Recommended
More Related Content
Similar to Legionnaires 65.ppt
More from praphan khunti
Legionnaires 65.ppt
- 1. Free Powerpoint Templates Page 1 Free Powerpoint Templates โรคลีเจียนเนลโลสิส (Legionellosis)
- 2. Free Powerpoint Templates Page 2 สถานการณ์โรค : • พ.ศ.2490 พบผู้ป่ วยรายแรก • พ.ศ. 2500 ระบาดครั้งแรกที่รัฐ มินนิโซตา • พ.ศ. 2519 ระบาดครั้งใหญ่ ใน หมู่ผู้ร่วมประชุมสมาคม "สหาย สงคราม" (American Legion Convention) ที่เมืองฟิ ลาเดล เฟี ย สหรัฐอเมริกา
- 3. Free Powerpoint Templates Page 3 สถานการณ์ โรค • จึงเป็ นที่มาของชื่อ "โรค Legionella pneumophila" • พ . ศ . 2527 ร า ย ง า น ค รั้ง แ ร กใ น ประเทศไทย • โรงพยาบาลชลประทาน นนทบุรี พบผู้ป่ วย คิดเป็ นร้อยละ 4.16 ของ ผู้ป่ วยปอดอักเสบทั้งหมดที่รับไว้รักษา ในโรงพยาบาล
- 5. Free Powerpoint Templates Page 5 สถิติการแพร่ระบาดของโรคลี เจียนแนร ์ทั่วโลก ปี ค.ศ. 1976 จานวนผู้ป่ วย จานวน ผู้เสียชีวิต แหล่งที่พบ ประเทศที่พบ 1976 221 34 หอผึ่งเย็น สหรัฐอเมริกา 2001 449 6 หอผึ่งเย็น สเปน 2002 172 7 หอผึ่งเย็น อังกฤษ 2004 86 21 หอผึ่งเย็น ฝรั่งเศส 2005 21 0 หอผึ่งเย็น สหรัฐอเมริกา 2006 10 1 หอผึ่งเย็น ออสเตรเลีย 2006 26 2 หอผึ่งเย็น ฝรั่งเศส 2006-2007 4 0 ไม่ระบุ ประเทศไทย (ภูเก็ต) แหล่งข ้อมูล : http://en.wikipedia.org/wiki/legionell
- 7. Free Powerpoint Templates Page 7 จานวนผู้ป่ วยโรค Legionnaire ประเทศไทย ระหว่างปี พ.ศ.2536-2553
- 8. Free Powerpoint Templates Page 8 สาเหตุ • เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ลีเจียนแนลลา นิวโมฟิ ลลา (Legionella pneumophilla) • พบได้ทั่วไปในแหล่งน้าที่มีอุณหภูมิ 32-45˚C • สามารถมีชีวิตอยู่ได้นานหลายเดือน ในสิ่งแวดล้อมที่มีความชื้นสูง และ ่ ่
- 10. Free Powerpoint Templates Page 10 ลักษณะของเชื้อ Legionella • ลักษณะของเชื้อนี้ ผอมบาง อาจมีรูปร่างได้ มากกว่าหนึ่งแบบ ขนาด 2-20 ไมครอนย้อม ติดสีแกรมลบ • บางครั้งเปลี่ยนรูปเป็ นชนิดตัวยาว มีหางตรง เมื่ออยู่ในสภาพ แวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์จะ เจริญเติบโตได้รวดเร็ว • โครงสร้างของเยื่อหุ้มเซลล์มีสองชั้น มีขน เล็กโบกสะบัดและมีแฟลกเจลลาหนึ่งอัน ช่วย ให้เชื้อสามารถเคลื่อนไหวได้รวดเร็ว
- 11. Free Powerpoint Templates Page 11 ระยะฟักตัว • โรคลีเจียนแนร ์ 2-10 วัน ส่วนใหญ่จะปรากฏ อาการภายใน 5-6 วัน • โรคไข้ปอนเตียกจะปรากฏอาการ 5-6 วัน แต่ส่วนใหญ่จะปรากฏอาการ 24-48 ชั่วโมง
- 12. Free Powerpoint Templates Page 12 Cooling Tower น้าพุเทียม อ่างน้าร้อน บ่อ บึง สระน้า ดินริมตลิ่งของแหล่งน้า
- 13. Free Powerpoint Templates Page 13 Sources of Legionella Infection: Cooling Towers
- 14. Free Powerpoint Templates Page 14 วิธีการติดต่อ • การสูดหายใจเอาเชื้อที่ปนเปื้ อนอยู่ ในละอองฝอยของน้า เช่น น้าจาก ห อ ผึ่ ง เ ย็ น ค ว า ม ร้อ น ( cooling towers) ของระบบปรับอากาศ ฝักบัว อาบน้า อ่างน้าวน เครื่องมือช่วย หายใจ น้าพุสาหรับตกแต่งอาคาร สถานที่ต่างๆ • การแพร่เชื้อจากคนไปสู่คนยังไม่มี
- 17. Free Powerpoint Templates Page 17 ลักษณะโรค • อาการทาง คลินิกแบ่งเป็น 2 ลักษณะ 1.โรคลีเจียนแนร ์ Legionella Pneumonia (“Legionnaires’ Disease”). 2.โรคไข้ปอนเตียก (Pontiac Fever)
- 18. Free Powerpoint Templates Page 18 โรคลีเจียนแนร ์ Legionella Pneumonia (“Legionnaires’ Disease”).
