Συνέντευξη

1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 3 Απριλίου 2008
Συνέντευξη του Υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης
Άρη Σπηλιωτόπουλου
στο περιοδικό Traveller’ s Icons
Κύριε Σπηλιωτόπουλε, πώς βλέπετε να πηγαίνουν τα πράγματα στη
φετινή τουριστική περίοδο; Θα έχουμε αύξηση ή μείωση των
επισκεπτών στη χώρα μας;
Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου η Ελλάδα να μην
απουσιάζει από μεγάλες διεθνείς τουριστικές εκθέσεις, πολλές εκ των οποίων
είναι εξειδικευμένου ενδιαφέροντος. Πιστεύω ότι μόνο έτσι ο ελληνικός
τουρισμός μπορεί να διατρανώσει την παρουσία του στη ευρύτερη τουριστική
αγορά και η χώρα μας να εδραιώσει τη θέση της στον παγκόσμιο τουριστικό
χάρτη. Είναι βαθιά πεποίθησή μου ότι μέσω της εξωστρέφειας του
τουριστικού προϊόντος θα μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε την εικόνα της
Ελλάδας σε αγορές παραδοσιακές και μη. Τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν
ότι πάμε καλά. Οι έρευνες διεθνών έγκριτων tours operators καταγράφουν μία
ανάκαμψη της επισκεψιμότητας στη χώρα μας παρότι τους πρώτους μήνες
είχε παρουσιαστεί μία «κοιλιά», που δε σας κρύβω ότι μας ανησύχησε. Σήμερα
όμως είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι από ποτέ χωρίς αυτό να σημαίνει ότι
ανεβάζουμε τον πήχη ψηλά με τον κίνδυνο να μην μπορέσουμε να τον
υπερβούμε. Με συστηματικές, οργανωμένες και επίμονες προσπάθειες καθώς
και με την ενεργή παρουσία μας σε τουριστικά γεγονότα διεθνούς
ενδιαφέροντος έχουμε πετύχει να αντιστρέψουμε το μέχρι πρότινος αρνητικό
κλίμα. Η πολιτική, της εξωστρέφειας λοιπόν, αποδίδει, επιτυγχάνοντας
μεγαλύτερη προβολή της Ελλάδας και κατ’ επέκταση εισροή περισσότερων
ξένων επισκεπτών και συναλλάγματος. Είμαι βέβαιος ότι ο απολογισμός που
θα κάνουμε στο τέλος της χρονιάς θα έχει θετικό πρόσημο.
Γιατί δεν υπάρχει μια υπεύθυνη υπηρεσία, ένας κρατικός μηχανισμός
που να μπορεί να καταμετρά με ακρίβεια την εθνικότητα των
τουριστών, τους λόγους, το είδος των διακοπών που επιλέγουν κ.λπ.;
Σε αυτό έχετε απόλυτο δίκιο. Διότι όταν αναφερόμαστε σε τουριστικά μεγέθη
πρέπει να μιλούμε με όρους ακρίβειας και αντικειμενικότητας. Η απόφασή μου
για τη δημιουργία ενός συστήματος καταμέτρησης τουριστών και
συναλλάγματος από μηδενική βάση σε συνεργασία με την Τράπεζα της

2. Ελλάδος αυτόν ακριβώς τον στόχο υπηρετεί. Να μιλάμε δηλαδή βάσει
συγκεκριμένων δεδομένων που δεν θα μπορεί κανείς να παραποιήσει για τους
δικούς του λόγους. Θέλουμε λοιπόν να δούμε την πραγματικότητα κατάματα
προκειμένου στην πορεία του χρόνου να έχουμε μία ακριβή εικόνα για τα
σημεία στα οποία πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση. Και επειδή η
σωστή θεραπεία του προβλήματος προϋποθέτει πρώτα τη σωστή διάγνωσή
του, έχω την αίσθηση ότι μέσα από αυτό το άρτιο σύστημα καταγραφής θα
μπορέσουμε να χαράξουμε μία στρατηγική προσέλκυσης ποιοτικότερων
τουριστών σε μακροχρόνια βάση. Σε κάθε περίπτωση πάντως το στοίχημα για
εμάς είναι να πουλήσουμε συγκεκριμένες τουριστικές υπηρεσίες σε
συγκεκριμένες τουριστικές αγορές. Άλλο προϊόν θα προσφέρουμε στους
Κινέζους επισκέπτες και το οποίο θα έχει έντονα τα στοιχεία του ελληνικού
πολιτισμού και άλλο στους Ρώσους οι οποίοι ενδιαφέρονται περισσότερο για
το γιότινγκ και τον τουρισμό πολυτελείας. Το ενιαίο σύστημα καταγραφής θα
συνθέσει όλα αυτά τα επιμέρους στοιχεία τα οποία σε συνδυασμό με ένα
πλέγμα πολύπλευρων δράσεων προς κάθε κατεύθυνση θα μας βοηθήσει να
έχουμε μία πιο αποδοτική, πιο αποτελεσματική τουριστική πολιτική.
