Osmanlı Yükselme Dönemi

1. OSMANLI DEVLETİNİNOSMANLI DEVLETİNİN
YÜKSELME DEVRİ (1453-YÜKSELME DEVRİ (1453-
1579)1579)
FATİH SULTAN MEHMET DÖNEMİFATİH SULTAN MEHMET DÖNEMİ
(1451-1481)(1451-1481)

2. YA BEN İSTANBUL’U
ALIRIM YA DA
İSTANBUL BENİ…

3.
İSTANBUL'UN FETHİİSTANBUL'UN FETHİ
(29 MAYIS 1453):(29 MAYIS 1453):
İSTANBUL'UN FETHİNİ GEREKTİREN SEBEPLERİSTANBUL'UN FETHİNİ GEREKTİREN SEBEPLER::
1)- İstanbul’un Osmanlı toprak bütünlüğünü bozan bir konumda olması1)- İstanbul’un Osmanlı toprak bütünlüğünü bozan bir konumda olması
(Osmanlı topraklarıyla çevrili bir ada görünümündeydi. Osmanlı'nın(Osmanlı topraklarıyla çevrili bir ada görünümündeydi. Osmanlı'nın
Anadolu'dan Rumeli'ye, Rumeli'den Anadolu'ya geçişi zordu)Anadolu'dan Rumeli'ye, Rumeli'den Anadolu'ya geçişi zordu)
2)- Bizans'ın Osmanlı'ya karşı düzenlenen Haçlı seferlerini teşvik etmesi,2)- Bizans'ın Osmanlı'ya karşı düzenlenen Haçlı seferlerini teşvik etmesi,
3) Bizans'ın Osmanlı şehzadelerini koruyarak ve kışkırtarak, taht3) Bizans'ın Osmanlı şehzadelerini koruyarak ve kışkırtarak, taht
kavgalarına neden olması,kavgalarına neden olması,
4)- İstanbul'un boğaza hakim bir konumda olması ve bu yüzden4)- İstanbul'un boğaza hakim bir konumda olması ve bu yüzden
Karadeniz Akdeniz’in anahtarı konumunda olması.Karadeniz Akdeniz’in anahtarı konumunda olması.
5) Ticaret yollarının ele geçirilme düşüncesi5) Ticaret yollarının ele geçirilme düşüncesi

4. FATİH'İN FETHİ KOLAYLAŞTIRMAKFATİH'İN FETHİ KOLAYLAŞTIRMAK
İÇİN ALDIĞI TEDBİRLERİÇİN ALDIĞI TEDBİRLER
1)- Bizans'a denizden gelebilecek yardımı önlemek1)- Bizans'a denizden gelebilecek yardımı önlemek
amacıyla Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeliamacıyla Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli
Hisarı’nı ( Boğazkesen) yaptırdı.Hisarı’nı ( Boğazkesen) yaptırdı.

5. 2)- Surlara karşılık, ŞAHİ adı verilen2)- Surlara karşılık, ŞAHİ adı verilen
büyük toplar döktürdü.büyük toplar döktürdü.
Yapımı üç ay süren, çizimlerini Fatih
Sultan Mehmet'in önderliğinde Türk
mühendislerinin yaptığı topun dökümünü
Bizanslıların daha önce sınır dışı ettiği
Macar Urban adlı bir dökümcü yapmıştır

6. Büyük bir gizlilik içerisinde yürütülen top
döküm işleri sona erdiğinde her biri için 17
ton bakır döküldüğü ortaya çıktı.
Bu toplar 1200 okka (1,5 ton) ağırlığındaki
mermileri 1200 metre uzaklığa atabilecek
güçteydi.
Fatih toplam üç tane Şahî, 27 tane de diğer toplardan
döktürdü. Şahî toplarını 50 manda ancak
çekebiliyordu. Topların taşınması için ayrıca 700 de
asker kullanıldı. İki ayda Edirne''den İstanbul surları
önüne gelindi. Bu toplar, dünyada yapılan topların en
büyükleriydi.

7. 3) Silivri ve Vize kaleleri alındı.
Rumeli’ye büyük bir ordu
gönderilerek Bizans’ a
Balkanlardan gelebilecek
yardımlar önlendi
4)Karamanoğlu ile antlaşma
yapıldı.
2)Gelibolu’da 400 parçalık
donanma hazırlandı.

