นโยบาย DHS จังหวัดนครพนม โดย ดร.ศิริลักษณ

1. ศิริลักษณ์ ใจช่วง
กลุ่มงานพัฒนาคุณภาพและรูปแบบ
บริการ สสจ.นครพนม

2. Team (ไม่) Work

3. รพส
ต.
รพช
.
สภ
าฯ
กส
สสอ
สส
จ
สปส
ช
อบ
ต
สคร
สส
จ
สวร
ส
ภาพปัจจุบันของ
การทำางาน

4. 4
Team
work

5. - ใช้อำาเภอเป็นฐาน
- ผอ.รพช. + สสอ. เป็นมิตรใกล้ชิด
- ทีมงาน รพช. + สสอ. เป็นผสู้นับสนุน
- รพ.สต. (ศสม.) เป็นผู้ปฏิบัติเข็มแข็ง
(POWER FULL)
เป็นการทำางานร่วมกันของ
รพช. + สสอ. + รพสต. + อปท.
+ประชาสังคม

6. เป้าหมายของ
DHS
• เป็นระบบการทำางานที่มุ่งตอบคำาถาม
สุขภาพในแต่ละพื้นที่
ทมีี่บริบทต่างกัน บางที่อาจเป็นโรค
เรื้อรัง บางที่เป็นการเข้าถึงบริการ บาง
ทเี่ป็นผู้พิการ เป็นต้น รวมเรียกว่า
Essential Care
ซึ่งถือเป็นหัวใจสำาคัญในการทำางานร่วม
กัน และแลกเปลี่ยนเรียนรู้

7. ระบบสุขภาพระดับอำาเภอ
(District Health System: DHS)
จังหวัดนครพนม มีเป้าหมายเดียวกัน คือ
”ขับเคลอื่นด้วยภาคี สุขภาพดี ไร้รอย
ต่อ”

8. 8

9. 9
1. ขั้นพัฒนา การประเมินตนเอง ตามฟอร์มบันได 5 ขั้น 5
ประเด็น คือ
 คณะกรรมการระดับอำาเภอ
 การให้คุณค่าการทำางาน
 การพัฒนาและจัดสรรทรัพยากร
 การดูแลสุขภาพตามบริบทที่จำาเป็น
 การมีส่วนร่วมของเครือข่ายของชุมชน
การวัดผล วัดจากความก้าวหน้า โดยเมื่อสิ้น
ปีงบประมาณ มีความก้าวหน้าเพิ่มขึ้นอย่างน้อย
1 ขั้น ของเนื้อหา หรืออย่างน้อยระดับ 3
ในแต่ละหัวข้อย่อยขึ้นไป
2. หนึ่งอำาเภอหนึ่งประเด็นสุขภาพ (One District One
Project: ODOP)
เพื่อแก้ไขปัญหาตามบริบทโดยการมีส่วนร่วมของท้องถิ่น
และชุมชน โดย...
- ทีมสุขภาพระดับอำาเภอ คัดเลือกปัญหาสุขภาพตามกลุ่ม
วัย หรือเชิงประเด็นอย่างน้อย 1 เรื่อง
- ร่วมกับทีม สสจ. และกำาหนด KPI ร่วมกันตามความเหมาะสม
เพื่อติดตามความก้าวหน้าและ

11. 11

12. ปี 2557 DHS
 DHML
การเสริมสมรรถนะการบริหาร
จัดการระบบสุขภาพอำาเภอ (District
Health System Management
Learning: DHML)
• กิจกรรมการเรียน โครงสร้างรองรับ
กระบวนการเรียนและฝึกปฏิบัติ
• ระยะเวลาที่ใช้ ~ 1 ปี

13. เส้นทางแห่งการแสวงหา :
กำาลังคนปฐมภูมิ • พยาบาลเวชปฏิบัติทวั่ไป
(NP) .
......ลงสู่สอ./รพ.สต.
• นักกายภาพบำาบัด
..... ฟื้นฟูผู้พิการที่
บ้าน/ชุมชน
• แพทย์แผนไทย
• ทันตาภิบาล
• พยาบาลจิตเวช /นัก
จิตวิทยา
..... จัดการปัญหา
จิตเวชที่บ้าน/ชุมชน
• นักโภชนาการ
• หมออนามัย....นสค.
แพทย์เวชศาสตร์
ครอบครัว
-In-service
Training (2552-56)
- FPL (2555)
- New Tract แพทย์
ใชเ้ทภนุสัช(2ก5ร55)
ครอบครัว
ทันตแพทย์....
ลงชุมชน
นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ, 2557

