this slide describe that how should we eat

1. ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬
‫وقایوی‬ ‫طب‬ ‫عمومی‬ ‫ریاست‬
‫عامه‬ ‫تغذی‬ ‫دیپارتمنت‬
‫صحی‬ ‫خدمات‬ ‫مجموعه‬ ‫در‬ ‫عامه‬ ‫تغذی‬ ‫تطبیق‬ ‫معیاری‬ ‫پروسه‬ ‫رهنمود‬ ‫آموزشی‬ ‫تریننگ‬
‫یی‬ ‫شفاخانه‬ ‫و‬ ‫اساسی‬

2. ‫آموزشی‬ ‫برنامه‬ ‫محتویات‬
:
•
‫افغانستان‬ ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬ ‫عامه‬ ‫تغذی‬ ‫پروگرام‬ ‫معرفی‬ ‫و‬ ‫عمومیات‬
•
‫نفوس‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫تغذی‬ ‫ارزیابی‬
•
‫سؤتغذی‬ ‫از‬ ‫وقایه‬
•
‫سؤتغذی‬ ‫تداوی‬
•
‫سرویالنس‬ ‫و‬ ‫ارزیابی‬
•
‫رهبری‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬
•
‫عملی‬ ‫کار‬

3. ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬
‫وقایوی‬ ‫طب‬ ‫عمومی‬ ‫ریاست‬
‫عامه‬ ‫تغذی‬ ‫دیپارتمنت‬
‫تغذی‬ ‫اساسات‬
3

4. ‫تعریفات‬
•
‫علم‬
‫تغذیه‬
:
‫علمی‬
‫است‬
‫که‬
‫از‬
‫ساختمان‬
،
‫ترکیب‬
‫و‬
‫چگونگی‬
‫استقالب‬
‫مواد‬
‫غذایی‬
‫و‬
‫تبدیل‬
‫آن‬
‫به‬
‫انرژی‬
‫در‬
‫بدن‬
‫و‬
‫همچنان‬
‫رابطه‬
‫آن‬
‫با‬
‫رشد‬
‫و‬
‫نمو‬
‫بحث‬
‫میکند‬
.
•
‫غذا‬
:
‫غذا‬
‫به‬
‫مواد‬
‫مایع‬
‫یا‬
‫جامدی‬
‫گفته‬
‫می‬
‫شود‬
‫که‬
‫از‬
‫راه‬
‫دهن‬
‫مصرف‬
‫می‬
‫شوند‬
‫و‬
‫عالوه‬
‫بر‬
‫برطرف‬
‫کردن‬
‫حس‬
‫گرسنگی‬
‫نیاز‬
‫های‬
‫بدن‬
‫ر‬
‫ا‬
‫نیز‬
‫تامین‬
‫می‬
‫کنند‬
.
•
‫مواد‬
‫مغذی‬
:
‫اجزاء‬
‫غذا‬
‫که‬
‫برای‬
‫حفظ‬
‫سالمت‬
‫بدن‬
‫ضروریست‬
.
‫که‬
‫اینها‬
‫بدو‬
‫گروپ‬
‫عمده‬
‫تقسیم‬
‫میشوند‬
:
‫مایکرونوترینت‬
‫ها‬
‫و‬
‫مکرونوتری‬
‫نت‬
‫ها‬
4

5. ‫میخوریم‬ ‫غذا‬ ‫چرا‬ ‫ما‬
‫مینماید‬ ‫اجرا‬ ‫انسان‬ ‫بدن‬ ‫در‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫عمده‬ ‫وظیفه‬ ‫سه‬ ‫غذا‬
:
.1
‫ها‬ ‫فعالیت‬ ‫ع‬ ‫انوا‬ ‫تمام‬ ‫برای‬ ‫انرژی‬ ‫دادن‬
.2
‫بدن‬ ‫نموی‬ ‫برای‬ ‫کمک‬
.3
‫امراض‬ ‫مقابل‬ ‫در‬ ‫بدن‬ ‫وقایه‬
5

6. 6
‫اند‬ ‫شده‬ ‫خته‬ ‫سا‬ ‫ذیل‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫غذا‬ ‫تمام‬
‫انرژی‬ ‫کننده‬ ‫تهیه‬
‫ویتامین‬
‫مایکرونوترینت‬
‫پروتین‬
‫مکرونوتریت‬
‫هایدریت‬ ‫کاربو‬
‫شحم‬
‫منرال‬
‫ب‬ ‫آ‬
4 kcal/g
4 kcal/g
9 kcal/g

7. ‫ها‬ ‫مکرونوترینت‬
‫ها‬ ‫پروتین‬
•
‫نمو‬ ‫دهنده‬ ‫بهبود‬ ‫های‬ ‫غذا‬
•
‫ذخایر‬
–
‫حیوانی‬ ‫جزای‬ ‫ا‬
(
‫گوشت‬ ، ‫ماهی‬ ،‫تخم‬ ،‫شیر‬
‫وغیره‬
)
‫نباتی‬ ‫اجزای‬
(
‫عدس‬، ‫لوبیا‬ ، ‫نخود‬
)...
‫ها‬ ‫هایدریت‬ ‫کاربو‬
•
‫بدن‬ ‫به‬ ‫دهنده‬ ‫انرژی‬ ‫های‬ ‫غذا‬
•
‫ذخایر‬
(
‫کچالو‬ ‫و‬ ‫گندم‬ ، ‫برنج‬، ‫نان‬
)
‫شحمیات‬
•
‫دهنده‬ ‫انرژی‬ ‫های‬ ‫غذا‬
•
‫ذخایر‬
(
‫روغن‬
)
7