8. BİZANS’IN HAZIRLIKLARIBİZANS’IN HAZIRLIKLARI
Surları
güçlendirdi.
Rum Ateşi ‘ni
(grejuva)
güçlendirdi

9. Avrupa’dan
yardım istedi.
‘LATİN KÜLAĞI
GÖRMEKTENSE
TÜRK SARIĞI
GÖRMEYİ TERCİH
EDERİZ’…
Papa yapacağı
yardım karşısında
Katolik ve Ortodoks
kiliselerinin
birleşmesini istedi.

10. KUŞATMAKUŞATMA

12. İSTANBUL’UN FETHİ
Kuşatma 6 Nisan’da başlamış 22
Nisan’ı 23 Nisan’a bağlayan gece
gemiler karadan denize indirilmiş, 29
Mayıs 1453 ‘de fetih tamamlanmıştır.

13. İSTANBUL'UN FETHİNİİSTANBUL'UN FETHİNİ
KOLAYLAŞTIRAN NEDENLER:KOLAYLAŞTIRAN NEDENLER:
1)- Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu,1)- Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu,
2)- Kuşatma sırasında Avrupa'dan yardım2)- Kuşatma sırasında Avrupa'dan yardım
alamaması.alamaması.
NOT: Bizans kuşatma sırasında sadece Venedik veNOT: Bizans kuşatma sırasında sadece Venedik ve
Cenevizlilerden yardım alabilmiştir.Cenevizlilerden yardım alabilmiştir.
NOT: Cenevizliler kuşatma sırasında ticariNOT: Cenevizliler kuşatma sırasında ticari
kaygılarından dolayı hem Osmanlılara, hem dekaygılarından dolayı hem Osmanlılara, hem de

14. İSTANBUL'UN FETHİNİNİSTANBUL'UN FETHİNİN
DÜNYA TARİHİ BAKIMINDANDÜNYA TARİHİ BAKIMINDAN
SONUÇLARISONUÇLARI
1)- Venedik ve Ceneviz ticareti olumsuz yönde1)- Venedik ve Ceneviz ticareti olumsuz yönde
etkilenmiştir.etkilenmiştir.
2)- Bin yıllık Bizans imparatorluğu tarihe2)- Bin yıllık Bizans imparatorluğu tarihe
karışmıştır.karışmıştır.
3)- Ortaçağ kapanmış, Yeniçağ başlamıştır.3)- Ortaçağ kapanmış, Yeniçağ başlamıştır.
4)- İstanbul'dan kaçan Bizans'lı bilim adamları4)- İstanbul'dan kaçan Bizans'lı bilim adamları
Avrupa'da Rönesans ve reform hareketlerininAvrupa'da Rönesans ve reform hareketlerinin
başlamasında etkili olmuşlardır.başlamasında etkili olmuşlardır.
5)- Feodalite(derebeylik) sistemi çözülmeye5)- Feodalite(derebeylik) sistemi çözülmeye

15. İSTANBUL'UN FETHİNİN TÜRKİSTANBUL'UN FETHİNİN TÜRK
TARİHİ BAKIMINDANTARİHİ BAKIMINDAN
SONUÇLARISONUÇLARI
1)- Osmanlı Devleti Yükselme dönemine girmiştir1)- Osmanlı Devleti Yükselme dönemine girmiştir
2)- Başkent Edirne'den İstanbul'a taşınmıştır.2)- Başkent Edirne'den İstanbul'a taşınmıştır.
3)-Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır.3)-Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır.
Osmanlı'nın Anadolu - Rumeli geçişi kolaylaşmıştır.Osmanlı'nın Anadolu - Rumeli geçişi kolaylaşmıştır.
4)- Karadeniz - Akdeniz deniz ticaret yolunun denetimi4)- Karadeniz - Akdeniz deniz ticaret yolunun denetimi
Osmanlılar‘ a geçmiştir.Osmanlılar‘ a geçmiştir.
5)- II.Mehmet Fatih unvanını almıştır.5)- II.Mehmet Fatih unvanını almıştır.
6)Topkapı Sarayı yaptırıldı.6)Topkapı Sarayı yaptırıldı.

