SlideShare a Scribd company logo
МОД ҮРЖҮҮЛЭГ
ОЦ Тэнхим










Үйлдвэрлэлд хөдөө аж ахуйн таримал ургамлын хортон
шавьжтай янз бүрийн аргаар тэмцдэг. Хортонтой тэмцэх
техник ажиллагааг үндсэн 6 хэсэгт хувааж үзнэ.
1. Агротехникийн
2. Химийн.
3. Физикийн.
4. Механикийн.
5. Биологийн.
6. Хорио-цээрийн арга хэмжээнүүд орно.
Агротехникийн арга нь үнэндээ агроэкологийн арга юм.
Учир нь үүний үрээр хортон шавьжид тохиромжгүй нөхцөл
бүрдүүлж, ургамлын өсөлт хөгжилтөнд тохиромжтой нөхцлийг
буй болгоно.


Энэ аргын гол нь зөв ээлжлэн тариалах, агротехникийн өндөр
ажиллагааг хийх, орон нутгийн нөхцөлд тохирсон тэсвэртэй,
өндөр ургацат сортыг нэвтрүүлэх зэрэг явдал мөн. Иймд энэ
арга урьдчилан сэргийлэх чухал үүрэгтэй болно.



Химийн арга нь ихэвчлэн их хэмжээгээр гарч ирсэн хортонг
богино хугацаанд устгах юмуу ургамлыг эрүүлжүүлэхэд зориүлагдана. Үүнд: химийн янз бүрийн хорт бодисыг ашиглана.
Энэ арга практикт маш элбэг хэрэглэгддэг.



Физикийн арга нь цахилгаан энерги, их бага температур,
өндөр хүчдэл зэргийг хэрэглэн хортны орчныг хувиргах юмуу
хортонг шууд устгах чадалтай байдаг.


Механик арга бол янз бүрийн механик ажиллагаагаар
хортныг устгах явдал мөн. Жишээлбэл: цох баригч, хүрэнцэр
баригч, наалдуулах бүслүүрийг хийх гэх мэт.



Биологийн арга нь хортны байгалийн дайсан-паразит ба
махчин шавьж, шавьж идэмтэн шувуу, сүүн тэжээлтэн болон
шавьжид өвчин үүсгэгч нян, вирус, мөөг мэтийг хэрэглэн
устгах явдал мөн.



Хорионы арга хэмжээ нь аюултай өвчин, хортныг гадаад
орноос өөрийн оронд нэвтрүүлэхгүй байх, өөрийн орны дотор
нэг нутгаас нөгөөд хортон шавьжийг тархаахгүй байх, тэдэнтэй
тэмцэх арга хэмжээ юм.
Àðãà

Õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà çàì

Àãðîòåõíèêèéí àðãà

 òàðèàëаõ ¿ðèéã ñàéí öýâýðëýæ àðèóòãàõ
 õºðñ áîëîâñðóóëàëòûã ÷àíàðòàé õèéх
 ýýëæëýí òàðèàëàõ ñèñòåìèéã çºâ ñîíãîõ
 òàðèëò õóðààëòûã áîãèíî õóãàöààíä çîõèîí
áàéãóóëàõ
 õîã óðãàìàëòàé òýìöýõ
 áîðäîîã çºâ õýðýãëýõ
 ºâ÷èí õîðòîíä òýñâýðòýé ñîðò ãàðãàõ
Áèîëîãèéí àðãà

 ïàðàçèò

/òåëåíîìóñ,òåëåíîìèí

ã.ì/

øàâüæ

¿ðæ¿¿ëýõ
 ìàõ÷èí øàâüæ /ìàõ÷èí õàð, ø¿ð öîõ, øîðãîîëæ,
àëòàí í¿äýí ã.ì/ àøèãëàõ
 ìàõ÷èí øóâóó õºõòºí àìüòàí /õºõ áóõ, õàðààöàé,
áîð øóâóó, ñàðüñàí áàãâààõàé, íîìèí, çàðàà ã.ì/
àøèãëàõ
 õîðòîí øàâüæèéã ºâ÷ë¿¿ëýã÷ áàêòåð, âèðóñ
/áîâåðèí,

äåíäðîáàöèëëèí,

ýíòîáàêòåð

ã.ì/

òðèõîäåðìèí

ã.ì/

õýðýãëýíý.
 Àíòèáèîòèê
õýðýãëýíý.