8. ‫ها‬ ‫مایکرونوترینت‬
•
‫و‬ ‫ها‬ ‫ویتامین‬
‫لها‬ ‫منرا‬
•
‫بدن‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫وظیفه‬
:
‫در‬ ‫مقاومت‬
، ‫چشم‬ ‫سالمت‬ ، ‫انتانات‬ ‫برابر‬
‫کمک‬ ،‫خون‬،‫عظمی‬ ‫نموی‬ ،‫جلد‬
‫بدن‬ ‫استقالب‬ ‫در‬
....
•
‫ذخایر‬
:
،‫سبزیجات‬ ‫و‬ ‫جات‬ ‫میوه‬
‫و‬ ‫مرغ‬ ‫تخم‬ ،‫گوشت‬ ،‫لبنیات‬
...
8

9. ‫انرژی‬ ‫مقادیر‬
1 g of protein =
‫پروتین‬ ‫گرام‬ ‫یک‬
=
4
‫کالوری‬ ‫کیلو‬
1 g of lipid = 9 kcal
‫شحم‬ ‫گرام‬ ‫یک‬
=
9
‫کالوری‬ ‫کیلو‬
1 g of carbohydrate = 4 kcal
‫کاربوهیدرات‬ ‫گرام‬ ‫یک‬
=
4
‫کالوری‬ ‫کیلو‬
9

10. ‫است‬ ‫شده‬ ‫ساخته‬ ‫چی‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫بدن‬
6% ‫منرال‬
14% ‫شحم‬
18% ‫پروتین‬
62% ‫آب‬
10

11. ‫طفل‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫حجره‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫رشد‬ ‫برای‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫استفاده‬
11
1‫حجره‬ 2 ‫حجره‬ 4 ‫حجره‬

12. ‫باشد‬ ‫می‬ ‫انرژی‬ ‫افزایش‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫که‬ ‫حاالت‬
12
‫حاملگی‬ ‫دهی‬ ‫شیر‬
‫نقاهت‬
‫مریضی‬

13. ‫ویا‬ ‫تغذی‬ ‫سوء‬
Malnutrition
‫گویند‬ ‫تغذی‬ ‫سوء‬ ‫را‬ ‫متوازن‬ ‫نا‬ ‫تغذیه‬
.
1
-
‫تغذی‬ ‫تفریط‬
2
-
‫تغذی‬ ‫افراط‬
1
-
‫تغذیه‬ ‫سوء‬
(
‫تغذی‬ ‫تفریط‬
:)
‫ن‬ ‫نوع‬ ‫چند‬ ‫یا‬ ‫یک‬ ‫فقدان‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کلینکی‬ ‫عالیم‬ ‫وسیع‬ ‫میزان‬ ‫یک‬
‫ها‬ ‫وترینت‬
‫میاید‬ ‫بوجود‬
‫شامل‬ ‫ان‬ ‫های‬ ‫مثال‬
:
‫ها‬ ‫مایکرونوتیرینت‬ ‫فقدان‬ ‫عالیم‬
(
‫ویت‬ ‫و‬ ‫هن‬ ‫آ‬ ، ‫ایودین‬
‫آ‬ ‫امین‬
‫وغیره‬
)
2
-
‫تغذیه‬ ‫افراط‬
:
‫ب‬ ‫مقدار‬ ‫اخذ‬ ‫یا‬ ‫مصرف‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کلنیکی‬ ‫عالیم‬ ‫از‬ ‫وسیع‬ ‫رینج‬ ‫یک‬
‫از‬ ‫یش‬
‫میاید‬ ‫بوجود‬ ‫غذایئ‬ ‫مواد‬ ‫نوع‬ ‫چند‬ ‫یا‬ ‫یک‬ ‫حد‬
.
‫مثال‬
:
‫ویتامین‬ ‫با‬ ‫تسمم‬ ‫یا‬ ‫چاقی‬
A
13

14. ‫اسباب‬
‫سؤتغذی‬
14
‫سؤتغذی‬
‫ناکافی‬ ‫غذای‬ ‫اغذ‬ ‫امراض‬
‫سرویسهای‬ ‫مراقبت‬
‫صحت‬ ‫و‬ ‫صحی‬
‫محیطی‬
‫آنی‬ ‫اسباب‬
‫بین‬ ‫اسباب‬
‫البینی‬
‫اساسی‬ ‫اسباب‬
‫منابع‬ ،‫اقتصادی‬ ‫های‬ ‫سیاست‬ ،‫فقر‬ ،‫ناکافی‬ ‫تعلیمات‬
‫اجتماعی‬ ‫محیط‬ ‫و‬ ‫بشری‬ ‫و‬ ‫مالی‬
-
‫سیاسی‬
‫در‬ ‫غذا‬ ‫مصؤنیت‬
‫خانواده‬ ‫سطح‬
‫های‬ ‫مراقبت‬
‫و‬ ‫محیطی‬
‫اجتماعی‬

15. ‫نتیجه‬ ‫در‬ ‫میشود‬ ‫مبتال‬ ‫سؤتغدی‬ ‫به‬ ‫شحص‬ ‫یک‬
15
‫دو‬ ‫هر‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬
‫میشود‬ ‫سؤتغذی‬ ‫مصاب‬ ‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اطفال‬ ‫چرا‬
‫ناکافی‬ ‫غذای‬ ‫اغذ‬ ‫انتان‬

16. 16
‫معیوبه‬ ‫سیکل‬
‫سؤتغدی‬
‫وانتان‬
‫غذای‬ ‫اغذ‬
‫ناکافی‬
‫اشتهایی‬ ‫بی‬
‫ها‬ ‫مغدی‬ ‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
‫ب‬ ‫جذ‬ ‫سؤ‬
‫میتابولیزم‬ ‫در‬ ‫تغیر‬
‫امراض‬
:
- ‫واقعات‬
- ‫زمان‬
- ‫شدت‬
‫وزن‬ ‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
‫نما‬ ‫نشو‬ ‫توقف‬
‫معافیت‬ ‫آمدن‬ ‫پاین‬
‫عضالت‬ ‫تخریب‬
‫وانتان‬ ‫سؤتغدی‬ ‫زنجیر‬

17. ‫میسازند‬ ‫مشدد‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫یکدیگر‬ ‫وامراض‬ ‫تغذیه‬ ‫سو‬
17
‫تغذیه‬ ‫سو‬ ‫امراض‬
‫وامراض‬ ‫تغذیه‬ ‫سوء‬ ‫میان‬ ‫همکاری‬ ‫سیکل‬

