Ομιλία

1. Κρήτη, 20 Ιουνίου 2008
ΟΜΙΛΙΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
κ. ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΕ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ
ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΧΑΝΙΩΝ ΚΑΙ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Κύριε Περιφερειάρχα,
Κύριοι Νομάρχες,
Κύριοι Δήμαρχοι,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Αγαπητοί εκπρόσωποι των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,
Καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους βρίσκονται σήμερα εδώ σε αυτή τη
συνάντηση εργασίας για τον τουρισμό της Κρήτης και ειδικότερα του νομού Χανίων και
Ρεθύμνης. Χαίρομαι που βρίσκομαι ανάμεσά σας. Γιατί αναγνωρίζω πρόσωπα γνώριμα.
Πρόσωπα που με έκαναν να αγαπήσω αυτόν τον τόπο. Πρόσωπα που μου έμαθαν απλόχερα
τι σημαίνει Κρητική φιλοξενία.
Κυρίες και κύριοι,
Σε όλη την περιοδεία μου στο νησί διαπίστωσα, για ακόμη μια φορά, την ανάγκη του
διαλόγου και της συνεργασία όλων μας για τη καλή πορεία του τουρισμού, του πιο
δυναμικού, του πιο εξωστρεφούς, του πιο σημαντικού κλάδου της ελληνικής οικονομίας. Η
1

2. ευθύνη της τουριστικής ανάπτυξης, όπως και τα οφέλη από αυτή μοιράζονται σε όλους: Και
στην Πολιτεία, και στην Αυτοδιοίκηση και στους φορείς και στους πολίτες. Ο τουρισμός μας
αφορά όλους. Αυτό είναι κάτι που αισθάνομαι υποχρεωμένος να υπενθυμίζω σε κάθε
επίσκεψή μου, γιατί ο τουρισμός είναι ο κατεξοχήν τομέας που δεν λειτουργεί ούτε στο
κενό, ούτε σε γυάλα. Αναπτύσσεται μέσα από ένα πλέγμα παραγόντων και αφορά ένα
ευρύτατο φάσμα της ελληνικής κοινωνίας. Είναι ένας τομέας στον οποίο δεν χωράνε
κόκκινες, πράσινες ή γαλάζιες πολιτικές. Γι’ αυτό και εγώ, δεν είμαι σήμερα μαζί σας ως
Υπουργός της γαλάζιας Κυβέρνησης, αλλά ως ο αρμόδιος να συζητήσουμε και να
αναλάβουμε κοινές δράσεις για το καλό του τόπου αυτού.
Φίλες και φίλοι,
Σύντεκνοι και συντέκνισσες,
Η Κρήτη είναι το νησί της Ελλάδας με τη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα σε παγκόσμιο
επίπεδο. Τα Χανιά έχουν ένα μεγάλο μερίδιο αυτής της αναγνωρισιμότητας. Είναι μια πόλη
με μεγάλη ιστορία, αισθητική, και παλμό σύγχρονης ζωής. Είναι και η πόλη της Κρήτης για
την οποία μπορούμε να μιλούμε για την ανάπτυξη του city break, μια μορφή τουρισμού που
συμβάλλει στην άμβλυνση της εποχικότητας και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Όμως και το Ρέθυμνο είναι μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας, με ιστορική και
πολιτισμική σημασία. Μια πόλη που μπορεί να αναδειχθεί ως ανεξάρτητος προορισμός.
Κυρίες και κύριοι,
Υποχρέωση της Πολιτείας είναι να δημιουργεί πρότυπα και μοντέλα επενδυτικών πρακτικών
που υιοθετούν τις αρχές της νέας τουριστικής πολιτικής. Οι περιοδείες μου σε όλη την
Ελλάδα στόχο έχουν να θέσουν τις βάσεις για τη διαμόρφωση επιχειρησιακού σχεδίου για
κάθε περιφέρεια, κάθε νομό, κάθε τουριστικό προορισμό. Οι εναλλαγές του ελληνικού
τοπίου και η πολιτισμική πολυμορφία μας οδηγούν σε μια στρατηγική, που λαμβάνει υπόψιν
της τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής και συνδέεται με τις ιδιαιτερότητές της.
