Μια εργασία των μαθητών της Β' Γυμνασίου στα πλαίσια του προγράμματος "Αμπέλι μου πλατύφυλλο"

1. ΠΑΤΗΜΑ ΣΤΑΦΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΑΞΗ

2. Μετά τον τρύγο...
Μετά τη μεταφορά των
σταφυλιών από το
αμπέλι, τα σταφύλια
ρίχνονται στο πατητήρι
για να αρχίσει η
γλευκοποίηση (το
πάτημα των
σταφυλιών).

3. ΜΗΧΑΝΗΜΑ ΓΛΕΥΚΟΠΟΙΗΣΗΣ
Η γλευκοποίηση
γίνεται:
είτε με μηχάνημα
γλευκοποίησης
είτε με τα πόδια
(πατητήρι)

4. ΠΑΤΗΤΗΡΙ

5. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
• Τα κοτσάνια πρέπει να
αφαιρούνται στο “πάτημα”
των σταφυλιών, διότι
παράγουν επικίνδυνες
ουσίες (μεθανόλη,
φουρφουράλη), όταν γίνεται
η απόσταξη.
• Τα σταφύλια τοποθετούνται,
κυρίως, σε δρύινα βαρέλια
όπου σφραγίζεται το
περιεχόμενο.

6. Έπειτα ξεκινά η ζύμωση και όταν οι βαθμοί
αλκοόλης (τα γράδα) φτάσουν στο 0 ή στο 3,
μπορούμε να ξεκινήσουμε την απόσταξη
τσίπουρου.
Η απόσταξη γίνεται σε ειδικές αποστακτικές
συσκευές, τους χάλκινους άμβυκες.
Επίσης απαιτείται:
-Ο λουλάς (τοξοειδής σωλήνας)
-Το καπάκι (καμπάνα)
-Και τα πιάτα (σερπατίνα)

7. Ο ΑΜΒΥΚΑΣ

8. Η διαδικασία απόσταξης(1/3)
Τοποθέτηση των σταφυλιών στο
βραστήρα
Προσθήκη νερού
Σκοπός: ομοιόμορφη θέρμανση (μπλέ
φωτιά και όχι κόκκινη) μετατροπή της
αλκοόλης σε ατμό

9. Η διαδικασία απόσταξης(2/3)

10. Η διαδικασία απόσταξης(3/3)
Σφράγισμα
βραστήρα με το
καπέλο (αποφυγή
απωλειών αλκοόλης)
Θέρμανση βραστήρα
(εξάτμιση αλκοόλης)
Ψύξη ατμών και
συμπύκνωση σε υγρή
μορφή(απόσταγμα)

11. Το απόσταγμα
Χωρίζεται σε τρία στάδια:
1) Κεφαλή:Το πρώτο τσίπουρο με τους υψηλότερους
αλκοολικόυς βαθμούς και επικίνδυνες ουσίες
(Πρωτοράκι)
2) Καρδιά:Η μεγαλύτερη φάση της απόσταξης που
σταματά όταν φτάσει τα 17-18 γράδα και όχι πιο
κάτω. Εάν χρειαστεί αραίωση γίνεται με προσθήκη
απιονισμένου νερού (το πόσιμο τσίπουρο)
3) Ουρά: Τελευταία απόσταξη με επικίνδυνες ουσίες
(στο ποιοτικό τσίπουρο δεν γίνεται η διαδικασία)

12. Χρήσιμες πληροφορίες
Τα γράδα
μετριούνται με το
γραδόμετρο!
18 γράδα
αντιστοιχούν σε 45
αλκοολικούς
βαθμούς!
Η υπερθέρμανση
του αποστάγματος
δημιουργεί
δυσάρεστη γεύση
και οσμή!
Η απόσταξη
γίνεται με ειδική
άδεια από αρχές
Οκτωβρίου μέχρι
τέλη Νοεμβρίου!

13. Πάτημα σταφυλιών στην αρχαιότητα

14. Φωτογραφίες - Απόσταξη

15. Φωτογραφίες - Απόσταξη

16. ΠΗΓΕΣ
• http://www.infowine.gr/el/winepedia/spirits/?nid=520
• https://www.youtube.com/watch?v=GPTGP548Nis
• https://www.youtube.com/watch?v=cyW3FWkM3Z
• http://back-to-nature.gr
• Δάλλας Γ. Λεωνίδας, 2017. “ΤΑΞΙΔΙ στη ΖΩΗ ΤΟΥ
ΑΜΠΕΛΙΟΥ”
• ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Σεμινάριο ΝΕΛΕ, 2009 (Οινολογία-
Οινογνωσία-Τσίπουρο)