18. ‫توزیع‬
10.8
‫از‬ ‫کمتر‬ ‫سنین‬ ‫اطفال‬ ‫مرگ‬ ‫میلیون‬
5
‫روبه‬ ‫های‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫سال‬
‫جهان‬ ‫سراسر‬ ‫در‬ ‫انکشاف‬
2003
ARI
19%
Diarrhoea
13%
Malaria
9%
Measles
5%
HIV
3%
Perinatal
23%
Others
28%
Deaths
associated with
malnutrition
54%
Sources: For cause-specific mortality: EIP/WHO

19. 19
‫سیکل‬
‫تغذی‬ ‫سوء‬ ‫النسلی‬ ‫بین‬
‫ن‬ ‫کفایه‬ ‫م‬ ‫ع‬
‫ف‬ ‫د‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫د‬
‫و‬ ‫کم‬ ‫جوانان‬
‫قد‬ ‫و‬ ‫زن‬
‫کوتاه‬
‫وزن‬ ‫با‬ ‫فال‬ ‫ا‬
‫زمان‬ ‫کم‬
‫دت‬ ‫و‬
‫با‬ ‫مادران‬
‫وزن‬ ‫کم‬

20. ‫تغذی‬ ‫سوء‬ ‫انواع‬
.1
‫حاد‬ ‫سؤتغذی‬
(
‫ومتوسط‬ ‫شدید‬
)
.2
‫مزمن‬ ‫سؤتغذی‬
.3
‫وزنی‬ ‫کم‬

‫شدید‬ ‫حاد‬ ‫تغذی‬ ‫سوء‬ ‫کلینیکی‬ ‫اشکال‬

‫کواشیرکور‬
(
‫دوطرفه‬ ‫پندیدگی‬ ‫همرابا‬ ‫شکل‬
)

‫مرسموس‬
(
‫عضلی‬ ‫شدید‬ ‫ذوب‬ ‫با‬ ‫همره‬ ‫شکل‬
)

‫مایکرونترنتها‬ ‫سؤتغذی‬
(
‫انها‬ ‫فقدان‬ ‫انواع‬
)
20

21. ‫تغذی‬ ‫سؤ‬ ‫انواع‬ ‫تعریفات‬
21
‫سوء‬
‫تغذی‬
‫حاد‬
‫از‬
‫سبب‬
‫وزن‬
‫باختن‬
‫درین‬
‫اواخر‬
‫یا‬
‫از‬
‫سبب‬
‫عدم‬
‫کفایه‬
‫وزن‬
‫گیری‬
‫بوجود‬
‫میاید‬
.
‫حاد‬ ‫تغذی‬ ‫سوء‬
(
‫ومتوسط‬ ‫شدید‬
)
ACUTE MALNUTRITION
‫مدت‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫ناکافی‬ ‫اخذ‬ ‫درنتیجه‬
‫میاید‬ ‫بوجود‬ ‫طوالنی‬ ‫زمان‬
.
‫مزمن‬ ‫تغذی‬ ‫سوء‬
CHRONIC MALNUTRITION
WASTING&
edematous ‫گی‬ ‫شده‬ ‫ذوب‬
‫عضلی‬
(
‫الغری‬
)
‫اذیما‬ ‫هم‬ ‫ویا‬
‫دوطرفه‬
STUNTING
‫کوتاهی‬ ‫قد‬
(shortness)
Underweight  Acute / Chronic

22. ‫متوازن‬ ‫غذایی‬ ‫برنامه‬
‫یک‬
‫برنامه‬
‫غذایی‬
‫متوازن‬
‫باید‬
‫شامل‬
‫غذاهایی‬
‫باشد‬
‫که‬
‫عال‬
‫وه‬
‫بر‬
‫رفع‬
‫گرسنگی‬
،
‫مقدارالزم‬
‫و‬
‫کافی‬
‫از‬
‫هر‬
‫یک‬
‫از‬
‫عناص‬
‫ر‬
‫غذایی‬
‫و‬
‫مواد‬
‫غذایی‬
‫برای‬
‫وصول‬
‫تندرستی‬
‫کامل‬
‫را‬
‫داشت‬
‫ه‬
‫باشد‬
‫و‬
‫همچنین‬
‫نیازمندیهای‬
‫تغذیه‬
‫ای‬
‫فرد‬
‫را‬
‫تامین‬
‫کن‬
‫د‬
.
22

23. ‫غذایی‬ ‫هرم‬ ‫رهنمود‬
23
‫قندها‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ویتامین‬
‫کاربوهیدراتها‬
‫الیاف‬ ‫و‬ ‫ویتامینها‬
‫پروتین‬
‫شحمیات‬
‫پروتین‬

24. ‫انرژی‬ ‫توازن‬ ‫بودن‬ ‫مهم‬
24
‫که‬ ‫است‬ ‫متوازن‬ ‫انرژی‬ ‫وقتی‬
:
‫مصرف‬
‫انرژی‬
=
‫فعالیت‬
‫های‬
‫فزیکی‬
+
‫سرعت‬
‫استقالب‬
‫اساسی‬
‫ب‬
‫رای‬
‫فعالیت‬
‫های‬
‫نارمل‬
‫بدن‬
‫در‬
‫جریان‬
‫روز‬
(
‫انرژی‬
‫ضروری‬
‫برای‬
‫دوام‬
‫وظایف‬
‫اساسی‬
‫مانند‬
،‫تنفس‬
‫حرکات‬
‫قلب‬
‫و‬
‫غیره‬
)

‫اند‬ ‫انرژی‬ ‫شامل‬ ‫ها‬ ‫غذا‬ ‫تمام‬
(
‫کالوری‬ ‫کیلو‬ ‫و‬ ‫کالوری‬
)