Αυτός είναι ο λόγος που επιδιώκουμε την ανάπτυξη εννέα τομέων τουρισμού, εννέα
διαφορετικών τουριστικών προϊόντων ανάλογα με τις ανάγκες και την γεωφυσική και
πολιτισμική ταυτότητα κάθε τόπου. Η Ελλάδα δεν είναι ένα οικόπεδο. Γι’ αυτό και δεν
2

3. μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ενιαίο οικόπεδο. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η
ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού, η Κρήτη, είναι ένας ακόμα προορισμός στο διεθνές
ανταγωνιστικό περιβάλλον και πρέπει να προβάλλεται σε κάθε γωνιά της γης και σε κάθε
αγορά από όπου μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες. Αυτό σημαίνει συνεργασία και
σύμπραξη. Σημαίνει κοινή προσπάθεια και κοινή πορεία. Η Κρήτη προσφέρει και μπορεί να
αποτελεί πρόταση σχεδόν για κάθε μορφή και είδος τουρισμού που μπορούμε να
σκεφθούμε. Όλη αυτή η πολυμορφία και οι αντιθέσεις αφορούν τελικά έναν τόπο. Ένα
νησί. Δεν είναι ούτε σωστό αλλά ούτε και αποτελεσματικό η προβολή της Κρήτης στο
εξωτερικό να γίνεται ταυτόχρονα με τέσσερις διαφορετικούς τρόπους ή από τέσσερις
διαφορετικούς φορείς. Η τουριστική ανάπτυξη της Κρήτης και ιδίως η επικοινωνιακή της
στρατηγική πρέπει να χαράσσεται και να υλοποιείται πέρα από κακώς εννοούμενες
τοπικιστικές προσεγγίσεις και παραμορφωτικά κριτήρια εντοπιότητας. Κάθε περιοχή έχει
βεβαίως τα δικά της χαρακτηριστικά, τα δικά της πλεονεκτήματα. Και αυτά οφείλει να
προβάλλει, να αξιοποιεί και να διεκδικεί την κατάλληλη ανάπτυξη. Αλλά η αρχή του ενός
προορισμού θα πρέπει να καθορίζει και να διέπει κάθε προσπάθεια. Άλλωστε, η αύξηση της
αναγνωρισιμότητας και της επισκεψιμότητας της Κρήτης ως ένα διεθνές brand name, μόνο
όφελος μπορεί να προσφέρει σε όλο το νησί και τους κατοίκους.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα η Κρήτη καλείται να κάνει ένα βήμα πιο πέρα από το μοντέλο του ήλιου και της
θάλασσας, από το πρότυπο του μαζικού τουρισμού. Ένα μοντέλο που αναμφισβήτητα
πρόσφερε πολλά. Σε όλο το νησί γίνονται σοβαρές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση
και από την πλευρά της Πολιτείας και από την πλευρά της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Το
μοντέλο αυτό δεν επαρκεί για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού.
Δεν είναι ανάγκη να επαναλάβω τα οφέλη του τουρισμού για τον τόπο μας. Οι διαρθρωτικές
αλλαγές στον τομέα της αγροτικής οικονομίας, η πολύχρονη υστέρησή της στο
δευτερογενή τομέα παραγωγής, καθιστούν τον τουρισμό ως το πλέον πρόσφορο πεδίο
ανάπτυξης και ευημερίας. Ο βασικός λόγος είναι προφανής: κανένας άλλος οικονομικός
τομέας και καμία άλλη δραστηριότητα δεν συγκεντρώνει τόσο υψηλό βαθμό ευεργετικών
επιδράσεων σε όλο το πλέγμα του τοπικού, κοινωνικού, παραγωγικού και οικονομικού
ιστού, όσο ο τουρισμός. Ο νομός Χανίων και ο νομός Ρεθύμνης έχουν τη δυνατότητα να
3

4. αναπτύξουν σχεδόν και τους εννέα επιμέρους τομείς τουρισμού που, για πρώτη φορά
φέτος, αρχίσαμε σε κεντρικό επίπεδο να αναπτύσσουμε και να διαφημίζουμε διεθνώς. Η
Κρήτη και ειδικότερα οι Νομοί Χανίων και Ρεθύμνης, έχουν την ευκαιρία να παίξουν κύριο
ρόλο στην εφαρμογή ενός νέου, ηπιότερου μοντέλου ανάπτυξης που θα εντάξει το νησί σε
τροχιά ανανέωσης, εκσυγχρονισμού και ταχύτατης ενσωμάτωσης των νέων τάσεων που
επικρατούν παγκοσμίως στην τουριστική βιομηχανία.
