1. Нефть

2. Нефть.
Газрын тос нь молекулдаа 5­с
50хүртэлх нүүрстөрөгчийн атом
агуулсан ,шугаман ба салбарласан
бүтэц бүхий алканууд давамгайлан
оролцсон нүүрсустөрөгчийн холимог
бүхий байгалийн түүхий эд юм. Түүний
найрлага нь тухайн орд газраасаа
хамаарч өөр өөр байх боловч үндсэн
хэсгийг цагираг алкан болон аромат
нүүрсустөрөгч бүрдүүлдэг.

3. Газрын тосны хайгуулын талбайн
зураг
Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

4. Монгол орны хувьд:
Манай орны хувьд газрын тосны
хайгуулын ажил эрчимтэй хийгдэж
байгаа бөгөөд газрын тосны анхны
илэрцийг 1950 оны эхээр Зүүн баянд
илрүүлэн газрын тосыг шууд нэрж
боловсруулан хэрэглэж байгаад гарц
багассан учраас ашиглахаа больж ,түр
зуур завсарлаад байгаа билээ. 1990онд
Тамсагбулагт газрын тосны орд газар
нээгдсэн.

5. газрын тосыг хэсэгчилсэн нэрлэгээр

6. Нефтийн хий ба хатуу хэсгүүд нь :
Нефт нь усанд уусдаггүй , өвөрмөц
үнэртэй, хар хүрэн өнгө [хүрэнээс хар]­
тэй тосорхог шингэн юм. Түүний хувийн
жин нь усныхаас багa байдаг учир гол
нуур ,мөрөн , далайн усанд холилдвол
усны гадаргуу дээгүүр тархаж усанд
уусах хүчил төрөгч болон бусад агаарын
хийн солилцоог саатуулж , усны амьд
бие махбодууд амьдрахад таагүй орчин
болж экологийн хувьд муу нөлөөтэй.

7. Байгалийн нефть ба нефтийн
дагалдах хий нь:
Газар дор судал үүсгэн оршдог бөгөөд
түүний найрлагад нүүрсустөрөгчдөөс
гадна ус ,эрдэс давс , хүхэр агуулсан
нэгдэл болон механик хольц
агуулагддаг учраас газрын тосыг
боловсруулахын өмнө эдгээр хольцоос
нь салгах дамжилгаар оруулдаг. Үүний
дараа төрөл бүрийн нүүрсустөрөгчдийн
холимог учраас тэдгээрийн физик шинж
[тогтмол темпертуру буцалдаггүй] дээр

8. Хэсэгчилсэн нэрлэг
Өөр өөр температурт буцалдаг газрын
тос , нефтийг бүрдүүлэгч хэсгийг
бусдаас нь ялган салгах физик аргыг
хэсэгчилсэн нэрлэг гэнэ.

9. Нефтийг боловсруулах:
Нефтийг боловсруулах
үйлдвэрлэлийг тусгай
төхөөрөмжид явуулах бөгөөд энэ
нь хоолой хэлбэрийн зуух болон
нэрэх цамхаг гэсэн 2 үндсэн
хэсгээс тогтоно.

11. -350градусын темпертурт нефтийг урсгал дунд н

14. Дараах бүрэлдэхүүн хэсгүүдээс ялган
авна:
Нэрлэгийн хий: 40С
температурт буцалдаг,
пропан ба бутан зэрэг бага
молекулт
нүүрсустөрөгчийн
холимог.

17. гээрийн найрлага дахь нүүрс-устөрөгчдийн молекулы
ээ ба тэдгээрийн зууралдлага чанарын хоорондын хо

19. лагатай нүүрс-устөрөгчийн холимог . Энэ ф

20. Лигройны фракц: С8Н18 найрлагатай
нүүрсустөрөгчийн холимог.150­250С­
ийн темпертурт буцалдаг
Керосины фракц: С12Н26­аас С18Н38
найрлагатай нүүрсустөрөгчийн
холимог 180­300С­ийн температурт
буцалдаг.
Дизелийн түлш: С13Н28­аас С19Н36
найрлагатай нүүрсустөрөгчийн

22. Нефтийг нэрэх төхөөрөмж:
Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

23. фракцийг өргөн хэрэглэдэг шалтгааны

24. лсэн хийн фракц – ахуйн зориулалтаар
фракц –автомашины түлшээр
фракц – химийн бодис гарган авахад
арафины фракц – тийрэлтэт хөдөлгүүрийн түлшээр
тос/хийн тосны фракц – дизелийн хөдөлгүүрийн түлш
тосны фракц – хөлөг онгоцны түлш, ахуйн халаах төх
ий фракц – тосолгоо, өнгөлгөө, гялалзуулагч материа
зам тавихад

27. Нефтийн дагалдах хий
Газрийн тосны орд газарт их хэмжээний
хий хуримтлагдсан байх бөгөөд үүнийг
газрийн тосны дагалдах хий гэж
нэрлэдэг. Энэхүү хий нь газрын гадарга
доор их даралтын нөлөөгөөр газрын тос
болон чулуун давхрагад ууссан
байдалтай байх бөгөөд түүний
молекулын найрлагад 1­6
нүүрстөрөгчийн атом агуулсан
алканууд байдаг учир

28. Газрын тосны хэрэглээ
Газрын тосны дагалдах хийг өнөө үед
цахилгаан энерги гаргахад түлш болгон
өргөн хэрэглэж байна. Мөн химийн
үйлдвэрийн түүхий эд болдог. Учир нь
газрын тоны дагалдах хийн найрлагыг
байгалийн хийтэй харьцуулахад төрөл
бүрийн нүүрсустөрөгчид баялаг
агуулсан байдгаараа онцлого юм.Иймд
газрын тосны дагалдах хийг 3 хэсэг
болгон бүлэглэн салгадаг.

29. Дагалдах хийн 3 хэсэг
Бензиний хий: Ердийн нөхцөлд шингэн
төлөвт оршдог пентан , гексан зэрэг
хялбархан дэгддэг шингэнүүдийн
холимог
Шингэн хий:Даралтыг нэмэгдүүлэхэд
шингэн төлөвт хялбар шилждэг пропан
ба бутаанаас тогтсон хийн холимог
Хуурай хий :мететйн ба атен агуулан

30. Крекинг
Нефтийн бүтээгдэхүүний дулааны
задралаар молекулдаа цөөн тооны
нүүрстөрөгчийн атом бүхий
нүүрсустөрөгчид үүсгэх үзэгдлийг
крекинг гэнэ.
Крекингийг дулааны, каталитик, өндөр
даралтын, ангижруулагч крекинг гэх
мэт ангилна.

31. . Бензинийг дотоод шаталтад
хөдөлгүүрийн түлшний чанарыг
сайжруулах зорилгоор ашиглахаас
гадна өвлийн нөхцөлд
хөдөлгүүрийн царцалттай үед
моторын түлшинд нэмэлт болгон
хэрэглэдэг

32. гладаг.Өнөө үед дэлхий дахинд тулгараад байгаа түл

33. лагаараа ойролцоо байдаг учир

34. болгон ашиглахаас гадна химийн ү