‫پرو‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫انرژی‬ ‫کننده‬ ‫تولید‬ ‫بشتر‬ ‫مقادیر‬ ‫دارای‬ ‫شحم‬
‫و‬ ‫تین‬
‫مهمتری‬ ‫ها‬ ‫مکرونوترینت‬ ‫هرسه‬ ‫الکن‬ ،‫میباشد‬ ‫کاریوهایدریت‬
‫ن‬
‫میباشند‬ ‫انرژی‬ ‫منبع‬
.
‫انرژی‬ ‫اخذ‬
=
‫ومایعات‬ ‫ها‬ ‫غذا‬ ‫تمام‬ ‫مصرف‬
‫انرژی‬ ‫اخذ‬
=
‫انرژی‬ ‫مصرف‬

25. ‫حامله‬ ‫های‬ ‫خانم‬ ‫انرژی‬ ‫ضرورت‬
‫دارند‬ ‫ضرورت‬ ‫حامله‬ ‫مادران‬
:
•
‫اخذ‬
300
‫اضافی‬ ‫کالوری‬ ‫کیلو‬
(
‫اضافی‬ ‫غذای‬ ‫وقت‬ ‫یایک‬
)
‫روزانه‬
(
‫و‬ ‫پروتین‬ ،‫انرژی‬ ‫ضروریات‬
‫ها‬ ‫مایکرونوترینت‬
)
•
‫اسید‬ ‫فولیک‬ ‫و‬ ‫هن‬ ‫آ‬ ‫مستحضرات‬
(
60
‫با‬ ‫همراه‬ ‫هن‬ ‫آ‬ ‫گرام‬ ‫ملی‬
400
‫فوالت‬ ‫گرام‬ ‫مایکرو‬
)
‫تداوی‬ ‫برای‬ ‫اول‬ ‫ترایمستر‬ ‫در‬
‫ادامه‬ ‫ماه‬ ‫شش‬ ‫و‬، ‫کمخونی‬ ‫وقایه‬ ‫ویا‬
•
‫ایودیندار‬ ‫نمک‬ ‫با‬ ‫آیودین‬
-
‫صحت‬ ‫تداوم‬ ‫و‬ ‫والدی‬ ‫نقصانات‬ ‫وقایه‬
25

26. ‫ضروردارند‬ ‫شیرده‬ ‫مادران‬
:
•
‫حدود‬ ‫در‬
500
‫یا‬ ‫اضافی‬ ‫انرژی‬ ‫کالوری‬ ‫کیلو‬
(
‫اضافی‬ ‫غذای‬ ‫دو‬
)
-
‫و‬ ‫مایکرونوترینت‬ ‫و‬ ‫پروتین‬ ،‫انرژی‬
‫شیر‬ ‫تولید‬ ‫برای‬ ‫هم‬
.
•
‫هن‬ ‫آ‬ ‫مستحضرات‬
(
60
‫هن‬ ‫آ‬ ‫گرام‬ ‫ملی‬
+
400
‫فولیت‬ ‫گرام‬ ‫مایکرو‬
)
‫ماه‬ ‫سه‬ ‫برای‬ ‫اقل‬ ‫حد‬
-
‫والدت‬ ‫درزمان‬ ‫را‬ ‫خون‬ ‫ضایعات‬
-
‫تغذیه‬ ‫خود‬ ‫شیر‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫طفل‬ ‫تا‬ ‫هن‬ ‫آ‬ ‫و‬ ، ‫انرژی‬
‫نماید‬
.
26
‫شیرده‬ ‫های‬ ‫خانم‬ ‫انرژی‬ ‫ضرورت‬

27. ‫انرژی‬ ‫توازن‬ ‫اهمیت‬
27
‫انرژی‬ ‫مثبت‬ ‫توازن‬
=
‫که‬ ‫میگیرید‬ ‫وزن‬ ‫وقتی‬ ‫شما‬
(
‫انرژی‬ ‫ذخیره‬
)
‫خورد‬ ‫که‬
‫ن‬
‫باشد‬ ‫شما‬ ‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫شما‬ ‫ونوشیدن‬
‫مثال‬
:
‫میکنن‬ ‫استفاده‬ ‫موتر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫میکنند‬ ‫کار‬ ‫دفاتر‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫که‬ ‫درجاهای‬ ‫ها‬ ‫شهر‬ ‫در‬ ً‫ا‬‫اکثر‬
‫د‬
‫فریکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
‫خوردن‬
‫ونوشیدن‬
‫انرژی‬ ‫توازن‬ ‫عدم‬

28. ‫انرژی‬ ‫توازن‬ ‫اهمیت‬
28
‫خوردن‬
‫ونوشیدن‬
‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
‫شم‬ ‫ونوشیدن‬ ‫خوردن‬ ‫که‬ ‫باشید‬ ‫میداشته‬ ‫متوازن‬ ‫وزن‬ ‫شما‬ ‫وقتی‬
‫با‬ ‫ا‬
‫باشند‬ ‫معادل‬ ‫تان‬ ‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
.
‫انرژی‬ ‫توازن‬

29. ‫انرژی‬ ‫توازن‬ ‫اهمیت‬
29
‫انرژی‬ ‫منفی‬ ‫توازن‬
=
‫ب‬ ‫شما‬ ‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫که‬ ‫میبازید‬ ‫وزن‬ ‫شما‬ ‫وقتی‬
‫یشتر‬
‫باشد‬ ‫شما‬ ‫ونوشیدن‬ ‫خوردن‬ ‫از‬
‫ان‬ ‫مثال‬
:
‫غذایئ‬ ‫مصونیت‬ ‫عدم‬ ‫یا‬ ‫سوءتغذیه‬ ،‫گرفتن‬ ‫رژیم‬
.
‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
‫خوردن‬
‫ونوشیدن‬
‫انرژی‬ ‫تعادل‬

30. ‫تغذی‬ ‫وضعیت‬ ‫کردن‬ ‫اندازه‬ ‫برای‬ ‫بدن‬ ‫عضلی‬ ‫کتله‬
30

The Body Mass Index (BMI)
‫ووزن‬ ‫قد‬ ‫اندازگیری‬ ‫برای‬ ‫رهمنا‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫عبارت‬
‫میباشد‬ ‫صحتمند‬

‫با‬ ‫مترافق‬ ‫اقل‬ ‫حد‬ ‫صحی‬ ‫خطرات‬
BMIs
‫از‬ ‫کمتر‬
18.5-25
‫از‬ ‫کمتر‬ ‫کاهالن‬ ‫نزد‬ ‫در‬
18
‫سال‬
‫میباشد‬
BMI is calculated
BMI= (kg) by dividing your
(m)2 weight in kg by
your height in
meters squared.
‫استفاده‬ ‫شاخص‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حامله‬ ‫های‬ ‫خانم‬ ‫نزد‬ ‫در‬ ‫تغذی‬ ‫حالت‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫برای‬
‫نمیگردد‬
.

