Hayvanlarda dolaşım sistemi ders notu indir http://www.biyolojihocasi.com/biyoloji-ders-notu/

1. Hayvanlarda Dolaşım Sistemi
Dolaşım Sistemi Nedir?
Hücrelere ulaştırılması gereken Oksijen Besin Vitamin gibi maddeleri taşıyan ve
hücrelerden atık maddeleri toplayan mekanizmaya dolaşım sistemi denir. Dolaşım
sistemleri canlılara göre değişiklik gösterebilir fakat genelde ​bir dolaşım
sisteminin 3 temel elemanı vardır
● dolaşım sıvısı
● dolaşım sıvısının dolaştığı yer
● kalp (pompa)
Omurgasızlarda Dolaşım
● Sünger ve sölenterlerde dolaşım sistemi bulunmaz madde alışverişi difüzyon ile
yapılır
● Yassı solucanlarda da dolaşım sistemi yoktur madde alışverişi ortamdan difüzyon
ile sağlanır
● Halkalı solucanlardan itibaren hayvanlar için dolaşım sisteminden bahsedebiliriz.
● Hayvanlarda görülen dolşaım iki çeşittir bunlardan biri açık dolaşım diğeri ise
kapalı dolaşımdır.

2.
1.Açık Dolaşım Sistemi
● Süngerlerde, sölenterlerde,eklem bacaklılarda,derisi dikenlilerde yassı ve yuvarlak
solucanlarda ayrıca yumuşakçaların büyük kısmında açık dolaşım görülür.

3. ● Açık dolaşımda dolaşım sıvısına hemolenf denir.
● Hemolenf sıvısı kalpten pompalanır kısa ve kalın damarlardan sonra vücut
boşluğuna yayılır ince ve kılcal damarlar görülmez
● Bu dolaşıma açık dolaşım denmesinin nedeni dolaşım sıvısı hemolenfin vücut
içerisinde tamamen kapalı bir yol izlemeyişidir
● Kalp basit yapılı bir damardan oluşur genelde.
● Kısa damarlar görünür ama kılcal damar ağı yoktur
● Hücrelere kadar ulaşan bir damarlanma söz konusu değildir.
2.Kapalı Dolaşım Sistemi
● Dolaşım sistemini atardamarlar,toplardamarlar,kalp,kan ve kılcal damarlar
oluşturur.
● Açık dolaşım sisteminin tersine kan kapalı damarlar boyunca ilerler ve bu şekilde
dolaşır
● Kapalı dolaşımda kalpten çıkan kan kılcal damarlara kadar gider yani kılcal
damarlar görülür
● Kan dolaşımı daha hızlıdır kanın yapısında solunum gazlarını taşıyan pigmentler
vardır

4. ● Toprak solucanında, halkalı solucanlarda, ahtapot ve mürekkep balığı gibi
yumuşakçalarda ve omurgalıların tamamında görülür.
Omurgalılarda Dolaşım
1.Balıklarda Dolaşım Sistemi

5. Balıklarda iki gözlü kalp vardır ​bunlardan biri kulakçık (kanın kalbe girip
döküldüğü yer) diğeri karıncık (kan buradan çıkar)
Kalpte daima kirli kan bulunur. Bu nedenle balıklar soğukkanlıdır yani vücut
sıcaklıkları sabit değildir.
Kalpten çıkan kirli kan solungaçlara gider
solungaçlardan sonra vücuda yayılır.
2.Kurbağalarda (ikiyaşamlılar=Amfibiler) Dolaşım
Sistemi
Kurbağalarda kalp 3 gözlüdür. ​Bunlardan biri karıncık
ikisi kulakçıktır. ​Kurbağaların kalbinde kirli ve temiz
kan karışır bu nedenle soğukkanlı canlılardır.
Kurbağalardan itibaren küçük dolaşım da görülür.
Küçük dolaşım kalpten çıkan kanın solunum
organından geçip tekrar kalbe dönmesi, büyük

6. dolaşım kalpten çıkan kanın vücudu dolaşıp tekrar kalbe dönmesidir.
Kurbağanın vücudundan gelen kirli kan sağ kulakçığa dökülür buradan
karıncığa geçen kirli kan ile sol kulakçığa dökülen temiz kan karışır neticede
kirli ve temiz kan karışır ve karışık kan karıncıktan vücuda pompalanır.
NOT: Burada sağ kulakçık size göre solda, sol kulakçık size göre sağda yer
almaktadır.
3.Sürüngenlerde Dolaşım Sistemi
Sürüngenlerde kalp 3 gözlüdür. ​Bunlardan biri
karıncık ikisi kulakçıktır ​karıncıkta yarım bir perde
bulunur ​yine de karıncığı ikiye bölmez. Kirli ve temiz
kan kalpte karışır vücuda karışık kan pompalanır bu

7. karışık kan kurbağalara oranla daha az kirli kan içermektedir.
Sürüngenlerden timsahlarda yarım perde tamdır ve kalp dört gözlüdür iki karıncık
iki kulakçık şeklinde..
Timsahlarda kalpte kan karışmaz kalbin önünde bulunan panizza kanalında kirli ve
temiz kan (sadece su altındayken) birbirine karışır.
4.Kuşlarda ve Memelilerde Dolaşım
Kuşlarda ve memelilerde kalp 4 gözlüdür iki kulakçık
ve iki karıncıktan oluşur. Kalpte kan birbirine karışmaz.
Kalbin sağında daima kirli kan, solunda daima temiz
kan bulunur.

8. Kuş ve memelilerde kanda yeterli oksijen olduğundan metabolizma çok daha
hızlıdır. Kirli ve temiz kan karışmadığından sıcak kanlı (vücut sıcaklığı sabit)
canlılardır.
Kalbin sağ tarafında vücuttan gelen kirli kan(az oksijen) sağ kulakçığa
buradan sağ karıncığa geçer sağ karıncıktan akciğere pompalanır burada
temizlenir oksijence zengin hale gelir sonra sol kulakçığa buradan sol
karıncığa geçer sonra da vücuda pompalanır.