1. Enerxías non renovables
Carmen Cid Manzano
Ciencias para o mundo contemporáneo
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía

2. Enerxías non renovables
Carbón
Combustibles fósiles Petróleo
Gas natural
Enerxía nuclear de fisión
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

3. Carbón
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. Editex, páx.224

4. Uso do carbón
Como combustible nas centrais térmicas* para
producir electricidade.
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.327
*As centrais térmicas tamén poden utilizar como combustible fuel-oil, gas,
biomasa, etc. Animación Carbón

5. Vantaxes:
- Alto poder calorífico.
- É un recurso bastante abundante (reservas para 220 anos).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

6. Desvantaxes/Impactos:
- Contaminación do ar ó queimarse nas
centrais térmicas: libera SO2 (produce
choiva ácida) e CO2 (gas de efecto
invernadoiro).
- Recurso non renovable, polo que se
acabará esgotando.
- Impacto na paisaxe: minas a ceo aberto.
- Escombreiras: formadas por estériles
(productos da extracción distintos do
carbón) que producen un impacto na
paisaxe, contaminación do ar polo po e
contaminación da auga superficial e
subterránea polos lixiviados.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

7. Mina de carbón (lignitos)
De As Pontes de García
Rodríguez (A Coruña)
A mina pechou no 2007
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

8. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

9. 6

10. Lago das Pontes http://www.youtube.com/watch?v=a3Fgf3PKV28
6

12. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

13. Petróleo
É unha mezcla de hidrocarburos sólidos, líquidos e
gaseosos, menos densa ca auga, de cor escuro verdoso e olor
repugnante.
Especial petroleo: http://www.fecyt.es/especiales/petroleo/petroleo1.htm
I.E.S. Otero Pedrayo. Animación Petroleo
Ourense

14. Usos do petróleo
O petróleo extraese en forma de cru e no ten ningunha
aplicación directa.
Por iso, para a súa utilización, ten que pasar por unha serie
de procesos de refinado coñecidos co nome de destilación
fraccionada, nos que se vai elevando progresivamente a
temperatura para separar as distintas fraccións de menor a maior
punto de ebullición.
Refinería
I.E.S. Otero Pedrayo. Barriles de brent
Ourense

15. Despois doutros tratamentos posteriores
tendremos xa aptos para o consumo:
- Gases licuados: butano, propano... Utilización
doméstica e industrial en calefaccións e caldeiras.
- Líquidos: gasolina para automóbiles (é o principal
uso do petróleo); nafta e queroseno, utilizados pola
industria química e como combustible para avións;
gasóleos, para automóbiles e calefaccións
domésticas; fuel, para producir electricidade en
centrais térmicas e na industria.
- Sólidos: alquitráns e betúns utilizados para asfaltar
estradas e outros utilizados como fertilizantes,
pesticidas, plásticos, fibras sintéticas, pinturas,
mediciñas,...
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

16. I.E.S. Otero Pedrayo.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense 7
Ourense

17. I.E.S. Otero Pedrayo. 7
Ourense

18. Transporte:
Por oleoductos e sobre todo en petroleiros.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

19. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

20. Vantaxes:
- Presenta un alto poder calorífico.
- Ten montada a infraestructura para ser utilizado.
- De momento non hai un substituto mellor. Case toda a
industria se move con este tipo de enerxía.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

21. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Desvantaxes/Impactos:
- Contaminación da auga: accidentes dos petroleiros que
producen mareas negras. Ex.: o Prestige.
http://www.andaluciainvestiga.com/espanol/cienciaAnimada/sites/marea/marea.html
http://www.fecyt.es/especiales/vertidos/index.htm

22. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

23. -Contaminación do
ar: liberación de CO2
(gas de efecto
invernadoiro) na
combustión dos
derivados do
petróleo.
I.E.S. Otero Pedrayo. CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.328
Ourense

24. Gas natural
É
unha mezcla de
gases: hidróxeno, metano,
butano, propano,...
A súa extracción é
moi sinxela, polo que a súa
explotación resulta
económica. Adoita estar
asociado a xacementos de
carbón e petróleo.
Animación Gas natural
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