31. . ‫مذکور‬ ‫شاخص‬ ‫اساس‬ ‫به‬ ‫تغذی‬ ‫ت‬ ‫حا‬
31
BMI ‫تغذی‬ ‫حالت‬
<16 ‫شدید‬ ‫تغذیه‬ ‫سوء‬
16-18.5 ‫تغذیه‬ ‫سوء‬
18.5-25 ‫خوب‬ ‫تغذی‬
25-30 ‫وزن‬ ‫اضافه‬
> 30 ‫چاقی‬

32. 32
‫افغانستا‬ ‫در‬ ‫تغذی‬ ‫وضعیت‬ ‫بر‬ ‫مرور‬
‫ن‬
‫اجتماعی‬ ‫رشد‬ ‫در‬ ‫تغذی‬ ‫تاثیرات‬ ‫و‬
‫کشور‬ ‫واقتصادی‬

33. ‫درسال‬
1392
‫داد‬ ‫انجام‬ ‫کشور‬ ‫والیات‬ ‫تمام‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫تغذی‬ ‫ملی‬ ‫سروی‬ ‫یک‬ ‫یونسف‬ ‫اداره‬ ‫و‬ ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬
.
‫نتای‬
‫ج‬
‫ب‬ ‫در‬ ‫هنوزهم‬ ‫افغانستان‬ ،‫تغذی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫چشمگیردر‬ ‫های‬ ‫پشرفت‬ ‫وجود‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫سروی‬
‫ین‬
‫قراردارد‬ ‫سؤتغذی‬ ‫ارقام‬ ‫ترین‬ ‫بلند‬ ‫با‬ ‫های‬ ‫کشور‬
.
•
9.5
‫حاد‬ ‫سؤتغذی‬ ‫دچار‬ ‫کودکان‬ ‫از‬ ‫درصد‬
•
24.6
‫اند‬ ‫وزنی‬ ‫کم‬ ‫به‬ ‫مصاب‬ ‫کودکان‬ ‫از‬ ‫صد‬ ‫در‬
•
9.2
‫اند‬ ‫داشته‬ ‫سؤتغذی‬ ‫باروری‬ ‫سن‬ ‫در‬ ‫های‬ ‫خانم‬ ‫درصد‬
•
‫تنها‬
16.4
‫سنین‬ ‫بین‬ ‫کودکان‬ ‫صد‬ ‫در‬
6
-
23
‫میکردند‬ ‫اخذ‬ ‫را‬ ‫قبول‬ ‫قابل‬ ‫اقل‬ ‫حد‬ ‫غذایی‬ ‫رژیم‬ ‫ماهه‬
(
‫تکمیلی‬ ‫غذای‬
)
•
42
‫شوند‬ ‫نمی‬ ‫تغذیه‬ ‫مادر‬ ‫شیر‬ ‫با‬ ‫خالص‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫ماه‬ ‫شش‬ ‫زیر‬ ‫کودکان‬ ‫از‬ ‫صد‬ ‫در‬
•
‫تنها‬
58
‫اند‬ ‫شده‬ ‫تغذیه‬ ‫مادر‬ ‫شیر‬ ‫با‬ ‫والدت‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫اول‬ ‫ساعات‬ ‫در‬ ‫نوزادان‬ ‫از‬ ‫درصد‬
•
‫هم‬ ‫هنوز‬ ‫ها‬ ‫منرال‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫پروتین‬ ‫کمبود‬ ‫قسمت‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫پشرفت‬ ‫باوجود‬
26
‫اند‬ ‫مبتال‬ ‫آهن‬ ‫کمبود‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫خانم‬ ‫صد‬ ‫در‬
.
‫یک‬ ‫مجموع‬ ‫در‬
(
‫بلند‬ ‫تشویش‬
)
‫میباشد‬ ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫نظر‬ ‫از‬

34. ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫اطفال‬ ‫تغذی‬ ‫وضعیت‬ ،‫جهان‬ ‫صحی‬ ‫سازمان‬ ‫تصنیف‬ ‫اساس‬ ‫به‬
«
‫نگ‬ ‫مایه‬
‫رانی‬
‫عمیق‬
»
‫میباشد‬ ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫نظر‬ ‫از‬
.
‫رش‬ ‫نقصان‬ ‫جهان‬ ‫صحی‬ ‫سازمان‬ ‫های‬ ‫دریافت‬ ‫به‬ ‫نظر‬
‫د‬
‫و‬ ‫مدت‬ ‫کوتاه‬ ‫انکشافی‬ ‫و‬ ‫صحی‬ ‫ناگوار‬ ‫عواقب‬ ‫با‬ ‫کوتاهی‬ ‫قد‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫اطفال‬ ‫در‬
‫است‬ ‫همراه‬ ‫درازمدت‬
.
‫سؤتغذی‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫زده‬ ‫تخمین‬
(
‫مادر‬ ‫شیر‬ ‫با‬ ‫ناکافی‬ ‫تغذی‬ ‫شمول‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫انواع‬ ‫تمام‬
)
‫مسؤل‬
45
‫اطفال‬ ‫نزد‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫های‬ ‫مرگ‬ ‫از‬ ‫صد‬ ‫در‬
>
‫میدهد‬ ‫رخ‬ ‫سال‬ ‫پنج‬
.
‫اس‬ ‫عمده‬ ‫مشکل‬ ‫یک‬ ‫اطفال‬ ‫سؤتغذی‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ممالکی‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫همچنان‬ ‫تحقیقات‬
‫ت‬
‫حدود‬ ‫تا‬ ‫ساالنه‬
2
-
3
‫رشد‬ ‫و‬ ‫میدهد‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ملی‬ ‫سرانه‬ ‫خالص‬ ‫عواید‬ ‫از‬ ‫صد‬ ‫در‬
‫کشور‬ ‫اقتصادی‬
8
‫یابد‬ ‫کاهش‬ ‫صد‬ ‫در‬
.

