бөлу процесі
және (немесе) олардағы бөлшектердің мөлшерінің және (немесе)
пішінінің біртіндеп өзгеруінен көрінетін қалдық деформациялардың
жиналуы.
Коррозиялық
механикалық (қоршаған
ортамен химиялық
әрекеттесетін
материалдардың
үйкелісі кезінде пайда
болады)
молекулярлық-
механикалық) үйкелетін
бөлшектердің жанасу
аймақтарында берік
адгезиялық металл
байланыстарының пайда
болуы (орнату немесе
кептелу)
Кавитациялық
Фреттинг
кезінде тозу
жабысқақ
кептелу
Электрохимиял
ық коррозия
Химиялық
коррозия
44. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Абразивті тозу-қатты абразивті бөлшектердің (шаң, құм)
үйкелетін беттерінің арасына түскен кесетін немесе сызатын
әсердің салдары.
Абразивті тозудың бір түрі - сұйықтықта (газда) ілінген және
тозған денеге қатысты қозғалатын қатты заттардың әсерінен
пайда болатын гидро және газ абразивті тозу.
45. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Эрозиялық - тозу электр тогының өтуі кезінде разрядтардың
әсерінен сұйықтықтың, газдың жоғары жылдамдықпен
қозғалатын бөлігінің бетіне әсер ету нәтижесінде пайда
болады.
Эрозия процесінің сипатына және белгілі бір бөлшектердің
бөлшектеріне (газ, сұйықтық, Абразив және т. б.) басым
әсеріне байланысты газ, кавитация, Абразив, электр эрозиясы
және т. б.
46. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Газ эрозиясы-бұл газ молекулаларының механикалық және
жылу әсерінен бөлшектің материалының бұзылуы және
клапандарда, поршеньдік сақиналарда және Қозғалтқыш
цилиндрлерінің айнасында, сондай-ақ пайдаланылған
газдарды шығару жүйесінің бөлшектерінде байқалады.
47. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Бөлшектердің кавитациялық эрозиясы ауа көпіршіктері
пайда болған кезде сұйықтық ағынының тұтастығы
бұзылған кезде пайда болады, олар бөліктің бетіне жақын
жарылып, сұйықтықтың металл бетіне көптеген
гидравликалық соққыларына әкеледі.
Салқындатқышпен жанасатын қозғалтқыш бөлшектері
мұндай тозуға ұшырайды: цилиндр блогының
салқындатқыш көйлегінің ішкі қуыстары, цилиндр
жеңдерінің сыртқы беттері, салқындату жүйесінің
құбырлары.
48. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Абразивті эрозия сұйықтықтарда (су абразивті эрозия) және
(немесе) газда (газ-абразивті эрозия) болатын абразивті
бөлшектердің бөлшектерінің бетіне механикалық әсер ету
кезінде пайда болады. Көбінесе бұл автомобиль
корпусының сыртқы бөліктерінде байқалады (доңғалақ
доғалары, түбі және т.б.).
49. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Электр эрозиясының тозуы, мысалы, ұшқын шамдарының
электродтары немесе ажыратқыштың контактілері арасында
пайда болатын электр разрядтарының әсерінен
бөлшектердің беттерінің эрозиялық тозуынан тұрады.
50. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
фреттинг кезінде тозу-шағын салыстырмалы (тербелмелі)
орын ауыстыру (тойтару, бояу) жағдайында жанасатын
денелердің механикалық тозу түрі.
Тозудың бұл түрі, мысалы, иінді біліктің мойын төсеніштері
мен олардың төсектері цилиндр блогында және
мойынтіректердің қақпақтарында жанасатын жерлерде
пайда болуы мүмкін.
51. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Жабысқақ тозу жабысқақ байланыстарды (дәнекерлеу
көпірлерін) қалыптастыру үшін екі металл бөліктің
интерфейсіндегі молекулалық байланыс күштерінің әсерінен
пайда болады.
52. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Кептелу кезінде тозу материалдың орнатылуы, терең
жыртылуы, оны бір үйкеліс бетінен екіншісіне ауыстыру
және пайда болған бұзушылықтардың конъюгацияланған
бетке әсер етуі нәтижесінде пайда болады.
53. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесі-бұл жүйеге
кіретін өнімдердің сапасын сақтау және қалпына келтіру үшін
қажетті өзара байланысты құралдардың, техникалық қызмет
көрсету және жөндеу құжаттамасының және
орындаушылардың жиынтығы
54. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Техникалық қызмет көрсету және жөндеу
жүйелерінің түрлері
Техникалық қызмет көрсету және жөндеу
Шекті мәжбүрлі
Жағдай
бойынша
Жоспарлы-алдын алу
Кесте бойынша
Үздіксіз
бақылаумен
Мерзімді
бақылаумен
Жұмыс
бойынша
Күнтізбелік
есептеуде
55. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Жоспарлы-алдын алу жүйесінің мәні тозудың жоғары қарқындылығының
алдын алу және тораптардың, агрегаттар мен жүйелердің жоғалған жұмыс
қабілеттілігін қалпына келтіру мақсатында нормативтік жүгірістен өткен
автомобильдерді тиісті техникалық қызмет көрсету түріне мәжбүрлеп қою
болып табылады.
56. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Бұл келесі операцияларды қамтиды:
• автокөлікті тазалау және жуу;
• қозғалыс қауіпсіздігі тәуелді жүйелер мен механизмдердің
техникалық жай-күйін бақылау (рульдік басқару, тежегіш
жүйесі, жарықтандыру және дабыл аспаптары);
• жанармай құю;
• қозғалтқыштағы май мен салқындатқыш сұйықтықтың,
жұмыс тежегіш жүйесінің резервуарларындағы тежегіш
сұйықтықтың және ілінісу гидравликалық жетегінің
деңгейін бақылау.
Күнделікті техникалық қызмет көрсету желіге
шықпас бұрын және орындалған жұмыстардан
кейін және саябаққа оралғаннан кейін жүзеге
асырылады
57. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
To 1 келесі операцияларды қамтиды:
• денені жуу, салонды тазалау;
• Бақылау-диагностикалық және тексеру жұмыстары
• реттеу жұмыстары
• бекіту (жұмыстарэлектротехникалық: қажет болған жағдайда
аккумулятор мен электр жабдығының аспаптарын шаң мен
кірден тексеру және тазалау, оқшаулау жағдайын тексеру,
қажет болған жағдайда жанып кеткен шамдарды немесе
сақтандырғыштарды ауыстыру.
№ 1 (ТО1) техникалық қызмет көрсету автомобильдерді техникалық
жарамды күйде ұстауға, ақаулар мен ақауларды анықтауға және
алдын алуға, сондай-ақ белгіленген жұмыс кешенін жүргізу арқылы
бөлшектердің, тораптардың және механизмдердің тозу
қарқындылығын төмендетуге арналған.
58. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
To-2 to-1 жұмысынан басқа келесі операцияларды қамтиды
• қозғалтқыштың иінді білігінің айналу жиілігін реттегіштің,
компрессордың, желдеткіштің, цилиндр басының, қозғалтқыш
картері мен ілінісу механизмінің табандықтарының, радиатор
жалюзи жетегінің бекітілуі мен жарамдылығын тексереді.
• Дизельді қозғалтқыштардың қоректендіру жүйесінің,
салқындату жүйесінің және майлау жүйесінің
герметикалығына, карбюратордың, дроссель және ауа
клапандарының жетегінің, отын сорғысының, май және отын
сүзгілерінің, инжекторлардың, отын беруді басқару
механизмінің, қозғалтқышты тоқтатудың жарамдылығына көз
жеткізіңіз
№ 2 (ТҚ 2) техникалық қызмет көрсету ТҚ-1 кезінде орындалатын
жұмыстардан басқа, автомобильді ішінара бөлшектеуге,
агрегаттарды алып тастауға және оларды арнайы жабдықта
тексеруге байланысты кейбір Бақылау-диагностикалық және реттеу
жұмыстарын орындайды.
59. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
СО келесі операцияларды қамтиды:
• қозғалтқыш картерлері, беріліс қорабы, артқы және ортаңғы жетек
осьтері, сондай-ақ рульдік картер жуылады. Жуғаннан кейін, жыл
мезгіліне байланысты жаңа майлау (жазғы немесе қысқы) құйылады.
• Аталған жұмыстардан басқа, радиаторды, қозғалтқыштың салқындату
қуысын, жылыту құрылғысының жүйесін шайып, оларды
салқындатқыш сұйықтықпен толтыру керек, содан кейін тиісті
сұйықтықты құйыңызэлектролиттің тығыздығын тиісті жұмыс
маусымына дейін жеткізе отырып, аккумуляторлық батареяны
зарядтаңыз, аккумулятор үшін оқшаулағыш құрылғыларды орнатыңыз
немесе алыңыз, радиатор мен сорғыштың оқшаулағыш қақпақтарын,
сырғанауға қарсы тізбектерді және шанц құралын дайындаңыз және
жарамдылыққа келтіріңіз.
Маусымдық техникалық қызмет көрсету жылына екі рет суық немесе
жылы мезгілде автокөлікті пайдалануға дайындау мақсатында
жүргізіледі, оны кезекті техникалық қызмет көрсетумен, әдетте ТО-2-
мен біріктіреді.
60. Техникалық қызмет көрсету және автомобиль көлігін жөндеу
Техникалық диагностика-
Диагностика объектісінің
техникалық жай-күйін оның
жай-күйін сипаттайтын
шаманы өлшеу және
оларды нормативтермен
салыстыру арқылы белгілі
бір дәлдікпен, сыртқы
белгілері бойынша анықтау
процесі.
Диагностика ТҚК немесе жөндеу операцияларының атқарушы
бөлігін жүргізу қажеттілігі туралы қорытынды берумен
аяқталады, яғни ТҚК және жөндеу жүйесінің элементтері болып
табылады және осыған байланысты өз мақсаттары мен
міндеттері бар.
61. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Техникалық диагностика-
Диагностика объектісінің
техникалық жай-күйін оның
жай-күйін сипаттайтын
шаманы өлшеу және
оларды нормативтермен
салыстыру арқылы белгілі
бір дәлдікпен, сыртқы
белгілері бойынша анықтау
процесі.
Диагностика ТҚК немесе жөндеу операцияларының атқарушы
бөлігін жүргізу қажеттілігі туралы қорытынды берумен
аяқталады, яғни ТҚК және жөндеу жүйесінің элементтері болып
табылады және осыған байланысты өз мақсаттары мен
міндеттері бар.
62. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Автокөліктерді диагностикалау әдістері диагностикалық
параметрлердің физикалық мәнімен сипатталады.
Олар екі топқа бөлінеді:
Автокөліктің пайдалану қасиеттерінің параметрлерін өлшеудің
бірінші тобы (динамизм, отын тиімділігі, қозғалыс қауіпсіздігі,
қоршаған ортаға әсер ету);
Автомобильдің, оның агрегаттары мен механизмдерінің
(қыздыру, діріл, Шу және т.б.) жұмыс істеуімен бірге жүретін
процестердің параметрлерін өлшеудің екінші тобы. Сонымен
қатар, автомобиль механизмдерінің техникалық күйін тікелей
сипаттайтын геометриялық шамаларды өлшеуді қамтамасыз
ететін диагностикалық әдістер тобы бар.
63. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Диагностикалық құралдар-бұл диагностикалық
параметрлерді белгілі бір әдіспен өлшеуге арналған
техникалық құрылғылар.