Πώς σκέφτεστε να τιμωρήσετε τους κακούς «επαγγελματίες» που
εκμεταλλεύονται τη high season για να πλουτίσουν εις βάρος των
Ελλήνων και ξένων τουριστών;
Θίγετε ένα σοβαρό ζήτημα που έχει να κάνει με μία ευρύτερη φιλοσοφία που
πρέπει να μας διακατέχει ως λαό ενάντια στο γρήγορο και εύκολο κέρδος.
Όσοι το επιδιώκουν δημιουργούν όντως πρόβλημα, που δυστυχώς όμως
ζημιώνει την ίδια της εικόνα της Ελλάδας. Αν θέλετε την προσωπική μου
άποψη, θεωρώ ότι οι ασυνείδητοι επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου είναι
ευτυχώς λίγοι. Η ασύδοτη δράση τους όμως είναι ικανή να γκρεμίσει όσα με
τόσο κόπο χτίζουμε. Απέναντι σε τέτοιου είδους φαινόμενα ήμασταν και θα
παραμείνουμε ανυποχώρητοι, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που σχετίζονται με την
υγιεινή και την ασφάλεια των επισκεπτών μας. Πιστεύω πάντως ότι αυτός ο
κλειστός κύκλος των λίγων κάκιστων επαγγελματιών σιγά σιγά απομονώνεται
και με τη συμπεριφορά τους αυτοακυρώνονται. Από κει και πέρα χρειάζεται η
ενίσχυση των υφιστάμενων ελεγκτικών μηχανισμών προκειμένου να κάνουν
κάτι πάρα πολύ απλό: να εφαρμόζουν το νόμο.
Απ’ ό,τι ξέρω, ταξιδεύετε αρκετά στην Ελλάδα. Εκτιμάτε ότι οι
διακοπές στη χώρα μας είναι value for money ή τελικά
«αναγκάζουμε» τον Έλληνα τουρίστα να πάει να ξοδέψει τα χρήματά
του στην Τουρκία, την Αίγυπτο και σε άλλα μέρη που προσφέρουν
υπηρεσίες συμβατές με αυτά που πληρώνει;
Ταξιδεύω αρκετά στην Ελλάδα γιατί απλούστατα αγαπώ την χώρα μας, όπως
όλοι μας άλλωστε. Δεν είναι τυχαίο ότι τις καλύτερες αναμνήσεις από διακοπές
σε περίοδο Πάσχα, καλοκαιριού ή Χριστουγέννων τις έχω από μέρη που έχω
επισκεφθεί εντός της επικράτειας της χώρας μας. Αν θέλετε να σας το θέσω
διαφορετικά είμαι φανατικός ταξιδευτής της Ελλάδας. Η χώρα μας έχει μέρη

3. με μοναδικές ομορφιές που μπορούν να προσφέρουν στον επισκέπτη
εμπειρίες συναρπαστικές και όλα αυτά κάτω από συνθήκες ποιότητας και
ασφάλειας. Προσωπικά δεν σας κρύβω ότι θα σκεφτόμουν σοβαρά να αφήσω
την Ελλάδα για να περάσω τις διακοπές του Πάσχα, λόγου χάρη, στην
Τουρκία ή την Αίγυπτο με ότι αυτό συνεπάγεται. Η Ελλάδα μπορεί να
αποτελέσει κορυφαίο πόλο έλξης τουριστών ανεξαρτήτως ακρίβειας ή μη. Να
γίνει με άλλα λόγια ένας προορισμός τον οποίον θα επιλέγουν οι ξένοι
επισκέπτες επειδή απλούστατα είναι «της μόδας», όπως το Λονδίνο ή το
Παρίσι. Αντιστοίχως, μέσω της άμβλυνσης της εποχικότητας και την ενίσχυση
του τουριστικού μοντέλου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου η ελληνική
περιφέρεια μπορεί να κρατήσει τον εσωτερικό τουρισμό μετουσιώνοντάς τον
σε δύναμη οικονομικής ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας.