/òðèõîòèöèí,
Õèìèéí àðãà

Ïåñòåöèä /
óðãàìàë õàìãààëàëûí çîðèóëàëòòàé õèìèéí
áîäèñ õîðóóäûã åðºíõèéä èíãýæ íýðëýíý./
Èíñåêòåöèä /
õîðòîí øàâüæòàé òýìöýõýä õýðýãëýíý./
Ôóíãèöèä /
òºðºë á¿ðèéí ºâ÷èíä õýðýãëýíý./
Ãåðáåöèä / óðãàìàëòàé òýìöýíý./
õîã
Õèìèéí áîäèñóóäûã øèíãýí õýëáýðýýð ø¿ðøèõ, õóóðàé
áàéäëààð öàöàõ, ñóñïåíç áàéäëààð ìàíàí óòàà ¿¿ñãýõ
áàéäëààð õýðýãëýíý.

Õîðèî
àðãà

öýýðèéí Õîðèî öýýð òîãòîîõ çàìààð ºâ÷èí õîðòíû òàðõàëòûã
õÿçãààðëàíà.

More Related Content

Viewers also liked

Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applicationsDelivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
Sergio Luján Mora - Universidad de Alicante
 
Web 1.0 2.0 3.0
Web 1.0 2.0 3.0Web 1.0 2.0 3.0
Web 1.0 2.0 3.0
belensitasanchez
 
Mobile App Development Nathaniel Adam Briggs
Mobile App Development Nathaniel Adam BriggsMobile App Development Nathaniel Adam Briggs
Mobile App Development Nathaniel Adam Briggs
Nathaniel Adam Briggs | Chief Technology Officer
 
Lab equipment
Lab equipmentLab equipment
Lab equipment
everettwebmaster
 
Project zone walenta 130319
Project zone walenta 130319Project zone walenta 130319
Project zone walenta 130319
Thomas Walenta, PMI Fellow
 
Circular garoto 22 10 13
Circular garoto   22 10 13Circular garoto   22 10 13
Circular garoto 22 10 13
Sindialimentação
 
Presentación promocion victoria34
Presentación promocion victoria34Presentación promocion victoria34
Presentación promocion victoria34
Lui GE
 
Enterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
Enterprise CRM Nathaniel Adam BriggsEnterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
Enterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
Nathaniel Adam Briggs | Chief Technology Officer
 
Teaching Technologies & Resources @MU
Teaching Technologies & Resources @MUTeaching Technologies & Resources @MU
Teaching Technologies & Resources @MU
pbowers
 
Poster receivers-080210
Poster receivers-080210Poster receivers-080210
Poster receivers-080210
Bertalan EGED
 
Cronogramas housecolm
Cronogramas housecolmCronogramas housecolm
Cronogramas housecolm
Andrea Rubiano
 
Folleto
FolletoFolleto
Folleto
ucv9
 
PLC - Programmable Logic Controller
PLC - Programmable Logic ControllerPLC - Programmable Logic Controller
PLC - Programmable Logic Controller
Mahesh Vadhavaniya profmjv
 
Gastos Públicos
Gastos PúblicosGastos Públicos
Gastos Públicos
unersgrupo5
 

Viewers also liked (15)

Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applicationsDelivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
Delivering location-based services using GIS, WAP, and the Web: two applications
 
Web 1.0 2.0 3.0
Web 1.0 2.0 3.0Web 1.0 2.0 3.0
Web 1.0 2.0 3.0
 
Mobile App Development Nathaniel Adam Briggs
Mobile App Development Nathaniel Adam BriggsMobile App Development Nathaniel Adam Briggs
Mobile App Development Nathaniel Adam Briggs
 
Lab equipment
Lab equipmentLab equipment
Lab equipment
 
Hipokrat sonrası tıp
Hipokrat sonrası tıpHipokrat sonrası tıp
Hipokrat sonrası tıp
 