35. ‫از‬ ‫کمتر‬ ‫اطفال‬ ‫تغذی‬ ‫وضعیت‬
5
‫سال‬
(
2013
)
35

36. ‫ها‬ ‫خانم‬ ‫و‬ ‫اطفال‬ ‫درنزد‬ ‫مایکرونترنتها‬ ‫وضعیت‬
(
2013
)
36
Deficiency/ Condition Women of
Reproductive
Age (15-49 years)
Children (6-
59 months of
age)
Adolescent girls
(10-19 years)
Anemia 40.4% 44.9% 30.9%
Iron Deficiency 24% 26.1% -
Vitamin A deficiency 11.3% 50.4% -
Zinc Deficiency 23.4% 15.1% -
Iodine Deficiency 40.7% 29.5% -
Vitamin D deficiency 94.8% 81.0% -

37. ‫ادامه‬
---
Thinness (BMIZ <-2SD) in adolescent girls
) 10-19 years (
8.0%
Under nutrition (BMI<18.5) in women
)15-49 years( 9.2%
Overweight (BMI >25- 29.9) in
women 15-49 years 20.7%
Obesity (BMI> 30) in women 15-49 years
8.3%
37

38. ‫دارد؟‬ ‫معنا‬ ‫چه‬ ‫وضعیت‬ ‫این‬
‫ناکافی‬ ‫تغذیه‬
‫انتانات‬
‫متکرر‬
‫فزیکی‬ ‫کار‬
‫شاقه‬
‫متکرر‬ ‫های‬ ‫حمل‬ ‫بزرگ‬ ‫فامیل‬
‫فقر‬
‫تغذی‬ ‫سؤ‬
‫به‬ ‫تولید‬ ‫قدرت‬ ‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
‫فزیکی‬ ‫ناتوانی‬ ‫نسبت‬
‫مصارف‬ ‫در‬ ‫عاید‬ ‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
‫صحی‬ ‫حد‬ ‫از‬ ‫بیش‬
‫به‬ ‫تولید‬ ‫قدرت‬ ‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
‫و‬ ‫دماغی‬ ‫قدرت‬ ‫کاهش‬ ‫نسبت‬
‫آموزش‬ ‫ظرفیت‬

39. ‫می‬ ‫انکشاف‬ ‫برای‬ ‫گذاری‬ ‫سرمایه‬ ‫کفایت‬ ‫عدم‬ ‫باعث‬ ‫تغذی‬ ‫سؤ‬
‫شود‬
‫گردد‬ ‫می‬ ‫تولید‬ ‫قدرت‬ ‫کاهش‬ ‫باعث‬ ‫تغذی‬ ‫سؤ‬
.

‫جوانی‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫تغذی‬ ‫درست‬ ‫اطفال‬
14
-
28
%
‫دارند‬ ‫بیشتر‬ ‫عاید‬

‫باعث‬ ‫آهن‬ ‫فقدان‬ ‫کمخونی‬
5
-
17
%
‫گردد‬ ‫می‬ ‫تولید‬ ‫قدرت‬ ‫کاهش‬

40. ‫ادامه‬
....
‫میسازد‬ ‫متأثر‬ ‫را‬ ‫دماغی‬ ‫انکشاف‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫قدرت‬ ‫تغذی‬ ‫سؤ‬

‫کوتاهی‬ ‫قد‬
:
5
-
11
‫نمره‬
IQ

‫تولد‬ ‫درزمان‬ ‫وزنی‬ ‫کم‬
:
5
‫کیو‬ ‫ای‬ ‫نمره‬

‫آیودین‬ ‫فقدان‬
:
10
-
15
‫کیو‬ ‫آی‬ ‫نمره‬

‫آهن‬ ‫فقدان‬
:
‫تا‬
25
‫دهد‬ ‫می‬ ‫کاهش‬ ‫کیورا‬ ‫آی‬ ‫نمره‬

41. ‫ادامه‬
...
‫می‬ ‫پایین‬ ‫را‬ ‫مکتب‬ ‫دردوران‬ ‫آوردها‬ ‫دست‬ ‫تغذی‬ ‫سؤ‬
‫آورد‬

‫شده‬ ‫تغذی‬ ‫خوب‬ ‫اطفال‬
17
%
‫دارند‬ ‫خواندن‬ ‫از‬ ‫درست‬ ‫درک‬

‫تولد‬ ‫درزمان‬ ‫وزن‬ ‫کم‬ ‫اطفال‬
2.6
‫شمولیت‬ ‫احتمال‬ ‫کمتر‬ ‫مرتبه‬
‫دارند‬ ‫را‬ ‫عالی‬ ‫تحصیالت‬ ‫در‬

42. ‫صحی‬ ‫درازمدت‬ ‫اختالطات‬
‫در‬ ‫تغذی‬ ‫سؤ‬
1000
‫غیر‬ ‫امراض‬ ‫با‬ ‫دارد‬ ‫ارتباط‬ ،‫حیات‬ ‫اول‬ ‫روز‬
‫کهولت‬ ‫سنین‬ ‫در‬ ‫ساری‬
:

‫قلبی‬ ‫امراض‬

‫خون‬ ‫بلند‬ ‫فشار‬

‫دیابت‬
42

43. ‫ادامه‬
---
‫تغذی‬ ‫سو‬
=
‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
2
-
3
‫ساالنه‬ ‫ناخالص‬ ‫ملی‬ ‫عاید‬ ‫فیصد‬
=
‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫در‬ ‫کننده‬ ‫تشدید‬ ‫عامل‬35 %
‫و‬ ‫اطفال‬ ‫های‬ ‫مرگ‬
‫نوزادان‬
=
‫م‬ ‫و‬ ‫مرگ‬ ‫ارقام‬ ‫ترین‬ ‫بلند‬ ‫با‬ ‫کشور‬ ‫ترین‬ ‫فقیر‬ ‫افغانستان‬
‫یر‬
‫نوزادان‬ ‫و‬ ‫اطفال‬
43

44. ‫تغذی‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫با‬ ‫نوزادان‬ ‫و‬ ‫اطفال‬ ‫مرگ‬ ‫کاهش‬

13
%
‫شیر‬ ‫با‬ ‫خالص‬ ‫تغذی‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ‫نوزادان‬ ‫مرگ‬ ‫در‬ ‫کاهش‬
‫حیات‬ ‫اول‬ ‫ماه‬ ‫شش‬ ‫در‬ ‫مادر‬

6
%
‫مناسب‬ ‫متممه‬ ‫غذای‬ ‫کردن‬ ‫آغاز‬ ‫با‬ ‫اطفال‬ ‫مرگ‬ ‫در‬ ‫کاهش‬
،‫ماهگی‬ ‫شش‬ ‫از‬ ‫باالتر‬ ‫سن‬ ‫در‬

22
%
‫را‬ ‫مادر‬ ‫شیر‬ ‫با‬ ‫تغذی‬ ‫آنها‬ ‫تمام‬ ‫اگر‬ ‫نوزادان‬ ‫مرگ‬ ‫کاهش‬
‫کنند‬ ‫آغاز‬ ‫اول‬ ‫ساعت‬ ‫در‬
44

45. 1000
‫دارد‬ ‫حیاتی‬ ‫نقش‬ ‫گی‬ ‫زنده‬ ‫نخست‬ ‫روز‬
Damage
in this period
is largely
irreversible
-2
-1.75
-1.5
-1.25
-1
-0.75
-0.5
-0.25
0
0.25
0.5
0.75
1
1
5
9
1
3
1
7
2
1
2
5
2
9
3
3
3
7
4
1
4
5
4
9
5
3
5
7
Age (months)
Z-scores
(WHO)
WEIGHT
HEIGHT
Source: Victora, de Onis, Hallal, Blössner, Shrimpton. Pediatrics (15 Feb 2010)

46. Trends in Prevalence of Low Ht-for-Age by
Ethnic Group: CDC Pediatric Nutrition
Surveillance System
0
10
20
1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993
Year
Percent
White
Asian
Hispanic
Black

47. ‫سؤتغذی‬ ‫باعث‬ ‫از‬ ‫امده‬ ‫پیش‬ ‫مشکالت‬ ‫کردن‬ ‫مهار‬
‫و‬ ‫سکتوری‬ ‫چندین‬ ‫پاسخدهی‬ ‫میکانیزم‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫سؤتغذی‬ ‫مشکل‬ ‫بردن‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫برای‬
‫حمایت‬
‫در‬ ‫سیاسی‬ ‫و‬ ‫مالی‬ ،‫تخنیکی‬
‫مختلفه‬ ‫مراحل‬
‫نیاز‬
‫است‬
.
(
‫لنست‬ ‫شیما‬ ‫اساس‬ ‫به‬
)
.1
‫به‬ ‫مخصوص‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
‫تغذی‬
:
‫که‬
‫ب‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫کاهش‬ ‫در‬ ‫مستقیم‬ ‫صورت‬ ‫به‬
‫ردن‬
‫ترویج‬ ،‫غذا‬ ‫سازی‬ ‫غنی‬ ،‫ها‬ ‫مایکرونوترینت‬ ‫های‬ ‫برنامه‬ ‫مانند‬ ‫اند‬ ‫مؤثر‬ ‫سؤتغذی‬
‫تغذی‬
‫تغذی‬ ‫سؤ‬ ‫تداوی‬ ‫و‬ ،‫تکمیلی‬ ‫تغذی‬ ،‫مادر‬ ‫شیر‬ ‫با‬
.
.2
‫تغذی‬ ‫به‬ ‫حساس‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
:
‫اس‬ ‫مستقیم‬ ‫غیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫فعالیت‬ ‫آن‬
‫باب‬
‫و‬ ‫نظافت‬ ،‫صحی‬ ‫آب‬ ‫آوری‬ ‫فراهم‬ ‫مانند‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫هدف‬ ‫را‬ ‫سؤتغذی‬ ‫یی‬ ‫زمینه‬
‫غیره‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫والدت‬ ‫بین‬ ‫دادن‬ ‫فاصله‬ ،‫غذایی‬ ‫امنیت‬ ،‫محیطی‬ ‫الصحه‬ ‫حفظ‬
.3
‫مناسب‬ ‫محیط‬ ‫یک‬ ‫سازی‬ ‫فراهم‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫فعالیت‬
:
‫باالی‬ ‫سطوح‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫فعالیت‬ ‫این‬
‫هماهن‬ ،‫منابع‬ ‫تخصیص‬ ،‫شفافیت‬ ‫و‬ ‫دهی‬ ‫حساب‬ ‫بهبود‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫گیری‬ ‫تصمیم‬
،‫گی‬
‫گیرد‬ ‫می‬ ‫صورت‬ ‫اجتماعی‬ ‫های‬ ‫نهاد‬ ‫و‬ ‫مقررات‬ ،‫قوانین‬ ‫تهیه‬ ‫و‬ ،‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫نظارت‬
.
47

