2ο Διαγωνισμα

1. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2
Πολλαπλής επιλογής
Η κατασκευήσιδηροδρομικού δικτύου στην Ελλάδα καθυστέρησεγιατί
Προσέκρουεστονανταγωνισμότων θαλάσσιων μεταφορών
Ήτανυπόθεσηιδιαίτερα πολυέξοδη
Το κράτοςδενενδιαφέρθηκε
Απαιτούσεκεφάλαιαπουδενμπορούσαν να εξοικονομηθούν απότοκράτος
Δεν ήταναποδοτικήεπένδυσηγια τουςξένουςκεφαλαιούχους,λόγωτηςμικρήςτοπικής
αγοράςκαιτηςανυπαρξίαςβιομηχανίας
Δεν θεωρήθηκεαπαραίτητηγια την οικονομικήανάπτυξητηςχώρας
Κύρια αίτια του υπερβολικούδανεισμού κατά την τρικουπικήπερίοδο ήταν
Η γενικήαλλαγήτωνρυθμώνανάπτυξηςτηςΕλλάδαςαπότηδεκαετία του1860
Οι περιορισμένοιπόροιτηςχώρας
Τα μεγάλα έκτακταέξοδα λόγωτων εθνικών κρίσεων
Οι πιέσειςτων ξένωνπιστωτικών ιδρυμάτων
Η υλοποίησητουφιλόδοξουπρογράμματοςδημοσίων έργων τουΤρικούπη(οδικόκαι
σιδηροδρομικόδίκτυο,διώρυγα Κορίνθου,λιμάνια κλπ)
Η επιβολή τουΔιεθνούς ΟικονομικούΕλέγχου
Τα κεφάλαια που συσσώρευσανοι Έλληνες της Διασποράςτις πρώτεςδεκαετίεςτου 20ου
αιώνα:
Δεν αποτέλεσαν ισχυρήβάσηανάπτυξηςτηςΕλλάδας
ΑποτέλεσανισχυρήβάσηανάπτυξηςτηςΕλλάδας
Ενίσχυσαντη ρευστότητα
Έδωσανπρόσκαιρεςλύσειςστοπρόβλημα τηςέλλειψηςκεφαλαίων
Βοήθησανσημαντικά στονεκχρηματισμότηςελληνικήςοικονομίας
Γρήγορα επανεξάγοντανστοεξωτερικόγια επικερδέστερεςτοποθετήσεις

2. Οι πρώτες βιομηχανικές μονάδες μετά την Ανεξαρτησία και οι λόγοι της
στασιμότητας της βιομηχανικής ανάπτυξης την περίοδο εκείνη.
Να παρουσιάσετε τη δανειοληπτική πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων από το
1824 (δάνεια του Αγώνα) ως τη δεκαετία του 1880 .
Αντλώνταςστοιχείααπό το παρακάτωκείμενοκαι αξιοποιώνταςτιςιστορικές σας
γνώσεις:
α. Να αφηγηθείτετο χρονικό της κατασκευής του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου
απότο 1880 έως το 1909.
Μονάδες15
β. Να αντιπαραβάλετετοελληνικόσιδηροδρομικό δίκτυο με ταευρωπαϊκά.
Μονάδες10
"Δεν είναιγνωστόπόσοπίστευε πραγματικάοΧ.Τρικούπηςστη δυνατότητα κατασκευής
του δικτύουτωνεσωτερικώνσιδηροδρόμων μέσα σεπέντεχρόνια.Γεγονόςείναιότιη
ολοκλήρωσητουέργουθα απαιτήσει4-5 φορέςπερισσότεροχρόνο.γεγονόςόμωςεπίσης
είναιότι ο Τρικούπηςθα ξεκινήσειορμητικά:απότα 1.065 χλμ., που λειτουργούν στοτέλος
της εικοσαετίας1882-1902, τα μισά (543 χλμ.) έχουν παραδοθείστην κυκλοφορίακατά την
πρώτη πενταετία (1882-1887). Από τα επόμενα χρόνια καιπέρα,πολλοίλόγοιθα
επιβάλουνμια φθίνουσα εξέλιξηστην επέκτασητουδικτύου.Στοδεύτερομισότης«τρελής
δεκαετίας» τουΤρικούπη(1887-1892) θα προστεθούν μεεξαιρετικήδυσκολία 374 χλμ.
ακόμη.Κατά τηνπενταετία πουαρχίζειμετην πτώχευση τουκράτους(1892-1897) μόνο50
χλμ. θα παραδοθούν στηνκυκλοφορία,κιαυτά τα δύοτελευταία χρόνια.Την τελευταία
πενταετία τηςπεριόδουτοενδιαφέροντηςΧώραςγια τουςσιδηροδρόμουςθα
ξαναζωντανέψει.Στοδιάστημα 1897-1902 θα παραδοθούν βέβαια μόνο100 χλμ., αλλά
έχουν κλείσειοι οριστικέςσυμφωνίεςκαιείναιυπό κατασκευήάλλα 520χλμ., που θα
παραδοθούντμηματικά ωςτο1909". ΛευτέρηςΠαπαγιαννάκης,Οιελληνικοί
σιδηρόδρομοι,Μ.Ι.Ε.Τ.,σ.94

3. Χρησιμοποιώνταςτα σχετικάχωρίατου πιο κάτωκειμένου και αξιοποιώνταςτις
ιστορικές σας γνώσειςνα περιγράψετετηδραστηριότητατουεξωελλαδικούελληνικού
κεφαλαίου στο ελληνικό κράτος από το 1870 έως το τέλοςτου 19ου αιώνα.
Φαίνεταιπραγματικὰ ὅτιγιὰ τοὺςὁμογενεῖςἡ«ἐπιχείρησιςἙλλὰς» δὲ σήμαινεἁπλῶςτὴν
ἐγκατάστασήτουςστὸν ἑλλαδικὸχῶροκαὶτὴν ἐπιχειρηματικήτουςἀνάπτυξηἐκεῖ,ἀλλά,
ἀκόμα περισσότερο, σήμαινετὴν ἐπιδίωξηἐξαιρετικῶν εἰσοδημάτων καὶὑπερ-κερδῶν,
ἀνώτερων ἀπὸτὰ θεωρούμενα διεθνῶςὡς συνήθη.Ἔτσι,οἱ ἄνθρωποιαὐτοὶκινήθηκαν
μόνιμα σὲ ἕνα κλίμα προσωπικῶνπιέσεων,προσπαθώνταςνὰ ἀποσπάσουν ἀπὸτὴν
ἑλληνικήκυβέρνησηὄχιἁπλῶς δικαιώματα, ἀλλὰ ἀποκλειστικότητεςκαὶπρονόμια. Ἔτσι,τὰ
ὑπερκέρδη, ἡκερδοσκοπία,οἱπρόσοδοι,τὰ προνόμια παρουσιάσθηκαν μὲτὴν ἀνοχὴτοῦ
κράτουςσὲὅλους τοὺςτομεῖς, ὅπου οἱ ὁμογενεῖςἀναμίχθηκαν:στὰ τσιφλίκιατῆς
Θεσσαλίας–Ἄρτας,στὶςπαραγγελίεςτῶν δημοσίων ἔργων,στὰ ἐθνικὰ δάνεια, στὴν
ἐπεξεργασίατοῦπροστατευτικοῦδασμολογίου,στὴδιατύπωσητῆςφορολογικῆςπολιτικῆς
κλπ. Ιστορία τουΕλληνικού΄Εθνους,τόμοςΙΔ΄ (Αθήνα,1977), σ.58.