Project zone walenta 130319
Project zone walenta 130319Project zone walenta 130319
Project zone walenta 130319
 
Circular garoto 22 10 13
Circular garoto   22 10 13Circular garoto   22 10 13
Circular garoto 22 10 13
 
Presentación promocion victoria34
Presentación promocion victoria34Presentación promocion victoria34
Presentación promocion victoria34
 
Enterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
Enterprise CRM Nathaniel Adam BriggsEnterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
Enterprise CRM Nathaniel Adam Briggs
 
Teaching Technologies & Resources @MU
Teaching Technologies & Resources @MUTeaching Technologies & Resources @MU
Teaching Technologies & Resources @MU
 
Poster receivers-080210
Poster receivers-080210Poster receivers-080210
Poster receivers-080210
 
Cronogramas housecolm
Cronogramas housecolmCronogramas housecolm
Cronogramas housecolm
 
Folleto
FolletoFolleto
Folleto
 
PLC - Programmable Logic Controller
PLC - Programmable Logic ControllerPLC - Programmable Logic Controller
PLC - Programmable Logic Controller
 
Gastos Públicos
Gastos PúblicosGastos Públicos
Gastos Públicos
 

Similar to 2013 mod urjuuleg 06

лекц 10 энто
лекц 10 энтолекц 10 энто
лекц 10 энто
batsaikhan khongorzul
 
Presentation10 desinfection
Presentation10 desinfectionPresentation10 desinfection
Presentation10 desinfection
batsuuri nantsag
 
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэлPresentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
batsuuri nantsag
 
Presentation7 profilactica inf_disease
Presentation7 profilactica inf_diseasePresentation7 profilactica inf_disease
Presentation7 profilactica inf_disease
batsuuri nantsag
 
Hamriin hondiin vrewsel
Hamriin hondiin vrewselHamriin hondiin vrewsel
Hamriin hondiin vrewsel
chemkab
 
Communicable diseases lection 1-3
Communicable diseases lection 1-3Communicable diseases lection 1-3
Communicable diseases lection 1-3bayarmagnaiubuns
 
Presentation8 control of_inf_diseases
Presentation8 control of_inf_diseasesPresentation8 control of_inf_diseases
Presentation8 control of_inf_diseases
batsuuri nantsag
 
Animal disease etiology
Animal disease etiologyAnimal disease etiology
Animal disease etiology
tamiraa88
 
Galzuu
GalzuuGalzuu
Galzuu
Oyuka Oyu
 
What is bt
What is btWhat is bt
Presentation16 b overview
Presentation16 b overviewPresentation16 b overview
Presentation16 b overview
batsuuri nantsag
 
Haldvart uvchin
Haldvart uvchinHaldvart uvchin
Haldvart uvchin
Tumuruu Shiileg
 
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдарлекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
batsuuri nantsag
 
Ppth9
Ppth9Ppth9
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit surenPresentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
Tumuruu Shiileg
 
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгалАриутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
Батхүү Батдорж
 

Similar to 2013 mod urjuuleg 06 (20)

лекц 10 энто
лекц 10 энтолекц 10 энто
лекц 10 энто
 
Presentation10 desinfection
Presentation10 desinfectionPresentation10 desinfection
Presentation10 desinfection
 
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэлPresentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
Presentation 4. халдварт өвчнөөс устуах, үндсэн чиглэл
 
Presentation7 profilactica inf_disease
Presentation7 profilactica inf_diseasePresentation7 profilactica inf_disease
Presentation7 profilactica inf_disease
 
лекц 16 энто
лекц 16 энтолекц 16 энто
лекц 16 энто
 
Boom
BoomBoom
Boom
 
Hamriin hondiin vrewsel
Hamriin hondiin vrewselHamriin hondiin vrewsel
Hamriin hondiin vrewsel
 
Communicable diseases lection 1-3
Communicable diseases lection 1-3Communicable diseases lection 1-3
Communicable diseases lection 1-3
 
Presentation8 control of_inf_diseases
Presentation8 control of_inf_diseasesPresentation8 control of_inf_diseases
Presentation8 control of_inf_diseases
 