14. การขับเคลื่อน DHS
2552 - 54 - DHS Appreciation
(DHSA) 21 แห่ง ทั่วประเทศ
2554 - 55 - 21 + 25 แห่ง (นพ.:
โพนสวรรค์ เรณูนคร)
20 ธ.ค.55 - ประกาศนโยบายทั่ว
ประเทศ (นครพนม.: ทำาทุกพื้นที่)
2557 - เสริมสมรรถนะการ
บริหารจัดการ ระบบสุขภาพอำาเภอ
(DHML: District Health
Management Learning)
นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ, 2557

15. องค์ประกอบของ DHS
Hospital
HA----
Primary Care
----DHML
---PCA
Community Health
Selfcare
Tertiary Care
Secondary Care
Public Health
SRM
DHSA---
คปสอ. CUP
1A 4 C
FM
---- FPL
HV / HHC /Home Ward
Health By People
Essential Care
DHS = คปสอ. (รพ. สสอ. รพ.สต. ) + อปท. +
ชุมชน + ภาคส่วนอื่น

16. การจัดการเรียนรู้เพื่อ
พัฒนา
ระบบสุขภาพระดับ
อำาเภอ
นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ,
2557

17. Big Goals of DHS : อำาเภอสุขภาวะ
ชุมชนเข้มแข็ง
• ปรับกระบวนทัศน์ (Paradigm) / ระบบคิด
(Mindset)
• ปรับกระบวนการบริหารจัดการ
- UCARE
• เคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
• สนทนา ส่งเสริมการมีส่วนร่ว• บนหลักจริยธรรม
- Humanistic Management---
การบริหารจัดการด้วยหัวใจของความเป็น
มนุษย์
- ความสัมพันธ์แบบแนวราบ / Bottom-up
- กระบวนการทำางาน / การจัดบริการ :
Essential Care
• ปรับกระบวนการเรียนรู้ : CBL
• ปรับกระบวนการวิจัย พัฒนาองค์ความรู้ :
นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ, 2557
R2R / Action Res. ODOP

18. DHML
• เริ่มต้นจาก... การจัดทำาโครงการจัดการ
ปัญหาสุขภาพในชุมชน
โดยเครือข่ายDHS
• คัดสรรตัวแทนของแต่ละภาคีที่ร่วมทำา
โครงการเป็นทีมผู้เรียน
(Learning Team /LT)
- ร่วมคิด - ร่วมทำา - ร่วมเรียนรู้ กับผู้ร่วม
โครงการอื่น (Actors)
- ทำางานกับชุมชน (Community) เป้า
หมาย
- โดยมีพี่เลี้ยง (Preceptor) เป็นที่ปรึกษา
ประจำา
นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ,
• ร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ กับทีมผเู้รียน2557
ต่าง

19. Actors
Communit
y
AI: Academic Institution (สถำบันกำรศึกษำ)
P: Preceptor (ครูพี่เลี้ยง)
Communit
y
Communit
y
Communit
y
Actors
Actors
Actors
AI
LCC
P LT LT P
P LT
P LT
PILA Network:
Participatory
Interactive
Learning through
Action Network
ร่วมคิด - ร่วมทำำ -
ร่วมเรียนรู้
LCC: Learning and Coordinating Centre
(ศูนย์ประสำนงำนและจัดกำรกำรเรียน)
LT: Learning Teams (ทีมผู้เรียน) ->
SL: Sources for Learning
(แหล่งเรียนรู้ กรณีศึกษำ เพื่อกำรศึกษำดูงำน)
SL SL
SL
SL
นพ. ยงยุทธ พงษ์สุภำพ, 10 มี.ค.57

20. สังเครำะห์องค์ควำมรู้จำกประสบกำรณ์ของกำรดำำเนินโครงกำร
อภิปรำยและแลกเปลี่ยน: PILA
อำจำรย์ จำกสถำบันกำรศึกษำ หรอื
Resource Persons
พี่เลี้ยง กับ Learning Teams ของอำำเภอ
ต่ำงๆ
พี่เลี้ยง
ภำยใน
Learning
Team
ภำยในเครือข่ำยกำรเรียนเดียวกัน (~5
กับ Learning Team
Workshops จัดโดย LCC)
สมำชิกทมีผู้เรียน (ทั้งไปด้วยกันและแยกกนั)
กับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
ในระบบสุขภำพอำำเภอตำมควำมจำำเป็นเพื่อ
กำรดำำเนินกำรโครงกำร
M1: เป้ำหมำยและวิสัยทัศน์ (ทุกทีม)
M2: กำรวิเครำะห์สถำนกำร (ทุกทีม)
สมรรถน
ะเพิ่ม
องค์ควำมรู้จำกกำรดำำเนินโครงกำร
รำยงำน (เพื่อจบหลักสูตร):
Menu: M1-11: เลือกใช้ตำมควำมจำำเป็น (ทั้ง 1, 2, 3, 4): word, pdf, ptt, video
กำรเปลี่ยนแปลงที่เกิดจำกกำรดำำเนินโครงกำร
โครงกำร
ทีมผู้เรียน)
สถำนกำร
ณ์เปลี่ยน
4
3 2
1
แหล่งเรียผนู้บรรูิ้หำร/ผู้เชี่ยวชำญ
ทุก 2 เดือน ทุก 2-3 wks

