การทำรายการอ้างอิงด้วย Open Source Reference Manager : Zotero

1. การทารายการอ ้างอิงด ้วย
Open Source Reference Manager : Zotero
บุญเกียรติ เจตจานงนุช
นักวิชาการ
ฝ่ ายบริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
boonkiat@nstda.or.th
http://stks.or.th/,
http://thailibrary.in.th

2. ประเด็นนาเสนอ
● การทารายการอ ้างอิง/บรรณานุกรม
● การทารายการอ ้างอิง/บรรณานุกรมด ้วย Reference Tools

3. เป้าหมาย
● นักศึกษาแต่ละคนสามารถสร ้าง collection เอกสารอ ้างอิงของ
ตัวเอง ที่ประกอบด ้วยเอกสารอย่างน้อย 2 ชิ้นจากประเภทที่ 1)
ซึ่งนักศึกษาได ้ผ่านการค ้นคว ้ามาแล ้ว
● นักศึกษารู้จักวิธีสร ้างรายการอ ้างอิงเอกสารออนไลน์ประเภทอื่นๆ
เช่น คลิปวิดีโอ รูปถ่าย ฯลฯ
● นักศึกษาสามารถนา citation มาใช ้เป็นรายการอ ้างอิงในไฟล์
word ได ้
● นักศึกษาสามารถ สารองข ้อมูลบรรณานุกรมได ้

4. อ ้างอิง/บรรณานุกรม
ส่วนสาคัญของผลงานวิชาการ
การบอกรายละเอียดของแหล่งสารสนเทศ
ที่ใช ้ประกอบการศึกษาค ้นคว ้า
ซึ่งนาเสนอในรูปของรายงาน ภาคนิพนธ์
บทความ หนังสือวิชาการ และรายงานการวิจัย

6. อ ้างอิง/บรรณานุกรม

7. บันทึกเล็กๆ ที่มาของอ ้างอิง
งานวิจัยเรื่อง ........................
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~ [1] ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~[2]~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1 เรื่อง .....
โดย ......
สถานที่พิมพ์..........
วันที่ ...........
1
เรื่อง .....
โดย ......
สถานที่พิมพ์..........
วันที่ ...........
เนื้อหา …..
2
เรื่อง .....
โดย ......
สถานที่พิมพ์..........
วันที่ ...........
เนื้อหา …..

8. กว่าจะได ้มา ......
● ค ้นเอกสาร/สื่อทรัพยากรที่ใช ้ประกอบการทาผลงานวิชา
● บันทึก สรุปความ เก็บรายการบรรณานุกรม
● หายเมื่อไร ไม่รู้
● ต ้องมาไล่ใส่แต่ละจุด
● รูปแบบ
● จายาก ทั้งหนังสือ วารสาร รายงาน หนังสือพิมพ์ เว็บไซต์ ...
● แย่จัง ถูกปรับรูปแบบใหม่ทั้งหมด
● รันเลขใหม่ (กรณีใช ้แบบตัวเลข)

9. รูปแบบบรรณานุกรม
จากภาพจะพบว่า แบบแผนและหลักเกณฑ์ ยังกาหนดให ้เคาะ
ไม่ว่าจะเป็นการเคาะหลังจุด หรือการเคาะย่อหน้าในบรรทัดที่ 2 (จากภาพคือ 8 เคาะ)

10. Citation Style
APA
MLA
Chicago Manual of Style (author-date) *
Harvard Style *
IEEE
จุฬาฯ
ม.เกษตรฯ
ม.มหิดล
ม.บูรพา

11. ใช ้ข ้อมูลต่อไปนี้ระบุอ ้างอิงแบบ
APA, MLA, Chicago – Author/date, IEEE

12. ใช ้ข ้อมูลต่อไปนี้สร ้างบรรณานุกรมแบบ
APA, ASA, Chicago – Author/date, IEEE

13. Bibliography Style
APA
MLA
Chicago Manual of Style (author-date) *
Harvard Style *
IEEE
จุฬาฯ
ม.เกษตรฯ
ม.มหิดล
ม.บูรพา