сынақ режимін орнататын құрылғылар; диагностикалық
параметрлерді өңдеуге немесе тікелей пайдалануға ыңғайлы
түрде қабылдайтын датчиктер (әдетте электр сигналы
түрінде);
сигналды өңдеуге (күшейтуге, талдауға, сүзуге), диагноз қоюға,
нәтижелерді көрсетуге, оларды сақтауға немесе басқару
органдарына беруге арналған құрылғылар.
Диагностикалық құралдарға мыналар жатады
64. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Диагностикалық параметр-бұл көліктің, оның агрегаты мен
торабының техникалық жай-күйінің жанама белгісі бойынша
көрінуінің сапалық өлшемі, оның сандық мәнін оларды
бөлшектемей анықтауға болады.
Диагностикалық (сыртқы) параметрлер автомобильдің немесе
қондырғының негізгі функционалдық қасиеттерін
(қозғалтқыштың қуаты, автомобильдің тежеу жолы)
анықтайтын Шығыс жұмыс процестерінің параметрлеріне
бөлінеді.
Ілеспе процестердің диагностикалық параметрлері (қыздыру
температурасы, діріл деңгейі, майдағы тозу өнімдерінің
мөлшері).
Диагностикалық параметрлер бөлінеді
65. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Диагностикалық стандарттар автомобильдің техникалық
жағдайын сандық бағалауға қызмет етеді. Оларды ГОСТ және
басшылық құжаттар белгілейді. Диагностикалық нормативтің
бастапқы, шекті және рұқсат етілген мәні бар.
Бастапқы норматив жаңа техникалық жарамды бұйымдардың
диагностикаланатын параметрінің шамасына сәйкес келеді.
Шекті норматив өнімнің техникалық-экономикалық себептерге
байланысты оны одан әрі пайдалану мүмкін болмайтын немесе
мүмкін болмайтын күйіне сәйкес келеді.
Диагностикалық нормативтер бөлінеді
Рұқсат етілген норматив-алдағы бақылау аралық жүгірісте істен шығу
ықтималдығының берілген немесе экономикалық оңтайлы деңгейі
қамтамасыз етілетін шекті нормативтің қатаңдатылған шамасы. Рұқсат
етілген норматив негізінде объектінің жай-күйі диагнозы қойылады
және профилактикалық жөндеулер мен түзетулердің қажеттілігі
туралы шешім қабылдайды.
67. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Виды диагностирования на СТО
Диагностирование Дп, проводимое при приемке автомобиля на СТО,
предназначено для определения технического состояния автомобиля, уточнения
объемов работ, необходимых для восстановления его исправного технического
состояния, выдачи информации для определения рационального маршрута
движения автомобиля по техническим зонам СТО.
Заявочное диагностирование Дз проводится по заявке владельца автомобиля
в соответствии с заполненными в зоне приемки документами. При Дз ведутся
контрольно- регулировочные работы; - Дз может быть как частичное (для поиска
дефекта), так и полное (для общей оценки технического состояния).
Заявочное диагностирование целесообразно проводить в присутствии владельца
автомобиля для получения подробной информации о состоянии автомобиля.
Диагностирование при техническом обслуживании и ремонте автомобиля Др в
основном используется для проведения контрольно- регулировочных работ, для
уточнения дополнительных объемов работ к предусмотренным талонами сервисной
книжки.
Контрольное диагностирование Дк проводится для оценки качества выполненных
на СТО работ по ТО и ремонту автомобиля. Посты (линии) диагностирования
размещаются на СТО таким образом, чтобы было обеспечено минимальное число
перемещений автомобиля при движении с поста в любую зону СТО.
68. Орындаушылар ұжымының қызметін ұйымдастыру
Контрольно-диагностическое оборудование
включает :
• стенды для диагностирования тягово-экономических
качеств автомобилей
• средства диагностирования тормозных систем
автомобилей
• оборудование для диагностирования двигателя
• стенды для проверки амортизаторов и подвески
автомобилей
• стенды для проверки и регулировки углов установки
колёс
• стенды для балансировки колёс автомобилей
Контрольно-диагностическое оборудование