- 19. Free Powerpoint Templates Page 19 อาการและอาการแสดง • เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ปวด กล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ • มีไข้สูงหนาวสั่น อุณหภูมิสูงถึง 39- 40 ˚C • ไอไม่มีเสมหะ ปวดท้อง อุจจาระร่วง • ภาพเอ็กซเรย์ปอดมีการอักเสบเป็ น ปื้นหรือจุดขาว • การหายใจล้มเหลวถึงเสียชีวิตได้
- 21. Free Powerpoint Templates Page 21 กลุ่มเสี่ยง • กลุ่มผู้สูงอายุ • กลุ่มผู้สูบบุหรี่ • กลุ่มที่มีการดื่มสุรา หรือเครื่องดื่มที่มี แอลกอฮอล์จัด • กลุ่มบุคคลที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่า หรือเป็ น โรคต่าง ๆ เช่น มะเร็ง โรคไต โรคปอด โรคเบาหวาน โรคติดเชื้อ เอชไอวี • ผู้ที่อยู่ระหว่างการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อ (ไต หัวใจ)
- 22. Free Powerpoint Templates Page 22 ไข้ปอนเตียก • มีลัก ษ ณ ะ อ า ก า ร ที่แ ส ด ง เบื้องต้น เหมือนกับการเกิด โรค ลีเจียนแนร ์ในช่องปอด • มีอาการไอร่วมด้วย ไม่มี อ า ก า ร ป อ ด บ ว ม ห รื อ เสียชีวิต ผู้ป่ วยจะหายได้เอง ภายใน 2-5 วัน แม้จะไม่ได้ รับการรักษา
- 23. Free Powerpoint Templates Page 23 การวินิจฉัยโรค
- 24. Free Powerpoint Templates Page 24 Treatment of Legionella • Effective Agents: Macrolides Fluoroquinalones Tetracyclines • Non-Effective Agents: Penicillins Cephalosporins Aminoglycosides • Agents of Uncertain Efficacy: Trimethoprim sulfamethoxazol Glycopeptides Carbapenems
- 25. Free Powerpoint Templates Page 25 การเก็บตัวอย่างส่งตรวจวินิจฉัยโรคลี เจียนแนร ์และโรคไข้ปอนเตียก (Legionaire disease and Pontiac fever) และการวิเคราะห์เชื้อ Legionella species
- 26. Free Powerpoint Templates Page 26 ขั้นตอนการเก็บตัวอย่าง 1. ป ้ องกันตนเองจากการติดเชื้อ 2. เตรียมผู้ต้องสงสัยว่าเป ็ นพาหะหรือผู้ป ่ วย 3. ดาเนินการเก็บและส่ง สิ่งส่งตรวจ “เก็บอย่างถูกต้อง และ นาส่งอย่างถูกต้อง” “ป ้ องกันตนเองและการแพร่เชื้อสู่ชุมชน”
- 27. Free Powerpoint Templates Page 27 วัตถุประสงค์ของการ ตรวจ • เพื่อตรวจวินิจฉัยโรคลีเจียนแนร ์และ โรคไข้ปอนเตียก(Legionaire disease and Pontiac fever) • วิเคราะห์ตัวอย่างน้าที่ต้องการหา แบคทีเรีย Legionella species • ตรวจยืนยันเชื้อแบคทีเรีย Legionella species