14. Program
เก็บข ้อมูล
บรรณานุกรม
นาไปใช ้งาน
โปรแกรมเสริม Firefox
โปรแกรมเสริม Firefox
Microsoft Word
เบราว์เซอร์ : FireFox

15. Reference Tools พระเอกสาหรับคุณ
● EndNote X1, EndNote Web
● JabRef
● ProCite
● RefWorks
● Zotero
● TextCite
● CiteULike
● Connotea
● OpenOffice.org
● Microsoft Word 2007

16. Reference Tools ทางเลือก
● OpenOffice.org + JabRef/RefBase
● ฟรี
● Firefox + Zotero บนฐานของ
OpenURL
● ฟรี
● ทางานได ้ทั้ง MS Office
และ OpenOffice
● ทุกที่ ทุกเวลา
● อัตโนมัติ

17. Zotero
● Zotero [zoh-TAIR-oh] is a free, easy-to-use Firefox
extension to help you collect, manage, and cite your
research sources.
http://www.zotero.org/

18. http://research.library.gsu.edu/zotero

19. Features
● Automatically capture citations
● Remotely back up and sync your library
● Store PDFs, images, and web pages
● Cite from within Word and OpenOffice
● Take rich-text notes in any language
● Wide variety of import/export options
● Free, open source, and extensible
● Collaborate with group libraries
● Organize with collections and tags
● Access your library from anywhere
● Automatically grab metadata for PDFs
● Use thousands of bibliographic styles
● Instantly search your PDFs and notes
● Advanced search and data mining tools
● Interface available in over 30
languages
● Recommendation engine and RSS
feeds

20. การติดตั้ง Zotero
● ติดตั้ง FireFox หรือปรับ Firefox ให ้เป็นรุ่นล่าสุด
● เข ้าสู่เว็บไซต์ http://www.zotero.org
● คลิก Download

21. การติดตั้ง Zotero

22. การติดตั้ง Zotero
คลิกปุ่ ม Allow
เพื่อยอมรับการติดตั้งโปรแกรม
เพิ่มใน Firefox

23. การติดตั้ง Zotero
คลิกปุ่ ม Install now
เพื่อติดตั้ง Zotero บน Firefox

24. การติดตั้ง Zotero
● เริ่ม Firefox ใหม่ (Restart Firefox)

26. การติดตั้งเครื่องมือ Zotero สาหรับ Word
● เครื่องมือช่วยสร ้างรายการอ ้างอิงและบรรณานุกรมแบบ Toolbar
สาหรับ Microsoft Word และ OpenOffice.org Writer
● ดาวน์โหลดโปรแกรมติดตั้งเครื่องมือที่เว็บไซต์
http://www.zotero.org/support/word_processor_plugin_installation
● การติดตั้งลักษณะเดียวกับ
การติดตั้ง Zotero

27. Zotero Toolbar
● ชุดเครื่องมือ Zotero สาหรับ Microsoft Word (2003)
Insert Citation
Edit Citation
Insert Bibliography
Edit Bibliography
Refresh
Set Doc Preferences
Remove codes

28. Zotero Toolbar
● ชุดเครื่องมือ Zotero สาหรับ Microsoft Word 2007

29. Generated
Bibliography
Cite
while editing
Save to Zotero
ทางานกับ Zotero
สืบค ้นผ่าน
OPAC, Online DBS,
OpenURL-Supported
web

30. จอภาพโปรแกรม Zotero
คลิกเพื่อ
เปิดใช ้งาน Zotero
ส่วนควบคุม
หมวดรายการ
อ ้างอิง
ส่วนควบคุม
รายการอ ้างอิง
ส่วนจัดการข ้อมูล
รายการอ ้างอิง

31. เก็บเกี่ยวข ้อมูลของทรัพยากร
ที่ต ้องใช ้ประกอบการทาวิจัย
1)ป้อนตรงเข ้า Zotero
2)ระบุเลข ISBN ของหนังสือ เช่น 9780470043998
รวมถึงเลข DOI, PMID – PubMed ID
1)สืบค ้นข ้อมูลจาก OPAC ที่ได ้มาตรฐาน OpenURL แล ้วบันทึกลง
Zotero เช่น www.lib.ku.ac.th, www.lib.tu.ac.th
2)สืบค ้นจาก Online DBS, ThaiLis, Scholar Google รวมทั้ง
เว็บไซต์สนับสนุน OpenURL เช่น Amazon, Wikipedia,
Youtube, NSTDA Blog