16. FETİHTEN SONRA İSTANBULFETİHTEN SONRA İSTANBUL
Ortodoks Kilisesi himaye
altına alınarak din ve
mezhep özgürlüğü
tanındı.Böylece;
-Katolik Kilisesi’ne karşı
Ortodoks Kilisesi’nin
desteği sağlandı.
-Avrupa Hıristiyan
birliğinin oluşması
önlendi.

17. Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi ile Bizans
İmparatorluğu’na son verildiği halde , İstanbul’da
Ortodoks Kilisesi’nin varlığı korunmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi Fatih’in bu yolla
ulaşmak istediği bir amaç olamaz?
a) Hıristiyan dininde mezhep ayrılıkarına son vermek
b) Yönetimi altındaki Hıristiyanlara hoşgörü ile
davranıldığını ortaya koymak
c) Ortodoks Kilisesi’nin hareketlerini kontrol altında
tutmak
d) Katolik Kilisesi’ne karşı güç oluşturmak
e) Balkanlarda yapılacak savaşlarda Rumların desteğini
sağlamak

18. Sarayların , camilerin,
medreselerin, çarşıların en
büyükleri İstanbul’da inşa
Fethedildiğinde nüfusu
30 000-50 000 civarında
olan İstanbul fetihten 100
yıl sonra 400 000 nüfusa
ulaşarak Avrupa’nın en
büyük şehri olur.

19. ► Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’da yerli veFatih Sultan Mehmet’in İstanbul’da yerli ve
yabancı bilginlere çalışma ortamı sağlamaklayabancı bilginlere çalışma ortamı sağlamakla
ulaşmak istediği amaç aşağıdakilerdenulaşmak istediği amaç aşağıdakilerden
hangisidir?hangisidir?
► A) Devlet yönetiminde yabancılardan yararlanmakA) Devlet yönetiminde yabancılardan yararlanmak
► B) İstanbul’un bir bilim ve kültür merkezi olarak saygınlığınıB) İstanbul’un bir bilim ve kültür merkezi olarak saygınlığını
artırmakartırmak
► C) İmparatorluğun Avrupa’da sınırlarını genişletmekC) İmparatorluğun Avrupa’da sınırlarını genişletmek
► D) İstanbul’da batıdakine benzer okullar açmakD) İstanbul’da batıdakine benzer okullar açmak
► E) Anadolu’da siyasi birlik sağlamakE) Anadolu’da siyasi birlik sağlamak
► ÖSS-1994ÖSS-1994

20. Ayasofya Imparator Justinian
tarafindan 532-537 yillari arasinda
yaptirilmistir.

21. 916 yıl boyunca kilise olarak kullanılan
Ayasofya, 481 yıl boyunca da cami
olarak kullanıldı ve 1935 yılında, bazı
Müslümanların cami ve Ortodoksların
kilise olarak kullanılmasını istemelerine
rağmen, Mustafa Kemal Atatürk'ün
isteğiyle müzeye çevrildi.

22. FATİH DÖNEMİ ÖNEMLİFATİH DÖNEMİ ÖNEMLİ
OLAYLARIOLAYLARI

23. 1)-BALKANLARDA FETİHLER1)-BALKANLARDA FETİHLER
a)- Belgrat hariç bütün Sırbıstan fethedildi,a)- Belgrat hariç bütün Sırbıstan fethedildi,
b)- Arnavutluk fethedildi.b)- Arnavutluk fethedildi.
c)- Bosna-Hersek fethedildic)- Bosna-Hersek fethedildi
d)- Eflak-Boğdan fethedildi.d)- Eflak-Boğdan fethedildi.
e)- Mora Yarımadası fethedildi.e)- Mora Yarımadası fethedildi.
MOSTAR
KÖPRÜSÜ 1566

24. VLAD TEPEŞVLAD TEPEŞ
TRANSİLVANYA’DATRANSİLVANYA’DA
Sonradan alacağı lakabı “Tepeş”,
o zamanın Romanya
topraklarındaki ana etnik grup
olan Ulahlarca verilmişti ve
“cellat” anlamına geliyordu. Diğer
yandan babasından miras aldığı
soy ismi “Drakul” ise “şeytan”
manasını taşıyordu. Yani birlikte
“Şeytan Cellat III. Vlad”!!..