25. Usos do gas
natural:
- Uso doméstico:
calefacción,
cociñas,...
- Uso industrial.
- Nas centrais
térmicas para
producir
electricidade.
- No transporte.
I.E.S. Otero Pedrayo. http://www.fecyt.es/especiales/gas_natural/index.htm
Ourense

26. I.E.S. Otero Pedrayo.
Transporte:
Ourense
Por gaseoductos e licuado en barcos similares ós
petroleiros.

27. I.E.S. Otero Pedrayo.
Vantaxes: Ourense
- Alto poder calorífico.
- Menor contaminación do ar que o carbón e o petróleo, ó
liberar a súa combustión menos CO2.
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.329

28. Desvantaxes/Impactos:
- A súa combustión libera CO2,
(gas de efecto invernadoiro) aínda
que non contaminantes sulfurados
como o carbón.
- No transporte por gaseoductos
os impactos son menores que os
do petróleo, aínda que, se hai un
escape pódese liberar metano
(gas de efecto invernadoiro).
- Recurso non renovable.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

29. Enerxía nuclear de fisión
Ao dividirse un
núcleo de uranio-235,
polo impacto dun
neutrón, orixínanse dous
núcleos máis lixeiros e
libérase enerxía e
neutróns.
Estes á súa vez
chocan con novos
núcleos de uranio polo
que se produce unha
reacción en cadea que
libera gran cantidade de
enerxía en pouco tempo.
I.E.S. Otero Pedrayo. Animación fisión nuclear
Ourense

30. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

31. Que pasou en Fukushima en marzo do 2011?

32. Por que se orixinou o terremoto do Xapón o 11 de marzo de 2011 ?
O noso planeta é dinámico, as placas máis ríxidas da codia terrestre
desprázanse por enriba das capas máis viscosas. Cando dúas placas se
separan sae material formandose codia oceánica. Noutros bordos as placan
chocan, por iso o planeta non aumenta nin diminúe de tamaño.

33. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

34. A forza desatada polo terremoto é 30 veces superior á
sacudida prevista no deseño e construción das centrais en
Xapón. O deseño dos reactores da central nuclear de
Fukushima non puido soportar a forza do terremoto nin a
arremetida do tsunami.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

35. reactor de
A central de Fukushima usaba unha tecnoloxía chamada
auga en ebulición ou BWR (Boiling Water Reactor), que é
a mesma das centrais españolas de Garoña e Cofrentes. O
combustible ou núcleo do reactor quéntase dentro dunha “vasija” chea
de auga e protexida por unha estrutura chamada de contención. O
combustible alcanza ata 2.000 graos e fai ferver a auga. O vapor é
conducido por tubaxes ata unha turbina que xera electricidade. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

36. Reactor de auga en ebulición (BWR)
1. Núcleo do reactor é
onde está o
combustible, feito por
pequenas pastillas de
óxido de uranio
encapsuladas en
barras. As barras
están rodeadas polo
refrixerante (neste
caso auga), que leva a
calor para transferilo
aos xeradores de
electricidade.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

37. 2. Os elementos de control,
5.Vasija do reactor é unha
actúan como absorbentes de
especie de pota a presión,
neutróns, permiten controlar
de groso aceiro, capaz de
en todo momento a poboación
resistir grandes presións.
de neutróns. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

38. O vapor seco flúe entón en dirección á turbina (6) que move o
xerador eléctrico (7). Tras isto o vapor que sae da turbina pasa por
un condensador (9) que o arrefría obténdose novamente auga
liquida, a cal é impulsada mediante bombas (8) de novo cara ao
interior da “vasija” que contén o núcleo (1).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

39. Reactor de auga en ebulición (BWR)
Para que o proceso sexa estable hai que controlar a presión, o
vapor e a temperatura. O combustible debe estar tapado por
auga para que non se sobrequente.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

