เพื่อการศึกษาดนตรีสากล

1. 6

2. 6

4. 7
กลุ่ม 3 จังหวะ (TripleMeter) คือจังหวะหนักอยู่ที1 จังหวะที11 จังหวะที1
2,3
เป็นจังหวะเบา
กลุ่ม 4 จังหวะ (QuadrupleMeter) คือจังหวะหนักอยู่ที1 จังหวะที11 และ 3
จังหวะที1 2 และ 4 เป็นจังหวะเบา
2. จังหวะทํานอง (Duration) หมายถึงความสันยาวของเสียงทุกเสียงใน
ทํานองเพลง
. เครื'องหมายกําหนดจังหวะ (TimeSignature) ดนตรีเป็นโสตศิลป์ที1 เกยวข้อง ีี1
กับเสยงและเวลา เวลาในทางดนตรีถูกกําหนดโดยใช้เครื1 องหมายกําหนดจังหวะเป็น
ตัวเลขคล้ายกับเลขเศษส่วน แต่ไม่มีเส้นตรงขีดระหว่างตัวเลขบนและล่าง เช่น
เป็นต้น

6. 8
ตัวเลขตัวบน ใช้บอกจํานวนตัวโน้ต หรือจังหวะภายในแต่ละห้อง เช่น
เลข 2 ห ม า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ
ด้ 2 ตั ว เลข 3 ห ม
า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ ด้ 3 ตั ว
เลข 4 ห ม า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ
ด้ 4 ตั ว เลข 6 ห ม
า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ ด้ 6 ตั ว
ตัวเลขตัวล่าง ใช้บอกลักษณะตัวโน้ตที1 ใช้เป็นเกณฑ์
เลข 2 ใ ช้ แ ท น โ น้ ต ต
ีั ว ข า ว
เลข 4 ใ ช้แ ท น โ น้ต ตัว
ดํา
เลข 8 ใ ช้ แ ท น โ น้ ต ต ีั ว เ ข
บ ต 1 ช ีั น
เลข 16 ใ ช ี้ แ ท น โ น ี้ ต ต ีั
ว เ ข บ็ ต 2 ช ีั น
โดยทัว 1 ไปในทางดนตรีสามารถจําแนกอัตราจังหวะได้ 2 ประเภทคือ อัตรา
จังหวะธรรมดา (SimpleTimeSignatures) และอัตราจังหวะผสม (CompoundTime

7. Signatures)

8. 8
ตัวเลขตัวบน ใช้บอกจํานวนตัวโน้ต หรือจังหวะภายในแต่ละห้อง เช่น
เลข 2 ห ม า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ
ด้ 2 ตั ว เลข 3 ห ม
า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ ด้ 3 ตั ว
เลข 4 ห ม า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ
ด้ 4 ตั ว เลข 6 ห ม
า ย ถึ ง มีตัว โ น้ต ไ ด้ 6 ตั ว
ตัวเลขตัวล่าง ใช้บอกลักษณะตัวโน้ตที1 ใช้เป็นเกณฑ์
เลข 2 ใ ช้ แ ท น โ น้ ต ต
ัั ว ข า ว
เลข 4 ใ ช้แ ท น โ น้ต ตัว
ดํา
เลข 8 ใ ช้ แ ท น โ น้ ต ต ัั ว เ ข
บ ต 1 ช ัั น
เลข 16 ใ ช ั้ แ ท น โ น ั้ ต ต ัั
ว เ ข บ็ ต 2 ช ัั น
โดยทัว 1 ไปในทางดนตรีสามารถจําแนกอัตราจังหวะได้ 2 ประเภทคือ อัตรา
จังหวะธรรมดา (SimpleTimeSignatures) และอัตราจังหวะผสม (CompoundTime

9. Signatures)

11. 9
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ สี1-สี1"
หมายความว่า ภายในหนึ1 งห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนดจังหวะนี
ประกอบด้วยตัวโน้ต
ตัวดํา (เลข 4 ตัวล่าง) ได้จํานวน 4 ตัว (เลข 4 ตัวบน) ในการปฏิบัติให้ถือว่า 1 ห้อง
มี 4 จังหวะ ในอีกความหมายหนึ1 งก็คือ ภายในหนึ1 งห้องจะประกอบด้วยตัวโน้ตหรือตัว
หยุดชนิดใดก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 4 จังหวะ
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ สาม-สี1"
หมายความ
ว่าภายในหนงห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนดจังหวะนี ประกอบด้วยตัวโน้ต
ัึ1
ตัวดํา (เลข 4 ตัวล่าง) ได้จํานวน 3 ตัว (เลข 3 ตัวบน) ในการปฏิบัติให้ถือว่า 1 ห้อง มี
3 จังหวะ ในอีกความหมายหนึ1 งก็คือ ภายในหนึ1 งห้องจะประกอบด้วยตัวโน้ตหรือตัว
หยุดชนิดใดก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 3 จังหวะ