- 28. Free Powerpoint Templates Page 28 สิ่งส่งตรวจกลุ่มโรคติดเชื้อ 1. ระบบทางเดินหายใจส่วนบน ได ้แก่ • Nasal swab • Throat swab • Nasopharyngeal swab/ wash/ aspiration 2. ระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง ได ้แก่ • Bronchoalveolar lavage • Tracheal aspirate 3. เลือด (Blood)
- 29. Free Powerpoint Templates Page 29 โรค Legionellosis ชนิดตัวอย่าง และวิธีการนาส่งตัวอย่าง 1) Endotracheal aspirate, Trantracheal aspirate, และ Bronchoalveolar lavage ปริมาตร 2 มล. ใส่ในขวด cryotube เก็บและนาส่งในถังไนโตรเจนเหลว (-20 ถึง -70 oc) หรือ ชิ้นเนื้อ จากปอด(biopsy), ม ้าม, ตับ, ไต (autopsy) 1-5 กรัม ใส่ในภาชนะ ปราศจากเชื้อ แช่ในกระติกน้าแข็ง ส่งถึงปลายทางภายใน 5 วัน 2) เจาะเลือด 5 มล. ปั่นแยก serum โดยเก็บเป็น paired sera ห่างกัน 28 - 42 วัน ครั้งละ 1 หลอดๆละไม่ต่ากว่า 1 มล. ใส่ในหลอดปลอด เชื้อ พันด ้วยพาราฟิลม์ให ้แน่น เก็บและนาส่งโดยถังไนโตรเจนเหลว 3) เก็บปัสสาวะช่วงกลาง ไม่ต่ากว่า 5 มล.(ต ้องทาความสะอาดอวัยวะ ก่อนปัสสาวะ) นาตัวอย่างเก็บที่ 4 oc นาส่งภายในกระติกน้าแข็ง (ควร เก็บมากกว่า 1 ตัวอย่างต่อผู้ป่ วย 1 คน) 4) น้าจาก cooling tower ฝักบัว ก๊อกน้า แหล่งกักเก็บน้า ไม่น้อยกว่า 200 มล. แช่เย็นขณะเก็บและนาส่ง เก็บไว ้ได ้ไม่เกิน 7 วัน หากเก็บ Swab เพื่อการเพาะเชื้อ เก็บและนาส่งโดยถังไนโตรเจนเหลว
- 30. Free Powerpoint Templates Page 30 อุปกรณ์ทา Nasal swab สาหรับการตรวจด ้วยวิธี rapid test
- 31. Free Powerpoint Templates Page 31 1. ติดเทปพันให ้รอบกล่อง 2. ติดเครื่องหมาย Biohazard (Diagnostic specimens)
- 32. Free Powerpoint Templates Page 32 สถานที่ส่งตรวจทางห ้องปฏิบัติการ ผู้ส่ง ... ชื่อ-สกุล ................................ ที่อยู่ ...................................... โทรศัพท์ .................... ...ติดเครื่องหมาย... แช่เย็น, Diagnostic specimen วางตั้งเท่านั้น ระวังแตก ผู้รับ ... ผู้อานวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ (อาคาร 1) 88/7 ซอยโรงพยาบาลบาราศนราดูร ถนนติวานนท์ อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000 โทร. 0-2951-0000 ต่อ 99248
- 33. Free Powerpoint Templates Page 33 ศวพ.ขอนแก่น ศวพ.ชลบุรี ศวพ.เชียงใหม่ ศวพ.เชียงราย ศวพ.ตรัง ศวพ.นครราชสีมา ศวพ.นครสวรรค์ ศวพ.พิษณุโลก ศวพ.สงขลา ศวพ.สมุทรสงคราม ศวพ.สุราษฏร์ธานี ศวพ.อุดรธานี ศวพ.อุบลราชธานี สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข (สวส.) ส่วนภูมิภาค ส่วนกลาง ศูนย์ประสานงานการตรวจวิเคราะห์และเฝ ้ าระวังโรคทางห้องปฏิบัติการ สวส. กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โทร. 02-9510000 ต่อ 99248 , 01-9891978 www.cctls.org