32. ประเภททรัพยากรสารสนเทศที่ Zotero รองรับ
● Artwork
● Audio Recording
● Bill
● Blog post
● Book
● Book Section
● Case
● Computer Program
● Conference Paper
● Dictionary Entry
● Document
● E-Mail
● Encyclopedia Article
● Flim
● Forum Post
● Hearing
● Instant Message
● Interview
● Journal Article
● Letter
● Magazine Article
● Manuscript
● Map
● Newspaper Article
● Patent
● Podcast
● Presentation
● Radio Broadcast
● Report
● Statute
● Thesis
● TV Broadcast
● Video Recording

33. รายการที่จัดเก็บแต่ละประเภท

34. จงใช ้ข ้อมูลต่อไปนี้ป้อนใน Zotero

35. จงใช ้ข ้อมูลต่อไปนี้ป้อนใน Zotero

36. DOI – Digitial Object Identifier
● รหัสมาตรฐานของทรัพยากรสารสนเทศในรูปดิจิทัล
● ระบบสากลที่ใช ้ระบุตัวเอกสารอิเล็กทรอนิกส์โดยไม่ขึ้นกับ
ตาแหน่งที่อยู่ของเอกสารนั้นๆ
● สามารถประกอบด ้วยตัวเลขและตัวอักษร
● เพื่อระบุตาแหน่งหรือที่อยู่ (URL) ของทรัพยากรสารสนเทศดิจิทัล
ให ้สามารถค ้นหาทรัพยากรสารสนเทศ เช่น บทความ วารสาร
หนังสือ และทรัพย์สินทางปัญญาต่างๆ ผ่านอินเทอร์เน็ต
● รายละเอียดเพิ่มเติม http://www.doi.org/
สานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
ได ้มีหนังสือไปยังราชบัณฑิตยสถานเพื่อสอบถามศัพท์บัญญัติของ Digital Object Identifier (DOI)
โดย ที่ประชุมคณะกรรมการการจัดทาพจนานุกรมศัพท์คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ
ของราชบัณฑิตยสถาน พิจารณามีมติให ้บัญญัติศัพท์ว่า “ตัวระบุวัตถุดิจิทัล (ดีโอไอ)”

37. PMID – PubMed ID
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/

38. สืบค ้นจากเว็บไซต์ที่สนับสนุน OpenURL
● http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/
● http://en.wikipedia.org
● http://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php
● http://scholar.google.com
กรณีต ้องการเอกสาร PDF
ให ้ระบุด ้วยรูปแบบ คาค้น filetype:pdf
เช่น sugar filetype:pdf
● http://stks.or.th/blog

39. เพิ่มมูลค่าให ้แหล่งข ้อมูลดิจิทัล
● ข ้อมูลดิจิทัล ส่ง “รายการบรรณานุกรม” ให ้กับ Reference
Manager ได ้(อัตโนมัติ)
● Dublin Core หรือ COinS Generator สาหรับเอกสารเว็บ
● OpenURL COinS (ContextObject in Span) สาหรับ Web
Programming
● ตัวอย่างที่ทาแล ้ว
● http://stks.or.th/blog
● ตัวอย่างจากแหล่งอื่น
● http://en.wikipedia.org
● OPAC มาตรฐานต่างๆ

40. ความคาดหวังจาก STKS
● ใช ้Reference Tools มากขึ้น
● ยอมรับการเปลี่ยนแปลง
● ใช ้โปรแกรมจัดการงานพิมพ์แบบอัตโนมัติ
● ร่วมกันพัฒนาเว็บไซต์ ฐานข ้อมูลที่พร ้อมส่งข ้อมูลบรรณานุกรม
● ร่วมกันพัฒนาเครื่องมือ/ฟังก์ชันการประมวลผล

41. แหล่งข ้อมูล
● http://stks.or.th
● http://thailibrary.in.th
● http://www.zotero.org