Animal disease etiology
Animal disease etiologyAnimal disease etiology
Animal disease etiology
 
Galzuu
GalzuuGalzuu
Galzuu
 
What is bt
What is btWhat is bt
What is bt
 
Ppth1
Ppth1Ppth1
Ppth1
 
Presentation16 b overview
Presentation16 b overviewPresentation16 b overview
Presentation16 b overview
 
cvлекц 1
cvлекц 1cvлекц 1
cvлекц 1
 
Haldvart uvchin
Haldvart uvchinHaldvart uvchin
Haldvart uvchin
 
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдарлекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
 
Ppth9
Ppth9Ppth9
Ppth9
 
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit surenPresentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
Presentation1[1].pptx 158.pptxedit suren
 
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгалАриутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
Ариутгал эмнэлгийн төвлөрсөн ариутгал
 

More from Bat-Amgalan Ravdanlkhumbuu (20)

Nbapo
NbapoNbapo
Nbapo
 
Land sedviin tolovlogoo 2012.
Land sedviin tolovlogoo 2012.Land sedviin tolovlogoo 2012.
Land sedviin tolovlogoo 2012.
 
2013 эмчилгээ 05
2013 эмчилгээ  052013 эмчилгээ  05
2013 эмчилгээ 05
 
2013 эмчилгээ 04
2013 эмчилгээ  042013 эмчилгээ  04
2013 эмчилгээ 04
 
лекц 15 энто
лекц 15 энтолекц 15 энто
лекц 15 энто
 
лекц 14 энто
лекц 14 энтолекц 14 энто
лекц 14 энто
 
лекц 13 энто
лекц 13 энтолекц 13 энто
лекц 13 энто
 
лекц 12 энто
лекц 12 энтолекц 12 энто
лекц 12 энто
 
лекц 11 энто
лекц 11 энтолекц 11 энто
лекц 11 энто
 
лекц 9 энто
лекц 9 энтолекц 9 энто
лекц 9 энто
 
лекц 8 энто
лекц 8 энтолекц 8 энто
лекц 8 энто
 
лекц 7 энто
лекц 7 энтолекц 7 энто
лекц 7 энто
 
лекц 6 энто
лекц 6 энтолекц 6 энто
лекц 6 энто
 
лекц 5 энто
лекц 5 энтолекц 5 энто
лекц 5 энто
 
лекц 4 энто
лекц 4 энтолекц 4 энто
лекц 4 энто
 
лекц 3 энто
лекц 3 энтолекц 3 энто
лекц 3 энто
 
лекц 2 энто
лекц 2 энтолекц 2 энто
лекц 2 энто
 
лекц 1 энто
лекц 1 энтолекц 1 энто
лекц 1 энто
 
лекц 16 так
лекц 16 таклекц 16 так
лекц 16 так
 
лекц 15 так
лекц 15 таклекц 15 так
лекц 15 так
 

2013 mod urjuuleg 06

  • 2.         Үйлдвэрлэлд хөдөө аж ахуйн таримал ургамлын хортон шавьжтай янз бүрийн аргаар тэмцдэг. Хортонтой тэмцэх техник ажиллагааг үндсэн 6 хэсэгт хувааж үзнэ. 1. Агротехникийн 2. Химийн. 3. Физикийн. 4. Механикийн. 5. Биологийн. 6. Хорио-цээрийн арга хэмжээнүүд орно. Агротехникийн арга нь үнэндээ агроэкологийн арга юм. Учир нь үүний үрээр хортон шавьжид тохиромжгүй нөхцөл бүрдүүлж, ургамлын өсөлт хөгжилтөнд тохиромжтой нөхцлийг буй болгоно.