- 34. Free Powerpoint Templates Page 34 การเตรียมผู้ป่ วย เก็บตัวอย่างจากผู้ป่ วยก่อนได้รับยา ปฏิชีวนะ
- 35. Free Powerpoint Templates Page 35 สิ่งส่งตรวจ ปริมาณ และภาชนะที่ ใช้เก็บตัวอย่าง 1. การตรวจวินิจฉัยผู้ป่ วย - น้าล้างหลอดคอ น้าล้างหลอดลม และ น้าล้างถุงลม ปริมาตรมากกว่า 1 มล. - เสมหะจากส่วนลึกของปอด ปริมาตร 2-5 มล. - ชิ้นเนื้อ (lung biopsy และ spleen liver kidney autopsy) เก็บให้ได้ใน
- 36. Free Powerpoint Templates Page 36 สิ่งส่งตรวจ ปริมาณ และภาชนะที่ใช้ เก็บตัวอย่าง(ต่อ) 2. การวิเคราะห์น้าใน สิ่งแวดล้อม - น้าจาก Cooling tower - น้าจากฝักบัว ก๊อกน้า แหล่ง กักเก็บน้า ระบบแอร ์รวม และ แหล่งน้าตามธรรมชาติ - ไม้ swap ที่ป้ายจากบริเวณ
- 37. Free Powerpoint Templates Page 37 สิ่งส่งตรวจ ปริมาณ และภาชนะที่ใช้ เก็บตัวอย่าง(ต่อ) 3.การตรวจยืนยัน - เชื้อบริสุทธิ์ที่เพาะบนอาหารเลี้ยงเชื้อ สาหรับ Legionella species อายุไม่ เกิน 5 วัน
- 38. Free Powerpoint Templates Page 38 ภาชนะเก็บตัวอย่าง ภาชนะแก้วหรือพลาสติกที่มีฝาเกลียวปิ ด ได้ สนิท ที่สามารถนึ่ง หรือต้มฆ่าเชื้อได้ (ต้มทั้ง ฝาและขวด) ในน้าเดือด 100 องศาเซลเซียส นานอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
- 39. Free Powerpoint Templates Page 39 การรักษา • ยาตัวแรกที่นามาใช้ในการรักษา คือ erythromycin หลังจากนั้นจึงมีการ ใช้ยาตัวอื่นๆ เช่น clarithromycin และ azithromycin และมีการใช้ rifampicin ร่วมด้วย • แต่ยาในกลุ่ม penicillin cephalosporins และ amioglycosides จะใช้รักษาไม่
- 40. Free Powerpoint Templates Page 40 ความไวและความต้านทานต่อการรับเชื้อ • กลุ่มผู้สูงอายุมักมีอาการรุนแรง มากกว่า โดยเฉพาะผู้ป่ วยที่มีโรค เรื้อรัง เช่น เบาหวาน โรคไต โรค ปอดเรื้อรัง หรือโรคมะเร็ง • กลุ่มที่มีภูมิคุ้มกันต่า เช่น ในกลุ่มที่ ได้รับยา Corticosteroids หรือเพิ่ง ผ่าตัดเปลี่ยนอวัยวะ เป็ นต้น
- 41. Free Powerpoint Templates Page 41 วิธีการควบคุมโรค
- 42. Free Powerpoint Templates Page 42 มาตรการป้ องกันโรค • เปิ ดน้าทิ้งจากหล่อเย็น (Cooling Tower) ให้แห้งเมื่อไม่ได้ใช้ ทา ความสะอาดขัดถูกคราบ ไคล ตะกอน เติม biocides ใน ปริมาณที่เหมาะสมเพื่อฆ่าเชื้อรา • ตั้งอุณหภูมิระบบน้าร้อนสูงกว่า หรือเท่ากับ 50 ˚C (122 ˚F) เพื่อ ลดความเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อ