25. Fatih’in Bosna Halkının Özgürlüğü İle
İlgili Fermanı

26. 2)- ANADOLU'DA2)- ANADOLU'DA
FETİHLERFETİHLER
a) Cenevizlilerdena) Cenevizlilerden
Amasra alındıAmasra alındı
b)Candaroğullarındanb)Candaroğullarından
Sinop alındıSinop alındı
c)Karamanoğullarındanc)Karamanoğullarından
Konya ve Karaman alındı.Konya ve Karaman alındı.

27. Fatih Sultan Mehmet zamanında;
-Cenevizlilerden Amasra
-İsfandiyaroğullarından Sinop
Karamanoğullarından Konya ve Karaman alınmıştır.
Fatih’in bu gelişmelerle ulaşmak istediği amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
A)Dış ülkelerle ilişkileri artırmak
B)Anadolu’da siyasi birlik sağlamak
C)Denizlerde hakimiyet kurmak
D)Cihat anlayışıyla İslamiyet’i yaymak
E)Avrupa ülkelerinin Doğu ile ticaretini engellemek
ÖSS-1992

28. ►d)- Trabzon Rum İmparatorluğuna sond)- Trabzon Rum İmparatorluğuna son
verildi.(1461 )verildi.(1461 )
►* Bizans’ı diriltme çabaları son bulmuştur.** Bizans’ı diriltme çabaları son bulmuştur.*

29. ► e)- Otlukbeli Savaşı yapıldı.(1473) (Akkoyunlue)- Otlukbeli Savaşı yapıldı.(1473) (Akkoyunlu
Devleti hükümdarı Uzun Hasan ile Fatih SultanDevleti hükümdarı Uzun Hasan ile Fatih Sultan
Mehmet arasındaki bu savaşı OsmanlılarMehmet arasındaki bu savaşı Osmanlılar
kazandı.)kazandı.)

30. 3)-DENİZLERDE FETİHLER3)-DENİZLERDE FETİHLER
VE SEFERLERVE SEFERLER
a)- Ege Adalarının büyüka)- Ege Adalarının büyük
bölümü alındıbölümü alındı
TaşozTaşoz,, EğribozEğriboz,,
LimniLimni,, SemadirekSemadirek,, İmrozİmroz,,
MidilliMidilli

31. **RODOS** kuşatıldı**RODOS** kuşatıldı
fakat alınamadı.fakat alınamadı.
Batili bir minyatür
sanatkarinin firçasi ile
Mesih Pasa komutasinda
1480 Rodos Kusatmasi

32. NE SENİNLE NE SENSİZ...NE SENİNLE NE SENSİZ...

33. ►b)- Kırım Hanlığı Osmanlılara bağlandı.b)- Kırım Hanlığı Osmanlılara bağlandı.
‘Karadeniz Türk
gölü oldu’
‘İpek Yolu’nda
denetim kuruldu.

34. İSTANBUL – TRABZON -- KIRIMİSTANBUL – TRABZON -- KIRIM
İPEK TİCARET YOLU’NDA DENETİM
SAĞLANDI

35. c)- Otranto (İtalya Seferi) yapıldı.
100 gemiden oluşan Osmanlı donanması 28 Temmuz 1480
tarihinde Otranto limanına demir attı. Karaya çıkma yeri olarak
ilk Brindisi düşünldüyse de kıyı savunması olmadığı için Otranto
tercih edildi. Sipahiler hemen şehri kuşattı, şehir direnmek istedi
fakat fazla dayanamadan 11 Ağustos'ta fetholundu.