21. ร่ำงแผนดำำเนินงำนโครงกำร DHML
ขั้นกำรเตรียมกำร ช่วงเวลำ ผู้รับผิดชอบ
1. Zoning /Mapping (LCC / P /SL /AI) ภำยใน มีค.
สปสช./สปสช.เขต/
LCC
2. กำรเตรียม Modules & Learning Resources
Development
- รวบรวม ทำำฐำนข้อมูล resource persons ,SL ,P,LM มค.-มีค. สปสช./สปสช.เขต
- ทำำหนังสือคู่มือ หลักสูตร /แนวทำงกำรดำำเนินงำน /Learning
Material : Books , Documents, Multimedia , IT ภำยใน พค. สปสช./AI
3. ประชำสัมพันธ์ / รับสมัคร ทีมผู้เรียน(LT)
สสปสช.เขตส่งรำยชื่อทีม LT,Preceptor,LCC ภำยใน 20 เมย. สปสช./สปสช.เขต
4. กำรเตรียมควำมพร้อมส่วนต่ำงๆ
ws.ระดับภำค LCC, AI, P ,SL ~2 ครั้ง พค- มิย. สปสช. /สปสช.เขต
* บทบำท หน้ำที่ แนวดำำเนินงำน /ปรับทัศนคติ dialogue
* เทคนิคกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ แบบมีส่วนร่วม (option) พค- มิย. สปสช. /สปสช.เขต
5. กำรสนับสนุนงบประมำณตำมควำมจำำเป็นแก่ส่วน
ต่ำงๆ (LCC,AI,SL,P) เพค. สปสช. เขต

22. แผนดำำเนินงำนโครงกำร DHML (ต่อ)
ขั้นดำำเนินกำร (ร่ำง) ช่วงเวลำ ผู้รับผิดชอบ
1.ปฐมนิเทศ ทำำควำมเข้ำใจระหว่ำง AI, LCC, P, SL, LT
Ws 0: ปรับทัศนคติ, dialogue, self control ทีม LT ทุกคน พค.57 LCC
2.Ws 1: กำรตัดสินใจ เชิงประจักษ์ มิย.57 LCC
3.Ws 2: กำรประเมินผลเชิงปฏิบัติกำร: ประเมินควำมเป็นไปได้ในกำร
ดำำเนินกำรและพัฒนำต่อเนื่องในชีวิตจริง สค.57 LCC
4.Ws 3: กำรประเมินผลเชิงวิเครำะห์ กำรประเมินควำมก้ำวหน้ำเปรียบเทียบ
กับผลที่คำดว่ำจะได้รับ ตค.57 LCC
4.Ws 4: Confirm or Reject กำรตัดสินใจ  กำรสังเครำะห์บทเรียน ธค.57 LCC
5.Ws 5: Feedback loop นำำเสนอผลสังเครำะห์บทเรียนจำกประสบกำรณ์
-> Final Report กพ.58 LCC
6.ระหว่ำงดำำเนินกำร AI,LCC,P ลงไปหนุนเสริม สนับสนุนกำรเรียนรู้ และ
กำรทำำงำนของ LT ให้สำำเร็จ กย.57-มีค.58 LCC/AI/P
7. จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบกำรณ์และผลกำรดำำเนินงำน มค.-มีค.58 LCC/AI/P/LT
กำรสนับสนุน ติดตำม ประเมินผล
1. กำรประชุม core team เขต / ส่วนกลำง พค.57-เมย.58 สปสช.
2. กำรสนับสนุน ติดตำมในพื้นที่ (LCC ละอย่ำงน้อย 1 ครั้ง) พค.57-เมย.58 สปสช.
3. จัดเวที KM & Sharing ระดับประเทศ เมย.58 สปสช.

23. CUP
Award
 สปสช.จัดสรรงบเพมิ่เติมให้กับ CUP ทมีี่ผลงำน
ตำมเกณฑ์คุณภำพและผลงำน
บริกำรปฐมภูมิเป็น CUP-Excellence
 นครพนมได้รับจัดสรร 212,065 บำท
 มติทปี่ระชุมคณะกรรมกำรพัฒนำระบบฯ 18
มี.ค.57
- นำ้ำหนักคะแนน DHS ร้อยละ 50
QOF/ คปสอ.
รพ.สต.ติดดำว ร้อยละ 25
กำรพัฒนำระบบ
ปฐมภูมิ ร้อยละ 25
- กำรมอบรำงวัลและกำรเชิดชูเกียรติ
รำงวัลชนะเลิศ รองชนะเลิศ

24. Thank you for your attention