1. YEREL YÖNETİMLERDE
AFET YÖNETİMİ
Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU
14 Haziran 2013, 18:30 - 21:00
TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi
Program Ücretsiz
Afet Yönetimi Eğitimi

2. UYGULAMA 1. ANKET: İşletmeniz/Kurumunuz Afetlere Hazır mı?
Olası bir afete karşı işletmeniz ne kadar hazırlıklı? Afetlerin ilk dakikalarında personeliniz nasıl davranacaklarını biliyor mu? İlk saatlerde ve ilk günlerde ne
yapacağınızı biliyor musunuz? İşletmeler insan, doğa ve teknoloji kaynaklı değişik tehlikelerin riskleri altındadır. Bunlara hazırlıklı olmak, kapsamlı ve doğru bir
hazırlık ve planlamadan geçer. Ne kadar hazırlıklısınız? Aşağıdaki, testi uygulayıp bunu kendiniz belirleyebilirsiniz!
Evet Hayır
EMİN
DEĞİLİM
1. Tüm tehlikelere yönelik acil yardım planınız var mı?
2. Plan tehlike analizi sonra mı yapıldı ve çok amaçlı mı?
3. Plan tehlikelere karşı zarar azaltmayı da içeriyor mu?
4. Tüm tehlikelere yönelik müdahaleyi içeriyor mu?
5. Tüm tehlikelere yönelik iyileştirmeyi içeriyor mu?
6. Plan yerel acil durum birimleriyle (itfaiye, polis vb) ortaklaşa mı
belirlendi?
7. Plan ile Olay Komuta Sistemi (OKS) kurulmuş mu?
8. Olay komuta görevlileri belirlenirken yedekleme yapıldı mı ve
görevlilerin sorumlulukları da belirlendi mi?
9. Planın binadaki bütün çalışanlar için geçerliliğini belirleyen bir
sistemi var mı?
10. Planda yaralıların yakınlarına teslimini belirleyen bir prosedür var
mı?
11. Plan birincil ve ikincil tahliye rotalarını içeriyor mu?
12. Plan düzenli olarak tatbikatlarla deneniyor mu?
13. Test ve egzersizlerde ilgili birimler var mı?
14. Dışarı ve içeri tahliye tatbikatları ayrı ayrı yapılıyor mu?
15. Yerinde Sığınak Oluşturma/Kilitlen-Yat egzersizleri yapılıyor mu?
16. En kötü durum için ayrı bir tatbikat yapılıyor mu?
17. Tahliye egzersizinde, ana çıkışlar kapatılıp, ikincil tahliye yolları
deneniyor mu?
18. Egzersizlerde, personelin planı kavradığı belirleniyor mu?
19. Tahliye tatbikatı soğuk hava şartlarında da yapıldı mı?
20. Planın düzenli olarak güncelleştirilmesi ve gözden geçirilmesini
için planda gerekli sistem var mı?
21. Planı okudunuz mu?
22. Planın nerede olduğunu biliyor musunuz?
23. Planınız profesyonel kişilerce ve yerel afet/acil durum yöneticisi
tarafından da incelendi mi?

3. 24. Bölgenizdeki afet/acil durum yöneticisinin ismini ve iletişim
bilgilerini biliyor musunuz?
Eğer bütün sorulara “evet” diyebiliyorsanız, tebrikler, okulunuz muhtemelen herhangi bir afete karşı hazırlıklı olduğunu söyleyebiliriz. “Hayır”larınız ve “emin
değilim” seçenekleriniz, planınızda geliştirilmesi gereken yerler olduğunu göstermektedir. Eğer, bu ankete beşten fazla hayır demişseniz, gerçek bir afette ciddi
problemlerle karşılaşacaksınız demektir.
______________________
Bu anket, North Dakota, LEAD Merkezi Direktörü Mary Erhardt tarafından geliştirilmiştir.
UYGULAMA 2. Tehlike Profilinin Belirlenmesi
… ………………. ………………………………….. TEHLİKE PROFİLİ FORMU No: …..
TEHLİKE: ….
ETKİLEME ŞİDDETİ:
CAN
□ (4) Felaket:
□ (3) Kritik:
□ (2) Sınırlı:
□ (1) Önemsiz:
MAL
□ (4) Felaket:
□ (3) Kritik:
□ (2) Sınırlı:
□ (1) Önemsiz:
İŞ SÜREKLİLİĞİ
□ (4) Felaket:
□ (3) Kritik:
□ (2) Sınırlı:
□ (1) Önemsiz:
Felaket: Bir veya birden fazla ölüm
Kritik: Kalıcı hasarla sonuçlanan sakatlık/hastalık
Sınırlı: Kalıcı hasarla sonuçlanmayan sakatlık/ hastalık
Önemsiz: İlk yardımla tedavi edilebilecek olan hastalık ve/ veya sakatlık
Felaket: Mal /ekipman /bina hasarı
1,000,000 TL’nin üzerinde
Kritik: Mal/ekipman/bina hasarı
500 bin ila 1,000,000 TL arasında
Sınırlı: Mal/ekipman/bina hasarı
100 bin ila 500 bin TL arasında
Önemsiz: Mal /ekipman /bina
hasarı 100 bin TL veya daha az
Felaket: iş /hizmet/ üretimindeki
aksama süresi 6 aydan daha fazla
Kritik: iş/ hizmet/ üretimindeki
aksama süresi 1 ila 6 ay
Sınırlı: iş /hizmet/ üretimindeki
aksama süresi 1 hafta ila 1 ay
Önemsiz: iş / hizmet/ üretimindeki
aksama süresi 1 hafta veya daha
kısa
OLUŞUM SIKLIĞI/OLASILIĞI:
 (4) Yüksek: Bir yılda görülme olasılığı % 100 veya ona yakın.
 (3) Bazen: Bir yılda görülme olasılığı % 10-100 arasında veya gelecek 10 yılda en az bir kez

4.  (2) Nadiren:Bir yılda görülme olasılığı % 1-10 arasında veya gelecek 100 yılda en az bir kez
 (1) Yok: (Ya da yok denecek kadar az.) Gelecek 100 yılda görülme olasılığı %1’den daha az.
EN ÇOK ETKİLENECEK ALAN VEYA MEKANLAR:
ETKİLEYEBİLECEĞİ TOPLAM İNSAN SAYISI: …
ÜRETİM/HİZMET ÜZERİNDE ETKİLİ OLABİLECEĞİ SÜRE VE DÖNEMLER: ….
TAHMİNİ OLUŞUM VE UYARI ZAMANI:
 24 saatten daha fazla bir sürede oluşuyor ve erken uyarı yapılabilir/yapılamaz.
 12 ila 24 saatte oluşuyor ve erken uyarı yapılabilir/yapılamaz.
 6 ila 12 saatte oluşuyor ve erken uyarı yapılabilir/yapılamaz.
 6 saatten kısa bir sürede oluşuyor ve erken uyarı yapılabilir/yapılamaz.
 Bir anda oluşuyor ve erken uyarı yapılabilir/yapılamaz.
VARSA ERKEN UYARI SİSTEMİ VEYA METODU: …
İÇ VE DIŞ TAHLİYE İÇİN TAHMİNİ ZAMAN (dakika veya saat olarak): …
BU TEHLİKE İÇİN MEVCUT HAZIRLIKLARINIZ VE/VEYA ÖNERİLERİNİZ:

5. UYGULMA 3. Risklerin Derecelendirilmesi:
RİSKLERİN DERECELENDİRİLMESİ
OLUŞUM SIKLIĞI
YÜKSEK(4) BAZEN(3) NADİREN(2) YOK(1)
ETKİLEME ŞİDDETİ
FELAKET(4) 16 12 8 4
KRİTİK(3) 12 9 6 3
SINIRLI(2) 8 6 4 2
ÖNEMSİZ(1) 4 3 2 1
RİSKLERİN DERECELENDİRİLMESİ
OLUŞUM SIKLIĞI
YÜKSEK(4) BAZEN(3) NADİREN(2) YOK(1)
ETKİLEME ŞİDDETİ
FELAKET(4)
KRİTİK(3)
SINIRLI(2)
ÖNEMSİZ(1)
RİSKLERİN DERECELENDİRİLMESİ
OLUŞUM SIKLIĞI
YÜKSEK(4) BAZEN(3) NADİREN(2) YOK(1)
ETKİLEME ŞİDDETİ
FELAKET(4) 1. Derece 2. Derece 3. Derece 4. Derece
KRİTİK(3) 2. Derece 2. Derece 3. Derece 4. Derece
SINIRLI(2) 3. Derece 3. Derece 3. Derece 4. Derece

6. ÖNEMSİZ(1) 4. Derece 4. Derece 4. Derece 4. Derece
ETKİLEME ŞİDDETİ x OLUŞUM SIKLIĞI
TEHLİKE CAN MAL İŞ SÜREKLİLİĞİ TOPLAM
1 DEPREM
2 YANGIN
3 İŞ KAZALARI
4 YILDIRIM
5 SEL/SU BASKIN
6 KAR/YAĞMUR/FIRTINA
7 GIDA ZEHİRLENMESİ
… İÇİN RİSK VE ZARAR AZALTNA PLANI
Bina adı: __________________ Oda No: ________ Tarih: ___ / ___ / 20__
Bu formda ZA_T1 formunda “Hayır” olarak işaretlenmiş olan her bir tehlike için ayrıntıları doldurmanız beklenmektedir. Ayrıca ZA_T1 formunda yer
almayan ancak ilgili bina ve/veya ofis için önem taşıyan yapısal olmayan tehlikeleri de bu forma işleyiniz.
Tehlike: Alınması gereken yapısal ve yapısal olmayan önlemler:
Aciliyet
(1-4)*
DEPREM
YANGIN
SEL

7. İŞ KAZALARI
*4: Çok acil, 3: Acil, 2: Yapılması gerek, 1: Yapılsa iyi olur
Bu form ___________________________________________ tarafından doldurulmuştur.
UYGULAMA 5. Olay Komuta Sistemi (OKS)
Bir Pazartesi akşamı saat 17:30’da, işyerinizin önüne/yakınına park etmiş bir araç henüz bilinmeyen bir nedenle yangın başlıyor. Araç sahibinin müdahalelerine
rağmen yangın etraftaki diğer araçlara ve çevredeki binalara yayılıyor. Yükselen alevler ve yayılan duman sizing işyerinizin içi ile giriş kabısı arasındaki irtibatı da
kesiyor…
İlk müdahale için bir OKS kurunuz