Muhasebe

Onur KANGAL
Muhasebe Sorumlusu

Muhasebe Kavramı ve Özellikleri

Bu Bölümde
Değinilecek
Konular

Muhasebe Nedir?
 Ekonomik faaliyetlerde bulunan tüm kuruluşların mali
nitelikteki işlemleri ve olayları para ile ifade edilmiş şekilde
kaydeden, sınıflandıran, özetleyerek rapor eden ve
sonuçlarını yorumlayan ve analiz eden bir bilim dalıdır.

 Muhasebe işletme içerisindeki para ile ifade edilebilen
değerleri ölçme-ölçümleme bilimidir.

 Muhasebe bir hak, hukuk ve hakemlik mesleğidir. Tarafların
(Alıcılar, satıcılar, devlet, çalışanlar, ortaklar, işletme
sahipleri ) birbirleri nezdinde doğan haklarını tam ve doğru
bir şekilde kaydederek, ölçülmesini ve raporlanmasını
sağlar.

 İşletmenin sahip olduğu kıymetlerin tespitini sağlar

 İşletmede meydana gelen dönem içi faaliyetlerle, dönem sonunda ulaşılan
sonuçların anlaşılmasını kolaylaştırır.

 İşletme ile iş yapan üçüncü şahısların ekonomik ve sosyal durumlarının
bilinmesini sağlar.

 Üçüncü şahıslarla işletme arasında meydana gelen hukuki anlaşmazlıklarda
delil teşkil eder.

 İşletmede çalışan personel ve görevlilerin suistimaline karşı işletme varlığını
korur.

 İşletme sahibinin vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol edilip
incelenmesini sağlar

 Muhasebe işletmenin mali durumu, verimliliği hakkında bilgi verir,

 Özellikle imalat yapan kişilerin yaptığı imalatın maliyetinin bilinmesini sağlar,

 İşletme dışındaki kişilerle olan ticari ilişkiler hakkında bilgi verir. Borç alacak
durumunu gösterir,

 İstatistiki bilgilere göre işletmenin geleceğine ait bilgiler verir, dolayısı ile
geleceğe ait programları düzenler,

 Belgeleme özelliği ile ticari anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olur,

 İşletmenin verimi ve karlı mı zararlı mı çalıştığı hakkında bilgi verir,

 İşletme sahiplerinin birçok ticari konuda bilgi sahibi olmalarını sağlar,

 Vergilerin zamanında ve doğru olarak tespit edilmesine yardımcı olur.

Muhasebenin Bilgi Kullanıcıları

Muhasebenin Fonksiyonları
Kaydetme • Günlük Defter

Sınıflandırma • Büyük Defter

Özetleme • Büyük Defter ve Mizan

Raporlama • Finansal Tablolar

Analiz ve Yorum • Finansal Analiz Teknikleri

 Kaydetme Fonksiyonu: Mali işlemleri belgelere dayanarak muhasebe
sistemine göre muhasebe defterlerine kayıt yapılması aşamasıdır.
Muhasebenin en önemli ve ilk fonksiyonudur. Muhasebe de kayıtlar doğru ve
düzgün tutulmadan diğer fonksiyonların da bir anlamı kalmaz.

 Sınıflandırma Fonksiyonu: Kaydedilen bilgiler belirli zaman aralıklarında
derlenip niteliklerine göre gruplara ayrılır. Böylece farklı nitelikteki ve
gruplardaki işlemleri birbirleri ile karıştırmadan farklı sınıflarda incelenebilir.

 Özetleme Fonksiyonu: Sınıflandırılan işlemler dönem sonlarında toplanarak
daha kolay sonuçlar çıkarabilmek ve yapılan kayıtların kontrolünü sağlamak
için özetlenir.

 Raporlama Fonksiyonu: En son olarak raporlama fonksiyonunda kaydedilen,
sınıflandırılan ve özetlenen işlemler mali tablolar aracılığı ile sonuç aşamasına
gelir.