Αναλάβατε ένα υπουργείο που θεωρείται η βαριά «βιομηχανία» της
Ελλάδας. Πώς γίνεται σε έναν τόσο σημαντικό τομέα να αγνοείται η
προσφορά του internet; Γιατί δεν έχουμε ένα ταξιδιωτικό portal
ενημερωμένο, μοντέρνο και δημιουργικό;
Όχι μόνο δεν αγνοούμε τη δύναμη του διαδικτύου αλλά απεναντίας την
έχουμε ήδη θέσει στο επίκεντρο της στρατηγικής μας για τον ελληνικό
τουρισμό. Η ψηφιακή εποχή απαιτεί νέες εναλλακτικές μορφές προώθησης
του τουριστικού προϊόντος πέραν των παραδοσιακών μεθόδων διαφήμισης.
Αξιοποιούμε λοιπόν όλα τα περιθώρια που έχουμε για την ενεργή προβολή της
Ελλάδας στο διαδίκτυο. Η τηλεοπτική διαφήμιση είναι το πρώτο σκαλοπάτι για
την εδραίωση της παρουσίας της χώρας μας στο εξωτερικό. Το δεύτερο και
σημαντικότερο είναι το ίντερνετ αφού αποτελεί την κύρια δεξαμενή άντλησης
πληροφοριών από τους εν δυνάμει ξένους επισκέπτες. Μέχρι σήμερα λοιπόν
έχουμε πετύχει μία αξιοπρεπή παρουσία της Ελλάδας σε κορυφαίες
ιστοσελίδες μεγάλης επισκεψιμότητας ενώ σύντομα ολοκληρώνεται και το νέο
ολοκληρωμένο portal του ελληνικού τουρισμού όπου ο ενδιαφερόμενος,
πληκτρολογώντας τη λέξη Greece στις μηχανές αναζήτησης θα μπορεί με ένα
μόνο κλικ να λαμβάνει μία ολοκληρωμένη εικόνα του ελληνικού τουρισμού, σε
πολλές γλώσσες, με τρόπο εύχρηστο και ελκυστικό.
Eνημερώνομαι κάθε μήνα από παγκόσμια ταξιδιωτικά περιοδικά όπως
το αμερικάνικο Conde Nast, το ιταλικό Panorama, το Travel Sundays,
καθώς και παγκόσμια ταξιδιωτικά sites όπως expedia και
virginatlantic. Δεν έχω δει ποτέ καταχώρηση της Ελλάδας. Αντίθετα,
υπάρχουν της Κύπρου και της Τουρκίας. Εμείς πού διαφημιζόμαστε;
Ποια είναι η πολιτική μας σε αυτό τον τομέα;
Δεν θα ήταν χρήσιμο να μπούμε σε μία λογική περιπτωσιολογίας που δεν
οδηγεί πουθενά. Αυτό που έχω να σας πω είναι ότι η προβολή της Ελλάδας
τόσο στον Τύπο όσο και σε μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα γίνεται με όρους
απόλυτης διαφάνειας και- το κυριότερο- με μακροπρόθεσμη στόχευση, η
οποία υπηρετεί την προσέλκυση της creative class δηλαδή ποιοτικότερης
στάθμης ξένων επισκεπτών. Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η διαφημιστική

4. προβολή της χώρας μας κατά τη διάρκεια της τελετής των Όσκαρ ούτε
βεβαίως και η παρουσία της με διαφημιστικά σποτ στο δίκτυο E-
entertainment. Και οι δύο περιπτώσεις είναι ενδεικτικές της νέας πολιτικής που
έχουμε χαράξει σε επίπεδο επικοινωνίας με στόχο την αποτελεσματικότερη
προσέγγιση των δυναμικών κοινωνικών στρωμάτων στην παγκόσμια
τουριστική αγορά.
Πάλι θα έχουμε τουρίστες από την κεντρική Ευρώπη. Μήπως ήρθε η
ώρα ν’ ανοίξουμε τα φτερά μας στις νέες αγορές του πρώην
Ανατολικού Μπλοκ; Γιατί πρέπει να μας «παίρνουν» τουρίστες η
Ιταλία και η Ισπανία, που γεμίζουν με Ρώσους, Κινέζους ακόμα και
Ινδούς;
Πρόσφατα βρέθηκα στη Ρωσία και αμέσως μετά στην Κίνα. Και στους δύο
αυτούς προορισμούς είχα επαφές υψηλής πολιτικής, τουριστικής αλλά και
οικονομικής σημασίας αποσκοπώντας στην, όσο το δυνατόν, μεγαλύτερη
διεισδυτικότητα της χώρας μας σε αυτές τις νέες αναδυόμενες αγορές.
Δεδομένης της επιβράδυνσης στην εισροή τουριστών που καταγράφουν
παραδοσιακές αγορές όπως η Γαλλία, η Αγγλία κ.α. οφείλαμε από την πρώτη
στιγμή να χαράξουμε μία τουριστική στρατηγική που να περιλαμβάνει τέτοιου
είδους ανεκμετάλλευτες αγορές. Και στις δύο περιπτώσεις πάντως η Ελλάδα
έχει μία χρυσή ευκαιρία να αναδειχθεί σε κύριο τουριστικό προορισμό. Στη μεν
Ρωσία αξιοποιώντας τις άριστες πολιτικές και οικονομικές σχέσεις που έχει
επιτύχει η ελληνική κυβέρνηση, στη δε Κίνα αποκομίζοντας οφέλη από την
επικείμενη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου σε μία χρονιά
κατά την οποία η Ελλάδα είναι τιμώμενη χώρα. Οι προσπάθειές μας πρέπει να
είναι διαρκείς. Δεν χωρούν εφησυχασμοί αφού πρέπει με την ίδια ένταση να
συνεχίσουμε να παλεύουμε για την εντατικοποίηση της παρουσίας μας στις
διεθνείς αγορές. Άλλωστε ο τουρισμός απαιτεί να έχεις ανοιχτούς ορίζοντες,
να αφουγκράζεσαι τα μηνύματα των καιρών και να μην εγκλωβίζεσαι στη
γυάλα ενός κλειστού υπουργικού γραφείου. Η εξωστρέφεια λοιπόν του
ελληνικού τουριστικού προϊόντος, του ελληνικού τουρισμού, είναι
μονόδρομος.
Ποιος είναι ο μεγάλος στόχος που έχετε θέσει στο υπουργείο σας;
Ποια πιστεύετε πως είναι η επιτυχία που θα κάνει τους ανθρώπους
του τουρισμού να σας θυμούνται;
Σε όλη τη διάρκεια της πολιτικής μου διαδρομής μέχρι σήμερα πορεύτηκα
πιστά προσηλωμένος στις αρχές της σύνεσης, της συναίνεσης και της
σύνθεσης. Τα εμπόδια που καλούμαστε να υπερβούμε για να χαράξουμε νέους
δρόμους και να δώσουμε νέες προοπτικές στην τουριστική ανάπτυξη της
πατρίδας μας είναι κοινά. Τα προβλήματα είναι ίδια για όλους και η
αποτελεσματική αντιμετώπισή τους προϋποθέτει μία ευρύτερη συλλογική
προσπάθεια. Είμαι αποφασισμένος να σκύψω πάνω σε αυτά, να αφουγκραστώ
τις ανησυχίες που έχει ο κόσμος του τουρισμού και τις οποίες- πιστέψτε με-
συμμερίζομαι στο έπακρο. Πιστεύω ότι με ανοιχτές πόρτες και με διάλογο θα
προχωρήσουμε όλοι μαζί προς τον κοινό στόχο που έχουμε θέσει. Ο
τουρισμός εξάλλου δεν ενώνει μόνο διαφορετικούς πολιτισμούς μεταξύ τους,

5. αλλά είναι ο κοινός παρονομαστής του οράματος που έχουν όλες οι Ελληνίδες
και όλοι οι Έλληνες για την οικοδόμηση μίας καλύτερης Ελλάδας που υπάρχει
στο μυαλό, την ψυχή και τα όνειρά μας. Η παρουσία μου στην ηγεσία του
Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης φιλοδοξώ να συμβάλλει- στο μέτρο του
δυνατού- στην οικοδόμηση μίας νέας αντίληψης για τον τουρισμό στη χώρα
μας. Όπως ο καθένας έτσι κι εγώ θα αξιολογηθώ από την προσφορά και το
έργο μου. Προσδοκώ ότι το τελικός απολογισμός θα είναι θετικός. Σημασία
όμως δεν έχει μόνο ότι κάθε μέρα κάνουμε ένα- μικρό ή μεγάλο- άλμα
ποιότητας και δημιουργίας ώστε να προσεγγίσουμε τα διεθνή τουριστικά
standards. Σημασία έχει ότι το κάνουμε όλες και όλοι μαζί. Και αυτό θεωρώ
ότι είναι το σημαντικότερο.
Ποιο είναι το ισχυρό χαρτί της Ελλάδας στον παγκόσμιο τουρισμό;
Είστε θιασώτης του «ήλιος και θάλασσα» ή πιστεύετε σε μια πιο
μοντέρνα προσέγγιση της Ελλάδας;
Μα, το έχω πει κατ’ επανάληψη ότι η Ελλάδα έχει δυνατότητες που μέχρι
σήμερα δεν έχει αξιοποιήσει. Ο αστείρευτος φυσικός πλούτος, οι παραδόσεις
της, ο πολιτισμός της είναι στοιχεία που τη βοηθούν να ξεφύγει από το
καθιερωμένο μονοσήμαντο μοντέλο του «ήλιος –θάλασσα» δίνοντας στον
ελληνικό τουρισμό μία άλλη νότα. Μία νέα προοπτική που δεν οχυρώνεται
πίσω από παρωχημένα πρότυπα ανάπτυξης μόνο κατά τους καλοκαιρινούς
μήνες. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που αξίζει να την επισκεφτεί κανείς και τις
τέσσερις εποχές του χρόνου, και τους δώδεκα μήνες του έτους. Για να γίνει
αυτό έχουμε ήδη προνοήσει να εισαγάγουμε στο νέο business plan του
ελληνικού τουρισμού μία σειρά καινοτόμων τουριστικών υπηρεσιών για όλα τα
γούστα, για όλες τις απαιτήσεις των ξένων επισκεπτών όσο ετερόκλητες κι αν
είναι αυτές. Απέναντι στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό η χώρα μας απαντάει
με αυτοπεποίθηση και το κυριότερο με πειθώ. Λέμε στους ταξιδευτές, ελάτε
στην Ελλάδα για να ζήσετε μοναδικές εμπειρίες. Ελάτε στην Ελλάδα για να
απολαύσετε τον ήλιο και τη θάλασσα αλλά όχι μόνον αυτά. Τους καλούμε
δηλαδή να βιώσουν τις εναλλακτικές επιλογές που τους δίνονται είτε αυτές
έχουν τη μορφή του αγροτουρισμού, είτε του πολιτισμικού, είτε του
ορειβατικού είτε ακόμα και του τουρισμού πολυτελείας. Γιατί, από όποια όψη
κι αν την δεις, η Ελλάδα ξέρει να χαρίζει στιγμές ποιότητας και καλαισθησίας
ανταποκρινόμενη στη νέα παγκόσμια τουριστική τάση της μόδας.
Πού θα κάνετε φέτος διακοπές στην Ελλάδα;
Αν αναφέρεστε στις διακοπές του Πάσχα το βέβαιο είναι ότι θα επιλέξω για
ακόμα μία χρονιά την Ελλάδα. Ακριβή τοποθεσία δεν γνωρίζω ακόμα, αν και
πιστεύω ότι δε θα δυσκολευτώ να βρω. Η χώρα μας διαθέτει τόσους
ανεξερεύνητους προορισμούς που σε εκπλήσσουν κάθε φορά που τους
ανακαλύπτεις.

6. Πού θα πηγαίνατε γαμήλιο ταξίδι; Σε έναν ονειρικό εξωτικό
προορισμό ή στην Ελλάδα;
Εδω το γούστο μου ταυτίζεται με τους Κινέζους, οι οποίοι θεωρούν ως τον πιο
ερωτικό προορισμό για γαμήλιο ταξίδι την Σαντορίνη. Πιστεύω ότι είναι το πιο
ερωτικό νησί για ερωτευμένα και νιόπαντρα ζευγάρια.
Όταν σας ρωτούν οι φίλοι σας πού να πάνε διακοπές, τι τους
προτείνετε;
Επειδή η προσωπική κρίση του καθενός για έναν ταξιδιωτικό προορισμό που
έχει επισκεφτεί είναι άμεσα συνυφασμένη με τις αναμνήσεις που ο ίδιος έχει
από εκεί, προτιμώ να μην τους επηρεάζω. Σε κάθε περίπτωση είναι αυτονόητο
ότι τους παροτρύνω να μείνουν Ελλάδα και από κει και πέρα επιλέγουν με τα
δικά τους κριτήρια το μέρος που θα περάσουν τις διακοπές τους. Ο δικός μου
ρόλος είναι περισσότερο συμβουλευτικός για τα μέρη που πρέπει να δουν και
τα «μυστικά» κάθε προορισμού που πρέπει να ανακαλύψουν...
Tι επιδοκιμάζετε εσείς ως τουρίστας σε μια ξένη χώρα;
Την ποιότητα και το υψηλό επίπεδο των τουριστικών υπηρεσιών. Δύο
πράγματα που προσπαθώ να ενσωματώσω σε όλο το εύρος της τουριστικής
πολιτικής στη χώρα μας.