Κυρίες και κύριοι,
Ο πράσινος τουρισμός, ο οποίος αποτελεί κυρίαρχη τάση στην παγκόσμια αγορά μπορεί να
οδηγήσει σε βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη, σε αυστηρότερη διαχείριση των φυσικών
πόρων, στην ευρύτερη υιοθέτηση πρακτικών και εφαρμογών φιλικών προς το περιβάλλον.
Σε επενδυτική πρακτική και πολιτική με μεγαλύτερη υπευθυνότητα και αυστηρότερες
προδιαγραφές. Γιατί ο σεβασμός στο περιβάλλον, σε συνδυασμό με την ποιότητα σε όλες
της τις εκφάνσεις, είναι οι θεμέλιες λίθοι για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού. Τα Χανιά
– όπως και το Ρέθυμνο – μπορούν να πρωταγωνιστήσουν στην ανάπτυξη του πράσινου
τουρισμού με αιχμή τον αγροτουρισμό. Η θαυμάσια ενδοχώρα, με τις εναλλαγές που
προσφέρει, αποτελεί την ιδανικό σκηνικό για την σταδιακή ανάπτυξη του αγροτουρισμού
και του τουρισμού περιπέτειας για δέκα ή ακόμα και δώδεκα μήνες το χρόνο. Η
γεωμορφολογία της Κρήτης είναι η ιδανικότερη για αθλητικές εμπειρίες, σπορ στη φύση και
για δραστηριότητες πλήρως εναρμονισμένες με τη νέα τάση που κατευθύνεται προς μορφές
τουρισμού φιλικές προς το περιβάλλον: Αναρρίχηση, ιστιοπλοΐα, αλεξίπτωτο πλαγιάς ή
παραπέντε, καταφύγια, ορειβατικά μονοπάτια, canoeing, επίσκεψη των σπηλαίων κ.λπ. Η
προώθηση του θεματικού τουρισμού, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό και την ποιοτική
αναβάθμιση του ισχυρού και διεθνώς αναγνωρισμένου μοντέλου «ήλιος και θάλασσα»,
αποτελεί βασική προτεραιότητα, αφού θα συμβάλλει στη διαφοροποίηση και στον
εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του, στην
επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, στην ανάδειξη και ανάπτυξη αναξιοποίητων περιοχών
της κρητικής ενδοχώρας, λειτουργώντας ανασχετικά στις τάσεις εγκατάλειψής της.
Ειδικότερα στον τομέα του τουρισμού, το Ρέθυμνο – σε αντίθεση με άλλες περιοχές του
νησιού – έχει ακόμη τεράστιες δυνατότητες σε ότι αφορά την ανάπτυξη του θαλάσσιου
μετώπου. Η ΕΤΑ έχει παραχωρήσει στο Δήμο Φοίνικα την παραλία Δαμνόνι, η οποία είναι
4

5. μία από τις ομορφότερες και πλέον πολυσύχναστες παραλίες της περιοχής. Έχει διακριθεί με
Γαλάζια Σημαία - με σκοπό την αξιοποίησή της για την προσέλκυση περισσοτέρων
τουριστών μέσω της παροχής ποιοτικών υπηρεσιών.
