SlideShare a Scribd company logo
1 of 9
ÄАРААХ ХРОМОСОМЫН ЗУРАГ ЯÌÀÐ ХҮЙСИЙНХ ВЭ?

            ----ЭНЭ ХҮН ЯМАР ХҮЙСТЭЙ ВЭ?
            ----ҮҮНИЙГ ЯАЖ МЭДЭВ?
            -----ЭНЭ ХРОМОСОМЫН ЗУРАГ ЭНГИЙН ХҮНИЙНХ ҮҮ? ӨВЧТЭЙ
                      ХҮНИЙНХ ҮҮ?
Эрэгтэй хромосом




Эмэгтэй хромосом
   Эрүүл хүний      Өвчтэй хүний
    кариотип          кариотип
ХҮЙС ХЭРХЭН УДАМШИХ ВЭ?
х

    х                       У
        х
                х       у
х




    х       х       х   у
ЭРЭГТЭЙ, ЭМЭГТЭЙ ХҮМҮҮСТ БАЙГАА ИЖИЛ 22 ХОС ХРОМОСОМЫГ
БИЕИЙН ХРОМОСОМ БУЮУ АУТОСОМ ГЭНЭ. ЭР, ЭМ ХҮЙСИЙГ ЯЛГАЖ ӨГЧ
БАЙГАА ХРОМОСОМУУДЫГ БЭЛГИЙН ХРОМОСОМУУД ГЭНЭ.


      Бэлгийн эс                   Үр тогтолтын явцад
  боловсрох үед эрэгтэй
                                   эхийн /х/ хромосомтой
  хүнд 2 төрлийн гамет
                                   өндгөн эс, эцгийн /У/
  үүснэ.   /Х/, /У/                хромосомтой спермтэй
Харин эмэгтэй хүнд нэг             нийлвэл /ХУ/
  төрлийн гамет бүхий              хромосомтой хүү төрнө.
  бэлгийн эсүүд                   Эхийн /Х/, эцгийн /Х/
  боловсорно./Х/                   хромосом бүхий бэлгийн
                                   эсүүд нийлвэл /ХХ/
                                   бүхий охин хүүхэд
                                   төрнө.
ГЭРИЙН ДААЛГАВАР

   Өнөөдрийн хичээлээр үзсэн шинэ үгийг
    жагсаалтандаа тайлбарлан бичих
   Хүний хүйс хэрхэн удамших байдлыг ШУ-ны
    үүднээс áóñäàä çºâ тайлбарлах чадвартай болох
   Хүүхдийнхээ хүйсийг хүмүүс өөрсдөө
    зохицуулах боломжтой юу? Асуултанд хариулт
    бэлдэж ирэх,/ сурах бичгийн 156-р хуудас/
Эрт цагт нэгэн хаан амьдарч байжээ. Тэрээр
сохор хүмүүсийг дуудан цуглуулж, бүгдэд нь
нэг зааныг барьж үзэхийг тушаажээ. Дараа
нь хүн бүрээс зааныг хэрхэн төсөөлж байгааг
лавлажээ. Зааны соѐог барьж үзсэн сохор
хүн хэлэхдээ:”заан томоос том лууван лугаа
адил” гэжээ. Чихийг нь барьж үзсэн хүн “ заан
дэвүүр лугаа адил” хэмээжээ. Хошууг нь
оролдсон хүн өчихдөө “ заан том нүдүүр
лүгээ адил” гэв. Хөлийг нь оролдон барьж
үзсэн хүн “заан том гуалин мод лугаа адил “
хэмээв. Сүүлийг нь барьж үзсэн хүн “ заан
олсон уяатай адил” гэжээ. Нэг ч сохор хүн
зааны тухай зөв төсөөлөл олж чадсангүй.

More Related Content

What's hot

онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилонтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилМандухай Г.
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинOyuka Oyu
 
10 дэвших шалгалтын тест1
10  дэвших шалгалтын тест110  дэвших шалгалтын тест1
10 дэвших шалгалтын тест1Tsedev Tsedvee
 
менделийн хууль 1
менделийн хууль 1менделийн хууль 1
менделийн хууль 1byambka1
 
экосистем
экосистемэкосистем
экосистемdavaa627
 
эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал Oidov Tungaa
 
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)Otgonbayar Chinbaatar
 
ялгаруулах тогтолцоо 2 1
ялгаруулах  тогтолцоо 2 1ялгаруулах  тогтолцоо 2 1
ялгаруулах тогтолцоо 2 1otgonburenubuns
 

What's hot (20)

онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилонтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
 
Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)
 
10 дэвших шалгалтын тест1
10  дэвших шалгалтын тест110  дэвших шалгалтын тест1
10 дэвших шалгалтын тест1
 
менделийн хууль 1
менделийн хууль 1менделийн хууль 1
менделийн хууль 1
 
амьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржиламьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржил
 
Amitnii aimag
Amitnii aimagAmitnii aimag
Amitnii aimag
 
Lecture3
Lecture3Lecture3
Lecture3
 
экосистем
экосистемэкосистем
экосистем
 
эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал
 
Lecture14
Lecture14Lecture14
Lecture14
 
Sem4
Sem4Sem4
Sem4
 
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)
цусан суулгын амёб (Entameoba histolytica)
 
амьтны ангилал
амьтны ангилаламьтны ангилал
амьтны ангилал
 
Lecture6
Lecture6Lecture6
Lecture6
 
5 lekts
5 lekts5 lekts
5 lekts
 
Bio l 6
Bio l 6Bio l 6
Bio l 6
 
Lekts mb 1
Lekts mb 1Lekts mb 1
Lekts mb 1
 
Biochemistry l5
Biochemistry l5Biochemistry l5
Biochemistry l5
 
ялгаруулах тогтолцоо 2 1
ялгаруулах  тогтолцоо 2 1ялгаруулах  тогтолцоо 2 1
ялгаруулах тогтолцоо 2 1
 

Similar to оTgoo

2. conception and_implantation
2. conception and_implantation2. conception and_implantation
2. conception and_implantationHishgeeubuns
 
ураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхshinee_1988
 
ураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхshinee_3088
 
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйнotgonubuns
 
үзүүлэн хичээл 9 21..
үзүүлэн хичээл 9 21..үзүүлэн хичээл 9 21..
үзүүлэн хичээл 9 21..tungalag
 
хүний рас, расизм
хүний рас, расизмхүний рас, расизм
хүний рас, расизмTsegmed Zagarjaw
 
Амьд биеийн удамшил, хөгжил
Амьд биеийн удамшил, хөгжилАмьд биеийн удамшил, хөгжил
Амьд биеийн удамшил, хөгжилtsbmb8845
 
Urh ger family
Urh ger familyUrh ger family
Urh ger familySilkroad10
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнHorolsuren
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнDorjderem Zolboo
 
хүний үүсэл123
хүний үүсэл123хүний үүсэл123
хүний үүсэл123Ariunzul Dambii
 
хүний хөгжлийн шинэ баримтлал
хүний хөгжлийн шинэ баримтлалхүний хөгжлийн шинэ баримтлал
хүний хөгжлийн шинэ баримтлалBathishig
 
11a 1хүний үүсэл гарал ба хөгжил
11a   1хүний үүсэл гарал ба хөгжил11a   1хүний үүсэл гарал ба хөгжил
11a 1хүний үүсэл гарал ба хөгжилtungalag
 
11a 1-120131224924-phpapp02
11a 1-120131224924-phpapp0211a 1-120131224924-phpapp02
11a 1-120131224924-phpapp02undarmal
 
Угийн бичиг
Угийн бичигУгийн бичиг
Угийн бичигdolugen
 

Similar to оTgoo (20)

2. conception and_implantation
2. conception and_implantation2. conception and_implantation
2. conception and_implantation
 
ураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэх
 
ураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэхураг төрлөө нэрлэх
ураг төрлөө нэрлэх
 
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн
 
үзүүлэн хичээл 9 21..
үзүүлэн хичээл 9 21..үзүүлэн хичээл 9 21..
үзүүлэн хичээл 9 21..
 
Biol l 5
Biol l 5Biol l 5
Biol l 5
 
хүний рас, расизм
хүний рас, расизмхүний рас, расизм
хүний рас, расизм
 
4 lekts
4 lekts4 lekts
4 lekts
 
аха Book-fair
аха Book-fairаха Book-fair
аха Book-fair
 
Амьд биеийн удамшил, хөгжил
Амьд биеийн удамшил, хөгжилАмьд биеийн удамшил, хөгжил
Амьд биеийн удамшил, хөгжил
 
Urh ger family
Urh ger familyUrh ger family
Urh ger family
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
хүний үүсэл123
хүний үүсэл123хүний үүсэл123
хүний үүсэл123
 
бэлгийн үржил
бэлгийн үржилбэлгийн үржил
бэлгийн үржил
 
хүний хөгжлийн шинэ баримтлал
хүний хөгжлийн шинэ баримтлалхүний хөгжлийн шинэ баримтлал
хүний хөгжлийн шинэ баримтлал
 
11a 1хүний үүсэл гарал ба хөгжил
11a   1хүний үүсэл гарал ба хөгжил11a   1хүний үүсэл гарал ба хөгжил
11a 1хүний үүсэл гарал ба хөгжил
 
11a 1-120131224924-phpapp02
11a 1-120131224924-phpapp0211a 1-120131224924-phpapp02
11a 1-120131224924-phpapp02
 
Лекц 8
Лекц 8Лекц 8
Лекц 8
 
Угийн бичиг
Угийн бичигУгийн бичиг
Угийн бичиг
 

More from Otgonjargal Galsansharav (20)

àíãèëàë ç¿é
àíãèëàë ç¿éàíãèëàë ç¿é
àíãèëàë ç¿é
 
хүний хүйс тодорхойлох
хүний хүйс тодорхойлоххүний хүйс тодорхойлох
хүний хүйс тодорхойлох
 
ээж
ээжээж
ээж
 
отгоо
отгооотгоо
отгоо
 
оTgoo
оTgooоTgoo
оTgoo
 
митоз мейоз
митоз мейозмитоз мейоз
митоз мейоз
 
моногибрид
моногибридмоногибрид
моногибрид
 
Lesson3
Lesson3Lesson3
Lesson3
 
нефть
нефтьнефть
нефть
 
крекинг
крекингкрекинг
крекинг
 
нефть
нефтьнефть
нефть
 
нүүрс ус
нүүрс уснүүрс ус
нүүрс ус
 
түлшээ
түлшээтүлшээ
түлшээ
 
уураг
уурагуураг
уураг
 
уусмалын орчин
уусмалын орчинуусмалын орчин
уусмалын орчин
 
хөнгөн цагаан
хөнгөн цагаанхөнгөн цагаан
хөнгөн цагаан
 
è
èè
è
 
Kardon
KardonKardon
Kardon
 
è
èè
è
 
Ooh tos
Ooh tosOoh tos
Ooh tos
 

оTgoo

  • 1. ÄАРААХ ХРОМОСОМЫН ЗУРАГ ЯÌÀÐ ХҮЙСИЙНХ ВЭ? ----ЭНЭ ХҮН ЯМАР ХҮЙСТЭЙ ВЭ? ----ҮҮНИЙГ ЯАЖ МЭДЭВ? -----ЭНЭ ХРОМОСОМЫН ЗУРАГ ЭНГИЙН ХҮНИЙНХ ҮҮ? ӨВЧТЭЙ ХҮНИЙНХ ҮҮ?
  • 3. Эрүүл хүний  Өвчтэй хүний кариотип кариотип
  • 5.
  • 6. х х У х х у х х х х у
  • 7. ЭРЭГТЭЙ, ЭМЭГТЭЙ ХҮМҮҮСТ БАЙГАА ИЖИЛ 22 ХОС ХРОМОСОМЫГ БИЕИЙН ХРОМОСОМ БУЮУ АУТОСОМ ГЭНЭ. ЭР, ЭМ ХҮЙСИЙГ ЯЛГАЖ ӨГЧ БАЙГАА ХРОМОСОМУУДЫГ БЭЛГИЙН ХРОМОСОМУУД ГЭНЭ. Бэлгийн эс  Үр тогтолтын явцад боловсрох үед эрэгтэй эхийн /х/ хромосомтой хүнд 2 төрлийн гамет өндгөн эс, эцгийн /У/ үүснэ. /Х/, /У/ хромосомтой спермтэй Харин эмэгтэй хүнд нэг нийлвэл /ХУ/ төрлийн гамет бүхий хромосомтой хүү төрнө. бэлгийн эсүүд  Эхийн /Х/, эцгийн /Х/ боловсорно./Х/ хромосом бүхий бэлгийн эсүүд нийлвэл /ХХ/ бүхий охин хүүхэд төрнө.
  • 8. ГЭРИЙН ДААЛГАВАР  Өнөөдрийн хичээлээр үзсэн шинэ үгийг жагсаалтандаа тайлбарлан бичих  Хүний хүйс хэрхэн удамших байдлыг ШУ-ны үүднээс áóñäàä çºâ тайлбарлах чадвартай болох  Хүүхдийнхээ хүйсийг хүмүүс өөрсдөө зохицуулах боломжтой юу? Асуултанд хариулт бэлдэж ирэх,/ сурах бичгийн 156-р хуудас/
  • 9. Эрт цагт нэгэн хаан амьдарч байжээ. Тэрээр сохор хүмүүсийг дуудан цуглуулж, бүгдэд нь нэг зааныг барьж үзэхийг тушаажээ. Дараа нь хүн бүрээс зааныг хэрхэн төсөөлж байгааг лавлажээ. Зааны соѐог барьж үзсэн сохор хүн хэлэхдээ:”заан томоос том лууван лугаа адил” гэжээ. Чихийг нь барьж үзсэн хүн “ заан дэвүүр лугаа адил” хэмээжээ. Хошууг нь оролдсон хүн өчихдөө “ заан том нүдүүр лүгээ адил” гэв. Хөлийг нь оролдон барьж үзсэн хүн “заан том гуалин мод лугаа адил “ хэмээв. Сүүлийг нь барьж үзсэн хүн “ заан олсон уяатай адил” гэжээ. Нэг ч сохор хүн зааны тухай зөв төсөөлөл олж чадсангүй.