  • 3.  Энэ аргын гол нь зөв ээлжлэн тариалах, агротехникийн өндөр ажиллагааг хийх, орон нутгийн нөхцөлд тохирсон тэсвэртэй, өндөр ургацат сортыг нэвтрүүлэх зэрэг явдал мөн. Иймд энэ арга урьдчилан сэргийлэх чухал үүрэгтэй болно.  Химийн арга нь ихэвчлэн их хэмжээгээр гарч ирсэн хортонг богино хугацаанд устгах юмуу ургамлыг эрүүлжүүлэхэд зориүлагдана. Үүнд: химийн янз бүрийн хорт бодисыг ашиглана. Энэ арга практикт маш элбэг хэрэглэгддэг.  Физикийн арга нь цахилгаан энерги, их бага температур, өндөр хүчдэл зэргийг хэрэглэн хортны орчныг хувиргах юмуу хортонг шууд устгах чадалтай байдаг.
  • 4.  Механик арга бол янз бүрийн механик ажиллагаагаар хортныг устгах явдал мөн. Жишээлбэл: цох баригч, хүрэнцэр баригч, наалдуулах бүслүүрийг хийх гэх мэт.  Биологийн арга нь хортны байгалийн дайсан-паразит ба махчин шавьж, шавьж идэмтэн шувуу, сүүн тэжээлтэн болон шавьжид өвчин үүсгэгч нян, вирус, мөөг мэтийг хэрэглэн устгах явдал мөн.  Хорионы арга хэмжээ нь аюултай өвчин, хортныг гадаад орноос өөрийн оронд нэвтрүүлэхгүй байх, өөрийн орны дотор нэг нутгаас нөгөөд хортон шавьжийг тархаахгүй байх, тэдэнтэй тэмцэх арга хэмжээ юм.
  • 5. Àðãà Õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà çàì Àãðîòåõíèêèéí àðãà  òàðèàëаõ ¿ðèéã ñàéí öýâýðëýæ àðèóòãàõ  õºðñ áîëîâñðóóëàëòûã ÷àíàðòàé õèéх  ýýëæëýí òàðèàëàõ ñèñòåìèéã çºâ ñîíãîõ  òàðèëò õóðààëòûã áîãèíî õóãàöààíä çîõèîí áàéãóóëàõ  õîã óðãàìàëòàé òýìöýõ  áîðäîîã çºâ õýðýãëýõ  ºâ÷èí õîðòîíä òýñâýðòýé ñîðò ãàðãàõ
  • 6. Áèîëîãèéí àðãà  ïàðàçèò /òåëåíîìóñ,òåëåíîìèí ã.ì/ øàâüæ ¿ðæ¿¿ëýõ  ìàõ÷èí øàâüæ /ìàõ÷èí õàð, ø¿ð öîõ, øîðãîîëæ, àëòàí í¿äýí ã.ì/ àøèãëàõ  ìàõ÷èí øóâóó õºõòºí àìüòàí /õºõ áóõ, õàðààöàé, áîð øóâóó, ñàðüñàí áàãâààõàé, íîìèí, çàðàà ã.ì/ àøèãëàõ  õîðòîí øàâüæèéã ºâ÷ë¿¿ëýã÷ áàêòåð, âèðóñ /áîâåðèí, äåíäðîáàöèëëèí, ýíòîáàêòåð ã.ì/ òðèõîäåðìèí ã.ì/ õýðýãëýíý.  Àíòèáèîòèê õýðýãëýíý. /òðèõîòèöèí,
  • 7. Õèìèéí àðãà Ïåñòåöèä / óðãàìàë õàìãààëàëûí çîðèóëàëòòàé õèìèéí áîäèñ õîðóóäûã åðºíõèéä èíãýæ íýðëýíý./ Èíñåêòåöèä / õîðòîí øàâüæòàé òýìöýõýä õýðýãëýíý./ Ôóíãèöèä / òºðºë á¿ðèéí ºâ÷èíä õýðýãëýíý./ Ãåðáåöèä / óðãàìàëòàé òýìöýíý./ õîã Õèìèéí áîäèñóóäûã øèíãýí õýëáýðýýð ø¿ðøèõ, õóóðàé áàéäëààð öàöàõ, ñóñïåíç áàéäëààð ìàíàí óòàà ¿¿ñãýõ áàéäëààð õýðýãëýíý. Õîðèî àðãà öýýðèéí Õîðèî öýýð òîãòîîõ çàìààð ºâ÷èí õîðòíû òàðõàëòûã õÿçãààðëàíà.