36. OSMANLI-VENEDİK DENİZ SAVAŞLARIOSMANLI-VENEDİK DENİZ SAVAŞLARI
(1463-1479)(1463-1479)
Sebepleri:Sebepleri: Osmanlıların; İstanbul'u fethetmeleri, Karadeniz veOsmanlıların; İstanbul'u fethetmeleri, Karadeniz ve
Ege ticaretini denetimleri altına almalarının Venedik ticaretineEge ticaretini denetimleri altına almalarının Venedik ticaretine
darbe vurması.darbe vurması.
Sonuç : Venedik donanmasının Osmanlı donanmasından güçlüSonuç : Venedik donanmasının Osmanlı donanmasından güçlü
olmasından dolayı Venedikliler'e karşi bir üstünlükolmasından dolayı Venedikliler'e karşi bir üstünlük
sağlanamamıştır. Fatih olası bir Haçlı ittifakını engellemeksağlanamamıştır. Fatih olası bir Haçlı ittifakını engellemek
amacıyla 1479'da Venedikliler'e ticari ayrıcalıklar vermiştir.amacıyla 1479'da Venedikliler'e ticari ayrıcalıklar vermiştir.
NOT: Osmanlı Devletinden ilk ELÇİ bulundurma hakkını veNOT: Osmanlı Devletinden ilk ELÇİ bulundurma hakkını ve
ilk ticari ayrıcalıkları elde eden devlet Venedik'dir.ilk ticari ayrıcalıkları elde eden devlet Venedik'dir.

37. FATİH DÖNEMİNDE YAPILAN FETİHLERİNFATİH DÖNEMİNDE YAPILAN FETİHLERİN
YORUMU:YORUMU:
Fatih Sultan Mehmet fetihlerini rastgele değil, belirliFatih Sultan Mehmet fetihlerini rastgele değil, belirli
amaçlar doğrultusunda yapmıştır. Bu amaçlarıamaçlar doğrultusunda yapmıştır. Bu amaçları
şöyle sıralayabiliriz:şöyle sıralayabiliriz:
1)- Karadeniz Ticaretine Egemen Olmak,1)- Karadeniz Ticaretine Egemen Olmak,
2)- Anadolu Türk Birliğini sağlamak,2)- Anadolu Türk Birliğini sağlamak,
3)- Anadolu'da Faaliyet Gösteren Devletleri Etkisiz3)- Anadolu'da Faaliyet Gösteren Devletleri Etkisiz
Kılmak,Kılmak,
4)- Ege ve Akdeniz Ticaretine Egemen Olmak,4)- Ege ve Akdeniz Ticaretine Egemen Olmak,
5)- Bizans'ın Yeniden Dirilmesini Önlemek,5)- Bizans'ın Yeniden Dirilmesini Önlemek,
6)- Katolik Roma'yı Ele Geçirmek.6)- Katolik Roma'yı Ele Geçirmek.

38. Babası : Sultan II.
Mehmed
Annesi : Mükrime
Hatun
Doğduğu Tarih :
1452
Padişah Olduğu
Tarih : 19 Mayıs
1481
Tahttan Mecburen
İnişi : 25 Nisan 1512
Öldüğü Tarih : 26
Mayıs 1512

39. YÜKSELME DÖNEMİYÜKSELME DÖNEMİ
İÇİNDE DURAKLAMAİÇİNDE DURAKLAMA
DÖNEMİDÖNEMİ
ÖNEMLİ OLAYLAR:ÖNEMLİ OLAYLAR:
1)- Cem Sultan Olayı1)- Cem Sultan Olayı
2)- Osmanlı-Venedik İlişkileri2)- Osmanlı-Venedik İlişkileri
3)- Anadolu'da Türk Birliğini Sağlama çabaları3)- Anadolu'da Türk Birliğini Sağlama çabaları
4)- Osmanlı-Memlük İlişkileri4)- Osmanlı-Memlük İlişkileri
5)- Osmanlı-İran İlişkileri ve Şah Kulu İsyanı5)- Osmanlı-İran İlişkileri ve Şah Kulu İsyanı

40. II. BAYEZİD CEM SULTAN
FATİH SULTAN
MEHMET
CEM SULTAN
OLAYI
Amasya
Valisi
Karaman
Valisi

41. CEM, kendi askeri gücü
Karaman Türkmenlerinin
desteğini alarak Bursa ve
İznik’e yürüdü.
Abi; ülkeyi ikiye
bölelim.
Anadolu’yu ben
yöneteyim
Rumeli’yi sen…
Abi; ülkeyi ikiye
bölelim.
Anadolu’yu ben
yöneteyim
Rumeli’yi sen…
Bayezid bu teklifi reddetti.
Yenişehir’de Cem’i
yenilgiye uğrattı.