 • Sosyal Sorumluluk Kavramı
 • Kişilik Kavramı
 • İşletmenin Sürekliliği Kavramı
 • Dönemsellik Kavramı
 • Parayla Ölçülme Kavramı
 • Maliyet Esası Kavramı
 • Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı
 • Tutarlılık Kavramı
 • Tam Açıklama Kavramı
 • İhtiyatlılık Kavramı
 • Önemlilik Kavramı
 • Özün Önceliği Kavramı

Muhasebenin Kapsamı ve Türleri

Genel (Finansal) Muhasebe
Maliyet Şirketler
Muhasebesi Muhasebesi
Finansal Muhasebe
Yönetim Uzmanlık
Tablolar
Muhasebesi Muhasebeleri Denetimi
Analizi

 Genel Muhasebe:İşletmenin parasal işlemlerinin ve sonuçlarının
belgelere dayanarak tarih sırasına göre izlendiği muhasebe türüdür.
Diğer adı finansal muhasebedir. İşletmenin varlık, kaynak, borç, alacak,
gelir, gider, kâr ve zararı genel muhasebe sayesinde öğrenilir. Finansal
Muhasebe olarak da adlandırılır.

 Maliyet Muhasebesi: İşletmede üretilen mamül ya da hizmetin maliyet
fiyatının saptanması, işletme giderlerinin denetimi, fiyat incelemeleri
ve satış fiyatlarının belirlenmesinin oluşturduğu muhasebe dalı.

 Yönetim Muhasebesi: Yönetim muhasebesi, işletme yöneticilerine
işletme yönetiminde alacakları kararlarda ihtiyaç duydukları bilgi ve
raporları düzenleyen, yorumlayan, denetim olanağı saağlayan
muhasebe dalı. Yöneticilere işletmenin geleceği ile ilgili karar vermede
yardımcı olur.

Belge Kaydetme Sınıflandırma

Analiz ve
Raporlama Özetleme
Yorum

Muhasebe Süreci
Varlık ve
Tek Düzen
Kaynak Hesap Kavramı
Hesap Planı
Kavramı

Bu Bölümde Hesap Finansal
Değinilecek Bilanço
Sınıflandırması Tablolar
Konular

Özkaynak
Gelir – Gider Nakit Akış
Değişim
Tablosu Tablosu
Tablosu

VARLIKLAR VE KAYNAKLAR
 VARLIKLAR: Bir işletmenin sahip olduğu ve gelecekteki faaliyetlerinde
yararlı olmasını beklediği ekonomik unsurlardır.
Varlıklar mal, bina, makine gibi fiziksel yapıya sahip oldukları gibi, haklar,
şerefiyeler, alacaklar gibi fiziksel yapıya sahip olmayan varlıklardan oluşur.

1. Dönen Varlıklar: İşletmenin faaliyeti dönemi içinde yer alan ve sağladığı
yarar o dönem içinde sona eren varlıklardır.
2. Duran Varlıklar : Satılmak amacıyla alınmayan, işletme faaliyet süreci
içinde birden fazla dönem kullanılabilen ve sağladığı yarar birden fazla
döneme yayılan varlıklardır.

KAYNAKLAR: İşletme ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ve hizmet üretmek
için gerekli olan ve varlıkların sağlandığı yerleri gösteren gruba kaynak denir.

Kaynaklar ikiye ayrılır:
1. Yabancı Kaynaklar (Borç ve Yükümlülükleri Temsil Eder)
a. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar (Vadesi 1 Yıldan Kısam)
b. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (Vadesi 1 Yıldan Uzun)
2. Öz Kaynaklar (Sermaye ve Karı Temsil Eder)

Öz Sermaye, Borçlar, Banka Kredileri, Çıkarılmış Tahvil ve Bonolar,
Dönem Net Karı kaynaklara örnek olarak verilebilir.


İşletme kendisine sağlanan kaynaklar kadar varlığa sahip olabileceği için, işletmenin
Varlıkları ve onların sağlandığı kaynaklar birbirine eşittir.

Varlıklar Kaynaklar


İşletme kendisine sağlanan kaynaklar kadar varlığa sahip olabileceği için, işletmenin
Varlıkları ve onların sağlandığı kaynaklar birbirine eşittir.

Borçlar
Varlıklar Özkaynaklar (Yabancı
Kaynaklar)


VARLIKLAR KAYNAKLAR
(Aktif) (Pasif)
Öz
Yabancı
Kaynaklar
Mevcutlar Alacaklar Kaynaklar
(Öz
(Borçlar)
Sermaye)

İktisadî Değerler
VARLIKLAR KAYNAKLAR
Mevcutlar Alacaklar Borçlar Öz Sermaye
Nakit Senetsiz alacak Banka kredisi Ödenmiş Sermaye
Alınan Çek Senetli Alacak (bono, Çıkarılmış Bono Kar Yedekleri
poliçe)
Mevduat Çıkarılmış Tahvil Dönem Net Karı
Ticari Mal Vergi borçları
Arsa Senetsiz borçlar
Bina Senetli borçlar
Makine Verilen Çekler
Taşıt
Demirbaş
Hisse senedi
…..

BİLANÇO DENKLİĞİ
VARLIKLAR = KAYNAKLAR

A İşletmesi 31.12.2012 Tarihli BİLANÇOSU
Aktif Pasif
1. DÖNEN VARLIKLAR 3.KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

2.DURAN VARLIKLAR 4.UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

5.ÖZKAYNAKLAR

AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMI

HESAP Nedir?
 Hesap, bilanço eşitliği üzerindeki her bir unsurdaki
(iktisadi değerdeki) değişiklikleri takip etmek üzere
kullanılan çizelgeye verilen addır.
 Her varlık ve kaynak unsuru için bu varlık kaynaklardaki
değişimi takip etmek için ayrı bir HESAP söz konusudur.

 Hesabın en üst kısmında hangi varlık veya kaynak
unsuruna ait olduğunu gösteren bir adı bulunur. Borçlu
ve alacaklı taraflarda ise işlemle ilgili (tarih, açıklama,
tutar gibi) bilgilerin yazılacağı sütunlar vardır.
Borç Taraf 100 KASA HS. Alacak Taraf

Ülkemizdeki muhasebe sisteminde, her hesabın aynı zamanda üç haneli bir rakamsal
kodu da bulunmaktadır. Örneğin: 100 KASA HS.

Tekdüzen Hesap Planı
 Maliye Bakanlığı 1992 yılında bir tebliğ* yayınlayarak ulusal
düzeyde tüm işletmelerimizin uygulaması için benzer olay ve
işlemlerde benzer şekilde muhasebeleştirme ve raporlama
yapması için tekdüzen bir muhasebe sistemi ve hesap planı
uygulamasını başlatmıştır.
 Kısaca bu düzenlemelere literatürde Tekdüzen Muhasebe
Sistemi adı verilmektedir.
 Maliye Bakanlığı, Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Hesap Planı
Çerçevesi adı verilen bu düzenlemeyi, bilanço esasına göre
defter tutan bütün gerçek ve tüzel kişilerde 1993 yılında isteğe
bağlı, 1994 yılında ise zorunlu tutmuştur.
*Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (MSUGT, bilinen adıyla Tekdüzen
Muhasebe Sistemi)

Tek Düzen Hesap Planı
1. Dönen Varlıklar:
1 DÖNEN VARLIKLAR 152- Mamuller
10 Hazır Değerler 153- Ticari Mallar
100- Kasa 157- Diğer Stoklar
101- Alınan Çekler 158- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
102- Bankalar 159- Verilen Sipariş Avansları
103- Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri (-) 17 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
108- Diğer Hazır Değerler 170- Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri
11 Menkul Kıymetler 179- Taşeronlara Verilen Avanslar
110- Hisse Senetleri 18 Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
111- Özel Kesim Tahvil , Senet Ve Bonoları 180- Gelecek Aylara Ait Giderler
112- Kamu Kesimi Tahvil , Senet Ve Bonoları 181- Gelir Tahakkukları
118- Diğer Menkul Kıymetler 19 Diğer Dönen Varlıklar
119- Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 190- Devreden Katma Değer Vergisi
12 Ticari Alacaklar 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi
120- Alıcılar 192- Diğer Katma Değer Vergisi
121- Alacak Senetleri 193- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
122- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 195- İş Avansları
126- Verilen Depozito Ve Teminatlar 196- Personel Avansları
127- Diğer Ticari Alacaklar 197- Sayım Ve Tesellüm Noksanları
128- Şüpheli Ticari Alacaklar 198- Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar
129- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) 199- Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-)
13 Diğer Alacaklar
131- Ortaklardan Alacaklar
132- İştiraklerden Alacaklar
133- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
135- Personelden Alacaklar
136- Diğer Çeşitli Alacaklar
137- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-)
138- Şüpheli Diğer Alacaklar
139- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)
15 Stoklar
150- İlk Madde Ve Malzeme
151- Yarı Mamuller - Üretim

2. Duran Varlıklar:
2 DURAN VARLIKLAR 258- Yapılmakta Olan Yatırımlar
22 Ticari Alacaklar 259- Verilen Avanslar
220- Alıcılar 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
221- Alacak Senetleri 260- Haklar
222- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 261- Şerefiye
226- Verilen Depozito Ve Teminatlar 262- Kuruluş Ve Örgütlenme Giderleri
229- Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) 263- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
23 Diğer Alacaklar 264- Özel Maliyetler
231- Ortaklardan Alacaklar 267- Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
232- İştiraklerden Alacaklar 268- Birikmiş Amortismanlar (-)
233- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 269- Verilen Avanslar
235- Personelden Alacaklar 27 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
236- Diğer Çeşitli Alacaklar 271- Arama Giderleri
237- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 272- Hazırlık Ve Geliştirme Giderleri
239- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) 277- Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
24 Mali Duran Varlıklar 278- Birikmiş Tükenme Payları (-)
240- Bağlı Menkul Kıymetler 279- Verilen Avanslar
241- Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 28 Gelecek Yıllara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları
242- İştirakler 280- Gelecek Yıllara Ait Giderler
243- İştiraklere Sermaye Taahhütleri (-) 281- Gelir Tahakkukları
244- İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 29 Diğer Duran Varlıklar
245- Bağlı Ortaklıklar 291- Gelecek Yıllarda İndirilecek Katma Değer Vergisi
246- Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri (-) 292- Diğer Katma Değer Vergisi
247- Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 293- Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar
248- Diğer Mali Duran Varlıklar 294- Elden Çıkarılacak Stoklar Ve Maddi Duran Varlıklar
249- Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-) 295- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar
25 Maddi Duran Varlıklar 297- Diğer Çeşitli Duran Varlıklar
250- Arazi Ve Arsalar 298- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)
251- Yer Altı Ve Yer Üstü Düzenleri 299- Birikmiş Amortismanlar (-)
252- Binalar
253- Tesis , Makine Ve Cihazlar
254- Taşıtlar
255- Demirbaşlar
256- Diğer Maddi Duran Varlıklar
257- Birikmiş Amortismanlar (-)

3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar:
3 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 37 Borç Ve Gider Karşılıkları
30 Mali Borçlar 370- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
300- Banka Kredileri 371- Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri (-)
303- Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri Ve Faizleri 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı
304- Tahvil Anapara Borç , Taksit Ve Faizleri 373- Maliyet Giderleri Karşılığı
305- Çıkarılmış Bonolar Ve Senetler 379- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
306- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler 38 Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
308- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler
309- Diğer Mali Borçlar 381- Gider Tahakkukları
32 Ticari Borçlar 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
320- Satıcılar 391- Hesaplanan KDV
321- Borç Senetleri 392- Diğer KDV
322- Borç Senetleri Reeskontu (-) 393- Merkez Ve Şubeler Cari Hesabı
326- Alınan Depozito Ve Teminatlar 397- Sayım Ve Tesellüm Fazlaları
329- Diğer Ticari Borçlar 399- Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar
33 Diğer Borçlar
331- Ortaklara Borçlar
332- İştiraklere Borçlar
333- Bağlı Ortaklıklara Borçlar
335- Personele Borçlar
336- Diğer Çeşitli Borçlar
337- Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)
34 Alınan Avanslar
340- Alınan Sipariş Avansları
349- Alınan Diğer Avanslar
35 Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakedişleri
350- Projesi Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hakediş Bedelleri
36 Ödenecek Vergi Ve Diğer Yükümlülükler
360- Ödenecek Vergi Ve Fonlar
361- Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri
368- Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yük.
369- Ödenecek Diğer Yükümlülükler

4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:
4 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
40 Mali Borçlar
400- Banka Kredileri
405- Çıkarılmış Tahviller
407- Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
408- Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-)
409- Diğer Mali Borçlar
42 Ticari Borçlar
420- Satıcılar
421- Borç Senetleri
422- Borç Senetleri Reeskontu (-)
426- Alınan Depozito Ve Teminatlar
429- Diğer Ticari Borçlar
43 Diğer Borçlar
431- Ortaklara Borçlar
432- İştiraklere Borçlar
433- Bağlı Ortaklıklara Borçlar
436- Diğer Çeşitli Borçlar
437- Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)
438- Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar
44 Alınan Avanslar
440- Alınan Sipariş Avansları
449- Alınan Diğer Avanslar
47 Borç Ve Gider Karşılıkları
472- Kıdem Tazminatı Karşılığı
479- Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları
480- Gelecek Yıllara Ait Gelirler
481- Gider Tahakkukları
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
492- Gelecek Yıllara Ertelenen Veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi
493- Tesise Katılma Payları
499- Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

5. Öz Kaynaklar:
5 ÖZ KAYNAKLAR
50 Ödenmiş Sermaye
500- Sermaye
501- Ödenmemiş Sermaye (-)
52 Sermaye Yedekleri
520- Hisse Senetleri İhraç Primleri
521- Hisse Senedi İptal Karları
522- M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları
523- İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
524- Maliyet Bedeli Artışları Fonu
529- Diğer Sermaye Yedekleri
54 Kar Yedekleri
540- Yasal Yedekler
541- Statü Yedekleri
542- Olağanüstü Yedekler
548- Diğer Kar Yedekleri
549- Özel Fonlar
57 Geçmiş Yıllar Karları
570- Geçmiş Yıllar Karları
58 Geçmiş Yıllar Zararları (-)
580- Geçmiş Yıllar Zararları
59 Dönem Net Karı (Zararı)
590- Dönem Net Karı
591- Dönem Net Zararı (-)

6. Gelir Tablosu Hesapları
6 GELİR TABLOSU HESAPLARI 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider Ve Zararlar (-)
60 Brüt Satışlar 653- Komisyon Giderleri (-)
600- Yurtiçi Satışlar 654- Karşılık Giderleri (-)
601- Yurtdışı Satışlar 655- Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
602- Diğer Gelirler 656- Kambiyo Zararları (-)
61 Satış İndirimleri (-) 657- Reeskont Faiz Giderleri (-)
610- Satıştan İadeler (-) 659- Diğer Olağan Gider Ve Zararlar (-)
611- Satış İskontoları (-) 66 Finansman Giderleri (-)
612- Diğer İndirimler (-) 660- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
62 Satışların Maliyeti (-) 661- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
620- Satılan Mamuller Maliyeti (-) 67 Olağandışı Gelir Ve Karlar
621- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 671- Önceki Dönem Gelir Ve Karları
622- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 679- Diğer Olağandışı Gelir Ve Karları
623- Diğer Satışların Maliyeti (-) 68 Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
63 Faaliyet Giderleri (-) 680- Çalışmayan Kısım Gider Ve Zararları (-)
630- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri (-) 681- Önceki Dönem Gider Ve Zararları (-)
631- Pazarlama , Satış Ve Dağıtım Giderleri (-) 689- Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
632- Genel Yönetim Giderleri (-) 69 Dönem Net Karı (Zararı)
64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir Ve Kârları 690- Dönem Karı Veya Zararı
640- İştiraklerden Temettü Gelirleri 691- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (-)
641- Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 692- Dönem Net Karı Veya Zararı
642- Faiz Gelirleri
643- Komisyon Gelirleri
644- Konusu Kalmayan Karşılıklar
645- Menkul Kıymet Satış Karları
646- Kambiyo Karları
647- Reeskont Faiz Gelirleri
649- Faaliyetle İlgili Diğer Gelir Ve Kârlar