40. A “vasija” de presión, á súa vez, está contida na estrutura de confinamento
11. Trátase dunha estrutura de aceiro e cemento de enorme grosor,
deseñado para manter a radiactividad confinada en caso dunha ruptura da
“vasija”.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

41. Que pasou en Fukushima?
Os edificios resistiron ao sismo e ao tsunami, pero se danou o
abastecemento eléctrico do exterior. A central activou entón o sistema
de urxencia autónomo, pero a inundación estragouno. Sen
electricidade, fallaron os sistemas de refrixeración e os núcleos
empezaron a sobrequentarse. Recorreuse a auga do mar para evitalo,
pero non bastou. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

42. Cando sobe a temperatura todos os materiais reaccionan sen control. A
altas temperaturas o vapor oxida os metais con rapidez. As vainas
deterióranse e o combustible libera partículas radioactivas volátiles.
Ademais, o proceso de oxidación libera hidróxeno, que é explosivo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

44. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

45. A central de Garoña chupa 25.000 litros por segundo do río Ebro para
arrefriar o seu reactor e logo devólveos á corrente lixeiramente
recalentados. É o mesmo sistema de tubaxes que empregaba Fukushima
e o Ministerio de Medio Ambiente e a a secretaría de Estado de Cambio
Climático ve "risco" nese sistema de Garoña, pero non pola posibilidade
dun Tsunami senón por posible falta de auga en época de seca.
Non período 2011-2014 prevese recortes no caudal do Ebro de ata o 18%
polo efecto do cambio climático.

46. Vantaxes da
enerxía nuclear:
-Non se produce CO2, non hai
contaminación do ar.
-É unha enerxía moi
concentrada e ten, polo
tanto, un alto poder
calorífico.
- Actualmente, as reservas de
uranio son grandes.
Enrequecimento do uranio:
http://www.elmundo.es/elmundo/2005/graficos/ago/s3/uranio.html
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

47. Desvantaxas/Impactos:
NON RENOVABLE
OS RESIDUOS
A SEGURIDADE
Accidentes
CONTAMINACIÓN Contaminación
Terrorismo NUCLEAR radiactiva
Contaminación
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
térmica

48. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense Animación accidente Chernobyl

49. - Accidentes nas centrais que produzcan
escapes radiactivos.
O accidente de Chernobyl, foi o accidente
nuclear máis grave da historia. O 26 de
abril de 1986, nun aumento súbito de
potencia no reactor 4 da planta nuclear
Lenin, de Chernobyl, produciuse a
explosión de hidróxeno acumulado
dentro do núcleo polo
sobrequentamento, durante un
experimento no que se simulaba un corte
de subministro eléctrico. A planta foi
pechada en decembro de 2000.
A probabilidade de que ocorran estes
accidentes é moi baixa, pero cando
acontecen, as súas consecuencias son
moi graves.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

51. - A dificultade para eliminar os residuos radiactivos.
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.405
Depósitos temporais en
piscinas nas propias
centrais. Posibles depósitos permanentes
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

52. Xestión final do combustible gastado
Almacenamento Xeológico Profundo
(AGP), que consiste no confinamento do
combustible gastado ou dos residuos de alta
Separación e Transmutación
actividade en formacións xeológicas estables
(ST), consiste en separar
a gran profundidade.
químicamente os elementos de
longa vida do combustible
gastado e transformalos en
elementos de curta vida.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

54. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

55. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

56. - O enorme custo
das centrais e do
seu
desmantelamento.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
http://www.elmundo.es/elmundo/2006/graficos/may/s1/zorita.html

57. - O rexeitamento social que producen. Existe un
debate aberto sobre o seu futuro.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

58. Ver O mapa nuclear español http://www.elmundo.es/elmundo/2010/graficos/ene/s2/cementerios_nucleares.html

59. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

60. Mentiras atómicas. El País 19 de xuño de 2009
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense

63. http://www.unesa.es/graficos.htm
http://www.unesa.es/sector-electrico/funcionamiento-de-las-centrales-electricas

64. Departamento Bioloxía e Xeoloxía
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense.