8. Wyjaśnianie a dowodzenie Czy całowanie kobiet w dłonie jest higieniczne? Dlaczego Polacy całują kobiety w dłonie? Czy Andrzej Lepper zdobędzie mandat senatorski? Dlaczego Samoobrona przegrała ostatnie wybory parlamentarne? Czy Lewica SLD wejdzie do przyszłego parlamentu RP? Dlaczego Grzegorz Napieralski został prezesem SLD? Czy logo Białegostoku jest plagiatem? Dlaczego mieszkańcy Białegostoku wstydzą się „afery z logo”?
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17. FAKTY UZYSKANE DZIĘKI OBSERWACJI PRAWA I TEORIE PRZEWIDYWANIA I WYJAŚNIENIA INDUKCJA DEDUKCJA
18. Dedukcja METALE ROZSZERZAJĄ SIĘ POD WPŁYWEM TEMPERATURY TE TORY KOLEJOWE SĄ ZROBIONE Z METALU TE TORY KOLEJOWE ZMIENIĄ KSZTAŁT POD WPŁYWEM TEMPERATURY WSZYSTKIE KSIĄŻKI FILOZOFICZNE SĄ NUDNE TA KSIĄŻKA JEST KSIĄŻKĄ FILOZOFICZNĄ TA KSIĄŻKA JEST NUDNA
19. WODA WRZE W TEMPERATURZE 100 STOPNI CELSJUSZA CHŁODNICA MOJEGO SAMOCHODU ZAWIERA CZYSTĄ WODĘ JEŚLI TEMPERATURA WODY W CHŁODNICY WZROŚNIE POWYŻEJ 100 STOPNI CELSJUSZA, WODA WYPARUJE PRAWA I TEORIE WARUNKI POCZĄTKOWE PRZEWIDYWANIA I WYJAŚNIENIA
23. Empiryczne uzasadnienie indukcji ZASADA INDUKCJI JEST SKUTECZNA W SYTUACJI x 1 ZASADA INDUKCJI JEST SKUTECZNA W SYTUACJI x 2 itd ZASADA INDUKCJI JEST ZAWSZE SKUTECZNA David Hume (1711-1776)
35. Wyjaśnianie nomologiczno-dedukcyjne Wyjaśniamy, dlaczego Jan wbrew oczywistości jest przekonany, iż jego zakład pracy funkcjonuje świetnie: 1. powołując się na znane prawo, w myśl którego zajmowanie wysokiej pozycji w strukturze organizacji sprzyja optymistycznemu widzeniu jej funkcjonowania 2. stwierdzając, iż Jan zajmuje w strukturze danej organizacji wysoką pozycję. Zdanie jednostkowe stwierdzające zajście Z Eksplanandum 2. Zdanie jednostkowe stwierdzające zajście B 1. Zdanie ogólne stwierdzające stały związek między B i Z Explanans
42. Wyjaśnianie statystyczne Rozważmy wyjaśnienie zdobycia przez kogoś dyplomu wyższych studiów faktem, iż wcześniej podejmował on te studia oraz twierdzeniem statystycznym, iż prawdopodobieństwo ukończenia studiów dla ogółu je rozpoczynających wynosi 0,7. Prawa probabilistyczne mówią jedynie o pewnych możliwościach, o szansach – a nie o konieczności.