14. 1
0
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ สาม-แปด"
หมายความว่า ภายในหนึ1 งห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนด
จังหวะนี
ประกอบด้วยตัวโน้ตตัวเขบ็ต 1 ชัน (เลข 8 ตัวล่าง) ได้จํานวน 3 ตัว (เลข 3 ตัวบน) ใน
การปฏิบัติให้ถือว่า 1 ห้อง มี 3 จังหวะ ในอีกความหมายหนึ1 งก็คือ ภายหนึ1 งห้องจะ
ประกอบด้วย ตัวโน้ตหรือตัวหยุดชนิดใดก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 3 จังหวะ
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ หก-สี1" หมายความ
ว่า ภายในหนึ1 งห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนดจังหวะนีประกอบด้วยตัว
โน้ต ตัว
ดํา (เลข 4 ตัวล่าง) ได้ จํานวน 6 ตัว (เลข 6 ตัวบน) ในการปฏิบัติให้ถือว่า 1 ห้องมี 2
จังหวะ เนื1 องจากเป็นอัตราจังหวะผสม โน้ตตัวดํา 3 ตัวให้นับ 1 จังหวะ หรือ 1 เคาะใน อีก
ความหมายหนึ1 งก็คือ ภายในหนึ1 งห้องจะประกอบด้วย ตัวโน้ตหรือตัวหยุดชนิดใด
ก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 6 จังหวะ (อัตราตัวโน้ตปกติ)

17. 1
1
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ หก-แปด"
หมายความว่า ภายในหนึ1 งห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนด
จังหวะนี
ประกอบด้วยตัวโน้ตตัวเขบ็ต 1 ชัน (เลข 8 ตัวล่าง) ได้จํานวน 6 ตัว (เลข 6 ตัวบน) ใน
การปฏิบัติให้ถือว่า 1 ห้อง มี 2 จังหวะ เนื1 องจากเป็นอัตราจังหวะผสม โน้ตเขบ็ต 1 ชัน 3
ตัว ให้นับ 1 จังหวะ หรือ 1 เคาะในอีกความหมายหนึ1 งก็คือ ภายในหนึ1 งห้องจะ
ประกอบด้วยตัวโน้ตหรือตัวหยุดชนิดใดก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 3 จังหวะ (อัตรา
ตัวโน้ตปกติ)
จากตัวอย่างข้างต้น อ่านว่า "เครื1 องหมายกําหนดจังหวะ เก้า-แปด"หมายความ
ความว่าภายในหนึ1 งห้องเพลงที1 กําหนดด้วยเครื1 องหมายกําหนดจังหวะนีประกอบ
ด้วย
ตัวโน้ตตัวเขบ็ต 1 ชัน (เลข 8 ตัวล่าง) ได้จํานวน 9 ตัว (เลข 9 ตัวบน) ในการปฏิบัติให้ถือ
ว่า 1 ห้อง มี 3 จังหวะ เนื1 องจากเป็นอัตราจังหวะผสม โน้ตตัวเขบ็ต 1 ชัน 3 ตัว ให้นับ 1
จังหวะ หรือ 1 เคาะในอีกความหมายหนึ1 งก็คือ ภายในหนึ1 งห้องจะประกอบด้วยตัว
โน้ตหรือตัวหยุดชนิดใดก็ได้แต่รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 41/2 จังหวะ (อัตราตัวโน้ตปกติ)
.

21. 1
2
ความเร็วจังหวะ (Tempo)
ความเร็วจังหวะ หมายถึง ความเร็วของบทเพลงต่าง ๆ ที1 อัตราความช้าเร็ว
ต่างกันออกไปทังนีขึนอยู่กับผู้ประพันธ์เพลงกําหนดว่าจะให้มีความช้า-เร็ว เท่าไรอาจมี
จังหวะเร็ว ปานกลาง หรือช้าก็ได้ แต่ต้องเคาะจังหวะให้ช่องของจังหวะห่างเท่ากันเสมอ
ในทางปฏิบัตินันการกําหนดความช้า-เร็ว ของแต่ละคนนันไม่เท่ากันจึงมีผู้ประดิษฐ์
เครื1 องมือที1 ใช้เคาะจังหวะขึนมาเรียกว่า "เมโทรโนม" (Metronome) เพื1 อให้ใช้ยึดว่า
ความ
ช้า-เร็ว เท่าใด ควรจะเคาะอย่างไรโดยการกําหนดเป็นคําศัพท์ทางดนตรีดังนีเช่น
Larg
o
Grav
e
Adagi
o
Andan
te
Moderr
ato
Allegrett
o
Allegr
oVivacePresto
Prestissimo
(Veryslow,broad)40-
56
(Veryslow,
solemn)
(Slow)58-70
(Moderatelyslow)72-
90
(Moderate)93-
100
(Moderatelyfast)102-
12
(Fast)125-134
(Lively)136-172

22. (Ver
y
fast)
174
-
216
(Asfastas
possible)
218-......
ช้ามาก
ช้ามาก ๆ
ช้า ๆ ไม่รีบร้อน
ช้า ก้าวสบาย ๆ
ความเร็วปานกลาง
ค่อนข้างเร็ว
เร็ว
เร็วขึนแบบมีชีวิตชวา
เร็วมากทันทีทันใด
เร็วที1 สุด

25. 1

26. 1