Platform Kooperatifçiliği

PLATFORM
KOOPERATİFÇİLİĞİ
Özgür Kurtuluş
Platform Koop İnisiyatifi
ozgur@kamra.com.tr
@ozgur_kurtulus

Platform Nedir?
Platform Kooperatifçiliği

Platform Ekonomisi Nedir?
Bir ürün ve/veya hizmet satışı için
oluşturulmuş her türlü çevrimiçi
ortama platform diyebiliriz. Platform
ekonomisi, bu çevrimiçi ortamda
oluşan üretici ve tüketici ekosisteminin
değer değişimi etkileşim tasarımı ve
optimizasyonunu içeren iş modelidir.

Platform Ekonomisi

Platform Ekonomisi
Uber dünyanın en büyük ulaşım şirketi ancak hiç aracı
yok. Facebook dünyanın en büyük medya kuruluşu
ancak hiç içerik üretmiyor. Alibaba dünyanın en büyük
perakendecisi ancak hiç mal stoklamıyor. Airbnb
dünyanın en büyük konaklama şirketi ancak sahip
olduğu tek bir otel bile yok. İlginç şeyler oluyor.
Tom Goodwin, Techcrunch, Mart 2015

Platform Oligapolisi
Sermaye
yoğunlaşması
Ağ etkileri, platformların
yukarıdan aşağıya kontrolüne,
rekabetin zayıflamasına ve
tüketici alternatiflerinin
azalmasına yol açmaktadır.
Kitlesel sömürü
Global serbest iş piyasasında
tüketici fiyatları sürekli yükselirken
ortalama ücretler düşüyor.
Kişisel verilerin ihlali
Sadece AB'de, kişisel veri
pazarı 2020 yılına kadar 1
trilyon dolara ulaşacak.
Çalışanların
hak kayıpları
ABD işgücünün% 40'ının 2020'de
serbest çalışan olması bekleniyor.
Serbest çalışanlar sigorta ve özlük
haklarından mahrum.

Kooperatif Nedir?
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) kooperatifleri,
“ortak ekonomik, sosyal ve kültürel
gereksinmelerini ve beklentilerini karşılamak
üzere, kişilerin gönüllü olarak birleşip, ortaklaşa
sahip oldukları ve demokratik kurallara göre
işlettikleri özerk işletmeler” olarak
tanımlanmaktadır.

Kooperatifçilik İlkeleri
Eğitim, öğrenim ve
bilgilendirme
Kooperatifler arasında
işbirliği
Topluma karşı sorumlu
olma
Özerklik ve bağımsızlık
Üyelerin ekonomik katılımı
Üyeler tarafından
gerçekleştirilen
demokratik denetim
Gönüllü ve herkese açık
üyelik

Platform Koop Nedir?
2 temel ilkeye dayanıyor: toplumsal mülkiyet ve demokratik
yönetişim. Toplumsal mülkiyet, teknolojik altyapının
mülkiyetinin kooperatifçilik yoluyla ortaklaştırılmasıdır.
Demokratik yönetişim ise sadece platform ortaklarının birlikte
demokratik olarak yönetime katılması değil, kooperatifin kâr
amacı gütmeyen toplumsal kurum ve kuruluşlarla dayanışma
içinde, herkesin yararını gözetecek şekilde, şeffaf ve adil bir
biçimde yönetilmesidir.

Neden Platform Koop?
YÜKSEK ÇALIŞAN
MOTİVASYONU
YEREL KALKINMAYA
KATKI
KİŞİSEL VERİ GÜVENLİĞİ
YÜKSEK KULLANICI
BAĞLILIĞI
ORTAK MÜLKİYET VE
ŞEFFAFLIK
DAHA DÜŞÜK İŞLEM
MALİYETLERİ
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
ARTI DEĞERİN ORTAKLARA
AKTARILMASI

Platform Koop Nasıl Kurulur?
Bir kooperatif platform
kooperatifi kurabilir.
Bir kooperatif birliği platform
kooperatifi kurabilir.
Tekelleşmeye karşı çıkarılan
yasalar sonucu platform
kooperatifleri kurulabilir.
Başarısız olmuş startuplar
platform kooperatifi kurabilir.

