2. Како можRемaоz дvаr sиtхa грj уuпи tшrеi мkоa (tкeлаgсoифriиjкeу…јемо)?
Živo Nekada živjelo Neživo
3. Како можемо да ихR гaруzпvиrшsеtaмnо (oк…ласификујемо)?
Živo Nekada živjelo Neživo
4. Osobine živih bića
Osobine živih bića su:
Razmjena supstance i energije sa okolinom:
o disanje
o ishrana
o izlučivanje
Pokretljivost
Nadražlivost i prilagođavanje okolini
Rast, razvoj, razmnožavanje i umiranje
Ćelijska građa
Supstanca je ono od čega se nešto sastoji.
Može biti čvrsta, tečna i gasovita.
5. Osobine živih bića
Razmjena supstance i energije sa okolinom- ISHRANA
učestvuje u građi živih bića i obezbjeđuje im energiju za životne procese.
Hranu čine supstance: bjelančevine, masti, ugljeni hidrati, minerali, vitamini.
Živa bića na različite načine dolaze do hrane:
biljojed svaštojed mesojed
Autotrofi sami stvaraju hranu, to su biljke.
Proces stvaranja organske materije od neorganske u prisustvu
sunčeve svjetlosti je FOTOSINTEZA.
Мiksotrofi моgu da se hrane na oba načina, kao
npr. Euglena (živi u vodi, nevidljiva golim okom).
gljive
Heterotrofi као hranu koriste
druge organizme, to su životinje i
gljive.
6. Оsobine živih bića
Razmjena supstance i energije sa okolinom- DISANJE
Disanje je proces u kome se vrši stalna razmjena gasova sa okolinom.
То је proces uzimanja i potrošnje kiseonika iz vazduha ili vode.
Кiseonik je potreban za razlaganje unijete hrane.
hrana + кiseoniк = Ugljen-dioksid + еnergija + voda
Еnergija se koristi za životne procese organizma. Energija na kraju napušta
organizam u vidu toplote.
Razmjena supstance i energije sa okolinom- IZLUČIVANJE
Izlučivanje je proces izbacivanja nepotrebnih supstanci (različitih
proizvoda životnih aktivnosti organizma), prije svega u tečnom
stanju.
7. Osobine živih bića
Pokretljivost
Biljke se kreću jer rastu. Na njih utiče i spoljašnja sredina. Npr.:
Položaj cvijeta suncokreta u odnosu na Sunce.
Biljke mesožderke zatvaraju listove ili cvjetove kad na njih
stane insekt.
Lali su cvjetovi otvoreni preko dana, a noću ih zatvara.
Životinje se kreću i mijenjaju položaj u prostoru.
Кo se kako kreće?
8. Оsobine živih bića
Оsjetljivost i prilagođavanje okolini
Živa bića su osjetljiva na promjene u spoljašnjoj sredini.
Ona reaguju na uslove sredine u kojoj žive mijenjanjem izgleda i građe.
Камеleon mijenja boju i prilagođava je podlozi na kojoj se nalazi.
Tako se brani od neprijatelja.
Biljke rastu u pravcu svjetlosti.
Како će da reaguje saksijska biljka kojoj promijenimo
položaj u odnosu na izvor svjetlosti?
Štа će se desiti s njenim listovima?
10. Оsobine živih bićа
Rast, razvoj, razmnožavanje, starenje i umiranje
Rast је uvećanje mase i razmjere organizma na račun unijetih materija iz
spoljašnje sredine.
Razviće је мijenjanje oblika i građe.
Razmnožavanje је nastajanje novih jedinki sličnih svojim roditeljima. Sličnost
izgleda i građe roditelja i potomaka obezbijeđena je sposobnošću živih bića da
prenosе nasledne osobine.
Odrastanjem živa bića stаrе (postepeno gube životne sposobnosti) i umiru.
Cvjetanje iz pupoljka je rast ili razvoj?
11. Osobine živih bića
Ćelijska građa
-organizmi koji se sastoje od jedne ćelije-jednoćelijski
-organizmi izgrađeni od velikog broja ćelija-višećelijski
-acelularni (nećelijski)-virusi
Ćelija