Κυρίες και κύριοι,
Οι στόχοι της τουριστικής ανάπτυξης συνοψίζονται στο τρίπτυχο Ποιότητα – Πολυμορφία –
Βιωσιμότητα. Ο αναπροσανατολισμός της τουριστικής ανάπτυξης της Κρήτης θα επιφέρει
ισορροπία μεταξύ κορεσμένων και υπανάπτυκτων περιοχών, μεταξύ βόρειου άξονα και
νότιου άξονα. Επιπλέον, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη νέων
προϊόντων και υπηρεσιών, σε άμβλυνση της εποχικότητας, σε προσέλκυση πιο ποιοτικών
επισκεπτών. Ο αγροτουρισμός, αποτελεί πολύ πρόσφορο τουριστικό πεδίο με περαιτέρω
δυνατότητες ανάπτυξης και πολυεπίπεδες ωφέλειες, αφού γίνεται το πεδίο συνάντησης του
παραδοσιακού κρητικού παραγωγού με τον σύγχρονο επενδυτή, των αναξιοποίητων
δυνατοτήτων της κρητικής φύσης με τους ευρωπαϊκούς πόρους, της ιδιωτικής
πρωτοβουλίας με την Αυτοδιοίκηση και την Πολιτεία. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο
τουρισμός υπαίθρου, το countryside, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ισόρροπης και βιώσιμης
ανάπτυξης. Αναδεικνύει και αξιοποιεί με οικονομικούς όρους τα συγκριτικά πλεονεκτήματα,
το φυσικό κάλλος και την ιδιαίτερη παράδοση κάθε περιοχής - από την γαστρονομία έως τη
χειροτεχνία. Και έχει δημιουργήσει μία δυναμικά αναπτυσσόμενη ειδική αγορά επισκεπτών,
με διψήφια ποσοστά ανάπτυξης κατά μέσο όρο ετησίως την τελευταία τετραετία, με
δραστηριοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων -στους τομείς της παραγωγής, της
διαμονής, της σίτισης, δραστηριοτήτων κ.ο.κ.- και προσέλκυση εκατομμυρίων επισκεπτών
ετησίως. Στην κατεύθυνση αυτή, τρία σημαντικά έργα εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό
Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα του Γ΄ΚΠΣ «Οικοτουριστικές Διαδρομές Περιοχής Νομού
Ρεθύμνης και Περιοχής Νομού Ηρακλείου». Η προώθηση του αγροτουρισμού, ως μοντέλου
τουριστικής ανάπτυξης της κρητικής ενδοχώρας, μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη
βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, στην ευημερία της περιοχής και στην
προώθηση της ισόρροπης ανάπτυξης στην Περιφέρεια, αφού:
5

6. • Συντελεί στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις
για αναστροφή της πληθυσμιακής μείωσης και δημογραφικής γήρανσης της κρητικής
υπαίθρου.
• Βασίζεται στη δημιουργία υποδομών ήπιας κλίμακας, οι οποίες βρίσκονται σε αρμονία
με το φυσικό περιβάλλον και συμβάλλουν στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των
μόνιμων κατοίκων.
• Ενισχύει το γεωργικό τομέα, μέσω της διάθεσης παραδοσιακών προϊόντων στην
αγορά και της αύξησης των εισοδημάτων των απασχολούμενων στη γεωργία.
• Συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση τόσο των μόνιμων κατοίκων της κρητικής
ενδοχώρας, όσο και των επισκεπτών, αναφορικά με τις ανάγκες σεβασμού και
προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Αποτελεί δραστηριότητα με δυνατότητες άσκησης όλη τη διάρκεια του έτους,
ενισχύοντας την προσπάθεια για άμβλυνση της εποχικότητας του κρητικού
τουρισμού.
Κυρίες και κύριοι,
Σε μια εποχή καταιγιστικού διεθνούς ανταγωνισμού, η ποιότητα μπορεί και πρέπει να
αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημά μας. Σε κάθε προορισμό που επισκέπτομαι μιλώ για
την ανάγκη της αισθητικής, της καθαριότητας, του σεβασμού απέναντι στον επισκέπτη, των
ωρών κοινής ησυχίας, της τουριστικής συνείδησης. Μιλώ εν τέλει, γι' αυτό που οι ξένοι
πιστεύουν για εμάς. Τη μοναδική Ελληνική φιλοξενία. Όπως γνωρίζετε, στο πλαίσιο της
στρατηγικής της ποιότητας, εμείς από την πλευρά μας, λάβαμε την πολιτική απόφαση της
επίλυσης ενός από τα δυσκολότερα και χρονίζοντα προβλήματα του τουριστικού κλάδου.