7. Maliyet Hesapları
7 MALİYET HESAPLARI (7/A SEÇENEĞİ) 77 Genel Yönetim Giderleri
70 Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesapları 770- Genel Yönetim Giderleri
700- Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesabı 771- Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesabı
701- Maliyet Muhasebesi Yansıtma Hesabı 772- Genel Yönetim Gider Farkları Hesabı
71 Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri 78 Finansman Giderleri
710- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri 780- Finansman Giderleri
711- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Yansıtma Hesabı 781- Finansman Giderleri Yansıtma Hesabı
712- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Fiyat Farkı 782- Finansman Giderleri Fark Hesabı
713- Direkt İlk Madde Ve Malzeme Miktar Farkı 79 GİDER ÇEŞİTLERİ (7/B SEÇENEĞİ)
72 Direkt İşçilik Giderleri 790- İlk Madde Ve Malzeme Giderleri
720- Direkt İşçilik Giderleri 791- İşçi Ücret Ve Giderleri
721- Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma Hesabı 792- Memur Ücret Ve Giderleri
722- Direkt İşçilik Ücret Farkları 793- Dışarıdan Sağlanan Fayda Ve Hizmetler
723- Direkt İşçilik Süre (Zaman) Farkları 794- Çeşitli Giderler
73 Genel Üretim Giderleri 795- Vergi , Resim Ve Harçlar
730- Genel Üretim Giderleri 796- Amortismanlar Ve Tükenme Payları
731- Genel Üretim Giderleri Yansıtma Hesabı 797- Finansman Giderleri
732- Genel Üretim Giderleri Bütçe Farkları 798- Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı
733- Genel Üretim Giderleri Verimlilik Farkları 799- Üretim Maliyet Hesabı
734- Genel Üretim Giderleri Kapasite Farkları
74 Hizmet Üretim Maliyeti
740- Hizmet Üretim Maliyeti
741- Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı
742- Hizmet Üretim Maliyeti Fark Hesapları
75 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
750- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri
751- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri Yansıtma Hesabı
752- Araştırma Ve Geliştirme Gider Farkları
76 Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri
760- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri
761- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri Yansıtma Hesabı
762- Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri Fark Hesabı

8. Serbest Hesaplar
Maliye Bakanlığı İzni İle Oluşturularak Kullanılabilecek Hesaplardır.

9. Nazım Hesapları
Nazım Hesapları İşletmenin değerleri olmayıp ancak takip edilmesi gerekli işlemler için kullanılır.

Hesapla İlgili Kavramlar
KASA HS.
74 000 6 000
16 000
Borç Tarafı Top. 90 000 Alacak Tarafı Top. 6 000
Borç Kalanı 84 000

BANKA KREDİLERİ HS.
14 000 26 000
34 000
46 000 Alacak Kalanı

Hesaplardan Finansal Tablolara
KASA HS.
74 000 6 000
16 000
Borç Kalanı 84 000

İşletmede gerçekleştirilen ve parayla ölçülebilen her türlü işlem tek düzen hesap planı
içerisinde ilgili hesapların altına işlenir. Her bir işlem en az iki hesabın altında işlem
görür.

Tek düzen hesap planındaki hesapların bakiyeleri dönem sonu finansal tablolara
aktarılarak işletme hakkında sağlıklı raporlara ulaşılabilir.

Hesapları detaylandırmadan, bu hesapların işlenmesi sonucu işletme hakkında
oluşturulan finansal tablolara nasıl yansıyacağına bakalım şimdi.

Burada öncelikle Finansal Tabloların neler olduğuna bakalım:

Finansal Tablolar
Temel Ek
Fon Akım
Bilanço
Tablosu

Gelir Nakit Akım
Tablosu Tablosu

Özkaynak
Değişim

Kar
Dağıtım

FİNANSAL TABLOLAR
 Finansal tablolar; düzenlendiği tarihte işletmelerin varlıklarını,
yükümlülüklerini, faaliyet dönemi sonu itibarıyla kâr veya zarar gibi
işletmenin mali durumunu gösteren tablolardır.