48. ‫عواقب‬ ‫خالصه‬
‫مدت‬ ‫کوتاه‬ ‫و‬ ‫مدت‬ ‫دراز‬
‫سؤتغذی‬
(
‫قدکوتاهی‬
)
‫اطفال‬ ‫در‬
‫صحی‬ ‫ناگوار‬ ‫عواقب‬ ‫انکشاف‬ ‫باالی‬ ‫ناگوار‬ ‫عواقب‬ ‫اقتصاد‬ ‫باالی‬ ‫ناگوار‬ ‫عواقب‬
‫مدت‬ ‫کوتاه‬ ‫در‬
‫هنگام‬ ‫زود‬ ‫های‬ ‫مرگ‬
،‫اسهاالت‬ ‫مانند‬ ‫انتانی‬ ‫امراض‬
‫سرخکان‬ ‫و‬ ‫بغل‬ ‫و‬ ‫سینه‬
‫حرکی‬ ‫های‬ ‫مهارت‬
:
‫در‬ ‫تأخر‬
‫راه‬ ‫و‬ ‫شدن‬ ‫ایستاده‬ ،‫نشستن‬
‫رفتن‬
‫ذهنی‬ ‫انکشاف‬
:
‫آموختن‬ ‫در‬ ‫تأخر‬
‫صحت‬ ‫های‬ ‫هزینه‬
‫مدت‬ ‫دراز‬ ‫در‬
‫ازدیاد‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫چاقی‬ ‫خطر‬ ‫ازدیاد‬
‫سکت‬ ،‫وعایی‬ ‫قلبی‬ ‫امراض‬ ‫خطر‬
‫ه‬
‫تایپ‬ ‫و‬ ‫خون‬ ‫فشار‬ ‫فرط‬ ،‫ها‬
2
‫شکر‬ ‫مرض‬
‫انسدادی‬ ‫های‬ ‫والدت‬ ‫خطر‬ ‫ازدیاد‬
‫جنین‬ ‫رشد‬ ‫پسمانی‬ ‫و‬
‫سن‬ ‫در‬ ‫زدن‬ ‫گپ‬ ‫و‬ ‫ذهنی‬ ‫قابلیت‬
‫پنجسالگی‬
‫مکتب‬ ‫در‬ ‫آموختن‬
‫و‬ ،‫کیو‬ ‫آی‬ ‫تست‬ ‫در‬ ‫پایین‬ ‫نمره‬
‫مکتب‬ ‫در‬ ‫مانی‬ ‫عقب‬
‫ف‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫کاری‬ ‫قابلیت‬ ‫تنقیص‬
‫زیکی‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫استخدام‬ ‫احتمال‬ ‫کاهش‬
‫حدود‬ ‫تا‬ ‫و‬ ‫رسمی‬
20
‫درآمد‬ ‫درصد‬
‫نارمل‬ ‫افراد‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫کمتر‬
1
‫بزرگسال‬ ‫در‬ ‫قد‬ ‫در‬ ‫کاهش‬ ‫درصد‬
‫ی‬
‫ب‬ ‫همراه‬ ‫خوردسالی‬ ‫سؤتغذی‬ ‫اثر‬ ‫به‬
‫ا‬
‫دادن‬ ‫دست‬ ‫از‬
1.4
‫قدرت‬ ‫صد‬ ‫در‬
‫می‬ ‫اقتصاد‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫دهی‬ ‫محصول‬
‫باشد‬
48

49. ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬ ‫تغذی‬ ‫پروگرام‬
:
‫پالی‬ ‫المللی‬ ‫بین‬ ‫و‬ ‫ملی‬ ‫تجارب‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫دریافت‬ ‫این‬ ‫داشت‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫با‬ ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫وزارت‬
‫و‬ ‫سی‬
‫سال‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫تغذی‬ ‫ملی‬ ‫تستراتیژی‬
1392
‫مرام‬ ،‫ماموریت‬ ،‫نما‬ ‫دور‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نمود‬ ‫تجدید‬
‫است‬ ‫آمده‬ ‫چنین‬ ‫تغذی‬ ‫ملی‬ ‫برنامه‬
:
‫دورنما‬
:
‫افغانها‬ ‫تمام‬ ‫برای‬ ‫مناسب‬ ‫تغذیه‬
‫مرام‬
:
‫اقتصادی‬ ‫انکشاف‬ ‫در‬ ‫سهمگیری‬ ‫و‬ ‫سؤتغذی‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫وفیات‬ ‫و‬ ‫مصابیت‬ ‫کاهش‬
‫کشور‬
‫م‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ویتامین‬ ‫کمبود‬ ،‫قدکوتاهی‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ ‫سؤتغذی‬ ‫انواع‬ ‫تمام‬ ‫میزان‬ ‫کاهش‬ ‫طریق‬ ‫از‬
‫نرال‬
‫زندگی‬ ‫اول‬ ‫روز‬ ‫هزار‬ ‫باالی‬ ‫بیشتر‬ ‫تمرکز‬ ‫با‬ ‫حاد‬ ‫وسؤتغذی‬ ‫ها‬
.
‫ماموریت‬
:
‫و‬ ‫به‬ ‫واطفال‬ ‫ها‬ ‫خانم‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ ‫افغانستان‬ ‫مردم‬ ‫تغذی‬ ‫وضعیت‬ ‫دوام‬ ‫با‬ ‫بهبود‬
‫اسطه‬
‫عملکردهای‬ ‫تا‬ ‫بسازد‬ ‫توانمند‬ ‫را‬ ‫مردم‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫فعالیت‬ ‫و‬ ‫راهبردها‬ ‫از‬ ‫حمایت‬ ‫و‬ ‫ترویج‬
‫و‬ ‫وقایوی‬ ‫خدمات‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫یابند‬ ‫دسترسی‬ ‫مقوی‬ ‫غذایی‬ ‫مواد‬ ‫به‬ ‫داده‬ ‫تطابق‬ ‫را‬ ‫غذایی‬ ‫صحی‬
‫نمایند‬ ‫استفاده‬ ‫تغذی‬ ‫معالجوی‬
.

50. ‫تشکر‬ ‫تان‬ ‫ازتوجه‬
50