- 43. Free Powerpoint Templates Page 43 การดูแลความสะอาดของแหล่งน้าต่างๆ ภายในอาคาร ระบบประปา –กรณีใช ้น้าประปา ควรมีการตรวจสอบ ปริมาณคลอรีนตกค้างของน้าในบ่อพักทุก วัน ถ้าพบว่ามีน้อยกว่า 0.2 ppm. ให้รีบแจ้ง การประปาเพื่อเติมคลอรีน หรือมีการเติม คลอรีนเอง ให้มีคลอรีนตกค้างไม่น้อยกว่า 0.2 ppm. –กรณีเก็บน้าสารองไว้ในบ่อพัก ควร ตรวจสอบปริมาณคลอรีนตกค้างและรักษา
- 44. Free Powerpoint Templates Page 44 ระบบน้าร้อนรวม – ต้องผลิตน้าให้มีอุณหภูมิสูงกว่า 60oซ ตลอดเวลา และส่งน้าออกไปให้มีอุณหภูมิสูง กว่า 50 o ซ ในทุกที่ที่น้าร้อนไปถึง – พยายามไม่ให้มีท่อน้ าร้อนที่ไม่มีการ ไหลเวียน (dead space) ในกรณีที่เกิดการ ระบาดควรปรับอุณหภูมิของน้าที่ผลิตให้สูง กว่าปกติ การดูแลความสะอาดของแหล่งน้าต่างๆ ภายในอาคาร (ต่อ)
- 45. Free Powerpoint Templates Page 45 ระบบปรับอากาศและระบายความร้อน – ควรทาความสะอาด 1-2 ครั้งต่อเดือน ไม่ให้ มีตะไคร่เกาะ – ทาลายเชื้อโดยใส่คลอรีนให้มีความเข้มข้น 10 ppm. – เครื่องปรับอากาศในห้องพัก กรณีมี Fan coil unit ในห้องพัก ต้องทาความสะอาด ถาดรองน้าที่หยดจากท่อคอยล์เย็น ทุก 1-2 สัปดาห์ไม่ให้มีตะไคร่เกาะ การดูแลความสะอาดของแหล่งน้าต่างๆ ภายในอาคาร (ต่อ)
- 46. Free Powerpoint Templates Page 46 อุปกรณ์ห้องน้าในห้องพัก –ควรถอดหัวก๊อกน้าและฝักบัว ออกมาแช่น้าร้อน 65oซ นาน 5 นาที หรือแช่สารละลาย คลอรีนที่มีความเข้มข้น 10 ppm. นาน 5 นาที –อุปกรณ์ที่ถอดไม่ได้ให้ฉีดด้วย น้าร้อน 65oซ นาน 5 นาที การดูแลความสะอาดของแหล่งน้าต่างๆ ภายในอาคาร
- 47. Free Powerpoint Templates Page 47 การควบคุมผู้ป่ วย ผู้สัมผัส และสิ่งแวดล้อม • การรายงานโรค : ในยุโรปหลาย ประเทศ และเฉพาะบางพื้นที่ของ สหรัฐอเมริกาต้องรายงาน แต่ โดยทั่วไปแล้วไม่ใช่โรคที่ต้องรายงาน • การแยกผู้ป่ วย : ไม่จาเป็ น • การทาลายเชื้อ : ไม่จาเป็ น • การกักกัน : ไม่จาเป็ น
- 48. Free Powerpoint Templates Page 48 การควบคุมผู้ป่ วย ผู้สัมผัส และสิ่งแวดล้อม(ต่อ) การสอบสวนผู้สัมผัสและแหล่งรังโรค : • ค้นหาผู้สัมผัสกับแหล่งรังโรค เดียวกัน คนอื่นที่อยู่ในบ้านหรือที่ ทางาน จากสิ่งแวดล้อมเดียวกัน • ติดตามผู้ป่ วยรายเดี่ยวที่ยืนยันการ ติดเชื้อขณะรักษาตัวในโรงพยาบาล
- 49. Free Powerpoint Templates Page 49 มาตรการเมื่อเกิดการระบาด • ค้นหาแหล่งแพร่เชื้อร่วมในกลุ่ม ผู้ป่ วย • การทาลายเชื้อในแหล่งที่ต้องสงสัย ด้วยคลอรีน หรือน้าร้อนจัด • หยุดพักการใช้ ขัดล้างทาความ สะอาด