Platform Koop Konuları?
Sürdürülebilirlik
(Finansman) Değer
Önerisi
Ağ Etkisi
Yasal
Düzenleme
Girişimcilerin
İlgisi
Eğitim
Liderlik

Platform Koop Geliştirme Programı
Eğitim ve Danışmanlık
Kooperatiflerin kuruluş
aşamasında yüz yüze ve
çevrim içi eğitimler, bire-bir
danışmanlık hizmetleri ile
kooperatif yönetişiminden,
iş modeline, iş geliştirmeye,
dijital pazarlamaya kadar
farklı alanlarda kapasite
güçlendirme…
Yazılım Desteği Finans ve Muhasebe Desteği
İnsan kaynakları, üye
yönetimi, karar verme
sürçleri, ve pazarlama
gibi yönetişim
süreçlerine yönelik
yazılımların ücretsiz
veya uygun fiyatlarla
sağlanması ve
eğitimi…
Kooperatiflerin hibe, kitlesel
fonlama, yatırımcı desteği
vb. finansman kaynaklarına
ulaşması için destek ve
kooperatifçilik muhasebesi
alanında hizmet…

Platform Koop DNAsı
ICA Kooperatifçilik İlkeleri
Platform kooperatifler ICA’nın belirlediği 7
kooperatifçilik ilkesine uygun bir biçimde
yapılandırılmalı.
TC Kooperatifçilik Kanunu
Platform kooperatifleri Koperatifçilik kanun
ve mevzuatlar çerçevesinde hareket etmeli.
BM Sürdürülebilir Kalkınma
Hedefleri
Platform kooeratifleri hedeflerini belirlerken BM
tarafından belirlenen Sürdürülebilir Kalkınma
Hedeflerinden yararlanmalı.
ILO İnsana Yakışır İş Konsepti
ILO’nun Future of Work vizyonu çerçevesinde
oluşturduğu İnsana Yakışır İş konsepti
platform kooperatiflerine kılavuzluk etmeli.

Platform Koop İş Modelleri
 Bilişim ve Tasarım Kooperatifleri: Yazılım ve
uygulama geliştirmeye odaklanan kooperatifler.
 E-ticaret Kooperatifleri: Kooperatiflerin ürün ve
hizmet sattığı platformlar
 Esnek Platform Kooperatifleri: Üretici ve
kullanıcıların birlikte sahip olduğu içerik
platformlar

Platform Koop Örnekleri

Dijital İletişim ve Yönetişim
ADI: Stocksy United
stocksy.com
NEREDE: Victoria, BC, Kanada
KURULUŞ: 2013
NEDİR: Stok fotoğraf ve
video çekimleri, 63 ülkede
fotoğrafçı
BAŞARI: 2016 satışlar 10.7
milyon dolar, Gelirin %95’i
ortaklara dağıtıldı.

ADI: Green Taxi Coop
greentaxicooperative.com
NEREDE: Denver, ABD
KURULUŞ: 2015
NEDİR: Taksi Mobil Uygulama
BAŞARI: 37 ülkeden göçmen
800’den fazla üye, Denver
pazarının %40’ına sahip. Her
üye kendi taksisi ve 2000$
giriş ücreti ile başlıyor.

ADI: Fairmondo
fairmondo.de
NEREDE: Almanya
KURULUŞ: 2012
NEDİR: Pazaryeri
BAŞARI: 2bin üye ve 600bin
Euro sermaye ile kuruldu.
Bugün 2 milyondan fazla
sunuyorlar. Gelir; hissedarlar,
çalışanlar, bağış ve işletme
fonu arasında eşit olarak
paylaştırıyorlar.