Με νομοθετική ρύθμιση επιλύεται το πρόβλημα της νόμιμης λειτουργίας σημαντικότατου
αριθμού τουριστικών καταλυμάτων, που λειτουργούν χωρίς το νόμιμο ειδικό σήμα
λειτουργίας του ΕΟΤ. Η δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος αποτελεί προτεραιότητά
μας. Απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη. Επίσης, στο πλαίσιο της αποτύπωσης, σε πανελλαδική
κλίμακα, των κύριων και μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων, για πρώτη φορά, από εδώ,
ανακοινώνω πως ολοκληρώθηκε η αποτύπωση των κύριων και μη κύριων
καταλυμάτων του Νομού Ρεθύμνης, για το πρότυπο κατάταξης σε αστέρια και
κλειδιά. Το Ρέθυμνο είναι η πρώτη περιοχή στην οποία ολοκληρώθηκε η
6

7. αποτύπωση. Μπορούμε, από δω και στο εξής, να προχωρήσουμε σε πιλοτικό επίπεδο, πριν
από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας, στην απονομή αστεριών και κλειδιών. Η
κατάταξη των τουριστικών καταλυμάτων σε αστέρια και κλειδιά είναι ένα απαραίτητο βήμα
προς την κατεύθυνση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας. Η ολοκλήρωση του έργου
σε πανελλαδικό επίπεδο είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας.
Κυρίες και κύριοι,
Θέλω να αναφέρω ενδεικτικά κάποια από τα σημαντικά έργα προς ένταξη στο ΕΣΠΑ. Στο
πλαίσιο της ανάδειξης της ενδοχώρας, εντάσσεται στο ΕΣΠΑ η αξιοποίηση του
περιβάλλοντος χώρου Ιδαίου Άντρου, Ν. Α. ΡΕΘΥΜΝΗΣ. Το έργο αφορά την ανάπλαση του
παλαιού περιπτέρου που είχε κατασκευάσει ο ΕΟΤ και του περιβάλλοντος χώρου, ώστε να
εξυπηρετούνται οι επισκέπτες της περιοχής. Στο πλαίσιο της ανάπτυξης του city break,
αλλά και του πολιτιστικού τουρισμού με τον οποίο είναι συνυφασμένη η πόλη των Χανιών,
εντάσσεται στο ΕΣΠΑ το έργο ανάδειξης και τουριστικής αξιοποίησης Παλαιών
Ταμπακαριών, ένα έργο που αφορά στην ανάδειξη διατηρητέων νεότερων μνημείων και
την μετατροπή τους σε τουριστικά πολυχρηστικά κέντρα.
Κυρίες και κύριοι,
Έχουμε όλες τις προϋποθέσεις να πετύχουμε. Και θα πετύχουμε. Το καινούργιο δυναμικό
και ανταγωνιστικό μοντέλο ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού που υιοθετήσαμε, μας δίνει
την δυνατότητα να στοχεύουμε ψηλά. Αλλά κυρίως να στοχεύουμε μακροπρόθεσμα. Η
Ελλάδα, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της μπορεί να καθιερωθεί ως ένας από
τους δημοφιλέστερους διεθνείς προορισμούς. Είμαι βέβαιος πως η στρατηγική της
ποιότητας, της βιωσιμότητας και της πολυμορφίας θα φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Όμως, τελειώνοντας, πρέπει να πω ακόμη μια φορά ότι ο τουρισμός βασίζεται και στη
διαχείριση της καθημερινότητας. Η καθαριότητα, η αισθητική, η τουριστική και οικολογική
συνείδηση, ο σεβασμός στους κανόνες είναι μια προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε όλοι
μαζί. Γιατί τα οφέλη είναι για όλους μας.
Σας ευχαριστώ.
7