 Finansal tablolar, finansal tabloları kullanan farklı taraflara işletmenin;
• Varlıkları,
• Borçları,
• Öz kaynakları
• Gelirleri ve giderleri (kârlar ve zararlar dâhil)
• Ortakların ortak olmaları sebebiyle yaptıkları parasal katkıları veya
ortaklara yapılan dağıtımları ve
• Nakit akışları hakkında bilgiler sunmaktadır.

Hesap Türleri

Hesaplar

Bilanço Gelir Tablosu
Hesapları Hesapları

Varlık Kaynak Gelir Gider
Hesapları Hesapları Hesapları Hesapları

1 ve 2 ile Başlayan 3,4 ve 5 ile Başlayan 6 ile Başlayan 6 ile Başlayan ve
Hesaplar Hesaplar Hesaplar Sonunda (-) işareti
Bulunan Hesaplar

1. BİLANÇO
(Finansal Durum Tablosu)
 Bilanço, işletmenin belli bir tarihteki varlıklarını ve bu
varlıkların sağlandığı kaynaklarını gösteren mali bir tablodur.
Bilanço muhasebe sisteminin en önemli tablolarından biridir.
Bilanço işletmeler açısından son derece fayda sağlamaktadır.
Bilançonun biçiminde dört bölüm bulunmaktadır.

- Bilanço başlığı
- Aktif tarafı
- Pasif tarafı
- Bilanço dipnotları

Bilanço Hesapları
Aktif BİLANÇO Pasif
100 Kasa Hesabı 300 Banka Kredileri Hesabı
101 Alınan Çekler Hesabı 321 Borç Senetleri Hesabı
153 Ticari Mallar Hesabı
191 İndirilecek KDV Hesabı 4.UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
400 Banka Kredileri Hesabı
2.DURAN VARLIKLAR 420 Satıcılar Hesabı
252 Binalar Hesabı
255 Demirbaşlar Hesabı 5.ÖZKAYNAKLAR
500 Sermaye Hesabı
501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı

1. Dönen Varlıklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Dönen Varlıklar: İşletmenin faaliyeti dönemi içinde yer alan ve sağladığı yarar o dönem içinde sona
eren varlıklardır. Dönen Varlık Hesaplarının Kodları 1 ile başlar.

2. Duran Varlıklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Duran Varlıklar: Satılmak amacıyla alınmayan, faaliyet dönemi içinde birden fazla dönem
kullanılabilen ve sağladığı yarar birden fazla döneme yayılan varlıklar. Duran Varlık Hesaplarının
Kodları 2 ile başlar.

3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Kısa Vadeli Yabancı K: Bir yıl ya da daha kısa süre içinde ödenmesi gereken borçların bulunduğu
hesap grubudur. . Kısa Vadeli Yabancı Kaynak esaplarının Kodları 3 ile başlar.

4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Uzun Vadeli Yabancı K: Bir yıldan daha uzun sürede ödenecek borçların bulunduğu hesap
grubudur. Uzun Vadeli Yabancı Kaynak hesaplarının Kodları 4 ile başlar.

5. Öz Kaynaklar
252 Binalar Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Özkaynaklar: İşletme sahip ve ortaklarının işletmeye koydukları sermaye ve benzeri kaynakların
bulunduğu hesap grubudur. Öz Kaynak hesaplarının Kodları 5 ile başlar.

Aktif ve Pasif Hesapların Özellikleri

Aktif (Varlık) Hesaplar Pasif(Kaynak) Hesaplar
Borç Alacak Borç Alacak

Varlıklardaki Varlıklardaki Kaynaklardaki Kaynaklardaki
artışlar azalışlar azalışlar artışlar

Kalan Kalan

•Aktif (1 ve 2 ile başlayan kodlu) Hesaplardaki •Pasif (3,4 ve 5 ile başlayan kodlu)
Varlık Artışları BORÇ kısmına, Azalışları Hesaplardaki Kaynak Artışları ALACAK
ALACAK kısmına Yazılır. kısmına, Azalışları BORÇ kısmına Yazılır.

•Aktif Hesaplar BORÇ Bakiyesi verir. •Pasif Hesaplar ALACAK Bakiyesi verir.

 Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı
dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda
işletmenin elde ettiği dönem net kârı veya zararını gösteren bir tablodur.

 İşletmenin yıl içerisinde elde ettiği gelirler; 6 ile başlayan gelir hesaplarının
alacağına, giderler ise 7 ile başlayan gider hesaplarının borcuna yazılır.

 Gelir tablosunu düzenleyebilmemiz için dönem sonlarında:
- Dönem sonu envanter işlemlerini tamamlarız. Sattığımız malların maliyet
kaydını yaparız.
- Gider hesapları, yansıtma hesapları kullanılarak 6 ile başlayan gelir
tablosundaki ilgili gider hesaplarına aktarılarak kapatılır.

 Tüm gelir ve gider hesapları 6 ile başlayan gelir tablosu hesaplarında
toplandığında Gelir tablomuzu düzenleyebiliriz ya da bilgisayarda alabiliriz.
Daha sonra da 6 ile başlayan tüm gelir ve gider hesapları 690- Dönem Kâr
ve Zararına devredilerek kapatılır.

GELİR TABLOSU BÖLÜMLERİ
• Ana faaliyetlerdeki başarı durumunu gösterir
Brüt Satış Karı/Zararı • Net satışları ve satışların maliyetini gösterir

• İşletmenin ana faaliyetlerini sürdürmesi için temel olarak
Faaliyet Karı/Zararı katlandığı giderler sonucunda kalan kar/zarar tutarını gösterir

• İşletmenin süreklilik gösteren yan faaliyetleri sonucu elde
Olağan Kar/Zarar ettiği gelir/kar ve yapmış olduğu gider/zarar sonucu vergi
öncesi karı gösterir

• İşletmenin sürekli karşılaşmadığı olağan dışı faaliyetlerinden
Dönem Karı/Zararı elde ettiği gelir/kar ve gider zarar

• Vergi etkisi düşüldükten sonra elde kalan ve dağıtılabilir kar
Dönem Net Karı/Zararı tutarını gösterir

Gelir Tablosu Hesapları
6. Gelir Tablosu Hesapları
6 GELİR TABLOSU HESAPLARI 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider Ve Zararlar (-)
60 Brüt Satışlar 653- Komisyon Giderleri (-)
600- Yurtiçi Satışlar 654- Karşılık Giderleri (-)
601- Yurtdışı Satışlar 655- Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
602- Diğer Gelirler 656- Kambiyo Zararları (-)
61 Satış İndirimleri (-) 657- Reeskont Faiz Giderleri (-)
610- Satıştan İadeler (-) 659- Diğer Olağan Gider Ve Zararlar (-)
611- Satış İskontoları (-) 66 Finansman Giderleri (-)
612- Diğer İndirimler (-) 660- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
62 Satışların Maliyeti (-) 661- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
620- Satılan Mamuller Maliyeti (-) 67 Olağandışı Gelir Ve Karlar
621- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 671- Önceki Dönem Gelir Ve Karları
622- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 679- Diğer Olağandışı Gelir Ve Karları
623- Diğer Satışların Maliyeti (-) 68 Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
63 Faaliyet Giderleri (-) 680- Çalışmayan Kısım Gider Ve Zararları (-)
630- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri (-) 681- Önceki Dönem Gider Ve Zararları (-)
631- Pazarlama , Satış Ve Dağıtım Giderleri (-) 689- Diğer Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)
632- Genel Yönetim Giderleri (-) 69 Dönem Net Karı (Zararı)
64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir Ve Kârları 690- Dönem Karı Veya Zararı
640- İştiraklerden Temettü Gelirleri 691- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (-)
641- Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 692- Dönem Net Karı Veya Zararı
642- Faiz Gelirleri
643- Komisyon Gelirleri
644- Konusu Kalmayan Karşılıklar
645- Menkul Kıymet Satış Karları
646- Kambiyo Karları
647- Reeskont Faiz Gelirleri
649- Faaliyetle İlgili Diğer Gelir Ve Kârlar

Muhasebe

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Muhasebe

Similar to Muhasebe (20)

Muhasebe