ADI: Enspiral
Enspiral.com
NEREDE: Yeni Zellanda
KURULUŞ: 2015
NEDİR: İş Ağı
BAŞARI: 15 farklı alandan 300
profesyonelin oluşturduğu bir
kuruluş. Gelirinin %80’ini
çalışanlarına dağıdıyor.
%10’unu işletme giderleri,
%10’nu da sosyal girişimleri
fonlamak için kullanıyor..

ADI: Resonate
resonate.is
NEDİR: Müzik, Stream-to-
own
BAŞARI: Blockchain
teknolojisi üzerine kurulu,
paydaşlara demokratik
kontrol sağlayan çok paydaşlı
kooperatif; Sanatçılar (% 45),
Dinleyiciler (% 35), Çalışanlar
(% 20); Benzerlerine göre 2,5
kat daha fazla ödeme yapar

ADI: Midata
midata.coop
NEDİR: Sağlık Verileri
Kooperatifi
NEREDE: Zürih, İsviçre
BAŞARI: Ortaklar (üyeler)
tıbbi kayıtlarını siteye
yüklerler. Kayıtlar
anonimleştirilerek,
araştırmacılara, doktorlara,
akademisyenlere belirli
ücretler karşılığında sunulur.

ADI: Peerby
Peerby.com
NEDİR: Eşya Paylaşım
Kooperatifi
NEREDE: Hollanda
BAŞARI: Başarılı bir kitlesel
fonlama kampanyası ile 2
Milyon Euro topladı. Yerelden
başlayan girişim, önce ulusal
sonra uluslar arası bir ölçek
kazandı.

Platform Koop İnisiyatifi
1. SAVUNUCULUK:
Platform kooperatifi
kavramını tanıtmak,
kalkınma hedefli,
geleceğin adil iş
modeli olduğunu
savunmak.
2. LOBİCİLİK:
Platform kooperatiflerinin
kurulması için kamu ve
sivil toplumda lobicilik
faaliyetleri yürütmek..
4. HIZLANDIRMAK:
Platform kooperatifleri
kurulmasına yardımcı
olacak organizasyonlar
oluşturmak.
3. MODEL OLUŞTURMA:
Başarılı platform
kooperatiflerini örnek
alarak, Türkiye’nin
kültürel ve ekonomik
koşulları çerçevesinde iş
modelleri oluşturmak.
Kuralları, ilkeleri
belirlemek.

Platform Koop İnisisiyatifi İş Bölümü
Platform Koop Teknik
Platform Koop web sitesinin
teknik ve tasarım işleri ile
ilgilenir. Yazılım geliştirme ve
lokalizasyon alanlarında
çalışmalar yapar.
Platform Koop İçerik
Platform Koop ile ilgili ulusal
ve uluslarası kaynaklardan
içerik geliştirir. Bu içerikleri
web sitesinde ve haber
sitelerinde yayınlanmasını
sağlar.
Platform Koop
Kurumsallaşma
Platform KOOP’ların kurulmasına
yönelik yol haritaları hazırlar.
Eğitim, teknoloji, finans vb.
alanlarda çözümler üretir.
Platform Koop Lobicilik
Platform Koop ile ilgili ulusal ve
uluslararsı kurum ve kuruluşlarla
görüşmeler yapar. Ortaklıklar,
işbirlikleri oluşturmayı amaçlar.
Etkinlikler düzenler.

Platform Koop İnisiyatifi Yol Haritası
Ağ Kurma
Topluluk
Oluşturma
İş Planı
Oluşturma
Vizyon
İnisiyatif
İşletme Yapısını
Belirleme
Kurumsallaşma

Platform Koop İnisiyatifi İletişim
www.platformkoop.org
@platformkoop
bilgi@platformkoop.org

Platform Kooperatifçiliği

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Platform Kooperatifçiliği

Similar to Platform Kooperatifçiliği (20)

Platform Kooperatifçiliği