42. Cem önce Konya’ya
kaçtı. Sonra Memlük
Devleti’ne sığındı.
Cem önce Konya’ya
kaçtı. Sonra Memlük
Devleti’ne sığındı.
Karamanoğlu Kasım Bey
ile anlaşarak yeniden
Anadolu’ya girdi. Yenilince
Rodos Şövalyeleri’ne
sığındı.
Karamanoğlu Kasım Bey
ile anlaşarak yeniden
Anadolu’ya girdi. Yenilince
Rodos Şövalyeleri’ne
sığındı.
Rodos Şövalyeleri’nin
komutanı onu Fransa’ya
yolladı. Cem bundan sonra
İtalya’da ölene kadar Rodos
Şövalyeleri’nin, Fransa
kralının elinde mahkum oldu.

43. Cem Sultan ile II. Bayezid arasındaki saltanat kavgası
önceleri Osmanlı İmparatorluğu’nun iç sorunu iken
giderek bir dış sorun halini almıştır.
Cem Sultan’ın aşağıdaki davranışlarından hangisi
bu olayın bir dış sorun haline gelmesinde başlıca
etken olmuştur?
A)Karamanoğlu Beyliği ile işbirliği yapması
B)Önce Rodos Şövalyeleri’ne sonra Papa’ya sığınması
C)Kendi adına hutbe okutarak para bastırması
D)İstanbul halkının desteğini sağlamaya çalışması
E)Osmanlı topraklarını ikiye ayırmaya çalışması
1988 Öss

44. OSMANLI- VENEDİK İLİŞKİLERİ
Mora Yarımadası’nda
Venediklilerin ellerinde
bulunan MODON, KORON
VE NAVARİN limanları
alınarak Mora’nın fethi
tamamlandı.
Batı Karadeniz’de
yer alan Boğdan’ın
önemli limanları
Kili ve Akerman
limanları alındı

45. OSMANLI – MEMLÜK İLİŞKİLERİOSMANLI – MEMLÜK İLİŞKİLERİ
Karamanoğulları Osmanlı toprağı
olunca MEMLÜK ile komşu olundu.
Memlükler Suriye ve Mısır’a
egemenler ve Asya’nın en güçlü
devleti..
Osmanlı ile Memlük arasında
Dulkadiroğulları ve
Ramazanoğulları beylikleri var.
Osmanlı ile Memlük arasında
Dulkadiroğulları ve
Ramazanoğulları beylikleri var.
KARAMANOĞLU
BEYLİĞİ’NE II. BAYEZİD
DÖNEMİNDE SON
VERİLDİ.
KARAMANOĞLU
BEYLİĞİ’NE II. BAYEZİD
DÖNEMİNDE SON
VERİLDİ.

46. Neden Gerginlik Var?Neden Gerginlik Var?
-Hicaz su yolları meselesi
-Memlüklerin Cem Sultan
olayına karışmaları
-Osmanlıların Dulkadiroğlu
Beyliği’ni Memlüklere karşı
koruması
-Memlüklerin Dulkadiroğulları
ve Ramazanoğulları üzerinde
egemenlik kurmak istemesi.
-Hicaz su yolları meselesi
-Memlüklerin Cem Sultan
olayına karışmaları
-Osmanlıların Dulkadiroğlu
Beyliği’ni Memlüklere karşı
koruması
-Memlüklerin Dulkadiroğulları
ve Ramazanoğulları üzerinde
egemenlik kurmak istemesi.
OSMANLI MEMLÜK
6 yıl boyunca iki
taraf da
üstünlük
sağlayamadı.
Savaş öncesi
duruma
dönüldü.

47. OSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİOSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİ
İran'da Akkoyunlu Devleti'nin
yerine SAFEVİ DEVLETİ
kurulmuştu. Safeviler:
a)- Doğu Anadolu'yu ele
geçirmek istiyorlardı.
b)- Anadolu'ya gönderdikleri
dervişlerle Şii mezhebini
Anadolu'da yaymaya
çalışıyorlardı. Bu durum
Şahkulu isyanının çıkmasında
etkili olmuştur. İsyan güçlükle
bastırılmştır.
ŞAH İSMAİL